|
КММЖББ №77 мектеп-балабақша кешені
Серуен кезінде балалардың
шығармашылық қабілеттерінің дамуына экологиялық білімнің әсері
Дайындаған:
Акедилова М.К.
Қарағанды 2014 жыл
Экологиялық тәрбие сабағын тиімді жүзеге асыру кіші жас
балаларының өзіндік педагогикалық-психологиялық ерекшеліктеріне байланысты
екені белгілі. Өйткені баланың бұл ерекшеліктерін ескермей экологиялық
тәрбиелілігін жүзеге асыру мүмкін емес. Біз өз зерттеуімізде баланың әрбір
жас кезеңіндегі ерекшеліктеріне, жеке басының мінез-құлқының қалыптасуына,
қоршаған ортаны қызығушылықпен қабылдауына, қоғамның оларға қоятын
талаптарына тоқталамыз.
Отбасында баланың қарапайым іс-әрекетке
деген талпынысы мен оны іске асыра білу дағдылары пайда болып, жетіле түседі.
Мұның жәй талпынудан, ниет білдіруден өзгешелігі сол – бала өз мақсатын
ұғынумен қатар, оған жету жолдарына ұмтылыс жасайды. Бұл жастағы балаларда
қоршаған дүниеге деген қызығушылық басым болып, таным үрдістері қалыптасып,
бақылампаздығы, ережеге бағына білуі жетіледі, мінез-құлқы орныға бастайды.
Табиғаттағы заттардың жалпы белгілерін сыртқы қасиеттеріне, материалына,
қажетіне қарап ажырата бастайды, заттарды топтап, құбылыстар арасындағы
қарапайым себепті байланыстыруға әрекет жасайды. Белгісізді анықтауға
бағытталған тәжірибесіне сүйеніп, ата-аналарынан көптеген сұрақтарға жауап
алуға талаптанады.
Сол себепті экологиялық тәрбие жұмысын ұйымдастыруға
ұсынылатын материалда балалардың жас ерекшеліктерін, психологиялық
физиологиялық қабылдау мүмкіндіктерін ескеріп оны тәрбие процесінде
тиімді пайдаланған дұрыс. Балалардың отбасында өсімдіктер мен жануарлар
дүниесіне деген қызығушылығы, оларды сырттай бақылауы, өсімдіктерді
басып-жаншып сындырмау, өзен-көл суларын ластамау, қоршаған ортада тазалық
сақтау сияқты адамға ғана тән табиғат қорғау іс-әрекеттерінің
ата-аналардың ықпалымен жүргізілуі балалық шақтан дағдыға айналып,
күнделікті өмірде орындауға тиісті міндеттерге айналуына мүмкіндік туғызады
Мектепке дейінгі жастағы балалардың үлкендермен және құрдастарымен арадағы
қарым-қатынасы күрделіленіп, іс-әрекетінің мазмұны мен формасы нығайып,
жетіле түседі. Негізінен бұл жастағылардың әрекеті қарапайым еңбек түрлерін
орындауға бағытталады. Өзінің жас шамасына сәйкес тапсырмаларды ынталылықпен
орындау нәтижесінде қоғамдық еңбек мотиві ерекше сипатқа ие болады.
Табиғаттағы пайдалы жұмыс түрін орындауда ынталанушылық көрініс табады.
Табиғат аясында тәрбиеші ұсынған әр түрлі тапсырмаларды өздігінен орындау
дағдыларының дамуы баланың оқу ісіне, білім алуға бейімделуіне ықпал етеді.
Кішкентай балаларға қарағанда бұл жастағылардың ұғыну, қабылдау әрекеті
неғұрлым мақсатты сипатқа ие болып, табиғаттағы бейнеленген нәрсені немесе
заттың түсіне қарай, тәрбиеші көрсеткен көрнекіліктерге ерекше назар аудара
алады.
Бұл жаста балалар судың қажеттілігін, бастау, бұлақ, қайнардың
қайдан пайда болатыны туралы түсініктерді тәрбиешілердің көмегімен түсініп,
суды үнемдеп жұмсау дағдылары пайда бола бастайды. Қыс айларында топ бөлмесіндегі
ауладан әкеліп қойған бұтақтарды бақылау барысында жасанды түрмен бүршіктер,
жапырақтардың пайда болғанын еске түсіріп, табиғи құбылыстардың нәтижесінде
барлық ағаштар бүршіктеніп, жапырақ жайып, кейбіреулерінің гүл жаратындығы
жөнінде түсінік қалыптасады. Дәрілік өсімдіктер туралы мағлұмат беріліп,
олардың пайда, зиянына тоқталып, өсіп тұрған жерін қоршап қою сияқты
іс-әрекет түрлерін атқара алады.
|
О т б а с ы
|
№
|
Мазмұны
|
Құралы
|
Әдісі
|
|
1
|
Баланың табиғатқа деген қамқорлық қарым-қатынасын
қалыптастыруда ата-ананың ықпалы
|
Аңыз-әңгімелер, ырымдар, тыйым сөздер мен мақал-мәтелдер
|
Әңгімелеу, мысал келтіру, түсіндіру, көрсету, сендіру, іс
жүзінде көрсету
|
|
2
|
Табиғаттағы жануарлар дүниесі мен өсімдіктердің құпия
сырлары
|
Балаларға арналған теледидар хабарлары, ботаникалық бақ,
хайуанаттар паркіне саяхатқа бару, әңгімелер, тақпақтар, сазды әуендер,
ойындар
|
Бақылау, көргендерін бейнелеп әңгімелеп беру, табиғат
туралы тақпақ — ән айтқызу, ойын түрлерін ұйымдастыру
|
|
3
|
Отбасындағы қарапайым еңбек түрлері
|
Құстарға, балықтарға жем беру, гүлдерді суару, ағаш
отырғызуға көмектесу
|
Еңбек түрлерін орындау, мақтау, мадақтау, сенім арту
|
|
4
|
Табиғаттың әдеби шығармаларда бейнеленуі
|
Табиғат туралы өлең, әңгіме, қызықты жағдаяттар, бейнелеу
жұмыстары
|
Бейнелеу жұмыстары, қызықты жағдаяттар туғызу, әңгіме
құрастыру
|
|
5
|
Табиғатпен қарым-қатынаста болу
|
Саяжайдағы, саябақтағы демалыс кезіндегі серуен
|
Табиғатқа деген қамқорлық белсенділік, жауапкершілік дағдысы
|
|
Б а л а б а қ ш а
|
1
|
Өлі және тірі табиғат туралы түсінік қалыптастырудағы
балабақшаның орны
|
Өлі және тірі табиғаттың
ерекшеліктерін
бақылау
|
Табиғат және оның ерекшеліктерін әңгімелеу, түсіндіру,
мысал келтіру бейнелеу
|
|
2
|
Жылдың төрт мезгіліндегі табиғат, құстар мен жануарлар
|
Жыл мезгілінің ерекшеліктеріне арналған әңгімелер,
көріністер, кепкен жапырақтар, гербариилер
|
Балалардың табиғат туралы көзқарасы,
бейнелеп-суреттеу, салыстырып көрсету
|
|
3
|
Балабақшаның табиғат бұрышындағы еңбек іс-әрекеттері
|
Табиғат бұрышындағы құстарға, балықтарға, қояндарға жем — су
беру, астын тазалау, гүлдерге су құйып, түбін қопсыту және т.б.
|
Тапсырма беру, мадақтау, ынталандыру, белсенділіктерін
дамыту, ұқыптылыққа баулу
|
|
4
|
Баланың табиғаттағы әсері
|
Табиғаттың көрінісі бейнеленген көрнекіліктер, алдын-ала
дайындалған жағдаяттар
|
Баланың қиялын дамыту, әсерін бөлісу, жағдаяттардан
қорытынды шығару, тез шешім қабылдау
|
|
5
|
Табиғатпен қамқорлық қарым-қатынасы
|
Балабақша ауласындағы ата-аналармен бірігіп жүргізілетін
табиғат қорғау іс-шаралары, «экологиялық соқпақ»
|
Бейнелеу өнері түрінен жарыс ұйымдастыру, балабақшадан тыс
табиғат қорғау жұмыстары
|
|
аудиоформат
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.