Татар халык мәкальләре .Әдәбият дәресләре өчен кулланма.

• 1 слайд

  Татар халык авыз иҗаты
  
  Татар халык мәкальләре – күңел байлыгы
  
  

• 2 слайд

  Нәрсә  соң  ул   мәкаль ?
  
  « Мәкаль » сүзе безгә гарәпчәдән кергән. Аның мәгънәсе урынлы сүз яки тиешле урында әйтелгән акыллы сүз була.  Мәкаль  кыска һәм тирән мәгънәле булганга, аны халык хикмәте дип атау барлык халык фольклорында бик киң таралган.
  
  

• 3 слайд

  Һәр халыкның мәкале үзенчә. Менә шулардан мәкальнең иң зур күпчелеге һәр халыкның үз иҗтимагый-тарихи тормыш тәҗрибәләреннән һәм ышануларыннан, аның үз теленең иҗат һәм сурәтләмә мөмкинлекләренә таянып барлыкка килгәнлеге аңлашыла. Аның кайчан туа башлаганы билгесез, авторлары исемсез, шулай ук аның әле дә туудан туктаганы юк. Тормыш һәм халык яшәгән җирдә аның тумавы мөмкин дә түгел: чөнки кеше үз табигате буенча шагыйрь, үзе тәҗрибә һәм иҗат иясе. Шунлыктан мәкаль башлап ялгыз кеше авызыннан әйтелсә дә, һәр уңышлы иҗатны эләктереп алучы халык аны телендә саклый, тагын да шомарта, чөнки аны гомуми мәгънәгә күтәрүче халык үзе бөек шагыйрь, үзе тормышны иҗат итүче бөек даһи ул»
  (Нәкый Исәнбәт)
  
  
  

• 4 слайд

  « Мәкаль  җыймыйм – акыл җыям»
  « Мәкаль  – сүзнең җиләге».
  Мәкаль – ул гарәп сүзе, аталар, картлар сүзе.
  
  Сүз күрке мәкаль,
  ир күрке сакал.
  
  

• 5 слайд

  
  
  Мәкальләр, эчтәлекләре ягыннан, нинди темаларны яктырта?
  
  
  - Ата-ана, бала-чага;
  - Тел, сүз, сөйләм әдәбе;
  - Сүздә тору, сер саклау;
  - Акыл, белем алу, уку-язу;
  - Авыз иҗаты, сәнгать;
  - Кеше һәм аның холкы;
  - Туган җир, ватан;
  - Батырлык һәм куркаклык һ.б.
  
  

• 6 слайд

  аталар сүзе яки халык хикмәте булуы
  безне иҗтимагый фикергә ия итүе
  тел байлыгы булу ягыннан
  сәнгать әсәре булуында
  халыкның культурасын, тарихын, этнографиясен өйрәнү өчен материаллар бирә
  тәрбияви әһәмияте
  аңны һәм тормышны үзгәртү коралы булуында
  МӘКАЛЬЛӘРНЕҢ ТОРМЫШТАГЫ
  РОЛЕ ҺӘМ ӘҺӘМИЯТЕ