"АҚШ табиғат жағдайы мен ресурстары"

Сыныбы  11        Күні______

Тақырыбы: АҚШ табиғат жағдайы мен ресурстары

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға АҚШ табиғат жағдайы мен ресурстары жөнінде түсіндіру.

Дамыту: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Сабақтың типі:  Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі:  Аралас сабақ

Сабақтың әдісі:  Сұрақ-жауап, топтастыру, әңгіме-дәріс, кестемен жұмыс.                            Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың барысы:

І.  Ұйымдастыру кезеңі.

            Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. АҚШ-тың экономикалық-географиялық жағдай?

            2. АҚШ-тың тарихы?

            3. АҚШ-тың геосаяси жағдайы?

            4. АҚШ-тың мемлекеттік құрылымы?

5. АҚШ штаттары?         

ІІІ. Жаңа сабақ.

Атлант пен Тынық мұхиттарының арасында орналасқан АҚШ елі бірнеше уақыт белдеулеріне бөлінеді. Алып жатқан аумағының үлкендігіне байланысты АҚШ жерінің климат жағдайлары да алуан түрлі. Алясқаның солтүстігінде қаңтарда ауа температурасы -60°С-қа дейін төмендесе, оңтүстіктегі Өлім аңғарында шілде айында +57°С-қа жететін температура тіркелген. Елдің солтүстік-батысында жылына 3000 мм-ге дейін жауын-шашын түссе, оңтүстік-батыста оның мөлшері 100 мм-ден де аз болады. Климат жағдайларының әркелкілігі ландшафттардың күрт айырым жасауына себепші болады. Мысалы, солтүстіктегі Аляскаға көпжылдық тоңдар мен тұманды тундра тән болса, оңтүстіктегі Флорида штатында жыл бойы жайма-шуақ жаз болып, кокос пальмалары мен тропиктік өсімдіктер өсіп тұрады. Жалпы алғанда, АҚШ климаты жағдайларын қолайлы деп бағалауға болады. Мұнда қоңыржай және субтропиктік белдеудің барлық дерлік дақылдарын, ал Флориданың оңтүстігі мен Гавай аралдарында тропиктік дақылдарды да өсіруге мүмкіндік бар. Оңтүстік-батыста жауын-шашынның жетіспеуіне байланысты егістіктер қолдан суарылады.

            Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

            Топтастыру арқылы АҚШ зардап шегетін табиғи апаттарды түсіндіру түсіндіру.

 

            Кесте арқылы АҚШ-тың табиғат ресурстарын түсіндіру.

Минералдық ресурстар	Пайдалы қазбалардың орналасу заңдылықтарына байланысты, батыста магмалық, ал шығыста, шөгінді пайдалы қазбалар тараған. 30-дан астам штаттың аумағында көмір, Мексика шығанағы жағалауынан, Калифорния мен Аляскадан мұнай мен газдың аса маңызды кен орындары табылған.
Энергетикалық ресурстар	Елдегі ең ірі СЭС-тер тізбегі Теннеси мен Колумбия өзендерінде салынған. Колумбия өзеніндегі Гранд-Кули СЭС-і қуаттылығы жөнінен әлмдегі ең ірі станциялар қатарына жатады.
Агроклиматтық ресурстар	Бұл қоңыржай белдеудің барлық дерлік дақылдарын, сондай-ақ көптеген субтропиктік және тропиктік дақылдарды өсіруге мүмкіндік береді.
Су ресурстары	Негізінен шығыста шоғырланған. Олар энергетикалық маңызымен қатар, көлік қатынасында және егістік жерлерді суаруда пйдаланылады.
Жер ресурсы	Негізгі аумағының жартысына жуығы ауыл шаруашылығына жарамды жерлер. Орталық жазықта жыртылған жерлердің үлесі 80%-ға жуық. Аляска мен Кордильера орманға бай.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. АҚШ-тың табиғат жағдайлары?

            2. АҚШ зардап шегетін табиғи апаттар?

            3. АҚШ-тың климаты?

            4. АҚШ-тың табиғат ресурстары?

5. АҚШ-тың пайдалы қазбалары?

V. Үйге тапсырма беру. §35-оқу. Тапсырмаларды орындау.