Ашық сабақ Орталық Қазақстан

Сабақ: Орталық  Қазақстан			Мектеп: Жалғансай орта мектебі
Күні:20.02.2019ж	Мұғалімнің есімі: Досқалиева А.C
Сынып: 9А	Қатысқандар саны:16		Қатыспағандар саны:
Сабақ  мақсаты	Орталық Қазақстанның экономикалық-географиялық жағдайын,табиғат байлықтарының маңызды екенін, халқын біледі.
Тілдік мақсаттар	Оқушылар: - Орталық Қазақстан туралы толық біледі; -Қазақстан картасынан табиғат байлықтарының орналасқан орындарын көрсетеді;
	Негізгі сөздер мен сөз тіркестер: Орталық Қазақстан, халқы, табиғат ресурстары, карта
	Талқылауға арналған тармақтар (тыңдалым)
	1. Орталық Қазақстанның  экономикалық-географиялық  жағдайы. 2. Табиғат ресурстары. 3. Халқы.
Құндылықтарға баулу	«Мәңгілік ел» жалпыұлттық идеясының 7 құндылық идеясы негізінде жеке тұлғаның туған елге, жерге деген патриоттық рухын көтеру,  адамгершілік сезімін қалыптастыру
Пәнаралық байланыс	Тарих
Алдыңғы оқу	Экономикалық аудандар туралы біледі
Жоспар
Жоспарланған уақыт	Жоспарланған жаттығулар				Ресурстар
Сабақтың басы	1.Сәлемдесу,  оқушыны түгендеу, психологиялық ахуал орнату «Сәлемдесу» тренингі Мақсаты: Қатысушылар арасында жағымды көңіл-күй қалыптастыру, бір-біріне жақындастыру.                               Жүру барысы: Қатысушылар шеңбер құрып тұрады да, 1-2-ге саналады. Сол бағытта олар ішкі және сыртқы шеңберді құрайды. Содан соң қарама-қарсы тұрғандар бір-бірімен психологтың нұсқауы бойынша сәлемдеседі: §  Бір-біріңізбен жаңа танысқан адамша сәлемдесіңіз; §  Бір-біріңізбен көптен кезбеспеген достар сияқты сәлемдесіңіз; §  Бір-біріңізбен оқушы мен мұғалім сияқты сәлемдесіңіз; §  Бір-біріңізбен көп ұнатпайтын адамдар сияқты сәлемдесіңіз; §  Бір-біріңізбен үлкен бастықпен сәлемдескен сияқты амандасыңыз; «Мозайка әдісі» арқылы үй тапсырмасын тексеру.Сұрақтарға жауап беру арқылы Орталық Қазақстанның картасын құрастыру. 1. Мамандану дегеніміз не? Шаруашылықтың негізгі саласы. Аудан көлеміндегі басқа салалар негізгі маманданған саланың дамуына қосымша әсер етеді.Мыс, мұнай өнеркәсібіне мұнай машина жасау өнеркәсібі саласы қызмет етеді. 2.Қазақстанды экономикалық аудандарға бөлген ғалым кім еді? Н.Н.Баранский 3.Н.Н.Баранский неше ауданға бөлді? Қазақстан аумағын 5 экономикалық ауданға бөлген. 4.Өнеркәсіп орталықтары дегеніміз не? Бұл бірнеше кәсіпорын шоғырланған қала немесе қала тектес кент. 5. Аумақтық өндірістік кешен дегеніміз не? Өндірісті аумақтық ұйымдстырудың бір формасы 6.Экономикалық аудан дегеніміз не? Аумақтың еңбек бөлінісінің нәтижесінде қалыптасқан және шаруашылығының мамандануы мен кешенді дамуы жағынан бір-бірінен айырмашылығы бар елдің бөлігін атайды.   Сыныпты топқа біріктіру. Қалалардың географиялық координаталарын  анықтау арқылы  үш топқа бөлінеді. (Балқаш   75ош.б   46ос.е, Жезқазған 67ош.б  47ос.е , Қарағанды 73ош.б 50ос.е) Бағалау парақшасын тарату.				Сабаққа керекті құралдарын әзірлеп, дайындайдыОқушылар 3 топқа бөлінеді. Бір – бірлеріне жақсы тілектерін айтады.
Білу   Түсіну Қолдану	Оқушылардың қызығушылығын ояту мақсатында оқушыларға сабағымыздың дәйек сөздеріне мән беру сұралады: «Орталық Қазақстан- Қазақстанның айнасы» дегенді қалай түсінуге болады? Демек, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы қандай екенін болжай алдыңдарма? Орталық Қазақстан туралы не білесіздер? «Миға шабуыл» тәсілі бойынша интер белсенді тақтадан бейнефильмкөрсету арқылы жаңа тақырыпты ашу. Бейнекөрсетілім «Орталық Қазақстан» 1.Бейнефильмнен не көрдіңіздер? 1-тапсырма  (топтық жұмыс) 1-топқа  Кестемен жұмыс Пайдалы қазбалардың аты Құрамына кіретін металдар Маңызды кен орындары Шартты белгісі Тас көмір Тас көмір Қоңыр көмір Қарағанды көмір алабы Қара металдар Темір Үшқатын,Қаражал, Қарсақпай, Найзатас Сирек кездестін металдар Кадмий, висмут, ванадий, сурьма, кобальт Қоңырат,Қараоба, Шығыс Қайрақты кеніштері Түсті металдар Мыс, күміс, қорғасын, мырыш Қызылеспе, Ақшағыл, Алаайғыр, Қарағайлы, Жәйрем,Саяқ, Қоңырат,Балқаш, Жезқазған 2-топқа. «Кластер» әдісі   Орталық Қазақстанның экономикалық- географиялық жағдайына сипаттама беру. 3-топқа. «Географиялық есеп» 1.Орталық Қазақстанның халқы туралы мәлімет беру. 2.Балқаш, Қарағанды, Жезқазған халқының орташа тығыздығын табу. Халықтың орташа тығыздығын табу формуласы   Тх-Х/А Қарағанды облысы Ауданы 428 мың км²      орташа тығыздығы 3,2адам Халқы 1364189   адам Балқаш қаласы Ауданы 230 мың км² Халқы 75,6   адам               орташа тығыздығы 3,2адам Жезқазған қаласы Ауданы 1,8 мың км²            орташа тығыздығы 5адам Халқы 97,3 адам 2-тапсырма  (жұппен жұмыс) Кескін картамен жұмыс  Орталық Қазақстанның кен  орындарын  картадан  анықтап  көрсет,  не  болмаса  шартты белгілерді  картадағы  орталықтарына  қойып  белгіле?     Өлкенің негізгі байлығы жер қойнауындағы кен орындары – Қарағанды алабының кокстелетін тас көмірі мен Жезқазған, Қоңырат, Саяқ мыс кендері, полиметалл кен орындары:Гүлшат,Қызылеспе,Ақшағыл,Алаайғыр,Қарағайлы, Жәйрем. Сирек металдардан аудан аймағынан вольфрам, молибден, ванадий, висмут, сурьманың, т.б. мол қоры табылған.Вольфрам,молибден-Жоғарғы Қайрақты, Шығыс Қайрақты, Қоңырат, Қараоба кеніштерінде өндіріледі. Табиғи сирек кездесетін күміс, рений, кадмий, висмут, кобальт, сынап, сурьма металдары Орталық Қазақстанның мыс кендерінде мол. 3-тапсырма «Графикалық органайзер»әдісі  Мәтінмен жұмыс Аумақтың дамуындағы Қ.Сәтбаев зерттеулерінің маңызы 1-топ Сәйкестендіру 1.Жезқазған, Қарсақпай                     1.Қаныш Сәтбаев 2.Ғабдулхани                                       2.Полиметалл кендері 3.Ұлы Отан соғысы                            3.Минералды шикізаттар кезінде іске қосылды                                           4.Сарыарқа, Кенді Алтай                  4.Жезді марганец кені 2-топ Географиялық диктант 1.Қаныш Имантайұлы Сәтбаев шын есімі............................ 2.Минералдық..................бай.................т.б жерлерді зерттеген. 3.Ұлы Отан соғысы жылдарында танк .........құюға ...........тапшылығы  туған кезде...........іске қосылды. 4. 1927-1928ж................. полиметалл кендері жөнінде ғылыми еңбектері жарияланған 3-топ  «Ия, жоқ» кестесі Ия жоқ Ұлы Отан соғысы жылдарында танк құрышын құюға мыс тапшылығы туған кезде Сәтбаевтың жетекшілік етуімен Жезді мыс кені барланып іске қосылды.                                   + 1927-1928ж. Жезқазған, Қарсақбай, Атбасар, Спасск аудандары, Қарағанды тас көмір алабы және Қаратау полиметалл кендері жөнінде ғылыми еңбектері жарияланған.         + Қаныш Имантайұлы Сәтбаев шын есімі  Ғабдулхани         + Минералдық шикізаттарға бай  Қарсақпай,Қаражал т.б жерлерді зерттеген. + 4-тапсырма Орталық Қазақстанның табиғат жағдайының шаруашылыққа қолайлы және қолайсыз жақтарын анықтаңдар Табиғат жағдайы Қолайлы жақтары Қолайсыз жақтары Экономикалық-географиялық жағдайының шаруашылыққа әсері Орталықта орналасуы, барлық экономикалық аудандармен шектеседі. Пайдалы қазба кен орындарына жақын орналасқан аумағы транзит жолының үстінде және көлік қатынасы  жақсы дамыған Аудан шекарасының басқа республикалар мен шектеспеуі. Климаты шұғыл континентті, қысы суық, боранды жел болып тұрады.				Білімланд сайты Бейнефильм көрсету Оқулық    Карта Оқулық Карта
Талдау Жинақтау          Бағалау	ПОПС – формуласы Көмірлі аудан –Орталық Қазақстан  Менің ойымша, ... .................................................................................................... Себебі, мен оны былай түсіндіремін …............................................................................ Оны мен мына фактілермен, мысалдармен дәлелдей аламын … .................................. Осыған байланысты мен мынадай қорытынды шешімге келдім .............................. 1.Орталық Қазақстанның экономикалық- географиялық жағдайы қандай? 2.Неліктен Орталық Қазақстан табиғат ресурстарына бай? 3.Орталық Қазақстанның қоныстану ерекшелігі неде? Топ басшылары топтағы барлық мүшелерін бағалап, қорытындылайды Үйге тапсырма: Орталық  Қазақстанның табиғат жағдайы мен  табиғат  ресурстарына Қарағанды  облысының  дамуы  үшін маңызы  қандай» деген тақырыпқа эссе жазу.  Кері байланыс				Ойтүйін
Қосымша ақпарат Интернеттен, географиялық картамен жұмысы (өз бетімен)
Саралау 1. Қосымша көмек көрсетуді жоспарлау? 2.Қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді жоспарлау?		Бағалау - оқушылардың үйренгенін тексеруді жоспарлау?		Пәнаралықбайланыс - қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері - АКТ-мен байланыс - Құндылықтардағы байланыс
Рефлексия 1. Сабақ мақсаттары шынайыма? 2. Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? 3. Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болдыма? 4. Мен берілген уақыт ішінде үлгердімбе? 5. Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?
Қорытынды бағамдау