Аустралияның климаты. Өзендері мен көлдері.

Сыныбы__7___                            Күні_________

Тақырыбы:   §53. Аустралияның климаты. Өзендері мен көлдері.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Аустралияның климаты, климат қалыптастырушы факторлары, климаттық белдеулері, ішкі сулары  жөнінде түсіндіру.

Дамыту: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Сабақтың типі:  Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі:  Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап. Топтастыру. Әңгіме-дәріс. Кестемен жұмыс.               

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың барысы:

І.  Ұйымдастыру кезеңі.

            Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Аустралияның жер бедері?

2. Аустралияның таулары?

3. Аустралияның жазықтары?

4. Аустралияның оипаттары?

5. Аустралияның пайдалы қазбалары?

ІІІ. Жаңа сабақ.

Аустралия – ең құрғақ материк. Материктің көп бөлігіне ыстық әрі құрғақ климат тән. Аустралияда жазғы орташа температура +24ºС, +28ºС болса, ең жоғары температура +52,8ºС Дарлинг өзенінің орта ағысындағы аймақтарда тіркелген. Қысқы орташа ауа температурасы +12ºС пен +24ºС аралығында болады.

Жазда материк қатты қызады да, төмен атмосфералық қысым орнайды. Осыдан материктің көп аймағына оңтүстіктен соғатын құрғақ пассат әсері басым болады. Ал материктің солтүстік жағалауларына солтүстік-шығыс пассаттар әкелген экваторлық ауа массалары әсер етіп, ыстық, ылғалды ауа  райы қалыптасады. Материктің шығысында Тынық мұхиттан келетін ылғалды ауа массалары мол жауын-шашын алып келеді.

Қыста Күннен келетін жылу азайып, материк салқындап, атмосфералық қысым жоғарлайды. Материкке құрғақ тропиктік ауа массалары әсер етеді. Сондықтан материктің шығысы мен қиыр-оңтүстігіне ғана жауын-шашын жауады.  

 

Материктің ішкі аймақтарындағы шөл, шөлейттерде өзендер жауын-шашын түспеген, ыстық кездерде уақытша тартылып қалады. Олар криктер деп аталады.

Көлдер	Көлдераз. Қалдық көлдер материктің батысы мен орталығында шоғырланған. Көлдер құрғақ кезде тартылып қалады. Ең ірісі-Эйр көлі.
Жер асты сулары	Қоры мол. 33 артезиан алабы бар. Мұнда д.ж. ең ірі  Үлкен Артезиан алабы орналасқан.

            Тірек-сызба арқылы өзен алаптарын түсіндіру.

 

IV. Жаңа сабақты бекіту.

• Материкке қандай ауа массалары әсер етеді?
• Аустралияның климаттық белдеулерін атаңдар?
• Криктер деген не?
• Аустралия өзендері неше алапқа бөлінеді?
•  

V. Қорытындылау.

Аустралия аумағын субэкваторлық, тропиктік, субтропиктік белдеулер өтеді. Аустралия өзендері ішкі тұйық, Тынық мұхит және Үнді мұхиты алады болып үш алапқа бөлінеді. Көлдердің ең ірісі – Эйр көлі.

VІ. Үйге тапсырма беру.

§53. Аустралия климаты. Өзендері мен көлдері. 239-241 беттер