Қазақ тілі ашық сабақ "Сөздердің байланысу тәсілдері"

• 1 слайд

  Сөйлем мүшелері
  Бастауыш
  Баяндауыш
  Сөйлемде айтылған
  ойдың иесі болатын мүше
  кім? не? кімдер?нелер?
  кімі?несі?кімім?нем?
  кіміңіз?неңіз?кіміміз?
  неміз?кімдердің? нелердің?
  кімдеріңіз?нелеріңіз?
  Жазда күн өте
  ыстық болды.
  Сөйлемді тиянақтап
  тұратын мүше.
  Қай сөз табынан болса,
  сол сөз табының сұрағына
  жауап береді.
  Біз тауға
  шықтық.
  

• 2 слайд

• 3 слайд

  Сөздердің байланысу тәсілдері
  Жалғаулар
  арқылы
  Септеулік
  шылаулар
  арқылы.
  Жалғаулық
  шылаулар
  арқылы
  Орын
  тәртібі
  арқылы
  Дауыс
  ырғағы
  арқылы
  

• 4 слайд

  ЖАЛҒАУЛАР АРҚЫЛЫ.
  ЕРЕЖЕСІ:
  Мен оқушымын.
  Балаға берді.
  Үйдің есігі.
  МЫСАЛЫ:
  Сөйлемдегі сөздер жіктік,
  септік және тәуелдік
  жалғауларымен
  байланысады.
  

• 5 слайд

  СЕПТЕУЛІК ШЫЛАУЛАР АРҚЫЛЫ.
  ЕРЕЖЕСІ:
  Сөйлемдегі сөздер
  септік шылаулармен
  байланысады.
  МЫСАЛЫ:
  Біз сабақ туралы сөйлестік.
  Отан үшін отқа түс.
  

• 6 слайд

  ЖАЛҒАУЛЫҚ ШЫЛАУЛАР АРҚЫЛЫ.
  ЕРЕЖЕСІ:
  Сөйлемдегі сөздер
  жалғаулық
  шылаулармен
  байланысады.
  МЫСАЛЫ:
  Ол ақылды, бірақ жалқау.
  Ол шаңышқы мен пышақты алды.
  

• 7 слайд

  ОРЫН ТӘРТІБІ АРҚЫЛЫ.
  ЕРЕЖЕСІ:
  Сөйлемдегі сөздер
  ешбір жалғаусыз
  қатар тұрып орын тәртібі арқылы
  байланысады.
  МЫСАЛЫ:
  алыс жер.
  атақты адам.
  

• 8 слайд

  Бұл-біздің ауылдың шамдары.
  Асан-белгілі ақын.
  МЫСАЛЫ:
  Сөйлемдегі сөздер
  дауыс ырғағы
  (интонация) арқылы
  байланысады.
  ЕРЕЖЕСІ:
  ДАУЫС ЫРҒАҒЫ АРҚЫЛЫ.
  

• 9 слайд

  АШЫҚ ТЕСТ:
  *Сөздердің жалғау арқылы
  байланысуын көрсетіңіз.
  а) Ерекше мінез.
  в)Ол сұрасың
  с) Әзер жетті.
  д)Әлді адам.
  е) Отан үшін.
  
  *Сөздердің жалғау арқылы
  байланысуын көрсетіңіз.
  а) Өмірдің сәні.
  в) Көмекей жырау.
  с) Ақын туралы.
  д) Бас киім.
  е) Ұйықтаған сияқты.
  
  *Сөздердің жалғау арқылы
  байланысуын көрсетіңіз.
  а) Әдеби кеш.
  в) Қолға алды.
  с) Қомсына бастады.
  д) Тендік үшін.
  е) Әр уақытта.
  *Сөздердің септеулік шылау
  арқылы байланысуын көрсетіңіз.
  а) Ел арасына сыйлы.
  в)Ұлттық ойын ойнайды.
  с) Ақылды сөз айтылды.
  д) Жыл сайын толықты.
  е)Өмірдің мәнін түсінді.
  

• 10 слайд

  *Сөздердің септеулік шылаулар
  арқылы байланысуын көрсетіңіз.
  а) Мақтан кума.
  в)Білімге ұмтыл.
  с) Сенімнен шықпа.
  д)Білімнің пайдасы.
  е) Отан үшін аянба.
  *Сөздердің орын тәртібі арқылы
  байланысуын көрсетіңіз.
  а) Желмаяға міну.
  в) Өмір үшін күресті.
  с) Өмірдің мәнін түсінді.
  д)Ашық аспан.
  е) Ғылымды игеру.
  *Сөздердің орын тәртібі арқылы
  байланысуын көрсетіңіз.
  а) Емтиханның қорытындысы.
  в) Ғаламшарға саяхат.
  с) Пәк сезім.
  д) Үйіне қарай.
  е) Отанды сүю.
  *Интонация арқылы
  байланысуын көрсетіңіз.
  а) Ерекше мінез.
  в)Ақ қайын
  с) Әзер жетті.
  д)Сенімді ақта.
  е) Бұл-жігіт.
  

• 11 слайд

  с) Жалғаулық шылау арқылы
  д) Орын тәртібі арқылы
  е) Дауыс ырғағы арқылы.
  *Бұл-деген сілтеу есімдігінен
  кейін сәл кідіріс жасалып,
  өзінен кейінгі сөзден дауыс
  ырғағы арқылы бөлініп айтылады бұл қай тәсіл.
  а)Жалғаулар арқылы.
  в)Септеулік шылау
  
  
  *Сөздердің жалғау арқылы
  байланысуын көрсетіңіз.
  а) Ерекше мінез.
  в)Ол сұрасың
  с) Әзер жетті.
  д)Әлді адам.
  е) Отан үшін.
  *