Дәрес эшкәртмәсе "омонимнар" ( 5 класс татар төркеме )

Тема: Омонимнар.

Максат: 1. Укучыларны  омоним  турында  төшенчә  белән  таныштыру;  аларны җөмләдә дөрес итеп табарга һәм мәгнәләрен аңлатырга, синоним, антоним сүзләрдән аерырга  өйрәтү;   укучыларның   фикер  йөртә  белү  сәләтләрен  үстерүне  дәвам  итү.

2. Логик  фикерләү,  уйлау  сәләтен,  уку  активлыгын,  мөстәкыйльлеген, монологик  сөйләмне  үстерү.

3. Туган  як  табигатенә  сак  караш  тәрбияләү.

Дәрес  тибы: Яңа  материалны  өйрәнү.

Җиһазлау: Дәреслек,  проектор, экран, тема буенча презентация.

Дәрес  барышы.

  1.Оештыру  өлеше. Исәнләшү. Уңай  психологик  халәт  тудыру.

•        Бүген сыйныфта  кем  кизү?

•        Укучылар,  бүген  көн  нинди?

•        Көз  көне  тагын  нинди  көннәр  була?

•        Көз  айларын  санагыз  әле.

•        Көз  көне  табигатьтә нинди  үзгәрешләр  була?

2.Актуальләштерү.

- Алдагы дәресләрдә үткәннәрне искә төшереп китик әле. Нинди сүзләр белән таныштык?

( Туры һәм күчерелмә, бер һәм күп мәгънәле, синоним һәм антоним сүзләр белән таныштык.)  Мисаллар ярдәмендә аңлатыгыз.(слайд №1)

-Дөрес, укучылар. Ә хәзер ,әйдәгез синоним һәм антонимнарның кагыйдәләрен искә төшереп китик әле. 

- Булдырдыгыз, укучылар.Үткән дәрес темаларын яхшы үзләштергәнсез.

3.Уку мәсьәләсен кую.

- Ә хәзер игътибар белән тактага карадык. Сүзләрне укыгыз һәм рус теленә тәрҗемә итегез, мәгънәләрен аңлатыгыз. (слайд №2)

- Сораулар куеп сүз төркемнәрен билгеләгез.(слайд№3)

- Бу сүзләр ничек языла? ( Бер төсле языла, ләкин мәгънәләре төрле).

- Дәвам итәбез, тактада бирелгән рәсемнәргә карагыз, язылышын һәм мәгънәләрен аңлатыгыз. (4-14 слайдлар)

- Бу нинди сүзләр? Рус телендә сез мондый сүзләрне ничек атадыгыз? Рус телендә өйрәнгән кагыйдәне искә төшерегез. (Омонимы)

-Димәк, без бүген әйтелешләре бертөрле, мәгънәләре төрле булган сүзләр белән танышырбыз.

( слайд №15) Бүгенге темабыз “Омонимнар” дип атала.(слайд №16)

- Дәфтәрләргә число, теманы һәм тактада бирелгән матур язу күнекмәләрен язып куегыз.

4.Ныгыту.

 - Ә хәзер дәреслекләрдә бирелгән кагыйдәне укыгыз.(32 бит)

 -  Тактада бирелгән ребусны чишеп карыйк. Нинди сүз яшерелгән икән? (слайд №17)

 - Дәреслекләрдә бирелгән 66 нчы күнегүне таптык. Биремне укыгыз.

 - Мин дә  күнегүдә бирелгән рәсемнәр белән җөмләләр төзедем. Игътибар белән тактага карадык. ( слайд №18, 19)

  - Ничек уйлыйсыз алдагы дәресләрдә үткән нинди сүзләр белән омонимнарны бутап була? (куп мәгънәле). (слайд №20-22)

-Дәфтәрләргә экранда сүзтезмәләрне беренче баганага күп мәгънәле, икенче баганага омоним сүзләрне аерып языгыз. (слайд №23)

 - Хәзер дәреслекнең 32 нче битендә бирелгән 67нче күнегүнетелдән эшлибез. Шигырьне укыйбыз һәм омоним сүзләрне табып мәгънәләрен аңлатабыз.

- 68 нче күнегүне бирем буенча язып эшлибез. Омоним сүзләрнең мәгънәләрен аңлатып, җөмләләр уйлап язарга. Күнегүне мөстәкыйль эшлибез.

- Тактада бирелгән  кроссвордны чишү.(слайд №24,25)

5. Йомгаклау.

-Бүгенге дәрестә нәрсәләр эшләдек? Ничек эшләдек?

6. Өй эше. 33 нче бит, 69 нчы күнегү бирем буенча эшләргә.