Укытучы : Загитова Гүзәл Миртимер кызы
Дәрес темасы: Сыйфат фигыль турында төшенчә.
Максат:
1. Укучыларның фигыль
турындагы белемнәрен ныгыту, диалогик сөйләм
күнекмәләрен үстерү;
2.Сыйфат фигыльнең
ясалышы, кулланылышы, үзенчәлекләре турында мәгълүмат бирү;
3. Туган телгә мәкаләләр аша сөю тәрбияләү.
Материал: Татар теле: 6 нчы сыйныф. Башкортстан татар
урта гомуми белем мәктәбе өчен дәреслек.- Уфа: Башкортстан “Китап” нәшрияты,
2004.-
Җиһазлау : интерактив такта, индивидуаль –
дифференциаль карточкалар.
Дәреснең тибы : яңа материалны аңлату.
Дәреснең методы : укытучы сүзе, әңгәмә, диалог.
Дәрес планы
I. Оештыру
1. Исәнләшү, танышу.
II. Актуальләштерү
1.
Үткән темаларны кабатлау
өчен фронталь сорау, язма сан диктанты.
III. Яңа белем һәм
күнекмәләр формалаштыру
1.Теманы һәм максатны
тәкъдим итү.
2.Эзләнү алымын
тәкъдим итеп яңа теманы аңлату.
IV. Белем һәм
күнекмәләрне ныгыту.
нчы күнегүне
дәфтәргә эшләү.
Физкультминутка ясау.
V. Йомгаклау.
Дәрес материалын искә
төшерү.
VI. Билгеләр кую.
Өй эше бирү
Дәрес барышы
I. Оештыру
Мин иртә белән
сыйныфка керәм,
Укучыларның хәлләрен
беләм.
Исәнмесез, укучылар!
Мин Уфа шәһәрендә урнашкан 65 нче Татар гимназиясенең татар теле һәм әдәбияты
укытучысы Загитова Гүзәл Миртимер кызы булам. Сезнең белән танышуыма бик шатмын.
Бүген бергәләп кызыклы, шул ук вакытта эшлекле дәрес үткәрербез дип ышанам.
II. Актуальләштерү
Кәефләрегез ничек?Бүген
безне алдагы дәресләрдә алган белемнәрне искә төшерү, фигыльнең тагын бер яңа
төркемчәсе, аның үзенчәлекләре белән танышу көтә. Барыгыз да әзерсезме?
Укучылар! Сез үткән
дәресләрдә фигыль сүз төркемен өйрәндегез. Аның берничә төркемчәсен, аларга хас
булган грамматик, синтаксик билгеләрне үзләштереп тә өлгердегез. Искә төшереп
китик:
-Нинди сүз төркеме
фигыль дип атала?
-Аның нинди грамматик
категорияләре бар? (заман, зат-сан, барлык-юклык,юнәлеш)
-Фигыльләр нинди ике
зур төркемгә бүленә?(затланышлы- затланышсыз)
-Нинди фигыль
төркемчәләрен беләсез?(хикәя, боерык, шарт, сыйфат, хәл фигыль).
Ә хәзер тиз генә сан
диктанты язып китик әле.Дәфтәрләрне ачып числоны язу.
1. Хикәя
фигыль.
2. Боерык
фигыль.
3. Шарт
фигыль.
Кар
яуган, укыса, эшлә, яза, тыңласа.
Бер бала такта янында
эшли. Җаваплар тикшерелә, билгеләр куела.
III. Яңа белем һәм
күнекмәләр формалаштыру
Укучылар, темаларны
яхшы үзләштергәнсез.Белүегезчә, фигыль төркемчәләре болар белән генә бетми. Әле
сез өйрәнмәгәннәре дә бар.
Ә әлегә сезнең белән
очрашуыма, төпле белемнәр күрсәтүегезгә бик шатмын. Карагыз әле, бу биремдәге
Кар яуган җөмләсе кызык булып китте.
Кар яуган.
Яуган кар.
Кайсы сүз төркеменә
барлык- юклык, юнәлеш категориясе хас?
-
Фигыль. Димәк, монда
фигыльгә хас билгеләр дә бар икән.
-
Сыйфат һәм фигыльгә хас
билгеләр булгач, бу сүзләрне кайсы сүз төркеменә кертербез?
- Сыйфат
–фигыль.
Бүген дәрестә без
сезнең белән яңа фигыль төркемчәсе сыйфат фигыль турында сөйләшербез. Дәфтәрләребезгә
яңа теманы язып куйыйк.
-
Сыйфат фигыль – эш – хәлне
предметның билгесе итеп белдерә;
-
Нинди? сораdына җавап
бирә.
-
Нинди җөмлә кисәкләре
булып килә ала икән? Моны белү өчен мин төркемнәргә эш тәкъдим итәм.
... эшкә
кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
-Нәтиҗә ясау: Сыйфат
фигыль җөмләдә аергыч булып килә. Физкультминутка ясау.
IV. Белем һәм
күнекмәләрне ныгыту.
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш; җыештырылмаган
бүлмә; чакырылмаган кунаклар; җылынмаган су.
V. Йомгаклау.
1. Дәрес сезгә ошадымы?
2. Сыйфат фигыль турында ниләр белдегез?
3. Үзегезгә нинди бәя куяр идегез.
VI. Билгеләр кую.
Өй эше бирү.
Дәреслектә 260нчы күнегү 119нчы бит.
1. Сәнгатьле уку.Текст буенча диалог төзү.
2. Сыйфат фигыльләрне билгеләү. Тиешле кушымчаларны куеп күчереп язу.
3. Эчтәлеген сөйләргә өйрәнү.
Дәрес тәмам.
|
... эшкә
кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
...
эшкә кар ява.
Үзе ... еламас.
Туган телен ... халык кадерле була.
(Белгән, калган, елаган.)
|
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз. Җөмләләр
төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш; җыештырылмаган
бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
Сыйфат фигыльне барлык формасына куегыз.
Җөмләләр төзегез.
Әйтелмәгән сүзләр; җиңмәгән спортчы; уйланмаган эш;
җыештырылмаган бүлмә; чакырылмаган кунаклар;
|
Үзанализ
Бу дәрес “Фигыль”
бүлеге эчендә үтелә. Программа буенча “Cыйфат фигыль” темасына 2
сәгать бирелә. Беренче дәрестә фигыльнең бу төркемчәсе турында төшенчә бирелсә,
калган дәресләрдә белемнәрне ныгыту,заман формаларын үзләштерү, рус теле белән
чагыштыру каралган.
Дәрестә
үтелгән фигыль төркемчәләре, сыйфат һәм фигыль сүз төркемәренең лексик,
грамматик, стилистик үзенчәлекләре искә төшерелде, “сыйфат фигыль” төшенчәсе
белән таныштырылды.
Дәрес башында
максатлар билгеләнде, мотивация булдыру өчен проблемалы сорау бирелде,
проблемалы сорауга җаваплар эзләү барышында яңа тема билгеләнде. Дәреснең
үткәрелү формасы , алымнар минем методик темага нигезләнеп төзелде, укучыларның
диалогик сөйләмен үстерү алымнары булдырылды. Шулай ук укучыларның бәйләнешле
сөйләм күнекмәләрен камилләштерү, иҗади фикер йөртү сәләтен үстерүгә игътибар
ителде. 6 нчы сыйныф укучысының яшь үзенчәлекләрен, белем тупланмасының күләмен
искә алып, дәрестә дәлилләү, нәтиҗә ясау күнекмәләре камилләштерелде. Нигездә яңа
тема өйрәнелсә дә, әлеге дәрестә укучыларның татар теле дәресләрендә элек алган
белемнәренә нигезләнеп, гомуми эш алып барылды.Аерым күнегүләр башкарганда,
карточкалар белән эшләгәндә һәр укучыга шәхси якын килү күздә тотыла. Ял итү
минуты,Рефлексия үткәрелде. Әлеге тема чагыштырмача авыр темалар рәтенә
кергәнлектән, сыйныфның әзерлегеннән чыгып, күнегүләрне оештырылды.
Дәрес вакытында
планнан читләшүләр булмады.
Дәрес вакытында
укучыларда кызыксыну уята алдым дип уйлыйм, максатларыма ирештем дияргә урын
бар ( дәрес нәтиҗәләре)
Бу дәреснең
үзенчәлеге: укучылар үз белемнәрен үзләре булдыру юлы белән яңа теманы өйрәндек,
билге кую системасы булды.
Дәрестән чыгып,
төрлеө алымнар кулланып укучыларның диалогик сөйләм аша аралашу мөнәсәбәтен
үстерүгә ирешеп була дигән нәтиҗәгә килдем.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.