" Электростатика бөлімі бойынша қорытындылап есеп шығару. "

Ақмола   облысы  Есіл қаласы №3 орта  мектебінің

 физика пән мұғалімі

Ерназым  Хадиша  Сәлімжанқызы

 Сабақтың        тақырыбы: Электростатика  бөлімі бойынша қорытындылап                                     есеп шығару.

Сабақтың мақсаты
Білімділік:
Дамытушылық:Оқушылардың ой өрісін,шығармашылық және танымдық қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: Оқушыларды батылдыққа,көрегендікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі:СТО.
Сабақта  қолданылатын стратегиялар:  СТО бағдарламасы бойынша.
Көрнекіліктер:Интерактивті тақта, компьютер презентация .
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру:
Сынып оқушыларын  үш топқа бөлеміз.

Кулон заңы қалай ашылды  Кулон деген кім?және Фарадейдің  еңбегі жайлы

Түсінік беру. Үй  тапсырмасы.

Қойған мақсатымызға қарай күтілетін  нәтиже:

1.Кулон заңын  тұжырымдаңдар,Электрлену  деп  қандай  процесті атайды анықтамаларын сауатты айтып беру.

2.Физикалық формулалар  жаза білу.

3 формуланы қолданып есеп шығару

Қызығушылықты ояту: Физикалық ой жинау.

1.Электростатикалық бөлім туралы түсінік  беру.

2.Электростатикалық өріс деп қандай өріс  аталады.

3.Күш сызықтарының қасиеттерін ата.

4.Қандай өріс біртекті деп аталады.

5.Қандай заттар  диэлектриктер деп аталады.

6. Кон денсатор дегеніміз не?

7.Қандай конденсатор жазық  деп  аталады.

Мағынаны тану: үш топқа бөлінген тапсырма

1-тапсырма. Формула жазу.

1.Нүктелік заряд өрісінің потенциалы қандай формуламен табылады?

және өшем бірлігін ата.осы формуладан  жұмысты және  зарядты тап.

==

2. Кулон  заңы  электростатиканың  негізгі заңы, оның математикалық өрнегі: 

және физикалық  шамаларды  ата.

3.Электр сыйымдылығын табу формуласы және өлшем бірлігін ата.

Өткізгіштің потенциалын және зарядты тап.

С1ф

2-тапсырма. Формуланы  пайдаланып  есептер  шығару.

№1. 1м қашықтықта орналасқан шамасы 1Кл болатын екі нүктелік зарядтың  өзара әрекеттесу күшін есептеңдер.

Берілгені:

1Кл.                Шешуі:                    

г1м.      

F

№2.Бір –бірінен  0,6  м қашықтықтағы  екі  3,0 Кл зарядты  0,2 м-ге дейін  жақындату үшін  қанша жұмыс  жасау  керек?

Берілгені:                    

0,6м.                      Шешуі:           

 0.2м

q 3      А

 

№3.Кернеулігі 25В/м біртекті  өріс құрады. Арақашықтығы  4см пластинадағы кернеу неге тең?6.0 зарядқа өріс  қандай  күшпен әрекет етеді?

Берілгені:                        Шешуі:        

Е25В/м.                  Е=.

Г                              U=Е г

q=6.0Кл                 F=q Е  0,15Н.          

U=?, F=?

№4 Екі  нүктенің арасындағы  шамасы 0,012Кл  заряд  орын  ауыстырғанда өріс  0,36Дж  жұмыс  жасаса,  өрістің  сол  нүктелерінің  потенциалдар айырымы  неге  тең?

Берілгені:                        Шешуі:        

q=0,012Кл.                      

А                      =30В.

U=?

№5. Диаметрі  2см  потенциалы 90 000В өткізгіш  шарды  жерге  өткізгіш  сыммен қосады. Өткізгіш  сымда бөлініп  шығатын  энергия  қандай?

Берілгені:

                                   Шешуі:        

D2см.                      W=Дж.

 

W=?

№6.0,01 Кл  заряд  бергенде 10 Дж  жұмыс жасалса, конденсатордың  сыйымдылығын  анықтаңдар.

Берілгені:                        Шешуі:        

q=0,01Кл.               U  .     С

А

С

Эксперименттік  тапсырмалар.   Денелердің электрлену құбылысы.  күнделікті өмірде қолданатын заттарды пайдалану. ( Тарақ, шаш, қағаз  ,   пластмасса  сызғыш, резеңке немесе шыны бетіндегі газет),  

Ой тоғаныс  сыныппен  жұмыс  тест беріледі.

1.Жібек  жіпке  байланған шарик теріс  зарядталған таяқшаға  тартылды.

1 ) Шарик теріс зарядталған .

2) Шарик оң зарядталған .

3) Шарик зарядталған болуы мүмкін. Немесе теріс зарядталған.

4 ) Шарик зарядталған болуы мүмкін. Немесе оң зарядталған.

 2.Тыныштықта тұрған  екі нүктелік зарядтың арасын п есе арттырса әсерлесу

күші қалай өзгереді.

 1) п есе артады.2) п есе кемиді. 3)п кв. Есе артады. 4) п кв есе кемиді.

3.Қандай физикалық шаманың  өлшемі в/м?

1)Электростатикалық өріс энергиясының  тығыздығы.

2)Потенциал.

3) Кернеулік.4.Электр  тұрақтысы

  4.Біртекті электростатикалық   өрісте , мөлшері мөлш 0,5мКл  заряд   орналасқан. Өріс тарапынан   әсер  етуші  күш  25мкН.  Өріс кернеулігін анықта.

1) 20 в/м. 2) 50в/м . 3) 1,25+в/м.  4)0,02 в/м.

5.1)  Электростатикалық  өріс  потенциал деп.

1)Нүктелік зарядқа әсер етуші күштің  осы заряд мөлшеріне қатынасына тең шама.

2) Өрістің  бір  нүктесінен  екінші  нүктеге  нүктелік зарядты қозғалту үшін

Атқарылған  жұмыстың осы заряд мөлшеріне  қатынасы.

3). Нүктелік  бірлік  зарядты  өрістің берілген нүктесінен  шексіздіккеалып бару үшін атқарылған  жұмыс.

4) Нүктелік зарядтың  потенциалдық  энергиясы мен  осы заряд  шамасының

Көбейтіндісіне  тең.

6.радиусы г шариктіВ потенциалға дейін  зарядтады.электрлену кезінде шарик  қаншаэлектрон  жоғалтты.

1).6,672) 2  3)6    4)18

7.Нүктелік  заряд потенциалын  анықтайтын өрнек?

1)     2)3)          4)

8.Конденсатор  астарының  әрқайсысының  зарядын  4 есеарттырды. Оның

Сыйымдылығы  қалай өзгереді?

1)өзгермейді. 2)2 есе артады. 3)  4 есе кемиді. 4) 4 есе артты.

9.сыйымдылықтары және  тең екі конденсатордытізбектей жалғады.

Батерия сыйымдылығын  анықта1)С  2) 3)С4.  С

10.Заряд мөлшері 10е  тең шариктен -5е заряд мөлшерін алып  тастады.Шарик заряды тең болады.

1) 5е.             2) -5е.             3)  15е.                  4)-15

     Бағалау:

Топтың 0қушылары.	үй тапсырмасы.	анықтама	формула	есеп	тест	эксперимент.	қорытынды.

Үйге  тапсырма.18-жаттығу №7.№8 есеп.формула.ережелерді  қайталаймыз.

          1-нұсқа.

 №1.  1,5м қашықтықта орналасқан шамасы 1,5Кл болатын екі нүктелік зарядтың  өзара әрекеттесу күшін есептеңдер.

№2.Бір –бірінен  0,8  м қашықтықтағы  екі  4,0 Кл зарядты  0,2 м-ге дейін  жақындату үшін  қанша жұмыс  жасау  керек?

№3.Кернеулігі 28В/м біртекті  өріс құрады. Арақашықтығы  5см пластинадағы кернеу неге тең?8.0 зарядқа өріс  қандай  күшпен әрекет етеді?

№4 Екі  нүктенің арасындағы  шамасы 0,013Кл  заряд  орын  ауыстырғанда өріс  0,38Дж  жұмыс  жасаса,  өрістің  сол  нүктелерінің  потенциалдар айырымы  неге  тең?

№5. Диаметрі  2см  потенциалы 80 000В өткізгіш  шарды  жерге  өткізгіш  сыммен қосады. Өткізгіш  сымда бөлініп  шығатын  энергия  қандай?

№6.0,02 Кл  заряд  бергенде 12Дж  жұмыс жасалса, конденсатордың  сыйымдылығын  анықтаңдар.

2-нұсқа

№1.  1,8м қашықтықта орналасқан шамасы 1,8Кл болатын екі нүктелік зарядтың  өзара әрекеттесу күшін есептеңдер.

№2.Бір –бірінен  0,9  м қашықтықтағы  екі,0 Кл зарядты  0,2 м-ге дейін  жақындату үшін  қанша жұмыс  жасау  керек?

№3.Кернеулігі 27В/м біртекті  өріс құрады. Арақашықтығы  5см пластинадағы кернеу неге тең?7,0 зарядқа өріс  қандай  күшпен әрекет етеді?

№4 Екі  нүктенің арасындағы  шамасы 0,014Кл  заряд  орын  ауыстырғанда өріс  0,40Дж  жұмыс  жасаса,  өрістің  сол  нүктелерінің  потенциалдар айырымы  неге  тең?

№5. Диаметрі  2см  потенциалы 60 000В өткізгіш  шарды  жерге  өткізгіш  сыммен қосады. Өткізгіш  сымда бөлініп  шығатын  энергия  қандай?

№6.0,03 Кл  заряд  бергенде 15Дж  жұмыс жасалса, конденсатордың  сыйымдылығын  анықтаңдар.

                       Жауаптар.

    1.   2.   3.  4.    5 .  6,   7.  8.  9.   10.

    4.   4.   3 . 2.    3.    2.  4.  1.  4.     3.    

    1.   2.   3.  4.    5 .  6,   7.  8.  9.   10.              1.   2.   3.  4.    5 .  6,   7.  8.  9.   10.

                                                                           4   4.   3 . 2.    3.    2.   4.   1.   4.   3

     .                                                                    1.   2.   3.  4.    5 .  6,   7.  8.  9.   10.

                                                                           4   4.   3 . 2.    3.    2.   4.   1.   4.   3

    4.   4.   3 . 2.    3.    2.  4.  1.  4.     3.    

                                                                          1.   2.   3.  4.    5 .  6,   7.  8.  9.   10.

                                                                          4    4.    3 .  2   3.    2.   4.  1.  4.   3

    1.   2.   3.  4.    5 .  6,   7.  8.  9.   10.

    4.   4.  3 . 2.   3.    2.  4.  1.  4.     3.    

    1.   2.   3.  4.    5 .  6,   7.  8.  9.   10.

    4.   4.  3 . 2.   3.    2.  4.    1.  4.     3.    

    1.   2.   3.  4.    5 .  6,   7.  8.  9.   10.

    4.   4.  3 . 2.     3.    2.  4.    1.  4.     3.    

    1.   2.   3.  4.    5 .  6,   7.  8.  9.   10.

    4.   4.  3 . 2.   3.    2.  4.    1.  4.     3.   

Топтың 0қушылары.	үй тапсырмасы.	анықтама	формула	есеп	тест	эксперимент.	қорытынды.

Топтың 0қушылары.	үй тапсырмасы.	анықтама	формула	есеп	тест	эксперимент.	қорытынды.

Топтың 0қушылары.	үй тапсырмасы.	анықтама	формула	есеп	тест	эксперимент.	қорытынды.