Италия классикалық музыкасы – опера өнері

Пәні :	Музыка
Сыныбы:	5  «Ә»
Уақыты:	27.02.2017 ж
Тоқсанның тақырыбы:	Әлем халықтарының музыкалық театры
Сабақтың тақырыбы:	Италия классикалық музыкасы – опера өнері
Құзыретілікке жеткізетін сабақтың мақсат-міндеттері:	А) Ақпараттық	Оқушыларға Италия классикалық музыкасы – опера өнері туралы мәліметтер бере отырып,музыкалық  танымдарын кеңейту
	Б)Коммуникативтік	Музыка тыңдау , ән айту  ,  өнер ұйымына деген көзқарастарын дамыту .
	В) Проблеманы шешу құзыреттілігі	Мәдениеттілікке , өнерсүйгіштікке  бағыттау .
Түрі:	жаңа материалды түсіндіру
Қолданылатын педагогикалық технологиялар:	Ақпараттық-коммуникативтік  технология
Әдістер:	Музыка тыңдау, ән айту, тапсырмалар, сұрақ- жауап.ойын түрлері.
Пәнаралық байланыс:	Саз теориясы, әдебиет
Пайдаланылған көрнекілігі:	Үнтаспа, деректер

Сабақтың барысы	Оқытушының қызметі	Оқушының қызметі		Күтілетін нәтиже
І. Ұйымдастыру кезеңі (2 мин)	1.Д.Верди «Риголетто» опера. Оқушылармен амандасу; Психологиялық тренинг «Сәламатсыз ба ?-балалар .  Ұстаз   еңбегін   бағалар » 2.Оқушыларды түгелдеу: Сабақта жоқ оқушыларды анықтау; 3.Топқа бөлу                    «Буйыннан сөз жаса» әдісі арқылы  Италияның қалалары есімдері  арқылы топқа бөлу	1. музыка тыңдау арқылы  оқушылар шеңберге тұрады. Оқытушымен амандасу; «Сәлематсыз ба ?  – ұстазымыз,    Өнер – білімге      құштармыз.» 2.Кезекші оқушының есеп беруі; 3. Столдағы өнер адамдарының есімдерімен бөлінеді І топ – Рим      ІІ топ –  Милан   ІІІ топ – Неополь        ІVтоп – Флоренция      Vтоп - Венеция		Оқушы  бар зейінімен сабаққа көңіл аударуы. Оқушылар сабақ бастауға  дайын
ІІ. Үй тапсырмасы. (5 мин)	Семантикалық карта - Опера  туралы не білеміз? (Ой толғау) Опера-(италь. «еңбек, жұмыс») музыкалық драмалық шығарма Қандай елдің операларымен таныстық?  (Жапон, Қытай, Үнді, Корей) Балалар, жаңа біз топқа бөліндік. Қай елдің қалалары? (Италия) Дұрыс, сонда бүгін қай елдің операсымен танысамыз?(Италия)			Оқушы  үй тапсырмасын жеткізе білуге бағытталады. (Оқушылар өз әсерлерімен бөліседі.) және де бүгінгі сабақтың тақырыбын ашады.
ІІ. Жаңа материалды игеру кезеңі Италия классикалық музыкасы – опера өнері (15 мин) «Ауцион» әдісі Музыка тыңдау: (4мин)	І топ - Италияның Музыка  өнері музыкалық фольклорының алғашқы ноталық үлгілері 13 – 14 ғасырда жазылған. Италия – опера, оратория, кантата, дербес оркестрлік музыканың, орган үшін жазылған пьесалардың, увертюралар мен симфониялардың, кончерто гроссо, соната, т.б. жанрлардың отаны. Алғашқы консерваториялар мен музыкалық академиялар Италияда пайда болды. 7 ғасырда Римде шіркеу әуендері бір жүйеге салынды. Фольклор негізінде тұрмыс-салт әндері (баркарола, гондольера, т.б.), Қайта өркендеу дәуірінде вокальдік ансамбльдер (вилланелла, фроттола), билер (гальярда, сицилиана) ерекше өріс алды. ІІ топ - Италияның музыкалық орындаушылар жоғары музыкалық орындаушылық өнерімен, опера әншілерінің шеберлігімен ертеден әлемге аян. Милан (Ла Скала), Рим, Неаполь, Болонья, т.б. қалаларда опера театры бар. 20 ғасырда дүниежүзілік музыка мәдениетінде пианист Ф.Бузони (1866 – 1924), дирижер А.Тосканини (1867 – 1957) ерекше рөл атқарды. 20 ғасырдағы Италияның атақты әншілері: Э.Карузо (1873 – 1921), Т.Скипа (1889 – 1965), Б.Джильи (1890 – 1957), Т.Гобби (1913 – 1984), М.Дель Монако (1915 – 1982), Р.Тебальди (1922 жылыт.), Р.Скотто (1934 жылыт.), т.б.; белгілі дирижерлері: Т.Серафин (1878 – 1968), К.Цекки (1903 – 84), т.б. ІІІ топ – Италия театр өнері Италия театр өнерінің алғашқы элементтері халықтың диқаншылық әдет-ғұрыптары мен ойын-сауықтарында кездеседі. Орта ғасырларда пайда болған литургиялық драма мен мистерияда комедия-сатиралық бағыт басым болды. Қайта өркендеу дәуірінде тың театрлық мәдениет дамыды, драма теориясы дами бастады. 16 ғасырдың ортасында суырып салма Дель арте комедиясы (маска комедиясы) пайда болды. 17 ғасырдың аяғында Италия театры өзінің ұлттық ерекшелігін жоғалтып, маска комедиясы ақсүйек қауымының көңіл көтеретін сауығына айналды. ІV топ – Итали елінің опералары музыка өнері Италия бароккосында көрініс тапты.1581 жылы В.Галилей"Ежелгі және жаңа музыка туралы диалог" деген пәлемикалық трактат жазды. Галилейдің ойларын 1570 жылда Флорентий камератасына біріккен бір топ ақындар, музыканттар және гуманист-ғалымдар қолдады. Бұл үйірменің кайраткерлері Я.Пери мен О.Ринуччини ең алғашкы "Дафна" және "Эвридика" (музыкасын жазуға 1600 жылы Дж. Каччини қатысты) операларын жазды. Кейінірек "Эвридика" операсына Дж. Каччини либретто жазды; ол "Жаңа музыка" деген бір дауысты мадригал мен ария жинағының авторы; өз операларына тән стилистикалық принциптерді дамытқан. Бұл мәнерге "жаңа стилъ" немесе "бейнелеу стилі" деген ат берілді. К.Монтеверди операға драматизмді кіргізді, оның шығармашылығының шыңы — "Помпейдің таққа отыруы" операсы. Венецияда операны бәрі көре алатын болды, ал 1637 жылы мұнда ең алғашқы "Сан-Кассиано" деген опера театры ашылды. Мифологиялық тақырыптың орнына тарихи сюжеттер, драмалық және батырлық, комедиялық және фарстық тақырыптар енді. Римде комедиялық опера жанрының үлгілері пайда бола бастады ("Кезбе де үміттенеді" Моццокки және Мараццоли, 1636; "Жаман айтпай жақсы жоқ" Аббатини және Мараццоли, 1653). М.А.Чести операларында вокалды рөлдер көбейді. Оның "Алтын алма" (1667) операсы Еуропа елдерінде көрсетіле бастады. XVII ғасырда соңында Италия операсының дамуындағы негізгі рөл Неапольға ауысты. Неаполитандық опера мектебінің алғашкы ірі қайраткері Ф.Провенцале, бірақ оның негізгі басшысы А.Скарлатти болды. Ол опера-сериа түрінің типтік белгілерін бекітті. Ол ән айту және аспапты опера түрлерін байытып дамытты, сонымен қатар ол Италия операсының увертюраларын жасады. Операмен тығыз байланыста әдеби емес діни өнер — оратория жаңа жанры дамыды. Бұл Дж.Кариссими шығармашылығында өзіндік орын алды. Кейін А.Страделла ораторияға драмалық патетика элементтерін енгізді. Дж.Кариссими мен Л.Росси ораторияға туыс камералық кантата жанрының шеберлері болған. Шіркеулік музыка авторының ішінде Г. Аллегри, П.Aгостини, О.Беневолиді атап өтуге болады.[1] V топ – Италия  композиторлары: Лучано Паворотти, Джузеппо Верди, Антонино Вивальди, Никколо Паганини, Доминико Чимароза, Карло Якино , Джованни Баттиста Сомис , Агостино Стеффани , Гаспаре Спонтини , Алессандро Скарлатти , Доменико Скарлатти			Оқушылар жаңа сабақты қабылдайды, қабылдаған ақпаратты талқылап, талдайды, ақпарат негізінде білімін жүиелейді, жинақтайды, одан қорытынды шығара алады. Критерялдық бағалау қызығушылығын арттыру.
Сергіту сәті (2 мин)	«Поппури» италия музыкалары		Би билейді	Бейнетаспа және де Италия ретро әндерің біледі.
Дауыс жаттығуы «Әуенді тап» ойыны (5мин)	C-dur» гаммасы .Стакатто,лигатто . Аспаппен жетектейді  «До,до,до» Дауыс жаттығуы  Ән «Нота үйренеміз» Б.Жүсіпалиев		Бейнетаспамен ән қосылып айту Бейнетаспадағы әнді тыңдау арқылы әннің атың табады және де караокемен ән айтады. Бейнетаспамен ән қосылып айту	Сыни тұрғыдан ән тыңдау арқылы әннің қандай екенің табады.
Ән  жаттау:  (5 мин)	«Наурыз тойы »   Сайлаубек Елманов Мұғалім бірінші тыңдатады,    Сайлаубек Елманов туралы айтып кетеді.		Бейнетеаспамен тыңдату Бейнетаспамен ән қосылып айту	Жаңа ән үйрену.
Жаңа сабақты бекіту (5мин)	«Мен үшін бүгінгі сабақ…» Оқушыларға жеке парақша беріледі, олар үш бағыт бойынша өз жұмысы бойынша қажет сөздің астын сызу керек. Сабақ Мен сабқта Қорытынды 1. қызық 1. жұмыс істедім 1. материалды түсіндім. 2. қызықсыз 2.демалдым 2. білетінімнен де көп білдім. 3.енжарлық басым 3.басқаларға көмектестім. 3.түсінбедім		Түсіндірілген тақырып бойынша кестеге жазып жауап береді .	Қойылған сұраққа жауап беру арқылы оқушы жаңа материалды қорытындылай-ды
Бағалау (2мин)	Оқушылар жұмысына жалпы сипаттама беру; Тақырыпты қорғаудағы жетістіктеріне баға беру;  Кемшіліктерді ашу, олардың алдын алу жолдарын көрсету		Сабақты ойша зерделейді; Жетістіктер мен кемшіліктерді қабылдайды.  Баға алған оқушы  күнделіктеріне бағаларын қойғызады.
Үй тапсырмасы	Тақырыпты оқып, мазмұндау, әнді жаттқа айту.		Үй тапсырмасын күнделіктеріне жазып алады, оны орындауды түсінеді. Оқытушымен қоштасады	Оқушылар өздігінен үйге берілген тапсырманы орындай алады.