Иярчен вакыт җөмлә (9 сыйныф, рус төркеме)

... Эше юк [] ... Бакчага Барыр. Хәлил ... Сораса []әтисе ... Алып бирде. Кышкы юлның мәкере (коварство) ...[] Тәҗрибәсез кешегә ул ышанычсыз булып күренә. Була ... Вакытлар [] ул үзенең гаҗәеп тавышы белән кем беләндер көлә-көлә сөйләшә башлый. Бәйләүче чараларны кулланып, бирелгән аналитик җөмләләрне тәмамлагыз. [] тамгасы урынына тиешле тыныш билгеләре куегыз.

Аналитиктан синтетик төргә күчү (трансформация аналитических предложений в синтетические) 1. Кемнең эше юк, шул бакчага барыр. - Эше юклар бакчага барыр. 2. Хәлил ни сораса, әтисе шуны алып бирде. – Әтисе Хәлил сораганны алып бирде. 3. Кышкы юлның мәкере шунда: тәҗрибәсез кешегә ул ышанычсыз булып күренә. – Иярчен хәбәр җөмләнең аналитик төре генә була. 4. Була шундый вакытлар: ул үзенең гаҗәеп тавышы белән кем беләндер көлә-көлә сөйләшә башлый. – Ул үзенең гаҗәеп тавышы белән кем беләндер көлә-көлә сөйләшә башлаган вакытлар да була.

Иярчен вакыт җөмләләр (Придаточные времени) Аналитик төре: - ялгызак мөнәсәбәтле сүзләр: шунда,шуннан бирле, шуннан соң, аннары, шул вакытта, шуңа кадәр, шул чакта; - парлы мөнәсәбәтле сүзләр: кайчан-шунда, кайчан-шул чакта, кайчан-шул вакытта; - ул да түгел теркәгеч сүзе (союзное слово). Синтетик төре: - -гач, -гәч, -кач,-кәч, -ганчы, -гәнче, -канчы, -кәнче; - төрле формадагы хәбәр составында ур.-вак. Яки юнәлеш килеше кушымчасы (-уга, -үгә, -ганда,-гәндә, -канда, -кәндә); - хәбәр янында бәйлек һәм бәйлек сүзләр (белән, бирле, соң, алдыннан, арада, чакта).

Значение времени по выполнению действий в придаточном и главном предложениях 1. Иярчен җөмләдәге эш баш җөмләдәге эш белән бер үк вакытта үтәлә (одновременность): Без мәктәпкә барганда, бик көчле яңгыр яуды. Когда мы шли в школу, шёл сильный дождь.

Значение времени по выполнению действий в придаточном и главном предложениях 2. Иярчен җөмләдәге эш баш җөмләдәге эштән соң үтәлә (предшествование): Без мәктәпкә барганчы, бик көчле яңгыр яуды. До того, как мы пошли в школу, прошёл сильный дождь.

Значение времени по выполнению действий в придаточном и главном предложениях 3. Иярчен җөмләдәге эш баш җөмләдәге эштән алда үтәлә (последовательность): Без мәктәпкә баргач, бик көчле яңгыр яуды. После того, как мы пришли в школу, прошел сильный дождь.

Когда папа вернулся домой, суп уже был готов. 2. до того, как брат вернулся, в гости пришли родственники. 3. после того, как Анна прочла эту книгу, общение с людьми стало интереснее. Бирелгән иярчен вакыт җөмләләрне татарчага тәрҗемә итегез. Вакыт мәгънәсен билгеләгез.