Коучинг "Критериалды бағалау-қолдау көрсеткіші"

Күні: 12.03.19		Коучинг  жоспары	Өткізген: Г.Н.Нугманова      Мектеп модераторы
Тақырыбы:	Бағалау-қолдау көрсеткіші
Мақсаты:	Мұғалімдер критериалды бағалау туралы түсінік алып, «рубрикатор», «критерийлер» мен «дескрипторлар» түсініктерімен танысады. Критериалды бағалау арқылы оқытудың тиімділігін және оқу сапасын арттыруға болатынын түсінеді.
Оқыту нәтижесі:	Мұғалімдер критериалды бағалау туралы түсінік алады және рубрикатор, дескриптор мен критерий құруды үйренеді.
Түйінді идея:	«Бағалау» - (латын сөзінен шыққан «жақын отыру» дегенді білдіреді) мұғалімдер балалардың оқуға деген ынтасы мен қызығушылығын оята алатын пәрменді тетік. Критериалды бағалау – білім берудің мақсаты мен мазмұнына негізделген оқушының оқу-танымдық құзырлылығын қалыптастыруда алдын-ала белгіленген жетістіктермен салыстыру үрдісі. Баға – символ, оқу жетістігін не санмен таңбалау, не сөзбен жеткізу.
Сілтеме:	Мұғалімдерге арналған нұсқаулық, www.cpm.kz
Қолданатын модульдер:	Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер; сыни тұрғыдан ойлауға үйрету; оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау; оқытуда ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану; оқытуды басқару және көшбасшылық; топтық жұмыс; диалогтық оқыту.
Әдіс-тәсілдер:	«Фигуралар»  арқылы топтасу, «Эйфель мұнарасы» стратегиясы арқылы психологиялық ахуал туғызу, топтық жұмыс арқылы кластермен жұмыс, «блоб» ағашы әдісімен бағалау.
Дереккөздер:	Флипчарт, постер, презентация, интербелсенді тақта, стикерлер, карточкалар, бейнежазбалар, маркерлер
Коучтың іс-әрекеті				Мұғалімдердің іс-әрекеті
Психологиялық ахуал тудыру, топтастыру- 5 мин Серіктестік құрғызу- қатысушылар сағат тілінің бағыты бойынша Мен сені....үшін бағалаймын... деген сөйлемді құрап шығарып,өздеріне жақсы тілек білдіреді. Топқа киіз үй макетінен алынған Ою және Киіз үй суреттері арқылы екі топқа біріктіріліп,отырады.				Ұстаздар шапалақ бойынша  келесі әрекеттер жасайды: ·         1-амандасады, ·         2 – құшақтасу, ·         3 – арқа түйістіру ·         4– бір-бірлерінежақсы сөз, тілек айтады Мұғалімдер амандасады, топтарға бөлінеді.
Ø  Ой шақыру-3 мин Ø  Коучинг басында мұғалімдерге  критериалды бағалау деген не,оның мағыналы түсініктері туралы айтылып өтіледі,еске түсіріледі. Ø  Талқылау(2 мин). Ø  Топтар бір бірлерімен талқылайды, одан кейін әр топтан 2-3 пікір тыңдалады. Осы пікірлерден тақырыпқа шығу.				Коучинг тақырыбы,мақсатымен танысу,оны бағалау, пікіралмасу, тақырыпқа шығу.
Негізгі бөлім.Мұғалімнің кіріспе сөзі: Бүгінгі коучинг-сабақта біз сіздермен қазіргі заманда білім саласындағы нағыз саясатқа айналған проблеманың бірі – бағалау мәселесіне тоқталамыз. Өйткені оқушының білімін бағалау – оның оқуға деген ынтасының мүлдем жоғалуына немесе қызығушылығының оянуына бірден-бір себеп. Мұғалімнің басты міндеті – оқушының өзіне деген, өз күшіне деген сенімінің жоғалуына жол бермеу.				.
Шығармашылық тапсырма-15 мин.Топ мүшелеріне Наурыз мейрамына байланысты сый жасау,соендай ақ жарнама жасау ұсынамын.(Бағалау критерийін ұсынбадым, сондықтан бағаға келіспеушілік туындады). Енді қатысушыларға жұмысқа  байланысты бағалау критерийін ұсынамын. Енді критерийлерді бергенге дейінгі және бергеннен кейінгі бағалауды салыстырыңыздар. Айырмашылық бар ма? Критерий бойынша қойылған бағамен келісесіз бе? Жұмыс орындау барысындағы өз қателіктеріңізді көрдіңіз бе? Жоғарыдағыдай баға мәселесіне байланысты түсініспеушілік туды ма? Неліктен деп олайсыз?             Бұл пайдаланылған екі түрлі бағалаудан қандай қорытынды шығардыңыз? Нені түсіндіңіз? Егер мен мұғалім ретінде тапсырманы орындатпас бұрын сіздерге бағалау критерийін ұсынсам, жоғарыдағыдай қақтығыс туар ма еді? Осыны ҰМЫТПАҢЫЗ! Оқушыларға тапсырманы берердің алдында олараға бағалау критерийін ұсыныңыз, сонда оқушы алдын-ала өзінің не үшін бағаланатынын біледі де, тапсырманы дұрыс орындайды. Оқушыларға бірін-бірі бағалауға, өздерін өздері бағалауға мүмкіндік беріңіз. Сонда сіздің жоғарыдағы суреттегідей мектептен күнде екілік алып келетін оқушыларыңыз жойылады.				Мұғалімдер  өз күштерін салып, бір-бірін бағалайды. Бағаларына түсініктеме береді. Өз суреттерін критерий бойынша бағалап , алдыңғы бағамен салыстырады. Қателерін көреді Бағалаудың екі түрін салыстырады, өздеріне қорытынды шығарады.
Топтық жұмыс. Кластер жасау, қорғау – 10  мин.  Әр топқа тапсырма беріледі: 1-      топ: Критериалды бағалауды пайдалану оқушыларға не береді? 2-      топ: Критериалды бағалаудан мұғалім не ұтады? 3-      топ: Критериалды бағалаудың ата-аналарға пайдасы бар ма? Кластерды қорғау жұмыстары аяқталған соң, қорытынды жасалынады.Олардың жауаптары төмендегідей болуы мүмкін немесе өзім толықтырамын /слайд /. Қосымша 1.				Постер, маркерлерді пайдаланып, өз жобаларын жасайды. Топтар өз кластерлерін қорғайды. Топтар бірін бірі толықтырады, ой бөліседі.
Қорытынды-5 мин. Жалпы осы тақырып бойынша презентация көрсетіліп, «Критерийлер» құрудың мысалы көрсетіледі.				Мұғалімдер критерий құрудың мысалымен танысады.
Рефлексия-3 мин. «Блоб» ағашы				Әр мұғалімге ағаш суреттері үлестіріледі, олар бүгінгі сабақтан алған өз білімдерін бағалайды.

Сөзімнің соңында айтарым, бүгінгі алған білімдеріңізбен басқа да әріптестеріңізбен бөлісіңіздер. «Бойыңда білімің бар екен, одан басқалар да өз шырақтарын жағып алардай жағдай туғызыңыз», - деген Томас Фуллердің сөзін ұмытпаңыз.

Қорытынды. Жоғарыдағы «Тағы да екілік» суретіне қайта оралу: Қалай ойлайсыздар, суреттегі баланың өз бағасын жақсартуға деген ынтасын ояту үшін не істеу керек?

Рефлексия. Әр мұғалімге өзін-өзі бағалау парақшалары үлестіріледі.

Қосымша 1

Критериалды бағалауды пайдаланудың тиімділігі мен берері
Оқушы	Мұғалім	Ата-ана
Өзінің тақырыпты меңгеру дәрежесін анықтайды Өз жұмысына сараптама жасауға үйренеді Өзінің білім деңгейін алдын-ала болжайды Өзінің және сыныптастарының білім деңгейіне сын көзімен қарауға үйренеді, сын тұрғысынан ойлау қабілеті дамиды Критерийдің көмегімен өз білімін бағалауға мүмкіндік алады	Оқушының білім деңгейін анықтайды, дамуын қадағалайды Әр оқушының мүмкіндік деңгейін біліп отырады Оқушыға оқудың қай тұсы қиындық туғызатынын анықтайды Оқушының кемшіліктеріне назар аударта отырып, оның дамуына бағыт береді Мұғалім, оқушы және ата-ана арасында кері байланыс орнайды	Баласының білім деңгейі жайлы объективті дәлелдеме алады Баласының оқудағы жетістіктерін, оның дамуын қадағалайды, біліп отырады Критерий көмегімен баласына оқуда қолдау көрсете алады Баласының не үшін баға алғанын біліп отырады Ата-ана мен мектеп арасында кері байланыс орнайды
Баға үшін дау-жанжал туындамайды, баға критерий бойынша әділ қойылады

Қосымшалар:

КРИТЕРИАЛДЫ  БАҒАЛАУ  КӨРСЕТКІШІ  (рубрикаторлар,    дескрипторларымен бірге).

Рубрикатор – әрбір  критерийге байланысты оқушының оқудағы жетістігін  бағалауға  қажетті  ұпай  саны

Дескриптор – әрбір нақты ұпайға жету деңгейінің сипаттамасы.  

Критериалды бағалау артықшылықтары:

Оқушыныңжеке басы емес, тек қанажұмысыбағаланады;

Оқушыныңжұмысынбағалауалдын–ала ұсынылғанкритерийлергенегізделеді. .

Бағалауалгоритміоқушыларғаалдын-ала белгілі;

Оқушынақты не мақсаттажұмысістепотырғанынбіледі;

Оқушығаөзініңбілімділікдеңгейіанықкөрініптұрады;

 Критерий арқылы  бағалаумұғалімніңоқушыдеңгейінанықбіліпотыруынамүмкіндікбереді;

Білімберудіңсапасыартады.

Критериалдыбағалау  бүгінгібілім беру жүйесіндезормаңызғаие.  Өйткеніқазіроқушылардыңбілімділігіғанабастырөлдеемес, бастырөлдеоқушыныңқұзіреттілігін, оныңжекетұлғалыққасиеттеріндамыту, қоршағанортамендұрысқарым-қатынасу, өзін-өзідамыту, өзіндікбілімінкөтерусияқтымақсаттарқойылған. Критериалдыбағалаубұлмақсаттар мен міндеттердіңбарлықталаптарынасайорайластырылған.

Критериалды  бағалаудыңбасты  ерекшелігі:

-          алдын-ала ұсынылғанбағалаушкаласы;

-          анық, айқындылығы;

-          бағаныңәділдігі;

-          өзінбағалауғамүмкіндіктіңберілуі

    Критериалдыбағалаусабақтыңөн–бойындажүзегеасыпотырады. Алдыментоптықжұмыстыбағалаудаөтетиімді. Өйткені топ жұмысынкритерийлерменбағалаужұмыстыңнәтижелілігінежәнеоқушылардыңөзарабағалауарқылыөзпікірлерінортағасалып, еркінжеткізуінеалыпкеледі. Өзпікірінеркінайту, өзгелердіңжұмысынаөзіндікбағасын беру өміргебейімділіктерінарттыраберерісөзсіз. Бағалаупарағытопқатапсырмаменбіргеұсынылатынболғандықтан, оқушыларөзгетоптыбағаларалдындаөзтапсырмаларынорындаудасолкритерийдібасшылыққаалады.

Қатысушымұғалімдергесұрақтарқою: - Бағадеген не? - Бағаныңоқушыға, оныңбілімінеәсеріқандай? -Қазіргіқолданыпжатқанбағалаушкаласысіздердіқанағаттандырама? - Бағалаукритерийлеріқандай? «ОқытуүшінбағалаужәнеОқытудыбағалау» модулін презентация арқылытүсіндіру

Білім берудің қазіргі заман талабы - шығармашылықпен жұмыc жасайтын, бәcекеге қабілетті, құзіретті тұлға тәрбиелеу.

Оқыту - мұғалімдердің оқушыларға жасаған сыйы емес, бұл құзіреттіліктер білім алу үшін оқушылардың өздері де оқу үдерісіне белсенді қатысуын талап етеді. Мұғалімдер, өз кезегінде, өзінің сабақ беруіне емес, оқушылардың оқу ептілігін дамытуға назар аударуы тиіс. Осы мақсаттамұғалімоқытуортасынқұрукерек. [ МАН,  70 бет]

Осығанбайланыстыоқушыларарасындаөзара  түсіністікжәнеұжымдыққарым-қатынастыорнатып, оқушылардыңсенімсіздіктерінжойып,  мүмкіндіктерінарттыруғажолашатынкритериалдыбағалауболыптабылады.

Критерийлер - оқытудыңміндеттерінжүзегеасыратынөлшемдер, атапайтқанда, оқушыларжұмысбарысындаорындайтыніс-әрекеттертізбесі.

Критериалдықбағалау - бұлбілімніңмақсаты мен мазмұнынасәйкескелетін, оқушылардыңоқу-танымдықбіліктілігінқалыптастыруғасебепшіболатын, айқынанықталған, ұжымменшығарылған, білімпроцесініңбарлыққатысушыларынаалдын ала белгілікритерияларменоқушылардыңоқужетістіктерінсалыстыруғанегізделген процесс.

Егербалағаоныңбелгілібірдеңгейгежеткендігінайтса, ондабұлоғанүздікнәтижегежетуүшін не істеукеректігінтүсінугекөмектеспейді; бұлреттеегербаламенбіргеоныңжұмысындамұндайбағалауға не әкелгенінжәнебағалауөлшемдерінтүсіндіругеталдаужасаса, ондабұлбалағаөзініңнәтижесінжақсартуүшінкейін не істеукеректігінтүсінугемүмкіндікбереді. [МАН,  107 бет]

Критериалдыбағалаудыенгізудіңмақсаты:

Мектептеоқытусапасынжоғарлату

Мектеп  бітірушілердіңбілімін  халықаралықстандартқасәйкестендіру.

Критериалдыбағалаудыңміндеттері:

Сабақтыңәр  бөліктеріндегіәроқушыныңдайындықдеңгейінанықтауға;

Бағдарламағасәйкесоқумақсаттарынорындауқабілеті;

Жеке оқушының даму жетістігінбақылауға;

Оқушыныңбілімалубарысындағықателіктері мен олқылықтарынайқындауға;

Әртүрліжұмысбарысындағыалғанөзбағасының  әділдігінекөзінжеткізуге;

Оқубағдарламасыныңтиімділігінсаралауға;

Сабақүдерісі мен білімніңмеңгерілуітуралыоқушы мен мұғалімжәнеата-анаарасындағыкерібайланыстықамтамасызетуге

Практикалықмаңызы

Тек қанаоқушыжұмысыбағаланады;

Орындалғанжұмысалдыналабелгіліүлгі (эталонмен) салыстырылады;

Оқушыөзініңжұмысынбағалауғамүмкіндікберетіннақтыбағалауалгоритмінбіледіжәнеата-анасынаақпаратбереалады;

Критериалдыбағалаубелгіліоқумақсатыбойыншабағаланады

Критериалдыбағалаудыңмаңызы:

Мұғалімдерүшін:

Сапаланәтижегеәкелетінкритерийлерқұрастыруға;

Өзіс-әрекетінсаралапжәнеболашаққажоспарлайалатынмәліметтералуға;

Сабақберудіңсапасынарттыруға;

Оқушыныңжеке  ерекшеліктерінескереотырып, оқытудыңәртұлғағаарналғанауқымынжоспарлауға;

Бағалаудыңәртүрліәдістерінпайдалануға;

Оқубағдарламасынқолжетімдіетуүшінұсыныстаренгізуге

Оқушыларүшін:

Танымдыққабілеті мен ойлаудеңгейінарттыратыноқытудыңәртүрліәдістерінпайдалануға;

Табысқажетелейтінбағалаукритерийлерінтүсінуге;

Өзінжәнеөзгелердібағалауарқылыкерібайланысқатүсуге;

Сыниойлауына, еркінойынайтуына, өзініңбілімінкөрсетуге

Ата-аналарүшін:

Баласыныңбілімсапасыныңдәлелдемелеріментанысуға;

Краткое описание документа:

«Бағалау» - (латын сөзінен шыққан «жақын отыру» дегенді білдіреді) мұғалімдер балалардың оқуға деген ынтасы мен қызығушылығын оята алатын пәрменді тетік. Критериалды бағалау – білім берудің мақсаты мен мазмұнына негізделген оқушының оқу-танымдық құзырлылығын қалыптастыруда алдын-ала белгіленген жетістіктермен салыстыру үрдісі. Баға – символ, оқу жетістігін не санмен таңбалау, не сөзбен жеткізу.