Мағжан жұмабаев "Батыр Баян" дастаны

Күні:     26.01.2016ж                 Пәні: қазақ әдебиеті                            Сыныбы: 8

Сабақтың тақырыбы: Мағжан Жұмабаев  «Батыр Баян» дастаны (2 сағ)

Сабақтың мақсаты: білімділік – Мағжан Жұмабаев шығармаларын оқыта отырып,поэманың мазмұнымен таныстыру,

;дамытушылық – оқушылардың өз ойын айта білуге,ойлау қабілетін арттыруға,шығармашылық ізденіске жол ашу;

тәрбиелік – ақынның бейнесі арқылы ұлтжандылыққа,елін,жерін,туған отбасын сүюге тәрбиелеу.

Көрнекілік: Мағжан Жұмабаевтың портреті,ақын туралы жинақталған материал бүктемесі,үлестірмелі кестелер.

Сабақтың түрі: ізденіс сабағы.

Сабақтың әдісі: түсіндіру, талдау, жұптық, топтық жұмыстар

Пәнаралық байланыс: тарих.

Сабақтың барысы.

І.Ұйымдастыру кезеңі.

 Оқушылармен амандасу,түгендеу.Сабаққа әзірлік жұмысын ұйымдастыру,мақсатын түсіндіру,оқушыларды топқа бөлу.

ІІ.Өткен тақырыппен байланыстыра отырып үй жұмысын тексеру.                                   .

1. Мағжанның өмірі туралы әңгімеле
2. Мағжанның  қандай өлеңдері, шығармаларын білесіңдер?
3. Мағжанның қандай дастандары барі?
4. Мағжан қандай тілдерді жетік меңгерген?
5. Осы дастандарының  ішіндегі ең бізге танысы қайсысы?

ІІІ.Жаңа сабақ.  Поэманы талдау

«Топтастыру» әдісімен: 

                                            Дастандағы Баян кім?

 

 «Кубизм» әдісімен мынадай сұрақтарға жауап алынды

I.                   Мағынаны тану: 

 Дәлелдеңіз

Дастанның тарихилығын дәлелдей отырып, 18ғ. Тарихи- әлеуметтік жағдайды баянда, Абылайханның тарихтағы рөлі жайында әңгімеле

  Сипаттаңыз

II  Поэмадағы туған жерге, туған елге деген махаббат, азаматтық намыс мәселелері қалай көтерілген? Поэмадағы Баян бейнесі қалай ашылған?

II.                Зерттеңіз:

III.              Поэмадағы Көкше табиғаты мен  географиялық атаулар қалай суреттелген?

Бұлардың поэмаға қандай қатысы бар?

Келесі тапсырма: Дебат: « Батыр Баянның  інісін өлтіруі дұрыс па, бұрыс па?

ИӘ, дұрыс деп санаймын	Жоқ, мен қолдамаймын

  Осы үш топтан шыққан оқушылар ақынның өз ойларын ортаға салады.

   Мағжан - өлеңдерінде барлық тақырыптарды қамтыған ақын.оның лирикалық кейіпкерлері елі,жері,ата-анасы,сүйген жары,тау-тасы,орман-даласы,қазақ азаматы,ұлты, т.б. болып кете береді.

   Мағжан үшін бай-кедей деген ұғым жоқ.Оның жүрегінде тек ұлт қана бар.Ол ұлты – қазақ елі.Ақынның қай өлеңін алсаң  да,ақынның өз бейнесі «менмұндалап» көрініп тұрады. «Көбелек» деген өлеңін мысалға алайық.

Отқа ұшар көбелек

  Қарамай сорлы алды-артын.

  Ойына кіріп шықпайды

    Күйдірер деп от-жалын, - деген жолдардан ақынның анық сөзі,сол кезеңдегі өмір сүріп отырған қазақ елі көрінеді.

  «жазғы жолда» өлеңінде ақын:

                     Төрт жағы дала,жер де көк,

                      Дала өлік,жоқ бір от ...

                      Жер де жатыр тұншығып ... деп көзіне жас келеді                                                                                                                              Ақынның айтып отырғаны белгілі – қазағы.Сардалада мәдениет сәулесінен аулақ,табиғаттың тілсіз апатына құрбан болған,тұншығып жатқан қазағы.

 Шығармашылық тапсырма:  «Поэмадағы ең бақытсыз жан ...».

VI.Үйге тапсырма.

1.Поэмадан өз қалауынша үзінді жаттау

2. Кейіпкерлерге толық мінездеме жазу

VII. Сабақты қорытындылау.

VIII.Бағалау.

Топтық бағалау парағымен бағаланады.