"Оқыту технологиялары бойынша жоба ұсыну" мақала-эссе

Оқыту технологиялары бойынша жоба ұсыну

Білім мазмұнын, оқыту процесін, оқу бағдарламалары мен жоспарларын және оқу құрылымын бүгінгі күннің талабына сай жаңалалау республика бойынша жоғары оқу орындарында мамандық бойынша жоғары кәсіптік білім беру жаңаша сипатқа ие болды. Жаңа оқыту технологиясының оқу процесіне енуіне байланысты ЖОО-да арнайы пәндер ӛзгеріске ұшырап, білім мазмұнына -өзгерістер әкелді.

Оқыту технологиясы – бір жағынан оқу ақпаратын ӛңдеуге, бейнелеуге және ӛлшеуге арналған әдістер мен құралдардың жиынтығы, екінші жағынан оқытушының оқыту процесіне қажетті техникалық немесе ақпараттық құралдарды пайдаланып студентке әсер ету әдістері туралы ілім. Оқыту технологиясын жасау үлгісін мына 1-суретте келтірдік:

Оқыту технологиясының анықтамасына тереңірек үңілетін болсақ:

 – білімнің, ғылыми жетістіктердің, техниканың белгілі бір аймағында туындаған мәселелерді шешу бағытында ұйымдастырылған, жоспарлы күйде тұрақты жүзеге асырылатын білімді, біліктілікті және дағдыларды меңгеру;

 – оқыту, ӛздігінен білім алу және ӛзін ӛзі бақылау процестерін қажет етіп, соларды жүзеге асыратын шарттарды қалыптастыруды қамтамасыз ететін әдістер, тәсілдер, құралдар жиынтығы.

Оқыту технологиясының басты мақсаты

 – техникалық ресурстарды, адам ресурстарын және олардың ӛзара әрекеттесуін ескеріп, білім берудің үдерісін оңтайландыру.

Жалпы «оқыту технологиясы» мен «педагогикалық технологияны» тығыз баланысты алып қарастыру керек (2-сурет).

Бірақ бұл екі технология тепе-тең емес. Оқыту технологиясы кӛпшілікті оқыту мен кәсіби дайындау жүйесін құрастыршы, ал педагогикалық технологияны білім беру кеңістігінің қағидаларын және оңтайландыру тәсілдерін анықтаушы ұғым ретінде қабылдауымызға болады.

1-сурет. Оқыту технологиясының жаңаша жасау үлгісі

Оқыту технологиясы – жүйелік категория, ол ғылыми білімді дидактикалық пайдалануға, оқу процесін ғылыми жолмен ұйымдастыруға және талдауға бағытталған. Мұнда оқытушылардың ізденістері және студенттердің жеке тұлға ретінде дамуында жоғары нәтижелерге жетуге бағытталуы да ескеріліеді.

Оқыту  технологиясы  әдістеме  ғылымымен  тығыз  байланысты.  Оқыту

технологиясы  мен  әдістеменің  мақсаты  бір,  екеуі  де  оқытудың  тиімді

жолдарын  қарастырады.  Оқыту  технологиясы  үздік   ғылыми  әдістемелерге сүйенеді.

Оқыту технологиясы мен педагогикалық технологияның ара қатынасын

былайша тұжырымдауға болады:

–  педагогикалық  технология  мен  оқыту  технологиясы  жалпы

жәнеарнаулы ара қатынаста болады;

–  педагогикалық  технологиясы  басқарылушы,  ал  оқыту  технологиясы

басқарушы жүйе болады;

–  екеуі  де  білім  кеңістігін  қайта  жаңғыртатын  жалпы

стратегияда кӛрініс табады.

Ақпараттық  технологиялар  аса  қарқынды  дамып  келеді.   Ақпараттық

технологиясыз әлемде болып жатқан жаңалықтардан тез арада хабардар болу

мүмкін  емес.  Ақпараттық  технология  білім  саласында  да  кеңінен  қолданыс Интернет технологиясы табуда.  Білім  саласында  ақпараттық  технологияны  қолдану  барысында кӛптеген жаңа атаулар мен түсініктер пайда болуда. Олардың ең бастыларын атайтын болсақ:

– оқытудың компьютерлік технологиясы;

– оқытудың интерактивті режимі;

– мультимедиялық технология;

–  оқытудың жаңа ақпараттық технологиясы;

–  қашықтан оқыту технологиясы;

–  ақпараттық білім ортасына байланысты басқада түсініктерді кӛптеп

атауға болады.

Қашықтан білім беру деген термин жаңа ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, істеп жүрген жұмысынан немесе оқудан қол үзбей білімді жетілдіру ісін жүзеге асыру деген мағананы білдіреді. Бұл сөздің мәнін тереңірек ашар болсақ қашықтан білім беру ісі оны жүзеге асыру бағытындағы әдістер мен тәсілдерді жете меңгеруге талпынғаннан көрі осындай мүмкіндіктер болашағын жете ұғынып, оның қажет екендігін түсінуден тұратынын байқауға болады. Қазақ мемлекеттік халықаралық қатынастар мен әлем тілдері университетінде шет тілдерді игеру үшін электрондық оқулықтар жасалып компьютерлік кітапхана іске қосылған. Соңында, қорыта айтатын болсақ, үшінші мыңжылдық адамын қалыптастыру – дүниежүзілік, соның ішінде қазақстандық білім беру жүйесі алдындағы жауапты міндет. Егер терең білім алу – ең басты бағыт дейтін болсақ, онда қашықтан оқыту жоғары технологияларды қолданып оқытудағы аспаптық құралдардың ішіндегі ең күшті компоненті бола алады. Жалпы қашықтан оқыту деген сөзге әлі онша көп мән берілмей келеді. Оның басты себебі бұл топ оқытудың өте көп салаларында пайдаланып, оның тек бір саладағы орнына онша көп маңыз берілмейді. Дәстүрлі түрде бұрыннан қолданылып келе жатқан аудиторияларда өткізілетін сабақтар оқытушының басқаруымен өткізілетін болса, қазіргі кезде оның орнына компьютерлендірілген электрондық оқу құралдарын пайдалану әдістері кеңінен қолданылып келеді.