Открытый урок по башкирскому языку на тему "Времена года."

Сайранова Л9йс9н (н79р 3ы2ы

Тема: Йыл ми2гелд9ре. Дүрт теләк. Алмаш.

Маҡсат: йыл ми2гелд9рен 5йр9не7, т9би19тк9, тыу1ан илг9 85й57 уятыу;72е4д9 ы41ай сифаттар т9рби9л97; уҡыусыларҙың ижади фекерл97 3е798ен арттырыу; 85йл9мд9р т5257 ниге2енд9 телмәр күнекмәләрен үҫтереү, 872лек запасын байытыу; алмаштар менән таныштырыу, уларҙы телмәрҙә д5р56 ҡулланырға өйрәнеү.

Дәрес барышы

I. Ойоштороу мәле.

     Яҡшы психологик атмосфера булдырыу.

-         Һаумыһығыҙ, уҡыусылар! Ултырығыҙ. Ҡарағыҙ әле, балалар, бөгөн беҙгә дәрескә ҡояш апай ҡунаҡҡа килгән. Ул үҙенең йылыһын беҙгә өләшәсәк, ә беҙ уның кеүек бер-беребеҙгә ҡарап  йылмаяйыҡ, яҡшы кәйеф теләйек.

     

II. Дәрестең маҡсатын билдәләү.

-         Х92ер бе2 8е22е4 мен9н йома3 сисеп алайы3.

             

 (т56т9рг9, 8ан1а и1тибар итеге2)

(Йыл ми2гелд9ре) Афарин, б5г5нг5 д9рест9 бе2 йыл миҙгелдәре хаҡында                           һөйләшәсәкбеҙ.

III. Артикуляцион күнегеү.

-         Балалар, хәҙер телд9р2е шымартып алайы3.

!а-1а-1а 9й29 киттек урман1а.

*а-8а-8а – 8аумы, 8аумы, т9би19т.

Б5-б5-б5- т9мле ик9н б5рл5г9н.

К7-к7-к7 к7б9л9кт9р к7п ик9н. (Бергәләп)

IV. Яңы тема өҫтөндә эш.

-         Уҡыусылар, бөгөн нисәһе? Аҙнаның ниндәй көнө?

Тышта ниндәй һауа торошо?

 (Уҡыусылар яуабы)

Хәҙер дәфтәрҙәрегеҙгә матур итеп бөгөнгә числоны, дәрестең темаһын яҙып ҡуябыҙ.

-         Балалар, 9йҙәгеҙ, беҙ дәрестә матур итеп яҙайыҡ, иғтибар менән тыңлап ултырайыҡ, һорауҙарға тулы яуап бирәйек Хәҙер ошо һүрәттәрҙе ҡарайыҡ. Һеҙ бында нимәләр күрәһегеҙ? (Йыл миҙгелдәре һүрәттәре. Уҡыусылар яуабы)

-         Дөрөҫ, был һүрәттәрҙә йыл миҙгелдәре күрһәтелгән.

Уларҙың һәр береһе хаҡында һөйләшеп китәйек. Ҡыш беҙ нимә эшләйбеҙ?

-         Ҡыш көнө беҙ сана шыуабыҙ, хоккей уйнайбыҙ.

- Яҙ еткәс, ниндәй мауыҡтырғыс эштәр беҙҙе көтә?

-         Яҙын беҙ гөрләүектәр буйлап кораблдәр ағыҙабыҙ, күбәләктәр ҡыуабыҙ, сәскәләр йыябыҙ.

-         Йәй булғас, нисек ял итәбеҙ?

Йәй көнө һыу инәбеҙ, еләк йыябыҙ, балыҡ тотабыҙ.

-         Көҙ айҙары килеп еткәс, беҙҙе ниндәй эштәр көтә?

 Көҙ ҡып-ҡыҙыл алма, һап-һары грушалар йыябыҙ.

-         Һай, афарин! Шулай итеп, беҙ һәр йыл миҙгелендә була торған эштәрҙе, нисек ял иткәндәребеҙҙе һанап сыҡтыҡ. Бик яҡшы.

Хәҙер бөтәбеҙ ҙә 53-с5 биттәге  21- се күнегеүҙе таптыҡ. Иғтибар менән мин уҡығанды тыңлайбыҙ, я4ы 87229рг9 и1тибар итеге2.

VI. “Дүрт теләк” тексты өҫтөндә эш.

-         Уҡытыусының тасуири уҡыуы;

-         Һүҙлек эше: һәр ваҡыт, ҡуйын дәфтәре, булһын ине. (һүҙҙәрҙе хор менән уҡыу);

-         8е2 нисек а4лай8ы1ы2 был 87229р2е? (китап мен9н тикшере7)

-         Тексты сылбырлы уҡыу;

-         Һорауҙарға яуап биреү:

1) Ҡыш Митя нимә эшләне?

2) Уға ҡыш оҡшаймы?

3) Яҙ көнө малай нимә эшләне?

4) Митя яҙ тураһында нимә тине?

5) Йәйҙе ул нисек үткәрҙе?

6) Уға йәй оҡшаймы?

7) Был малай көҙҙө яратамы?

8) Ә һеҙҙең яратҡан миҙгелегеҙ бармы?

Һығымта яһау.

Эйе, беҙ шуға йылдың һәр бер айын һағынып көтөп алабыҙ. *әр йыл миҙгеле үҙенсә матур, тик уны күрә белергә генә кәрәк.

VII. Ял минуты.

Ел и69, и69, и69 –

А1астар2ы 8елкет9.

Ел тыма, тыма,тыма –

А1астар 769, 769, 769.

     VIII. Грамматик тема буйынса эш.

-         Уҡыусылар, таблицаларға иғтибар итегеҙ. Бында 3арап ним9 9йт9 ала8ы1ы2?

Д5р56, зат алмаштары бирелгән. Ни эшл9п икег9 б7ленг9н? Мин, 8ин, ул -  бер9р ген9, тим9к берлект9. ( бына, бе2, 8е2, улар –к7м9кбе2, тим9к, к7плект9 була.

Балалар, 9ле у3ы1ан текста алмаштар бар мик9н? (мин, уны4)

Мин – I зат,берлект9, уны4 – III зат, берлект9, ул алмашы эй9лек килеш форма8ында бирелг9н.

Д5р56, бик я3шы.

Х92ер алмаштар менән һөйләмдәр төҙөйөк, 85йл9мд9реге2 ми2гелд9р тема8ына бул8ын.

Мәҫәлән: Мин 3ар яу1ас, са41ыла й5р5й5м. (Та3тала 5с-д7рт 85йл9м я2ыу.) Афарин, бик матур 85йл9мд9р т525н5г52.

IX. К7неге729р эшл97.

-         Планшеттары1ы21а к72 8алы1ы2, к7неге7 бирелг9н. *9р ми2гелд9ге ай исемд9рен я2ып сы1ы1ы2.

Я2 ай2ары	Й9й ай2ары	К52 ай2ары	3ыш ай2ары

Декабрь, май, 1инуар, февраль, ноябрь, апрель, июнь, август, октябрь,  июль,сентябрь, март.

Яуапты тикшереп 3арайы3.Эйе, бары8ы ла д5р56.

-         И1тибар, икенсе к7неге7. Т93дим ителг9н 87229рг9 икенсе ба1ана1а тап килг9н сифаттар2ы к7р89теге2.

К52	Н И Н Д ( Й ?
Япра3
Болот
*ауа
Ел
К5н

         

3ара, саф, й9шел, к5сл5, алтын, 8ыуы3.

Яуапты тикшер9бе2. Д5р56. Афарин.Бик 89йб9т эшл9неге2.

X. Йомғаҡлау. Ба8алау.

-         Шулай итеп, д9рес о3шанымы?

-         ( ним9г9 5йр9ндеге2, нинд9й я4ылы3тар белдеге2? (яуаптар)

-         Тим9к, берг9 эшл97е р9х9т. Ошолай матур эшл9г9неге2 5с5н 8е2г9 р9хм9т!

 72-72е4де ба8алау.

-         Мин 8е2г9 сюрприз 92ерл9нем. Бына 8е22е4 алда а1ас. Был 8е2г9 о3шаймы? Ним9л9р етм9й? (й29ге2 9ле, уны  япра3тар мен9н би29йек. Япра3тар ябай т7гел, 8е2 ошо япра3тар мен9н 72еге22е ба8алай8ы1ы2.

-         (г9р 29 8е2г9 д9рест9 б5т9 н9м9 л9 а4лашыл8а  – й9шел япра3 8айла1ы2.

-         Ни2ер килеп сы3ма8а, 3ыйынлы3тар бул8а – 8ары.

-         (г9р бер ни 29 а4лашылма8а – 3ы2ыл  япра3 й9бештер9бе2.

     XII. Өйгә эш.

     Тексты тасуири уҡырға. Бер йыл миҙгеленә ҡарата һүрәт төшөрөргә.