Панорамалық сабақ "Механикалық энергия.Кинетикалық энерия"

Батыс Қазақстан облысы, Орал қаласы

Шарипова Асем Маликовна

Физика пәні мұғалімі

Бөлім: 7.2.3.2 Энерия		Мектеп: Орал қаласы М.Б.Ықсанов атындағы №36 ЖОББМ
Күні:		Мұғалімнің аты-жөні: Шарипова Асем Маликовна
Сынып: 7		Қатысқан оқушы саны:                         Қатыспағаны:
Сабақтың тақырыбы:		Механикалық энергия.Кинетикалық энерия.
Оқу мақсаты:		7.2.3.2 -механикалық энерияның екі түрін ажырату; 7.2.3.3 -кинетикалық энергияның формуласын есеп шығаруда қолдану;
Сабақ мақсаттары:		Барлық оқушылар: Оқушылар механикалық энергияның екі түрімен танысып, формуласын өрнектей білу; Басым көпшілігі: Механикалық энергияның түрлерін ажыратып, анықтама мен формулаларды қолданып есептер шығару; Кейбірі: Кинетикалық энергияның мәнін жете түсініп,  эксперименттік тапсырмаларды орындап,  мәнін тұрмыспен байланыстыру;
Бағалау критерийлері:		- Оқушылар механикалық энергияның түрлерімен танысып, формуласы мен анықтамасының мәнін  түсінеді. - Механикалық энергияның түрлерін  ажыратып, формулаларды есеп шығаруда тиімді қолданып, эксперименттік тапсырмалардың мәнін   өмірмен байланысын анықтайды.
Тілдік мақсаттар:		Ø  Лексика мен сөз тіркестерінің мысалдарын қамтитын тілдік мақсаттар: Талқылауға арналған тармақтар (тыңдалым) Энерияның түрлерін тәжірибе арқылы түсіндіруге  негізделген? Сіз неліктен .... екенін аласыз ба?(айтылым) Жазылым бойынша ұсыныстар: оқушылар терминмен жұмыстанады, тапсырмаларды дәптерге түсіруге жұмыстанады? Пәнге қатысты лексика мен терминология: Потенциалдық және кинетикалық энерияның  формулаларын есеп шығаруда қалай қолдануды  білеміз? Механикалық жұмыс, оӊ және теріс механикалық жұмыс, Джоуль – механикалық жұмыстыӊ өлшем бірлігі, күш, орын ауыстыру. Механикалық жұмыс – Mechanical work Күш- Force Орын ауыстыру- movement Қуат – Power Энергия-energy Кинетикалық  энергия - kinetic energy Потенциалдық энергия - potential energy Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер: -Дене қандай жағдайда энергияға ие бола алады? -Сіздер энергияны қайдан аласыздар? -Энергия көздеріне жататын заттардың суретін табыңыз? -Механикалық энергияның екі түрінің  айырмашылығы, формуласы мен өлшем бірлігін  есеп шығаруда қалай қолданасыз?
Құндылықтаға баулу:		Индустрияландыру мен инновацияларға негізделген экономикалық өсу Энергия шамасын анықтай отырып, болашаққа негізделген жасыл энергияны қолдану, ғылымға негізделген инновациялық құрылғылардың жұмыс жасау принципін баяндау.
Пәнаралық байланыс:		Математика, ағылшын
Алдыңғы білім:		Жұмыс және қуат
САБАҚ   БАРЫСЫ
Сабақ кезендері:	Сабақтағы іс-әрекеттер:				Құрал-жабдықтар (ресурстар)
Сабақтың басы  Минут 10 мин	Кіріспе. Таныстырылым (2мин) Ø  Оқушылармен амандасу. Ø  Психологиялық дайындық. Үй тапсырмасын тексеру (5мин) «Саяхат» әдісі арқылы жүзеге асады. «ТЕХНОДОМ-ға» саяхат.   1.Біздің саяхатымыздан нені байқадыңыздар? 2.Техникалық құралдарды алар кезде қандай ерекшелікті ескересіз? 3.Қуаттылығы көп техникалық құрал энергия шығынына тәуелді бола ма? 5.Қуатты машиналар қандай шамаларға тәуелді болады? 6.Әр заманға сай техникалық құралдардың қуаттылығының ерекшелігін салыстырыңыз? ҚБ: «Бас бармақ»
Сабақтың ортасы 25 минут	«Визуалды айғақтар» әдісі арқылы жаңа тақырыпқа көшу Мақсаты: Оқушылар механикалық энергияның екі түрімен танысып, формуласын өрнектей білу; Бұл суреттерден қандай ерекшеліктерді байқадыңыз? Бұл суреттерден қандай физикалық шаманы сипаттай аласыз? Біз энергияны қайдан аламыз? Энергия дегеніміз не? Белсенді оқыту әдістері: Топтарға жұмыс, қуат,  энергия  формулалар арқылы бөліну. Формулану жалғап тауып бір топ құрайды. Топ ережесін сақтауды оқушылардың жадына ескерту. Тақырыпқа талдау жасауға бағыт беру (топтық жұмыс) 1-тапсырма: мәтінмен танысады (жеке жұмыс) 2-тапсырма:  мәтінді талдайды  (жұптық жұмыс) 3-тапсырма: Оқушылар тақырыпты оқып шығып, топтасып «Ойлан, жұптас, талқыла» әдісі арқылы топтағы оқушылар тақырыпты бөліп оқып танысады, топ ішінде бір баяндаушы  толықтырып түсіндіреді. (10 мин) Критерий Дискрипторлар ұпай 1.Механикалық энергия шамасымен танысып, түрлерін ажыратады а)механикалық энергия шамасын білді б)энергияның тәуелді шамаларын, өлшемін айқындады в)Энергияның түрлерін ажыратып, формуласын анықтамамен ұштастырды г)Энергия шамасын 1-4 ұпай 2.Формулаларын сипаттап, өлшемдерін анықтайды а)Формуланы танып анықтады б)Формуладан өлшем бірлікті айқындады 2 ұпай Мақсаты: Механикалық энергияның түрлерін ажыратып, анықтама мен формулаларды қолданып есептер шығару; 1 топ: Оқушылар тақырып бойынша 5 сұрақ дайындап, 2 топ оқушыларына ұсынады. 2 топ: Физикалық диктант құрайды. Тақырып бойынша негізгі 3 ережені, формулаларды басшылыққа ала отырып. 3 топ оқушыларына ұсынады. 3 топ: 1. Массасы 5 кг тас,биіктігі 3 м үйдің төбесіне Жер бетінен 15м биіктіктен құлайды. Ауырлық күшінің жұмысы және екі деңгейдегі потенциалдық энегияны анықтаңыздар? 2.Массасы  50 тонна реактивті ұшақ Жермен салыстырғанда 300 м/с жылдамдықпен қозғалса, оның кинетикалық энергиясы қандай? 3.Массасы 3 т ғарыш кемесі Жер бетінен 100 км биіктікке көтерілсе, оның потенциалдық энергиясы қандай шамаға өзгереді? 4.Массасы 100 т ұшақ 200 м/с жылдамдық алып, 10 км биіктікке көтерілсе, ұшақтың жермен салыстырғандағы механикалық энергиясы қандай? Критерийлер Дискрипторлар 1)Оқушылар тақырып бойынша дұрыс сұрақ қоюды және ережені, формуламен ұштастыруды  біледі а)Сұрақтарды дұрыс, мағыналы құрды б)Сұрақтарды зерттеушілік тұрғыға бағыттады в)Тақырып бойынша маңызды ережелерді білді г)Ережелерді өзара саралайды д) Формуланы ережемен ұштастырады Механикалық энергия мен энергия түрлерінің   формуласын қолданып есептерді шығару а)Оқушылар кинетикалық, потенциалдық энергияның формуласын білді б)Формулаларды тиімді қолданып, түрлендірді в)Есеп шығаруда математикалық есептеулерді тиімді жүзеге асырды г)Формуланы жүйелендіріп, өлшемдерді айқындады Мақсаты: Кинетикалық энергияның мәнін жете түсініп,  эксперименттік тапсырмаларды орындап,  мәнін тұрмыспен байланыстыру; Тапсырма: «Кеңейтілген тапсырма» тақырыпқа байланысты эксперимент. Тақырып бойынша «кинетикалық энергияның мәнін түсіну» бойынша эксперименттік тапсырманы көрсетеді. оқушылары тәжірибенің мән-мағынасын түсіндіреді. Кинетикалық энергияның қандай шамаларға тәуелдi екендiгiн үйрену Дененiң кинетикалық энергиясы оның массасына және қозғалыс жылдамдығына тура пропорционал. «Екі жұлдыз, бір ұсыныс» арқылы бағалау Критерий Дискриптор Шәкіл 2)Энергияның түрін ажыратуда  эксперименттік тапсырманы жасап түсіндірді а)Қауіпсіздікті сақтады б)Эксперимент жасауда керек құралдарды таңдады в)Шарлардың қозғалысын салыстырды г)Тәжірибені өмірмен байланыстырып түсіндірді Ø   Топ оқушыларына жасау реті бойынша жұлдызша беріледі. Сол топқа «энергия жұлдызы» деген атақ беріледі				Оқулықпен жұмыс Оқулық, қосымша ресурстар Көлбеу науа, жазық бет, дөңгелек шариктер, үлестірме материалдар
Сабақтың  аяқталуы 10 минут	Ø  Шығу сәті - Сабақтың басында анықталған жетістік өлшемдеріне қол жеткіздік пе? - Бүгінгі сабақ кезіндегі іс-әрекетіңізге көңіліңіз толды ма? Неге? Ø   «Попс талдау» рефлексиясы 1.     Мен санаймын бүгінгі сабақта алған маңызды  мәліметім_________________________ 2.     Өйткені ________________________________ 3.     Мысалы ________________________________ 4.     Қорыта айтсам ___________________________				Парақша беріледі
Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?			Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?	Пәнаралық байланыс; Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақтау; АКТ
Барынша қолдауды қажет ететін оқушылар үшін: оқушылар сұрақ қою, визуалды айғақтар арқылы тартылады, диалогтық қарым-қатынас орнатылды.   Аз қолдауды қажет ететін оқушылар үшін: «деңейлік есеп шығару» арқылы бағалау деңгейіндегі тапсырмалар берілді. Жалпы сынып үшін саралау тапсырмалардан, бағалаудан және жұптық, топтық, эксперименттік жұмыста көрініс табады.			Қалыптастырушы бағалау мадақтау, екі жұлдыз, бір ұсыныс, жұлдызшаны жинау  арқылы, бас бармақтың үш түрін  көрсету арқылы өзара бағалау арқылы әр тапсырма сайын жүзеге асырылады, қошемет арқылы ынталандырылады.	Қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып, эксперименттік тапсырмаларды көрсету, есептерді сатылай баяндап шығару. Басбармағын көрсету,екі жұлдыз бір ұсыныс, эксперимннттерді орындау ақылы қозғалысқа келу. Оқушыларға білім беру бағдарламасының аясында құндылықтарға баулу топтық, жұптық жұмыс кезінде жауапкершілік, ашықтыққа бағыттау арқылы жүзеге асырылады
Сабақ бойынша рефлексия: 1.Сабақ мақсаттары қолжетімді ме? 2.Оқушылар бүгін нені үйренді? 3. Сабақтағы ахуал қандай болды? 4. Жоспарланған саралау жақсы іске асты ма? 5. Уақыт есебінен ауытқу болды ма? 6. Жоспарға қандай өзгеріс енгізілді?