Презентация по культуре народов РС (Я) " П.Н. Сокольников-саха бастакы профессиональнай бырааьа"

• 1 слайд

  Сокольников
  Прокопий Нестерович
  (1865-1917)
  
  
  
  Саха бастакы профессиональнай
  бырааhа
  
  
  Норуот доруобуйатын
  харыстааhынна медицинскэй
  наука ситиhиилэрин киэнник
  тар5аппыт эмчит
  Саха норуоттарын культуратын уруоктарыгар туттарга аналлаах мультимедийнай презентация.
  Сивцева Татьяна Иннокентьевна, саха тылын уонна литературатын учуутала.
  

• 2 слайд

  Сокольников студенныыр сылларыгар
  

• 3 слайд

  Дьокуускайдаа5ы
  духовнай
  семинария дьиэтэ
  Томскайдаа5ы
  государственнай
  университет
  

• 4 слайд

  1877-1881 – Чурапчы училищетыгар уерэнэр
  1881с. - Дьокуускайдаа5ы эр дьон классическай прогимназиятыгар
  уерэнэрСаха о5олорун ата5астыыр преподовательтан кемускэhэн
  прогимназияттан уhуллар.
  1887-1891сс. - Дьокуускай семинариятыгар уерэнэр
  1891-1896сс. –Томскайга гимназия5а киирэр, онтон Томскайдаа5ы
  университет медицинскэй факультетын студена буолар
  1896с. –Аллараа Новгородка буолбут бутун Россиятаа5ы промышленнай-
  художественнай быыстапка5а барар. Онно биллиилээх ученай П.П. Семенов-
  Тянь – Шанскайы кытта билсибитэ оло5ун биир умнуллубат тугэнэ буолар.
  1898 с.-Москватаа5ы государственнай университеты бутэрэр.
  Дойдутугар теннен кэлэн кэрийэн улэлиир бырааhынан ананар
  (Боотуруускай улууhугар)
  

• 5 слайд

  
  Ханастан уна: Прокопий Нестерович кыыhынаан Лидалыын, Сокольников кыыhа Елена нянятынаан, кэргэнэ Лидия Михайловна кыыhынаан Валялыын
  П.Н.Сокольникова дьиэ кэргэнэ, 1908 сыл
  

• 6 слайд

  П.Н. Сокольников кэргэнэ Лидия Михайловна священник Никифоров кыыhа этэ. Урдук уерэхтээх – епархиальнай училищены, Москватаа5ы Тихомировскай
  курстары бутэрбитэ. Ус о5олоохтор этэ. Кэргэнэ ороспуонньуктар дьиэтигэр киирэн куттаабыттарыттан сотору кэминэн ыалдьан елер. Улахан кыыhа улту туhэн суорума суолланар.
  

• 7 слайд

  П.Н. Сокольников эмтиир улэтэ
  Анаммыт улууhа 30-н тахса кв.м. биэрэстэлээх сир этэ. П.Н. Сокольников
  эмтиир улэтин ойууттары, отоhуттары утары охсууттан са5алаабыта.
  Дьон-сэргэ улаханнык ыарыйдахтарына билгэhиттэргэ, хаанньыттарга,
  отоhуттарга, мунур уhуктарыгар ойууттарга кердереллере, унэллэрэ-
  суктэллэрэ.
  19 уйэ бутуутугэр албыннаан аhыыр ойуун, уда5ан, отоhут олус
  элбээбитэ.
  «Медицина баайы-барба5ы билиммэт,
  кини ыарыhа5ы эрэ билэр»
  

• 8 слайд

  А.Осипов. Изгнание шамана.1957г
  

• 9 слайд

  Бартенев Дмитрий Иванович
  (1863-1923)
  П. Сокольников со5отох
  кемелеhееччутунэн олохсуйбут
  политссыльнай Баретенев
  Дмитрий Иванович этэ.
  
  

• 10 слайд

  1900 сыллаахха муус устар 1 кунугэр Чурапчыга биэс
  куойкалаах балыыhа, амбулатория уонна аптека улэ5э киирбитэ
  (Бу балыыhаны 1922 с. урун бандьыыттар уоттаабыттара).
  
  1910-1912 сс.- сана типовой балыыhа комплекса тутуллан арыллыбыта.
  Баай-дьаданы диэн араарбакка медицинскэй кемену киhи барыта тэнник туhаныахтаах диэн улэлиирэ, ордук кыамматы- тугэммэти бол5омтолоохтук эмтиирэ. Ол иhин оччотоо5у тойоттортон сэмэ, сэрэтии ылара.
  

• 11 слайд

  Лев Николаевич
  Толстой
  1910с хаартыска
  Нуучча улуу суруйааччыта
  

• 12 слайд

  П. Сокольников Л. Толстойу кытта. Худ.Э.И. Васильев
  

• 13 слайд

  П.Сокольников кеске кэлбит ссыльнай ненуе Л. Н. Толстойу кытта билсэр. 1902 с. Сокольников Л. Н. Толстойга Яснай Поляна5а кэлэр. Толстой бэйэтин биир санаалаах кеске анаммыт Кавказ духобордарын Дьокуускайга арыаллыырыгар кердеhер. Бу айан 2,5 ый усталаах этэ. Бу кердеhууну Сокольников бэргэнник толорор, маны ааhан кини «Жены и дети духоборов» диэн айанын бэлиэтээhинин суруйан таhаартарар.
  Оччотоо5у «Мир божий», «Русское богатство», «Голос минувшего», «Свободная мысль» журналлар Сокольников, утуе, хорсун санаатын туhунан сырдаппыттара.
  Л.Н. Толстойу кытта Сокольников 1889 сыл кулун тутар ыйыттан олунньу ый 1891 сылыгар диэри суруйсубута. «Дорогому Прокопию Нестеровичу Сокольникову на добрую память от Льва Толстого» диэн илии баттааhыннаах хаартыскатын Толстой П. Сокольниковка бэлэхтээбитэ.
  
  
  
  

• 14 слайд

  Яснай Поляна
  

• 15 слайд

  14)Попов А.И.(Якутский окр. исправник),15)Васильев И.Г.,16)Афанасьев(мировой судья),17)Сокольников Н.П.(врач),18)Никифоров В.В.(адвокат),19)Ксенофонтов В.Н.,21)Пекарский Э.К.,2)Ксенофонтов П.П.(Амга)
  Улуус тойотторун мунньа5а
  

• 16 слайд

  П. Н. Сокольников эмтиирин таhынан Саха уобалаhын эмчиттэрин обществотын улэтигэ-хамнаhыгар, бастакы быраастар сьезтэригэр, уобалас общественнай оло5ор актыыбынайдык кыттара.
  Сибэтиэй Станислав III-с уонна Сибэтиэй Анна II-с степэннээх орден кавалера на5араадалаах.
  Сахаттан бастакы идэтийбит быраас, бэйэтин кэмин уhулуччулаах уерэхтээ5э П.Н. Сокольников 1917 сыллаахха ахсынньы 10 кунугэр Чурапчыга елбутэ