Презентация по татарскому языку на тему "Фразеологизмы" 7 класс..

• 1 слайд

  Эшләде:татар теле һәм әдәбият укытучысы Ишмөхәмәтова С.Р.
  Хәерле көн!
  
  
  
  

• 2 слайд

  Б и т к үр к е – к үз,
  Т е л к үрк е – с үз.
  (Татар халык мәкале)
  
  
  

• 3 слайд

  
   
  
  Тел бизәге.
  Шаккатканда шакмакланып
  Менә күзем маңгайга
  Үчеклиләр шуның өчен
  Күтәримме мин гауга?
  Мондый сүзләр өчен генә,
  Йә,кем мине битәрләр?
  Сөйләвеңне сөйкемләүче
  Тел бизәге бит алар.
  З.Мансур
  Сәерсенеп сөйләгәндә,
  Төрле сүзләр ычкына.
  “Чәчем үрә торды”,- диеп
  Шом салам мин еш кына.
  Шатлык эчкә сыймас чакны
  Дус-иш, үртәп гел әйтә:
  “Күрегезче,күрегезче-
  Моның авызы колакта!”
  
  

• 4 слайд

  
   
  
  Тел бизәге.
  Шаккатканда шакмакланып
  Менә күзем маңгайга
  Үчеклиләр шуның өчен
  Күтәримме мин гауга?
  Мондый сүзләр өчен генә,
  Йә,кем мине битәрләр?
  Сөйләвеңне сөйкемләүче
  Тел бизәге бит алар.
  З.Мансур
  Сәерсенеп сөйләгәндә,
  Төрле сүзләр ычкына.
  “Чәчем үрә торды”,- диеп
  Шом салам мин еш кына.
  Шатлык эчкә сыймас чакны
  Дус-иш, үртәп гел әйтә:
  “Күрегезче,күрегезче-
  Моның авызы колакта!”
  
  

• 5 слайд

  
   
  
  Сүзлекләр.
  
  Татарско- русско- английский словарь.
  Tatar- Russian- English ...
  https://www.bookvoed.ru › files › 4.pdf
  
  
  
  

• 6 слайд

• 7 слайд

• 8 слайд

• 9 слайд

• 10 слайд

• 11 слайд

• 12 слайд

  Җәя эчендәге сүзләр урынына фразеологизмнарны куярга.
   
  1 Бүген дәрестә (көлеп) утыручылар булмады.
  2 Фәрит бер дә (җавапка аптырамый).
  3 “Мин татар телен (бик яхшы беләм)”, - диде Алсу.
  4 Камил (бик тиз генә) кроссвордны чишеп ташлады.
   
  
  

• 13 слайд

  
   
   
  
  Урын таба алмау волосы встают дыбом
  Кул җитми встать на ноги
  Башы күккә тию не находить себе места
  Эчендәге тышында быть на седьмом небе
  Җан дусты руки не доходят
  Чәчләр үрә тора рука об руку
  Аякка басу душа нараспашку
  Кулга-кул тотынып закадычный друг
  

• 14 слайд

  Әдәби әсәрләрдә фразеологизмнар.
  
  
  

• 15 слайд

  Фразеологизмнарның  русча  тәрҗемәсен  табарга:                       
  Баш әйләнә -
                               А) голова идет кругом;
                               Б)  даю голову на отсечение;
                               В) ломать голову.
  Кулга кул тотынып –
                               А) горит в руках;
                               Б) сидеть сложа руки;
                               В)рука об руку.
  Борын салындыру-
                               А) задирать нос;
                               Б) вешать нос;
                               В) зарубить на носу.
  
   
  
  
  
  
  Авызына су капкан –
                                А) воды не замутить;
                                Б) воды в рот набрал;
                                В) водой не разольешь.
  Йөрәк туктап калу –
                                А) сердце не лежит;
                                Б)  с легким сердцем;
                                В) сердце замирает.
    Уртак тел табу –
                                 А) распускать язык;
                                 Б) тянуть за язык;
                                 В) найти общий язык
  

• 16 слайд

• 17 слайд

  I төркем-язучылар
  
  
  

• 18 слайд

  II төркем-тәрҗемәчеләр
  
  
  

• 19 слайд

  Бер көнем
  Бармакка бармак сукмадым, Тел очында торган җавап,
  Ахры сул аяктан тордым. “Эһ” дигәнче, башка килде.
  Урын-җирне дә җыймыйча, Сүзне сүзгә ялгый белдем
  Мәктәбемә китеп бардым. Алдым шулай яхшы билге.
    Борыным салынган иде, Башым күккә тия язды,
  Очрады, ярый, җан дустым. Борын күтәрмәдем ләкин.
  Күңел күтәрелде бераз, “5”ле алгач, кәеф яхшы,
  “Исәнме!”, дип, кулын кыстым. Ал да гөлгә әйләнде көн.
  
  Без икәүдән- икәү генә – Очып кына кайттым өйгә,
  Яттан шигырь сөйләп бардык. Әниемнең мин уң кулы.
  Көне буе баш күтәрми, Бөтен савыт-сабаларны
  Җиң сызганып белем алдык. Ялт иттерде үскән улы!
   
  Судан коры чыктым бүген: Шайтан аяк сындырырлык
  Сорадылар – җавап бирдем. Иде йокы бүлмәсендә.
  Сүзгә кесәгә кермичә, Трай тибеп эш чыкмас, дип,
  Матур итеп сөйли белдем. Гөл иттердем һәммәсен дә
  (Г.Әхтәмова)
  
  
  

• 20 слайд

• 21 слайд

  Игътибарыгыз өчен зур рәхмәт!