Сабақ жоспар: "Тартылыс құбылысы "

Сабақтың тақырыбы: Тартылыс құбылысы. Ауырлық күші.

Мақсаты:

Білімділік:  Оқушыларға   ауырлық күші, денеге әрекет ететін ауырлық күші мен оның массасы арасындағы қатынас, басқа планеталардағы ауырлық күші туралы түсінік беру.

Дамытушылық: Мысалдар келтіре отырып, оқушы ойын дамыт, логикалық ойлау қабілеті мен есептеу дағдыларын жетілдіру, ой-өрісін кеңейту.

Тәрбиелік: Еңбекке баулу, жауапкершілігін арттыру, ғылыми дүниетанымын қалыптастыру.

Сабақтың түрі: Жаңа тақырыпты меңгерту.

Сабақтың типі: Меңгерген білімдерін практикада қолдануға бағытталған сабақ

Пәнаралық байланыс:  информатика, математика, география.

Сабақтың көрнекілігі: тірек-сызба, карточкалар, белсенді тақта, слайдтар, бағалау парағы, сызбалар.

Оқушылардың біліміне және біліктілігіне қойылатын талаптар :

      Нені білу керек:

·         Қандай күш ауырлық күші екендігін білу.

·         Ауырлық күші мен массаның арасындағы байланысты түсіну.

 Нені меңгеру керек:

Барлық денелер үшін ауырлық күшінің дене масссасына қатынасы тұрақты екендігін, басқа планеталарда ауырлық күші әртүрлі болатынын меңгеру.

Сабақтың барысы: (слайд 1)     

I.     Ұйымдастыру кезеңі(«Көтеріңкі көңіл-күй» психологиялық тренинг)

IІ.    Үй жұмысын тексеру(сигналдық карточка арқылы)

IIІ.   Жаңа тақырып пен өткен тақырыптың байланысы(«Ой қозғау» «Қайталау – оқу анасы»  сәйкестік тест)

IV.  Жаңа сабаққа дайындық(топтастыру стратегиясы)

V.   Жаңа сабақты түсіндіру («Мағынаны тану») 

VІ. Сергіту сәті(«Жұбын табу» ойыны)

VII.Сабақты бекіту(ормандағы қоқыстарды жинау)

VIII.  Сабақты пысықтау(дидактикалық материалдармен жұмыс)

IХ.   Рефлексия («Табыс ағашын отырғызу»)

Х.Үйге тапсырма беру

ХІ.Қорытынды, бағалау

І. Ұйымдастыру кезеңі(оқушылармен сәлемдесіп, кезекші арқылы оқушыларды түгендеу, сыныптың сабаққа дайындығын, сабаққа қажетті құрал – жабдықтардың барлығын анықтау)

Мұғалімнің кіріспе сөзі: Психологиялық тренинг: «Көтеріңкі көңіл-күй»

- Кәнеки балалар, бүгінгі сабақта барлығымыз бір-бірімізге не тілейміз?(оқушылар орындарынан тұрып, әр оқушы парталас жолдасына жапырақтарға, гүлге жақсы тілектер жазып, бір-біріне ұсынады. Соңында бір оқушы мұғалімге

«Шығармашылық табыс» деп жазылған гүлді сыйлайды).

ІІ. - Балалалар, бүгінгі сабағымызда әрбіреулерің өз біліктіліктеріңді, жалпы өткен тақырыпты қаншалықты игергендерін көрсететін мүмкіншілік болады. Жаңа сабақты меңгеруде тірек болатын үй тапсырмасының дұрыстығын сигналдық карточка көмегімен тексерейік. Үй тапсырмасының жауаптары тақтада жазулы тұр, ал сендер өз жауаптарыңмен салыстырасыңдар. Дұрыс жауабы болса, жасыл түсті картаны, дұрыс болмаса қызыл түсті картаны көтерулерің керек(дұрыс шықпаған оқушының үй жұмысы тақтада орындалады.Тексерудің соңында оқушылар бағалау парағына мұғалімнің айтқан бағасын қояды).                              

IІІ. «Ой қозғау» – Сабақта  жаңа тақырыпты меңгеруге қажетті, өтілген материал-ды еске түсіру үшін «Қайталау – оқу анасы» дегендей, сәйкестік тест өткізіледі.

Бірінші бағанда сұрақтар жазылған. Ал оқушылар бағанның сол жағында тұрған сұрақтың  дұрыс жауабын тауып, бағдарша арқылы көрсетеді(ережесін тұжырымдайды. Дұрыс жауап үшін оқушылар бағалау парақтарына мұғалімнің айтқан бағасын қояды). (слайд 2)

Сәйкестік тест

1	Күшті қандай құралмен өлшейміз?	Ньютон
2	Латынша «деформация» қандай ұғымды білдіреді?	Динамометр
3	Деформацияның қандай түрлері бар?	F=k*x
4	Күш бірлігі ретінде не қабылданған?	Өзгеру
5	Серпімділік күші неге тең?	Пластикалық, серпімді.

ІV. «Ойлан , жұптас»- топтық тапсырма.(слайд 3)

              

V. Мұғалім: Жаңа сабақ.  «Мағынаны тану»   (слайд 4)

Әлемдегі денелердің бір-біріне тартылуы бүкіл әлемдік тартылыс деп аталады.

                                  

И.Ньютон бүкіл әлемдік тартылыс заңын тұжырымдады.

                              Тірек-сызба бойынша түсіндіру: (слайд 5)

Р/с	Географиялық ендік , биіктік	g - мәні	Планеталар	g - мәні
1	Солтүстік полюс	9,832Н/кг	Жерде	9,8Н/кг
2	Экватор	9,780Н/кг	Меркурий	3,7Н/кг
3	450 географиялық ендік	9,806Н/кг	Шолпан	8,8Н/кг
4	Теңіз деңгейінде	9,8066Н/кг	Марс	3,8Н/кг
5	Хан тәңірі шыңы	9,78Н/кг	Юпитер	24Н/кг
6			Сатурн	9,1Н/кг
7			Уран	9,8Н/кг
8			Ай	1,6Н/кг

VІІ.  «Жұбын табу» ойыны (сергіту сәті). (слайд 6)

Оқушылардың кейбіреулеріне сұрақтың берілгені, ал кейбіреулеріне осы сұрақтың жауаптары беріледі. Оқушылар өз жұптарын табуы тиіс.

1. Жаңбыр  тамшысын Жерге қарай қозғалтатын қандай күш?

1.       Ауырлық күші

2.       Мына шарлардың әрқайсысына қандай  ауырлық күші әсер етеді?                           ауырлық күші әсер етеді?

                        1) 9,8 Н;     2) 19,6 Н/кг;      3) 39,2

  3.Білеулердің жақтарына ауырлық күші жазылған.   Олардың массалары қандай?

                                              1) 10кг;  2) 50;   3) 1Н/кг

VІІІ. Сабақты бекіту (оқулықпен жұмыс) - (слайд 7)

- Сабақты бекітуге байланысты ормандағы қоқыстарды жинастырайық(слайдта тапсырмалар беріледі, егер балалар тапсырмасын дұрыс орындайтын болса, қоқыстар жиналады. Әрбір оқушыға жеке баға қойылады).                  

                          

 

                                                                             

 

                                                                                    

 ІХ. Рефлексия:

– Енді  «Табыс» ағашын отырғызайық. (Тақтада ағаштың суреті)

Ағаш діңі жаңа сабақта өтілген тақырып, жасыл желек – экология, ал ағаштың жемісі сендердің алған білімдерің(оқушылар өздері таңдаған алманы алып, тақтада тұрған ағашқа жапсырады).

• Жасыл алма: Маған сабақ ұнады. Тақырыпты меңгердім.
• Сары алма: Тақырыпты түсіндім, бірақ есептеген кезде қиналдым.
• Қызыл алма: Сабақ маған түсініксіз.

ХІ.  Үйге тапсырма:

1.       Оқулықтың 118-бетінде12-жаттығу (2,6)

ХІІ.  «Білімнің басы бейнет, соңы зейнет» - дегендей осымен бүгінгі 

                             сабағымызды қорытындылаймыз.    Қорытынды, бағалау