«Мәңге яши Тукай
безнең күңелләрдә»
Максат: Туган телгә, туган илгә мәхәббәт тәрбияләү, шагыйрьнең иҗатына кызыксыну уяту, табигатьнең матурлыгын тоя белү.
«Туган тел» җыры
Л.К. Син
күрмәгән яңа буын килде
Котлап
бүген түган көнеңне
Киләчәккә
барган улларыңнан
Ишетәсең
«Туган тел»еңне
Г.Р. Туган
җирең –Идел буе
Һәр
телнең бар туган иле
Туган
җирең кебек назлы
Җырдай
моңлы татар теле
Л.К. Телсез
идеек –Тукай безне Телле итте
Җырсыз
идеек- Тукай безне җырлы итте
Күгебездә
балкып торган йолдыз булып
Кара
төндә өстебезгә энҗе сипте.
Укучылар Эльмира
Шарифуллина «Язы барның»
1 укучы Янар
йолдыз булып кем калыкты?
Халыкларның күңел түрендә?
Кем меңъяшәр имән агачыдай
Тамыр җәйде безнең күңелдә?
Кем
идее ул, һәм кем булып калды
Нәни Апуш, бөек Габдулла-
Ятимлектән зур дөньяга чыкты,
Ил күңеленә чыкты Габдулла.
2 укучы Бәйрәм
ясап, күңел түләрендә
Пар атлары чаба заманның
Тукайлары туганчыга кадәр
Нуры булды микән Казанның?
Язы барның, җирдә даны булыр,
Язлар бирде сине бу җиргә.
Зур җаннарга гына насыптыр шул
Гасырларга үтеп керергә.
Даны барның җирдә җыры булыр,
Бәйрәмнәре булыр мәңгегә
Без – бәхетле, без – шагыйрьле
Без – Тукайлы халык, мәңгегә.
Г.Р. После зимних
морозов, в начале весны татарский народ отмечает день рождение великого
татарского поэта и публициста, пламенного борца – патриота Габдуллы Тукая.
26 апреля
1996 года исполняется 110 лет со Дня рождения Тукая.
Много лет
отделяет нас от того времени, когда Тукай создавал свой последние
произведения. Но и спустя десятилетия он светит все также ярко, зажигая
ответный огонь в сердцах людей многих поколений.
Говоря,
словами Белинского, он «принадлежит к вечно живущим и движущимся явлениям, не
останавливающимся на той точке, на которой застала их смерть, но продолжающим
развиваться в сознании общества».
Чествование
юбилея Тукая – это не только праздник культуры, литературы татарского народа,
но и подлинный праздник всей мировой культуры.
Л.К. Чал
Иделдә бозлар ташкан чакта
Килгән
чакта җиргә җылы май
Шигырь
бәйрәмнәре үткәрәбез
Яшәтәбез
сине, яшь Тукай
«Бәйрәм бүген»
җыр Җ.Фәйз көе, Г.Тукай сүзл.
Бар
күңеллеге бөтен дөньяда
Бар
бер ямь бүген
Нәрсәдән
бу? Мин беләм
Бәйрәм
бүген, Бәйрәм бүген
Яр
башыннан тыңладым мин
Бер суның
дулкыннары
Сөйләшәләр
үзара
Бәйрәм
бүген, Бәйрәм бүген
Тыңладым
әкрен генә
Искәндә
бәйрәм көн җилен
Ансы
да сөйли тагын
Бәйрәм
бүген, Бәйрәм бүген
3 укучы Тарих
бик күп исемнәрне белә,
Бөек шәхесләргә дөнья бай.
Сәнгать
дөньясында маяк булып
Мәңге
яши, яшьни яшь Тукай.
4 укучы Шигъри Лермонтов вә Пушкин
Олугъ саф диңгез ул-
Хәзрәте Пушкин вә
Лермонтов
Тука – 3 нче йолдыз ул.
5 укучы Халкым кУНеленА а кнур сиптең
Кара төндә булдың якты ай
Шаулы язның сүнмәс тугаедай
Мәңге дәртле җырчы син,
Тукай.
6 укучы Үксез томыш читкә типкән чакта
Иркәләде мине киң Кырлай
Моңлы Кырлай урманнары
ничек
Шигъриятең синең шулай бай.
7 уучы Урам ташларымнан эзләмәгез
Тукай баскач утлы эзләрне
Йөрәкләрдән анны сез
эзләгез
Йөрәкләрдә - Тукай сүзләре.
«Туган авыл» җыр
Г.Р. Еллар үтеп бара торгач картайсам да
Бөкрем чыгып бетсә дә, хәлдән тайсам
да
Күңелем минем япь-яшь калыр, һич
картаймас
Җаным көчле булып калыр, хәлдән таймас.
Л.К. Биография
Тукая – одна из самых драматических в истории мировой литературы. За 27 лет
жизни от весны 1886 года до 1913 года – успел спеть свою песню так, что она уже
никогда не смолкала.
Жизнь
Тукая была подобна кратковременному весеннему грозовому дождю, который
обманывая и орошая землю прошел мощным и бурным потоком.
Г.Р. Тукай
родился 26 апреля 1886 года в деревне Кушлавыч ныне Арского района Республики
Татарстан в семье муллы Мухаметгарифа. Когда ему было 5-6 месяцев, он лишился
отца, а в 2-3 летнем возрасте разлучается и с матерью Мамдудой, вышедшей замуж
за муллу соседней деревни. Оставшись на попечении бедной старухи Шарифы, будущий
поэт с малых лет испытывает все невзгоды сиротской доли. Немного спустя мать
забирает любимого сына к себе. Но и эта радость оказывается недолгой, Мамдуда
вскоре умирает. Габдуллу отправляют в деревню Училе к дедушке Зиннатулле.
Зиннатулла старается побыстрей «сбыть» мальчика с рук и Габдуллу берет к себе
на воспитание крестьянин Сагъди из деревни Кырлай. Габдулла живет у него до 9
лет, живущая в Уральске родственница осенью 1895 года забирает мальчика к себе.
Тукай, в Уральске учится в медресе, а в 1905 году он поступает на работу в
типографию разных газет и журналов Уральска, сначала наборщиком, затем
корректором и редактором. За свою работу получает гроши в большинстве случаев
живет в долг. Молодого поэта тянет в Казань в центр татарской культуры, осенью
1907 года он уезжает из Уральска. Несмотря на активную творческую деятельность
и напряженный труд, материальное положение Тукая в Казани остается тяжелым.
Еще с детства подорванный организм сдает. Тукай заболевает туберкулезом легких.
Болезнь Тукая обостряется с каждым днем. Вскоре он вынужден был лечь в больницу
Клячкина в Казани.
15 апреля
1913 года поэта не стало.
Так
трагический обрывается замечательная жизнь поэта, который своими
произведениями, созданными за короткий период времени встал в один ряд с
классиками мировой литературы.
Л.К. Творчество
Тукая – это высокий образец той идейно- художественный высоты, которую достигла
татарская классическая литература.
Г.Р. Иң матур җир
кайда дисез?
Билгеле,
Кырлай Жире
Барча
әкият геройлары
Кырлайда
туган идее.
Инсценировкалар: «Су
анасы», «Пар ат».
8 укучы Һәр
тарафтан Тукай җырын тоям
Сукмагымда
Тукай эзләре
Күңелемдә
балкый маяк булып
Тукай
моңы, Тукай сүзләре
9 укучы Кем уйлады икән, ятим бала
Якты йолдыз булып калкыр
дип.
Мәңге,мәңге халык йөрәгендә
Халык күңелендә калыр дип.
10 укучы күпме
шигырьләргә сокландым, мин
Күңелемә
күчте ялкыны
Ә
шулай да синең Тукай абый
Шигырьләрең
иң-иң якыны
Инсценировка
«Шүрәле»
Г.Р. Бөек улың
күңелләрдә
Җыр булып
Яши һаман
Сөекле
Тукай эзләрен
Сакла син,
мәңге Казан.
Л.К. таш ватмасаң,
сабан сөрмәсәң дә
Син бит
ташчы, син бит – сабанчы
Мылтык
тотып сугышмасаң да син
Батыр
солдат, батыр сугышчы
Г.Р. халык
гомере- мәңгелек диләр,
Ә син
Тукай, халык куенында
Илең белән
мәңге бергә син
Мәңгелекнең
олы юлында
Л.К. Юк, үлмәдең,
Тукай, син мәңге яшь
Син
мәңгегә безнең арада
Мәңге
көләч, шат шигырьләренңән
Туган
халкым кодрәт, көч ала
Безнең
күңелләрдә син Тукай.
Г.Р. Җирдә Кеше
торса торсын
Эзе калсын
тирән булып
Үзе үлсә
эше калсын
Мең
яшәрлек имән булып (М.Җ.)
«Мин яратам сине
Татарстан» җыр.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.