Инфоурок Математика Рабочие программыҰшбұрыш және олардың түрлері

Ұшбұрыш және олардың түрлері

Скачать материал

5-сынып. Қазақстан тарихынан әңгімелер

Сабақтың тақырыбы:  §   15. Қола дәуірінің қоныстары

Сабақтың мақсаты:Білімділік: Қола дәуірі, оның адамзат тарихындағы маңызы, қола дөуірінің мәдениет ескерткіштері, оның ерекшеліктері туралы білім беру.

Дамытушылық: Қола дәуірінің адамзат баласының басынан кешірген тарихи кезеңдегі орны жөнінде, кола туралы түсініктері мен оның басқа металдардан артыкшылығы пен ерекшелігін ашып көрсете білу, картаның көмегімен қола дәуірінің Қазақстан аумағындағы аймақтарын аныктай білу кабілеттерін дамыту.

Тәрбиелік: Адамзат дамуындағы ұлы жетістіктердің еңбектің аркасында келгендігін айта отырып, оқушыларды еңбекті сүюге, адамгершілікке тәрбиелеу. Қазақ жерінің тарихы адамзат тарихының құрамдас бөлігі екенін үғыну.

Сабақтың түрі: аралас         Әдісі: баяндау            Пәнаралық байланыс: география

Көрнекілік:1.«Ежелгі Қазақстан» картасы.2. Жергілікті өлкетану мұражайындағы қола дәуірінің ескерткіштері.

3. Тас бетіне түрлі суреттер салынған қола дәуірі адамдарының рухани мәдениеті туралы түсінік беретін суреттері.

Сабақтың барысы I. Ұйымдастыру кезеңі.            II. Үй тапсырмасы.

                Үй тапсырмасын   параграфтың соңындағы мына сұрақ-тапсырмалардың көмегімен бірнеше оқушыдан жеке-жеке сұрап шығамын. 1. Ежелгі тас дәуірінде қоршаған орта, табиғат кандай болды?

2. Орта тас дәуірінде қандай аң аулайтын құралдар шықты?

3. Мезолит дәуірінде қандай өзгерістер орын алды?

4. Мезолит аңшылары кандай жетістіктерге жетті?

5. Жаңа тас дәуірінде қандай ірі жаңалықтар болды?

Жаңа такырыптың жоспары: 1. Қола дәуірі.

                                                       2. Қола дәуірінің ерекшелігі.

                                                       3. Қола дәуірі (мық) мәдениеті.

                                                       4. Ескерткіштері.

Тас дәуірінен кейінгі ірі дәуір қола дәуірі деп аталады Ол б.з.б. II—I мыңжылдықты камтиды.  Одан кейін коланың мыстан айырмашылығын ашып көрсетемін. Қола мыс пен калайының қосындысы. Бұдан кейінгі уақыттарда адамдардың негізгі шаруашылык құрал саймандары негізінен қоладан жасала бастағанын, оны игеруді адамдар калай үйренгені жөнінде кызықты етіп әңгімелеп беруге болады. Еуразияның далалы аймақтарында қоланы игеру ісі ерекше қарқынмен дамыды. Қола дәуірінде рулық қатынастар біржола ыдырап, арнайы шаруашылықпен айналысатын тайпалық бірлестіктер пайда болды. Одан кейін кола дәуіріндегі ерекшелігін мына кесте түрінде ашып көрсетемін.    Қола дәуірінің ерекшелігі       Түсті металдар мен алтынды игеру

                                                                                      Көшпелі мал шаруашылығының пайда болуы

                                                                                        Теселі егіншіліктің пайда болуы

  Андрон (мық) мәдениеті тақырыпшасын окушыларға кезек-кезек оқытамын, ал қалған окушылар оның мазмұнын түсіндіреді. Оқушылардың Андрон мәдениеті туралы түсінігін еске жаксы сақтауы үшін мына төмендегі тірек сызбаны пайдаланамыз  . Мық

                                                                       Орталык Қазақстан

                                                                       Бұғылы

                                                                       Ачинск

Андрон мәдениеті

  • Кент арий, тур, қиян
  • 150-жуьщ қабір 30-ға жуық коныс
  • егіншілік
  • мал шаруашылығы

   Қола дәуірінің ескерткіштері Қазақстанның солтүстік, орталық және батысынан табылған. Солардың негізгілері Алексеевка, Ұралысай, Тастыбүлак, Тамғалы, Петровка, Бесбай, Алғабас, Беласар, Бұғылы, Қанай, Беғазы-Дәндібай мәдениеттері. Оқушыларға қосымша мәлімет ретінде Беғазы-Дәндібай мәдениеті туралы әңгімелеп айтып беремін.    А. X. Маргулан. Бегазы-Дандыбаевская кулътура Қентрального Казахстана. Алма-Ата, 1979; Ғұлама тұлга, тағдыр, тагылым(ӘлкейМаргрлан туралы естелік мақалалар). Павлодар, 2004.

     Жаңа тақырыпты меңгерудің келесі сатысы сабакта өткен жаңа сөздер бойынша жұмыс:   алдын ала үйден дайындап жазып әкелген теселі егіншілік, Андрон мәдениеті, петроглифтер деген сөздер жазылған плакатты тактаға іледі.  Тақырыпты окушылар калай меңгергендігін тексеру үшін төмендегі сұрактарды коямын. Оқушылар сұрактың жауабын жылдам беруі тиіс.

1. Қола дәуірі кай кезеңді камтиды?

2. Қола калай алынады?

3. Қола дәуірінің үш ерекшелігін айтып беріңдер

4. Қола дәуірінің ірі мәдениеті неліктен Андрон немесе мық мәдениеті деп аталады?

5. Қола дәуірінде Қазақстан тұрғындарын қалай атаған?

6. Қола дәуірінің ескерткіштері ең көп шоғырланған өңір?

7. Қазак жерін кола дөуірінде мекендеген тайпалар қан-дай тілдік топқа жаткан?

9. Ңола дәуірінде егіншіліктің қандай түрі пайда болды?

10. Қола дөуірінің ескерткіші Беғазы-Дәндібай мәдениетін ашкан көрнекті ғалымды ата.

Үйге тапсырма. 15-параграфты оқып, соңындағы сұрак-тапсырмалар бойынша дайындалып келу. Қола дәуірінің еңбек кұралдарының суретін өздерінің ойынша салып келіп, әңгімелеп айтып беру.

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Ұшбұрыш және олардың түрлері"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 3 месяца

Логопед

Получите профессию

Экскурсовод (гид)

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

Сабақтың тақырыбы: Тәуелсіздік-еліміздің тірегі.
Сабақ мақсаты: Қазақстандағы ұмытылмас елеулі оқиғаның бірі-Невада-Семей палигонымен Тәуелсіздіктің 10 жылдығын байланыстыра отырып оқушылардың мемлекетіне деген сүйіспеншілігін оятып, білімін, ақыл-ойын дамытып, халқын, елін құрметтеуге тәрбиелеу.

Сабақ түрі: Ашық тәрбие сағаты.

Сабақ әдісі: Әңгімелесу.

Сабақ көрнекілігі: Семей полигонына байланысты картиналар, Назарбаев партреті, нақыл сөздер жазылған, тақпақтар жазылған плакаттар, аспаптар.

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру бөлімі.

-Саламатсыздар ма балалар!

-Отырыңыздар.

ІІ. Тәрбие сағаты

·         Оқушылар, сіздерге теледидардан жаңалықтар көріп жүрген боларсыздар және газет, журналдар оқисыздар. 2001 жыл біз үшін өте үлкен жыл! Еліміздің егеменді тәуелсіз болғанына 10 жыл толып отыр. Сонымен қатар халқымыздың көп зардап шеккізген «Невада Семей» полигонының жабылғанынада 10 жыл толып отыр.

Қазақстандағы ең алғашқы және неғұрлым бұқаралық қозғалыстардың бірі «Невада Семей» экологиялық қозғалысы еді. 1989 жылы көктем айында ақын Олжас Сүлейменовтің ұсынысы бойынша құрылған бұл қозғалыстың түпкі мақсаты Қазақстан аумағында орналасқан Семей және басқа да полигондарды жабу болды. «Невада Семей» құпиялық пердпсін алуды, тұрғындар шеккен зиялы толтыруды талап етті. Осы мақсатпен қозғалыс белсенділері пикттер, демонстрациялар, халықаралық және республикалық ғылыми конференциялар ұйымдастырылды.

Семей ядролық полигоны ядролық экспременттер жүргізу мақсатында КСРО Министірлер Кеңесінің шешімімен 1947 жылы 21 тамызда құрылған. Ол Семей, Павлодар, Қарағанды облстарының 18 500кв.км жерін алып жатты. 1949 жылы 29 тамызда Қазақстан халықтары үшін аса ауыр апат әкелген ядролық сынақтар басталды.Ауада халықтардың санын анықтау мүмкін емес еді. Сәуле ауруымен ауырып, кеміс балалардың саны қаншама.

1989 жылы 28 ақпанда… Невада Семей… антиядролық қозғалысы құрылды. Қозғалысытың негізгі мақсаты тек Семей мен Невада полигондары ғана емес, әлемдегі барлық полигондарды жабу еді.

 

10 жыл бұрын Семей полигоны жабылды. Тәуелсіз Қазақстан бұрынғы КСРО республикалардың ішіндегі ядролық қарудан азат болған тұңғыш ел еді. Бұл игілікті іске белгілі жазушылар О.Сүлейменов пен М.Шаханов бастаған Қазақстаннын зиялы қауымның сіңірген еңбегі зор.

10 жыл ішінде Қазақстан мемлекетінде көптеген өзгерістер болды. 1991 жылы 1 желтоқсан Қазақстанда бірінші рет бүкіл халықтық Президент сайлауы өткізіліп, Елбасы болып Нұрсылтан Әбішұлы Назарбаев сакйланды. 1991 жылы 16 желтоқсан Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігін салтанатты түрде жариялады.

1991 жылы 29 тамыз Қазақстан Республикасының призенденті Н.Ә.Назарбаевтың жарлығымен Семей полигоны жабылды.

1995 жылы 25 тамызда Республикада призеденттік басқару нысанын бекіткен жаңа конститутция қабылданды.

1997 жылы 25 қазан Призенттің Жарлығымен Астана қаласы Қазақстан республикасының астанасы болып жарияланды.

Қазақ халқымыздың тәуелсіздігін аңсаған көптеген зиялы адамдар тынбастан күрес жүргізді. Көптеген ағаларымызбен апаларымыз осы күнге қол жеткізе алмады. Халқы үшінт тыңбай еңбек еткен зиялы қауымыз-Жұбан Молдағалиев еді. Оның «Мен Қазақпын» атты жыры қазақтың жүрегін дірілдетпей қоймайды.

Молитаққова Бегімай:

«Мен Қазақпын мың өліп, мің тірілген» Ж.Молдағалиев.

Қорытынды:

Бүгінгі тәрбие сағатымыздан қандай әсер алдыңыздар. Қазақ халқы қандай қиыншылықты басынан өткерген?

-Қай жылы Қазақстан Тәуелсіз Мемлекет болды?

-Тәуелсіздік туралы немесе жалпы еліміз таралы кім қандай тақпақ біледі?

Тәрбие сағатымыздың соңында барлығымыз орнымыздан тұрып, әұранымызды айтайық.

Қатысқандарыңызға рахмет!

Сау болындар.

 

 

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 672 244 материала в базе

Скачать материал

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 05.03.2015 990
    • DOCX 16.6 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Нурпайзова Айнур Кенесбаевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Нурпайзова Айнур Кенесбаевна
    Нурпайзова Айнур Кенесбаевна
    • На сайте: 9 лет и 2 месяца
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 93193
    • Всего материалов: 56

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

HR-менеджер

Специалист по управлению персоналом (HR- менеджер)

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Изучение вероятностно-стохастической линии в школьном курсе математики в условиях перехода к новым образовательным стандартам

72 ч. — 180 ч.

от 2200 руб. от 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 151 человек из 49 регионов
  • Этот курс уже прошли 821 человек

Курс повышения квалификации

Применение компьютерных моделей при обучении математике и информатике в рамках ФГОС ООО

72 ч. — 180 ч.

от 2200 руб. от 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 47 человек из 26 регионов
  • Этот курс уже прошли 181 человек

Курс повышения квалификации

Внедрение системы компьютерной математики в процесс обучения математике в старших классах в рамках реализации ФГОС

36/72 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 140 человек из 53 регионов
  • Этот курс уже прошли 493 человека

Мини-курс

Психология развития и воспитания детей: особенности и подходы

10 ч.

1180 руб. 590 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 26 человек из 15 регионов

Мини-курс

Современные тенденции в архитектуре

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Эффективное планирование и управление временем

3 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 40 человек из 18 регионов
  • Этот курс уже прошли 20 человек