Свята Багач
Вядучы.
Шаноўныя госці! Сёння мы запрасілі вас на Багач. Багач- гэта свята заканчэння
ўборкі збожжавых і пачатак азімай сяўбы. У мінулым людзі адзначалі яго тады,
калі апошні сноп быў дажаты. Сноп урачыста прыносілі ў хату, абмалочвалі, зерне
ссыпалі ў лубку. Затым устаўлялі свечку і запальвалі яе. Такім чынам рабіўся
“багач”, які заносілі ў кожны двор з пажаданням багацця. “Багач”, згодна з
павер’ем, забяспечваў ніву жытам і прыносіў у хату дастатак і шчасце. “Прышоў
Багач –кідай рагач, бяры сявеньку- сей памаленьку!”
Жнейка 1.
Гаварыла поле шырокае, жыта ядранае!
Жнейкі, жнейкі мае маладыя, сярпы
залатыя,
Прыходьце да мяне заўтра рана,
Каб я недажатым стаяла.
Не хачу я ў полі стаяці,
Апошнімі каласамі маахаці,
А толькі хачу ў полі – стагамі,
А ў гумне – капамі.
(Упрыгожваюць сноп кветкамі і
ручніком.)
Жнейка 2. Раді,
Божа, жыта!
Радзі і пшаніцу на другое лета
лепшае за гэта!
(Сноп выносяц са сцэны, іміттуюць
збор каласкоў.)
Жнейка 3. Ой,
глядзіце, колькі я каласкоў назбірала!
Жнейкі ўсе. Дзе?
Дзе? (Аступаюць дзяўчынку.)
Жнейка 1.І
праўда, багата!
Жнейка 2. Дзе
шчырая праца, там густа, а дзе лянота, там пуста!
Жнейка 3. Зямля
як талерка: што пакладзеш, тое і возьмешь.
(На сцену выходзяць хлопчыкі.)
Хлопчык 1. Свішчуць
косы ў траве,
Проста дзіва гульба.
Размахнуліся рукі, узыгралася кроў,
Сонца паліць агнём, пот ільецца з
ілба-
Абмахнуў рукавом, да і далей пайшоў.
Хлопчык 2. Вось
якая касьба.
(Дзяўчынкі і хлопчыкі рамяшчаюцца
двума групамі на сцене.)
Жнейка 1. Ой,
нешта сумна стала. (Дзяўчынкі і хлопчыкі выконваюць песню “А калі
памрэш ты…”.)
Хлопчык 1. А
я ведаю загадкі!
Дзяўчынка 1. Ну,
дык загадай!
Хлопчык 1. Добра,
слухайце! Стаіць паніч дагары нагамі! (Адказ: сахор.)
Хлопчык 1.
Маленькі, гарбаценькі, а ўсё поле абскача! (Адказ: серп.)
Хлопчык 2. Я
таксама ведаю загадкі!
Дзяўчынка 1. Нічога
ты не ведаеш!
Хлопчык 2. Ведаю,
вось слухайце. Адна матка дванадцаць сыноў мае, на ўсіх націскае. (Адказ:
гралі.)
Хлопчык 2. Прыехала
пані ў чырвоным жупане. Сталі яе раздзяваць – сталі плакаць, гараваць. (Адказ:
цыбуля.)
Хлопчык 2. Сама
мурзатая, а чысціню робіць. (Адказ: мяцёлка.)
Хлопчык 3.
А вось мае яшчэ адгадайце. Ляціць мужычок у залатым каптане, сам устаць не
можа, а людзі яго падымаюць. (Адказ: сноп.)
Хлопчык 3.
Яго б’юць каламі, рэжыць нажамі, за тое яго так губяць, што ўсе любяць. (Адказ:
хлеб.)
Дзяўчынка 1. (Пытаецца
ў гледачоў.) А ці ведаеце вы, сябры, прымаўкі пра
хлеб? Я буду пачынаць прымаўку, а вы- працягваць.
Шмат снегу (гледачы працягваюць)
– шмат хлеба.
Не той хлеб, што на полі (гледачы
працягваюць)- а той, што ў гумне.
Едзеш на дзень, бяры хлеба (гледачы
працягваюць)- на тыдзень.
Без хлеба няма (гледачы
працягваюць)- абеда.
Хлеб не зяць, паглядзяць (гледачы
працягваюць),ды з’ядзяць.
Жывём (гледачы працягваюць) – хлеб
жуём.
Калі ёсць хлеб і вада(гледачы
працягваюць), то не бяда.
Хлеб усяму (гледачы працягваюць)
– галава.
Жнейка 1.Ну,
хопіць вам размаўляць… Гутурка гутаркай, ды і за працу час! ( Гульня
“Ку-ку”)
Дзяўчынка 2. Ой,
якая багатая восень!
Усё ў яе удалося!
Жыта ў трубу павялося!
А авёс як тын парос!
А ячмен па-на пляцень!
А пшаніца як брусніца!
А грэчка як кветачка!
Дзяўчынка 1.Восень,
восень! Прывітанне!
Рады мы тваім дарам!
У цябе мы запытаем:
-Што прынесла восень нам?
Восень. Я
прынесла вам мукі.
Хлопчык 3.
Значыць, будуць піражкі!
Восень. Я
прынесла грэчкі.
Хлопчык 1.
Будуць перапечкі.
Восень. Буркоў,
капусты, круп…
Хлопчык 2.
Будзе боршч і будзе суп.
Восень. Ці
рады вы грушам?
Дзяўчынка 2. На
зіму насушым.
Восень.
Ну, а яблыкі-што мёд!
Дзяўчынка 1.
На варэнне, на кампот!
Восень.
Я прынесла мёду!
Хлопчык 3.
Поўную калоду!
Хлопчык 1. Ты
і яблык, ты і мёду, ты і хлеба нам дала.
Ну, а добрае надвор’е ты для нас не
прынесла?
Восень. Я
пашлю вам дожджык з неба!
Дзяўчынка 2. Не,
не хочам, нам не трэба. Дожджык, дожджык, не перашкаджай, мы збіраем ураджай.
Будзе ў нас багаты год.
Вядучы.
На Багач да ўсходу сонца гаспадар засяваў ніву жытам. Да азімай сяўбы селянін
прыступаў урачыста. У доме ўсе мылася, чысцілася, в вечарам спраўлялі ўрастытую
вячэру ды чакалі гасцей. (Танец “Ой-ра”)
Гаспадыня.
Гэй, Рыгор! Ка цябе качкі патапталі! І дзе ж гэта ён падзеўся?
Рыгор. Я
тут, мая ясачка!
Гаспадыня. Дзе цябе носіць?
Ты падрыхтаваўся? Жнейкі ўжо вяртаюцца з
работы…(Жнейкі нясуць перад сабой
сноп.)
Жнейка 1.
Адчыняй, пан, вароты. Ідуць жнейкі з работы!
Жнейка 2. Адчыняй
і другія-ідуць маладыя, сярпы залатыя!
Усе разам.
Добры дзень, наша гаспадыня!
Жнейкі.
Добры дзень гаспадару маладому!
Рыгор. Добры
дзень жыту яравому, зерню залатому! (Жнейкі з паклонам перадаюць сноп
гаспадару.)
Рыгор. Добрае
жыта, багатае…( З вясёлымі воклічамі ўсе пачынаюць церушыць сноп над
ручніком, затым зерне засыпаюць у лубок, устаўляюць свечку, падпальваюць яе.
Рыгор бярэ лубок і ўрачыста ставіць, як на покуці.)
Гаспадыня. Добры
ў нас атрымаўся “багач”, а зараз не грэх і пачаставацца. ( Песня “Танцавала
рыба з ракам”.)
Гаспадыня. У
мнулым годзе, калі жыта ўрадзіла, дык уся радня хадзіла.
А як жыта
звялося, дык нікога не засталося.
Рыгор. Ешце,
госцейкі, бо без сала куса няма жыцця ў беларуса.
Жнейка 1.
Дзякуй, на смачны кусок нойдзем куток.
Гаспадар. Чым хата багата,
тым і рада. А самая багацейшая тая, у якой гучаць песні і жарты.
Гаспадыня. Запрашаю
ўсіх на польку. Але мая полечка незвычайная.
Пачынаем усе з
кружочку,
Рукі ўнізе ў замочку.
Гэй, музыка, рэж нам “ох”!
Польку дрону, як гарох.
Полька ўлева, полька ўправа.
А цяпер, каб не згубіцца,
Трэба локцем зачапіцца,
Полька ўлева акуратна,
Полька ўправа далікатна.
А цяпер такія рэчы:
Бяромся за суседа плечы.
Полька ўлева акуратна,
Полька ўправа далікатна.
Ножкі цэлы? Ручкі не стаміліся? Самі
вы не зажурыліся?
Жнейка 2.
Павясяліліся і досыць!
Рыгор.
Але, дзеўкі, трэба ўжо несці “багача” да іншых двароў.
Гаспадыня. Мае
ж вы дзетачкі, дочачкі, сыночкі, вялікі дзякуй, што вы ўсе сюды прыйшлі. Дай
Бог вам долі, мае каласочкі, каб ўсё жыццё вы ў шчасці правялі! (
Песня “Як служыў жа я ў пана… ”.)
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.