Турнир по казахскому языку "Менің Қазақстаным "

Ақмола облысы білім басқармасы

«Туризм және сервис индустриясы колледжі» КММ

Управление образования Акмолинской области

КГУ «Колледж индустрии туризма и сервиса»

Турнир

«Менің Қазақстаным»

Подготовил: Даутов К.К.

преподаватель казахского языка и литературы

г.Щучинск

2015 год

Сценарий турнира «Менің Қазақстаным»

Цель турнира:

Формирование патриотизма посредством изучения культурного наследия народа, активизация познавательного интереса к знанию государственного языка.

Задачи:

Воспитание любви. Уважения и интереса к культуре, историческому пролому и наследию казахского народа;

Обогащение внутреннего мира учащихся через овладение и понимание казахского и русского языков, развитие общего кругозора;

Пополнение багажа знаний, полученных на уроке, закрепление и активизация полученных знаний во внеклассном мероприятии.

                                 Ход турнира

 Пролог Исполнение песни   о Казахстане  

1 жүргізуші (Нина): Бүгін  колледж  шаңырағында өтіп жатқан  «Қанша тілді білсең, сонша адамсың » атты Тілдер мерекесінде  арналған онкүндігі  аясындағы  «Менің Қазақстаным»  турнирына қош келдіңіздер!

2 жүргізуші (Олег): Мы рады приветствовать всех в стенах нашего родного колледжа , в рамках декады  под девизом «Қанша тілді білсең, сонша адамсың»  мы проводим    турнир «Менің Қазақстаным»  бурными аплодисментами  поддержим  наши команды

1 жүргізуші (Нина):        Командаларды ортаға шақырайық

  «Достық» командасы, «Бірлік» командасы

2  жүргізуші: (Олег)     Поприветсвуем команды ,

     просим занят свои  места    

               

1 жүргізуші:  (Нина)                    Туған тілім – тірлігімнің айғағы,

                                                        Тілім барда айтылар сыр ойдағы.

                                                         Өссе тілім, мен де бірге өсемін,

                                                         Өшсе тілім, мен де бірге өшемін.  

Иә, тіл қай ұлтта болса  да, қай елде болса да қастерлі, құдіретті. Ол әрбір адамның бойына ана сүтімен бірге еніп, қалыптасады. Тіл байлығы - әр елдің мақтанышы. Ол – атадан балаға мирас болып қалған баға жетпес мұра. Сондықтан да әр адам ана тілін қадірлеуге міндетті, оны шұбарлап сөйлеуге жол бермеуі керек. Ана тілі – ар өлшемі.

2 жүргізуші(Олег): В нашей многонациональной Республике Казахстан дружно живут десятки разных народов. На протяжении веков делят они землю и небо, почитая и уважая традиции друг друга. Нет у них камня за пазухой, а только добрые слова и чистые помыслы.    

 2 жүргізуші(Олег):    Сейчас дорогие друзья  разрешите предствить компететное жюри

1. Қазақ тілі мұғалімі Мұстафина Ляззат Мұқатқызы

2._Орыс тілі мұғалімі Григулицкая Лидия Петровна

3. Қазақ тілі мұғалімі Нұрғожина Айгүл  Қалкенқызы                               

1 жүргізуші(Нина):  

2015 жыл    қызықты  оқиғалар және мерекелі  айтулы  күндермен дараланады, өйткені 2015 жыл Қазақстан  халқы  Ассамблеясының  жылы  деп жарияланды, еліміз  Қазақстан Респубикасы  Конституцияның 20 жылдығы, Қазақ хандығының 550 жылдығы және Ұлы Жеңістің 70 жылдығы сияқты маңызды оқиғаларға толы. Бұл жыл – ортақ тарих пен тағдыр мәңгілікке біріктірген халқымыздың бірлігін паш ететін жыл. Қазақстан – бұл біртұтас жер, біртұтас халық, ортақ болашақ!

Айтулы күннің барша халқымыз үшін маңызы мен мазмұны ерекше екендігі сөзсіз. Бұл - ғасырлар тоғысында ата-бабалар аңсаған аңсарлы әлем,  азаттықтың алауын жағып, Тәуелсіздіктің тұсауын кескен, қазақ жұртын әлемге бейбітсүйгіш ел, толерантты ұлт ретінде танытқан,  Елбасының таққа отырған, Алаш баласының басына бақ орнаған күн болып тарихта қалатыны шындық. Сондықтан да бүгінгі мейрамның сыры да, сипаты да бөлек.

2 жүргізуші (Олег):  И так мы начинаем турнир    

Приветственное слово команд, слово предоставляется  команде «Достық», «Бірлік»

 ( здесь команды представляют себя)

  2 жүргізуші(Олег):    И так    Первый конкурс «Лучший переводчик»

У Расула Гамзатова есть прекрасные слова: «Для меня языки народов как звезды на небе. Я хотел бы, чтобы звезды слились в одну огромную, занимающую полнеба звезду. То есть солнце. Но пусть сияют и звезды. Пусть у каждого будет своя звезда».

Задание : За три минуты каждая команда должна перевести текст казахского языка на русский.

Текст для  команды «Бірлік»:

                                         Қазақстан Республикасы

Қазақстан Республикасы – тәулсіз ел. Мұнда көптеген ұлттар өкілдері тұрады. Олар: қазақ, орыс, татар, өзбек және т.б. Қазақстан жері пайдалы қазбаларға өте бай.

Текст для команды «Достық»   

                                           Қазақстан жері

Қазақстан жер көлемі 2 756 000 шаршы километр. Оның 40 пайызы – өзен, көл, теңіз. Жерінің 50 пайызы шөл және шөлейт аймақтар алып жатыр. Ал 10 пайызы таулы жер. Қазақстан жері өте бай.

1 жүргізуші(Нина):  

_ОП-11 топ студенті Елемесов Заманбектің орындауында бір ән_қабыл алыңыздар  

 2 жүргізуші: (Олег):     Второй конкурс «Духовное наследие народа»

Каждая команда должна как можно больше назвать пословиц на заданные темы на казахском  языке.

Команде «Бірлік» - тема  Родина.

Команде «Достық» - тема  Дружба.

1 жүргізуші (Нина):              Третий конкурс «Я гражданин»

За каждый правильный ответ команда получает 1 балл. Если команда затрудняется ответить, то есть возможность заработать дополнительный балл у другой команды, знающей ответ.

Вопросы команде «Бірлік»:

1.    Назовите Основной закон государство?  (Конституция)

2.    Перечислите символы Республики Казахстан.  (Ту, елтаңба, әнұран) (Флаг, герб, гимн)

3.    Назовите наименование двух Палат Парламента. (Мәжіліс- төменгі палата,

 сенат- жоғарғы палата) (мажилис- нижняя палата, сенат –верхняя палата)

2 жүргізуші(Олег):  

Вопросы команда «Достық»:

1.    В каком году Нурсултан Назарбаев стал Президентом?  (1991ж/г)

2.    В каком году был принят главный закон Республики Конституция? (1995 жыл/год)

3.    Как называется один из самых древних вокальных жанров  - символ государственного единства?  (Әнұран) (Гимн)

2 жүргізуші (Олег):  

Я люблю Казахстан за прекрасные степи,

За высокие горы и шумные реки,

За орла, что парит в высоте надо мной,

И за солнце люблю, и за небо покой.

За богатство народа люблю,

За его доброту, чистоту,

За единство и дружбу людей,

За их честность и мудрость идей.

Кто же, как не поэты и писатели, так вдохновенно, с любовью могу рассказать о своей родной земле. Поэтические звезды Казахстана, которые не только прославили своими произведениями.

1 жүргізуші:(Нина)       

Четвертый конкурс «Литературный».

Задание: Каждой команде предоставляется визитная карточка, по которой нужно определить имя и фамилию писателя.

Визитная карточка для команды «Достық»:

Родился в Восточно- Казахстанской области у подножьях гор Чингизтау. Автор стихов про 4 времен года. (Абай Құнанбаев 1845-1904жж)

2 жүргізуші:(Олег)       

                Визитная карточка для команды «Бірлік»

Родился в первой половине девятнадцатого века в урочище Кушмурун близ Кокшетау. Потомок ханского рода. Учился в Омском кадетском корпусе. Состоял в государственной службе. Совершил многочисленны экспедиции по Казахстану, Киргизии, в Китай. Крупный ученый, географ, этнограф, фольклорист. (Шоқан Уәлиханов 1835-1865жж )

2 жүргізуші (Олег):    

   Пятый конкурс «Традиции и обычаи Казахстана»

За каждый правильный ответ команда получает баллы, за дополнение жюри имеет право добавить дополнительные очки.

1.    Какой любимый напиток казахов?  (кумыс, чай)

2.    Что падают к чаю?  (масло, баурсаки)

3.    Какое главное национальное блюдо казахов? Из чего его готовят? ( бесбармак из баранины и конины, к нему делаю сочни и тұздық)

4.    Что такое бата? Кто его дает? (благословение дают аксакалы, родители )

5.    Назовите горячие блюда? ( қуырдақ,самса, қазы, жал, наурыз көже, кеспе, шұжық)

6.    По традиции, что поручается самому почетному гостю? (баранья голова-қойдың басы, разделывается  и раздают гостям  с комментариями )

7.    Что такое айтыс? (песенное состязание акынов)

8.    Как называется священный гость? (құдайы конақ)

9.    Как называется подарок за добрую весть? (сүйінші)

10.  Назовите наиболее распространенную свадебную казахскую песню? (Жар-жар)

11.  Какую песню называют «Беташар»? С какой целью она поется?  (Беташар-открывание лица невесты)

1 жүргізуші:      Жюри подводит итоги, а мы с вами послушаем  песню в исполнении

МС-11 топ студенті Соловьева Марияның орындауында ән қабыл алыңыздар

На сцену приглашаем  нашего   гостя   Қайыров Аязбек с  песней

2 жүргізуші:  Слово предоставляется  жюри

1 жүргізуші: Осымен Тілдер мерекесіне арналған шағын турнирымыз аяқталды. Көңіл қойып тыңдағандарыңызға көп рақмет! Келесі кездескенше!

2 жүргізуші: Спасибо за внимание! До новых встреч!

»

	Ақмола облысы білім басқармасы «Туризм және сервис индустриясы колледжі» КММ Даутов Кенжебек Құрманғожаұлы Қазақ тілі және әдебиет пәнінің оқытушысы