Үш
тілділік туралы
Елбасымыз Н.Ә. Назарбаев Қазақстан халықтары
Ассамблеясының 12 сессиясында: «Қазақстандықтардың жас ұрпағы кем дегенде үш
тілді білулері тиіс: қазақ, орыс, ағылшын тілдерін еркін меңгерулері қажет» -
деп, басқа елдің мектеп түлектері мен студенттерінің өзара бірнеше тілде еркін
сөйлесулері қалыпты жағдайға айналғандарын атап өтті.
Заман талабына сай елбасының ұсынысын орындау
мақсатында «Үш тілде білім беруді дамытудың 2015-2020 жылдарға арналған жол
картасын бекіту туралы» бірлескен бұйрық жүзеге асырылуда. Осы жоспардың
аясында үш тілде білім беруді ілгерілету бойынша әр білім беру және тағы да
басқа мекемелерде ішкі жоспарлар жүзеге асырылуы тиіс. Сонда ғана, нәтиже
өнімді болмақ.
Бірнеше тілде білім беру бойынша жиырма жылдан астам
тәжірибесі бар қазақ-түрік лицейлері қазіргі заман талабын толығымен орындауда
деп айтуға болады. Қостанай қазақ-түрік лицейі облысымызда 1994 ж құрылды. Сол
уақыттан бері, жаратылыстану-математика бағытындағы пәндер ағылшын тілінде,
қалған пәндер қазақ және орыс тілдерінде оқытылады.
Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің бірнеше тілде
білім алуына ең басты жасалатын жағдай кадр мәселесі екені баршамызға аян.
Жаратылыстану-математика бағытындағы пәндерді ағылшын тілінде оқыта алатын
жергілікті мамандар тапшы. Жоғарыда атап өткендей, жиырма жыл ішінде,
қазақ-түрік лицейлерінің педагогика мамандығына түскен түлектері бүгінгі күні
бірнеше тілді меңгерген ұстаз. Үш тілде білім беру жүйесімен мектеп қабырғасынан
таныс болған бүгінгі маман. Яғни, кадр мәселесі бойынша жүргізіліп жатқан
жұмысты оңтайландыру мәселесі өзінің жалғасын табуда.
Үш тілде білімді болу – бәсекеге қабілетті болудың
бірден бір жолы болып табылады. Демек, бәсекеге қабілетті болу үшін, білім
алушы мен тәрбиеленушілер бәсекеге қабілетті мамандардың білімімен сусындауы
қажет. Оқушыларға үш тілде білім берудің және оларды ынталандырудың бірден бір
жолы халықаралық РВL жобасы болып табылады. «Жобалау негізінде бағалау» жобасы
Қостанай қазақ-түрік лицейіне енгізілгеніне 3-4 жыл болды. Нәтижесінде, үш
тілде білім алған оқушылар топтасып, мұғалімнің жетекшілігімен тоқсан сайын
өткен тақырыптары бойынша шағын жоба жасайды және оны қорғайды. Демек,
жаратылыстану-математикалық бағытындағы пәндер бойынша қорғау тілі – ағылшынша,
қалған пәндер бойынша қазақша-орысша болып табылады.
Сөйтіп,
әр оқушыға үш тоқсанда үш тілдегі жобамен жұмыс жасау, оны қорғау мүмкіндігі
туады.
Үш
тілде білім бергендіктен қазақ-түрік лицейінде оқитын оқушылар көп ұлттан
құралады. Қазақ тілін ілгерілету мақсатында «Лицейіміз кітап оқуда» атты
керемет айлықты дәстүрге енгізді. Себебі, рухани азық көркем әдебиетте. Бұл игі
іс-шараға оқушы және оның ата-анасы болып қатысады. Қазақ әдебиетіндегі көркем
шығарманы бірге оқиды. Демек, өзара қарым-қатынас нығаяды. Қазақ әдебиетінің
рухани азығымен сусындайды. Айлыққа қатысушылардың арасынан белсенділер
анықталып, ынталандыру сыйлықтарымен марапатталады. Айтар ойымды
қорытындылайтын болсам, үш тілде білімді болу – бәсекеге қабілетті болудың
бірден бір жолы. Болашақта шет ел азаматтарымен, яғни сыртқы байланыс еркін
түрде жүзеге асырылады. Сөйтіп, елі үшін қызмет еткен, бірнеше тілде сауатты
ұрпақтың қарым-қатынас аясы кеңейеді. «Жеті жұрттың тілін біл, өз тіліңді
құрметте» демекші, болашақта бірнеше тілді меңгерген ұрпақ, өз елінің, тілінің
мәртебесін биікке көтеруге жұмсайтын патриот болуына сенім білдіргім келеді. Ал,
тілін құрметтеген азамат – елін де биік белеске жетелей алатыны сөзсіз.
Дарынды
балаларға арналған
қазақ-түрік
лицей-интернаты
директорының
орынбасары
Бексултанова
Раушан Каиржановна
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.