Урок по крымскотатарскому языку "Мунасебетчилер" (7 класс)

Къырымтатар тили

7 сыныф

Дерс мевзусы: Мунасебетчилер

Дерс мак-ьсаДы: мунасебетчилер акъкъында маломат бермек, грамматик аляметлерини анълатмакь, нутукъта догъру къулланмакъны огретмек; ана тилимизге меракъ ашламакъ; нутукъ медениетини инкишаф этмек.

Дерс Донатылувы: джедвель, ребуслар

Дерс кепшшаты

1. Тешкилий къысым.• селямлашув, невбетчининъ рапорты, дерснинъ мевзу ве макъсадыны илян этюв.

- Текрарлав. Суаллер.

1. Насыл сезлерге багълайыджы дейлер?

2. Багълайыд;кылар грамматик мана ве джумледеки вазифесине коре насыл олалар?

З. Тизме багълайыджылар насыл группаларгъа болюнелер?

4. Табили багълайыджылар насыл джумлелерде шилетилелер?

-  Вазифе. Джумлелерни кочюрип, чешитлерини бельгиленъиз.

Къуш де пенджереге урулды, де келип балаларнынъ башына к-ъонды. Буны огълуна дуйдурмамагъа тырыша, амма бир шей чыкъмай. Эвинде не савут къалгъан, не пенджере. Эгер яхп.ш десенъиз, шимдичик кетип, джам тапьш келирим. Кимерде ойле ола ки, ят адамнен якъын достунъ киби ачьжъ лакьырды этесинъ.

2. Янъы мевзу

-  Къаиденен танышув.

Джумледе исим я да исимлешкен сезден сонь келип, онынъ башкъа сезлернен алгъан тюрлю мунасебетини ифаделеген ярдымджы сезлерге мунасебетчилер дейлер. Мунасебетчи озюнден эвель кельген сезнен берабер фиильге багълана ве онынънен бирликте бир джумле азасы вазифесини эда эте: Музьжа озюнинъ зенгинлиги, айдынлыгъы иле юрекни эсир эте.

Мунасебетчилер ер, вакъыт, себеп, макъсат, бирлик, васта-алет киби грамматик тюшюнджелерни анълаталар: Къартоп трактор ме чьжъарылды — джумлесинде иле мунасебетчиси васта-алет манасыны ифаделей.

-  Джедвельнен ишлев

Мунасебетчилер

асыл мун-лер	исим мун.	филь мун-лер
ичюн	тараф	коре
иле	орта	яраша
киби	эвель	бакъып
таба	гъайры	башлап
берли		чекип
сайын		бакъкъанда

къадар

З. Пекитюв

288-ши (агъзавий)

289-ши (язма)

Джемиет Хайрие усулгъа кельген сонь, джемаатган тюшкен нанеге мектеп бинасы ясат. Сонь мектеп талебелер ичюн тарашлыкъ олды. Уйкен яшлылар ичюн акьшамлыкъ сыныфлар ачылды.

292-иш

-  Оюн. Зынджырчыкъны девам этинъиз.

Сыныф, фес, сес, сайы, ышыкъ...

-  Ребусны тапмакъ. (2 команда)

4.   НетиДже

5.   Эвге вазифе: 116-117 с, 290-иш