Внеклассная работа"Халық музыкалық аспаптары"

• 1 слайд

  Халық музыкалық аспаптары
  

• 2 слайд

  
   Қазақтың музыкалық аспаптары
  Қазақтың музыкалық аспаптары халық арасына ертеден кең тараған. Олар ғасырлар бойы ұрпақтан-ұрпаққа мирас болып кеде жатқан мәдени мұра. Қазақтың музыкалық аспаптарының өзіне тән үні (әуендігі мен саздылығы) орындаушылық дәстүрі бар. Мысалы, қазақтың күй мұрасы: «текпе күйлер», «шертпе күйлер» деп екіге бөлінеді.
  Батыс Қазақстан өнірінің күйлері орындаушылық стиліне қарай «төкпе күйлер» деп аталса, ал Орталық Шығыс Қазақстан өңіріндегі күйлер «шертпе күйлер» деп аталады. Төкпе күйлер дәстүрінде қарқынды, жігерлі, дауылды сарындар басым болып келсе, ал шертпе күйлер лирикалы толғау үлгісіңде орындалады. Бұл күйлерден кебінесе адамның ішкі ой толғаныстарына, туған жер мен табиғат, сұлулығына, адам өміріндегі сыр-сипатқа құрылған пәлсапалык ой түйіңдері аңғарылады.
  

• 3 слайд

  
  Домбыра -қазақ халқының ең кең тараған екі ішекті, көп пернелі музыкалық аспабы. Ол – қазақтар өмірінде маңызды орын алатын, өзіндік музыкалық сипаты бар аспап. Алғаш эпикалық дәстүр шеңберінде жыр, толғау, термелерді сүйемелдеуге қолданылған домбыра кейін аспаптық шығарма – күй жанрының қалыптасуына ықпал еткен. Қазіргі кезде домбыра жеке әнді сүйемелдеуге, күй тартуға, халықтық-фольклорлық музыкада, классикалық шығармаларды орындауға қолданылатын, мүмкіндігі кең музыкалық аспап болып табылады.
  

• 4 слайд

  Домбраның түрлері
  

• 5 слайд

  
  
  
  
  
  
  Шың - қазақтың ұрмалы музыкалық аспабы
  Шың – ертеден келе жатқан қазақтың музыкалық аспабы. Бұл аспап даңғара, дауылпаз сияқты ұрмалы аспаптардың қатарына жатады
  

• 6 слайд

  Үш ішекті домбыра - қазақтың көне аспабы
  Үш ішекті домбыра – қазақтың көне музыкалық аспабы. Бұл домбыраға ұқсас аспапты моңғол, қырғыз, татар, башқұрт, өзбек, хақас халықтарының ұлттық музыкалық аспаптарының арасынан көруге болады.
  

• 7 слайд

  Керней – қазақ халқының көне үрмелі музыкалық аспабы
  Бұл аспап түркі тілдес халықтар арасында кең таралған. Ертеде керней аспабын әскери мақсатта пайдаланған.
  

• 8 слайд

  Қос саз - қазақтың музыкалық аспабы
  Қос саз – бес ішекті шертпелі музыкалық аспап
  

• 9 слайд

  Үскірік - табиғат құбылыстарының үні
  Үскірік – қазақ халқының ертеден келе жатқан музыкалық аспабы. Ол сазсырнай, бұғышақ, керней, желбуаз, сыбызғы т.с.с. қазақтың ұлттық үрмелі аспаптарының қатарына жатады.
  

• 10 слайд

  Шаңқобыз аспабы
  Шаңқобыз – ежелден келе жатқан қазақтың музыкалық аспабы. Аспап бітімі бөлек болғанымен, оның құрылымы өте қарапайым
  

• 11 слайд

  Қобыз - бағзыдан келе жатқан таңғажайып аспап
  Қобыз – көнеден келе жатқан қазақ халқының музыкалық аспабы. Скрипка аспабының атасы саналатын қобыздың арғы тегі садақтан шыққаны ғылыми түрде дәлелденген.
  

• 12 слайд

  Музыкалық аспаптарды шаруалар ойлап таптыОртасын термиттер жеп тастаған эвкалиптті аузына салып үрлеу туралы ой бір бейбақтың басына келген. Диджериду осылайша пайда болды деп пайымдауға болады
  
  

• 13 слайд

  
  
  Тұяқтас - қазақтың музыкалық аспабы
  Тұяқтас – қазақтың музыкалық аспабы. Бұл аспап өзгелерден қарапайым тұрпатымен ерекшеленеді.