“Дәнекерлеу ісі” мамандығына арналған Оқу –ақпараттық құрал

• 1 слайд

  
  
  “Дәнекерлеу ісі” мамандығына арналған
  
  Оқу –ақпараттық құрал
  

• 2 слайд

  Дәнекерлеу
  түрлері
  Жеке сипаттамалары бойынша бөлу
  

• 3 слайд

  Балқытумен
  (физикалық процесс)
  
  - Доғалы
  - Газды
  - Плазмалы
  - Электр шлакты
  - Электронды – сәулелі
  - Лазерлі
  - Жарықты
  - Термитті және т.б.
  
  

• 4 слайд

  Қысымды
  қолдану
  (физикалық- механикалық процесс)
  
  - Түйіспелі
  - Диффузиалы
  - Тігісті түйіспелі
  - Жоғары жиілікті
  - Дуғалы престі
  - Газды престі
  - Шлакты престі және т.б.
  

• 5 слайд

  Қысыммен
  
  (механикалық процесс)
  
  - Суық
  - Жарылыспен
  - Ультра дыбысты
  - Үйкеліспен
  - Магнитті –импульсты және т.б.
  
  

• 6 слайд

  - Электрод пен киілмелі сымды қолданумен
  - Дөғамен және оны дәнекерлеу ваннасына енгізу дәрежесіне қарай
  - Дәнекерлеу тоғы ,оның жиілігі мен өрістігіне қарай
  - Тігістің қалыптасуына сыртқы әсеріне байланысты
  - Токтың жеке қоректенуімен дөға санына қарай
  Дәнекерлеу тоғына жалпы өткізумен электродтар санына қарай
  - Тігіс осіне қатысты электродтың тербелісінің болуы мен бағытына қарай – Қорғаныс газдың түріне және дәнекерлеуде металдың қорғанысының сипатына қарай
  - Үздіксіз дәнекерлеу процесі бойынша
  - Дәнекерлеу процессін механикаландыру дәрежесіне қарай
  
  Техникалық және технологиялық сипаттамалар негізінде бөлу
  

• 7 слайд

  Қолмен доғалы дәнекерлеу
  

• 8 слайд

  1- Тікелей дәнекерлеуші жетек
  2 – Электр ұстағыш
  3 – Жабық электрод
  4 – Металды электродты өзек
  5 - Электродты жабу
  6 – Балқыған электродтың сұйық т
  7 – Электрлік дәнекерлеуші доға
  8 – Қорғаныс газ
  9 – Сұйық шлак (шлакты ванна)
  10 – Шлак қабығы
  11 - Балқыған металл
  12 – Негізгі металл
  13 – Дәнекерлеуші ванна
  14 – Кері дәнекерлеуші жетек
  Жабық (балқығыш металды) электродпен
  

• 9 слайд

  Көмір (балқымайтын) электродпен
  1 – көмір электроды
  
  2 – катодты пятно
  
  3 – доғаның газды столбы дуги
  
  4 – анодты пятно (кратер)
  
  5 – дәнекерлеуші бөлшектердің жиегі
  

• 10 слайд

  Қолмен аргон доғалы дәнекерлеу балқымайтын (вольфрамды) электродпен
  

• 11 слайд

  Қызмет ету принципі
  
  
  
  1. Тұрақты және айнымалы токпен доғаны қоректендіру көзі
  2. Тікелей дәнекерлеуші жетек
  3. Вольфрамды мундштук (цанга)
  4. Доғалы дәнекерлеу үшін горелканың қаңкасы
  5. Сопло горелки
  6. Электрлік ( дәнекерлеуші) доға
  7. Қорғаныс инертті газа ағымы (аргон, гелий, олардың қоспаларының )
  8. Киілген сым
  9. Дәнекерлеу ваннасы
  10. Металл тігісі
  11. Негізгі металл
  12. Кері дәнекерлеуші сым
  

• 12 слайд

  Қолмен аргонды доғалы дәнекерлеу үшін посттардың электр сұлбасы постов Тұрақты токта
  1. Дәнекерлеуші генератор
  2. Амперметр
  3. Вольтметр
  4. Тікелей дәнекерлеуші жетек
  5. Балласты реостат
  6. Доғалы дәнекерлеу үшін горелка
  7. Расходометр (ротаметр)
  8. Газды редуктор
  9. Аргонмен баллон (гелий)
  10.Үстелді жерлендіру( бұйым)
  11. Негізгі металл (бұйым)
  12. Кері дәнекерлеуші жетек
  

• 13 слайд

  Қолмен аргонды доғалы дәнекерлеу үшін посттардың электр сұлбасы
  Айнымалы токта
  1. Дәнекерлеуші трансформатор
  2. Осциллятор
  3. Жерлендіру
  

• 14 слайд

  Аргон доғалы дәнекерлеу үшін арнайы қондырғы
  (ТИР, УДГ, ИПП, АП, ГИД және т.б. )
  

• 15 слайд

  Қолмен
  плазмалы дәнекерлеу
  

• 16 слайд

  Плазмотрон
  1. Негізгі металл ( бұйым)
  2. Дәнекерлеу ваннасы
  3. Қысылған доға (ағым)
  4. Қорғаныс газ
  5.Горелканың қорғаныс сопло
  6. 5.Горелканың жұмысшы сопло
  
  7. Кезектегі аз амперлі доға (қосымша)
  8. Плазмалы дәнекерлеу үшін горелка қаңқасы
  9. Жұмысшы иондалған камера
  10. Вольфрамды(цирконий) электрод
  11. Ток өткізгіш мундштук (цанга)
  12. Басқару аппаратурасы
  13. Осциллятор
  14. Доғаны қоректендіру көзі
  15. Доғадағы ток күшін өлшеу реостаты
  

• 17 слайд

  Плазмалы дәнекерлеу процесінің сұлбасы
  Тік әрекеттегі қысымдағы доғамен
  Жанама әрекеттегі қысымдағы доғамен
  (плазмалы ағыммен)
  

• 18 слайд

  Дәнекерлеу қосылыстары
  
  (дәнекерленген қосылыстағы)
  

• 19 слайд

  Қосылыстарын белгілеу шарттары
  Дәнекерлеу қосылыстары
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Тігісті
  Белгілеу шарттары
  
  
  
  
  
  
  
  
  Түйіспелі – С1…С45
  

• 20 слайд

  Қосылыстарын белгілеу шарттары
  Дәнекерлеу қосылыстары
  
  
  
  
  
  
  қосылымдар
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Угловое
  
  Белгілеу шарттары
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Бұрыштық – У1…У10
  
  

• 21 слайд

  Қосылыстарын белгілеу шарттары
  Дәнекерлеу қосылыстары
  
  
  
  
  
  
  
  
  Таврлық
  Белгілеу шарттары
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Таврлы– Т1…Т9
  
  

• 22 слайд

  Қосылыстарын белгілеу шарттары
  Дәнекерлеу
  
  
  
  
  
  
  
  Айқастырып
  Белгілеу шарттары
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Айқастырып– Н1…Н2
  

• 23 слайд

  Қосылыстарын белгілеу шарттары
  Дәнекерлеу қосылымдар
  
  
  
  
  
  
  
  Жанынан
  
  
  
  
  
  
  Белгілері жоқ
  

• 24 слайд

  Дәнекерлеу бөлшектерінің даярланған қиындыларының құрылымдық элементтері
  

• 25 слайд

  Дәнекерлеу қосылыстарының тігістері
  Тігістердің бөлуін белгілеу
  

• 26 слайд

  Қосылуына қарай
  
  
  Түйіспелі
  Бұрышты
  Нүктелі
  

• 27 слайд

  Ұзындығы бойынша аралықпен
  
  
  
  Үздіксіз
  
  
  
  
  Үзінді
  
  
  
  Үзінді тізбекті
  
  
  
  
  Үзінді шахматты
  
  

• 28 слайд

  Қабат санына қарай (валиктер)
  Көп қабатты
  Бір қабатты
  

• 29 слайд

  Сыртқы бетінің нысаны бойынша
  Қалыпты Бүгілмелі
  
  
  
  
  

• 30 слайд

  Жүктемеге байланысты
  Жұмысшы түйіспелі
  және бұрыштық
  
  
  
  Байланысқан
  Флагалы
  
  Алдынғы
  
  
  Аралас
  көлбеу
  

• 31 слайд

  Қосылыстың ұзындығына қарай
  Қысқа
  Орташа
  
  
  
  Ұзын
  

• 32 слайд

  
  Жіңішке
  (жіпті)
  
  Орташа
  
  
  Қалың
  Қалындығына қарай
  

• 33 слайд

  Орындалуына қарай
  Бір жақты
  
  
  
  Екі жақты
  

• 34 слайд

  Дәнекерлеу жағдайына қарай
  
  
  – Л
  
  
  Төменгі – Н
  
  
  Төбелі – П
  
  
  
  
  Көлденең – Г
  
  
  
  Тік – В
  
  
  

• 35 слайд

  Конфигурациясы бойынша (бағыты)
  Тік сызықты
  
  
  
  
  Қисық сызықты
  (фигуралы)
  
  
  Дөңгелек
  
  
  
  
  Дөңгелек спиральды
  

• 36 слайд

  Дәнекерлеу ваннасын ұстау тәсілі бойынша
  Ілінумен
  Төсем арқылы
  

• 37 слайд

  Дәнекерлеу трансформаторы мен посттың
  ЭЛЕКТРЛІК СҰЛБАСЫ
  (АЙНЫМАЛЫ ТОК КӨЗДЕРІ)
  

• 38 слайд

  ТД – 500 и СТШ – 500 дәнекерлеу трансформаторлардың жалпы түрі
  1. Дәнекерлеу тоғының диапазондар қайта қосу тұтқасы
  
  2. 1. Дәнекерлеу тоғының баяу реттеудегі тұтқа
  3. З Трансформатордың қорғаныс қабығы
  4. Трансформатордың қолсабы
  5.Токты қысқыш тақтасы
  6. Өзекті болатты жүрекше – магниттік сым
  
  7. Екіншілік орам
  8. Біріншілік орам
  9. Өндірістік желінің токты қысқыш тақтасы (200 В, 300 В)
  
  
  
  
  ТД – 500
  
  
  
  
  
  
  
  СТШ – 500
  
  

• 39 слайд

  Жылжымалы екіншілік катушка мен пост ТД (ТДМ) типті дәнекерлеу трансформаторының электр сұлбасы
  1. Тұтқа(S)
  2. Балқығыш сақтандырғыш (FU)
  3.Жоғары кернеудегі электр сым
  4. Конденсатор (С)
  5. трансформатордың қабықшасы
  6. Қабықшаны жерлендіру
  7. Болатты жүрекше- магниттік сым
  8. Біріншілік сым(орам)
  9. Айнымалы магнитті ағым (Ф1 и Ф2 и ФР)
  10. Жылжымалы екіншілк орам
  11.Екіншілік катушканың баяу ауысуынан ток күшін реттеу
  12. Қысқыш тақта (QS)
  13. Ток диапазондардан қайта қосу(трансформатордің орамдары үшбұрышпен қосылуы мүмкін (үлкен ток) и звездой (аз ток))
  14. Вольтметр (PV)
  15. Амперметр (PA)
  16. Токтың өлшегіш трансформаторы (ТА)
  17. Төменгі кернеу сымы – дәнекерлеу тізбегі
  18. Тізу дәнекерлеу сымы
  19.Дәнекерлеу бұйымын жерлендіру (дәнекерлеуші үстел)
  20. дәнекерлеуші бұйым
  21. Кері дәнекерлеу сымы
  

• 40 слайд

  Ток диапазонының қайта қосқыш қолсабы
  1 жағдай– Үшбұрышпен қосу – үлкен ток
  2 жағдай- Жұлдызшамен қосу – аз ток
  
  

• 41 слайд

  Магнитті шунттің қолмен қозғалысының сұлбасы
  А)Ең аз ток күші (шунт катушка арасынан жүреді, магниттік ағым сол арқылы өтеді ).
  Б)Ең үлкен ток күші (шунт катушкадан алынып, магниттік ағым болатты жүрекшеден өтеді ).
  

• 42 слайд

  Винтті құрылым арқылы трансформатордың екіншілік орамының қолмен қозғалу сұлбасы
  

• 43 слайд

  Қоректендіру көздерінің сыртқы сипаттама сұлбасы
  1. Тік құламалы
  2.Еңіс құлама
  3. Тегіс
  4. Жоғары
  

• 44 слайд

  Дәнекерлеу сұлбасының посты (кабиналар)
  1 – Қоректендіру көздері.
  2 – Дәнекерлеушінің үстелі.
  3 – Үстел.
  4 – Электродтарға арналған жәшік.
  5 – Бөлшектерге арналған стеллаж.
  

• 45 слайд

  Дәнекерлеушіге
  трансформаторды өндірістік желіге қосуға
  РҰҚСАТ БЕРІЛМЕЙДІ
  
  

• 46 слайд

  Дәнекерлеуші түзеткіштің және посттің
  ЭЛЕКТРЛІК СҰЛБАСЫ
  (тұрақты ток көздері)
  

• 47 слайд

  ВД – 306 типті түзеткіштің түрі
  1. Түзеткіш блокты суытуға арналған вентилятор
  2. Түзеткіш блок
  3. Екіншілік орам
  4. Біріншілік орам
  5. Ток күшін өзгертуге арналған қолсап
  6. Болатты жүрекше –магнитті сым
  7. Ток диапазонын сатымен қайта қосу қолсабы (жұлдызша - үшбұрыш)
  8. Штепсельді разъем колодкасы
  9. Токты дәнекерлеуші разъем ұяшығы
  10.Түзеткіш қабын жерлендіру үшін қысқыш
  11. Тік дәнекерлеуші сым
  12. Бұйым
  13. Кері дәнекерлеуші сым
  Дәнекерлеу түзеткішінің түрлері:
  - Бір постты
  ВД, ВС, ВДГ, ВСЖ, ВДУ
  - Көп постты
  ВКСМ, ВДМ, ВМГ, ВДУМ
  

• 48 слайд

  ВД типті дәнекерлеуші түзеткіш пен посттің
  электр сұлбасы
  Питающая промышленная сеть трёхфазного переменного тока:
  3…50 Гц, 220 В/380 В
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  1. Выключатель пакетный (SA1)
  2. Предохранители плавкие (FU)
  3. Электродвигатель 3-х фазный асинхронный для охлаждения блока полупроводниковых выпрямителей
  4. Контактор, магнитный пускатель (КМ)
  5. Силовой трёхфазный трансформатор, понижающий
  6. Переключатель диапазонов тока (SA2)
  - большие токи
  - малые токи
  7. Регулирование силы тока за счёт плавного перемещения первичной обмотки
  8. Полупроводниковый блок выпрямителей (набор вентилей, диодов) (UD)
  9. Вольтметр (PV)
  10. Амперметр (PA)
  11. Измерительный шунт (RS)
  12. Токовые разъемы сварочной цепи
  13. Реостат балластный (RR)
  14. Свариваемое изделие
  15. Заземление сварного изделия (стола)
  

• 49 слайд

  Балластты реостаттың жалпы түрі (РБ - 300)
  Реостаттың электр сұлбасы (РБ - 300)
  

• 50 слайд

  Әр түрлі доға бағытында қоректендіру көздерінің ток күшінің тербелісіне әсері
  

• 51 слайд

  Дәнекерлеушіге
  РҰҚСАТ берілмейді
  түзеткішті өндірістік желіге
  қосуға
  

• 52 слайд

  Дәнекерлеу генераторы мен посттың
  ЭЛЕКТР СҰЛБАСЫ
  ( тұрақты ток көздері)
  

• 53 слайд

  Қарапайым коллекторлы генератор сұлбасы (түрлендіргіштер, агрегат)
  1. Коллектор
  2. Ток алынатын щёткалар (Щ1, Щ2)
  3. Электр жетегі(орам)
  4. Магниттік ағым (Фк)
  

• 54 слайд

  Тұрақты токтың коллекторлы дәнекерлеуші көздері
  Генератор (Г)
  1. Желдеткіш
  2. Якорь
  3. Электр магнитті өрістер
  4. Басқару аппаратурасымен тарату құрылымы ( қорап)
  5. Амперметр
  6. Дәнекерлеу тізбегінің қысқыш тақтасы (клемм)
  7.Ток күшін реттегіш маховик
  8. Коллектор
  9. Ток алынатын щёткалар
  10 Генератордың қаңқасы
  

• 55 слайд

  Агрегат (Г + ДВС)
  
  
  
  
  
  
  1. Генератор (Г).
  2. Электр қозғалтқыш (Э).
  3. Ішкі жанармай қозғалтқышы (ДВС).
  Тұрақты токтың коллекторлы дәнекерлеуші көздері
  Түрлендіргіш
  

• 56 слайд

  Дәнекерлеуші генератордың
  электр сұлбасы
  Вентильді генератордың электр сұлбасы (түрлендіргіштің, агрегаттың)
  1. Түзеткіш блок (V1…V6).
  2. Қозғалмайтын статор.
  3. Айналыстағы ротор (индуктор).
  4. Қоздырғыш (Фк).
  5.Ток күшінің реттегіші .
  

• 57 слайд

  Дәнекерлеу генераторының
  Электр Сұлбасы
  тәуелсіз қоздырғышпен
  1. Тұтқа(SA).
  2. Балқығыш сақтандырғыш (FU).
  3. Үш фазалы токтың,асинхронды электр қозғалтқышы (М) .
  4. Кернеуді тұрақтандырғыш (U B).
  5. Кернеу трансформаторы (TV).
  6. Жартылай түзеткіш блогы (диодтар) (VD).
  7. Резистор (RR) – реостат.
  8Генератордың қоздыру орамы (LG).
  9. Генератор (G).
  10. Ток алынымы (меднографитті щётклар) – ХА1, ХА2.
  11. Магниттік орам тудыратын Фр магнитсіздендіруші генератор (L)
  12. Қысқыш тақта (айырғыш).
  13. Генераторды жерлендіру.
  14. Өлшегіш шунт (RS).
  15. Амперметр (PA).
  16. Вольтметр (PV).
  17. Түзу дәнекерлеу сымы .
  18. Кері дәнекерлеу сымы.
  19. Резистор (RR) – реостат.
  20. дәнекерлеуші бұйым.
  21. Бұйымды жерлендіру.
  

• 58 слайд

  Дәнекерлеу генераторының
  Электр Сұлбасы
  Өздік қозумен
  1. Ішкі жанғыш қозғалтқыш (дизельді немесе карбюраторлы).
  2. Резистор (RR - кедергі).
  3. Генератордың қозу орамы.
  4. Ток алғыштар ХА1, ХА2, ХА3.
  5. айырғыштар (қысқыш тақтасы).
  6.Магнитсіздендіру орамы.
  7. Өлшегіш шунт .
  8. Амперметр (PA).
  9. Вольтметр (PV).
  10. Резистор (RR - кедергі).
  11. Кері дәнекерлеуші сым
  12.Дәнекерлеуші бұйым.
  
  Төменгі дәнекерлеуші тізбек
  

• 59 слайд

  Электр дәнекерлеуші доға
  

• 60 слайд

  Әрекет ету түрі
  Жабық ( флюспен)
  
  
  
  
  
  Тікелей әрекеттегі
  Жанама әрекет
  
  
  
  
  
  Аралас әрекеттегі
  

• 61 слайд

  Әрекет түрі
  Ашық
  батырылған – вольфрамды
  Балқымайтын электродпен
  Жабық электродпен
  

• 62 слайд

  Газдың көлемді ионизациялау және дөғада кернеудің төмендеу сұлбасы
  Uд – доға кернуі, В
  Uк – катод кернеуі, В
  Uст – доғаның газды столб кернеуі, В
  Uа – анод кернеуі, В
  h – ваннаның балқыту тереңдігі, мм
  S – дәнекерлеуші бөлшектің қалыңдығы , мм
  
  1. Жабық электрод.
  2. Катодты пятно.
  3. Катодты орын.
  4. Газды доға столбы .
  5. Анодты орын.
  6. Анодты пятно.
  7.Балқыған дәнекерлеуші ваннаның тереңдігі.
  8.Негізгі металл.
  9.Тұрақты токтың қоректендіру көзі.
  

• 63 слайд

  Балқыған металды ауыстыру
  

• 64 слайд

  Дәнекерлеуді орындау
  Дұрыс емес
  Дұрыс
  

• 65 слайд

  Дәнекерлеу құрылымы мен технологиясын даярлауда бақылаудың типтік технологиялар сұлбасы
  

• 66 слайд

  ӘЗІРЛЕНГЕН ҚҰРЫЛЫМ, ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЛАР, ОПЕРАЦИЯЛЫҚ НЕМЕСЕ МАРШРУТТЫ КАРТА БОЙЫНША РЕТІМЕН ОРЫНДАЛАТЫН НЕГІЗГІ ӨНДІРІСТІК ҮРДІСІНДЕГІ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ
  ОПЕРАЦИЯЛАР
  
  - дәнекерлеу жабдықтарын , құралдарын (барлық жабдықтар) мен дәнекерлеу материалдарын, соңғы дәнекерлеуші материалдарды даярлау
  - дәнекерлеуге берілген бөлшектер жиынтығы
  - дәнекерлеудегі бағыттаушы режимді таңдау
  - дәнекерлеу процессі техникалық дәнекерлеуші жолдар мен тігістерді толтыру реттілігі
  - дәнекерлеу қосылымдардың сапасын бақылау ( дайын бұйым мен құрылымдар) ГОСТ 3242 - 79
  

• 67 слайд

  Дәнекерлеуші жабдықтарды,құралдарды (барлық жабдықтарды) соңғы дәнекерлеуші материалдарды даярлау
  
  АЛДЫН АЛА ТЕКСЕРУ
  
  
  1. Жабдықтардың жалпы бақылауы
  2. Шығыс материалдарды бақылау – негізгі металды, киілетін сымды ,қорғаныс газдарды , флюс пен пастті
  3. Дәнекерлеушілерді бақылау
  

• 68 слайд

  Дәнекерлеуге берілген бөлшекті даярлау
  АЛДЫН АЛА ТЕКСЕРУ
  
  1. Дәнекерлеуге берілген жиектерін бөлу және жиілігін тексеру
  2.Бұйымдардың габариттік мөлшерін,бұрыштарын,қиысуларын және бөлшек қималарындағы дұрыстығын тексеру
  3. Ұстағыштарды тексеру
  4. Алдын ала қызуды тексеру (қажет болса)
  
  

• 69 слайд

  Бағыттаушы режимдерді таңдау
  Ағымды тексеру
  
  
  Дәнекерлеу жабдықтары мен аппаратураны,аспаптарды және дәнекерлеушіні тексеру
  2. Дәнекерлеуші сымдардың қосылым жағдайы мен тығыздығын тексеру
  3. Дәнекерлеу режимін тексеру – ток күші,доға кернеуі, дәнекерлеу жылдамдығы.
  
  

• 70 слайд

  Дәнекерлеу процессі техникалық жолдар мен тігістерді толтыру реттілігі
  Ағымды тексеру
  
  1. Дәнекерлеу техникасын бақылау
  2. Көп қабатты тігістерді және бұйымның кез келген жерінде орналасқан тігістерін толтыру (құрылым)
  3. Дәнекерлеуші және суыған бұйымдардың температурасын тексеру
  4. Төзімділік доғаны(тұрақтылықты)тексеру
  5. Жапсыру тігісін тексеру (қажеттілігіне қарай)
  
  

• 71 слайд

  Дәнекерлеу құрылымының сапа бақылауы(дайын бұйым мен құрылым) ГОСТ 3242 - 79
  1) Бақылау сапасын бұзбайтын тәсілдер:
  - Сыртқы тексеру мен өлшемдер
  - Капиллярлы
  - Радиациалы
  - Акустикалық
  - Магниттік
  
  
  2) Бақылау сапасын бұзушы тәсілдер:
  
  - Механикалық сынақтар
  - Металлографикалық зерттемелер
  - Химиялық анализдер (бөлшектердің химиялық құрамын тексеру)
  - Коррозиалық сынақтар
  - Қаттылығын өлшеу
  
  

• 72 слайд

  ҚОЛМЕН ДОҒАЛЫ дәнекерлеу техникасы
  

• 73 слайд

  Қоздыру (тудыру) және доғаның жануы
  тығыз
  шағумен
  

• 74 слайд

  Қозуды (тудыру) және доғаны жандыру
  1. ҚЫСҚА ТҰЙЫҚТАЛУ
  2. СҰЙЫҚ МЕТАЛДАН ҚАБАТТАР ҚҰЙУ
  3. ШЕЙКАНЫ ТУДЫРУ
  4. ДОҒА МЕН ДӘНЕКЕРЛЕУ ВАННАСЫН ТУҒЫЗУ
  

• 75 слайд

  Электродтың ауысуы (қозғалысы)
  

• 76 слайд

  
  Көп қабатты өтілімді
  Түйіспелі қосылымдар
  Бұрыштық тігістер
  
  В лодочку (тек бұрыштық тігістер үшін)
  30, 45, 60 бұрыштар
  Көлденең қима деңгейі бойынша көп қабатты тігістерді толтыру сұлбасы
  

• 77 слайд

  Әр түрлі негізгі жағдайда дәнекерлеу
  Тік
  Көтерілістегі дәнекерлеуде жабық электродтың енкес бұрышы
  Түсіруде дәнекерлеуде жабық электродпен еніс бұрышы мен тербеліс қозғалыстары
  

• 78 слайд

  Әр түрлі негізгі жағдайда дәнекерлеу
  Көлденең
  

• 79 слайд

  Жабық электродтың еніс бұрышы,доғалы дәнекерлеудегі және киілмелі сым горелкасы
  Жабық электродпен дәнекерлеу
  Оң тәсілмен қолмен аргон дуғалы дәнекерлеу
  Киілмелі сыммен дәнекерлеуде
  

• 80 слайд

  Үзілістен кейін доғаны жандыру сұлбасы
  Электродтың жанымен қозғалыс техникасы
  

• 81 слайд

  Дәнекерлеуші кернеу мен өзгерістер
  
  (кейбір жағдайда жеке және ішкі деп аталады)
  
  

• 82 слайд

  Туу себептері
  Біркелкі (жергілікті ) жылыту емеси,негізгі металды суыту
  

• 83 слайд

  Туу себептері
  Балқыған металды кигізу
  

• 84 слайд

  Туу себептері
  Термиялық әсері зонасында шыңдалған болаттың және басқа ерітінділердің құрылымдық (фазалы) өзгеруі
  

• 85 слайд

  Жеке өзгерістер мен кернеуді азайту тәсілдері
  1. Пластикалық негізгі металл қолдану , жабық электродтар мен киілген сымдар.
  2. Тігіс ұзындығы мен дәнекерлеуші бөлшектердің енін қысқарту.
  3. Тігістердің жиналуын және қиысуын болдырмау.
  4. Накладка мен косынканы қолдануды шектеу
  5. Құрылымы бойынша тігістерді симметриялы орналастыру.
  6. Бұрыштықтың орнына түйіспелі тігістерді барынша қолдану.
  Құрылымдық
  

• 86 слайд

  Жеке өзгерістер мен кернеуді азайту тәсілдері
  Технологиялық
  1. Секциалы жинақты қолдану .
  2. Дәнекерлеу түрін, режимі мен реттілігін дұрыс таңдау.
  3. Қалыпқа келтіретін және кері өзгеуді пайдалану.
  4. Дәнекерлеуде бөлшектерді қатты бекіту.
  5. Бөлшектерді суыту немесе жылыту.
  6. Түзету мен босатуды пайдалану .
  
  

• 87 слайд

  Доғалы дәнекерлеудің металлургиялық прецесі
  

• 88 слайд

  Дәнекерлеудегі негізгі реакцияны азайту тәсілі
  1. Дәнекерлеуді қысқа доғамен орындау;
  2. Дәнекерлеуші бөлшектерді қорғау және майдан тазалау;
  3. Дәнекерлеу материалдардың термо өңдеуін өткізу;
  4. Жабық электродтардың,киілмелі сымдардың және т.б маркасын дұрыс таңдау.
  

• 89 слайд

  Балқыту кеңістігінің сұлбасы
  
  1. Жабық электрод
  2. Сұйық шлак
  3. Шлакты корка
  4. Тігіс металы ( тіректі кристаллиттер)
  5. Кристалданған қабат шектері
  6. Негізгі металл
  
  Дәнекерлеу ваннасының сұлбасы
  

• 90 слайд

  Балқыту кеңістігінің сұлбасы
  Жабық электродпен қолмен доғалы дәнекерлеу
  1. Сұйық шлакпен жабылған балқыған электрод тамшылары
  2. Қорғаныс газ
  3. Дәнекерлеу ваннасының алдынғы бөлігі (басты)
  4. Ваннаның соңғы бөлігі
  

• 91 слайд

  Балқыту кеңістігінің сұлбасы
  Жабық электродпен қолмен доғалы дәнекерлеу
  Ұсынылған қорғаныс (инерттік)газдар шығынында жоғары сапалы(оксид,нитрид және т.б.) мелалл тігісін алуға болады
  

• 92 слайд

  Балқыту кеңістігінің сұлбасы
  Қолмен аргон доғалы дәнекерлеу
  1. Сопло
  2. Вольфрамды электрод
  3. дәнекерлеу ваннасы
  4. Қысылған доға
  
  

• 93 слайд

  Кристалданған тігіс сұлбасы
  1. Сұйық шлак
  2. Балқыған металл
  3. Тігіс
  4. Шлак
  

• 94 слайд

  Доғаның электродпен жабылған доғалы дәнекерлеуге әсері
  Қысқа доға
  Ұзын доға
  

• 95 слайд

  Қозғалыстағы доғада температураны тарату
  1. Сұйық шлак
  2. Шлакты қабық
  3. Қатайған металл тігісі
  4. Тігістің негізгі металы
  5. Басты (алдынғы) бөлік
  6. Соңғы (ақырғы) бөлік
  
  Сварочная ванна
  

• 96 слайд

  Горелка сопласынан шығатын аргонның ағым құрамы
  Газ шығынының, дәнекерлеу жылдамдығының (Vсв),дәнекерлеу қосылымының типіне дәнекерлеудің қорғаныс сапасына әсері
  

• 97 слайд

  Дәнекерлеу қосылымдардың кристалдануы мен құрылысы
  

• 98 слайд

  Кристалдарды тудыру сұлбасы (кристаллиттер немесе металл бөлшектері)
  1,2,3,4,5 – кристалдардың еркін өсуі мен дұрыс геометриялық формадағы жерлерде олардың өсуінің тоқтауы;
  6,7,8 – кристалдармен түйісу және түйіспе орындарында өсуінің тоқтауы, кристаллиттер немесе зерен металла бөлшектерінің тууы.
  

• 99 слайд

  Кристаллиттердің өсу сұлбасы
  Бір қабатты тігісте металдағы кристалданған қабаттар (қабат бойынша химиялық қалыпсыздық)
  

• 100 слайд

  Әр түрлі еніндегі және балқыту тереңдігіндегі мелалл тігісіндегі құрылымы мен кристалдану сұлбасы
  1- үлкен жылдамдықтағы өсу кристаллиттері
  2 – металға жатпайтын және газды қосылымдар
  

• 101 слайд

  Қатаюда дәнекерлеу режимінің кристаллиттердің өсуіне бағыттаушы сұлба
  1.Дәнекерлеу тоғының үлкен күші, төменгі кернеу, төменгі кернеу (қысқа доға), Дәнекерлеудің үлкен жылдамдығы(>h,<e);
  2. Кіші ток күші, жоғары кернеу, дәнекерлеудің төменгі жылдамдығы (<h,>e)
  
  Қолмен доғалы дәнекерлеу үшін
  
  Дәнекерлеу қосылымдарда ыстық кристалдану жарылыстары
  

• 102 слайд

  Дәнекерлеу қосылымдардағы құрылыс сұлбасы
  1. Балқытылған металл;
  2. Балқыту зонасы;
  3. Қызу учаскесі
  4. Қалыптау учаскесі
  5.Жартылай қайта кристалдану учаскесі
  6. Рекристалдану учаскесі
  7. Синеломкость учаскесі
  

• 103 слайд

  Көміртекті болатты элетродпен жабылған доғалы дәнекерлеу
  

• 104 слайд

  Берілген болаттың шамалы дәнекерленгіштігі
  жақсылар
  - Ст1, Ст2, Ст3, Ст4 маркалы, 10, 15, 20, 25 болат және т.б.
  Көміртек сипаты 0,25 дейін
  Болат шыңдалмаған, бөлшектер шексіз және қызусыз дәнекерленеді.
  
  
  
  Қанағаттанарлық
  - Ст5 маркалы, 30, 35 болат және т.б.
  Көміртек сипаты 0,35 дейін .
  ұсынылады:
  - қызу 150…200 оС дейін
  Шамалы
  Көміртек сипаты 0,45 дейін.
  ұсынылады:
  - Қызу 200…300 оС дейін;
  - Қалыпты ауада дәнекерлеуден кейін суыту;
  - Термо өңдеу
  
  Нашар
  - 65, 70, 75, 80, 85, У7, У8, У9, У10 маркалы болат және т.б.
  Көміртек сипаты 0,7 дейін.
  Ұсынылады:
  - Қызу 300…400 оС дейін;
  - Пеште баяу суыту, кожухпен , жылы құмда, асбесті матада ;
  - Кепілдік беретін термо өңдеу.
  

• 105 слайд

  Төмен көміртекті болаттан балканы қолмен доғалы дәнекерлеу технологиясын әзірлеудегі типтік мысал
  Дәнекерлеу процесі мен бақылаудағы технологиялық операциялар
  

• 106 слайд

  1 операция – негізгі металды даярлау және тексеру
  Механикалық қайшымен кесу сұлбасы
  Гратсыз термиялық оттекті кесу сұлбасы
  

• 107 слайд

  2 операция – бөлшектерді дәнекерлеу үшін жинау және тексеру
  

• 108 слайд

  3 операция – дәнекерлеу режимін таңдау және тексеру
  1. Жабық электрод диаметрін дәнекерлеуші бөлшектің ең төмен қалыңдығына қарай таңдайды – қабырғалары 8 мм
  
  
  
  2.Дәнекерлеу тоғының күші электрод пен осы болатқа пропорционал коэффициенті бойынша анықтайды
  Iсв = dэ*К , [А] К= 40… 60 А/мм
  либо
  Iсв = (20 +6dэ)*dэ , [А]
  
  3. Доға кернеуі (Uд) немесе ұзындығы ең төмен жабылымға сүйенуі қажет
  Lд = dэ – (1…2), [мм]
  Uд = 20 + 0.04*Iсв, [В]
  Либо при короткой дуге
  Uд = 16…18, [В]
  
  4. Дәнекерлеу жылдамдығы ТУ немесе ГОСТ берілген тігіс мөлшерімен анықталады , ( ГОСТ 5264 – 80 қара), немесе секундомер және тігіс ұзындығы арқылы
  Vсв = αн *Iсв, [см/с]
  Vсв = 3600*γ*Fш, [см/с]
  Vсв = αн *Iсв, [м/с]
  Vсв = 100*γ*Fш, [м/с]
  мұнда
  αн – балқу коэффициенті , [г/А*ч]
  Fш – көлденең тігіс алаңы, [см2]
  γ – металл тығыздығы, [г/см3]
  
  

• 109 слайд

  4 операция – техника, дәнекерлеу реттілігі мен бақылау
  Бақылау – екі жақтан тігіс түбін тексеру және балкадағы тігістерді толтыру реттілігін сақтау
  Дәнекерлеу үшін қолдану:
  
  1. Тізбекті кантователь
  
  2. Бұралатын стенд
  

• 110 слайд

  5 операция – дайын дәнекерлеу балкасын тексеру сыртқы тексеру және өлшеумен жасалады.
  Габаритті көлемдерді тексеру
  Жарылыстар,кесілімдер,ағулар,күйулер,шлакты қосылымдар,металдың шашырандылары, бетінің қышқылдануы
  

• 111 слайд

  Қоспалы болаттың доғалы дәнекерлеуінің технологиясы
  

• 112 слайд

  Қоспалы болаттың шамалы дәнекерленуі
  Жақсы
  
  ҚАНАҒАТТАНАРЛЫҚ
  
  ШАМАЛЫ
  
  НАШАР
  - егер көміртек мазмұны 0,2% дейін және қоспалы болат 3% дейін (сомада)
  
  
  - егер көміртек мазмұны 0,3% дейін және қоспалы компоненттер 5% дейін
  
  
  - егер көміртек мазмұны 0,4% дейін және қоспалы компоненттер 10% дейін
  
  
  - егер көміртек мазмұны 0,4% жоғары емес және қоспалы компоненттер 10% жоғарыда
  
  
  

• 113 слайд

  Ұстауды орындау сұлбасы
  1. Ұстауды орындау
  2. Технологиялық шығыс пластиналарын дәнекерлеу
  3. 14х2 ГМР маркадағы қоспалы болаттан түйіспелі қосылымның дәнекерлеудегі тігісін толтыру
  

• 114 слайд

  Бұрыштық тігістерді дәнекерлеу сұлбасы
  Дәнекерлеу ваннасының үлкен көлемінде және саңылау болмауда
  
  
  
  Дәнекерлеу ваннасының аз көлемінде және саңылау болуда
  

• 115 слайд

  Түпкі тігістерді орындау сұлбасы
  l – бір электродпен орындалатын тігіс ұзындығы
  Тігіс осінен алыстауда жоғары беріктіктегі болаттан түйіспе қосылымдарын алдын ала қыздыру сұлбасы
  

• 116 слайд

  Күйдіру валикті қолданумен тігістерді толтыру тәртібінің сұлбасы
  1. Күйдіргіш валик;
  2. Күйдіргіш валикті толтыру нәтижесінде алынған жіберу зонасы;
  3. Екінші мен үшінші қабаттарды толтыру нәтижесінде алынған жіберу зонасы;
  4. Негізгі мелалда жіберу зонасы.
  
  

• 117 слайд

  «Жұмсақ» қосылыммен түйіспелі және таврлы қабаттармен сұлба
  

• 118 слайд

  Пайдаланылған әдебиеттер
  
  1.Барашкова О.Н. Источники питания сварочной дуги. М. Высшая школа, 2002.
  2.Розаков Ю.Н. Оборудование и технологий автоматической и полуавтоматической сварки. М. Машиностроение, 2007.
  3.Шебеко Л.П. Оборудование и технологий автоматической и полуавтоматической сварки. М. ВШ, 2005.
  4.Электрическая сварка и наплавка – Под.Ред. Б.Е.Патона. М. Машиностроение, 2009.
  5.Микроплазменная сварка – Под.Ред. Б.Е.Патона. М. Машиностроение, 2009.
  6.Электросварочное оборудование. Справочник Т – 1.
  7.Оборудование для сварки плавлением. Энергоатомаздат, 2005.
  8.Сварка и свариваемые материалы. Справочник Т – 2. М. Из-во МГТУ им.Баумана, 2005.
  9.Куркин С.А., Николаев Г.А. Сварные конструкции. Технология изгоотовления и контроль качества сварочном производстве. – М.: Высшая школа. 2001.
  10.Куркин С.А., Ховов М.М., Рубчик А.М. Технология, механизация и автоматизация производства сварных конструкций. Атлас. – М.: Машиностроение. 2009.
  11.Рыжков Н.И. Производство сварных конструкции в тяжелом машиностроении. – М.: Машиностроение, 2000.
  12.Справка в машиностроении: Справочник в 4 томах под. редакции. Г.А. Николаева. - М.: Машиностроение, т.т. 1-4, 2009.
  13.Блинов А.Н., Лялин К.В. Организация и производство сварочно-монтажных работ. М.: Стройиздательство, 2008.
  14.Блинов А.Н., Лялин К.В. Сварочные конструкции. М.: Стройиздательство, 2000.