Конспект урока по литературному чтению крымскотатарскому2 на тему: БРабота с отрывком стизотворения Эшрефа Шемьи-заде "Это богатый язык"

      Окъув дерсинден дерс конспект  

                    4 сыныф   

Азырлады: Закирова Майре Зинобадиновна

Дерс мевзусы: Эшреф Шемьи-заденинъ  «Бу зенгин тиль»…шиири.

Дерс макъсады: шаир акъкъында малюматнен танышмакъ; ана тилимизге севги ве урьмет ашламакъ;

Шахсий нетиджелер: окъувгъа меракъ догъурмакъ, талебелернинъ нутукъларыны арттырмакъ, тувгъан тильге меракъ арттырмакъ;

Регулятив  нетиджелер: талебернинъ оджа ярдымынен дерстеки арекетлернинъ макъсадыны тайинлемек, бирликте чалышувы, бераберли муитини асыл этмек; нутукъ байлыкъларыны арттырув;

Мерифет нетиджелер:  эсернинъ мундериджесини менимсемек, мевзу ве гъаесини тапмакъ, анълашылмагъан сёзлернен чалышмакъ; тилимизнинъ эмиети боюнджа мунакъаша кечирмек.

Коммуникатив нетидже: озь фикирлерини агъзавий шекильде ифаде этмек; динълемеге ве башкъаларнынъ айткъанларыны анъламакъ; озюнинъ ве башкъаларынынъ япкъан ишлерине къыймет кесмек, нетиджелер чыкъармакъ.

Дерс шекили: янъы мевзуны анълатув

Таминлев: дерслик, «Эй, ана тиль! Эй, тувгъан тиль» шиирлер китабы,  шаирлернинъ тиль  акъкъында язгъан фикирлери, Э.Шемьи-заденинъ ресимлери.

                                          Дерс кетишаты

I.Тешкелий момент.Талебелернен селямлашув, невбетчилернинъ рапорты

II. Бильгилерини актуаллештирюв: а) «Сельби ве шефтали тереги» масалынынъ мундериджесини сорав;

Б) Сельби ве шефтали тереклерине  характеристика бермек.

В) Иджадий вазифени тешкерюв: башкъа тереклернинъ адларыны язып кельмек:

Талебелер айталар: акъкъайын- берёза, чам- сосна, нарат-ель, эмен- дуб, титрек къавакъ- осина, кестане-каштан

III. Дерснинъ мотивациясы:

Къабримде мелеклер соргъу сораса,

Азраиль тилимни къач кере тораса,

    «Озь тувгъан тилимде, айт манъа, - дермен,

Озь тувгъан тилимде йырлап, олермен.

Оджа: Не ичюн бу сёзлер эпиграф ерине алынды? Не акъкъында сёз кетеджек?

Талебе: Тиль   акъкъында.

 Оджа: Демек, бугуньки дерсимизде Э. Шемьи-заденинъ шиир парчасынен танышаджакъмыз.

IV. Мевзу: «Бу зенгин тиль…» шиири.

А) Шаир акъкъында оджанынъ сёзю.

 Э.Шемьи-заде – белли къырымтатар шаири. Онынъ чокъ эсерлери бар. О, тиль, ватан, сюргюнлик, къараманлыкъ акъкъында язгъан шаир.

Б)  Шиир устюнде иш:  а) Ифадели окъумакъ;

 Б) Лугъат иши: фигъан-вопль, крик

Гульзар–розарий               оке – гнев            асрет – тоска

Зеин – память                  шырын – сладкий     эзги – мелодия

Бейит–куплет           фидан – саженец

ФИЗДАКЪКЪА: «Адам мучелери» (талебелер арекетлерни косьтерелер)

Баш неге керек -  тюшюнмек ичюн.

Боюн неге керек - айланмакъ ичюн.

Козь неге керек - корьмек ичюн.

Агъыз неге керек - йырламакъ ичюн.

Къулакъ неге керек - эшитмек ичюн.

Бурун неге керек – къокъламакъ ичюн.

Тиш неге керек – чайнамакъ ичюн.

 Янакъ неге керек – къызармакъ ичюн.

Аркъа неге керек – эгильмек ичюн.

Къурсакъ неге керек – ашамакъ ичюн.

Къол неге керек – котермек ичюн.

Аякъ неге керек – секирмек ичюн.

V. Пекитюв: а) Шиирни зынджырчыкъ усулынен окъумакъ;

Б) Шиир боюнджа суаллерге джевап бермек;

В) Тиль акъкъында аталар ёзлерини окъуп, талиль этмек:

1. Тиль – акъыл теразесидир.

2. Тиль эм кульдюре, эм агълата.

Г) Тилимизнинъ алы акъкъында субетлешюв:

1. Насыл алда шимди тилимиз?

2. Тилимизни сакълап къалмакъ ичюн не япмалы?

VI. Нетидже: Суаллерге джевап берюв:

1.     Дерсте насыл эсернен таныш олдыкъ?

2.     Тилимизни сакълап къалмасы ичюн неден башламакъ керек?

VII. Рефлексия: Дерсте огрендим…

Озюм ичюн алдым…

VII. Баалав.

VIII Эвге: дерсликтен 56-57 саифени ифадели окъумакъ, янъы сёзлерни огренмек; иджадий вазифе: мини-инша язмакъ. «Тилимизни сакълап къалмакъ ёллары».