КСП по казахскому языку "жұмбақтар" (5 класс)

Күні:19.10.2016ж	Сыныбы:5г	Пәні:Қазақ әдебиеті
Сабақтың тақырыбы:	Жұмбақтар
Сабақтың  мақсаты:	Оқушыларға жұмбақтар туралы әдеби білім беру, оқушылардың логикалық ойлауын, ой дәлдігін дамыту, сөйлеу мәдениетін жетілдіру, түрлі амал – тәсілдер арқылы іздендіре отырып шығармашылыққа баулу.
Күтілетін нәтиже:	Оқушылар жұмбақтар туралы түсінеді, мысалдар арқылы білетінін дәлелдейді, тапсырмалармен жұмыс жасайды, теориялық білімдерін практикада  қолдана алады.
Әдіс- тәсілдер:	Түсіндіру , сұрақ-жауап, сергіту жаттығулары,  «Аралас, тоқта, жұптас» әдісі,  «Эстафета» әдісі,  «Венн диаграмасы » , «Сіздер қалай сөйлер едіңіздер? »  әдісі, «Белес  бекеттері» тапсырмалары, «Артық болмас білгенің!» т.б
Ресурстар:	Оқулық,  слайдтар,  үлестірмелі материалдар,  сергіту жаттығулары, бор,  тақта, кестелер мен сызбалар, бағалау парақшалары, интер- белсенді тақта, жұмбақтар.
Сабақтың барысы	Мұғалімнің іс-әрекеті		Оқушының іс-әрекеті
Ұйымдастыру  кезеңі	Оқушыларды түгелдеу, сыныпты сабақ өтуге дайындау, топқа бөлу, топ басшы сайлап алу. «Мақалдар», «Жұмбақтар»  парақшасы  арқылы бөлінеді. Сабақ жоспарын таныстырып өтемін.		Оқушылар оқу құралдарын түгелдеп, сабаққа қатысуға дайындалады.
Үй тапсырмасы:	«Эстафета» ойыны . Оқушыларға 3 минут уақытта тапсырмалар беріледі. Екі топ осы аралықта барлық тапсырмаларды үлгеріп , орындаулары керек		1-топ. 1.Мақал дегеніміз не? 2.Мақал- мәтелдерде даналық ой қалай айтылады? 3.Отан, туған жер туралы мақал айт. 4.Қандай тақырыптарда мақал- мәтелдер білесің? 5.Ауыз әдебиеті үлгілерін ата. 6.Жапырақ сөзіне мақал айт. 2-топ. 1.Мәтел дегеніміз не? 2.Қандай салт- дәстүрлерді білесің? 3.Достық тақырыбында мақал айт. 4.Туған жердей  жер болмас.... . Ойды жалға. 5.Ертегілердің түрлерін ата. 6.Халық арасында айтылып жүрген төрт түлік мал туралы ғибрат сөзді айт.

Сергіту сәті	«Кір жайғыш жіп» әдісі «Аралас тоқта, жұптас!» ойыны арқылы жүзеге асады. 1.Күзде қандай киімдер киеміз? 2.Баласы бар үйдің...... 3.Балалардың мульт сериалында кездесетін кейіпкер. 4.Өгізбен күшін сынаған кім? 5.«Ханалшы»  ойыны немен ойналады? 6.Келесі мезгіл. 7.Құлыншақ, бұзау,  лақ , қозы бұлар .... 8.Жаңылтпаш, мақал, ертегі, т.б бұлар ...... 9.Зымыран сөзінің орысша атауы.	Оқушыларға өтілген тақырыптар бойынша ауызша сұрақтар беріледі. Жауабын жазып кір жайғыш жіпке жаяды.Барлық сөздердің бас әріптерін оқып, жаңа сабақтың тақырыбын табады. 1.Жылы 2.Ұрлығы 3.Маша 4.Бақа 5.Асық 6.Қыс 7.Төл атаулары 8.Ауыз әдебиеті 9.Ракета
Жаңа сабақ:	Жаңа тақырыпты түсіндіру: Жұмбақ – ауыз әдебиетінің ертеден келе жатқан түрі.Ол адамдардың бір нәрселердің белгілерін екінші нәрсенің белгілері арқылы жұмбақтап айту өнері. Жұмбақ мақал – мәтел сияқты тақпақтап, ұйқастырып айтылады. жұмбақтар өте ертеден келе жатқанмен, әр уақытта халық оның жаңа түрлерін ойлап шығарып отырған. М.Әуезов «Жұмбақ адамның дүниетану жолындағы ойының, қиялының шамасын білдіреді» деген. Жұмбақ болатын заттар: аспан әлемі, жыл мезгілдері, қоршаған табиғат, тұрмыстық заттар,мал, жан – жануарлар, адам оның дене мүшелері, еңбек құралдары,т.б. әр түрлі заттар мен құбылыстар, білім өнер ұғымдары. Жұмбақтар соған байланысты тақырыбы жағынан да сан алуан.	Оқушыларға жаңа сабақты «Артық болмас білгенің» әдісі арқылы түсіндіремін.
Оқулықпен жұмыс:	Оқушылар жұмбақ туралы оқулықтан оқып, танысады.	Дәптерлеріне керек тұстарын жазып алады.
«Жапырақтар тере барғанда» ойыны.	Оқушыларға жұмбақтар жапырақшаларға   жасыралады. 1.Боран боп соғады Бұл қай кезде болады? (Қыс) 2.Адамға серік, Күзетке берік   (Ит) 3. Өзі бір қу, Жүрген жері айқай шу (Түлкі) 4.Күндіз бәрі қашады, Түнде  аспанды басады. (жұлдыз) 5.Жол үстінде қу қазық, Мергеншіге жол азық. 6. Көкпеңбек  еді көктемде, Қызарды күз жеткенде. (алма ).	Қай топ көп жапырақ жинайды екен?
Сабақты бекіту:	"Белестер бекеті"  ойыны.	Екі топқа  ойыны жүргізіледі,  әр топ өзінің тапсырмасына қарай орындайды. 1.Доп сөзіне жұмбақ жасыр. 2.Бауырсақ ертегісін жұмбақтап көр. 3.Венн  диаграмасы 4."Коллаж " әдісі
Бағалау	Кеме желкені арқылы бағалаймын.
Үйге тапсырма:	1.Жұмбақтарды оқу. 2.10 жұмбақ жаттау
Рефлексия

№20 жалпы орта мектебі

Ашық сабақ

                                                                         Қазақ тілі мен әдебиеті пәні

                                                                   мұғалімі:Стамқұлова.Ж

Сайдазым                  Чарос                 Қадир

Рисқдавлет                Феруза               Элбек

Гүлбану                      Роза                   Сайдакбар

Улуғбек                      Шамхат  

1.Аспандағы  алып  доп,

Жарқырайды  жарық  боп.

2.Күндіз бәрі қашады,

Түнде аспанды басады.

3.Ізі бар,

Адымы жоқ.

4.Бір мақұлық бар екен төрт аяқты,

Тағыпты арқасына мың таяқты.

5.Көреді бәрін өзгенің,

Көре алмайды өздерін.

6.Бірі үлкен, бірі кіші,

Туысқан бәрі  топ кісі.

7.Іші жұмсақ, сырты қатты,

Еті қызыл, сүтті тәтті.

8.Бұл не деген көп киім,

Жетпіс қабат көк киім.

9.Жаһанда бір нәрсе бар аузы жабық,

Ашылар мезгілінде бауырын жазып.

Ішінде толып жатқан қазынасы бар,Қорек қыппайдаланар тамам халық.

10.Тәтті, тәттінің іші қатты,

Қаттының іші тәтті.

11.Алма дерсің ішіне қарап,

Жүгері дерсің түсіне қарап.

12.Жер көрдім қаласы бар,

Үйлері жоқ мекендейтін.

Көл көрдім, өзен көрдім,

Сулары жоқ тереңдейтін.

13.Бір түкті кілем,

Бір түксіз кілем.

14.Сатайын дасем ауыр кілем,

Сатпайын десем тәуір кілем.

15.Жазу жазып жалықпаған,

Жаза-жаза арықтаған.

16.Екі басы жұдырықтай,

Ортасы қылдырықтай.

17.Бір нәрсе өзі молда,өзі жорға,

Құрады жібек ауды оң мен солға.

18.Ерте тұрады,

Жар салады.

19.Жағалай-жағалай тас қойдым,

Жирен атты бос қойдым.

20.Аспай түскен,

Қайнамай түскен.

21.Аласа  тауда алуан алма,

Алқызыл болмай, аузыңа салма.

22.Қабат-қабат қаттама,

Ақылың болса аттама.

23.Аппақ дала, қара дән,

Сепкен дәнін түсінуге жараған.

24.Бір үйде  көп бала,

Біреуі- көк бала,

Біреуі- қызыл бала.

25.Сәуле астында жүз ине.

26.Жердегі құстың серкесі,

Көктегі құстың еркесі.

27.Отбасында құмған,

Екі көзін жұмған.