|
Orgmoment.
Gimn.
1,5
min.
І
Çaarmak
.
Uroon
başlaması .
1 min.
2
min.
ІІ
Annamak.
Uroon
temel payı .
12
min.
ІІІ
Düşünmäk.
Söleişlerdänparad.
14
min.
ІV
Çözmäk.
Bilmecey
– lerdän konkurs.
7 min.
Kararlamak.
7
min.
D.
Rodarinin
şiiri
«Çem
pahnut remösla ?»
İtoglar
, çıkışlar , notalar .
|
ON
-1
Tanışmak
uroon te – masınnan hem neet – lerinnän .
Meraklandırmak
üürenicileri temaylan.
SK-1
Esap
almak , ani gagauzların eski za- naatları taa çok baalı onnarın yaşamasına:
erä
, topraa, hayvan-
cılaa,
evdeki işlerä , naturaya .
SK-
2
Bilmäk
gagauzların en eski , en siirek raz-
gelän
zanaatların
adlarını
hem maana – sını .
SK
– 3
Meraklanmak
dedel – lerin eski zanaatla – rınnan .
ON
– 2
Birleştirmäk
rusça hem gagauzça maa-nalarını.
ON- 3
Demekli
okumak halk söleişlerini , çöz-mäk onnarın maanal-larını.
SK – 4
Göstermäk
deerin halk fikirini folklor yaratmalarında, cüm – büşünü , akılını ,
bilciliini , , gözelliini .
SK – 5
Esap
almak , nicä gagauzların zor yaşaması , gariplii belli eder kendisini
söleişlerdä .
SK
– 6
Görmäk
gagauzların halk bilmeceylerindä insanın keskin fikirini.
ON – 4
Becermäk
demekli okumaa hem çözmää bilmeceyleri .
SK – 6
Bilmäk
kendi dedelerin zanaan - larını, nesoy zanaatlar var kendi aylelerindä,
senselenin arasında.
ON – 5
Demekli
okumak Rodarinin şiirini.
SK – 7
Terbietmäk
üürenicilerdä sevgi herbir zanaata , saymak hem hatır gütmäk herbir çalışan
adama.
1.
|
Hazırlanmak
uroon çeketmesinä .
Üürenicilär
çalêr gimnı .
Uroon
êpigrafı : «Utanma işlemää birdä iştä – utan işlämemää» .
(Halk söleişi ).
Üürenicilär
evdeki iştä aaraştırdılar eski gagauz zanaatlarını kiyatlarda, yaratma larda
, soruşturdular ihtiarlara da hepsi zanaatların adlarını yazdılar tefterlerä
.
Sıralêrlar
zanaatları : çiftçi , baacı , kuvancı , usta, aşçı , bahçivancı , çalgıcı hem
başka.
Üürecinin
sözü : « Gagauzların tradiţional zanaatları baalıydı taa çok hayvancı-laa ,
çiftçilää , bahçivancılaa , baalarcılaa .Ama onnardan kaarä taa çok zanaatlar
baalı ustalaa , dokumaya , örmeyä ,ruba dikmesinä , imek yapmasına.
Gagauzların zanaatları pek belli ederlär kendilerini insanın soyadlarında
.Şindi sıralayın zanaatları , angılarını yazdınız tefterlerdä da bulun kendi
soyadlarınızda onnara ilişkilik.»
Üürenicilär
bulêrlar soyadlarını : Arabacı , Dermenci , İularji , Kalpakçi ,
Kasap,Kazanji , Arnaut , Pulukçi , Terzi , Demirci , Çelengir hem başka .
(İş.)
Bulêrlar zanaatların maanasını gagauz yada rus dilindä
: 1.abacı
2.bozacı 3.cambaz 4.çakmakçı5.çilingir 6.çobatar 7.dalgıç 8.demetçi ,
9.dülger 10.düvenci 11.kalaycı 12.kunduracı 13.kuyumcu 14.marangoz
15.sakacı 16.tabancı 17.tasmacı 18.tolmaç
Bu
zanaatların rus dilindä maanaları : 1.суконщик 2.продавец
или изготовитель напитка «boza» 3.продавец лошадей 4.продавец
и изготовитель огнива 5.кузнец 6.сапожник 7.водолаз
8.изготовитель и перевозчик снопов 9.плотник 10.работник
на кремниевой молотилке 11.жестянщик 12.обувщик
13.ювелир,
14.столяр 15.водовоз
16.изготовитель
подошв 17.изготовитель
кожаных ремней и шнурков 18.переводчик .
Söleişlär
:
1.Altının paasını kuyumcular
bileer. Avcılımda av eti imedim , sevdiciimä «ayolum» demedim . 2.Baalaydım
arkama kalburu - bin ton arpa çalkıcıydım . 3. Bir koyundan iki deri
soyulmêêr . 4.Cambaz ipi kopmaz . 5.Çekiçlän örs arasına düştü .6.Demir
kızgınkan örslener. 7.Düün çalgıcısız olmêêr .8.Herbir çırtmacı kendi başına
çalêr. 9.Herbir arı bal yapsa , balın okası parasız olur.10. İi çobanın
sürüsü bölünmäz . 11.İlkin esap – sora kasap . 12.Kim kiminnän , ama
bahçivancı suyunnan . 13.Kürkçü sevdii deriyi erdän – erä ururmuş . 14.Nicä
çalgıcı – ölä da oyuncu . 15.Pamukçu biyaz köpektän azetmärmiş . 16.Satıcı
çürük bezinä çürük demäz . 17Üz on – tarla başına kon .18.Çakmakları hepsi
dil erindä . 19. Elleri altın keser. 20. Sık tasmaları. 21. Baalı popaz kavga
yapmaz.
22. Fayda nicä popazın
räsasından .
- Adamdan
üsek , tauktan alıçak.
(Kalpak
.)
- Altı kardaş
biri–birini kolêêr , da biri-birini etişmeer.
(Dermen kanatları).
- Anası -
yası , bobası -büük belli , kızı- gözäl , oolu – kırçmalarda gezär.
(Üzüm ).
- Arşin
ayaklı – tavşam bıyıklı .
( Ekinnär ).
- Bir izmetçi
var – kendi kendini iyer .
(Mum.)
- Daada
yapmaa yaparlar , üstünä dandil kurarlar
Şöölä ,
böölä demezlär , kulacını burarlar.
( Kauş – Kemençä .)
7.Her aaç titirär , kökü
benim elimdä .
( Kemençä .)
8.Karşıda
odun yarêr , ortada kuran kurêr , hem da kulaanı burêr .
( Kemençä .)
9.
Önünnän otlêêr , kuyrunnan toplêêr .
( Kombayna .)
10.
Pır- pır dönär , ak-ak akar .
(Dermen.)
11.
Saksan – saksan sakırdêêr , edi bin aaç kıpırdêêr .
( Düzen .)
12. Trak
girdi , trak çıkar , kuru girdi , yaş çıkar.
( Pınar kofası . )
13. Zor
– zor zormantı , zor duvara tırmandı .
Açan kızım evlendi , o da duvardan indi .
( Kilim .)
Üürenicilär
annadêrlar nesoy zanaatları bilerlär , nesoy zanaatlarlan karşı gelerlär
artistik yaratmalarında .
Şiirlär
çiftçi adamnarı için gagauz dilindä .
Д Родари
: «Чем пахнут ремёсла ?» .
«…Рыхлой
землёю,
Полем и лугом
Пахнет крестьянин,
Идущий за плугом.
Рыбой и морем
Пахнет рыбак.
Только безделье
Не пахнет никак…»
Evd. İş .: İndividual iş herbir
üüeriniciya bulsunnar yaratmaları hem hepsi özellikleri ,angıları baalı
hayvancılık zanaatına.
|
Kim
taa çok soyadı bula-cek.
Yazmak
tefterlerdä .
En
meraklı söleişlär, angılarını aaraştırıp buldular.
Konkurs
:kim taa çok bilmeycä çözecek .
Demekli
hem dooru lafetmäk gagauz dilindä .
Nesoy
yapêrlar çıkışları zanaatlar için .
|
Aaraştırmak
metodu . İş grupalarda .
«Kim
taa çok?»
Kolektiv
işi .
Monologlu
hem
dialoglu
söz
.
İş
«Çöz söleişin maanasını hem bul nesoy zanaata baalı .»
İş
tefterlerdä .
Demekli
okumak söleişleri .
Çıkarmak
üzä en meraklı bilmeceyi.
Üürenicilär
okuyerlar kendi bilmeceylerini .
Monologlu
söz.
Demekli
şiir okuması .
Kaarışmak
dialoga.
|
Üürenici
bakêr
hazır-
lıı.
Üürenici
– lär sıralêrlar o zanaatla –rı , angıları-nı buldular evdä .
Üüredici
yardım eder hem kantar-lêêr.
Üürenicile
– rin cuvap – ları
Başka
dillerä hem predmetlara baalanmak .
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.