Рабочие программы по татарскому языку(1.2.4.7.9классы)

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А..________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию

Хайрутдинова Л.А________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

начального общего образования

по предмету (базовый уровень)

татарский язык (татарская группа)

1 «А» класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова М.К.

Категория: высшая квалификационная категория

. Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол №1

от 31 августа 2016 г.

2016 год

1. 1-4 нче сыйныфларның татар төркемнәре өчен татар әдәби уку дәресләренә төзелгән эш программасы

паспорты

Сыйныф – 1

Укытучы –Шәймарданова Мәүлүзә Касыйм кызы

Татар төркемнәре 1-6 класска.( Т.теле һәм әдәб)

• ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программалары (татар балалары өчен), 1-11 нче сыйныфлар» (Казан. Татарстан китап нәшрияты. 2011 ел),

• ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы сайтында бирелгән“Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле: үрнәк гомуми программасына (V – 1Х сыйныфлар)” (Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова, Г.Р.Шакирова. К а з а н . 2013 ел),

-2015 – 2016 нчы уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

-.Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

-Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

2..Аңлатма язуы

Укыту предметына гомуми характеристика

Соңгы елларда республикада татар теленең куллану даирәсе киңәйде, иҗтимагый функциясе көчәйде. Милләтара мөнәсәбәтләрне якынлаштыручы, җайга салучы чара буларак та аның мөмкинлекләре үсте. Укучыларда лингвистик (тел), аралашу (коммуникатив), этнокультура өлкәсенә караган (культурологик) компетенцияләр булдыру рус мәктәбендә татар теленә өйрәтүнең максатын тәшкил итә.

Лингвистик компетенция (укуыларның ана телелннән мәгълүматлылыгы) фонемалар, морфемалар, сүз ясалышы, сүзтезмәләр, җөмләләр, җөмлә кисәкләре, лексик һәм грамматик берәмлекләр, лингвистик анализны һ.б. үз эченә ала.

Аралашу (коммуникатив) компетенциясе ул – башкалар әйткәнне аңлау һәм үз фикереңне белдерү өчен тупланган белем, осталык, күнекмәләр җыелмасы; хәзерге татар теле нормаларына ия булу, сүз байлыгын, сөйләмнең грамматик ягын дөрес итеп үзләштерү; телдән һәм язма формада бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен булдыру һ.б.

Этнокультура өлкәсенә караган (культурологик) компетенция, ягъни телне милли-мәдәни яссылыкта үзләштерү ул – укучыларны сөйләмгә милли үзенчәлекләрне чагылдырган текстлар белән эшләү, тормыш-көнкүреш, гореф-гадәт үзенчәлекләрен, сынлы сәнгать әсәрләрен, халык авыз иҗаты үрнәкләрен белү, татар сөйләм этикетына ия булу.

Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле укыту үз алдына түбәндәге максатларны куя:

а) укучыларда ана телен өйрәнү белән кызыксыну, аңа омтылыш уяту, үз милләтеңә һәм аның теленә мәхәббәт хисләре тәрбияләү;

ә) балаларда татар теленең барлык бүлекләре буенча мәгълүматлылык (компетенция) булдыру;

б) укучыларны өйрәнгән тел материалын урынлы файдаланып, татар телендә аралашырга өйрәтү;

в) телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләре булдыру;

г) укучыларда татар мәдәниятенә караган мәгълүматлылыкны үстерү.

Рус мәктәбендә ана теле буларак татар теле укытуның төп бурычлары түбәндәгеләр:

1. Татар теленең барлык тармаклары буенча эзлекле рәвештә фәнни белем бирү.

2. Сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча ныклы күнекмәләр булдыру. Туган телдә матур һәм дөрес аралашырга өйрәтү.

3. Телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләрен камилләштерү, татар теле мөмкинлекләреннән тулысынча файдалана белергә өйрәтү.

4. Татар телен башка фәннәр буенча белем алу чарасы буларак кулланырга өйрәтү күнекмәләре булдыру.

5. Укучыларның логик фикеләү сәләтләрен үстерү.

6. Дәреслек, өстәмә һәм белешмә әдәбият белән эш итү, уку, язу күнекмәләрен камилләштерү.

Рус мәктәбендә татар теленә өйрәтүнең төп максаты-гамәли максат, ягъни, телне аралашу чарасы буларак үзләштерү өчен, укучыларгагаилә-көнкүрешкә, уку хезмәтенә бәйле сөйләм ситуацияләре кысаларында белем бирү һәм күнекмәләрен үстерү.Гомуми белем бирү максаты укучыларның акыл эшчәнлегенең активлаштыру, логик фикерләү сәләтен камилләштерү, сөйләм культурасын үстерүдән гыйбарәт. Тәрбияви максат балаларның рухи дөньяларын баету, аларны татар халкының мәдәнияте һәм сәнгате белән таныштыру, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык һәм хөрмәт хисе тәрбияләүгә юнәлтелә.

Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларының күбрәк рус телендә аралашуларын һәм фәннәрнең рус телендә үзләштерелүен истә тотып, темаларны үткәндә, грамматик категорияләрне аңлатканда, татар теленә хас күренешләрне рус теле белән янәшә куеп (сопостовительная грамматика) аңлату нәтиҗәле.

Укучыларның гомуми грамоталылыгын тикшерү һәм үстерү өчен төрле характердагы диктантлар, шулай ук сүзлек байлыгын арттыру, бәйләнешле сөйләм үстерү, логик фикерләү дәрәҗәсен камилләштерү максатыннан хикәяләр яздырыла.

Эш программасы тел белеме тармаклары арасында системалылык һәм эзлеклелек, фәннилек, аңлаешлылык принципларын истә тотып төзелде.

Укыту предметы эчтәлегенең кыйммәтенә төшенү тасвирламасы:

Татар теле курсын өйрәнү нәтиҗәсендә укучылар телнең аралашуның төп чарасы һәм милли культураның төп күренеше икәненә төшенә; укучыларда туган телгә карата позитив эмоциональ кыйммәтләр формалаша; туган тел укучылар өчен уку процессының нигезе, фикерләү, күзаллау, интелектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүдә зур таяныч булып тора. Туган телне өйрәнү барышында укучылар үзләренең иҗади сәләтләрен язма һәм сөйләм теле аша тормышка ашыра, телне мөһим мәгълүматны эзләү һәм табу өчен куллана. Укучылар ел дәвамында хатасыз язуның культуралылык билгесе икәнен аңлый, орфография кагыйдәләрен куллана, күчереп язуны, сүзләрдән җөмләләр, җөмләләрдән кечкенә хикәяләр төзи белү күнекмәләрен камилләштерә.

Укыту предметының планлаштырылган нәтиҗәләре:

Шәхси универсаль уку гамәлләре.

1.Түбәндәге кыйммәтләрне аңлый һәм бәяли белү: яхшылык,түземлелек, табигать, туган ил, гаилә һ.б. Үз гаиләңә, туганнарыңа, ата-анаңа хөрмәт.

2.Укучы ролен үзләштерү. Укуга карата кызыксыну формалаштыру.

3. Гомумкешелек нормалары күзлегеннән чыгып, тормыш ситуацияләрен, геройларның үз-үзләрен тотышларын бәяләү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре

1.Укытучы җитәкчелегендә эш урынын әзерләү, оештыру.

2.Укытучы җитәкчелегендә дәрестә, дәрестән тыш эшчәнлектә, тормыш ситуацияләрендә биремнәрне үтәү максатын билгеләү.

Танып-белү универсаль уку гамәлләре.

1.Китап белән эшләү: бирелгән бүлекне өйрәнгәндә формалашучы белем-күнекмәләрне билгеләү: аваз һәм хәрефләрне аера һәм төркемли белү; сөйләм телен үстерү. Сүзләрне иҗекләргә бүлә һәм юлдан-юлга күчерә алу. Сөйләмдә дөрес куллану.

2.Укытучының гади сорауларына җавап бирү, дәреслектән тиешле мәгълүматны табу.

3.Татар алфавитын яттан белү.

4. Сузык һәм тартыкларны классификациясен , алардагы аерманы таный белү.

5. Татар телендә иҗек калыплары, сүзләрне дөрес басым белән әйтү.

6. Аваз һәм хәрефләрне аера белү.

7. Сүзләрне аваз ягыннан тикшерү.

8. Өйрәнелгән сүз төркемнәренең мәгънәсе һәм аларны таный белү.

9. Өйрәнелгән сүз төркемнәре белән җөмләләр һәм текстлар төзү.

10.Сүз төркеме белән җөмлә кисәген дөрес билгеләү.

11.Җөмләдә сүзләр бәйләнеше

12.Җөмлә ахырында дөрес тыныш билгесе кую

13. Җөмләнең баш кисәкләрен дөрес табу

14. Бирелгән план буенча, рәсем буенча хикәя язу.

15.Татарчадан русчага яки русчадан татарчага тәрҗемә итү күнегүләре эшләү.

16. Җөмләдә сүзләрнең уңай тәртибен сакларга күнектерү

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре.

1.Дәрестә һәм тормыш ситуацияләрендә диалогта катнашу.

2.Укытучы, сыйныфташларның сорауларына җавап бирү.

3.Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшү, хушлашу,рәхмәт белдерү;

4.Башкаларның сөйләмен тыңлап аңлау.

5. Парлап һәм күмәк эшләү.

Уку предметының тоткан урыны:

Укыту планында каралганча, татар теле дәресләре өчен эш программасы 1 нче сыйныфта атнага 3 сәгать исәбеннән елга 99; 2, 3, 4 нче сыйныфларда атнага, шулай ук, 3 сәгать исәбеннән елга 102 сәгатькә төзелде.

Программаның эчтәлеге.

1 НЧЕ СЫЙНЫФ

Укыту-тематик планлаштыру

Программаның эчтәлеге

Танышу. Җөмләләрнең мәгънәләрен аңлап, Син кем? Исемең ничек? Ул кем? Ул Саматмы? Бу кем? Аның исеме ничек? Сиңа ничә яшь?кебек сорауларга җавап бирү.Әйе, юк, түгелсүзләре белән раслау һәм инкяр җөмләләр төзү күнекмәләре тәрбияләү. Зат алмашлыкларын кулланып, предметның кемгә караганлыгын белдерү.

Безнең мәктәп (сыйныф)

Укытучы, мәктәп укучылары һәм сыйныфташлар турында сөйләшү.

Кем? Нәрсә?сорауларына җавап бирергә өйрәнеп, эшне үтәүчене билгеләү.

Бу нәрсә?соравына җавап бирү. Сыйныф бүлмәсендәге уку-язу әсбапларының исемнәрен әйтә белү.

Кемнең?соравына җавап биреп, предметның кемгә караганлыгын белдерү.

Предметның барлыгы яки юклыгы турында хәбәр итү.

Нинди?соравына җавап биреп, әйбернең билгесен белдерү.

Ничә?соравына җавап биреп, предмет саны турында хәбәр итү.

Кая? Кайда?сорауларына җавап биреп, әйбернең (кешенең) урымы турында хәбәр итү.

Нишли?соравына җавап биреп, предметның (затның) эше турында хәбәр итү.

Кайда?соравына җавап биреп, эшнең үтәлү урыны турында хәбәр итү.

Нәрсә укый?соравына җавап биреп, эш-хәрәкәт объекты турында хәбәр итү. Нәрсә белән?соравына җавап биреп, эш-хәрәкәт коралы турында хәбәр итү.

Ничек?соравына җавап кайтарып, эш-хэрэкэтнең үтәлү рәвешен, формасын белдерү. Саннарны актив кулланылышка кертү. Сөйләмдә сан һәм исем тезмәләрен дөрес куллану.

Сөйләмдә ким җөмләләрне дөрес һәм урынлы куллану.

Безнең гаилә

Гаилә кешеләре турында хәбәр итү. Аларның исеме турында хәбәр итү.

Аларның эш-хәрәкәте турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтнең үтәүчесе турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтнең үтәлү вакыты турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтнең үтәлү урыны турында хәбәр итү. Г аилә кешеләренең һөнәре, белгечлеге турында хәбәр итү. Аларга карата бар, юк сүзләрен дөрес кулланып, җөмләләр төзү. Өйдәге әйбер атамаларын әйтә белү. Аларның билгеләре турында хәбәр итү. Предметның саны турында хәбәр итү.Аларның урыны турында хәбәр итү.

Ашамлыклар

Бу темага караган атамаларны әйтү. Милли ризыкларны санап күрсәтү, аларны кертеп, гади җөмлә белән сорауларга җавап бирү. Ризыкны әзерләүче (пешерүче) турында хәбәр итү.Белән бәйлеге + фигыль тезмәсен дөрес куллану. Ризыкның сыйфаты турында хәбәр итү. Ашамлык составына кергән предметның күләмен белдерү.

Кеше

Тән төзелешенә караган атамаларны әйтә белү.Кайсы? соравына җавап бирергә өйрәнү. Предметның саны турында хәбәр итү. Шәхси гигиенага караган эш-хәрәкәт турында хәбәр итү. Бу эш-хәрәкәтне үтәүче кеше турында хәбәр итү.

Эш-хәрәкәтнең объекты турында хәбәр итү.Эш-хәрәкәт коралы турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтнең үтәлү вакыты турында хәбәр итү.

Өс-баш һәм аяк киемнәре

Темага караган атамаларны әйтә белү. Предметның кемнеке икәнлеге турында хәбәр итү. Аның барлыгын яки юклыгын белдерү. Предметның билгеләре турында хәбәр итү. Аның саны турында хәбәр итү. Темага караган предметларның эш-хәрәкәте турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтнең объекты турында хәбәр итү.

Уеннар

Уенчыклар һәм уеннарның атамалары турында хәбәр итү. Аларның кемнеке икәнлеген белдерү. Предметның барлыгын яки юклыгын белдерү. Аның билгесен белдерү. Предметның саны турында хәбәр итү. Предметның урыны турында хәбәр итү. Аңа бәйле эш-хәрәкәтне белдерү. Эш-хәрәкәт объекты турында хәбәр итү.

Авылда

Яшелчә һәм җиләк-җимешләрнең исемнәрен әйтә белү.Хайван, кош-кортларның исемнәрен әйтә белү. Хайван, кош-кортларның саны турында хәбәр итү.

Аларның эш-хәрәкәте турында хәбәр итү.Темага караган предметларның билгеләре турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтләрнең үтәүчесен белдерү.

Аларның объекты турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтләрне үтәү коралы турында хәбәр итү. Кыргый һәм йорт хайваннарының яшәү урыны турында хәбәр итү.

Яшелчә, җиләк-җимешләрнең үсү урыны турында хәбәр итү.

Кошлар

Кошлар исемен әйтә белү. Безнең якта кышлаучы кошларны атау.

Җылы яктан кайтучы кошлар турында хәбәр итү. Аларның яшәү урыны турында хәбәр итү. Кошларның табигатькә, кешеләргә китергән файдасы турында сөйләү.

Шәһәрдә

Шәһәр тормышына караган атамаларны әйтә белү.Предметларның билгеләре турында хәбәр итү. Предметларның исемнәре турында хәбәр итү. Предметларның санын белдерү. Аларның эш-хәрәкәтен белдерү. Эш-хәрәкәтнең билгесен белдерү.

Эш-хәрәкәтнең үтәлү урынын белдерү.Кайчан?соравына җавап биреп, эш-хәрәкәтнең үтәлү вакытын белдерү.

Бәйрәмнәр

Бәйрәмнәрне санап күрсәтү. Милли бәйрәм — Сабан туе турында сөйләү.

Бәйрәмнәрне уздыру вакыты турында хәбәр итү. Бәйрәм белән котлау, бүләк тапшырганда әйтелә торган сүзләрне дөрес һәм урынлы куллану.

Бәйрәмнәргә карата хис-тойгыңны (мөнәсәбәтеңне) белдерү.

2

Әлифба чоры

50сәгать

Хәрефләрдән иҗекләр төзү, аннан соң иҗекләрдән сүзләр, сүзләрдән сүзтезмәләр төзеп уку. Укучыларда сүзтезмәләрдән җөмләләр төзү күнекмәләре тәрбияләү. Сүзләрне иҗекләргә бүлү.

Эчтәлеген аңлап, кирәкле урыннарда паузалар белән сүз басымын дөрес куеп уку.Әлифба чорында татар һәм рус телләрендә бердәй әйтелешле авазлар белән ([б], [п], [д], [т], [ж],[ш], [з], [с], [и], [й], [л], [м], [н], [р], [у], [ф], [ц], [щ]) танышу, алар кергән сүзләрне дөрес уку.

[а], [о], [э], [\ү], [гь], [къ], [х], [ч], [ы] авазларының әйтелеш үзенчәлекләре һәм бу авазларны язуда дөрес күрсәтү.Татар телендәге [ә], [ө], [ү], [җ], [ң], [һ] авазлары кергән сүзләрне, сүзтезмәләрне һәм җөмләләрне дөрес уку.

3

Грамматика

20 сәгать

Дөрес язу һәм сөйләү күнекмәләре булдыру.

Иҗекләрне һәм сүзләрне дөрес итеп әйтү һәм язу. Сүзләрне иҗекләргә бүлү, аларны юлдан-юлга күчерү.Калын һәм нечкә сузыкларны белдерә торган хәрефләрнең дөрес язылышы.Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны белдерә торган хәрефләрнең дөрес язылышы.Сүз басымын дөрес кую.

Татар телендәге исем, фигыль, сыйфат сүз төркемнәре белән таныштыру. Аларның мәгънәләрен аңлату, сорауларын әйтү; уртаклык һәм ялгызлык исемнәрнең язылышындагы үзенчәлекне күрсәтү. Фигыльләрнең барлык-юклык формалары турында төшенчә бирү.

Җөмлә турында гомуми мәгълүмат. Сөйләмне барлыкка китерүдә җөмләнең әһәмиятен аңлату. Анда сүзнең кем яки нәрсә турында баруын һәм алар турында нинди яңалык хәбәр ителүен белдерә торган кисәкләрне күрсәтү. Аерым сүзләрдән җөмләләр төзү, сүзләр арасындагы бәйләнешне аңлату.

Төрле интонация белән әйтелгән җөмләләрдән соң куелган тыныш билгеләре белән таныштыру.

Әзер тексттан сүз, сүзтезмә һәм җөмләләрне дөрес итеп күчереп язу. Аннан соң аларны укытучы әйтүе буенча язу, ул тәкъдим иткән сүзләрдән сүзтезмә һәм җөмләләр төзеп язу.

Аерым темалар буенча өйрәнгән сүзләрне, сүзтезмә һәм җөмләләрне диктант итеп язу. Матур язу күнегүләрен үтәү. Сөйләм күнекмәләре булдыру өстендә даими эшләү.

Барлыгы

99 сәгать

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Иҗекләрдән сүзләр , сүзләрдән сүзтезмәләр һәм җөмләләр төзеп әйтү, терәк сүзләр ярдәмендә җөмләләр төзү.

Аерым темалардагы сүзләрне кертеп. Тәкъдим ителгән грамматик конструкцияләр нигезендә сүзтезмәләр, җөмлә төзү, сорауларга җавап бирү,

3 – 4 җөмләдән торган бәйләнешле сөйләм оештыру.

Рәсемнәргә карата сораулар бирергә өйрәнү һәм аларга җавап кайтару, рәсем буенча кечкенә хикәяләр төзергә өйрәнү.

Шигырь, мәкаль әйтем һәм табышмаклар ятлау.

Татар сөйләм этикетына хас булган сүзләрне дөрес кулланып, сөйләм оештыру.

Укытуның көтелгән нәтиҗәләре:

Универсаль уку гамәлләре (УУГ)

Регулятив универсаль уку гамәлләрен (РУУГ) формалаштыру чарасы булып, продуктивуку технологиясе; танып-белү универсаль уку гамәлләрен (ТБУУГ) формалаштыру чарасы булып, дәреслектәге текстлар, беренчел мәгълүмат белән эшләү күнекмәләрен тәэмин итүче методик аппарат; коммуникативуниверсаль уку гамәлләрен (КУУГ) формалаштыру чарасы булып, продуктив уку технологиясе һәм эшне парлап, кечкенә төркемнәрдә оештыру тора

1. Шәхси нәтиҗәләр:

- Үз телең,халкың белән горурлану хисләре булу;

- Башка халыкларга хөрмәт;

- Рухи кыйммәтләр турында белү, аларны бәяли белү;

- Туган як, аның табигатен ярату хисләре булу.

2. Метапредмет нәтиҗәләр:

- Регулятив таләпләр: эш урынын әзерли, аны тәртиптә тота белү; дәреснең максатын билгели белү; дәреслектән файдалана, аны саклый белү;

-Танып-белү эшчәнлегенә таләпләр:бирелгән текст белән эшли белү; тексттан төп фикерне аерып ала белү; текст буенча җөмләләр төзеп сөйләү; сорауларга җавап бирү;

- Коммуникатив таләпләр:диалогта катнаша, башкаларны тыңлый, килешә белү; конфликтларга катнашмыйча кала белү; сөйләм культурасын саклап аралаша белү.

3. Предмет нәтиҗәләре:

Уку елы ахырында 1 нче сыйныф укучылары “Телдән әзерлек чоры” өчен тәкъдим ителгән темалар буенча бирелгән сүзләрне кара-каршы һәм монологик сөйләмдә куллана белә. Укытучы, сыйныфтагы укучыларының белем дәрәҗәләрен исәпкә алып, үрнәктә бирелгән сүзләрне үзгәртә ала.

Хәрефләрдән иҗекләр, иҗекләрдән сүзләр, сүзләрдән сүзтезмә һәм җөмләләр төзи белә, аларны дөрес итеп яза. Сүзләрне иҗекләргә бүлә, юлдан-юлга күчерә. Сүз басымын дөрес куеп укый.

Татар теленең үзенчәлекле сузык һәм тартык авазларын дөрес әйтә, бу авазларны белдергән хәрефләр булган сүзләрне яза.Татар теленең үзенчәлекле авазлары кергән сүзләрдәге аваз һәм хәрефләрне аерып әйтә белә.

Җөмләләрдән исемнәрне, фигыльләрне, сыйфатларны таба. Җөмлә ахырында тыныш билгеләрен интонациягә бәйле рәвештә куя.

Телне система буларак өйрәнү

Фонетика. Графика

• аваз һәм хәрефләрне аерырга өйрәнә;

• татар телендәге сузык һәм тартык авазларга характеристика бирә: сузык авазларның калын һәм нечкә булуы, тартык авазларның яңгырау һәм саңгырау төрләргә бүленүе күрсәтелә;

• татар алфавитын, андагы хәрефләрнең урнашу тәртибен белә, сүзләрне алфавит тәртибендә урнаштыру һәм кирәкле мәгълүматны эзләү өчен алфавиттан файдаланырга өйрәнә.

Орфоэпия

• дәреслектә бирелгән материал күләмендә укучы үзенең һәм әңгәмәдәшенең сөйләмендә татар әдәби теле нормаларының саклануын аңлый;

• сүзне дөрес әйтү-әйтмәве яки сүз басымын дөрес кую-куймавы хакында икеләнгән очракта, укучы үз җавабының дөреслеген дәреслектәге сүзлекчәдән карап яки укытучыдан мөстәкыйль рәвештә сорап белә ала.

Лексика

• мәгънәсе ачыкланырга тиешле сүзләрне таба белә;

• тексттагы (җөмләдәге) сүзнең мәгънәсен ачыклый белә яки аны аңлатмалы сүзлек ярдәмендә аера.

Морфология

• исемнәрнең мәгънәсен, сорауларын үзләштерә;

• сыйфатларның мәгънәсен, сорауларын өйрәнә;

• фигыльләрнең мәгънәсен, сораулары белән таныша

• тәкъдим ителгән тексттан (җөмләдән) өйрәнелгән сүз төркемнәрен таба.

Синтаксис

• укучы сүз һәм җөмләләрне бер-берсеннән аерырга өйрәнә;

• җөмләдәге тойгылы һәм тойгысыз интонацияне аера, алар янындагы тыныш билгеләре белән таныша.

Орфография һәм пунктуация

• дөрес язу кагыйдәләрен өйрәнелгән күләмдә файдалана;

• сүзнең дөрес язылышын орфографик сүзлектән карап билгели;

• якынча 5-7 сүздән торган сүзлек диктантлары, 10-15 сүздән торган контроль диктантлар яза.

Сөйләм үстерү

• Иҗекләрдән сүзләр, сүзләрдән сүзтезмәләр, сүзтезмәләрдән җөмләләр төзеп әйтергә;

• аерым темалардагы сүзләрне кертеп, тәкъдим ителгән грамматик конструкцияләр нигезендә, җөмләләр төзи, сорауларга җаваплар бирә, 3-4 җөмләдән торган бәйләнешле сөйләм оештырырга;

• рәсемнәргә сораулар куярга, һәм җавап кайтарырга, рәсем буенча кечкенә хикәя төзергә;

• шигырь, мәкаль, әйтем һәм табышмаклар ятлый;

• татар сөйләм этикетына хас булган сүзләрне дөрес кулланып сөйләм оештыра (танышканда, саубуллашканда, табын артында утырганда, гафу үтенгәндә һ.б. очракларда).

Программаның эчтәлегендә балаларның сөйләмен үстерү, татар теле буенча системалы фәнни белем бирүгә аерым игътибар ителә.

1нче сыйныфта укучылар аваз белән хәрефне аерырга өйрәнәләр, сүз басымы, исем, сыйфат, фигыль кебек сүз төркемнәре турында башлангыч мәгълүмат алалар. Сөйләм берәмлеге буларак җөмлә, аларны төрле интонация белән әйтү, сүзләрдән — җөмләләр, җөмләләрдән кечкенә хикәяләр төзи белү күнекмәләре бирү дә әһәмиятле. Укучыларның татар телен белү дәрәҗәсен исәпкә алып, укытучы дәресләрдә татар һәм рус теле үзенчәлекләренә тукталырга, тәрҗемә өлкәсенә караган биремнәр дә тәкъдим итәргә тиеш.

1нче сыйныф укучылары өйрәнәләр:

• «Телдән әзерлек чоры» өчен тәкъдим ителгән темалар буенча бирелгән сүзләрне аңлап, кара-каршы һәм монологик сөйләмдә куллана белергә, үрнәктә бирелгән сүзләрне үзгәртә, арттыра алырга.

• Хәрефләрдән — иҗекләр, иҗекләрдән — сүзләр, сүзләрдән сүзтезмә һәм җөмләләр төзи белергә, аларны дөрес итеп язарга. Сүзләрне иҗекләргә бүлергә, юлдан юлга күчерергә. Сүз басымын дөрес куеп укырга.

• Татар теленең үзенчәлекле сузык һәм тартык авазларын дөрес әйтергә, бу авазларны белдергән хәрефләр булган сүзләрне язарга. Татар теленең үзенчәлекле авазлары кергән сүзләрдәге аваз һәм хәрефләрне аерып әйтә белергә.

• Җөмләләрдән исем, фигыль, сыйфатларны табарга. Җөмләдәге сүзләр бәйләнешен аңлата белергә. Җөмлә ахырында тыныш билгеләрен интонациягә бәйле рәвештә куярга.

Укыту планында 1 нче сыйныфта татар теленнән атнага 3 сәгать вакыт бирелә. Барлыгы 99 сәгать, “Әлифба” китабы буенча 23 атна * 3 сәгатькә = 69сәгать, “Татар теле” китабы буенча 10 * 3 сәгатькә = 30 сәг.

Календарь-тематик план

Телдән әзерлек чоры

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшләнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү.укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белүуниверсаль уку гамәлләре:

Аңлап уку; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эшчәнлек процессында контроль һәм бәя бирү. уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләренлогик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килүөченнәтиҗә ясау; фикерләрне логик чылбырга салу

Коммуникативуниверсаль уку гамәлләре:

Әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү;

әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аралашу күнекмәләрен формалаштыру; әңгәмәдәшнең аралашухолкы белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү

Танышу.

Син кем?

Исемең ничек?

1

Исәнләшә белү, үзе турында сөйли белү күнекмәләре булдыру

Хәерле көн тели белү, хәлләрне сораштыра белү, Аның исеме ничек? Сиңа ничә яшь? сорауларына тулы җавап бирә белү күнекмәләре

Бер-берең белән исәнләшү манераларына өйрәтү.

Исәнлшү этикетына ирешү.

01.09

01.09

Безнең мәктәп.

Кем? нәрсә? сораулары.

1

Мәктәп җиһазларын, уку тәртибен белү.

Үзеңне дәрестә тота белү, сыйныфташларың, укытучы белән аралашу күнекмәләре.

Мәктәптәге уку тәртибенә өйрәнү

Бу-дәфтәр,бу-китап....һ.б.шундый төзелмәләр әйттерү

Мәктәптә үз-үзеңне дөрес тоту кагыйдәләрен үзләштерү.

05.09

05.09

3

Нинди? соравы.

1

Уку-язу әсбапларын сөйләмдә куллана белү.

Предметның билгесе турында сөйли белү.

Мәктәп кирәк-яракларын телдә куллана белү.

Предметның, затның сыйфатларын билгели белү күнекмәләре.

Нинди? соравына җавап бирә торган сүзләрне сыйныф бүлмәсеннән табу

Предметның билгесе турында сөйли белү.

07.09

07.09

4

Ничә? соравы

1

Предметның саны турында сөйли белү.

Предметның, затның санын билгели белү күнекмәләре.

Ничә? соравына җавап бирә торган сүзләрне сыйныф бүлмәсеннән табу

Предметның саны турында сөйли белү.

08.09

08.09

5

Нишли? соравы.

1

Нишли? соравына җавап бирә белү.

Эшне, хәрәкәтне, хәл-торышны әйтә белү күнекмәләре.

Нишли? соравына җавап бирә торган сүзләр уйлау

Эшне, хәрәкәтне, хәл-торышны әйтә белү күнекмәләре.турында сөйли белү.

12.09

14.09

Корбан бәйрәм

6

Бу кем?

Безнең гаилә.

1

Үз гаиләң турында сөйли белү.

Сөйләм телен шомарту.

Гаилә әгзаларын атый белү.

Үз гаиләң турында сөйли белү.

14.09

14.09

7

Бу нәрсә?

Өй җиһазлары.

1

Өйдәге әйбер атамаларын әйтә белү.Өй җиһазының билгеләре турында сөйли белү.

Өй җиһазының билгеләрен телдә дөрес куллана белү.

Өйдәге әйбер атамаларын әйтә белү

Өй җиһазлары турында сөйли белү.

15.09

15.09

8

Кем булып эшли? төзелмәсе.

Гаилә кешеләренең һөнәрләре.

1

Гаилә кешеләренең һөнәрләре турында сөйли белү

Гаилә кешеләренең һөнәрләре турында фикерне җиткерә белү.

Гаилә кешеләренең һөнәрләрне әйтү

Һәркем нең эш бар.Алар нинди?

19.09

19.09

9

Бу нәрсә? Ашамлыкларның атамалары.

1

Ризыкларны исемнәре , билгеләре белән атый белү

Сөйләмдә ашамлык атамаларын дөрес атау һәм куллана белү күнекмәләре

Ашамлыклар атамаларын әйтү

Ашамлык атамаларын истә калдыру

21.09

21.09

10

Милли ашамлыклар.

1

Татар халкының борынгыдан килгән ризык исемнәрен белү

Өйдә шул ризыкларны куллану һәм истә калдыру.

1 милли ризыкның ничек пешерелгәне ләүтурында сөй

Мин нинди милли ризык яратам?

22.09

22.09

11

Белән бәйлеге + фигыль тезмәсе.

1

Белән бәйлеге + фигыль тезмәсен төзи белү.

Репликалар төзи белү күнекмәләре.

Репликалар төзи белү күнекмәләре өстендә эш.

Белән бәйлеген дөрес куллану

26.09

26.09

12

Кайсы? соравы.

Тән төзелешенә караган атамалар.

1

Рәсемнәр буенча тән төзелешен сөйли алу.Кайсы? Нинди? соравына җавап бирә белү.

Ситуатив күнегүләр эшли белү.

Рәсемнәр буенча тән төзелешен сөйәү

Тән төзелешенә караган лексиканы истә калдыру

28.09

28.09

13

Нәрсә белән? соравы.

Шәхси гигиена.

1

Гигиенаны тоту өчен сөйләмдә кулланылган сүзләрне белү.

Чагыштыра һәм гомумиләштерә белү, нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен булдыру

Гигиенаны тоту өчен сөйләмдә кулланылган сүзләр өстендә эш

Көндәлек режим

29.09

29.09

14

Кемнеке? соравы.

Өс-баш, аяк-киемнәренең атамалары.

1

Өс-баш, аяк-киемнәренең атамалары әйтә белү, кемнеке булуын телдә дөрес куллану.

Өс-баш, аяк-киемнәренең атамаларын сөйләмдә дөрес куллану.

Өс-баш, аяк-киемнәренең атамалары өстендә эш.

Дилогка чыгу

03.10

03.10

15

Өс-баш, аяк-киемнәренең барлыгы һәм юклыгы.

1

Кием-салымның булу-булмавын әйтә белү.

Кием-салымның булу-булмавын әйтә белү күнекмәләре.

Диалог

Аяк киемнәрен ничек саклыйсың?

05.10

16

Кием-салымнарның билгеләре.

1

Кием-салымнарны сыйфатлый белү.

Кием-салымнарны сыйфатлый белү күнекмәләре.

Кием-салымнар турында сөйләшү.

Үзеңнең киемнәрең турында сөйләү

06.10

17

Уенчыклар һәм уеннарның атамалары. Нәрсәләр? соравы.

1

Уенчыклар һәм уеннарның атамаларын әйтә белү

Уенчыклар һәм уеннарның атамаларын сөйләмдә куллана белү.Зат алмашлыкларын, тартым кушымчаларын куллану күнекмәләре

Уенчык белән сөйләшү.

Уенчыкның көндәлек режимы турында сөйләшү.

10.10

18

Җиләк-җимеш, яшелчәләр, аларның билгеләре.

1

Җиләк-җимеш һәм яшелчәләрне әйтә белү

Җиләк-җимеш һәм яшелчәләрнең атамаларын телдә куллана белү күнекмәләре.

1 җиләк-җимеш турында сөйләп күрсәтү.

Мин ник җиләк-җимеш яратам?

12.10

12.10

19

Кайда? соравы. Бакчада балалар хезмәте.

1

Бакчадагы хезмәт турында сөйли белү.

Бакчадагы хезмәт турында сөйли белү күнекмәләре.

Бакчада ниләр үсә?

Бакчада –мин булышчы

13.10

13.10

20

Кыргый һәм йорт хайваннары. Нинди? соравы.

1

Кыргый һәм йорт хайваннары турында сөйли белү.

Кыргый һәм йорт хайваннарының яшәешләрем турында сөйли белү күнекмәләре.

Кыргый хайван исемнәрен атау

Кыргый хайваннарга сак караш тәрбияләү.

17.10

17.10

21

Кышлаучы һәм китүче кошлар. Кайда яши? соравы.

1

Безнең якта кышлаучы кошларның исемнәрен белү. Җылы яктан кайтучы кошларның исемнәрен белү

Кышлаучы кошларның исемнәрен һәм яшәү, туклану рәвешләре турында сөйли белү күнекмәләре.

Кышлаучы кошларның исемнәрен әйтү

Җылы яктан кайтучы кошларга сак караш т әрбияләү

19.10

19.10

22

Кошларның кешеләргә һәм табигатькә китергән файдалары.

1

Кошларның кешеләргә һәм табигатькә китергән файдаларын сөйли белү.

Кошларның кешеләргә һәм табигатькә китергән файдаларын сөйли белү күнекмәләре.

Кошларның кешеләргә һәм табигатькә китергән файдаларын санау

Кошларга сак караш тәрбияләү.

20..10

20.10

23

Шәһәр тормышына караган атамалар.

1

Шәһәр тормышына караган атамаларны әйтә белү.

Шәһәр тормышына караган атамаларны сөйләмдә куллана белү күнекмәләре.

Шәһәр тормышы турында сөйләү.

Шәһәр тормышына караган сүзләрне истә калдыру

24.10

24

Татарстан шәһәрләре. Кайда? соравы.

1

Татарстан шәһәрләренең атамаларын белү

Татарстан шәһәрләренең атамалары турында сөйли белү.

Зәй шәһәре турында сөйләү.

Минем туган җирем_Зәй

26.10

25

Кайчан? соравы.

Бәйрәмнәр.

1

Бәйрәмнәрнең исемнәрен, аларның тәртибе турында сөйли белү. “Сабантуй” бәйрәме турында сөйли белү

Бәйрәмнәрнең исемнәрен, аларның тәртибе турында сөйли белү күнекмәләре.

Бәйрәм белән котлау сүзләрен телдә куллана белү күнекмәләре.

“Сабантуй” бәйрәме турында сөйләү

Милли бәйрәм Сабантуй турында истә калдыру

27.10

26

А авазы, А, а хәрефләре.

1

А авазы, А, а хәрефләрен аера белү

А авазы, А, а хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре.

Язып карау

Хәрефне язу алымнарын истә калдыру

07.11

07.11

27

Ә авазы, Ә, ә хәрефләре.

1

А авазы, А, а хәрефләрен аера белү.

Ә авазы, Ә, ә хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Ә хәрефен язу

Хәрефне язу алымнарын истә калдыру

09.11

28.

Ы авазы, Ы, ы хәрефләре.

1

Ы авазы, Ы, ы хәрефләрен аера белү.

Ы авазы, Ы,ы хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Ы хәрефен язу

Ы хәрефе кергән сүзләрне язу,дөрес язарга өйрәнү.

10.11

29

Ээ(е) авазы, Ээ(е) хәрефләре.

1

Ээ(е) авазы, Ээ(е) хәрефләрен аера белү.

Ээ(е) авазы, Ээ(е) хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Ээ(е)хәрефен язу

Ээ(е) хәрефенең кайда язылу кагыйдәләрен истә калдыру

14.11

30

И авазы, Ии хәрефләре.

1

И авазы, И,и хәрефләрен аера белү. У авазы, У, у хәрефләрен аера белү

И авазы, Ии хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

И и хәрефе кергән сүзәр язу

Дөрес язу күнекмәләрен кабатлау

16.11

31

Уавазы, У,у хәрефләре.

1

У авазы, У,у хәрефләрен аера белүе.

У авазы,Уу хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Язып карау

Истә калдыру

17.11

32

Ү авазы, Ү,ү хәрефләре.

1

Ү авазы, Ү,ү хәрефләрен аера белүе.

Ү авазы,Ү,ү хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Үү хәрефләрен язу

Үү хәрефләренең үзенчәлекле якларын истә калдыру

21.11

33

О авазы, О,о хәрефләре.

1

О авазы, О,о хәрефләрен аера белү.

О авазы, О,о хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

О хәрефен пластилиннан әвәләп карау

О хәрефенең алфавиттагы урынын билгеләү

23.11

34

Ө авазы, Ө,ө хәрефләре.

1

Ө авазы, Ө,ө хәрефләрен аера белү.

Ө авазы, Ө,ө хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Ө хәрефен язу.

Татар хәрефе-Ө нең урыны

24.11

35

Н авазы, Н,н хәрефләре.

1

Н авазы, Н,н хәрефләрен аера белүе.

Н авазы, Н,н хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Н,н хәрефен язу

Н хәрефе кергән сүзләр

28.11

36

Л авазы, Л,л хәрефләре.

1

Л авазы, Л,л хәрефләрен аера белү.

Л авазы, Л,л хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Лл хәрефен язу

Үзенчәлекле якларын истә калдыру

30.11

37

М авазы, М,м хәрефләре.

1

М авазы, М,м хәрефләрен аера белү.

М авазы, М,м хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Мм хәрефен язу

М хәрефеннән башланган сүзләр

01.12

38

Р авазы, Р,р хәрефләре.

1

Р авазы, Р,р хәрефләрен аера белү.

Р авазы, Р,р хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Р хәрефен пластилиннан әвәләү

Рр хәрефенең алфавиттагы урыны

05.12

39

Уку күнекмәләре. Күчереп язу.

1

Иҗекләрне кушып, төгәл укый, яза белү.

Укый, яза белү күнекмәләре.

Контроль күчереп язу

Дөрес язу

07.12

40

Й авазы, Й,й хәрефләре.

1

Й авазы, Й,й хәрефләрен аера белү.

Й авазы, Й,й хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Язу

ЙО,ЙӨ төзелмәләрен истә калдыру

08.12

41

ң авазы, ң хәрефләре.

1

ң авазы, ң хәрефләрен аера белү.

ң авазы, ң хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

ң авазының хзенчәлекле яклары белән танышу

Ң хәрефе кергән сзләр язу

12.12

42

Я, я хәрефләре һәм аларның аваз мәгънәләре.

1

Йа, йә авазлары,

Я, я хәрефләрен аера белү.

Йа,йә авазлары, Я, я хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Яя хәрефләрен язу

Дөрес әйтелешне истә калдыру

14.12

43

Йу, йү авазлары,

Ю, ю хәрефләре.

1

Йу, йү авазлары, Ю, ю хәрефләрен аера белү.

Йу, йү авазлары, Ю, ю хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Юю хәрефләрен язу

Дөрес әйтелешне истә калдыру

15.12

44

Йы, йэ авазлары,

Е, е хәрефләре.

1

Йы, йэ авазлары,

Е,е хәрефләрен аера белү

Йы, йэ авазлары,

Я, я хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Ее хәрефләрен язу

Дөрес әйтелешне истә калдыру

19.12

45

Д авазы, Д,д хәрефләре.

1

Д авазы, Д,д хәрефләрен аера белү.

Д авазы, Д,д хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Д хәрефе белән сүзләр

Д,д хәрефләрен тиешле урында тиешенчә куллану

21.12

46

Т авазы, Т,т хәрефләре.

1

Т авазы, Т,т хәрефләрен аера белү.

Т авазы, Т,т хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Т хәрефе белән сүзләр

Тт хәрефләрен тиешле урында тиешенчә куллану

22.12

47

З авазы, З,з хәрефләре.

1

З авазы, З,з хәрефләрен аера белү.

З авазы, З,з хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

З хәрефен язу

Зз хәрефләрен тиешле урында тиешенчә куллану

09.01

48

С авазы, С,с хәрефләре.

1

С авазы, С,с хәрефләрен аера белү.

С авазы,С,с хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Язу

Сс хәрефләрен тиешле урында тиешенчә куллану

11.01

11.01

49

Г авазы, Г,г хәрефләре.

1

З авазы, З, з хәрефләрен аера белү.

Г авазы, Г,г хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләр

Гг хәрефләрен язу

Сс хәрефләрен тиешле урында тиешенчә куллану

12.01

50

К авазы, К,к хәрефләре.

1

К авазы, К,к хәрефләрен аера белү.

К авазы, К,к хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Кк хәрефләрен язу

Кк хәрефләре кергән сүзләр.

16.01

51

Күчереп язу . “Казан” тексты

1

ң авазы, ң хәрефен аера белү.

ң авазы, ң хәрефен тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Дөрес язу

Дөрес күчереп язу

18.01

52

Ирен-ирен , ирен-теш в авазы, В, в хәрефләре.

1

Ирен-ирен һәм ирен-теш в авазлары, В, в хәрефләрен аера белү.

В авазы, В, в хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Вв хәрефләрен дәфтәрләдә язу

Вв хәрефләре белән сүзләрне истә калдыру

19.01

53

Ф авазы, Ф, ф хәрефләре.

1

Ф авазы, Ф,ф хәрефләрен аера белү.

Ф авазы, Ф, ф хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Фил рәсемен әвәләү

Ф ф хәрефенең урыны

23.01

54

Б авазы, Б,б хәрефләре.

1

Б авазы, Б,б хәрефләрен аера белү.

Б авазы, Б,б хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Бб хәрефләрен язу

Дөрес язу

25.01

55

П авазы, П,п хәрефләре.

1

П авазы, П,п хәрефләрен аера белү.

П авазы, П,п хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Пп хәрефләрен язу

Пп хәрефле сүзләр

26.01

56

Ж авазы, Ж, ж хәрефләре.

1

Ж авазы, Ж, ж хәрефләрен аера белү.

Ж авазы, Ж, ж хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Баш һәм юл Жж хәрефләрен язу

Дөрес язуга ирешү

.

30.01

57

Ш авазы, Ш,ш хәрефләре.

Ш авазы, Ш,ш хәрефләрен аера белү.

Ш авазы, Ш,ш хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Баш һәм юл Шш хәрефләрен язу

Шш хәрефле сүзләр

01.02

58

Җ авазы, Җ, җ хәрефләре.

1

Җ авазы, Җ, җ хәрефләрен аера белү.

Җ авазы, Җ, җ хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Баш һәм юл Җҗ хәрефләрен язу

Жж һәм Җҗ хәрефләрен аера белү

02.02

59

Ч авазы, Ч,ч хәрефләре.

1

Ч авазы, Ч,ч хәрефләрен аера белү.

Ч авазы, Ч,ч хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Баш һәм юл Чч хәрефләрен язу

Дөрес әйтү

06.02

60

Х һәм Һ авазлары, Хх һәм Һһ хәрефләре.

1

Х һәм Һ авазлары, Хх һәм Һһ хәрефләрен аера белү

Х һәм Һ авазлары, Хх һәм Һһ хәрефләрен тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Аерымлылыкларын күрсәтә белү

Сүзләр уйлау

08.02

61

Ц авазы, Ц, ц хәрефләре.

Щ авазы, Щ, щ хәрефләре.

1

Щ авазы, Щ, щ хәрефләрен аера белү.

Щ авазы, Щ, щ хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Ц авазы, Ц, ц хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре.

Әйтелеш өстендә эш

Сүзләр язу

09.02

62

Ъ калынлык, Ь нечкәлек һәм аеру билгеләре.

1

Ъ калынлык һәм аеру билгесе булган сүзләрне дөрес укый белү.

Ъ калынлык һәм аеру билгесе булган сүзләрне дөрес уку күнекмәләре.

Үзенчәлекле якларын күрсәтү.

Кагыйдәләрне истә калдыру

13.02

63

Күчереп һәм әйтеп яздыру.

1

Язарга өйрәнү.

Күчереп һәм әйтеп язу күнекмәләре.

Дөрес язу

Истә калдыру

15.02

64

Хаталар өстендә эш

1

Хаталарны төзәтү.

Хата җибәргән сүзләр өстендә эш

Дөрес итеп язу

Истә калдыру

16.02

65

Татар хәрефләрен кабатлау

1

Татар хәрефләре кергән сүзләр өстендә эш.

Авыр сүзләрне өйрәнү

Дөрес язуга ирешү.

Кагыйдәләрне истә калдыру

20.02

66

Татар хәрефләрен истә калдыру

1

Татар хәрефләре кергән авыр сүзләр язу

Кагыйдәне искә төшереп язу

Дөрес язуга ирешү.

Кагыйдәләрне истә калдыру

22.02

67

Е(йо)рус сүзләре.

1

Йотөзелмәле сүзләр өстендә эш.

Татарчага тәрҗемә

Дөрес тәрҗемә итү.

Татар сүзләрен истә калдыру

23.02

68

Сүзлек эш.

1

Сүзләр язу

Дөрес язу

Кагыйдәләргә таянып,дөрес язуга ирешү.

Истә калдыру

27.02.

69

Хаталар өстендә эш.

1

Хаталы сүзләр өстендә эш.

Хаталарны үзлектән төзәтү.

Дөрес язуга ирешү.

Истә калдыру

01.03

70

Алфавит.

1

Аваз һәм хәрефләрне аера белү, укылыш һәм язылыш аермасын белү.

Алфавитны яттан белү, аваз һәм хәреф аермасын белү күнекмәләре

Ятлау

Истә калдыру

02.03

71

Авазлар һәм хәрефләр.

1

Аваз һәм хәрефләрне аера белү, укылыш һәм язылыш аермасын белү.

Аваз һәм хәреф аермасын белү күнекмәләре

Авазларны хәрефләрдән аеру

1 төрле укылып,2нче төрле әйтелгән сүзләр өстендә эш.

06.03

72

Сузык авазлар

1

Сузык авазларны аера белү.

Сузык авазларның тартыклардан аерылу үзенчәлеген белү күнекмәләре.

Сузык авазларны 2 гә бүлү

Сузык авазлы сүзләр уйлау

08.03

73

Калын һәм нечкә сузык авазлар

1

Калын һәм нечкә сузык авазларны аера белү

Калын һәм нечкә сузык авазларның аермасын белү күнекмәләре.

Сингармонизм законы турында әйтү.

Дөрес кушымча ялгау

09.03

74

Иҗек

1

Сүзләрне иҗеккә бүлә белү, басымын билгели белү.

Сүзләрне иҗеккә бүлү, сүзләргә дөрес басым кую

Иҗекләргә дөрес бүлү

Кагыйдәне истә калдыру

13.03

75

Басым

1

Татар сүзләренә басымны дәрес куллана белү, ишетеп яза белү, сүзләрдә басымны таба белү күнекмәләре.

Татар сүзләренә басымны дәрес куллана белү

Сүзләргә дөрес итеп басым кую

Дөрес уку

15.03

76

Сүзләрне юлдан юлга күчерү

1

Сүзләрне юлдан юлга күчерү үзенчәлекләрен белү.

Сүзләрне юлдан юлга күчерү үзенчәлекләрен белү күнекмәләре.

Дөрес күчерү

Кагыйдәне истә калдыру

16.03

77

ь,ъ хәрефләре булган сүзләрне дөрес юлдан-юлга күчерү

1

Сүзләрне юлдан юлга күчерү үзенчәлекләрен белү.

Сүзләрне юлдан юлга күчерү үзенчәлекләрен белү күнекмәләре.

Ятлау

Истә калдыру

30.03

78

Тартык авазлар.

1

Тартык авазларны аера белү.

Тартык авазларның сузыклардан аерылу үзенчәлеген белү күнекмәләре.

Тартыклы сүзләрне аеру

Таттыкка башланган сүзләр язу

03.04

79

Өйрәтүле сүзлек диктанты.

1

Ишетеп яза белү.

Ишетеп яза белү күнекмәләре.

Диктант

Дөрес язуга ирешү.

05.04

80

Хаталар өстендә эш. Авазларны хәреф белән билгеләү.

1

Авазларны хәреф тамгаларыннан аера белү.

Авазларны хәреф тамгаларыннан аера белү күнекмәләре.

Тикшерү

Хаталы сүзләрне истә калдыру

06.04

81

Э-е хәрефләре.

1

Э-е хәрефләрен язуда дөрес куллана белү.

Э-е хәрефләрен язуда дөрес куллана белү күнекмәләре.

Э-е хәрефләре кергән сүзләр язу

Дөрес язу-уку

10.04

82

Ө-е хәрефләре.

1

Ө-е хәрефләрен язуда дөрес куллана белү.

Ө-е хәрефләрен язуда дөрес куллана белү күнекмәләре.

Ө-е хәрефләре кергән сүзләр язу

Бутамау

12.04

83

О-ы хәрефләре.

1

О-ы хәрефләрен язуда дөрес куллана белү.

О-ы хәрефләрен язуда дөрес куллана белү күнекмәләре.

О хәрефле сзләр язу

Дөрес уку,язу

13.04

84

Я,ю,е хәрефләренең авазлары

1

Авазларны хәреф тамгаларыннан аера белү.

Авазларны хәреф тамгаларыннан аера белү.

Я,е,ю хәерләрен белдерүче авазларны истә калдыру

Дөрес уку

17.04

85

Йо,йө кушылмалары

1

Йо,йө кушылмаларын язуда дөрес куллана белү.

Йо,йө кушылмаларын язуда дөрес куллана белү күнекмәләре.

Йо,йө кушылмалы сүзләр.

Төзелмәләрне дөрес уку

19.04

86

В, w авазын белдерүче хәреф

1

В хәрефен язуда дөрес куллана белү.

В хәрефләрен язуда дөрес куллана белү күнекмәләре.

В хәрефле сүзләр язу

Дөрес уку

20.04

87

К к, Гг хәрефләре

1

К к, Гг хәрефләрен язуда дөрес куллана белү.

К к, Гг хәрефләрен язуда дөрес куллана белү күнекмәләре.

Баш һәм юл Кк,Гг хәрефләрен язу

К к, Гг хәрефләрен язуда дөрес куллана белү.

24.04

88

Исем

1

Кем? Нәрсә? соравына җавап бирүче сүзләрне туплый белү.

Ишетеп яза белү, сүзләрдә басымны таба белү күнекмәләре.

Исем сүз төркеме турында киңрәк мәглумат алу

Кем? Нәрсә? сорауларына сүзләр

26.04

89

Баш хәрефтән башлап языла торган сүзләр.

1

Баш хәрефтән башлап языла торган сүзләрнең үзенчәлекләрен белү.

Баш хәрефтән башлап языла торган сүзләрнең үзенчәлекләрен куллана белү күнекмәләре.

Ялгызлык исемнәре төшенчәсен бирү.

Кеше исемнәре язу

27.04

90

Сыйфат

1

Нинди? соравына җавап бирүче сүзләрне туплый белү

Сүз төркемнәре төшенчәсен аңлый белү күнекмәләре

Сыйфат сүз төркемен аера белү

Сыйфатла сүзтезмәләр

01.05

91

Фигыль

1

Нишли? соравына җавап бирүче сүзләрне туплый белү.

Сүз төркемнәре төшенчәсен аңлый белү күнекмәләре.

Сүз төркемен аеру

Фигылсез җөмлә юк

03.05

92

юклык формасы –мый;-ми

1

Нишләми? соравына җавап бирүче сүзләрне формалаштырырга , кулланырга өйрәнү

Сүз төркемнәре төшенчәсен аңлый белү күнекмәләре.

Юклык формасы белән җөмләләр төзү.

Эшнең эшләнмәгәнен күрсәтүче чараны истә калдыру

04.05

93

Сөйләм, җөмлә

1

Җөмләләрне дөрес итеп төзи белү

җөмләләр төзи белү күнекмәләре

Җөмләләр төзү

Дөрес җөмлә төзү

08.05

94

Җөмлә һәм сүз

1

язма сөйләмдә җөмләне формалаштыра белергә өйрәнү

Ишетеп яза белү, язма сөйләмдә җөмләне формалаштыра белү

Җөмлә –нәрсә? Сүз –Нәрсә? Аера белү.

Җөмләләр төзү

10.05

95

Җөмлә ахырында куела торган тыныш билгеләре

1

Ишетеп яза белү, интонацион яктан җөмләләрне аера белергә өйрәнү

Ишетеп яза белү, хикәя, сорау, тойгылы җөмләләрне аерырга өйрәнү

Тыныш билгеләренә игтибар итү

Төрле тыныш билгеәре белән җөмләләр язу

11.05

96

Сүз төркемнәрен кабатлау

1

Сүз төркемнәренең предметны, аның билгесен, эш-хәрәкәтен белдерүен истә калдыру, аера белү күнекмәләрен ныгыту

Сүз төркемнәренең предметны, аның билгесен, эш-хәрәкәтен белдерүен истә калдыру, аера белү

Сүз төркемнәренә караган сүзләр язу

Сүз төркемнәрен аеру

15.05

97

Контроль диктант “Яз җитте”

1

Ишетеп язу күнекмәләрен ныгыту, җөмлә ахырында куела торган тыныш билгеләрен үзләштерүне тикшерү

Ишетеп язу күнекмәләрен ныгыту

Дөрес язу

Дөрес,матур зуга этәрү.

17.05

98

Хаталар өстендә эш. Җөмлә төзү күнекмәләрен ныгыту күнегүләре

1

җөмлә ахырында куела торган тыныш билгеләрен кабатлау

Дөрес итеп җөмлә төзү күнекмәләрен булдыру

Хаталы сүзләрне яңадан күчереп язу

Җөмләләр төзү

18.05

99

Җөмлә төзү күнекмәләре

1

Ел буена өйрәнгәннәрнеязма, сөйләм телендә куллана белү.

Үткән темаларны сөйләм, язма телдә куллана белү күнекмәләре.

Үткән темалардагы авыр сүзләрне язу

Өйрәнелгән материалны истә калдыру

22.05

99 сәг

1

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А._____

Протокол № _ от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию Хайрутдинова Л.А.._______

«31» августа 2016г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К.________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

по учебному предмету «Татарский язык» (русская группа, базовый уровень)

начального общего образования

1 «Б» класс

учитель

высшей квалификационной категории

Шаймарданова М.К.

Рассмотрено на заседании

педагогического совета

протокол № 1 от

«31» августа 2016 года

2016- 2017 учебный год

Рус төркеме өчен татар теле дәресләренә төзелгән

эш программасының паспорты

Сыйныфлар: 1

Укытучы: Шәймарданова М.К.

Сәгатьләр саны:

1 нче сыйныф - 99(атнага 3 сәгать).

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1 Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан 2011 нче елда бастырылган 1 — 11 нче сыйныфларда коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы (авторлары Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева)

2. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан төп гомуми белем бирү өчен бастырылган”Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы” Төзүче-авторлары: Р. З. Хәйдәрова, К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова Казан ,2013

3.2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

4. .Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

5.Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән“ Коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбиятын укыту программасы”на (1-11 нче сыйныфлар), ( авторлары Р.З.Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева Казан, “Мәгариф” нәшрияты, 2014 нче ел .Әлеге программа укытучыларга эш программаларын төзү өчен нигез булып тора: ул укыту предметының мәҗбүри өлешен билгели, һәм аның җирлегендә авторлар укыту эчтәлегенең вариатив өлешен сайлый алалар. Эш программаларында укытучылар эчтәлекне сайлауда, уку материалын өйрәнүгә сәгатьләр санын бүлү һәм аны өйрәнү эзлеклелеген билгеләүдә, шулай ук укучыларның төп компетенцияләрен формалаштыру юлларын ачыклауда үз юнәлешләрен тәкъдим итә алалар. Программа бердәм белем бирү киңлеген һәм шул ук вакытта альтернативлыкны саклап калу максатын күздә тота.

УКУ ПРЕДМЕТЫНА ГОМУМИ ХАРАКТЕРИСТИКА

Рус телендә сөйләшүче укучыларга татар телен дәүләт теле буларак укытуның төп максаты - телне аралашу чарасы буларак үзләштерүне тәэмин итү, көндәлек тормышта, полиэтник җәмгыятьтэ үзара аңлашу һәм хезмәттәшлек итү күнекмәләрен формалаштыру. Татар телен дәүләт теле буларак укыту укучыларны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, аларның аралашу культурасын формалаштыру чарасы, башка халыкларга карата хөрмәт хисе, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль күнекмәләр булдыру чарасы.

Рус телендә сөйләшүче 1- 4 нче сыйныфлары укучыларына татар теленнән белем бирүнең

максатлары:

-укучыларга татар теленең фонетик , лексик, грамматик нигезләре буенча гамәли белем бирү;

- балаларда телдән һәм язма сөйләм күнекмәләре булдыру; сөйләм эшчәнлеген барлык төрләре буенча күнекмәләр формалаштыру;

- укучыларның иҗади активлыгын арттыру, аларда татар телен өйрәнүгә омтылыш һәм кызыксыну тәрбияләү;

- балаларның рухи дөньясын баету, төрле милләт вәкилләре арасында телләрне өйрәнү аша бер-берсенә ихтирам һәм дуслык

хисе тәрбияләү;

бурычлары :

- өйрәнелгән материалга нигезләнгән татар сөйләмен укытучыдан яки башка укучылардан ишетеп аңлау;

- диалогик, монологик сөйләм күнекмәләрен формалаштыру;

- текстларны сәнгатьле итеп, аңлап укый белү күнекмәләрен булдыру;

- татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;

УКУ ПРЕДМЕТЫ ЭЧТӘЛЕГЕНЕҢ КЫЙММӘТЕНӘ ТӨШЕНҮ ТАСВИРЛАМАСЫ

Программаны үзләштерү нәтиҗәсендә, укучылар түбәндәгеләрне өйрәнә:

• Россия Федерациясендәге телләр һәм мәдәниятләрнең күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат ала, телнең милли үзаңны белдерүгә нигез булуын күзаллый;

• телнең милли мәдәни күренеш һәм аралашу чарасы булуына төшенә, рус теленең Россия Федерациясендә дәүләт теле буларак тоткан урынын һәм аның төрле милләтләр арасында аралашу чарасы булуын аңлый;

• укучыларда телдән һәм язма сөйләмне дөрес итеп төзүгә уңай караш тәрбияләнә, алар аны шәхеснең тәрбияле булу билгесе итеп кабул итә;

• татар телендә башлангыч орфоэпик, лексик һәм грамматик төшенчәләрне, сөйләм әдәбе кагыйдәләрен үзләштерә, аралашуның максат һәм бурычларыннан чыгып, тиешле тел берәмлекләреннән урынлы итеп файдалана белә;

• аралашу вакытында өйрәнелгән тел берәмлекләрен танып-белү һәм гамәли максатлардан чыгып файдалана.

Рус мәктәбендә укучы рус балаларына татар теле укыту түбәндәге нәтиҗәләргә китерә:

• Россия Федерациясе һәм аның төрле регионнарының тел һәм мәдәният ягыннан бердәм һәм күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат бирелә;

• укучылар телнең милли мәдәнияткә каравын, аның төп аралашу чарасы булуын аңлый;

• әдәби нормаларга туры килгән телдән һәм язма сөйләмгә ия булган кешегә уңай мөнәсәбәт тәрбияләнә, аның культуралы шәхес булуы аңлатыла;

• татар теленең орфоэпик, лексик, грамматик нормалары һәм сөйләм әдәбе турында башлангыч мәгълүмат бирелә, аралашу өчен кирәкле тел материалын сайлап кулланырга өйрәтә;

• татар теле буенча алган белемнәрне укучы танып-белү һәм аралашу өчен тиешенчә куллана белә.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ПЛАНЛАШТЫРЫЛГАН НӘТИҖӘЛӘРЕ

Укытуның шәхси нәтиҗәләре:

“ Татар теле” предметы буенча 1 - 4 сыйныфлары укучылары өчен программаны үзләштерү өчен шәхси нәтиҗәләре:

- татар теленең дәүләт теле буларак ролен аңлау;

- шәхесара һәм мәдәниара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру;

- татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру;

- әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау.

Укытуның метапредмет нәтиҗәләре:

Татар теле укыту, танып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йөртү, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә, шулай ук, реаль тормышта туган проблемаларны хәл итү өчен кирәк булган универсаль уку гамәлләрен (танып белү, регулятив, коммуникатив)формалаштыругахезмәт итә.

Танып белү нәтиҗәләре:

- фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;

- иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;

- объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;

- төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;

- тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.

Регулятив нәтиҗәләр:

- уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;

- эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;

- уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;

- билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;

- укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;

- ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;

- дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм алар белән дөрес эш итә белү;

- дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.

Коммуникатив нәтиҗәләр:

- әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;

- әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;

- аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

- парларда һәм күмәк эшли белү;

- мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару;

- әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.

Татар теленә өйрәтүнеңпредмет нәтиҗәләре:

1 нче сыйныф:

Сузык һәм тартык авазлар, аларның аермасы. Калын һәм нечкә сузыклар. Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны аерырга өйрәнү.

Татар һәм рус телләрендәге сузык һәм тартык авазларны чагыштырып, дөрес әйтә белү, транскрипция билгеләре белән таныштыру.

Сүзләрне иҗекләргә бүлү, иҗекләп икенче юлга күчерү. Иҗек калыпларына нигезләнгән уку кагыйдәләрен гамәли үзләштерү.

Озын һәм кыска сузыкларны сүзләрдә дөрес итеп әйтә белү.

Татар хәрефләренең кабул ителгән формаларын дөрес язу.

Сүз басымы. Сүзләрдә басымны дөрес кую.

Ялгызлык исемнәрен баш хәрефтән башлап язарга өйрәнү.

Матур һәм дөрес язу күнекмәләре булдыру.

Күчереп яза белү. Сүзлек диктантлары яза белү. Бәйрәмнәр белән котлап, котлау кәгазьләре язу

Исемнәрнең берлек һәм күплек саны.

Исемнәргә кем? нәрсә? сорауларын куя белү.

Исемнәрнең 1, 2 затта берлектә тартым белән төрләнеше белән таныштыру.

Исемнәрнең юнәлеш, чыгыш, урын-вакыт килешләре белән таныштыру.

Микъдар һәм тәртип саннары белән таныштыру (1-10 саннары).

Зат алмашлыкларын берлектә баш, иялек, юнәлеш килешләрендә сөйләмдә куллану белән таныштыру.

Бу күрсәтү алмашлыгын сөйләмдә куллану.

Кая? Кайда? Кайдан? сорауларына җавап бирә белү.

Ничә? Ничек?Нинди? сорауларына җавап бирә белү.

Хәзерге заман хикәя фигыльнең 1,2,3 зат формаларын берлектә сөйләмдә куллану.

Боерык фигыльнеңII затта берлек сан формасы белән таныштыру.

-мы/-ме, түгел, әле кисәкчәләрен сөйләмдә куллану.

Белән бәйлеген исем белән сөйләмдә куллану.

Һәм теркәгечен сөйләмдә куллану.

Сыйфат+исем төзелмәсен сөйләмдә куллану.

Сан+исем төзелмәсен сөйләмдә куллану.

заман хикәя фигыльне III зат берлек санда сөйләмдә куллану.

Татар һәм рус телләрендә җөмләдәге сүз тәртибе белән таныштыру.

Иртәгә эшлим конструкциясе белән таныштыру.

Сүз басымы. Аны дөрес куя белүгә ирешү, рус сүзләре белән чагыштырып күрсәтү. Басымлы иҗекләрне һәм сүзләрне дөрес уку һәм матур язу күнемәләрен гомумиләштерү.

Орфоэпик һәм орфографик яктан сөйләмне оештыру эшен тирәнәйтү. Күчереп яза белү. Сүзлек диктантлары яза белү. Әйтелеше белән язылышында аерма булган сүзләрне яза белү. Бәйрәмнәр белән котлап, котлау кәгазьләре язу. Укылган әсәр, тәкъдим ителгән сюжет яки рәсем буенча хикәя язу.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКУ ПЛАНЫНДАГЫ УРЫНЫ ТАСВИРЛАМАСЫ

“Татар теле” предметы Татарстан республикасының башлангыч гомуми белем бирү 2 нче модель базис уку планының “Филология” бүлегендә урын алган. Татар теле (база дәрәҗәсе).

Сәгатьләр саны:

1 нче сыйныф - 99 (атнага 3 сәгать).

Белем һәм күнекмәләрне тикшерү өчен түбәндәге эш төрләре кертелде:

1 нче сыйныф- күчереп язу-2, котлаулар язу-2, хат язу-1.

.

Укучылар эшчәнлегенә бәяләү критерийлары:

1нче сыйныф:

Билгесез уку системасы.

ПРЕДМЕТЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ

1 нче сыйныф:

Бүлекләр, темалар

Темага караган төп төшенчәләр

Прогр.

1.

Әйдәгез танышабыз

11

Татар телен өйрәнүнең әһәмиятен аңлату, дәреслек белән танышу, -мы/-ме сорау кушымчаларын өйрәнү, кайда соравына җавап бирү,; кире кага, раслый белү; бер-береңнең яшен сорый белү.1-10 га кадәр саннар .

2

Урман дусларыбыз

4

Татарстан җирлегендә яшәүче кыргый хайван исемнәрен атый белү, аларның санын әйтә белү, кайда яши? Кайда сораулары һәм аларга өйрәнелгән сүзләр белән җавап бирә белү.Исемнәрне күплек санда куллана белү.А,ә, о,ө, ,ү хәрефләре һәм алар белдергән авазлар белән танышу, аларны язу.

3

Спорт бәйрәме

8

Иптәшеңә командалар бирә белү. Спорт бәйрәмендә нишләгәнеңне әйтә белү. Дустыңны уйнарга чакыра, кем белән уйнаганыңны әйтә белү. Н, ң, и, ы,у, ү,т, л, к хәрефләре һәм алар белдергән авазлар белән танышу, аларны язу. Калын һәм нечкә сузык авазлар белән танышу. Нишлисең? соравына җавап бирү.

4

Без мәктәптә

5

Уку-язу әсбапларының исемнәрен, санын әйтә белү, үзеңә кирәк әйберне сорап ала белү. М,с, р хәрефләре, алар белдергән авазлар белән танышу, аларны уку, язу. Мин, син, ул алмашлыкларын сөйләмгә кертү. Ничек? Кайда? сорауларына җавап бирү

5

Йорт хайваннары һәм кошлары

9

В, г, д, з, б, п,э, й, е хәрефләре, алар белән белдерелгән авазлар белән танышу, боерык фигыль формасын, хәзерге заман хикәя фигыльнең 1-3 зат берлек сан формасын куллану. Кая? Кайда? Кайдан? сорауларына җавап бирү, исемнәрнең берлек санда тартым төрләнеше белән танышу

6

Бакчада

8

Ж, җ, ш, щ, ч хәрефләре, алар белән белдерелгән авазлар белән танышу. Яшелчә, җиләк- җимеш исемнәрен, санын ,тәмен әйтә белү.Исемнәрне күплек санда куллану. Фигыльләрне юклык формасында куллану

7

Кыш

11

Х, һ, ф, ц, ю,ь, ъ хәрефләре, алар белдергән авазлар, татар алфавиты белән танышу. Яңгырау һәм саңгырау авазлар төшенчәсен бирү. Уенга чакыра белү, бәйрәмгә чакыру кәгазе яза белү, кышкы көнне тасвирлый белү, фикереңне кире кага һәм раслый белү, бергә уйнауны планлаштыра белү. Нинди? Нишли? Сорауларына җавап

8

Сәламәт бул

8

Тән әгъзаларын әйтә белү, авыру кешенең хәлен белешергә өйрәнү; авыруның хәлен сорау, аңа киңәш бирү.

9

Безнең гаилә

8

Гаилә әгъзаларының исемнәрен атый, үз гаиләсе турында сөйли, иптәшеңнең гаиләсе турында сорвй белү.

Яз билгеләре турында сөйли , ел фасылларын сурәтли , 8нче Март бәйрәме белән котлый белү, өй эшләрендә булышу турында сөйли белү, эш куша белү.Син алмашлыгын төшем килешендә куллануны үзләштерү

10

Татар халык ашлары

6

Татар халык ашларының исемнәрен, ризыкларның тәмле булуын, нинди ризыклар яратканыңны, нинди ризык кирәк икәнен, нәрсә белән чәй эчкәнеңне әйтә белү. Кунакларны каршы ала, аларны табынга чакыра белү. Туган көн турында сөйли, туган көн белән котлый белү.Ашарга, чәй эчәргә чакыра белү. Хат яза белү, хәзерге заман хикәя фигыльләрне I, II, III затларда куллана белү.

11

Кибеттә

9

Ашамлыклар исемнәрен,нәрсә ашаганыңны, эчкәнеңне әйтә, кибеттә сатып ала белү. Савыт-саба исемнәрен дөрес әйтә белү. Киемнәрнең исемен, төсен, нинди кием кигәнеңне әйтә белү, сыйфатларны сөйләмгә кертү.

12

Без шәһәрдә яшибез

7

Үз шәһәрең турында, гаиләң турында сөйли белү, Татарстан шәһәрләрен атый белү.

13

Җәй

5

Җәйге табигать, җәйге ял турында, сабантуй турында сөйли белү.

Барлыгы

99

УКЫТУ ПРОЦЕССЫН ОЕШТЫРУНЫҢ МАТЕРИАЛЬ-ТЕХНИК ТӘЭМИН ИТЕЛЕШЕ

Программалар::

Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1 — 11 нче сыйныфлар)” Казан-2014

ТР Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан рөхсәт ителгән «Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы”(1 -11 нче сыйныфлар) / Төз. Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. – Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2011

Методик әдәбият:

1..А.Ш.Асадуллин, Р.А.Юсупов «Рус телле балаларга татар телен укыту методикасы нигезләре» Казан, «Мәгариф» нәшрияты, 2006

2. Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 1, 2 , 3, 4 нче сыйныф, укытучы өчен кулланмалар, Казан “Татармультфильм», 2013

3.А.Н.Газизова, Башлангыч сыйныфлар өчен диктантлар җыентыгы (рус телендә сөйләшүче балалар өчен), Казан, “Яңалиф” нәшрияты, 2007

4Р.З.Хайдарова «Научно-педагогические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан» Набережные Челны,2006

5 Ф.Ф.Харисов «Татар теленчит тел буларак өйрәтүнең фәнни-методик нигезләре» Казан, “Мәгариф”, 2002.

6. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф»журналлары, “Ачык дәрес” газетасы

7. “Салават күпере” журналлы

8. Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, 2013

9. Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. Татарский язык в таблицах. Яр Чаллы.

Интернет-ресурслар:

Татарский интернет портал. http://www.tatarlar.narod.ru/

Татарская электронная библиотека. http://www.kitap.net.ru/

Татар әдипләре. http://www.adiplar.ru/

Татар телне өйрәнүчеләргә / www.nowa.cc/showthread.ru

Гаилә, өйдә булышу

Яз

Дәрес темасы

Сә-гать

саны

Дәрес тибы

Өйрәнелергә тиешле грамматик материал

Көтелгән нәтиҗә

Үткәрү

вакыты

Искәрмә

метапредмет

предмет

шәхси

план

факт

Әйдәгез, танышабыз! (12 сәгать)

1.

Әйдәгез, танышабыз!

1

ЛКФ

Әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра белү, таныша белү күнекмәләрен формалаштыру.

Ихтыяр көче, активлык сәләтләрен үстерү, фикерләргә өйрәнү,аралашу калыбын төзи белү

Әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра белү, таныша белү

Әхлакый кагыйдәләрдә ориентлаша белү

01.09

2.

Синең исемең ничек? соравы.

1

ЛГКФ

Әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра белү, таныша белү күнекмәләрен формалаштыру.

Уку хезмәтендә үзенә кечкенә генә максат куя белү,төп мәгълүматны аера белү

Хәерле көн! Хәерле иртә!

Сау булыгыз!

Әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра белү, таныша белү

Татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

05.09

3.

Бу кем? Бу нәрсә? сораулары

1

ГКФ

Бу кем? Бу нәрсә? сораулары аша кирәкле информацияне ала белү күнекмәләрен формалаштыру

Дәрескә кирәкле уку- язу әсбапларын әзерләргә өйрәнү

Дәреслек белән эш итә белүБу кем? Бу нәрсә? сораулары аша кирәкле информацияне ала белү

Татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

07.09

4.

Сорау белдерүче кисәкчәләр –мы/-ме

1

ГКФ

Кире кага һәм раслый белү. Әңгәмәдәшеңнең хәлен сорый белү күнекмәләрен формалаштыру

Уку –язу әсбаплары белән дөрес эш итә белү;төп фикерне аера белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләүКире кага һәм раслый белү. Әңгәмәдәшеңнең хәлен сорый белү

Татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

08.09

5.

Хәлләр ничек? Рәхмәт, яхшы конструкцияләре.

1

ЛКФ

Әңгәмәдәшеңнең хәлен сорый белү күнекмәләрен формалаштыру

Уку –язу әсбаплары белән дөрес эш итә белү;төп фикерне аера белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләүӘңгәмәдәшеңнең хәлен сорый белү

Әхлакый кагыйдәләрдә ориентлаша белү, аларны үтәү мәҗбүрилеген аңлау

12.09

14.09

Корбан бәйршм

6.

Бу нинди шәһәр? соравы

1

ЛГКФ

Бу нинди шәһәр? соравын куя, аңа җавап бирә белү күнекмәләрен формалаштыру

Уку –язу әсбаплары белән дөрес эш итә белү;төп фикерне аера белү

Бу нинди шәһәр? соравын куя, аңа җавап бирә белү

Бу Казанмы?

Юк,бу Казан түгел,бу-Әлмәт.

Шәхесара, мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

14.09

14.09

7.

Урын-вакыт килеше.

1

ЛГКФ

Урын-вакыт килеше һәм аның сорау-лары белән таныштыру.Шәһәрдә,

авылда сүзләрен кулланышка кертү.

Үзеңнең кайда яшәвең турында хәбәр итә белү күнекмәләрен формалаштыру

Уку хезмәтендә үзенә кечкенә генә максат куя белү,төп мәгълүматны аера белү

Галя шәһәрдә яши. Оля авылда яши. Ул Чаллыда яши.

Үзеңнең кайда яшәвең турында хәбәр итә белү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

15.09

8.

Син кайда яшисең? соравы.

1

ЛГКФ

Әңгәмәдәшеңнең яшәү урынын сорый һәм үзеңнең кайда яшәвең турында хәбәр итә белү күнекмәләрен формалаштыру

Әңгәмәдәшеңнең яшәү урынын сорый һәм үзеңнең кайда яшәвең турында хәбәр итә белү

Дәреслек белән эш итә белүӘңгәмәдәшеңнең яшәү урынын сорый һәм үзеңнең кайда яшәвең турында хәбәр итә белү

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

19.09

9

Син кайда яшисең? соравын кабатлау.

1

ЛГКК

Әңгәмәдәшеңнең яшәү урынын сорый һәм үзеңнең кайда яшәвең турында хәбәр итә белү күнекмәләрен камилләштерү

Уку –язу әсбаплары белән дөрес эш итә белү;төп фикерне аера белү

Мин Алабугадаяшим. Мин Та-тарстанда яшим. Кем Чал-лыда яши? Галя шәһәрдә яши. Әңгәмәдә-шеңнең яшәү урынын со-рый һәм үзеңнең кайда яшә-вең турында хәбәр итә белү

Яшәгән урынына хөрмәт хисе булдыру

21.09

10

Микъдар саннары .

1

ЛГКФ

Микъдар саннары белән таныштыру,

кулланышка кертү.Бер-береңнең яшен, ничәнче сыйныфта укуын сорый һәм җавап бирә белү күнекмәләрен формалаштыру

Фикерләүне үстерү;алган белемне чынбарлык белән бәйли белү.Саный белъ

Дәреслек белән эш итә белүБер-береңнең яшен, ничәнче сыйныфта укуын сорый һәм җавап бирә белү

Бер-берләренә карата игътибарлы булырга өйрәнү

22.09

.

22.09

11

Сиңа ничә яшь? соравы .

1

Д/МС

Өйрәнелгән барлык конструкция-ләрне яңа дидактик материаллар, уеннар, ситуатив һәм ишетеп аңлау күнегүләре аша кабатлау.Ничәнче сыйныфта укуыңны әйтә белү

Логик фикерләүне үстерү, сәбәп – нәтиҗә бәйләнешләрен таба белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү Дәреслек белән эш итә белүНичәнче сыйныфта укуыңны әйтә белү

Бер-берләренә карата игътибарлы булырга өйрәнү

26.09

26.09

12.

”Әйдәгез,таныша-

быз”темасын кабатлау

1

ЛКК

Өйрәнгән лексик берәмлекләрне актив куллана белү күнекмәләрен камилләштерү

Фикерләүне үстерү;алган белемне чынбарлык белән бәйли белү

Ничәнче сыйныфта укуыңны әйтә белү.Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Шәхесара, мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

28.09

28.09

Урман дусларыбыз (7 сәгать)

13.

Татар хәрефләренә кереш.

1

ЛГКФ

Татар хәрефләре белән таныштыру. Урман дусларыбызның исемнәрен

кулланышка кертү.

Хәрефләрне классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгели белү

Урман дусларыбызның исемнәрен әйтә белү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

29.09

29.09

14.

Сузыклар һәм тартыклар.

1

ЛГКФ

Сузыклар һәм тартыклар бүленеше белән таныштыру.Кыргый хайван исемнәрен атый белү,сөйләмдә формалаштыру.

Кыргый хайваннарның исемнә Сорауга җавап бирү рен атый белү,

Хәрефләрне классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

03.10

03.10

15.

Ә ә хәрефе һәм авазы..

1

ЛГКФ

Әә авазы һәм хәрефе белән таныштыру.Бер-береңне чакыра белү күнекмәләрен формалаштыру

Әә авазы һәм хәрефе белән таныштыру.Бер-береңне чакыра белү

Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану. Чагыштыру өчен уртак билгеләрне таба белү.

Әхлаклылык кагвйдәләрен саклый белү

05.10

16.

Кайда яши? соравы.

1

ЛГКФ

Кайда яши? соравын сөйләмдә формалаштыру

Татарстанда нинди

хайваннар яши?соравына җавап бирә белү

Фикерләүне үстерү;алган белемне чынбарлык белән бәйли бел

Сөйләм кагыйдәләрен саклый белү

06.10

17.

Нинди? соравы.

1

ЛГКФ

Нинди? соравы белән танышты-ру,сөйләмгә кертү.Татарстанда яшәмәүче хайваннар белән таныштыру.Хайваннарның кайда яшәгәнен әйтә, аларны сурәтли белү күнекмәләрен формалаштыру

Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру; Хайваннарның кайда яшәгәнен әйтә, аларны сурәтли белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану. төп фикерне аера белү, дәреслек белән эшләү кагыйдәләрен белү

Хайваннарга карата мәрхәмәтле булырга өйрәнү

10.10

18

Кем? соравы.

1

ЛГКК

Кем?соравын ныгыту;“Төремкәй” әкияте белән таныштыру;Әкиятнең эчтәлеген искә төшерү.

Әкиятнең эчтәлеген аңлый белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Сәнгатьле сөйләм кагыйдәләренә өйрәнү, рәсе буенча сөйләү күнекмәләрен булдыру

Дөрес, матур сөйли белү

12.10

19

Күплек сан формасы.

1

ЛГКФ

Күплек сан формасы белән таныш-тыру,сөйләмдә формалаштыру.

“Төремкәй” әкиятен кабатлау, ныгыту.

Әкиятнең эчтәлеген аңлый белү

Системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү. Фикерләүне үстерү;алган белемне чынбарлык белән бәйли белү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

13.10

20.

Нишли?соравы.

1

ГКК

Нишли? соравына җавап бирә белү күнекмәләренкамил.-рү;

өйрәнелгән фиг-нең күплек формасы белән таныштыру

Нишли?соравынаҗавапбирәбелү

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

17.10

21.

Боерык фигыль.

1

ГКФ

Иптәшеңә командалар бирә белү күнекмәләрен формалаштыру

Боерык фигыльне дөрес куллана белү ;Иптәшеңә командалар бирә белү

. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

19.10

22.

Боерык фигыльнең 2нче зат берлек сан формасы

1

ГКФ

Әле кисәкчәсен боерык фигыльнең II зат берлек сан формасы белән куллану күнекмәләрен формалаштыру

Боерык фигыльнең

II зат берлек сан формасын куллана белү

Дәреслек белән эш итә белү Логик фикер йөртү сәләтен үстерү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

24.10

23.

Уу хәрефе һәм авазы.

1

ЛГКФ

Уу хәрефе һәм авазы белән таныштыру.Хайваннарны, кешеләрне характерлый белү күнекмәләре формалаштыру.

Хайваннарны, кешеләрне характерлый белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

26.10

24.

Сузыклар.

1

ЛГКК

Сузыклар белән таныштыру,сөйләмдә камил.-рү.

Спорт төрләре белән таныштыру.

Узган дәрес сөйләмен дөрес куллана белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

27.10

25.

Нишлисең?соравы.

1

ЛГКФ

Нишлисең?соравы һәм Үү хәрефе, авазы белән таныштыру.

Хайваннарны, кешеләрне харак-терлый белү күнекм. камил.-рү

Хайваннарны, кешеләрне характерлый белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

07.11

07.11

26.

Уйный фигыленең I, II затларда төрләнеше

1

ГКФ

Уйный фигыленең I, II затларда төрләнеше белән таныштыру,

сөйләмдә формалаштыру

Син кем белән уйныйсың?

Мин Алсу белән уйныйм.

Кем белән уйнавыңны әйтә белү

Логик фикер йөртү сәләтен үстерү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

09.11

27.

Кем белән уйныйсың? соравы.

1

Д/МС

Кем белән уйныйсың? соравын әйтә, аңа җавап бирә белү күнекмәләрен формалаштыру

Кем белән уйныйсың?

Мин Акбай белән уйныйм.

Кем белән уйнавыңны әйтә белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

10.11

28.

Кк хәрефе һәм авазы.

1

ГКФ

Кк хәрефе һәм авазы белән таныштыру.

[к] авазын дөрес әйтә белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

14.11

29.

Тәртип саннары

1

ГКФ

Тәртип саннарын сөйләмдә куллану белән таныштыру; Предметларның санын әйтә белү күнекмәләре камил.-рү

Марат беренче килә.

Мин беренче партада утырам. Тәртип саннарын сөйләмдә куллана белү

Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

16.11

Мәктәптә (5 сәгать)

07.10.

30.

Бу нәрсә?соравын кабатлау.

1

ЛКФ

Бу нәрсә? соравын камилләштерү.

Уку-язу әсбапларының исемнәре белән таныштыру, аларның санын әйтә белү. Үзеңә кирәк әйберне сорап ала белү күнекмәләре булдыру

Уку-язу әсбапларының исемнәрен, аларның санын әйтә белү. Үзеңә кирәк әйберне сорап ала белү

Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү

Әхлакый кагыйдәләрдә ориентлаша белү

17.11

Татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

31

Исемнәрнең күплек саны.

1

ЛГКФ

Исемнәрнең күплек сан формасы белән таныштыру ,кулланышка кертү.Төсләр белән таныштыру.

Миңа дәфтәр кирәк. Сиңа дәфтәр кирәкме?

Үзеңә кирәк әйберне сорап ала белү.Исемнәрнең күплек сан формасын куллана белү

Дәреслек белән эш итә белү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

21.11

32

Татар теле дәресе конструкциясе.

1

ЛКК

Татар теле дәресе конструкциясе

белән таныштыру; сөйләмгә кертү.

Әйбернең кирәк һәм кирәк түгеллеге турында хәбәр итү күнекмәләрен камил.-рү

Әйбернең кирәк һәм киәк түгеллеге турында хәбәр итә белү

Логик фикер йөртү сәләтен үстерү. ) Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү

Шәхесара, мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

23.11

33

Ничек?соравы.

1

ЛГКФ

Ничек?соравы белән таныштыру.

Үзеңнең һәм иптәшеңнең ничек укы-ганын әйтә белергә өйрәнү.Ярдәм сорый белүне, эш куша белүне һәм эшне планлаштыра белүне форма-ру.

Үзеңнең һәм иптәшеңнең ничек укыганын әйтә белү;

Ярдәм сорый белү. Эш куша белү

Дәреслек белән эш итә белү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

24.11

34

Кайда? соравы .

1

ГКФ

Кайда? соравын сөйләмдә ныгыту.

Предметларның урынын, санын

әйтә белү күнекмәләрен формалаштыру

Китап кайда?

Предметларның урынын, санын

әйтә белү

Логик фикер йөртү сәләтен үстерү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

28.11

Йорт хайваннары һәм кошлары (10 сәгать)

17.10.

35.

Букүрсәтү алмашлыгы.

1

ЛГКФ

Бу күрсәтү алмашлыгы белән таныштыру, сөйләмдә формалаш-

тыру;Яшәү урыныңны әйтә белер-гә өйрәнү.Йорт хайваннарының һәм кошларының исемнәрен әйтә белергә өйрәнү

Яшәү урыныңны әйтә белү. Йорт хайваннарының һәм кошларының исемнәрен әйтә белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

30.11

36.

Вв хәрефе һәм ул белдергән авазлар.

1

ЛГКК

Вв хәрефе һәм ул белдергән авазлар белән таныштыру.

[w]авазын дөрес әйтә белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

01.12

37.

Гг хәрефе һәм ул белдергән авазалар

1

ЛГКК

Гг хәрефе һәм ул белдергән аваз-лар белән таныштыру.

Хушлашырга, кунакка чакыра белергә һәм кая барганыңны әйтә белү күнекмәләрен булдыру.

Хушлашу, кунакка чакыра белү;Кая барганыңны әйтә белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

05.12

38.

Кая? Кемгә? сораулары

1

ГКФ

Кая? кемгә? сораулары һәм аларга җавап бирүформасы белән таныштыру.Кая? кемгә? сораулары һәм, аларга җавап була-рак, исемнәрне юнәлеш килешен-дә куллануны формалаштыру.

Кая? кемгә? сораулары һәм аларга җавап бирә белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләүАвазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

07.12

39.

Дд хәрефе һәм авазы.

1

ГКФ

Дд хәрефе һәм авазы белән таныштыру,дөрес язу күнек.формал-у.Очрашканда хәл сораша белү күнекм.-н камил.

Очрашканда хәл сораша белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

08.12

40.

Кайдан? соравы

1

ГКФ

Кайдан? соравы белән таныштыру

күнекмәләрен формалаштыру.Зз авазы һәм хәрефе белән таныштыру.

Кайта сүзе белән таныштыру

Иптәшеңнең кайдан кайтканын сорый һәм үзеңнең кайдан кайтканыңны әйтә белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

12.12

41.

Кая ?Кайда?Кайдан?сорау-

лары

1

ГКФ

Кая ?Кайда?Кайдан?сорауларын сөйләмдә формалаштыру. Бб хәрефе һәм авазы белән таныш-тыру.Кая барганыңны, кайда торганыңны, кайдан кайтканыңны әйтә белү

Кая барганыңны, кайда торганыңны, кайдан кайтканыңны әйтә белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

14.12

42.

Пп хәрефе һәм авазы.

1

ГКК

Пп авазы һәм хәрефе белән таныштыру.Кая?Кайда?Кайдан?

сорауларын кабатлау.Кая барга-ныңны, кайда торганыңны, кайдан кайтканыңны әйтә белүне камил.-

Азат кайда? Почтада.

Ул нишли? Телеграмма яза.

Кая барганыңны, кайда торганыңны, кайдан кайтканыңны әйтә белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү. Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

15.12

43.

Исемнәрнең I-зат берлек сан тартым белән төрләнеше.

1

ГКФ

Исемнәрнең I-зат берлек санда тартым белән төрләнешен һәм кушымчаларың ялгану тәртибен формалаштыру. Ээ хәрефе һәм ул белдергән авазлар б-н тан.-у.

Предметның үзеңнеке булуын әйтә белү.

Минем куяным.

Минем этем.

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

19.12

44.

Йоклый фигыленең I, III затта төрләнеше.

1

ГКФ

Йй хәрефенең язылышы һәм укы-лышы белән тан.-у..Йоклый фигылен I, III затта дөрес кулла-ну күнекмәләрен формалаштыру

Әни, тыныч йокы!

Әти, хәерле иртә!

Йоклый фигылен I, III затта сөйл. куллана белү

Дәреслек белән эш итә белү Логик фикер йөртү сәләтен үстерү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

21.12

Бакчада (9 сәгать)

45.

Жж хәрефе һәм авазы

1

ЛКФ

Жж хәрефе б-н таныштыру.

Яшелчә исемнәрен, санын, аларның төсен, тәмен әйтә, аларны сорап ала белү күнекмәләрен формалаштыру.

Яшелчә исемнәрен, санын, аларның төсен, тәмен әйтә, аларны сорап ала белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

22.12

46

Җҗ хәрефе һәм авазы.

1

ДСҮ

Җҗ хәрефе һәм авазы б-н тан.-у.

Кирәк, кирәкми сүзләрен сөйләмдә

формалаштыру

Кирәк,кирәкми сүзләрен сөйләмдә куллануга ирешү

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

09.01

47

Нинди? соравын кабатлау.

1

ЛКК

Җҗ авазы һәм хәрефе белән таныштыру. Нинди? соравын кабатлау.Яшелчә исемнәрен, санын, аларның төсен, тәмен әйтә, аларны сорап ала белү

Яшелчә исемнәрен, санын, аларның төсен, тәмен әйтә, аларны сорап ала белү

Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау . Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

11.01

48

Ничек?соравын кабатлау.

1

ЛГКФ

Ничек?соравы белән камил.-рү.

Үзеңнең һәм иптәшеңнең ничек укыганын әйтә белергә,ярдәм сорый белергә һәм эш куша белергә өйрәнү. Эшне планлаштыра белү күнекмәләрен формалаштыру.

Үзеңнең һәм иптәшеңнең ничек укыганын әйтә белү;

Ярдәм сорый белү. Эш куша белү. Эшне планлаштыра белү.

Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү. Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

12.01

49.

Калын һәм нечкә сузыклар.

1

ЛГКФ

Калын һәм нечкә сузыкларны сөйләмдә формалаштыру.

“Шалкан”әкиятенең эчтәлеге белән таныштыру.

Үсә,тарта,булыш

Әби, кил әле тизрәк,булыш! Ярдәм сорый белү.

Кушымчаларга карап сүзләрне төркемнәргә бүлә алу

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

16.01

50.

Щщ хәрефе һәм авазы.

1

ЛКФ

Щщ авазы һәм хәрефе

белән таныштыру.

Кибеттә сатып ала белү күнекмәләрен формалаштыру.

Кибеттә сатып ала белү

Чагыштыра,аера алу кебек фикерләү сәләтләрен үстерү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

18.01

51.

Чч хәрефе һәм авазы.

1

ЛГКК

Чч авазы һәм хәрефе белән таныштыру.Кая?Кайда?Кайдан?сорауларына җавап бирә белү күнекмәләрен камил.-рү

Кая?Кайда?Кайдан?сорауларына җавап бирә белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

19.01

52

Кем? Нәрсә? сорауларын кабатлау

1

ЛКК

Кем? нәрсә? сорауларына җавап бирә белү күнекмәләрен камил.-рү.

Кем? нәрсә? нишли? нинди? сорауларына җавап бирә белү

Дәреслек белән эш итә белү Кушымчаларга карап сүзләрне төркемнәргә бүлә алу

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

23.01

53

Нишли? Нинди? сорауларын кабатлау.

1

ЛКК

Д/МС

Нишли? Нинди? сорауларына җавап бирә белү күнекмәләрен камил.-рү.Хезмәтенә карап, герой-га бәя бирә белү күнекмәләрен ныгыту.

Хезмәтенә карап, геройга бәя бирә белү

Чагыштыра,аера алу кебек фикерләү сәләтләрен үстерү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

25.01

Кыш җитте (11 сәгать)

54

Хх хәрефе һәм авазы.

1

ЛГКФ

Хх хәрефе һәм авазы белән таныштыру.Кыш билгеләрен әйтә, кышкы уенга чакыра, көн нинди булуын сорый белү күнекмәләрен формалаштыру

Кыш билгеләрен әйтә, кышкы уенга чакыра, көн нинди булуын сорый белү.

Дәреслек белән эш итә белү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

26.01

55.

Чыга фигыленең I зат юклык формасы.

1

ГКФ

Чыга фигыленең I зат юклык формасы белән таныштыру.формалаштыру.

Әйдә, урамга чыгабыз!

Көн нинди?Көн салкын (җил исә).Кар явамы?

Юк, яумый. Көн нинди булуын сорый белү.

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

30.01

56.

Һһ хәрефе һәм авазы.

1

ГКФ

Һһ хәрефе һәм авазы белән таныштыру ;

Кыш бабай, Кар кызы исемнәрен сөйләмгә кертү.

Кыш бабай, Кар кызы исемнәрен әйтә белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

01.02

57

Минем чанам бар төзелмәсе

1

ЛГКФ

Минем чанам бар төзелмәсен лексикада формалаштыру.

Чана, чаңгы, тимераяк сүзләрен лексикага кертү.

Чаңгы ,чана,тимераяк,шуа

Синеңтимераягың бармы?

Юк, минем тимераягымюк.

Чана, чаңгы, тимераяк сүзләрен

куллана белү

Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

02.02

.

58

Фф хәрефе һәм авазы.

1

ЛГКф

Фф авазы һәм хәрефе белән таныштыру.

Фәнил, футбол уйнарга чык. Рөстәм, әйдә футбол уйныйбыз. Хәзер чыгам. Уенга чакыра белү

. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

06.02

59.

Цц хәрефе һәм авазы.

1

ЛГКФ

Цц авазы һәм хәрефе белән таныштыру.

Циркта бик күңелле. Аю бии.Йөгерек укый белү.

Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

08.02

60

Яя хәрефе һәм ул белдергән авазлар.

1

ЛГКФ

Яя хәрефе һәм ул белдергән авазлар белән таныштыру.

Бәйрәм белән котлый белүкүнекмәләрен формалаштыру.

Яңа ел бәйрәме белән

котлыйбыз! Бәйрәм белән котлый белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

09.02

61

Юю хәрефе һәм ул белдергән авазлар.

1

ЛГКФ

Юю хәрефе һәм ул белдергән авазлар белән таныштыру.

Бу юл кая бара?Бәйрәмгә барганыңны , бәйрәмнең кайда булганын әйтә белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

13.02

62

ь,ъ хәрефләре.

1

ЛГКФ

ь,ъ хәрефләре белән таныштыру.

Сиңа ничә яшь?Бер-береңнең яшен сорый белү

. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

15.02

63

Татар теленә хас авазларны кабатлау

1

Д/МС

Татар авазларын дөрес әйтә белү күнекмәләрен камилләштерү Тартык авазларны сөйләмдә ныгыту.

Татар авазларын дөрес әйтә белү

Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

16.02

64.

Алфавит.

1

ГКК

Алфавит белән таныштыру;

Өйрәнгән лексик берәмлекләрне актив куллану.

Татар теленә хас авазларны дөрес әйтә белү

Сузык авазларның классификациясен искә төшерү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

20.02

Сәламәт бул!(8 сәгать)

65.

Бу нәрсә?соравын кабатлау.

1

ЛГКФ

Тән әгъзаларының исемнәре белән таныштыру. Бу нәрсә?соравын кабатлау

Бу - бармак. Минем башым. Тән әгъзаларының исемнәрен әйтә белү

Кушымчаларга карап сүзләрне төркемнәргә бүлә алу. Дәреслек белән эш итә белү

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

22.02

66

Авырта фигыленең юклык формасы.

1

ГКФ

Кай җирең авыртканын сорый, әйтә белү күнекмәләрен форма-лаштыру; авырта фигыленең юклык формасы белән таныштыру

Кай җирең авыртканын сорый, әйтә белү

Чагыштыра,аера алу кебек фикерләү сәләтләрен үстерү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

23.02

67

Исемнәрнең тартым белән төрләнеше.

1

ЛГКФ

Авыру кешенең хәлен белешергә өйрәтү. Исемнәрнең тартым белән төрләнешен аңлату.

Авыру кешенең хәлен сорый белү

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

27.02

68.

I-зат тартым кушымчасы

1

ГКФ

I-зат тартым кушымчасын сөй-ләмдә формалаштыру;Файдалы киңәшләрне куллана белү күнек-мәләрен формалаштыру.

Авыру кешенең хәлен сорый белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

01.03

69

II-зат тартым кушымчасы

1

ЛГКФ

II-зат тартым кушымчасын

сөйләмдә формалаштыру;

Шәхси гигиена предметлары белән таныштыру.

Синең сабының бармы? Минем сабыным бар. Шәхси гигиена предметларының исемнәрен әйтә белү

.Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

02.03

70

Боерык фигыль.

1

ЛКФ

Иптәшеңә сәламәт булу өчен киңәшләр бирә белү күнекмәләрен формалаштыру

Боерык фигыльне дөрес куллана белү ;

Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

06.03

71

Нәрсә белән?соравы.

1

ЛКФ

Нәрсә белән?соравы белән таныштыру.

Минем кулым чиста; минем кулым чиста түгел төзелмәләрен формалаштыру.

Олег, синең кулың чиста-мы?Әйе, минем кулым чиста. (Юк, минем кулым чиста түгел).Минем кулым чиста; минем кулым чиста түгел төзелмәләрен куллана белү.

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

08.03

72

Ничә ? Ничә сум? сораулары.

1

ЛКК

Ничә ? Ничә сум? сорауларын кабатлау.

Кибеттә кирәк әйберләрне сорый белү күнекмәләрен камил.-рү.

Әйтегез әле, сабын ничә сум тора? Миңа сабын бирегез әле. Кибеттә кирәк әйберләрне сорый белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

09.03

Безнең гаилә(7 сәгать)

1

73

Транскрипция билгеләре.

1

ГКФ

Транскрипция билгеләре белән танышу,формал.-у.

Гаилә әгъзаларының исемнәрен атый, үз гаиләң турында сөйли белү, иптәшеңнең гаиләсе турында сорый белү күнекмәләрен формалаштыру

Гаилә әгъзаларының исемнәрен атый, үз гаиләң турында сөйли белү, иптәшеңнең гаиләсе турында сорый белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

13.03

74

Нишлисең? соравы.

1

ЛКФ

Нишлисең? соравын һәм аңа җавап формасын формалаштыру.

Әни ,син нишлисең?

Апа,син аш пешерәсеңме? Гаилә әгъзаларының нишләгәнен әйтә белү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

15.03

75

Сыйфат-исем төзелмәсе.

1

ЛКФ

Сыйфат-исем төзелмәләре кулла-нып яз билгеләре турында сөйли белү күнекмәләрен формалаштыру

Яз билгеләре турында сөйли белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

16.03

76

Сүз басымы.

1

ЛГКФ

Сүз басымы турында“Яз җитә” шигыре аша аңлату.Аңлап һәм сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү.

Аңлап һәм сәнгатьле укый белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

30.03

77

Сүзтезмә һәм җөмлә.

ЛГКФ

Сүзтезмә һәм җөмлә турында төшенчә бирү,ныгыту.

Ел фасылларын сурәтли белү күнекмәләрен формалаштыру.

Ел фасылларын сурәтли белү

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

03.04

78

Кемгә?соравы.

1

ГКК

Кемгә?соравы белән ныгыту,

камил-.рү.Кушымчаларның ялгану тәртибен аңлату.

Саша,син кемгә бүләк бирәсең? Кемгә?соравына җавап бирә белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

05.04

79

Кемне?Нәрсәне? сораулары.

1

ЛГКФ

Төшем килеше белән таныштыру,

ныгыту.8 нче Март бәйрәме белән котлый белү. Бәйрәмгә чакыру кәгазе яза белү күнекмәләре формалаштыру.

8 нче Март бәйрәме белән котлый белү.

Бәйрәмгә чакыру кәгазе яза белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

06.04

Татар халык ашлары(4 сәгать)

80

Сүз,аның лексик мәгънәсе.

1

ЛГКФ

Сүз,аның лексик мәгънәсе б-н таныштыру.Татар халык ашларының исемнәрен әйтә, ризыкларның тәмле булуын әйтә белү күнекмәләрен камил.-рү.

татар халык ашларының исемнәрен әйтә, ризыкларның тәмле булуын әйтә белү

Үз фикерләрен дәлилләп белдерергә өйрәтү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

10.04

81

Зат алмашлыклары.

1

ГКК

Мин , без алмашлыкларының сөйләмдә кулланышын камил.-рү.

Мин гөбәдия (өчпочмак) яратам.Без бәлеш яратабыз. Мин , без алмашлыкларын сөйләмдә куллана белү

. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

12.04

82

-мы/-ме сорау кисәкчәләрен кабатлау

1

ГКК

мы/-ме сорау кисәкчәләрен кулланып мәгълүмат ала белү күнекмәләрен камилләштерү

мы/-ме сорау кисәкчәләрен кулланып мәгълүмат ала белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

13.04

83

Хикәя, сорау, өндәү җөмләләр.

1

ГКФ

Хикәя ,сорау,өндәү җөмләләр турында төшенчә бирү,ныгыту.

“Туган көн” шигыре өст.эш;

Хикәя ,сорау,өндәү җөмләләр турында төшенчә бирә белү

Үз фикерләрен дәлилләп белдерергә өйрәтү.Коля, син җырлыйсыңмы

Аңлап сәнгатьле укый белү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

17.04

Кибеттә (6 сәгать)

84

Сүз.Сүзләрне иҗекләргә бүлү.

ЛГКФ

Сүз.Сүзләрне иҗекләргә бүлү турында төшенчә бирү,ныгыту.

Азык-төлек исемнәрен,нәрсә ашаганыңны, эчкәнеңне әйтә белү күнекмәләрен формалаштыру.

Сүз.Сүзләрне иҗекләргә бүлү турында төшенчә бирү,ныгыту.

Азык-төлек исемнәрен,нәрсә ашаганыңны, эчкәнеңне әйтә белү күнекмәләрен формалаштыру

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү, Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

19.04

85

Хикәя фигыльнен I, II, III затберлек саны.

1

ЛГКФ

Эч, аша фигыльләрен I, II, III затта берлек санда куллана белү күнекмәләрен формалаштыру.

Эч, аша фигыльләрен I, II, III затта берлек санда куллана белү күнекмәләрен формалаштыру.

Үз фикерләрен дәлилләп белдерергә өйрәтү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

20.04

86

Беләнбәйлеге

1

ЛГКФ

Беләнбәйлеге турында төшенчә бирү,ныгыту ;Мин пычак белән ипи кисәм; Мин кашык белән аш ашыйм --төзелмәләрен сөйләмдә куллана белүне формалаштыру

Беләнбәйлеге турында төшенчә бирү,ныгыту ;Мин пычак белән ипи кисәм; Мин кашык белән аш ашыйм --төзелмәләрен сөйләмдә куллана белүне формалаштыру

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

24.04

87

Сан –исем төзелмәсе.

1

ЛГКФ

Сан –исем төзелмәсе турында төшенчә бирү,сөйләмдә формал-у;

Савыт-саба исемнәрен сөйләмдә камил.-рү. Б.Рәхмәтнең“Аш вакыты” шигыренаңлап сәнгатьле уку күнекмәләрен камил.-рү

Сан –исем төзелмәсе турында төшенчә бирү,сөйләмдә формал-у;

Савыт-саба исемнәрен сөйләмдә камил.-рү. Б.Рәхмәтнең“Аш вакыты” шигыренаңлап сәнгатьле уку күнекмәләрен камил.-рү

Савыт-саба исемнәрен сөйләмдә дөрес куллана белү

26.04

Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

88

Исемнең зат-сан белән төрләнеше.

1

ЛГКФ

Исемнең зат-сан белән төрләне-шен сөйләмдә формалаштыру.

Ничә?Ничә сум?сорауларын куя белүне ками.-рү.

Зат-сан белән төрләнешне сөйләмдә дөрес куллана белү;

Ничә?Ничә сум?сорауларын куя белү

Үз фикерләрен дәлилләп белдерергә өйрәтү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

27.04

89

Исемнәрнең берлек һәм күплек саны.

1

ЛГКК

Исемнәрнең берлек һәм күплек санын камил.-рү.Аңлап һәм сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү.

Исемнәрнең берлек һәм күплек санын сөйләмдә дөрес куллана белү

Үз фикерләрен дәлилләп белдерергә өйрәтү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

03.05

Без шәһәрдә яшибез (4 сәгать)

90

Кая барасың?соравы.

1

ЛГКК

Кая барасың?соравын сөйләмдә камилләштерү.

Зат-сан белән төрләнешне сөйләмдә дөрес куллана белү;

Ничә?Ничә сум?сорауларын куя белү

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү

Нинди транспортта барганыңны әйтә белү

04.05

91

Исемнәрнең юнәлеш,чыгыш килеше.

1

ГКК

Исемнәрнеюнәлеш,чыгыш килешендә куллануны камил.-рү

Исемнәрнең берлек һәм күплек санын сөйләмдә дөрес куллана белү

Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү.

Исемнәрнеюнәлеш,чыгыш килешендә куллана белү

08.05

92

Исемнәрнеңурын-вакыт килеше.

1

ГКК

Исемнәрнеурын-вакыт килешендә куллануны камил.-рү

Исемнәрнеурын-вакыт килешендә дөрес куллана белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

10.05

93

Кайда? соравын кабатлау.

1

ГКК

Кайда? соравына җавап бирә белү күнекмәләрен камилләштерү;

Нинди транспортта барганыңны әйтә белү

Ниндитранспорттабарганыңныәйтәбелү

. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

11.05

Җәй җитә(6 сәгать)

1

94.

Сүзләрне иҗекләп икенче юлга күчерү.

1

ЛГКФ

Сүзләрне иҗекләп икенче юлга күчерү күнекмәләрен ныгыту; Г.Тукай ”Бала белән Күбәләк”

шигырен аңлап сәнгатьле укый белү күнекмәләрен формалаш-ру.

Җәй көне авыл бик матур.

Җиләкләр, чәчәкләр үсә.

Җиләк җыям, балык тотам.

Җәй турында сөйли белү

Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

15.05

95.

Иҗек.Иҗек калыплары.

1

ГКФ

Иҗек калыплары белән танышты-ру; Җәй турында сөйли белү күнекмәләрен формалаштыру.

Җәй турында сөйли белү

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

17.05

96

Предметны белдерүче сүзләр.

1

ЛКФ

Предметны белдерүче сүзләрне сөйләмдә кулланабелүне формалаштыру;Сабантуй турында сөйли белү.

Сабантуйда атлар чабыша,

чүлмәк ваталар, бииләр,җыр-лыйлар. Сабантуй турында сөйли белү.

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

18.05

97

Һәм теркәгече.

1

ЛГКФ

Һәм теркәгече турында төшенчә бирү,ныгыту;

Аваз һәм хәрефләрне өйрәнүне ныгыту;камил.-рү.

Һәм теркәгечен сөйләмдә куллана белү.

Аваз һәм хәрефләрне дөрес итеп атый белү

Сүз ясау күнекмәләрен булдыру. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

22.05

98

Фигыль формалары.

1

ГКК

Фигыль формаларын камил.-рү.

Фигыль формаларын сөйләмдә куллана белү

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

24.05

Чагыштыра,нәтиҗә ясау кебек фикерләү сәләтләрен үстерү

99

Сабантуй.

1

Д/МС

“Сабантуй – күңелле бәйрәм” текстын аңлап һәм сәнгатьле

уку күнекмәләрен үстерү. Узган дәресләр лексикасын

камилләштерү.

Дустым, әйдә Сабантуйга барабыз!Син бәйрәмдә ниш-лисең? .Дусларны Сабантуй бәйрә-менә чакыра белү; бәйрәмдә нишләгәнеңне әйтә белү

Чагыштыра,нәтиҗә ясау кебек фикерләү сәләтләрен үстерү

Татар халкының гореф –гадәт , бәйрәмнәренә карата хөрмәт хисе тәрбияләү

25.05

1

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдимнова Л.А.________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию Хайрутдинова Л.А.________

«31» августа 2016 г.

Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

начального ного общего образования

по предмету

литературное чтение на татарском языке(татарская группа,базовый уровень)

2 «Б» класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова Мавлузя Касимовнана

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г.

2016 год

1. 2 нче сыйныфның татар төркемнәре өчен әдәби уку дәресләренә төзелгән эш программасы

паспорты

Сыйныф – 2

Укытучы – Шәймарданова Мәүлүзә Касыйм кызы

Сәгатьләр саны:

II сыйныф – 2 сәгать – 68 сәгать;

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

-ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программалары (татар балалары өчен), 1-11 нче сыйныфлар» (Казан. Татарстан китап нәшрияты. 2011 ел),

• ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы сайтында бирелгән“Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле: үрнәк гомуми программасына (V – 1Х сыйныфлар)” (Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова, Г.Р.Шакирова. К а з а н . 2013 ел),

-2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

-.Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

-Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

2.Аңлатма язуы

Укыту предметына гомуми характеристика

«Татарстан Республикасы халыклары телләре турында»гы Закон нигезендә федераль дәүләт белем стандартына туры китереп, рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле һәм әдәби уку аерым өйрәтелә, сәгатьләр саны рус теле һәм әдәбиятын өйрәнү күләменә якынайтыла. Программа белем һәм тәрбия бирү рус телендә алып барыла торган мәктәпләрдә укучы татар балаларының татар әдәбиятын яхшы сыйфатлы белем алуга хокукын гарантияли, аларны киләчәк баскычларда зуррак белем алуга әзерли.

Әдәби уку программасы белем һәм тәрбия бирү рус телендә алып барыла торган сыйныфларда укучы татар балаларына татар телен аралашу һәм татар халкының әдәбияты, сәнгате, тарихы, мәдәнияте белән таныштыру чарасы буларак укытуны тәэмин итәргә тиеш.

Әдәби уку – башлангыч мәктәптә төп гуманитар предметларның берсе, чөнки укучы әдәби уку ярдәмендә башка предметларны да үзләштерү мөмкинлегенә ия була. Бу фән аша кече яшьтәге мәктәп баласына һәрьяклы белем бирелә. Укучының аңы дөньяны дөрес күзаллый алырлык уяу була. Бары тик югары аң тәрбияләп кенә әйләнә-тирәне дөрес аңларга өйрәтергә мөмкин.

Соңгы елларда җәмгыятьтә бара торган үзгәрешләр мәктәптә өйрәнелә торган матур әдәбиятка да өстәмә бурычлар йөкләде - әдәбиятны сәнгати асылында өйрәнү мөмкинлеге артты. Әдә­биятны укыту программаларын камилләштерү, яңарту бурычы көн тәртибенә килеп басты.

Берничә дистә еллар дәвамында рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына туган тел һәм әдәбият бергә укытылып килде. «Татарстан халыкларының телләре турында »гы Закон кабул ителгәннән соң, тел һәм әдәбият аерым өйрәнелә башлады, сәгатьләр саны да рус теле һәм әдәбиятын өйрәнү күләменә якынайтылды.

Укучыларның белеменә, эш осталыгына, күнекмәләренә тәлапләр:

Укучы белергә тиеш:

1нче сыйныф

Әкиятләр, әкият персонажлары, аларның теле, әкиятнең төп фикере.

Шигырьләр, алардагы сәнгатьлелекне тою.

Нәтиҗәдә, әдәби уку аша укучыларда сүз сәнгатен өйрәнүгә нигез салына, сөйләм культурасы булдыруга ирешелә. Бала әдәби текст укуның мәгълүмат чыганагы гына түгел, бәлки әхлакый һәм эстетик ләззәт алу чарасы булуына төшенә. Укучы текст аша милли әдәбият үзенчәлекләрен тоярга, әсәргә карата үз бәясен белдерергә тиеш була.

Башлангыч мәктәпне тәмамлаган укучы әдәби әсәрдән автор җиткерергә теләгән төп фикерне аерып чыгара белергә тиеш. Шулай ук аның лирик әсәрнең хис белдерү өчен хезмәт итүен аңлавын, әсәрдә автор һәм анда катнашучы геройларның фикер аерымлыкларын тоемлый алуы да күз алдында тотыла.

1—4 нче сыйныфлар өчен тәкъдим ителгән программа тү­бәндәге бурыч һәм максатларны куя:

• уку күнекмәләрен үстерү һәм камилләштерү;

• укуга, китапка кызыксыну, хөрмәт тәрбияләү;

• матур әдәбият, аның авторы, әсәрнең жанры, персонажы турында күзаллау булдыру;

• дөрес һәм бәйләнешле әйтмә һәм язма сөйләмгә өйрәтү;

• әдәби әсәрләр йогынтысында үз-үзеңне әдәпле тоту күнек­мәләре булдыру.

Татар халкының бай әдәби мирасын үзләштерү, халыкның гражданлык һәм мәдәни үткәнен белү яшь буынга аң-белем һәм тәрия бирү, аларның милли үзаңын үстерүдә мөһим роль уйный. Әдәби уку программасына текстларның күбесе балалар әдәбиятыннан һәм әдәби әсәрләрдән сайланып, табигать, кеше­нең табигатькә мөнәсәбәте, аның табигатьне саклаудагы роле, кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләр кебек бүгенге заман про­блемаларына туры килә. Шактый текст фольклордан алына. Эчтәлеге укучыларга якын булган әкиятләр, татар халкының мәзәкләре, мәкальләре һәм әйтемнәре, табышмаклар һәм тел шомарткычлар укучыларда зирәклек, тапкырлык сыйфатлары тәрбияләүгә өлеш кертә.

Һәр сыйныф өчен программада «Уку һәм сөйләм үстерү», «Ятлау өчен әсәрләр», «Сөйләшү тематикасы» кебек бүлекләр бирелгән. Дәреслектә алар тематик принципта төзелгән.

Сөйләшү тематикасы үтелгән материалдан, аңа бәйле лексик-фразеологик минимумнан чыгып билгеләнде. Укучыларда әдәпле сөйләм формалаштыру максатын күздә тотып, ул өч сыйныфта да кертелде. Билгеле, укытучы аны сыйныф саен тирәнәйтә һәм баета барырга тиеш.

3—4 нче сыйныфларда, укучыларны мөстәкыйль укырга өйрәтә башлап, сыйныфтан тыш уку өчен дә тематика тәкъдим ителде.

Һәр сыйныфта укучыларның уку сыйфатын, әдәби текст белән эшләү, әдәбият белемен өйрәнүгә әзерлек дәрәҗәләрен билгеләү буенча якынча бәяләү нормалары бирелде.

Укыту предметы эчтәлегенең кыйммәтенә төшенү тасвирламасы

Әдәби уку курсын өйрәнү нәтиҗәсендә укучылар телнең аралашуның төп чарасы һәм милли культураның төп күренеше икәненә төшенә; укучыларда туган телгә карата позитив эмоциональ кыйммәтләр формалаша; туган тел укучылар өчен уку процессының нигезе, фикерләү, күзаллау, интелектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүдә зур таяныч булып тора. Туган телне өйрәнү барышында укучылар үзләренең иҗади сәләтләрен язма һәм сөйләм теле аша тормышка ашыра, телне мөһим мәгълүматны эзләү һәм табу өчен куллана. Укучылар ел дәвамында хатасыз язуның культуралылык билгесе икәнен аңлый, орфография кагыйдәләрен куллана, күчереп язуны, сүзләрдән җөмләләр, җөмләләрдән кечкенә хикәяләр төзи белү күнекмәләрен камилләштерә.

Укытуның планлаштырылган гомуми, шәхси, метапредмет нәтиҗәләре

Укытуның көтелгән нәтиҗәләре

• сүз сәнгатенең образлы табигатен тою;

• өйрәнгән әдәби әсәрнең эчтәлеген аңлау;

• әдипләрнең биографик белешмәләре белән танышу;

• өйрәнгән әдәби-теоретик төшенчәләрне истә калдыру;

• әдәби текстны кабул итү;

• әдәби текстның мәгънәви өлешләрен аерып чыгару;

• әдәби әсәрнең төрен һәм жанрын ачыклау;

• укыган әсәрнең темасын, проблемасын билгеләү;

• геройларга характеристика бирү;

• әдәби әсәрдәге эпизодларны һәм геройларны чагыштыру;

• укыганга үзеңнең мөнәсәбәтеңне белдерү;

• әсәрне (өзекне) сәнгатьле итеп уку;

• кабатлап сөйләүнең төрләреннән файдалану;

• өйрәнелгән әсәргә бәйле рәвештә телдән һәм язмача фикер белдерү;

• укыган әсәр буенча фикер алышуда катнашу, фикерне дәлилли белү;

• татар әдәби теленең нормаларына нигезләнеп, кирәкле темага телдән һәм язмача бәйләнешле текст төзү;

Шәхескә кагылышлы нәтиҗәләр

• шәхеснең әхлакый-рухи сыйфатларын камилләштерү, күп­милләтле илебезгә карата ярату хисләре, татар әдәбиятына һәм башка халыклар әдәбиятына, мәдәниятенә ихтирамлы мөнәсәбәт тәрбияләү;

• активлыкка, мөстәкыйль фикер йөртүгә, акыл эшчәнлегенә һәм рухи эшчәнлеккә өйрәтү, шәхес буларак формалашуны дәвам итү;

• үзең белән идарә итүгә юнәлдерелгән белем һәм күнекмәләрне тормышның төрле шартларында куллана белергә өйрәнү, тормышта үз урыныңны күзаллый башлау;

• милли горурлык, гражданлык хисләре формалаштыру; әхлак нормаларын, җәмгыятьтә яшәү кагыйдәләрен үз­ләштерү.

Метапредмет нәтиҗәләре

метапредмет нәтиҗәләре булып, универсаль уку-укыту гамәлләре формалаштыру санала (УУГ).

Регулятив УУГ :

• мөстәкыйль рәвештә дәреснең проблемасын (тема) һәм максатларын формалаштыру;

• максатка ирешү юлларын билгеләү;

• укытучы белән бергәләп, үз эшен, иптәшләренең җавапларын бәяләү.

Танып белү УУГ:

• укучының үз эшчәнлеген мөстәкыйль рәвештә оештыра белүе, бәяләү, үзенең кызыксынучанлык өлкәсен билгеләве;

• мөстәкыйль рәвештә төрле текстларны укый белү (төп текст, астөшермә һ.б.), өстәмә материалларны таба һәм тиешле урында куллана белү;

• укуның төрле формаларыннан файдалану (аңлап уку, өстән-өстән, эчтәлекне аңлап);

• төрле мәгълүмат чаралары белән эшли, кирәкле мәгъ­лүматны таба, анализлый һәм үз эшчәнлегендә куллана белү;

• үзенә кирәкле мәгълүматны төрле формада бирелгән чыганаклардан туплау (тулы текст, өзек, иллюстрация, схема);

• бер мәгълүматны икенче төрле итеп үзгәртә алу (план төзү, таблица, схема);

• укылган әсәрнең эчтәлеген (яки ишеткәнне), текстка якын итеп, кыскача сайлап сөйли белү;

• әдәбиятны музыка, рәсем сәнгате белән бәйләп, сүз сәнга­тенең кыйммәтен күрсәтү, матурлыкны танырга өйрәтү;

• әдәбиятны тел белеме белән бәйләп, әдәби әсәр теленең үзенчәлекләрен, әсәр стилен җиткерү;

• татар әдәбиятын рус әдәбияты, башка халыклар әдәбиятла­ры белән бәйләп укытып, әдәбиятлар арасындагы уртак пробле­маларны, уртак кыйммәтләрне күрсәтү аша, дөнья культурасы белән таныштыру;

• сүзлекләр, белешмә материаллардан файдалану;

• бәхәсләшү, үз фикерен дәлилләү, анализ ясау, йомгаклау;

• әдәбиятны тарих, җәмгыять белеме, экология предметлары белән бәйләп, дөнья, яшәү, табигать, кешелек җәмгыяте турында күзаллау формалаштыру.

Коммуникатив УУГ:

• төрле фикерләрне исәпкә алып эш итү;

• үз фикерен тексттан өземтәләр китереп дәлилли белү;

• бер фикер кабул иткәнче, төрле җавапларны тыңлау, ча­гыштыру, нәтиҗә ясау;

• күмәк эш вакытында, бигрәк тә фикер агышлары төрле булганда, бер фикергә килә белү;

• укылган, тыңланган әсәрләр буенча сораулар бирә алу;

• үз эшен контрольдә тоту, иптәшләренә ярдәм итү;

• коммуникатив күнекмәләрнең кеше тормышындагы ролен билгеләү;

• үз фикерләрен телдән һәм язма формада җиткерә белү;

• башкаларны тыңлый, кирәк булганда үз фикерләрен үзгәртә алу;

• иптәшләре каршында төрле темаларга чыгыш ясау;

• бергәләп эшләгәндә бердәм карар кабул итә алу;

• текст буенча сораулар куя белү.

Предмет нәтиҗәләре

Танып-белү өлкәсендә:

• төрле жанрдагы әдәби әсәрләрне аңлап һәм иҗади уку;

• сәнгатьле уку;

• шигьри кабатлап сөйләүнең төрле төрләреннән файдалану (тулы итеп, кыскача, сайлап, аңлатмалар белән, иҗади бирем белән);

• текстларны яисә чәчмә әсәрдән өзекләрне яттан өйрәнү; әсәрләрне анализлау һәм шәрехләү;

• план төзү;

• әдәби әсәрләр буенча һәм тормыштан алган фикер-карашларга, хис-кичерешләргә нигезләнеп, тулы яки мини -сочинение язу;

• укучыларны иҗади эшчәнлеккә тарту, проект эшләре белән кызыксындыру;

• өстәмә белем чыганакларыннан язучыларның тормышы һәм иҗаты турында белү;

• татар әдәбиятының һәм сәнгатенең күренекле вәкилләре,аларның иҗаты турында белү;

Әхлакый кыйммәтләр юнәлеше өлкәсендә:

татар әдәбияты һәм мәдәниятенең әхлакый һәм рухи кыйммәтләрен үзара якынайту, башка халыкларныкы белән чагыштыру;

татар әдәбиятына үз мөнәсәбәтен формалаштыра, бәяли белү;

өйрәнелгән әдәби әсәрләргә аерым очракларда үзгәреш кертә белү;

автор карашын, мөнәсәбәтен аңлау.

Коммуникатив өлкәдә:

• төрле жанрдагы әдәби әсәрләрне ишетеп кабул итү, аңлаеш­лы уку, эчтәлекне дөрес аңлау;

• чәчмә әсәрләрне яки өзекләрне татар теленең әдәби ча­раларын һәм цитаталарын кулланып сөйли белү, укыган яки ишеткән текст буенча сорауларга җавап бирә алу, телдән төрле типтагы монолог, диалоглар төзү, әңгәмә кору;

Эстетик өлкәдә:

• әдәбиятның образлы дөньясын сүз сәнгате күренеше була­рак аңлау, әдәби әсәрләрнең эстетик ягын кабул итү, әсәрләрдән рухи тәм табу;

• сүзнең эстетик вазифасын, әдәби образлар тудырганда сурәтләү көчен аңлау.

Укыту фәненең уку планында тоткан урыны

Укыту планында каралганча, әдәби уку дәресләре өчен эш программасы 1 нче сыйныфта атнага 1 сәгать исәбеннән елга 33; 2 нче сыйныфта атнага 2 сәгать исәбеннән елга 68; 3,4 нче сыйныфларда атнага 3 сәгать исәбеннән елга 102 сәгатькә төзелде.

Укыту предметының эчтәлеге.

1 НЧЕ СЫЙНЫФ

Укытуны - тематик планлаштыру

- әдәби әсәрне тыңлап һәм укып аңлау күнекмәләре булдыру;

- татар әдәбияты, аның күренекле кешеләре турында күзаллау булдыру

-әдәби әсәрләр ярдәмендә үз-үзеңне әдәпле тотуга ихтыяҗ тәрбияләү

- мөстәкыйль рәвештә әдәби әсәрне укырга һәм үзләштерергә күнектерү, белемгә омтылыш, китапка карата кызыксыну тәрбияләү;

Барлыгы

33

Укыту планында 1нче сыйныфта әдәби укудан атнага 1 сәгать вакыт бирелә. Барлыгы 33 сәгать. Шулардан: “Әлифба” китабы буенча 23сәгать, “Уку” китабы буенча 10 * 1сәгатькә = 10 сәгать

Текст уку һәм сөйләм үстерү

Р.Миңнуллин “Әйдә хәрефләр бәйрәменә”

Г.Тукай “Әлифба”

Туган тел турында шигырьләр

Татар халык әкиятләре.

“Мактанчык каз”, “Кола ат”

Мәзәкләр. Табышмаклар. Такмаклар.Санамышлар.

Гариф Галиев “Кояш”

Т.Әйди “Дачада”

2 НЧЕ СЫЙНЫФ

Халык авыз иҗаты һәм аның жанрларын аеру. Әкиятләрдәге кызыклы сюжет һәм композиция. Табышмак, мәкаль һәм әйтемнәр. Аларга мисаллар китерә белү.

Әдәби әсәрләрдә гомумиләштерелгән образлар, аларның эш-гамәлләре турында сөйли белү. Шигырь, аның сәнгатьлелеге.

Укытуны - тематик планлаштыру

Бүлекләр һәм темалар

Барлык сәгатьләр саны

Укучылар эшчәнлегенә характеристика

1

Балалар, әйдәгез мәктәпкә!

9

Мәктәп тормышын яхшырак аңлау, белем алу юлларына төшенү, өй эшләрен дөрес, сыйфатлы итеп башкаруның мөһимлеген бәяләү.

2

Күрәмсез, дусларым, көз килде тышта.

7

Көзге табигать, аның үзенчәлекле билгеләрен күрергә, табигатъне күзәтергә өйрәнү.

3

Әткәй, әнкәй һәм туганнарым

10

Галәдә татулык, олыларның кечеләрне, кечеләрнең олыларны хөрмәтләве. Өлкәннәргә булышу, эшкә, һөнәргә өйрәнү.

4

Ак чәчәкләр ява

9

Кышкы табигатьнең үзенчәлекләрен күзәтү күнекмәләре булдыру.

5

Үзе яхшының эше дә яхшы

8

Кешеләргә игелекле булганда, иң элек үзеңә күңел рәхәлеге килүен ачыклау.

6

Туган җир, туган ил

6

Туган җирне ярату һәм аны саклау. Татарстан турында белемнәрне тулылындыру

7

Яз җыры

8

Табигатьтә яз билгеләре. Язгы табигатьтә җанлану.

8

Борын-борын заманда

9

Кешеләрдәге уңай һәм кире сыйфатларның әкиятләрдә чагылышын билгеләү

9

Саумы, җәй

5

Җәй килү белән, табигатьтәге, тормыштагы, кешеләр күңелендәгеүзгәрешләр.

13

Барлыгы

68

Искәрмә.Укучыларның темаларны үзллштерү сәләтләрен күздә тотып алдагы бүлекләргә сәгатьләр күбрәк планлаштырылды.Бәйләнешле сөйләм үстерүгә дә күбрәк игътибар иттем.

Уку һәм сөйләм үстерү

Балалар,әйдәгез мәктәпкә! (9 сәгать)

Г.Т. Туган тел

Х.Туфан. “Ял көнендә кырлар-болыннардан

Г. Тукай “Иртә” шигыре.

Г. Тукай. “Ташбака илә Куян” (мәсәл)

М.Гафури.”Ана белән кызы”.

Ә.Б. “Үрдәк беренчелекне алган”.

Ә.Б. Язарга өйрәнгәндә

З.Н. Көн дә мең дә бер сорау.

И.Т. Тырышкан табар.

Р.Н. Мәктәпкә барабыз.

А.Н. Рөстәм төгәл исәпли.

Мәктәп,белем алу,дөрес эшләргә өйрәнү.

Күрәмсез, дусларым, көз килде тышта. (7сәгать)

Г.Т.Көз. Кырлар буш кала...

Б.Р. Кошлар киткәндә.

М.Җ. Көз җитте.

Н.С. Көз.

М.Ә. Көз

Г.М. Бәрәңге алганда.

Г. Айлар алышынганда.

Көзге табигать,аның үзенчәлекле билгеләре. Табигатьне күзәтергә өйрәнү.

Әткәй, әнкәй һәм туганнарым (10 сәгать)

Г.Т. Безнең гаилә.

Ә.Б. Әтием белән бергә.

Ә.Ф. “...Чәй эчәбез бал белән...”

З.Т. “Әни” сүзе.

А.А. Әни ялга киткәч.

Г.М. Әйдәгез,танышабыз: мин гап-гади Инсаф.

З.М. Әниләр көнендә.

Р.М. Әни.

Р.В. Дәү әни.

Х.Х. Дәү әти.

Р.К. “Бүре диеп язган идем...”

Тату туганнар.(Корея халык әкияте)

Гаиләдә зурларны хөрмәтләү, булышу, һөнәргә өйрәнү. Туганнар арасындагы татулык.

Ак чәчәкләр ява (9 сәгать)

Г.Т. Җир йокысы.

Ә.Б. Карлар ява

З. Нури. “Карга” шигыре.

С.У. Чыршы

Р. Батулла. “Куян баласы Нуяк” әкияте.

И.Т. Җем-җем!...

Н.Д. Календарьның соңгы бите.

З.Н. Кар яуган.

Г. Зәйнәшева. “Тукран белән сөйләшү” шигыре.

Д. Аппакова. “Тагын урамга” хикәясе.

В.М. Кем белән кем.

Р.К. Урак өсте.

М.Ә. Яңгырлы ел.

Кышкы табигатьнең үзенчәлеклрен күзәтү.

Үзе яхшының эше дә яхшы (8 сәгать)

И.Т. Рәхмәт һәркем өчен рәхәт.

М.Х. Оялчан Хаҗи.

Т.М. Үзем белән үзем.

И. Туктар. “Борын”хикәясе.

И. Туктар. “Ялкау өчен ботка суынган” хикәясе.

З. Нури “Яхшы-җанга якын....”

Тәмле сүзләр.

Урамда әдәплелек дәресләре.

Р.В. Кыңгырау чәчәк.

Р.К. Уйнап.

Кешеләргә игелекле булу, дуслык, аның кадерен белү.

Туган җир, туган ил. (6 сәгать)

З.Т.Туган ил.

К.Ә. Безнең авыл.

Г.Д. Нәрсә соң ул туган ил?

Р.В. Иң матур җир.

М.М. Сер күл.

Ике мең ел элек.

Безнең туган илебез...(Татарстан тарихыннан хикәяләр)

Туган җирне ярату һәм аны саклау. Татарстан турында белемнәрне тулыландыру.

Яз җыры (8 сәгать)

Г.Л. Яз җыры.

Э.К. Боз кузгалды.

Д.А. Тагын урамга.

Н.И. Менә нинди икән яз!

Җ.Т. Кояш чыкты.

Л.Т. Көймә.

Табигатьтә яз билгеләре. Язгы табигатьтә җанлану.

Борын-борын заманда (9 сәгать)

Татар халык әкиятләре

Кәҗә белән Бүре

Өч кыз.

Ф.Я. Урман әкияте.

Хәйләгә каршы хәйлә.

Япон әкияте “Кем янчыгы?”

Итагатьле мәче..

Ф.Зиатдинов “Карга белән шөпшә”

Алдавыч әкиятләр

“Борын-борын заманда....” темасын йомгаклау дәресе.

Ямьле җәй (5сәгать)

Җ. Дәрзаман .“Саумы, җәй” шигыре.

Җ. Тәрҗеманов “Кояш чыкты” хикәясе.

М. Гафури “Җәй” шигыре.

Ә. Бикчәнтәева. “Колын” шигыре.

А.Алиш “Чуар тавык”

Г.Бәширов “Ана каз”

М.Хәсәнов “Менә без...”

М.Җ. Күке.

Ш. Галиев “Рус казлары: га-га-га” шигыре

Ә. Бикчәнтәева. “Колын” шигыре.

М. Миншин. “Серле күл” шигыре.

“Урманда әдәплелек дәресләре” хикәясе.

Р.М. Сабантуй бүген бездә.

В. Бианкки “Тургай, туган иленә кайткач, нәрсә күрде?”,

Г. Хөсәенов “Агач” хикәясе.

Г.Б. Ана каз б-н ата каз һәм аларның унике бәбкәләре.

Ш.Г. Рус казлары: га-га-га.

3 НЧЕ СЫЙНЫФ

Укытуны - тематик планлаштыру

Текст уку һәм сөйләм үстерү (102сәгать)

1. Туган телен кадерләгән халык кадерле булыр. (12сәгать)

Мәҗит Гафури. “Китап һәм балалар”.

Вакыйф Нуриев. “Китап”.

Габдулла Тукай .”Кызыклы шәкерт”.

М.Әмир. “Җиргән теле”

Хәкимҗан Халиков. “Былбыл сайратам”.

Газинур Морат. “Туган тел”.

Рафис Гыйззәтуллин.”Кечкенә Ринат”

Каюм Насыйри. “Акыллы һәм яхшы холыклы.”

Сынлы сәнгать музеенда.И.В Рафиков . “Әй, туган тел!”

2. Көз! Бу инде синме? (10сәгать)

Бүре, кәҗә,кәбестә (Әкият-табышмак)

Кем җиңүче? (Татар халык әкияте)

Каюм Насыйри “Комсыз эт” (мәсәл)

Габдулла Тукай. “Умарта корты һәм Чебеннәр” (мәсәл

Габдулла Тукай. “ Әтәч белән Күке” (мәсәл)

Фольклор әсәрләре: табышмаклар, мәкальләр, әйтемнәр, мәзәкләр, тел шомарткычлар.

Илгизәр Солтан. “Көз”

Нәҗип Мадьяров. “Көзге урман”

Дания Гайнетдиновадан. “Көзге урман”.

Резеда Вәлиева “Көз”

Фәнис Яруллин. “Көзге табын”.

Гарәфи Хәсәнов “Көзне инде...”

Сынлы сәнгать музеенда.Х.Х.Якупов “Сиреньле натюрморт”.

Идрис Туктар. “Урман букеты”.

Рафис Корбанов “Каурыйлар”

Николай Сладков. “Алтын көз”.

Илгизәр Солтан “Бәрәңге алганда”

Мәҗит Гафури. “Хушыгыз, кыр казлары!”

Муса Җәлил. “Уңыш бәйрәме”.

Газиз Мөхәммәтшин “Ак песи”

Сынлы сәнгать музеенда И.И Левитан “Урман күле”

Адлер Тимергалин “Шәһәрдә алтын көз”

4. Туган як 9сәг.

Йолдыз Шәрәпова. “Алтын безнең җир.”

Бари Рәхмәт “Алтын безнең җир”

Рафис Корбан. “Ватан”

Резеда Вәлиева. “Иң матур җир”.

Сания Әхмәтҗанова. “Казаным- башкалам.”

Ләбиб Лерон. “Татар баласы”

Гомәр Бәширов. “Нинди ул Татарстан?”

Сергей Лывин “Татарстан киңлекләрендә” репродукция.

Марс Шабаев. “Идел суы”

Хәсән Туфан “Казан турында җырлар”

Габделхәй Сабитов “Кара урман”

Ләис Зөлкарнәй “Бичуралар һәм бичаралар”

5. Килеп җитте кыш та... 11 сәг.

Нәҗип Думави. “Беренче кар”.

Самат Шакир “Кар ява”

Фатих Хөсни. “Беренче кар”.

Сынлы сәнгать музеенда А.А.Пластов. “Беренче кар”

Җәүдәт Дәрзаманов “җепшек көндә”

Виталий Бианки. “Көртлек, Куян, Аю һәм Кыш бабай” (әкият)

Габдулла Тукай. “Җир йокысы.”

Абдулла Әхмәт. “Кышкы матурлык.”

Фатих Хөсни “Кыш көне”

Г.Лотфи. “Песнәк белән Әнисә”

Роза Хафизова “Песнәк”

Әхмәт Ерикәй. “Кыш”

Роберт Миңнуллин. “Чыршы әйләнәсендә”

Раушания Низамова “Бүген мәктәптә бал- маскарад”

Яхшыдан үрнәк ал, яманнан гыйбрәт ал 16 сәг.

Вәсимә Хайруллина. “Әдәп”.

Абдулла Әхмәт.”Малайлар аңламадылар”.

Лев Толстой “Алмагачлар”.

Зәкәрия Әхмәров. “Шулай да булгалый”.

Әминә Бикчәнтәева “Тәмле сүз”

Әхсән Баян. “Яхшылык кире кайта”.

Рафаил Төхвәтуллин “Алмагачлы юл”

Нәкыйп Каштанов. “Йөнтәс песи баласы”

Фатих Хөсни “Күчтәнәч”

Резеда Вәлиева. “Яңа көрәк.”

Шәйхи Маннур”Су тәме”

Рафис Гыйззәтуллин. “Көтелмәгән сорау”.

Рашат Низамиев “Яралы керпе”

Вәсимә Хәйруллина. “Табын кагыйдәләре”.

Каюм Насыйри “Ашаганда”.

Бари Рәхмәт “Аш вакыты”

7.Ата-ана һәм туганнар 9 сәг.

Әминә Бикчәнтәева. “Әтием белән бергә”.

Әнәс Хәсәнов. “Сез ни әйтерсез икән?”

Резеда Вәлиева. “Туган көндә”

Абдулла Алиш. “Утлы йомырка.”

Дәрдемәнд. “Богъдай.”

Рабит Батулла. “Карурманга бара Мөбарәк.”

Фәнис Яруллин. “Кояштагы тап”.

Муса Җәлил. “Себерке әкияте.”

Мәҗит Гафури “Ата- ана”

8. Яз (11 сәг)

Шәүкәт Галиев. “Җиргә язны кем китерә?”

Гарәфи Хәсәнов “Сыерчыклар кайтып...”

Сынлы сәнгать музеенда. Х.Г.Якупов.”Соңгы кар”

Дәрдемәнд. Кояшның нурлары.

Гәрәй Рәхим “Шушы язгы мизгелдә”

Вәсимә Хәйруллина. Яз килә.

Мостай Кәрим “Беренче тамчылар”

Сынлы сәнгать музеенда Л.Ә.Фәттахов. “Әни күрмәгәндә”

Гыйльмия Таһирова. “Даниянең тополе.”

Раушания Низамова “Кояш шундый кыздыра”

Нәҗип Думави “Балалар сүзе”

Әкият сөйлим сезгә 9 сәг.

Марсель Галиев. “Алып кит еракка”.

“Гөлчәчәк” . “Кем көчле?”(Татар халык әкияте).

“Соңгы бөртек.” “Тычкан белән чыпчык” ( Удмурт халкы әкияте).

“Тату туганнар” (Корея халкы әкияте).

“Әтәч белән борчак”(Рус халык әкияте)

Габдулла Тукай “Су анасы”.

Сынлы сәнгать музеенда. Ф.Г.Әминов. “Су анасы”.

Туфан Миңнуллин “Гафият турында әкият”

Абдулла Алиш. “Чукмар белән Тукмар”

Хәкимҗан Халиков. “Мыекбай.”

Роза Хафизова “Беренче шагыйрь...”

Йолдыз Шәрәпова. “Татарстан- спорт иле”.

Хәкимҗан Халиков. “Хәрәкәттә- бәрәкәт.”

Сания Әхмәтҗанова.”Үрнәк алыйк”.

11.Җәй җитте. (19сәг)

Мәрзия Фәйзуллина. “Җәй җитте”.

Каюм Насыйри “Шифалы үләннәр”

Габдулла Тукай.”Яңгыр”.

Роберт Миңнуллин “Яңгырда яланөс”

Галимҗан Ибраһимов. “Җәйге көндә”.

Резедә Вәлиева “Яңгыр белән кояш”

Рәшит Бәшәр. “Июнь”.

Нәби Дәүли “Бала болыт”

Вахит Монасыйпов.”Шифалы табиблар”

Әхмәт Халидов “Кырмыскалар”

Гариф Ахунов. “Сабан туенда”.

Мәгъсүм Латыйфуллин “Сабан туенда”

Газинур Морат. “Сабан туе”.Мәхмүт Хөсәен “Сабан туе”

Кави Нәҗми “Китап фабрикасында”

4 НЧЕ СЫЙНЫФ

Укытуны - тематик планлаштыру

Бүлекләр

Барлык сәгатьләр саны

Укучылар эшчәнлегенә характеристика

1

Табигать һәм без

24

Табигатьне ярату, өйрәнү һәм аны сакларга кирәген аңлау.

2

Озын-озак балачак

29

Балачакның кызыклы уеннары, истәлекләре, кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләр. Үзеңне кекенкешеләр алдында тота белү.

3

Тәрҗемә әсәрләр

11

Рус һәм дөньякүләм әдәбият үрнәкләре белән таныш булу. Телдән бәйләнешле җөмләләр төзү күнекмәләре булдыру. Төрле темаларга кечкенә текстлар төзү.

4

Шигърият дәфтәре

16

Күренекле шагыйрләрнең әсәрләре белән танышу, алдагы сыйныфларда аларны тирәнтен өйрәнүгә теләк уяту.

5

Халык авыз иҗаты

22

Укучыларда зирәклек һәм кызыксынучанлык тәрбияләү.Татар халык әкиятләренең үзенчәлекләре. Әкиятләрне рольләргә бүлеп укырга өйрәнү.

БАРЛЫГЫ:

102

Текст уку һәм сөйләм үстерү

Табигать һәм без (24 сәгать)

Г.Т. Ай һәм кояш.

Ә.Ф. Тукай.

М.Г. Кырмыскалар.

Г.Г. Аю агачлар белән сөйләшә.

Г.Х. Август.

Ш.М. Сагынып кайттык.

А.А. Алдакчы Наил.

Р.Х. Күгәрчен һәм малай.

Тырыш Юн Су.

Р.М. Урман карачкысы.

Л.Т. Арыслан белән эт.

Табигатьне ярату, өйрәнү һәм аны саклау.

Озын-озак балачак (29 сәгать)

Н.Д. Сарбай.

Ә.Е. Кунакта.

Ф.Я. Зәңгәр күлдә Ай коена.

Р.Т. Сабый чаклар.

А.Т. Угры.

Н.Ә. Чалбар.

Л.Н. Ун сумлык маҗара.

М.К. Икебез дә унөчтә булсак.

А.Л. Сугышмыйча ярамыймы соң?

Балачакның кызыклы уеннары, истәлекләре, кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләр.

Тәрҗемә әсәрләр (11 сәгать)

П.Е. Канатлы ат.

А.П. Салтан патша, аның данлы, көчле баһадир улы князь Гвидон Салтанович һәм гүзәл патша кызы Аккош турында әкият.

М.Т. Том Сойер маҗаралары.

Антуан де Сент-Экзюпери. Нәни принц.

Шигърият дәфтәре (16 сәгать)

Х.Т. Давылда.

С.Х. “Яңа шәһәрдә яшь юкә”

М.Х. Күңелле чак.

Шигырьне, шигъриятне аңларга, яратырга өйрәтү.

Халык авыз иҗаты (22 сәгать)

Әкиятләр.

Мәкальләр һәм әйтемнәр.

Табышмаклар.

Мәзәкләр.

Тел шомарткычлар.

Укучыларда зирәклек һәм тапкырлык тәрбияләү.

Укытуны материаль-техник һәм мүгълүмати-техник яктан тәэмин итү

• халык авыз иҗаты үрнәкләре;

• тарихи чыганаклар;

• сынлы сәнгать әсәрләре;

• тема буенча музыкаль әсәрләр;

• күрсәтмә әсбаплар;

• мультимедиа укыту программалары;

• электрон дәреслекләр;

• Интернет материаллары;

• электрон китапханә;

• компьютер программалары;

• укучыларның белемнәрен тикшерү программалары;

• сүзлекләр;

• белешмә материаллар;

• татарча сайтлар;

• балалар өчен чыгарылган газета һәм журналлар;

• яңа әдәби китаплар;

• аудио һәм видеоәсбаплар;

• интерактив тикшерү программалары;

• лингафон кабинеты.

Календарь-тематик план

Укучлар

эшчәнлегенең төрләре

Көтелгән нәтиҗә

Материаль-техник һәм

мәгълүмати-техник чаралар

Үткәрү вакыты

Искәрмә

Предмет

Метапредмет

Шәхси

План

Факт.

1. “ Балалар, әйдәгез мәктәпкә” (9 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республикага, әти-әнине ярату; үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

1.

Г. Тукай . “Туган тел”шигыре.

Г. Тукай тексты.

Танышу, әңгәмә кору

тиешле интонация белән уку ;

укуның кычкырып һәм эчтән уку төрләре

Презентация

02.09

02.09

2.

Х.Туфан. “Ял көнендә кырлар-болыннардан...”

Г. Тукай “Иртә” шигыре.

Г. Тукай иҗаты белән таныштуны дәвам итү, тиешле интонация белән уку

сорауларга җавап бирү

Башваткыч

06.09

06.09

3.

Г. Тукай. “Ташбака илә Куян” (мәсәл).

М.Гафури.”Ана белән кызы”.

укылган текст буенча үз сүзләрең белән фикереңне әйтә белү

тыңлап аңлый белү

Мультфильм

09.09

09.09

4.

Р. Низамова. “Мәктәпкә барабыз”.

сәнгатьле уку

сорауларга тулы җавап бирү

13.09

13.09

5.

Ә. Бикчәнтәева.

“Үрдәк беренчелекне алган”.

тасвирлау алымнары кертеп, эзлекле сөйли белү

сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү

Презентация

16.09

16.09

6.

Ә .Бикчәнтәева.“Язарга өйрәнгәндә”.

А.Нигъматуллин. “Рөстәм төгәл исәпли”.

сәнгатьле уку

сорауларга тулы һәм матур итеп җавап бирә белү

20.09

20.09

7.

И.Туктар. “Тырышкан табар”, Г. Хөсәенов “Белү-белмәү”

тыңлап аңлый белү, аңлап һәм йөгерек уку

сүзлекләрдән файдалана белү

23.09

23.09

9.

З. Нури .“Көн дә мең дә бер сорау”.

дәреслектәге биремнәр белән мөстәкыйль эш итә белү

сорауларга җавап бирү

Табышмаклар, мәкальләр

27.09

27.09

II. “Күрәмсез, дусларым, көз килде”. (7 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республикага, гаиләгә, туганнарга карата хөрмәт, әти-әнине ярату; үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү. Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү. Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү. Парларда эшли белү.

10.

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе. “Күрәмсез, дусларым, көз килде”.

Г. Тукай. “Кырлар буш кала” шигыре, “Көз” хикәясе.

Табигатьтәге көзге үзгәрешләрне күзәтү, көзге матурлыкны күрә белү. Хикәяне тыңлап аңлый белү.

Үз сүзләрең белән көз турында сөйли белү. Сүзләрдә авазларның дөрес әйтелешен үзләштерү, дөрес интонация белән уку, сүзлектән файдаланып, таныш булмаган сүзләрне ачыклау,төп фикерне аңлау.

Табышмаклар, мәкальләр

30.09

30.09

11.

Муса Җәлил . “Көз җитте” шигыре.

Н. Сладков .“Көз” хикәясе.

М. Җәлил иҗаты белән танышту. Сәнгатьле уку

Көзге табигатьтәге үзгәрешләрне күрә белү

Презентация

04.10

12.

Б.Рәхмәт . “Кошлар киткәндә”

Б. Рәхмәт турында белешмә. Кычкырып һәм эчтән уку

Тасвирлау алымнары кертеп, эзлекле сөйли белү.

“Кошларга ярдәм итик” әңгәмә оештыру.

Кошлар рәсемнәре

07.10

13.

Г. Мөхәммәтшин. “Бәрәңге алганда”.

Укытучы ярдәмендә укучының персонажга бәя бирә белүе,текстның төп фикерен үзе билгели алуы.

Мәкальләрнең мәгънәсен аңлата белү.

“Көз” темасына рәсемнәр

14.10

14.

Г. Галиев. “Айлар алышынганда”.

Аңлап һәм йөгерек уку

Текст эчтәлегенә карата бирелгән сорауларга җавап бирү, сөйләгән эчтәлекне раслаучы җөмләләрне тексттан табып укып күрсәтү, укыган әсәрне бәяли белү.

18.10

15.

М.Әхмәтҗанов. “Көз” шигыре.

Аңлап һәм йөгерек уку

21.10

16.

“Күрәмсез, дусларым, көз килде” темасын йомгаклау.

Тема буенча өйрәнгәннәрне кабатлау һәм ныгыту, бәйләнешле итеп сөйләү

Балаларда табигатькә сакчыл караш тәрбияләү.

Табышмаклар, мәкальләр

25.10

2. “Әткәй, әнкәй һәм туганнарым”. (10 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Әти-әнине, туганнарыңны, үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү. Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү. Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү. Парларда эшли белү.

17.

Б. С. Т. Ү. дәресе. “Әткәй, әнкәй һәм туганнарым”.

Шигырьдә һәм чәчмә әсәрдә сүз тәртибен аера белү.

Балаларда әдәби китаплар укуга кызыксыну уяту.

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

фотографияләр

28.10

18.

З. Туфайлова .“Әни сүзе”.

Габдулла Тукайның “Безнең гаилә” шигыре белән танышу.

З. Туфайлова “Әни сүзе” шигыре белән танышу; аңлап һәм йөгерек уку

Туганнар, якыннар арасында бер-береңне хөрмәт итү хисе уяту; яшьлек, картлык төшенчәләре турында сөйләшү.

Әниләр турында җырлар

08.11

19.

Абдулла Алиш. “Әни ялга киткәч”.

Р.Корбанов. “БҮРЕ диеп язган идем...”.

Абдулла Алиш иҗаты белән танышу, “Әни ялга киткәч” хикәясен сәнгатьле уку

Сорау һәм биремнәргә җавап бирү; хикәянең эчтәлеген сөйләү

Презентация

11.11

20.

Ә. Бикчәнтәева.

“Әтием белән бергә”.

Укытучы ярдәмендә укучының персонажга бәя бирә белүе, текстның төп фикерен үзе билгели алуы.

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү, сорау һәм биремнәргә җавап бирү.

15.11

21.

Р. Вәлиева.

“Дәү әни” хикәясе.

Р. Вәлиева турында белешмә . “Дәү әни” хикәясе белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку.

Туганнар, якыннар арасында бер-береңне хөрмәт итү хисе уяту;

Башваткыч

18.11

22.

Х. Халиков. “Дәү әти” шигыре.

“Дәү әти” шигыре белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү, сорау һәм биремнәргә җавап бирү.

22.11

23.

Корея халык әкияте. “Тату туганнар”.

Ә. Фәйзи. “...Чәй эчәбез бал белән...”.

Корея халык әкияте. “Тату туганнар” әкияте, Ә. Фәйзи “Чәй эчәбез бал белән” шигыре белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку.

Туганнар, якыннар арасында бер-береңне хөрмәт итү хисе уяту; яшьлек, картлык төшенчәләре турында сөйләшү.

25.11

24.

Г. Мөхәммәтшинның “Әйдәгез танышабыз: мин гап-гади Инсаф” хикәясе.

Текстның эчтәлеге буенча сораулар куя белү,текстны мәгънәви яктан бәйле кисәкләргә бүлү,яңа сүзләр өйрәнү.

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү, сорау һәм биремнәргә җавап бирү.

29.11

25.

Р. Миңнуллин. “Әни” шигыре. Бишек җырлары.

Укучыларга Р. Миңнуллин турында белешмә. Бишек җырлары белән танышу.

Бишек җырларын истә калдыру.

“Бишек җырлары” кассета

02.12

26.

“ Әткәй, әнкәй һәм туганнарым” темасын йомгаклау.

Тема буенча өйрәнгәннәрне кабатлау һәм ныгыту, бәйләнешле итеп сөйләү

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

Табышмаклар, мәкальләр

06.12

IV . “Ак чәчәкләр ява”. ( 9 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республиканы, аның табигатен, үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану;табигаткә сакчыл караш тәрбияләү, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү. Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү. Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү. Парларда эшли белү.

27.

БСҮ дәресе. “Ак чәчәкләр ява”.

Г. Тукай “Җир йокысы” шигыре, “Кыш” тексты.

Табигатьтәге кышкы үзгәрешләрне күзәтү, кышкы матурлыкны күрә белү. Аңлап һәм йөгерек уку

Үз сүзләрең белән кыш турында сөйли белү, Г.Тукайның “Җир йокысы” шигыре, “Кыш” тексты белән таныштыру.

кыш күренешләре рәсемнәре

4.12

28.

З. Нури. “Карга” шигыре. Ә. Бикчәнтәева. “Карлар ява”шигыре.

Шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

Шигырьне дөрес басым белән һәм интонация белән сәнгатьле итеп укырга өйрәнү.

09.12

29.

В. Монасыйпов. “Кем белән кем” хикәясе.

Хикәя белән танышу, тиз уку

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү, сорау һәм биремнәргә җавап бирү.

13.12

30.

Р. Батулла. “Куян баласы Нуяк” әкияте.

З. Нури.“Кар яуган” шигыре.

Р. Батулланың “Куян баласы Нуяк” әкияте һәм З. Нуриның“Кар яуган” шигыре белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку.

сорау һәм биремнәргә җавап бирү.

16.12

31.

Н. Дәүли. “Календарьның соңгы бите” хикәясе.

Хикәя белән танышу.

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, табышмаклар өстендә эшләү

Башваткыч

20.12

32.

И. Туктар. “Җем-җем!..Чвик!..”

Хикәя белән танышу, сорауларга җавап алу

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү

23.12

33.

С. Урайский. “Чыршы” шигыре.

Г. Зәйнәшева. “Тукран белән сөйләшү” шигыре.

Шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

Шигырьне дөрес басым белән һәм интонация белән сәнгатьле итеп укырга өйрәнү,

09.01

34.

Д. Аппакова. “Тагын урамга” хикәясе.

Хикәя белән танышу, сорауларга җавап алу

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

13.01

35.

Р. Корбанов. “Урак өсте” шигыре.

“Ак чәчәкләр ява”темасын йомгаклау дәресе.

Шигырь белән танышу, “Ак чәчәкләр ява”темасы буенча кабатлау, бәйләнешле сөйләм

Укучыларда татар телен өйрәнүгә кызыксыну уяту.

Табышмаклар, мәкальләр

16.01

V. “Үзе яхшының эше дә яхшы” (8 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республикага, гаиләгә, туганнарга карата хөрмәт, әти-әнине ярату; татар булуың белән горурлану; әсәрдәге вакыйгалар аша балаларда җаваплылык хисләре тәрбияләү, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү, нәтиҗә ясау.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

36.

И. Туктар. “Рәхмәт һәркем өчен рәхәт” хикәясе.

Р. Корбанов. “Уйнап” шигыре.

И. Туктарның “Рәхмәт һәркем өчен рәхәт” хикәясе һәм

Р. Корбановның “Уйнап” шигыре белән танышу.

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту. Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

20.01

37.

Р. Вәлиева. “Кыңгырау чәчәк” әкияте.

Р. Вәлиева турында белешмә, “Кыңгырау чәчәк” әкияте белән танышу.

Текст буенча сорауларга җавап бирү, табигатькә сакчыл караш тәрбияләү, дуслыкның кадерен белергә өйрәтү.

24.01

38.

И. Туктар. “Борын”хикәясе.

Хикәя белән танышу,сорауларга җавап алу

Сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү, текстны абзацларга бүлеп сөйләү.

Табышмаклар,

27.01

39.

И. Туктар. “Ялкау өчен ботка суынган” хикәясе.

Хикәя белән танышу, сорауларга җавап алу

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

31.01

40.

Т. Миңнуллин. “Үзем белән үзем”,

Т. Миңнуллин турында белешмә бирү, “Үзем белән үзем” ”, “Кәрлә – мәктәп баласы” әсәре белән танышу.

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту.

Презентация

03.02

41.

М. Хәсәнов “Оялчан Хаҗи” хикәясе.

Хикәя белән таныштыру. Хикәя буенча әңгәмәдә катнашу

Сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү.

07.02

42.

З. Нури “Яхшы-җанга якын....”

Хикәя белән таныштыру. Үз фикереңне дәлилли белергә өйрәнү

Балаларны сүз тыңлаучан булырга, өлкәннәрне ихтирам итәргә өйрәтү, дус, тату яшәргә өйрәтү, дусларыңа һәрвакыт булышырга, ярдәмгә килергә әзер торуны төшендерү.

10.02

43.

“Үзе яхшының эше дә яхшы” темасын

йомгаклау дәресе.

Тема буенча өйрәнгәннәрне кабатлау. Әңгәмәдә катнашу

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

Табышмаклар, мәкальләр

14.02

VI. “Туган җир, туган ил”. ( 6 сәг.)

44.

БСҮ. “Туган шәһәрем-Зәем минем” .

Р. Вәлиева “Иң матур җир” шигыре.

Т. Миңнуллин “Ватан” сүзе....”

Шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү, туган шәһәрең турында сөйли белү

Презентация, рәсемнәр

17.02

45.

З. Туфайлова “Туган ил” шигыре.

Батырлык дәресе.

Туган шәһәреңне күзәтә, бәяли белергә өйрәнү

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

Татарстан гимны

21.02

46.

“Безнең туган илебез” (“Татарстан тарихыннан хикәяләр” китабыннан)

Аңлап, йөгерек уку

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү

24.02

47.

Р. Фәйзуллин “Шагыйрь булсаң, дөнья өчен...”

К. Әмири . “Безнең авыл” шигыре.

Шигырьне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәнү, шагыйрьнең хис-тойгылары, сүрәтләү чараларын билгели белү

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

28.02

48.

“Ике мең ел элек” хикәясе.

Хикәя белән танышу

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту

03.03

49.

“Туган җир, туган ил” темасын йомгаклау дәресе.

Тема буенча өйрәнелгәннәрне кабатлау һәм ныгыту, бәйләнешле сөйләм

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

Табышмаклар, мәкальләр

07.03

VII. “Яз җыры”. (8 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республикага, гаиләгә, туганнарга карата хөрмәт, әти-әнине ярату; үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү. Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү. Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү. Парларда эшли белү.

50.

БСҮ дәресе. “Яз җыры”

Н. Измайлова.

“Менә нинди икән яз!

шигыре.

Шигырьне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәнү, шагыйрьнең хис-тойгылары, сүрәтләү чараларын билгели белү

Шигырьне дөрес басым белән һәм интонация белән сәнгатьле итеп укырга өйрәтү, язгы табигать турында сөйли белү.

“яз” темасына рәсемнәр

10.03

51.

Г. Хәсәнов. “Кояш бүген” хикәясе.

Аңлап һәм йөгерек уку

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү

14.03

52.

З. Мансур. “Әниләр көнендә”, “Кырмыска” шигырьләре.

Шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү

17.03

53.

Д. Аппакова. “Март башы” хикәясе.

Г. Лотфи. “Сыерчык” шигыре.

Аңлап һәм йөгерек уку

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү

04.04

54.

Э. Касыймов.

“Боз кузгалды” хикәясе.

Аңлап һәм йөгерек уку

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту

07.04

55.

Ш. Галиев. “Яз җыры” шигыре.

Л. Толстой .“Көймә” хикәясе.

Аңлап һәм йөгерек уку

Шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

Шигырьләрне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәнү

11.04

56.

М. Җәлил. “Күке”, “Карак песи” шигырьләре.

Шигырьләрдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

Шигырьләрне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәнү

14.04

57.

“Яз җыры” темасын йомгаклау.

Тема буенча өйрәнгәннәрне кабатлау һәм ныгыту, бәйләнешле сөйләм

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

Табышмаклар, мәкальләр

18.04

VIII. “Борын-борын заманда”… ( 6 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республикага, гаиләгә, туганнарга карата хөрмәт, әти-әнине ярату; үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү. Укучыларда халык аваз иҗатына кызыксыну уяту. Өстәмә әдәбияттан файдалана, китапханәдәге әдәбият белән системалы эшли белү. Текст эчтәлегендәге төрле күренешләрне телдән сурәтли белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү. Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү. Парларда эшли белү.

58.

Татар халык әкиятләре.

“Өч кыз”. “Хәйләгә каршы хәйлә”,

“Кәҗә белән Бүре” .

“Өч кыз”, “Хәйләгә каршы хәйлә”, “Кәҗә белән Бүре”

әкиятләре белән танышу.

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту, сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү

Мультфильм

21.04

59.

“Итагатьле мәче”.

(литва халык әкияте)

“Итагатьле мәче”

(литва халык әкияте) белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку

Аңлап һәм йөгерек уку күнекмәләрен үстерүне дәвам итү

25.04

60.

Япон әкияте “Кем янчыгы?”

Япон әкияте “Кем янчыгы?” белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку.

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту, текст эчтәлегенә карата бирелгән сорауларга җавап бирү,

28.04

61.

Алдавыч әкиятләр

Алдавыч әкиятләрне аңлап һәм йөгерек уку.

Аңлап һәм йөгерек уку күнекмәләрен үстерүне дәвам итү

Мультфильм

02.05

62.

Ф. Яруллин. “Урман әкияте”

Ф. Яруллинның “Урман әкияте” белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту, текст эчтәлегенә карата бирелгән сорауларга җавап бирү, сөйләгән эчтәлекне раслаучы җөмләләрне тексттан табып укып күрсәтү, укыган әсәрне бәяләү.

05.05

63.

Ф. Зыятдинов

“Карга белән Шөпшә”

әкияте.. “Борын-борын заманда....” темасын йомгаклау дәресе.

Ф. Зыятдиновның “Карга белән Шөпшә”әкияте белән танышу, тема буенча өйрәнгәннәрне кабатлау һәм ныгыту, бәйләнешле сөйләм

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

Табышмаклар, мәкальләр

09.05

IX. “Саумы, җәй”.( 5 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республиканы, аның табигатен, үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану;табигаткә сакчыл караш тәрбияләү, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү. Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү. Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү. Парларда эшли белү.

64.

Җ. Дәрзаман .“Саумы, җәй” шигыре.

Җ. Тәрҗеманов “Кояш чыкты” хикәясе.

М. Гафури “Җәй” шигыре.

Җ. Дәрзаманның “Саумы, җәй” , М. Гафуриның “Җәй” шигырьләре,

Җ. Тәрҗемановның “Кояш чыкты” хикәясе белән танышу.

Балаларда әдәби китаплар укуга кызыксыну уяту.

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

“Җәй” темасына рәсемнәр

12.05

65.

А. Алиш “Чуар тавык”, Г. Бәширов “Ана каз...” хикәясе. М. Хәсәнов. “Менә без...” хикәясе.

Ә. Бикчәнтәева. “Колын” шигыре.

А. Алиш “Чуар тавык”,

Г. Бәшировның “Ана каз...”хикәясе,

Ш. Галиевның “Рус казлары: га-га-га” шигыре белән танышу.

Сәнг. һәм эчтән уку күнекмәләрен ныгыту

16.05

66.

Ш. Галиев “Рус казлары: га-га-га” шигыре. Ә. Бикчәнтәева. “Колын” шигыре.

Ш. Галиевның “Рус казлары: га-га-га”, Ә. Бикчәнтәева. “Колын” ши-

гырьләрдәге е белән танышу, шигырьләрдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

Уку тизлеген үстерү, төп эчтәлекне сөйләү. Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

19.05

67.

М. Миншин. “Серле күл” шигыре.

“Урманда әдәплелек дәресләре” хикәясе.

Шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

Шигырьне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәнү

23.05

68.

Р. Миңнуллин .

“Сабантуй бүген бездә” шигыре, В. Бианкки “Тургай, туган иленә кайткач, нәрсә күрде?”, Г. Хөсәенов “Агач” хикәясе.

Йомгаклау дәресе.

Р. Миңнуллин иҗаты белән танышу, “Сабантуй бүген бездә” шигыре өстендә эшләү, шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу. В. Бианкки “Тургай, туган иленә кайткач, нәрсә күрде?”, Г. Хөсәенов “Агач” хикәясе белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку.

Уку тизлеген үстерү, төп эчтәлекне сөйләү

Табышмаклар, мәкальләр, башваткычлар

26.05

Эш төрләренең күләме

Эш төрләре

2 нче сыйныф

1

2

Диалогик сөйләм(репликалар саны)

Уку (сүзләр саны ) Кычкырып

3-4

25-35

1

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А..________

Протокол № 1 от

« 31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию Хайрутдинова Л.А.________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

начального общего образования

по предмету

татарский язык (татарская группа,базовый уровень)

2 «Б» класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова Мавлузя Касимовнана

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г.

2016 год

1. 2 нче сыйныфның татар төркемнәре өчен татар теле дәресләренә төзелгән эш программасы

паспорты

Сыйныф – 2

Укытучы –Шәймарданова Мәүлүзә Касыйм кызы

Сәгатьләр саны:

II сыйныф – 3 сәгать – 102 сәгать;

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

-ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программалары (татар балалары өчен), 1-11 нче сыйныфлар» (Казан. Татарстан китап нәшрияты. 2011 ел),

• ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы сайтында бирелгән“Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле: үрнәк гомуми программасына (V – 1Х сыйныфлар)” (Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова, Г.Р.Шакирова. К а з а н . 2013 ел),

-2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

-.Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

-Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

2.Аңлатма язуы

Укыту предметына гомуми характеристика

Соңгы елларда республикада татар теленең куллану даирәсе киңәйде, иҗтимагый функциясе көчәйде. Милләтара мөнәсәбәтләрне якынлаштыручы, җайга салучы чара буларак та аның мөмкинлекләре үсте. Укучыларда лингвистик (тел), аралашу (коммуникатив), этнокультура өлкәсенә караган (культурологик) компетенцияләр булдыру рус мәктәбендә татар теленә өйрәтүнең максатын тәшкил итә.

Лингвистик компетенция (укуыларның ана телелннән мәгълүматлылыгы) фонемалар, морфемалар, сүз ясалышы, сүзтезмәләр, җөмләләр, җөмлә кисәкләре, лексик һәм грамматик берәмлекләр, лингвистик анализны һ.б. үз эченә ала.

Аралашу (коммуникатив) компетенциясе ул – башкалар әйткәнне аңлау һәм үз фикереңне белдерү өчен тупланган белем, осталык, күнекмәләр җыелмасы; хәзерге татар теле нормаларына ия булу, сүз байлыгын, сөйләмнең грамматик ягын дөрес итеп үзләштерү; телдән һәм язма формада бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен булдыру һ.б.

Этнокультура өлкәсенә караган (культурологик) компетенция, ягъни телне милли-мәдәни яссылыкта үзләштерү ул – укучыларны сөйләмгә милли үзенчәлекләрне чагылдырган текстлар белән эшләү, тормыш-көнкүреш, гореф-гадәт үзенчәлекләрен, сынлы сәнгать әсәрләрен, халык авыз иҗаты үрнәкләрен белү, татар сөйләм этикетына ия булу.

Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле укыту үз алдына түбәндәге максатларны куя:

а) укучыларда ана телен өйрәнү белән кызыксыну, аңа омтылыш уяту, үз милләтеңә һәм аның теленә мәхәббәт хисләре тәрбияләү;

ә) балаларда татар теленең барлык бүлекләре буенча мәгълүматлылык (компетенция) булдыру;

б) укучыларны өйрәнгән тел материалын урынлы файдаланып, татар телендә аралашырга өйрәтү;

в) телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләре булдыру;

г) укучыларда татар мәдәниятенә караган мәгълүматлылыкны үстерү.

Рус мәктәбендә ана теле буларак татар теле укытуның төп бурычлары түбәндәгеләр:

1. Татар теленең барлык тармаклары буенча эзлекле рәвештә фәнни белем бирү.

2. Сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча ныклы күнекмәләр булдыру. Туган телдә матур һәм дөрес аралашырга өйрәтү.

3. Телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләрен камилләштерү, татар теле мөмкинлекләреннән тулысынча файдалана белергә өйрәтү.

4. Татар телен башка фәннәр буенча белем алу чарасы буларак кулланырга өйрәтү күнекмәләре булдыру.

5. Укучыларның логик фикеләү сәләтләрен үстерү.

6. Дәреслек, өстәмә һәм белешмә әдәбият белән эш итү, уку, язу күнекмәләрен камилләштерү.

Рус мәктәбендә татар теленә өйрәтүнең төп максаты-гамәли максат, ягъни, телне аралашу чарасы буларак үзләштерү өчен, укучыларгагаилә-көнкүрешкә, уку хезмәтенә бәйле сөйләм ситуацияләре кысаларында белем бирү һәм күнекмәләрен үстерү.Гомуми белем бирү максаты укучыларның акыл эшчәнлегенең активлаштыру, логик фикерләү сәләтен камилләштерү, сөйләм культурасын үстерүдән гыйбарәт. Тәрбияви максат балаларның рухи дөньяларын баету, аларны татар халкының мәдәнияте һәм сәнгате белән таныштыру, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык һәм хөрмәт хисе тәрбияләүгә юнәлтелә.

Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларының күбрәк рус телендә аралашуларын һәм фәннәрнең рус телендә үзләштерелүен истә тотып, темаларны үткәндә, грамматик категорияләрне аңлатканда, татар теленә хас күренешләрне рус теле белән янәшә куеп (сопостовительная грамматика) аңлату нәтиҗәле.

Укучыларның гомуми грамоталылыгын тикшерү һәм үстерү өчен төрле характердагы диктантлар, шулай ук сүзлек байлыгын арттыру, бәйләнешле сөйләм үстерү, логик фикерләү дәрәҗәсен камилләштерү максатыннан хикәяләр яздырыла.

Эш программасы тел белеме тармаклары арасында системалылык һәм эзлеклелек, фәннилек, аңлаешлылык принципларын истә тотып төзелде.

Укыту предметы эчтәлегенең кыйммәтенә төшенү тасвирламасы:

Татар теле курсын өйрәнү нәтиҗәсендә укучылар телнең аралашуның төп чарасы һәм милли культураның төп күренеше икәненә төшенә; укучыларда туган телгә карата позитив эмоциональ кыйммәтләр формалаша; туган тел укучылар өчен уку процессының нигезе, фикерләү, күзаллау, интелектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүдә зур таяныч булып тора. Туган телне өйрәнү барышында укучылар үзләренең иҗади сәләтләрен язма һәм сөйләм теле аша тормышка ашыра, телне мөһим мәгълүматны эзләү һәм табу өчен куллана. Укучылар ел дәвамында хатасыз язуның культуралылык билгесе икәнен аңлый, орфография кагыйдәләрен куллана, күчереп язуны, сүзләрдән җөмләләр, җөмләләрдән кечкенә хикәяләр төзи белү күнекмәләрен камилләштерә.

Укыту предметының планлаштырылган нәтиҗәләре:

Шәхси универсаль уку гамәлләре.

1.Түбәндәге кыйммәтләрне аңлый һәм бәяли белү: яхшылык,түземлелек, табигать, туган ил, гаилә һ.б. Үз гаиләңә, туганнарыңа, ата-анаңа хөрмәт.

2.Укучы ролен үзләштерү. Укуга карата кызыксыну формалаштыру.

3. Гомумкешелек нормалары күзлегеннән чыгып, тормыш ситуацияләрен, геройларның үз-үзләрен тотышларын бәяләү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре

1.Укытучы җитәкчелегендә эш урынын әзерләү, оештыру.

2.Укытучы җитәкчелегендә дәрестә, дәрестән тыш эшчәнлектә, тормыш ситуацияләрендә биремнәрне үтәү максатын билгеләү.

Танып-белү универсаль уку гамәлләре.

1.Китап белән эшләү: бирелгән бүлекне өйрәнгәндә формалашучы белем-күнекмәләрне билгеләү: аваз һәм хәрефләрне аера һәм төркемли белү; сөйләм телен үстерү. Сүзләрне иҗекләргә бүлә һәм юлдан-юлга күчерә алу. Сөйләмдә дөрес куллану.

2.Укытучының гади сорауларына җавап бирү, дәреслектән тиешле мәгълүматны табу.

3.Татар алфавитын яттан белү.

4. Сузык һәм тартыкларны классификациясен , алардагы аерманы таный белү.

5. Татар телендә иҗек калыплары, сүзләрне дөрес басым белән әйтү.

6. Аваз һәм хәрефләрне аера белү.

7. Сүзләрне аваз ягыннан тикшерү.

8. Өйрәнелгән сүз төркемнәренең мәгънәсе һәм аларны таный белү.

9. Өйрәнелгән сүз төркемнәре белән җөмләләр һәм текстлар төзү.

10.Сүз төркеме белән җөмлә кисәген дөрес билгеләү.

11.Җөмләдә сүзләр бәйләнеше

12.Җөмлә ахырында дөрес тыныш билгесе кую

13. Җөмләнең баш кисәкләрен дөрес табу

14. Бирелгән план буенча, рәсем буенча хикәя язу.

15.Татарчадан русчага яки русчадан татарчага тәрҗемә итү күнегүләре эшләү.

16. Җөмләдә сүзләрнең уңай тәртибен сакларга күнектерү

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре.

1.Дәрестә һәм тормыш ситуацияләрендә диалогта катнашу.

2.Укытучы, сыйныфташларның сорауларына җавап бирү.

3.Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшү, хушлашу,рәхмәт белдерү;

4.Башкаларның сөйләмен тыңлап аңлау.

5. Парлап һәм күмәк эшләү.

Уку предметының тоткан урыны:

Укыту планында каралганча, татар теле дәресләре өчен эш программасы 2 нче сыйныфта атнага 3 сәгать исәбеннән елга сыйныфларда атнага, 102 сәгатькә төзелде.

Программаның эчтәлеге.

Укыту-тематик планлаштыру

2 НЧЕ СЫЙНЫФ (102 сәгать)

Укыту-тематик планлаштыру

Язма эшләр

Эш төре

Саны

Сүзләр саны

Сүзлек диктанты

6(2өйрәтмә)

7-10 сүз

Диктант

5(1кереш)

20-25 сүз

Контроль күчереп язу

1

4-5 җөмлә

Изложение

2(1өйрәтмә)

15-20

Сочинение

1(тикшерү)

10-15

Телне система буларак өйрәнү

1. 1 нче сыйныфта үткәннәрне кабатлау (6 сәгать)

Сүзләрне иҗекләргә бүлү һәм юлдан-юлга күчерү. Аерым сүзләр һәм сүзтезмәләрне, җөмләләрне дөрес итеп уку һәм язу.

Бирелгән иҗекләрдән сүзләр, сузтезмәләр һәм җөмләләр төзеп әйтү һәм язу.

Тәкъдим ителгән җөмләләрне дөрес итеп күчереп язу. Алардагы кем? нәрсә? нинди? кайсы? нишли? сорауларына җавап бирә торган сүзләрне табып әйтү, укучылардан алар белән җөмләләр төзетү.

Баш хәреф белән языла торган сүзләрне кабатлау. Дәресләрдә өйрәнелә торган язучыларның исем-фамилияләрен дөрес язу.

2. Авазлар һәм хәрефләр (35 сәгать)

Татар теленең алфавиты һәм аны өйрәнү. Дәреслектәге сүзлекчәдән сүзләр таба белү. Бирелгән сүзләрне, сыйныфташларның фамилияләрен алфавит тәртибендә язу.

Сузык авазлар. Калын һәм нечкә сузыклар. Аларны дөрес әйтү күнекмәләрен булдыру. Сингармонизм законы. Татар теленең үзенчәлекле сузыклары һәм аларны белдерә торган хәрефләрнең дөрес язылышы.

[а], [э], [о], [ы] сузыкларын белдерә торган хәрефләр һәм аларның дөрес язылышы. Татар һәм рус телләрендә бу авазларның әйтелеш үзенчәлекләре.

Я, ю, е хәрефләре, алар кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу.

Тартык авазлар. Яңгырау һәм саңгырау авазлар. Алар кергән сүзләрне дөрес әйтү һәм язу. [и], [гъ], [къ], [х], [ч] тартыкларын дөрес әйтү, аларны белдерә торган хәрефләрнең язылышы. Татар теленең үзенчәлекле тартыклары [җ], [ң], [һ]. Алар кергән сүзләрне дөрес язу күнекмәләре булдыру.

Ц, щ хәрефләре булган сүзләрне дөрес уку һәм язу.

ъ һәм ь хәрефләре кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу. Аңлатмалы һәм сүзлек диктантлары язу.

Кабатлау.

3. Сүз (5 сәгать)

Сүзләрне иҗекләргә бүлү.

Татар теленең иҗек калыплары белән таныштыру. Татар телендә сүз басымы. Аны дөрес куярга өйрәнү. Рус телендәге сүз басымының урыны. Кабатлау.

4. Морфология (19сәгать)

Исем, аның мәгънәсе, сораулары турында белгәннәрне ныгыту. Исемнәрнең берлек һәм күплек сан формалары. Күплек сан кушымчаларының дөрес язылышы, аларны рус теле белән чагыштыру.

Фигыль, аның мәгънәсе, сораулары. Фигыльләрнең заман формалары турында төшенчә бирү. Аларны рус теле белән чагыштырып күрсәтү.

Сыйфат, аның мәгънәсе, сораулары белән таныштыру. Предметның төрле билгеләрен белдерә торган сүзләр буларак, аларны сөйләмдә дөрес куллану. Татар һәм рус телләрендә сыйфатларның сыйфатланмышка иярү үзенчәлеге.

Кабатлау. Бирелгән җөмләләрдән, әзер тексттан өйрәнгән сүз төркемнәрен таба белү, андый сүзләрне русчадан татарчага тәрҗемә итү, сөйләмдә дөрес куллану.

5. Синтаксис (11 сәгать)

Сүзләрдән сүзтезмә һәм җөмләләр төзү. Җөмләнең баш кисәкләре турында мәгълүмат бирү, аларның урнашу тәртибен күзәтү, аны рус теле белән чагыштыру. Бирелгән сүзләр белән сүзтезмәләр һәм җөмләләр төзү күнекмәләре формалаштыру. Тәрҗемә күнекмәләре булдыру.

Ел буена үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау (4 сәгать)

6. Бәйләнешле сөйләм үстерү (22 сәгать)

Укытучының (яки сыйныфташының) сорауларын аңлап, аларга гади җөмләләр белән җавап бирү. Укытучы тәкъдим иткән темага 4—6 җөмлә төзеп әйтү, бирелгән диалогны (монологны) дәвам итү. Укылган өзекнең төп фикерен үз сүзләрең белән әйтү. Темаларны өйрәнү вакытында сүзлек һәм аңлатмалы диктантлар язу.

Аерым рәсемнәр яки әйберләрне сурәтләп биргәндә, исем, сыйфат һәм фигыльләрне дөрес куллану.

Тизәйткеч, санамыш, табышмак, мәкаль-әйтемнәр ятлау. Матур язу күнегүләрен үтәү.

Сөйләм үстерү өчен темалар:

Татар теле дәресендә. Туган көнем. Әниемә булышам. Милли ризыклар. Шәһәр транспорты.

2 нче сыйныфта татар теленнән үзләштерергә, камилләштерергә тиешле гомум күнекмәләр.

Татар алфавитын яттан белү. Укытучыбиргән сүзләрне яки сыйныфташларның фамилияләрен алфавит тәртибендә язу.

Калын һәм нечкә сузыкларны аерып, татар телендәге сүзләрнең сингармонизм законына буйсынуын яки буйсынмавын (шәһәр, китап) аңлату.

Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны аеру. Ъ һәм Ь хәрефләребулган сүзләрне дөрес уку һәм язу (кулъяулык, көньяк). Я, ю,е хәрефләрен дөрес язу.

Таар телендә сүз басымын кую, рус сүзләре белән чагыштырып күрсәтү.

Сүз төркемнәреннән исем, фигыль , сыйфатларның мәгънәләрен аңлап, җөмлә эченнән табып әйтү. Исемнәрнең берлек һәм күплек сан формаларын аеру, фигыльләрнең юклык, заман кушымчаларын билгеләү.

Җөмләнең баш кисәкләрен билгеләү, аларның урнашу тәртибен аңлату.

Өйрәнелә торган сүз төркемнәре кергән мәкаль-әйтемнәрне,табышмакларны ятлау һәм аларны язу.

15-20 сүз чамасы булган текст буенча укытучы куйган сорауларга җавап бирү юлы белән изложение язу. Сөйләм үстерү өчен бирелгән темалар ( яки укытучы үзе сайлаган башка бер тема) буенча 10-15 сүзле сочинение яздыру. Сүзлек диктантларның якынча күләме – 7-10 сүз, контроль диктант текстлары 20-25 сүздән тора.

Язма эшләр күләме

Белем бирү эчтәлегенең мәҗбүри минимумы

Тыңлап аңлау

Нормаль темп белән әйтелгәнне ишетү аша мәгънәне аңлау, аңлаган турында фикер йөртү, аралашуда куллана белү; сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне, грамматик формаларны бер-берсеннән ишетү аша аера белү; җөмләләрне тыңлап, сүз санын билгеләү.

Диалогик сөйлəм

Дәреслектә бирелгән үрнәк диалогларны сәнгатьле итеп уку, сөйләү һәм охшаш диалоглар төзү (реплика саны 4 ким булмаска тиеш); аралашу өчен бирелгән темалар буенча әңгәмә кору.

Монологик сөйлəм

Җанлы һəм җансыз предметларны, рəсем, картина эчтəлеген сурəтлəп сөйли белү; тəкъдим ителгəн план, терəк сүзлəр ярдəмендə укылган өзек яисə караган рəсем буенча, өйрəнелгəн җөмлə төрлəрен файдаланып, хикəя төзү; укыган хикəялəрнең эчтəлеген сөйли белү.

Универсаль уку гамәлләре (УГГ)

Регулятив универсаль уку гамәлләрен (РУУГ) формалаштыру чарасы булып, продуктивуку технологиясе; танып-белү универсаль уку гамәлләрен (ТБУУГ) формалаштыру чарасы булып, дәреслектәге текстлар, беренчел мәгълүмат белән эшләү күнекмәләрен тәэмин итүче методик аппарат; коммуникативуниверсаль уку гамәлләрен (КУУГ) формалаштыру чарасы булып, продуктив уку технологиясе һәм эшне парлап, кечкенә төркемнәрдә оештыру тора.

2 нче сыйныф укучыларының күнекмәләренә таләпләр:

- Регулятив таләпләр: эш урынын әзерли, аны тәртиптә тота белү; дәреснең максатын билгели белү; дәреслектән файдалана, аны саклый белү;

-Танып-белү эшчәнлегенә таләпләр: җөмләнең баш кисәкләрен билгеләү; сузыкларны, тартыкларны аера белү;басымны дөрес кую;үзеңнең хаталарыңны табып төзәтә белү; текст буенча җөмләләр төзеп сөйләү; сорауларга җавап бирү;

- Коммуникатив таләпләр:диалогта катнаша, башкаларны тыңлый, килешә белү; конфликтларга катнашмыйча кала белү; сөйләм культурасын саклап аралаша белү;

Шәхесара таләпләр:

- Үз телең,халкың белән горурлану хисләре булу;

- Башка халыкларга хөрмәт;

- Рухи кыйммәтләр турында белү, аларны бәяли белү;

- Туган як, аның табигатен ярату хисләре булу.

.

2-4 нче сыйныфларда диктантларны бәяләү

1.Хатасыз яки 1 тупас булмаган хата җибәрелгән; дөрес каллиграфия белән матур итеп язылган эшкә“5”ле куела.

2. 3 тәнартык хата булмаса һәм ул пөхтә итеп язылса яки хатасыз, ләкин төзәтүләр белән бикүк пөхтә язылмаган эшкә“4”ле куела.

3. 5 орфографикһәм 1 пунктуационхаталыэшкә“3”ле куела.

Изложение һәм сочинениеләрне бәяләү

1. Эчтәлек дөрес һәмэ эзлекле итеп ачылса; җөмләләр грамматик яктан дөрес төзелсә; хаталар булмаса яки 1 орфографик хата җибәрелсә, “5”ле куела.

2. Эчтәлек дөрес ачылып та, эзлеклелек сакланмаса яки пөхтә башкарылып, эзлеклелек булып та, сүз сайлауда һәм җөмлә төзүдә 2-3 хата булса, “4”ле куела.

3. Текстның яки рәсемнең төп эчтәлеге бирелептә, эзлеклелек сакланмаса; 4-6 орфографик, пунктуацион хата җибәрелсә; сүзләр кулланганда һәм җөмләләр төзегәндә, 4-5 төгәлсезлек китсә, “3”ле куела.

4. Эчтәлек дөрес һәм эзлекле ачылмаса; 7-10 орфографик, пунктуацион хата җибәрелсә; сүзләр кулланганда, җөмләләр төзегәндә, 6-7 тупас хата китсә, “2”ле куела.

Грамматик белемнәрне бәяләү

1. Ана телендә өйрәнелгән грамматик күренешләрне сөйләмдә дөрес кулланса; тупас булмаган 1-2 хата җибәрсә; укытучыга 1-2 ачыклаучы сорау бирергә туры килсә, “5”ле куела.

2. Төп таләпләрне үтеп тә, 2 грамматик хата ясаса, ләкин өстәмә сораулар саны 3 тән артмаса, “4”ле куела.

3. Грамматик форма һәмсинтаксикконструкцияләрнесөйләмдәкуллана белсә, ләкин 4-5 грамматик хата җибәрсә, “3”ле куела.

4. Грамматик күнекмәләр начар үзләштерелсә; грамматик кагыйдәләрне сөйләмдә кулланылмаса; хаталар 6 дан артып китсә, “2”ле куепа.

Календарь-тематик план (татар теле) - 105 cәг.

Беренче сыйныфта үткәннәрне кабатлау – 6 сәгать

БСҮ – 22 сәгать

1

Исәнме, мәктәп!

Дәреслек, шартлы билгеләр белән танышу, яңа уку елына әзерләнү

Дәреслек, шартлы билгеләр белән танышу, яңа уку елына әзерләнү

Дәреслек белән таныштыру

Укучыларның татар телен өйрәнүгә ихтыяж уяту, туган телгә карата мәхәббәт тәрбияләү

01.09

01.09

2

Сүзлекләр белән танышу

Дәреслек, сүзлек белән эш итә белергә өйрәтү

Төрле сүзлекләрдән сүзләрне эзли белү

Бер-береңнеңнән ярдәм сорый һәм ярдәм итә белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

05.09

05.09

3

Сүзләрне иҗекләргә бүлү, юлдан юлга күчерү

Сүзләрне сузык авазлар санынча иҗекләргә бүлә белергә өйрәтү

Сүзләрне сузык авазлар санынча иҗекләргә бүлә белү

Сүзләрне иҗекләргә һәм юлдан-юлга күчерү кагыйдәсен куллана белү

Эшчәнлек нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалашыру

07.09

07.0

4

Кем? нәрсә? сорауларына җавап бирә торган сүзләр

Кем? нәрсә? сорауларына җавап бирергә өйрәтү

Кем?Нәрсә? сорауларына җавап булып килгән сүзләрне таба, аера белү

Сорау куя, сыйныфташыңнан сорый белү

Сыйныфташларга карата хөрмәт белән карау

08.09

08.09

5

Баш хәрефтән языла торган сүзләр

Баш хәрефтән языла торган сүзләрне өйрәнү, сүзлек запасын арттыру

Кеше исемнәрен, фамиляләрен, шәһәр, район, авыл, елга, күл, тау исемнәрен баш хәрефтән яза белү, сүзлек запасын арттыру

Шәһәр, район, авыл, елга, күл, тау исемнәрен әйтә белү

Сөйләм телен үстерү

12.09

12.09

6

Билгене белдерә торган сүзләр

Логик фикер йөртү, чагыштыру, анализ, гомумиләштерү, нәтиҗә ясау

Нинди? сорауларына җавап булып килгән сүзләрне таба, аера белү

Сорау куя, сыйныфташыңнан сорый белү

Укуга карата кызыксыну хисе уяту

14.09

14.09

7

2 нче сыйныфта алган белемнәр буенча кереш контроль эшкә әзерлек

1 нче сыныфта алган белемнәрне тикшерү

Авазларны дөрес ишетеп язу

Кагыйдәләрне истә тотып эш итә белү

Толерантлык тәрбияләү

15.09

15.09

8

Кереш язма эш..Диктант

Сүзлекләрне дөрес кулланып тәрҗемә итергә өйрәтү

Күрсәтмәлекләрне истә тотып эш итү

Тәрҗемә итү сүзлегеннән сүзләрне эзли белү

Бер-береңне чакыра белү итагатенә өйрәтү

19.09

19.09

Авазлар һәм хәрефләр – 35 сәгать

9

Хаталар өстендә эш . Авазлар һәм хәрефләр

Авазларны һәм хәрефләрне аера, дөрес әйтә, яза белергә өйрәтү

Авазларның хәрефләр белән белдерелүен белү

Төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү

Иҗади фикерләү сәләтен үстерү

19.09

19.09

10

Алфавит

Татар теленең алфавиты белән таныштыру, яттан өйрәнү

Алфавитта 39 хәреф барлыгын, алфавитта урнашу тәртибен белү

Үрнәк буенча эшли белергә өйрәнү

Татар теленә карата хөрмәт тәрбияләү

21.09

21.09

11

Сузык авазлар һәм хәрефләр

Татар телендәге сузыкалар бүленешен ачыклау, сингармонизм законын аңлату

Татар телендә 9 сузык аваз барлыгын, сүзләрнең сингармонизм законына буйсынун белү

Сөйләмдәсузык авазларны дөрес әйтә белү

Туган телгә карата ярату хисе уяту

22.09

22.09

12

Калын һәм нечкә сузык авазлар

Сузык авазларны аера белергә, дөрес кулланырга өйрәтү, язылу кагыйдәләрен өйрәтү

Сузык авазларның калын һәм нечкәгә бүленешен белү

Әңгәмәдәшең белән сүзләрне, авазларны дөрес итеп аралаша белү

Әниләргә карата хөрмәт тәрбияләү

26.09

26.09

13

А хәрефе

Калын сузык А хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Беренче иҗектәге калын сузык[а] авазын [о] авазына якынрак итеп әйтә, а хәреф кергән сүзләрне яза белү

Дәреслеккә ориентлаша белү, төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү

Укучыларны тәрбияле булырга өйрәтергә омтылыш ясау

28.09

28.09

14

Ә хәрефе

Нечкә сузык Ә хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Нечкә [ә] авазы кергән сүзләрне нечкә итеп әйтә, ә хөрефе кергән сүзләрне яза белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгели белү

Олыларга карата хөрмәт тәрбияләү

29.09

29.09

15

О хәрефе

Калын сузык О хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Калын [о]авазы кергән сүзләрне дөрес укый, о хәрефен 1нче иҗектә генә яза белү

Кагыйдәне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кыла белү

Олыларга карата хөрмәт тәрбияләү

03.10

03.10

16

Контроль күчереп язу

Матур, дөрес, чиста итеп язу күнекмәләрен камилләтерү

Матур, чиста, пөхтә итеп күчереп яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлый һәм тәмамлый белү

Сыйныфташларга карата хөрмәт тәрбияләү

05.10

17

О хәрефенә күнегүләр

Татар һәм рус телләрендә бу авазның әйтелеш, язылыш үзенчәлекләрен аңлату

Бу авазларның татар һәм рус телендәге әйтелеш үзенчәлеген аера белү

Кагыйдәне истә тотып күнегүләр башкара белү

Олыларга карата хөрмәт тәрбияләү

06.10

18

Ө хәрефе

Нечкә сузык Ө хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Нечкә [ө] авазы кергән сүзләрне дөрес укый, ө хәрефен 1нче иҗектә генә яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

10.10

19

Ө хәрефенә күнегүләр.

Сүзлек диктант

Татар телендә бу авазның әйтелеш, язылыш үзенчәлекләрен аңлату

[ө] авазы кергән сүзләрнеишетеп дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

12.10

20

У һәм ү хәрефләре

Сузыклар У-Ү хәрефләре-авазлары турында белемнәрен камилләштерү

Калын [у] һәм нечкә [ү] авазларының әйтеп аера, у, ү хәефләре кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып күнегүләр башкару

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

13.10

21

Ы хәрефе

Калын сузык Ы хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Калын [ы] авазы кергән сүзләрне дөрес укый,ы хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Балаларда белемгә омтылыш тәрбияләү

17.10

17.10

22

Э хәрефе

Нечкә сузык Э хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Нечкә [э] авазы кергән сүзләрне дөрес укый,э хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Балаларда белемгә омтылыш тәрбияләү

19.10

23

Э хәрефе кергән сүзләр

Татар телендә бу авазның әйтелеш, язылыш үзенчәлекләрен аңлату

Бу авазларның әйтелеш үзенчәлеген аера белү, ишетеп дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Ярдәмчел булу турында әңгәмә

20.10

24

Сузык авазлар һәм хәрефләр буенча контроль эш

Укучыларның алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү, анализлау

Биремнәрне үтәгәндә үз эшчәнлегеңне планлаштыра белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгели белү

Толерантлык тәрбияләү

24.10

25

Хаталар өстендә эш. Я хәрефе

Я хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Я хәрефен калын сүзләрдә [йа], нечкә сүзләрдә [йә] дип укый, я хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

26.10

26

Ю хәрефе

Я хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Ю хәрефен калын сүзләрдә [йу], нечкә сүзләрдә [йү] дип укый, я хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Шәхси гигиена турында әңгәмә

27.10

27

Е хәрефе

Е хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Е хәрефен калын сүзләрдә [йы], нечкә сүзләрдә [йэ], тартыклардан соң [э]дип укый, е хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

07.11

Сүзлек диктант-1

Күчереп язу-1

Контроль эш-2

28

Е хәрефе кергән сүзләр

Е хәрефе кергән сүзләрне дөрес язу күнекмәләре булдыру

Е хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

09.11

29

Сузык авазлар һәм хәрефләр темасын ныгыту

Укучыларның алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү

Калын һәм нечкә сузыларны аера, таный, яза, дөрес укый белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

10.11

30

Тартык авазлар һәм хәрефләр

Татар телендәге тартыклар бүленешен ачыклау

Тартык авазларны дөрес әйтә, сузык авазлардан аера белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Балаларда белемгә омтылыш тәрбияләү

14.11

31

Яңгырау һәм саңгырау тартык авазлар

Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны аера белү

Тартык авазларның яңгырау һәм саңгырауга бүленешен белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Туган җиргә карта хөрмәт тәрбияләү

16.11

32

В хәрефе

В хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

В хәрефен татар сүзләрендә [w], рус теленнән кергән сүзләрдә [в] дип укый, в хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

17.11

33

В хәрефе. Рус теленнән кергән сүзләр

Рус һәм татар телендәге әйтелеш аермасын аңлату

Татар һәм рус телендә әлеге авазны дөрес әйтә, Рус теленнән кергән сүзләрне дөрес яза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

21.11

34

Х, һ хәрефләре

Х, һ хәрефләре-авазлары турында белемнәрен камилләштерү

[х] һәм [һ]авазларының әйтелеш үзенчәлеген аера белү, әлеге хәрефләр кергән сүзләрне дөрес укый белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Туган җиргә карата хөрмәт тәрбияләү

23.11

35

Х, һ хәрефләре кергән сүзләр

Х, һ хәрефләре кергән сүзләрне дөрес язу күнекмәләре булдыру

Х һәм һ хәрефләре кергән сүзләрне дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Туган телгә карата хөрмәт тәрбияләү

24.11

36

К, г хәрефләре

К, г хәрефләре-авазлары турында белемнәрен камилләштерү

К, г хәрефләрен калын сүзләрдә [къ], [гъ], нечкә сүзләрдә [к], [г] дип укый, к, г хәрефләре кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Ризыкка хөрмәт белән карауны тәрбияләү

28.11

37

К, г хәрефләре кергән сүзләрнең әйтелеше

К, г хәрефләре-авазларын дөрес әйтү күнекмәләре булдыру

К, г хәрефләрен калын сүзләрдә [къ], [гъ], нечкә сүзләрдә [к], [г] дип укый, к, г хәрефләре кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Ризыкка хөрмәт белән карауны тәрбияләү

30.11

38

Ч хәрефе.

Сүзлек диктант

Ч хәрефе-авазы турында белемнәрен камилләштерү

[ч] авазы кергән сүзләрне дөрес укый,ч хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

01.12

39

Ң хәрефе

ң хәрефе-авазы турында белемнәрен камилләштерү

[ң] авазы кергән сүзләрне дөрес укый,ң хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Туган җиргә карата хөрмәт хисе тәрбияләү

05.12

40

ь хәрефе

ь хәрефе турында белемнәрен камилләштерү

ь хәрефе кергән сүзләрне дөрес яза, дөрес укый белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Балаларда белемгә омтылыш тәрбияләү

07.12

41

ъ хәрефе

ъ хәрефе турында белемнәрен камилләштерү

ъ хәрефе кергән сүзләрне дөрес яза, дөрес укый белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Балаларда белемгә омтылыш тәрбияләү

08.12

42

ь һәм ъ хәрефләре

ь һәм ъ хәрефе турында белемнәрен камилләштерү

ь һәм ъ хәрефе кергән сүзләрне дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

12.12

43

Контроль күчереп язу

Матур, дөрес, чиста итеп язу күнекмәләрен камилләтерү

Матур, чиста, пөхтә итеп күчереп яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Сыйныфташларга карата хөрмәт тәрбияләү

14.12

44

Тартык авазлар һәм хәрефләр темасын ныгыту

Укучыларның алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү

Тартык авазларны яңгырау һәм саңгырауга аера, яза, дөрес укый белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Сыйныфташлар белән дустанә мөнәсәбәт булдыру

15.12

45

Сүзләрне аваз ягыннан тикшерү

Укучыларның алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү

Сүзләрне авазлар ягыннан тикшерә белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Укуга мәхәббәт тәрбияләү

19.12

46

Сузык һәм тартык авазлар һәм хәрефләр буенча контроль эш

Авазлар һәм хәрефләр темасы буена алган гомумиләштереп тикшерү,

Анализлау

Сүзләрне ишетеп дөрес яза, сүзгә фонетик анализ ясый белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

21.12

Сүз – 5 дәрес

47

Хаталар өстендә эш. Сүз

Сүзләрнең хәрефләрдән төзелуен аңлату

Хәрефләрдән сүзләр төзи белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

22.12

48

Иҗекләрдән сүзләргә

Сүзләрне иҗекләргә бүлү күнекмәләрен үстерү

Сүзләрне сузык авзлар санына карап иҗекләргә бүлә белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Ярдәмчел булу турында әңгәмә

09.01

Сүзлек диктант-1

Күчереп язу-1

Контроль эш-1

49

Сүзләрдән җөмләләргә

Сүзләрдән җөмләләр төзү күнекмәсен камилләштерү

Сүзләрдән җөмләләр төзи белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Ярдәмчел булу турында әңгәмә

11.01

50

Сочинение “Минем кышкы каникулым”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Кыш, бозлавык, чаңгы, чана, тимераяк, шугалак һ.б. кышка караган лексика белән танышу

Иптәшеңә кышкы каникулыңны ничек үткәрүең турында сөйли белү

Сөйләм телен үстерү

12.01

51

Иҗади тәнәфес

Белемнәрне туплап, дөрес куллана белергә өйрәтү

Иҗади фикерли белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Сөйләм телен үстерү

16.01

52

Татар телендә басым

Татар телендә сүзләргә басымны дөрес куеп әйтергә өйрәтү

Татар телендә басымның күпчелек очракта соңгы иҗеккә төшүен, сорау сүзләрендә 1 иҗеккә төшүен белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

18.01

53

Рус һәм татар телендә сүз басымы

Татар һәм рус телләрендәге басымның аермасын аңлату

Татар һәм рус телләрендәге басымның аермасын аңлау

Рус теле белән чагыштырып күрсәтү

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

19.01

54

Контроль күчереп язу

Матур язу күнекмәләрен камилләштерү

Матур, чиста, пөхтә итеп күчереп яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Сыйныфташларга карата хөрмәт тәрбияләү

23.01

Морфология – 19 дәрес

55

Предметларны белдергән сүзләр. Исем

Предметны белдерәторган сүзләргә сорауны дөрес итеп кую, аларны тексттан аерып алу күнегүләре эшләү

Предметларны атамаларын белдергән сүзләрне таба, аларга кем? һәм нәрсә? сорауларын куя белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

25.01

56

Кем? соравына

җавап биргән сүзләр

Исем буенча белемнәрне ныгыту һәм камилләштерү

Кем? соравына җавап биргән сүзләрне тексттан таба белү

Рус теле белән чагыштырып күрсәтү

Табигатькә мәхәббәт тәрбияләү

26.01

57

БСҮ “Куркак юлдаш”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Кем? һәм нәрсә? сорауларын куя белү

Әкиятне дустыңа сөйли белү

Башкаларга карата “түземлелек” төшенчәсен кабул итү

30.01

58

Күплек сан кушымчалары: -лар/-ләр, -нар/-нәр

Күплек сан кушымчаларының ялгану тәртибен үзләштерү

Күплек сан кушымчалары: -лар/-ләр, -нар/-нәр ялгану тәртибен аңлау

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

01.02

59

Кемнәр? нәрсәләр? соравына җавап бирүче исемнәр

Исем буенча белемнәрне ныгыту һәм камилләштерү

Күплек сан исемнәренә сорау куя белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Физкультурага мәхәббәт тәрбияләү

02.02

60

Күплек сан кушымчаларының дөрес язылышы

Күплек сан кушымчаларының дөрес язылышы һәм аларны рус теле белән чагыштыру

Күплек сан кушымчалары: -лар/-ләр, -нар/-нәр ялгану тәртибен аңлау

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

6.02

61

Предметларны белдергән сүзләр темасын ныгыту

Исем турында белемнәрне үстерү, ныгыту, камилләштерү

Предметны белдерә торган сүзләргә сорауны дөрес итеп кую, аларны тексттан аерып алу, күнегүләре эшләү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Уйлап әйтү фикерен тәрбияләү

08.02

62

Изложение “Уйныйбыз”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

План төзү, хикәяне сөйли белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

09.02

63

Хаталар өстендә эш. Баш хәрефтән языла торган сүзләр

Баш хәрефтән языла торган сүзләрне камилләштерү

Китап, әдәби әсәр, газета-журнал, картина исемнәрен баш хәрефтән яза белү

Әдәбу укуда укыган язучыларның әсәрләрен әйтә белү

Язучыларга карата ихтирам тәрбияләү

13.02

64

Предметның эш-хәрәкәтен белдергән сүзләр. Фигыль

Предметның эш-хәрәкәтен белдерә торган сүзләргә сорауны дөрес итеп кую, аларны тексттан аерып алу күнегүләре эшләү

Предметларның эш-хәрәкәтен белдергән сүзләрне таба, аларга сораулар куя белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Пөхтәлек турында әңгәмә

15.02

65

Фигыльнең заман формалары

Фигыльнең заман формалары белән таныштыру

Фигыльләрнең заман формалары турында төшенчә бирү, аларны рус теле белән чагыштырып күрсәтү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

16.02

66

Хәзерге заман

Хәзерге заман хикәя фигыль турында белемнәрне камилләштерү

Хәзерге заман хикәя фигыльләрне җөмләдән таба белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

20.02

67

Үткән заман

Үткән заман хикәя фигыль турында белемнәрне камилләштерү

Үткән заман хикәя фигыльләрне җөмләдән таба белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

22.02

68

БСҮ “Минем көндәлек режим”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Фигыльләрне дөрес итеп сөйләмдә куллана белү

Көндәлек режим турында иптәшеңә сөйли белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

23.02

69

Киләчәк заман

Киләчәк заман хикәя фигыль турында белемнәрне камилләштерү

Киләчәк заман хикәя фигыльләрне җөмләдән таба белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Пөхтәлек турында әңгәмә

27.02

70

Фигыль темасын ныгыту

Фигыль турында белемнәрне үстерү, ныгыту, камилләштерү

Предметның эш-хәрәкәтен белдерә торган сүзләргә сорауны дөрес итеп кую, аларны тексттан аерып алу, күнегүләр эшләү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

01.03

71

Предметныың билгесен белдерә торган сүзләр. Сыйфат

Сыйфат турында белемнәрен тирәнәйтү, ныгыту, камилләштерү

Предметларның билгесен белдергән сүзләрне таба, аларга сораулар куя белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Тәрбиялелек турында әңгәмә

02.03

72

Нинди? соравына җавап биргән сүзләр

Сыйфат турында белемнәрне камилләштерү

Җөмлә эченнән сыйфатны таба белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Пөхтәлек турында әңгәмә

06.03

73

Предметның төрле билгеләрен белдерүче сүзләр

Сыйфат турында белемнәрне камилләштерү

Предметның төрле билгеләрен белдерүче сүзләрбуларак, сыйфатларны сөйләмдә дөрес куллана белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Чысталык турында сөйләшү

08.03

74

Сыйфат темасын ныгыту

Сыйфатларның сыйфатланмышка иярү үзенчәлеген камилләштерү

Сыйфатның сыйфатланмышка иярү үзенчәлеген белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Тәрбиялелек турында әңгәмә

09.03

75

Сүз төркемнәре буенча контроль эш

Укучыларның алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү

Җөмлә эченнән сүз төркемнәрен таба, сорау куя белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

13.03

76

Хаталар өстендә эш. Иҗади тәнәфес

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Иҗади фикерләү сәләтен үстерү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

15.03

77

Сүз төркемнәре темасын ныгыту

Сүз төркемнәре турында белемнәрен тирәнәйтү, ныгыту, камилләштерү

Җөмлә эченнән сүз төркемнәрен таба, сорау куя белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Чиста, матур һәм дөрес язу тәрбиясе

16.03

78

БСҮ “Туган як табигате”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

“Туган як” лексикасын куллана белү

Иптәшеңә туган ягың турында сөйли белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

02.04

Күчереп язу-1

Изложение-1

Сочинение-1

Тест-1

Контроль эш-1

Синтаксис – 11 дәрес

79

Сүз

Сүз турында белемнәрне камилләштерү

Хәреф һәм иҗекләрдән сүзләр төзү, җөмләләр төзеп әйтү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Чиста, матур һәм дөрес язу тәрбиясе

06.04

80

Сүзләрдән сүзтезмәләргә. Сүзлек диктант

Сүзтезмәләр турында белемнәрне камилләштерү

Сүзләрдән сүзтезмәләр төзи белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Чиста, матур һәм дөрес язу тәрбиясе

08.04

81

Сүзләрдән җөмләләргә

Тәрҗемә итә белү күнекмәләрен үстерү. Тексттан сүз, җөмлә табуны камилләштерү

Сүзләрдән җөмләләр төзи белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Кунакчыл булу турында әңгәмә

09.04

82

Б.с.ү. “Туган көн” темасына диалог төзеп язу

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Бүләк, туган көн, котлыйм һ.б. сүзләр диалог төзү

Иптәшең белән “Туган көн” темасына аралашу

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

13.04

83

Җөмләнең баш кисәкләре

Җөмләдәге сүзләрнең җөмлә кисәкләре булуын аңлату,баш һәм иярчен кисәкләр турында мәгълүмат бирү

Җөмләнең баш кисәкләрен таба, аларга сораулар куя, асларына сыза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

15.04

84

Җөмләнең баш кисәкләре. Ия

Җөмләдәге сүзләрнең җөмлә кисәкләре булуын аңлату,баш һәм иярчен кисәкләр турында мәгълүмат

Ияне таба, сорау куя, астына бер сызык сыза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

16.04

85

Контроль күчереп язу

Матур язу күнекмәләрен камилләштерү

Матур, чиста, пөхтә итеп күчереп яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

20.04

86

Җөмләнең баш кисәкләре. Хәбәр

Җөмләнең баш кисәге турында мәгълүмат бирү

Хәбәрне таба, сорау кую, астына ике сызык сыза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Кунакчыл булу турында әңгәмә

22.04

87

БСҮ “Милли ризыклар”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

“Милли ризыклар” лексикасын кулланып сөйли белү

Татар халкының милли рызыкларын әйтә белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

23.04

88

Җөмләдә баш кисәкләр тәртибе

Алган белемнәргә нигезләнеп язу

Татар телендә иянең җөмлә башында, хәбәрнең җөмлә ахрында урнашуын белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

27.04

89

БСҮ “Шәһәр транспорты”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

“Шәһәр транспорты” лексикасын кулланып җөмләләр төзү

Шәһәр транспорты турында иптәшең белән аралашу

Табигатькә мәхәббәт тәрбияләү

29.04

90

Рус һәм татар телләрендә баш кисәкләренең урнашу тәртибе

Рус һәм татар телләрендә баш кисәкләренең урнашу тәртибен аыклау

Татар телендә баш кисәкләрне дөрес урнаштырып җөмләләр төзеп әйтә белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Тыйнак булу турында әңгәмә

30.04

91

Җөмлә ахырында тыныш билгеләре

Җөмлә ахрында куела торган тыныш билгеләре белән танышу

Җөмлә ахрында кирәкле тыныш билгене куя белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

01.05

92

БСҮ “Якын дустым” темасына хикәя язу

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Сөйләмдә матур сүзләр куллана белү

Дустың турында сөйли белү

Ярдәмчел булу турында әңгәмә

03.05

93

Җөмләнең баш кисәкләре темасын ныгыту

Җөмләнең баш кисәге турындагы белемнәрне камилләштерү

Җөмләдә җөмләнең баш кисәкләрен билгели белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Тыйнак булу турында әңгәмә

04.05

94

Җөмлә кисәкләре буенча контроль эш

Укучыларның алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү, анализлау

Җәмләнең баш кисәкләрен билгели белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

08.05

95

Хаталар өстендә эш.БСҮ “Әниемә булышам” әңгәмә

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Әниләргә карата матур сүзләр куллана белү

Әниләргә ярдәм итү турныда иптәшеңә сөйли белү

Әниләргә карата олы хөрмәт тәрбияләү

10.05

Кабатлау – 4 дәрес

96

Авазлар һәм хәрефләр темасын ныгыту

Авазлар һәм хәрефләр буенча алган белемнәрне кабатлау, ныгыту

Татар теленең авазлар һәм хәрефләрен аера, таный белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Ярдәмчел булу турында әңгәмә

11.05

97

БСҮ “Җәй” Рәсем буенча хикәя язу

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Рәсем буенча хикәя яза белү

Җәй турында сөйли иптәшеңә сөйли белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

15.05

98

Сочинение “Минем шөгылем”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Яраткан шөгыльең турында әйтә, аңлата белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

17.05

99

Сүз һәм сүзтемә темасын искә төшерү

Сүз, сүзтезмә темасы буенча алган белемнәрне кабатлау, ныгыту

Сүзтезмә төзеп өйтә белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

18.05

100

Еллык контроль эш

“Авылда”

Укучыларның ел дәвамында алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү

Белемнәрне тикшерү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

22.05

101

Хаталар өстендә эш. Сүз төркемнәре темасын искә төшерү. Тест

Сүз төркемнәре буенча алган белемнәрне кабатлау, ныгыту

Сүз төркемнәрен таба, сораулар куя белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

24.05

102

БСҮ “Минем мәктәбем” темасына аралашу

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Мәктәп темасына карган лексика белән танышу, мәктәп турында арлашу

Мәктәп турында иптәшең белән диалог төзү

Ярдәмчел булу турында әңгәмә

25.05

Сүзлек диктант-1 Изложение-0 Тест-1 Күчереп язу-1

Сочинение-1 Контроль эш-2

2 сыйныф йoмгаклау диктанты

Авылда.

Мин шәһәрдә яшим. Җәйге каникулда мин апам белән авылга кайтам. Авылда әби белән бабай яши. Без аларга булышабыз: савыт-саба, идән юабыз, өй җыештырабыз, бакчада эшлибез.

Авылда безнең дусларыбыз да күп. Алар белән елгага су коенырга, урманга җиләк, гөмбә җыярга йөрибез. Урманда гөмбә, җиләк күп.

Авылда бик рәхәт. Каникулның үткәне сизелми дә кала.

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А..________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию

Хайрутдинова Л.А.________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

начального общего образования

по предмету

литературное чтение на татарском языке (русская группа, базовый уровень)

4 класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель:Шаймарданова Мавлузя Касимовна

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г.

2016 год

Рус төркеме өчен әдәби уку дәресләренә төзелгән

эш программасының паспорты

Сыйныф-4 сыйныф

Укытучы: Шәймарданова М.К..

Сәгатьләр саны:

4 нче сыйныф –102(атнага 3 сәгать).

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1 Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан 2011 нче елда бастырылган 1 — 11 нче сыйныфларда коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы (авторлары Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева)

2. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан төп гомуми белем бирү өчен бастырылган”Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы” Төзүче-авторлары: Р. З. Хәйдәрова, К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова Казан ,2013

3.2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

4. .Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

5.Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Россия Федерациясенең «Мәгариф турында»гы Законына (2012нче елның 29 нчы декабреннән 273 нче номерлы), “Рус телендә сөйләшүче балалар өчен татар теле һәм әдәби уку” фәненнән үрнәк программасына (1-4 сыйныфлар). Авторлары:К.С.Фәтхуллова, Р.З.Хәйдәрова. Казан, 2013ел, муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесе “Зәй 1 нче төп гомуми белем мәктәбе”нең 2016-2017 нче уку-укыту планына нигезләнеп төзелде.

УКУ ПРЕДМЕТЫНА ГОМУМИ ХАРАКТЕРИСТИКА

Рус телендә сөйләшүче укучыларга татар телен дәүләт теле буларак укытуның төп максаты - телне аралашу чарасы буларак узләштерүне тәэмин итү, көндәлек тормышта, полиэтник җәмгыятьтэ үзара аңлашу һәм хезмәттәшлек итү күнекмәләрен формалаштыру. Татар телен дәүләт теле буларак укыту укучыларны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, аларның аралашу культурасын формалаштыру чарасы, башка халыкларга карата хөрмәт хисе, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль күнекмәләр булдыру чарасы.

Рус телендә сөйләшүче 1- 4 нче сыйныфлары укучыларына әдәби уку дәресләренең

максатлары:

- татар теле дәресләрендә алган белемнәрне әдәби әсәрләр уку аша ныгыту, сөйләмдә куллану, укучыларның татар телендә аралашу мөмкинлекләрен үстерү;

- татар балалар әдәбиятының күренекле язучылары, аларның иҗаты белән таныштыру;

- татар телендә укуга кызыксыну уяту, әдәби уку тәҗрибәсе булдыру, әдәби зәвык тәрбияләү;

- укучыларда әхлакый – эстетик сыйфатлар, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык хисләре тәрбияләү.

бурычлары:

- өйрәнелгән материалга нигезләнгән татар сөйләмен укытучыдан яки башка укучылардан ишетеп аңлау;

- диалогик, монологик сөйләм күнекмәләрен формалаштыру;

- текстларны сәнгатьле итеп, аңлап укый белү күнекмәләрен булдыру;

- татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;

УКУ ПРЕДМЕТЫ ЭЧТӘЛЕГЕНЕҢ КЫЙММӘТЕНӘ ТӨШЕНҮ ТАСВИРЛАМАСЫ

Программаны үзләштерү нәтиҗәсендә, укучылар түбәндәгеләрне өйрәнә:

- Россия Федерациясендәге телләр һәм мәдәниятләрнең күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат ала, телнең милли үзаңны белдерүгә нигез булуын күзаллый;

- телнең милли мәдәни күренеш һәм аралашу чарасы булуына төшенә, рус теленең Россия Федерациясендә дәүләт теле буларак тоткан урынын һәм аның төрле милләтләр арасында аралашу чарасы булуын аңлый;

- укучыларда телдән һәм язма сөйләмне дөрес итеп төзүгә уңай караш тәрбияләнә, алар аны шәхеснең тәрбияле булу билгесе итеп кабул итә;

- татар телендә башлангыч орфоэпик, лексик һәм грамматик төшенчәләрне, сөйләм әдәбе кагыйдәләрен үзләштерә, аралашуның максат һәм бурычларыннан чыгып, тиешле тел берәмлекләреннән урынлы итеп файдалана белә;

- аралашу вакытында өйрәнелгән тел берәмлекләрен танып-белү һәм гамәли максатлардан чыгып файдалана.

Рус мәктәбендә укучы рус балаларына татар әдәбиятын укыту түбәндәге нәтиҗәләргә китерә:

- Россия Федерациясе һәм аның төрле регионнарының тел һәм мәдәният ягыннан бердәм һәм күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат бирелә;

- укучылар телнең милли мәдәнияткә каравын, аның төп аралашу чарасы булуын аңлый;

- әдәби нормаларга туры килгән телдән һәм язма сөйләмгә ия булган кешегә уңай мөнәсәбәт тәрбияләнә, аның культуралы шәхес булуы аңлатыла;

- татар теленең орфоэпик, лексик, грамматик нормалары һәм сөйләм әдәбе турында башлангыч мәгълүмат бирелә, аралашу өчен кирәкле тел материалын сайлап кулланырга өйрәтә;

- татар теле буенча алган белемнәрне укучы танып-белү һәм аралашу өчен тиешенчә куллана белә;

- башлангыч мәктәп укучысының аралашу даирәсен, аралашу ситуацияләрен исәпкә алып, сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре (тыңлап аңлау, сөйләү, уку, язу) буенча укучыларда коммуникатив компетенция (аралашу осталыгы)формалаштыра;

- укучының танып белү, гомуми уку күнекмәләрен, сөйләм культурасын үстерә;

- татар милләтенә, аның тарихи һәм мәдәни хәзинәләренә карата хөрмәт тәрбияләү; укучыларны мәдәниятара диалогка тарту; татар телен дәүләт теле буларак өйрәнүгә ихтыяҗ тудыра.

- татар балалар әдәбиятының күренекле вәкилләре, аларның иҗаты турында беренчел мүгълүмат бирә;

- әдәби әйтелеш нормаларын саклап, дөрес, йөгерек, аңлап, сәнгатьле итеп укырга һәм уку тизлеге нормаларын үтәргә өйрәтә;

- әсәрнең темасын һәм төп геройның характерын, гамәлләре һәм гамәл кылырга этәргән сәбәпләрне, геройның эмоциналь һәм әхлакый кичерешләрен аңларга һәм әсәрдәге вакыйгаларга, геройларга карата үз фикерләрен белдерергә өйрәтә;

- халык әкиятләрен һәм кече фольклор жанрларын, автор әкиятләрен, хикәя, шигырь, мәсәлләрне әдәби жанр буларак кабул итәргә күнектерә;

- укучыларда эхлакый-эстетик сыйфатлар, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык хисе тәрбияли.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ПЛАНЛАШТЫРЫЛГАН НӘТИҖӘЛӘРЕ

Укытуның шәхси нәтиҗәләре:

- шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру;

- әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау;

- текстлардагы төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;

- “гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”төшенчәләрен кабул итү, “башкаларга карата түземлелек, кайгыртучанлык”, “кеше кадерен белү” кебек хисләр формалашу.

Укытуның метапредмет нәтиҗәләре:

Танып белү нәтиҗәләре:

- фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;

- иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;

- объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;

- төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;

- тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.

Регулятив нәтиҗәләр:

-уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;

- эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;

- уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;

- билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;

- укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;

- ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;

- дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм алар белән дөрес эш итә белү;

- дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.

Коммуникатив нәтиҗәләр:

- әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;

- әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;

- аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

- парларда һәм күмәк эшли белү;

- мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару;

- әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.

Әдәби уку өйрәтүнең предмет нәтиҗәләре:

-

4нче сыйныф

• Укытучының дәрес, уен ситуацияләре белән бәйле сорауларын, күрсәтмәләрен аңлау.

• Тыңлаганда җөмлә, сүз чикләрен билгеләү, интонацияне аеру.

• Сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне, грамматик формаларны бер-берсеннән ишетеп, аера белү.

• Сүзләрне, җөмләләрне тыңлап тәрҗемә итә белү.

• Ишеткән сөйләмнең,җөмләнең эчтәлегенә төшенү.

• Өйрәнелгән эчтәлек нигезендә әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра, сорау куя, җавап бирә, кире кага, раслый белү.

• Программада күрсәтелгән темалар буенча укытучының сорауларына җавап бирү һәм сораулар куя белү.

• Дәреслектә бирелгән үрнәк диалогларны сәнгатьле итеп уку, сөйләү һәм охшаш диалоглар төзү, программада күрсәтелгән коммуникатив максатлар буенча әңгәмәдә катнаша алу.

• Программада күрсәтелгән темалар буенча тәкъдим ителгән план, терәк сүзләр ярдәмендә укылган өзек яисә караган рәсем буенча өйрәнелгән җөмлә төрләрен файдаланып, хикәя төзү.

• Укыган хикәянең эчтәлеген сөйли белү. Укыганда сүзлекләр куллана белү. Укыган материалның эчтәлегеннән кирәкле мәгълуматны аерып ала белү.

• Үзе, гаиләсе һәм дуслары турында кечкенә информация бирә белү.

• Дәреслектә уку өчен бирелгән җөмләләрне, текстларны дөрес интонация белән укый белү, тыныш билгеләренә карата тиешле пауза һәм интонцияләрне үтәү, өтерләр янындагы сүзләрне тиңдәшлек, эндәшү интонцияләре белән уку.

• Кечкенә күләмле шигырьләрне яттан сөйләү.

Китап уку эшчәнлеге.

Әдәби һәм фәнни популяр әсәрләр, татар халык авыз иҗаты әсәрләре. Татар әдәбиятының күренекле язучылары әсәрләре (Г.Тукай, Дәрдемәнд, М.Җәлил, А.Алиш, Б.Рәхмәт, Ә.Бикчәнтәева, М.Фәйзуллина, Ш.Галиев, Р.Миңнуллин, Р.Вәлиева, Ф.Яруллин) балалар әдәбиятының дөньякүләм танылган классиклары әсәрләре, төрле энциклопедияләрдә, белешмә-сүзлекләрдә һәм балалар өчен басылган вакытлы матбугатта бирелгән материалларны уку.

Балаларга уку өчен тәкъдим ителгән әсәрләрнең төп темалары: туган тел, табигать, хезмәт, балалар тормышы, кешеләрнең үзара мөнәсәбәтләре, гаилә, сәламәтлек саклау, яхшылык һәм яманлык.

Әдәби әсәр эчтәлеген аңлауга мөнәсәбәтле үзләштерелергә тиешле мәсьәләләр: әсәр темасы, төп фикере, вакыйгалары һәм аларның эзлеклелеге. Әсәр герое, аның характеры, гамәлләре, гамәл кылырга этәргән сәбәпләр. Геройның эмоциональ һәм әхлакый кичерешләрен аңлау, кабул итү. Рус һәм татар әдәбияты геройларын үзара чагыштыру. Әкиятне һәм кече фольклор жанрларың, автор әкиятләрен, хикәя, шигырь, мәсәлләрне әдәби жанр буларак аера белү.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКУ ПЛАНЫНДАГЫ УРЫНЫ ТАСВИРЛАМАСЫ

“Әдәби уку” предметы Татарстан республикасының башлангыч гомуми белем бирү 2 нче модель базис уку планының “Филология” бүлегендә урын алган. Әдәби уку (база дәрәҗәсе).

Сәгатьләр саны:

4 нче сыйныф – 102 (атнага 3 сәгать).

Белем һәм күнекмәләрне тикшерү өчен түбәндәге эш төрләре кертелде:

4 нче сыйныф- контроль диалог -2, контроль монолог - 2, шигырь ятлау – 4, өйрәтү характерындагы сочинение -1.

Укучылар эшчәнлегенә бәяләү критерийлары:

2 - 4 нче сыйныфлар

Тыңлап аңлауны бәяләү

Тыңланган татар сөйләмен тулаем дөрес аңлап, эчтәлеген сөйли алганда, “5”ле куела.

Тыңланган татар сөйләмен аңлап, эчтәлеген якынча дөрес сөйли алганда, “4”ле куела.

Тыңланган татар сөйләмен аңлап, эчтәлеген өлешчә генә сөйли алганда, “3”ле куела.

Тыңланган татар сөйләменең эчтәлеген тулаем аңламаганда, “2”ле

Диалогик сөйләмне бәяләү

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора алганда, әйтелеше һәм грамматик төзелеше ягыннан дөрес эчтәлеге ягыннан эзлекле һәм тулы диалогик сөйләм төзегәндә, “5”ле куела.

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора алганда, әмма репликаларның әйтелешендә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2 – 3 хата җибәреп, эчтәлеге ягыннан эзлекле диалагик сөйләм төзегәндә, “4”ле куела.

Өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә кора алганда, репликаларның әйтелешендә һәм сүзләрнең грамматик формаларында 4 – 6 хата җибәреп, эчтәлеген бозып диалогик сөйләм төзегәндә, “3”ле куела.

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча диалог төзи алмаганда, “2”ле куела.

Монологик сөйләмне бәяләү

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча әйтелеше, грамматик төзелеше ягыннан дөрес һәм эчтәлеге ягыннан тулы, эзлекле булган монологик сөйләм өчен “5”ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле төзелгән, әмма аерым сүзләрнең әйтелешендә, грамматик формаларында яки җөмлә төзелешендә 2 – 3 хатасы булган монологик сөйләм өчен “4”ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле төзелмәгән, сүзләрнең әйтелешендә, җөмлә төзелешендә 4 – 6 хатасы булган монологик сөйләм өчен “3”ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән темага монолог төзи алмаганда, “2”ле куела.

Укуны бәяләү

Тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген тулаем аңлап, авазларны һәм сүзләрне дөрес әйтеп, басымны дөрес куеп, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп тиешле тизлектә укыганда, “5”ле куела.

Тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген аңлап, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп, әмма тупас булмаган 2 – 3 орфоэпик хата җибәреп ( авазларның әйтелешен бозу, басымны дөрес куймау, интонацияне сакламау) укыганда, “4”ле куела.

Тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген өлешчә аңлап, 4 – 6 тупас орфоэпик хата җибәреп укыганда һәм уку тизлеге акрын булганда, “3”ле куела.

Тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген тулысынча аңламыйча, орфоэпик кагыйдәләрне бозып, 7 дән артык әйтелеш хатасы җибәреп һәм уку тизлегенә куелган таләпләрне сакламыйча укыганда, “2”ле куела.

Сөйләмнең предмет эчтәлеге

Телдән һәм язма сөйләмнең эчтәлеге белем һәм тәрбия бирү максатларына, шулай ук башлангыч мәктәп укучыларының яшь үзенчәлекләренә һәм мәнфәгатьләренә туры килә. Ул түбәндәгеләрне үз эченә ала.

Үзем турында. Танышу. (Исеме, яше, кайда яшәве, укуы).

Мин һәм гаиләм. Гаилә әгъзалары, аларның исемнәре, һөнәрләре.

Көндәлек режим. Өйдәге эшләр. Гигиена. Сәламәтлек.

Кибеткә бару: өс киеме, аяк киеме, ашамлыклар, уенчыклар, китаплар кибетендә. Базарда.

Бәйрәмнәр: туган көн, Яңа ел, Әниләр көне. Татар һәм рус халыкларының милли бәйрәмнәре һәм йолалары. Бүләкләр. Котлаулар. Кафеда. Милли ризыклар.

Минем мавыгуларым. Минем яраткан шөгыльләрем һәм уеннарым. Спорт уеннары. Минем яраткан әкиятләрем. Ял көне (зоопаркта, циркта, бакчада).

Мин һәм дусларым. Исемнәре, яше, тышкы кыяфәте, характеры, мавыгулары. Уртак шөгыльләр. Дустыма хат язу.

Минем мәктәбем һәм сыйныфым. Дәресләр, уку әсбаплары. Укытучылар. Татар теле дәресләре. Түгәрәкләр, спорт секцияләре. Сыйныфташлар белән үзара мөнәсәбәтләр.

Өлкәннәргә хөрмәт. Әдәпле сөйләшү кагыйдәләре. Өлкәннәргә булышу. Өлкәннәрне хөрмәт итү.

Әйләнә-тирә дөнья. Йортым, фатирым, бүлмәм: бүлмәләрнең исемнәре, җиһазлар. Туган якның табигате. Йорт һәм кыргый хайваннар. Кошлар. Үсемлекләр. Ел фасыллары. Һава торышы. Экология.

Минем республикам.Гомуми мәгълүмат: исеме, башкаласы, шәһәрләре, елгалары. Транспорт. Истәлекле урыннар.

Сәяхәт итү. Җәйге ял. Кышкы ял. Авылда ял итү.

Татар халкының күренекле шәхесләре.Балалар язучылары һәм шагыйрьләре. Композиторлар һәм рәссамнар.

Татар халык авыз иҗаты үрнәкләре һәм балалар өчен әсәрләр (санамышлар, тизәйткечләр, табышмаклар, шигырьләр, җырлар, әкиятләр, хикәяләр).

Татар сөйләм этикеты үрнәкләре (танышу, исәнләшү, рәхмәт әйтү, саубуллашу, үтенеч белдерү, гафу үтенү).

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ

4 нче сыйныф

Яңа уку елы котлы булсын!

С.Маршак. Һәр атнада җиде көн.

Р.Миңнуллин.Үсми калган хәреф.

Х.Гарданов. “К” хәрефен белегез.

Б.Рәхмәт. Хисап мәсьәләләре.

Г.Тукай. Сабыйга.

14

Беренче сентябрь көнне ничек узуы, дәрес әзерли торган эш урыны, көндәлек режим турында сөйли белү. Уку хезмәтенә карашы буенча укучыга бәя бирә белү. Әңгәмәдәшеңнең ничәнче сыйныфта укуын, нинди өй эшләрен әзерләвен, дәрестә нәрсәләр эшләвен сорый белү. Китапханәчедән кирәкле китап турында белешмә ала белү.Алдагы сыйныфларда үзләштергән лексик минимумны камилләштерү. Җөмләләр төзү.Текст өстендә эш. Орфоэпик кагыйдәләрне саклап, мәгънәсен аңлап тиешле интонация белән яттан сөйләү. Татар сөйләменә хас авазларны дөрес әйтә белү. Сорау җөмләләр төзү.

2

Туган як табигате.

Җ.Тәрҗеманов.Табигать китабы.

Г.Тукай. Елның дүрт фасылы.

Г.Лотфи. Песнәк белән Әнисә.

Җ.Тәрҗеманов. Чирик

18

Кошлар, аларны саклау турында әдәби әсәрләр аша сөйләшү, алар турында сорый һәм белешмә бирә белү. Аларны тасвирлый белү. Текстны сәнгатьле аңлап уку, эчтәлегенә төшенү, сүзлек белән эшләү. . Тема буенча җөмләләр төзү, рәсемнәр буенча кечкенә хикәяләр төзү. Хикәяне үзгәртеп язу. Текстның эчтәлеген сораулар буенча сөйләү.

3

Хайваннар дөньясында.

Ә.Кари. Тиен.

Г.Тукай. Ташбака белән куян.

Яшел энәле керпе.

Керпе- табигатьнең бер сере

10

Кыргый һәм йорт хайваннары турында әдәби әсәрләр аша сөйләшү, хайваннар турында сорый һәм белешмә бирә белү. Аларны тасвирлый белү. Текстны сәнгатьле аңлап уку, эчтәлегенә төшенү, сүзлек белән эшләү. . Тема буенча җөмләләр төзү, рәсемнәр буенча кечкенә хикәяләр төзү. Хикәяне үзгәртеп язу.Текстның эчтәлеген сораулар буенча сөйләү.

4

Кышкы уеннар.

Җ.Дәрзаман. Камыраяк.

Б.Рәхмәт. Яңа ел килгәч.

А.Алиш. Куян кызы.

Елга буенда.

11

Спорт төрләрен әйтә, үзеңнең нинди спорт төрен яратканыңны, бабалар яратып уйный торган төрле уеннарда куатнашуың турында әйтә, уенга чакыра, уенның вакытын әйтә белү. Уенга барырга кирәклегенә инандыра, бару-бармауның сәбәбен әйтә белү. Укылган хикәяләрнең эчтәлеген сөйли белү, геройларга бәя бирү.Сораулар кую, җавап бирә белү. Әкиятне сәнгатьле уку, сәхнәләштерү, эчтәлеген сөйләү. Сораулар ярдәмендә эчтәлекне сөйләү. Шигырьне рольләргә бүлеп уку, сәхнәләштерү.Яңа ел турындагы шигырьне сәнгатьле уку.

5.

Минем дусларым.

Г.Бәширов. Сылтау.

И.Туктар. Алма.

Д.Аппакова. Шыгырдавыклы башмаклар.

11

Үзеңнең дустың турында сөйли белү. Кечкенә хикәяләрнең эчтәлеген сөйли, геройларга бәя бирә белү. Темага караган текстларны сәнгатьле аңлап уку, эчтәлегенә төшенү, сүзлек белән эшләү, җөмләләргә сорау кую, рольләргә бүлеп уку, сәхнәләштерү, аларны монологик hәм диалогик сөйләмдә актив куллану.

6

Дүрт аяклы дусларыбыз.

Р.Мингалимов. Дөньяда бер эт бар иде.

Р.Батулла. Чикыл белән Мырый.

12

Дүрт аяклы дусларыбызның кыяфәтләре, гадәтләре турында сөйли белү. Аларга карата үз мөнәсәбәтеңне белдерә белү. Шигырьне сәнгатьле уку, эчтәлеген дәвам итеп сөйләү. Хикәяләрне сәнгатьле аңлап уку, сүзлек белән эшләү, сорауларга җавап бирү, эчтәлеген сөйләү.

7

Язгы бәйрәмнәр

РюВәлиева. Яз

Л.Толстой. Әбисе белән оныгы.

М.Газизов. Рәхмәт.

В.Осеева. Дурт кыз.

9

Язгы табигать турында сөйли белү, 8Март бәйрәме белән котлый белү. Яз бөйрәме-Карга боткасы турында сөйли белү.Текстларны сәнгатьле уку, сүзлек белән эшләү. Шигырьләрне сәнгатьле уку, сәхнәләштерү.

8

Минем туган илем

З.Туфайлова. Туган ил.

Г.Тукай. Туган тел.

8

Татарстанның дәүләт символларын әйтә белү. Казан шәһәре, Татарстан шәһәрләре турында сөйләшә һәм сөйли белү.Балалар шагыйрьләре, язучыларының исемнәрен, нәрсә язганын әйтә белү. Татарстан турында хикәяләр, шигырьләр уку, сораулар төзү, эчтәлеген сөйләү.

9

Чәчәкле җәй, ямле җәй.

Ш.Галиев. Җәйге болында..

Р.Корбан. Җиләктә.

Г.Нәбиуллин. Урман сөйләшә.

Шүрәле.

9

Җәй көне кая бару турында сөйләшү. Бакчада җәйге хезмәт турында сөйләшү. Җәйге табигать, җәй билгеләре турында шигырьләрне сәнгатьле уку, сораулар төзү, эчтәлекләре буенча әңгәмә.

Барлыгы

102

УКЫТУ ПРОЦЕССЫН ОЕШТЫРУНЫҢ МАТЕРИАЛЬ-ТЕХНИК ТӘЭМИН ИТЕЛЕШЕ

Программа:

1 .Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1 — 11 нче сыйныфлар)” Казан-2014

2. “Рус телендә сөйләшүче балалар өчен татар теле һәм әдәби уку” фәненнән үрнәк программа (1-4 сыйныфлар). Авторлары:К.С.Фәтхуллова, Р.З.Хәйдәрова. Казан, 2013.

Укытучы өчен методик

әдәбият

Укучылар өчен әдәбият

1.А.Ш.Асадуллин, Р.А.Юсупов «Рус телле балаларга татар телен укыту методикасы нигезләре» Казан, «Мәгариф» нәшрияты, 2006

2. Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 2 сыйныф, укытучы өчен кулланма, Казан “Татармультфильм», 2013

3.Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 3 сыйныф, укытучы өчен кулланма, Казан “Татармультфильм», 2013

4. Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 4 сыйныф, укытучы өчен кулланма, Казан “Татармультфильм», 2013

5. Р.З.Хайдарова «Научно-педагогические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан» Набережные Челны,2006

Интернет-ресурсы:  Татарский интернет портал. http://www.tatarlar.narod.ru/Татарская электронная библиотека. http://www.kitap.net.ru/Татар әдипләре. http://www.adiplar.ru/

1. “Чулман энҗеләре”,“Көмеш кыңгырау” газеталары.

2. “Салават күпере” журналы

3. Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, 2007

Календарь тематик планлаштыру

№

Дәреснең темасы

Сә-гать са-ны

Эчтәлек

Көтелгән нәтиҗәләр

Дата

Искәр-мәләр

Предмет

Метапредмет

Шәхси

план

факт

Белем бәйрәме(14 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

эшләнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белүуниверсаль уку гамәлләре:

аңлап уку; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эшчәнлек процессында контроль һәм бәя бирү.

Коммуникативуниверсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү.

1

Белем бәйрәме

1

Белем бәйрәме, яңа уку елы башлана, килешә

1 нче сентябрь бәйрәме белән кот-лый белү. Бер –береңә комплимент-лар әйтә белү

Балаларда үз-үзләренә карата җаваплылык, олыларны хөрмәт итү хисе тәрбияләү

01.09

01.09

2

Яңа уку елы котлы булсын!

1

Хәзерге заман хикәя фигыльБелем бәйрәме белән котлау

Укуга җаваплы караш тәрбияләү

03.09

03.09

3

Уку-язу әсбаплары.

1

Дәрес, дәреслек, кирәк, түгел

диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү

Уку-язу әсбаплары-ның исемен сорый, үзеңә ала, иптәшеңә бирә белү

Укуга җаваплы караш тәрбияләү

06.09

06.09

4

Самуил Маршак. “Һәр атнада җиде көн”.

1

Яңа уку елына нинди уку-язу әсбапларын алу турында, уку-язу әсбапларының барлыгын-юклыгын әйтә белү

Укуга җаваплы караш тәрбияләү

08.09

08.09

5

Х. Гарданов. «К хәрефен белегез, к ны дөрес әйтегез».

1

Аваз, хәреф, куян, он, камыр, көймә, күмәч

Уку, тәрҗемә итү

Шигырьне сәнгатьле укый белү

10.09

10.09

6

Р. Миңнуллин. “Үсми калган хәреф”.

1

Йорт, орлык, озын

Уку, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү, җөмләләр төзү

Шигырьне сәнгатьле укый белү

13.09

13.09

7

Р. Миңнуллин. “Берәү, икәү, өчәү...”.

1

кушарга, алырга бүлергә, мисал, мәсьәлә

Уку, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү

Үзең турында сөйли белү

Әдәплелек кагыйдәләрен төшендерү

15.09

15.09

8

«Эш урыны» хикәясе.

1

Тәртип, һәрва-кыт, сүндерә, язу өстәле, тырыш, ялкау, игътибар

диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү,

Фикереңне дәлилли белү (шуңа күрә, чөнки)

Балалардабелемгәомтылыштәрбияләү.

17.09

17.09

9

«Эш урыны» хикәясе өстендә эш.

1

20.09

20.09

10

“Контролъ эш “

хикәясе.

1

дөрес чиште, дөрес чишмәде; кәефсез, бугай, үкенде, гаеп

хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы ситуатив күнегүләр

Сәнгатьле уку.

22.09

22.09

11

“Контролъ эш “

хикәясе өстендә эшне дәвам итү.

1

Сәнгатьле уку, гр. күнегүләр, диалогны тулыландырып уку, сөйләшү

Геройларны характерлый белү.

24.09

24.09

12

Без хикәя язабыз.

1

Характерны бәяләүче лексика

Эшләргә кирәк төзелмәсе

Яңа хикәяне сөйли белү

27.09

27.09

13

Г.Тукай. “Сабыйга”.

1

Сабый, дәрес әзерли, тышка чакыра, күңел ач

хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы

Сәнгатьле уку. Урамга чакыра, чыкмау сәбәбен аңлата белү.

Уңай мотив булдыру,уку теләге булдыру

29.09

29.09

14

«Яңа уку елы котлы булсын!» темасын кабатлау.

1

01.10

01.10

Туган як табигате(21 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләренлогик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килүөченнәтиҗә ясау; фикерләрне логик чылбырга салу

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аралашу күнекмәләрен формалаштыру; әңгәмәдәшнең аралашухолкы белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү.

15

Җ.Тәрҗеманов. “Табигать китабы”.

1

04.10

16

Г.Тукай. “Елның дүрт фасылы”.

1

Табигать, ел фасылы билгеләре, вакыт, көз, туңды, суынды, саргая

ел фасыллары билгеләре

Туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияләү

06.10

17

“Көз” темасына диалоглар төзү.

1

08.10

18

“Көз” темасы лексикасы.

1

Яңгыр, төньяк, көньяк, эссе, буран; һаваторышы, явымсыз,болытлы

Һава торышын әйтә белү

Табигатьнең матурлыгын күрә белергә өйрәтү

11.10

19

Дару үләннәре.

1

кузгалак, сәламәт-лек, дару үләннәре, дару, бака яфрагы, әрем

Үткән заман хикәя фигыль

Дару үләннәре исемнәрен, аларның кирәклеген әйтә белү

13.10

20

Мин даруханәгә барам.

1

Исемнәрнең төшем килеше белән төрләнеше.

15.10

21

В.Монасыйпов. “Шифалы табиблар”.

1

Чаба, кычыткан, арт сабагын укытырга, юньсез

кабатлау

18.10

22

Хайваннар һәм кошлар.

1

20.10

23

Кошлар – безнең дусларыбыз.

1

Кошлар,кыска,аккош, карга, пес-нәк, тукран, кыш-лый, җылы якка китә

Алфавит гр. Күнегүләр, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр

Кош исемнәрен, бездә кышлаучы, җылы якка китүче кошларны сорый, әйтә белү

Туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияләү

22.10

24

Очты-очты уены.

1

Үткән дәрес лексикасы

Кош исемнәрен әйтә белү

25.10

25

Канатлы дуслар.

1

Җим, җитез, сан-дугач, тургай, кү-ке, акчарлак, хә-рәкәтчән, туклана

Нинди? Соравытәрҗемә күнегүләре, ситуатив күнегүләр

Кошлар турында сөйли белү

27.10

26

Г.Лотфи. «Песнәк белән Әнисә».

1

Ашата, эчертә, ашыйсы килә, тәрәзә, чукый башлады, шатланды, күз ачып йомганчы

Исемнәрнең иялек һәм төшем килешләре белән төрләнеше

Хикәяне сәнгатьле укый белү.

29.10

29.10

27

«Песнәк белән Әнисә» хикәясе өстендә эшне дәвам итү.

1

Үткән дәрес лексикасы

Чөнки, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр

Хикәягә план төз, план буенча сөйли белү

08.11

28

Җ.Тәрҗемәновның «Чирик» хикәясе.

1

Өстендә, астында, канаты өшеде, томшык, борын, авырта, җим, сөт, эремчек, тары

хикәяне уку, тәрҗемә итү, гр. Күнегүләр

Хикәяне сәнгатьле укый белү.

10.11

29

«Чирик» хикәясе өстендә эшне дәвам итү.

1

Үткән дәрес лексикасы

тәрҗемә итү, җөмләләр төзү, сорауларга җавап бирү

Хикәяне сөйли белү

12.11

30

«Чирик» хикәясе буенча диалогик сөйләмгә чыгу.

1

15.11

31

Җ.Тәрҗемәнов. «Чирик» хикәя-сенең дәвамы.

1

хикәяне уку, тәрҗемә итү, гр. күнегүләр

Хикәяне сәнгатьле укый, сөйли белү.

17.11

32

Җ.Тәрҗеманов. «Чирик». (III кисәк)

1

Тутый кош, яр-дәм итә, ишегал-дында, эскәмия, кайвакыт, берва-кыт, коткарды

Исемнәргә аффикс-лар ялгану тәртибе Хикәяне уку, тәр-җемә итү, сораулар кую

Хикәянең эчтәлеген сөйли белү

29.11

33

«Чирик» хикәя-сенең III кисәге өстендә эшне дәвам итү.

1

Үткән дәрес лексикасы

җөмләләр төзү, гр. күнегүләр, сорау-ларга җавап бирү

Чөнки, шуңа күрә теркәгечләрен сөйләмдә куллана белү

22.11

34

Без хикәя сөйлибез.

1

24.11

35

«Туган як таби-гате» темасын кабатлау.

1

антонимнар ситуатив күнегүләр, җөмләләр төзү

26.11

Хайваннар дөньясында (9 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, тиешле мәгълүматны билгеләү, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, эш башкару ысуларына һәм шартларына анализ ясау

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү

36

Йорт һәм кыргый хайваннар.

1

соры, җәнлек исемнәре;гомер

диалогны тулы-ландыру, сөйләшү, табышмаклар чишү

Йорт, кыргый хай-ваннарның исемнә-рен атый, аларны сурәтли белү.

29.11

37

Ә.Кари. «Тиен».

1

соры, җәнлек исемнәре;гомер

кая? кайдан? Кай-да?сорауларына җавап булган исемнәр

Тиен турында сөйли белү. Шигырьне сәнгатьле уку, тәрҗемә итү

01.12

38

Г. Тукай. “Ташбака белән куян”.

1

Йокы, уяна,тау, файда, ярыш, үке-нү, хуланды, ярыша

Хикәяне уку,билгесез үткән заман хикәя фигыль

Әкиятнең эчтәлеген сөйли белү

03.12

39

“Ташбака белән куян” хикәясе өстендә эш.

1

06.12

40

«Яшел энәле керпе» әкиятен-дәге лексик-грам-матик материал

1

Уйлый, күрә, еия, исни, җырлый, сөйли, бии, китә

Нишли? Нишләгән? Нишләми? Нишлә-мәгән? сораулары

08.12

41

«Яшел энәле керпе» әкияте.

1

Энә, тун, җәнлек, иснәгән, ышана

Әкиятне уку, тәрҗе-мә итү, гр. Күнегү-ләр, Кая? Кайда? Кайдан? сораулары

Әкиятне сәнгатьле укый белү

10.12

42

«Яшел энәле кер-пе» әкияте өстен-дә эшне дәвам итү.

1

Үткән дәрес лексикасы

Әкиятнең эчтәлеген сөйли белү

13.12

43

«Керпе — табигатьнең бер сере» тексты.

1

Сер, еш, гөмбә, үлән, озынлык, буе, юанлык, авырлык,

Текстны уку, тәр-җемә итү, сорау-лар бирүХәз. зам. хикәя фигыль

Диалогны сәхнәләштерү

15.12

44

“Хайваннар дөньясында” темасын кабатлау.

1

тәрҗемә итү, ситуатив күнегүләр

17.12

Кышкы уеннар(12 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү, укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып-белү универсаль уку гамәлләре:уку максатын мөстәкыйль билгеләү, тиешле мәгълүматны табу, билгеләү, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау, төп һәм ярдәмчел билгеләрне, аеру, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, чагыштырып нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен формалаштыру

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү

45

Кыш билгеләре.

1

Иң, бик, кыскара, каплый, туңа

Сүзлек эше, сүзләргә сораулар кую, җөмләләр төзүСорау алмаш- лыкларында басым

Кыш билгеләрен сөйли белү

Туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияләү

20.12

46

Г.Бакир.“Кышкы уен”.

1

Су туңа, кар тәгәрәтә, зурая, күмер, таяк, шатлана

хикәяне уку, тәрҗе-мә итү, рәсем буен-ча сөйләү, диалог уку, сөйләшү

Кар бабай ясауны сөйли белү

Туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияләү

22.12

47

“Кышкы уен” хикәясе өстендә эшне дәвам итү.

1

Үткән дәрес лексикасы

Кышкы уеннар турында сөйләшү

Дустыңны уенга, кар бабай ясарга чакыра белү

24.12

48

Б. Рәхмәт. «Яңа ел килгәч».

1

Былтыр, быел, кичә, бүген, йокларга ятам, йокыдан торам

Текст уку, текст эчтәлеге буенча сораулар бирү, табышмаклар чишү,

Яңа ел бәйрәме турында сөйләшү

Традиция,го-реф-гадәтләргә ихтирам уяту

10.01

49

Яңа ел бәйрәме турында сөйләшү.

1

12.01

50

А.Алишның биографиясе.

1

Соры, киез итек, ошый, сала, авырта, дәвалый, яланаяк

билгесез үткән заман хикәя фигыль

Хикәяне сәнгатьле уку, кай төшең авыртканын әйтә белү

14.01

51

А.Алиш. “Куян кызы”.

1

17.01

52

“Куян кызы” хикәясе өстендә эшне дәвам итү.

1

Үткән дәрес лексикасы

Хикәянең эчтәлеген сөйли белү

19.01

53

«Елга буенда» хикәясе.

1

Тимераяк, сузды, камыш,таяк,сиз-ми калды, тотынды

Кая? Кайда? Кайдан? сораулары

Кая? Кайда? Кайдан? сорауларына җавап бирү

21.01

54

«Елга буенда» хикәясе өстендә эшне дәвам итү.

1

Кешене характерлаучы сыйфатлар

сүзләргә, сүзтезмәләргә сораулар кую

Хикәяне сәнгатьле уку, эчтәлеген сөйли белү

24.01

55

Шугалакта.

1

көлеп тора, тыңламый, шугалак, үкенә, я, әлбәттә, ә, түгел

Шигырьне сәнгать-ле уку, ситуатив күнегүләр, диалог-ны тулыландыру

Дустыңны шугалакка чакыра белү, уенга чыкмауның сәбәбен әйтә белү

26.01

56

«Кышкыуеннар» темасын кабатлау.

1

28.01

Минем дусларым(14 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, тиешле мәгълүматны билгеләү, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, эш башкару ысуларына һәм шартларына анализ ясау

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү

57

“Минем дустым” темасына сөйләшү.

1

Дустым, дуслаштык, ишегалды

дустың турында сөйләү, Исемнең зат-сан белән төрләнеше

Схема буенча дустың турында сөйли белү

Тормышта игъ-тибарлы бу-лырга, әти-әни сүзен тыңларга, олыларны хөр-мәт итәргә өйрәтү.

31.01

58

«Минем дустым» хикәясе.

1

түгәрәк, җитәкче, заманча, җыешты-ра, күрше, ашарга пешерә, эшчән

Хикәяне уку, тәрҗе-мә итү, сорауларга җавап бирүСпорт түгәрәге төзелмәсе

Дустыңны уенга чакыра белү. Дәрескә әзерлек турында сөйләшү.

Әдәплелек тәрбияләү

02.02

59

«Минем дустым» хикәясе өстендә эш.

1

Кунакчыллык тәрбияләү

04.02

60

«Минем дустым» хикәясе буенча диалогик сөйләмгә чыгу.

1

Батыр, ялкау, юмарт, саран

диалогны тулыландыру, сөйләшү

Хикәянең эчтәлеген сөйли белү

07.02

61

Г. Бәширов. “Сылтау”.

1

Әйбер, бүләк итү, зурлар, чын дус

Чөнки теркәгече Хикәяне рольләргә бүлеп уку, сәхнә-ләштерү,яңа хикәя төзү

хикәяне сәхнәләш-терү, кызның ни өчен чын дус түгел икәнен әйтә белү

09.02

62

И.Туктар. «Алма».

1

Татлы, классташлар, кебек, гел, күңелсез, хуш исле, бергә

Ашыйсы килә төзелмәсе Хикәяне уку, тәрҗемә итү, сораулар кую, диа-логны тулыландыру, сөйләшү

Хикәянең эчтәлеген сөйли белү

11.02

63

Б.Рәхмәт. “Минем дуслар”.

1

Су буе, күбәйде, хат, хәтердә

Шигырьне сәнгатьле укый белү

Әдәплелек тәрбияләү

14.02

64

Д.Аппакованың «Шыгырдавыклы башмаклар» хикәясендәге лексик-грамматик материал.

1

Кебек, бик, соң, гел

Исемнәрнең тартым белән төрләнеше

Фигыльнең заман формаларын аера белү

Кунакчыллык тәрбияләү

16.02

65

Д.Аппакова. «Шыгырдавыклы башмаклар»(I кисәк).

1

Башмак, кадерле, бәхет, шыгырдавыклы, җибәрде, беркем

Кая? Кайда? Кай-дан? сорауларын кую, җөмләләр төзү, тәрҗемә итү, диа-логларны уку, сөйләшү

Хикәянең эчтәлеген сөйли белү (I кисәк)

18.02

66

«Шыгырдавыклы башмаклар»(I кисәк) хикәясе өстендә эш.

1

21.02

67

Д.Аппакова. «Шыгырдавыклы башмаклар»(II кисәк).

1

Идән, түшәм, кадәр, ачыла, йомыла, кочаклады

тәрҗемә итүөйдән мәктәпкә кадәр, Оляның дусты төзелмәләре, хикәя-нең дәвамын уку

Хикәяне сәхнәләштерү

Әдәплелек тәрбияләү

23.02

68

Д.Аппакова. «Шыгырдавыклы башмаклар» (III кисәк).

1

Сөенә, эзли, шыгырдый, шакый, һаман, кемдер, нәрсәдер, нидер, чыга, керә

Сүзләрнең сино-ним парларыХикәяне сәхнә-ләштерү, сораулар-га җавап бирү

Хикәяне сәхнәләштерү

Кунакчыллык тәрбияләү

25.02

69

«Шыгырдавыклы башмаклар» (III кисәк) хикәясе өстендә эш.

1

Кешеләргә карата ихтирамлы караш булдыру

28.02

70

«Минем дусларым» темасын кабатлау.

1

02.03

Дүрт аяклы дусларыбыз(11 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:Укуэшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү, укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару

71

Р.Мингалим. «Дөньяда бер эт бар иде».

1

Йомшак, кечкенә, ярата, йөгерә; хуҗа, тәпи, маң-гай, ашата, сагына, тап, шаян Йомшак, кечкенә, ярата, йөгерә; хуҗа, тәпи, маңгай, ашата, сагына, тап, шаян

Шигырьне сәнгать-ле уку, тәрҗемә итү, ситуатив күнегүләрхәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы

Шигырьне сәнгатьле укый белү

Әсәрдәге вакыйгаларны анализлый белүне тәрбияләү

04.03

72

«Дөньяда бер эт бар иде» шигыре өстендә эшне дәвам итү.

1

Иң матур укучыга конкурс, җөмләләр төзү

шигырьне сәнгатьле укый белү

07.03

73

Г.Тукай. “Кызыклы шәкерт”.

1

Арт аяк, аума, юләр, маэмай

Уйныйсы килә төзелмәсе

Шигырьне сәнгатьле укый белү, эчтәлеген сөйләү

Эзлекле фикер йөртү күнекмәләре

09.03

74

Г.Мөхәмәтшин. «Ак песи» хикәя-сендәге лексик-грамматик материал.1

1

Кат, йорт, төзи

Исемнәрдә -сыз/-сез аффиксларына гр. күнегүләр, сораулар кую

исемнәрдә -сыз/-сез аффиксларын кулланып сөйләшә белү

11.03

75

Г.Мөхәмәтшин. «Ак песи» хикәясе.

1

Күчеп килде, туңган, яңгырлы, гел, тамагы туйды, монда, тегендә

сәнгатьле уку, тәрҗемә итүХәзерге, үткән заман хикәя фигыль

Хикәяне сәнгатьле укый белү

14.03

76

Г.Мөхәмәтшин. «Ак песи» хикәясе буенча диалогик сөйләмгә чыгу.

1

Үткән дәрес лексикасы

диалог төзеп сөйлә-шү, ситуатив күне-гүләрхәз.заман хикәя фигыльнең юклык формасы

Геройларның харак-тер сыйфатларын тасвирлый белү. Дүрт аяклы дусла-рыңны сөйли белү

Үз фикереңне җиткерү, әйтү, башкаларны тыңлый белү

16.03

77

Кая? Кайда? Кайдан? сорауларына җаваплар бирү.

1

Су буе, яр буе

Буе сүзенең Ю.к., Ч.к., У.в. килешләрендә төрләнүе

Кая? Кайда? Кайдан? сорауларын куллана, аңа җаваплар бирә белү.

18.03

78

Р.Батулла. «Чикыл белән Мырый».

1

койрык, кача, кот-кара, йөзә, бата, кача, басма, егы-лып төшә, кычкы-ра

Йөгерә башлый төзелмәсе

Әкиятне сәхнәләштерү

04.04

79

«Чикыл белән Мырый» әкияте өстендә эш.

1

Үткән дәрес лексикасы

Йөгерә башлый төзелмәсе сораулар-га җаваплар язу

Егылганың, суга батуың турында әйтә белү,

06.04

80

«Чикыл белән Мырый» әкияте буенча диалогик сөйләмгә чыгу.

1

әкиятне сәхнәләштерү

коткарырга чакыра белү

08.04

81

“Дүртаяклы дусларыбыз” темасын кабатлау.

1

Үткән дәресләр лексикасы

Геройларга бәя бирү

11.04

Яз килә (9 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

укуэшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү, укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.

82

Р.Вәлиева. “Яз”.

1

Күңелле, тамчы, кош, озын, кыска

Хикәя фигыльнең заман белән төрләнеше

сәнгатьле укучыга конкурс

13.04

83

Бәйрәм белән котлау.

1

Үткән дәрес лексикасы

8 нче март бәйрәме белән котлау язу

Бәйрәм белән котлый белү

15.04

84

Карга боткасы.

1

ярма, күкәй, шикәр, су, карга боткасы, алан, тоз

Билгесез үткән заман хик.фигыль, сорауларга җавап бирү, гр. күнегүләр

Карга боткасы турында сөйли белү

18.04

85

“Карга боткасы” тексты өстендә эш.

1

Үткән дәрес лексикасы

Сорауларга җаваплар язу

20.04

86

Л.Толстой. «Әбисе белән оныгы».

1

үсеп җиткән, җыештыра, тегә, онык, картайган

Хикәяне уку, тәрҗе-мә итү, гр. Күнегү-ләр, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр

Билгесез үткән заман хикәя фигыльне сөйләмдә куллана белү

22.04

87

Ничек әдәпле

сорарга?

1

Булыша ала, күрсәтә, ярдәм итә

Бирегезче, бирегез әле, зинһарформалары

Итәгатьле сорый белү

25.04

88

М. Газизов.“Рәхмәт”.

1

Тырыс, рәтли, татар исемнәре

Шигырьне сәнгать-ле уку, сорауларга җавап бирү, җөмләләр төзү

Шигырьне яттан сөйли белү

27.04

89

В.Осеева.“Дүрт кыз”.

1

Яулык, сатып ала, кешене характерлаучы сыйфатлар

Диалог уку, сөйләшү, тәрҗемә итү, сүзлек эшеКушма саннар

Үзеңә кирәк әйберләрне алуны сорый белү. Яңа хикәя язу.

29.04

90

«Яз килә» темасын кабатлау.

1

02.05

Минем Ватаным (5 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү, бурычларны билгели белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү, укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:Сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:Мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару, әңгәмәдәшеңнең аралашу холкы белән идарә итү, коммуникатив мәсьәләгә таянып, фикерне төгәл итеп җиткерү.

91

Минем Ватаным - Россия.

1

Ватан,туган як, туган ил, дәүләт теле, сурәтләнгән, тату, милләт, төс, ил, дәүләт гербы, дәүләт флагы, дәүләт гимны

тәрҗемә итү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр

Россия турында сөйли белү

04.05

92

Татарстанның дәүләт символлары.

1

Үткән дәрес лексикасы

тәрҗемә итү, сәнгатьле уку, сораулар бирү

Татарстанның символларын әйтә, сурәтли белү

06.05

93

Татарстанның башкаласы - Казан.

1

башкала, алтын ай, мәчет,манара, истәлекле, Казан кремле

сәнгатьле уку, тәрҗемә итү, гр. күнегүләр

Казанга баруың, анда нәрсәләр күрүең турында әйтә белү

09.05

94

Татарстан шәһәрләре.

1

Шәһәр, яшьләр, ерак, якын

Шәһәр исемнәренең Ю.к., Ч.к., У-в.к сәнгатьле уку, тәрҗемә итү, җөмләләр төзү,

Россия, Татарстан шәһәрләрен атый, аларны Ю.к., Ч.к., У-в.килешләрендә сөйләмдә куллану

11.05

95

«Мине Ватаным» темасын кабатлау.

1

13.05

Чәчәкле җәй, ямьле җәй (7 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү, бурычларны билгели белү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, эш башкаруның ысуларына һәм шартларына анализ ясау.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.

96

Ш Галиев. «Җәйге болында».

1

Сабантуй, салават күпере, җиләк пешә, көннәр озын, төннәр кыска

Шигырьне сәнгатьле уку, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр

Шигырьне сәнгатьле укый белү

16.05

97

Г.Нәбиуллин. «Урман сөйләшә».

1

Урман, эндәшә, уңган, усак, каен

Шигырьне сәнгатьле уку,

шигырьне сәнгатьле уку

18.05

98

Р.Корбан. «Җиләктә».

1

чиләк, җиләк җыя, ерак, җиләк-җимеш исемнәре, чүп утый, су сибә, миләш, татар халык ашлары исемнәре

Шигырьне сәнгатьле уку, сорауларга җавап бирү, җөмләләр төзү

Ниди татар халык ашларын, нинди җиләк-җимеш яратканыңны әйтә белү

20.05

99

“Шүрәле” әкияте.

1

Ярык, бүрәнә, бармак

Диалог төзеп язу, сөйләшергә өйрәнү

Әкиятне сәхнәләштерү

23.05

100

«Чәчәкле җәй, ямьле җәй» темасын кабатлау.

1

25.05

101

Ел буена үтелгәннәрне гомумиләштереп кабатлау.

1

Диалог төзеп сөйләшү, биремле карточкалар буенча эш, шигырьләр, хикәяләр сөйләү

27.05

102

Йомгаклау.

1

30.05

Мәгълүмат һәм белем бирү чыганаклары

Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы»на (1 — 11 нче сыйныфлар) (Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева ) Казан. “Мәгариф” нәшрияты, 2011)

Р.З.Хайдарова, Гиниятуллина Л.А. “Сборник ситуативных упражнений по татарскому языку для русскоязычных учащихся» Наб. Челны 2004.

1. http://edu.tatar.ru/

2. http://tarkhanova.ru/taxonomy/term/22

3. http://openclass.ru/sub/Родной...

4. http://rusedu.ru/files.php?cat=39&sort

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А._____

Протокол № _ от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию: Хайрутдинова Л.А.._______

«31» августа 2016г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К.________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

по учебному предмету «Татарский язык» (русская группа, базовый уровень)

начального общего образования

4 класс

Учитель высшей квалификационной категории

Шаймарданова М.К.

Рассмотрено на заседании педагогического совета

протокол № 1 от

«31» августа 2016 года

2016- 2017 учебный год

Рус төркеме өчен татар теле дәресләренә төзелгән

эш программасының паспорты

Сыйныф-4 сыйныф

Укытучы: Шәймарданова М.К.

Сәгатьләр саны:

4 нче сыйныф -102 (атнага 3 сәгать).

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1 Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан 2011 нче елда бастырылган 1 — 11 нче сыйныфларда коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы (авторлары Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева)

2. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан төп гомуми белем бирү өчен бастырылган”Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы” Төзүче-авторлары: Р. З. Хәйдәрова, К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова Казан ,2013

3.2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

4. .Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

5.Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән“ Коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбиятын укыту программасы”на (1-11 нче сыйныфлар), ( авторлары Р.З.Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева Казан, “Мәгариф” нәшрияты, 2014 нче ел .Әлеге программа укытучыларга эш программаларын төзү өчен нигез булып тора: ул укыту предметының мәҗбүри өлешен билгели, һәм аның җирлегендә авторлар укыту эчтәлегенең вариатив өлешен сайлый алалар. Эш программаларында укытучылар эчтәлекне сайлауда, уку материалын өйрәнүгә сәгатьләр санын бүлү һәм аны өйрәнү эзлеклелеген билгеләүдә, шулай ук укучыларның төп компетенцияләрен формалаштыру юлларын ачыклауда үз юнәлешләрен тәкъдим итә алалар. Программа бердәм белем бирү киңлеген һәм шул ук вакытта альтернативлыкны саклап калу максатын күздә тота.

УКУ ПРЕДМЕТЫНА ГОМУМИ ХАРАКТЕРИСТИКА

Рус телендә сөйләшүче укучыларга татар телен дәүләт теле буларак укытуның төп максаты - телне аралашу чарасы буларак үзләштерүне тәэмин итү, көндәлек тормышта, полиэтник җәмгыятьтэ үзара аңлашу һәм хезмәттәшлек итү күнекмәләрен формалаштыру. Татар телен дәүләт теле буларак укыту укучыларны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, аларның аралашу культурасын формалаштыру чарасы, башка халыкларга карата хөрмәт хисе, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль күнекмәләр булдыру чарасы.

Рус телендә сөйләшүче 1- 4 нче сыйныфлары укучыларына татар теленнән белем бирүнең

максатлары:

-укучыларга татар теленең фонетик , лексик, грамматик нигезләре буенча гамәли белем бирү;

- балаларда телдән һәм язма сөйләм күнекмәләре булдыру; сөйләм эшчәнлеген барлык төрләре буенча күнекмәләр формалаштыру;

- укучыларның иҗади активлыгын арттыру, аларда татар телен өйрәнүгә омтылыш һәм кызыксыну тәрбияләү;

- балаларның рухи дөньясын баету, төрле милләт вәкилләре арасында телләрне өйрәнү аша бер-берсенә ихтирам һәм дуслык

хисе тәрбияләү;

бурычлары :

- өйрәнелгән материалга нигезләнгән татар сөйләмен укытучыдан яки башка укучылардан ишетеп аңлау;

- диалогик, монологик сөйләм күнекмәләрен формалаштыру;

- текстларны сәнгатьле итеп, аңлап укый белү күнекмәләрен булдыру;

- татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;

УКУ ПРЕДМЕТЫ ЭЧТӘЛЕГЕНЕҢ КЫЙММӘТЕНӘ ТӨШЕНҮ ТАСВИРЛАМАСЫ

Программаны үзләштерү нәтиҗәсендә, укучылар түбәндәгеләрне өйрәнә:

• Россия Федерациясендәге телләр һәм мәдәниятләрнең күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат ала, телнең милли үзаңны белдерүгә нигез булуын күзаллый;

• телнең милли мәдәни күренеш һәм аралашу чарасы булуына төшенә, рус теленең Россия Федерациясендә дәүләт теле буларак тоткан урынын һәм аның төрле милләтләр арасында аралашу чарасы булуын аңлый;

• укучыларда телдән һәм язма сөйләмне дөрес итеп төзүгә уңай караш тәрбияләнә, алар аны шәхеснең тәрбияле булу билгесе итеп кабул итә;

• татар телендә башлангыч орфоэпик, лексик һәм грамматик төшенчәләрне, сөйләм әдәбе кагыйдәләрен үзләштерә, аралашуның максат һәм бурычларыннан чыгып, тиешле тел берәмлекләреннән урынлы итеп файдалана белә;

• аралашу вакытында өйрәнелгән тел берәмлекләрен танып-белү һәм гамәли максатлардан чыгып файдалана.

Рус мәктәбендә укучы рус балаларына татар теле укыту түбәндәге нәтиҗәләргә китерә:

• Россия Федерациясе һәм аның төрле регионнарының тел һәм мәдәният ягыннан бердәм һәм күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат бирелә;

• укучылар телнең милли мәдәнияткә каравын, аның төп аралашу чарасы булуын аңлый;

• әдәби нормаларга туры килгән телдән һәм язма сөйләмгә ия булган кешегә уңай мөнәсәбәт тәрбияләнә, аның культуралы шәхес булуы аңлатыла;

• татар теленең орфоэпик, лексик, грамматик нормалары һәм сөйләм әдәбе турында башлангыч мәгълүмат бирелә, аралашу өчен кирәкле тел материалын сайлап кулланырга өйрәтә;

• татар теле буенча алган белемнәрне укучы танып-белү һәм аралашу өчен тиешенчә куллана белә.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ПЛАНЛАШТЫРЫЛГАН НӘТИҖӘЛӘРЕ

Укытуның шәхси нәтиҗәләре:

“ Татар теле” предметы буенча 1 - 4 сыйныфлары укучылары өчен программаны үзләштерү өчен шәхси нәтиҗәләре:

- татар теленең дәүләт теле буларак ролен аңлау;

- шәхесара һәм мәдәниара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру;

- татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру;

- әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау.

Укытуның метапредмет нәтиҗәләре:

Татар теле укыту, танып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йөртү, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә, шулай ук, реаль тормышта туган проблемаларны хәл итү өчен кирәк булган универсаль уку гамәлләрен (танып белү, регулятив, коммуникатив)формалаштыругахезмәт итә.

Танып белү нәтиҗәләре:

- фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;

- иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;

- объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;

- төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;

- тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.

Регулятив нәтиҗәләр:

- уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;

- эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;

- уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;

- билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;

- укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;

- ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;

- дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм алар белән дөрес эш итә белү;

- дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.

Коммуникатив нәтиҗәләр:

- әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;

- әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;

- аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

- парларда һәм күмәк эшли белү;

- мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару;

- әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.

Татар теленә өйрәтүнеңпредмет нәтиҗәләре:

4 нче сыйныф:

Татар телендәге хәреф-аваз системасына анализ бирә белү.

Исемнәрнең килеш кушымчасын сөйләмдә дөрес куллану.

Исемнәрне күплек санда тартым белән төрләндерү.

Маратның китабы төзелмәсен сөйләмдә куллану.

Кушма, парлы исемнәрнең мәгънәләрен аңлап, сөйләмдә куллану.

Кадәр, соң бәйлекләре белән таныштыру.

Чагыштыру, артыклык дәрәҗәсендәге сыйфатларның мәгънәләрен аңлап, сөйләмдә куллану.

Монда, анда күрсәтү алмашлыкларын сөйләмдә куллану.

Мин, син, ул зат алмашлыкларының иялек,юнәлеш, урын-вакыт килешләрендә төрләнүен сөйләмдә куллану.

Билгесез үткән заман хикәя фигыльне III зат берлек санда сөйләмдә куллану.

Татар һәм рус телләрендә җөмләдәге сүз тәртибе белән таныштыру.

Иртәгә эшлим конструкциясе белән таныштыру.

Сүз басымы. Аны дөрес куя белүгә ирешү, рус сүзләре белән чагыштырып күрсәтү. Басымлы иҗекләрне һәм сүзләрне дөрес уку һәм матур язу күнемәләрен гомумиләштерү.

Орфоэпик һәм орфографик яктан сөйләмне оештыру эшен тирәнәйтү. Күчереп яза белү. Сүзлек диктантлары яза белү. Әйтелеше белән язылышында аерма булган сүзләрне яза белү. Бәйрәмнәр белән котлап, котлау кәгазьләре язу. Укылган әсәр, тәкъдим ителгән сюжет яки рәсем буенча хикәя язу.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКУ ПЛАНЫНДАГЫ УРЫНЫ ТАСВИРЛАМАСЫ

“Татар теле” предметы Татарстан республикасының башлангыч гомуми белем бирү 2 нче модель базис уку планының “Филология” бүлегендә урын алган. Татар теле (база дәрәҗәсе).

Сәгатьләр саны:

4 нче сыйныф -102 (атнага 3 сәгать).

Белем һәм күнекмәләрне тикшерү өчен түбәндәге эш төрләре кертелде:

4 нче сыйныф - контроль эш - 5, сүзлек диктанты - 4, өйрәтү характерында изложение -1.

Эш барышында түбәндәге кыскартылмалар кертелде: Бәйләнешле сөйләм үстерү – БСҮ, хаталар өстендә эш – ХӨЭ.

Укучылар эшчәнлегенә бәяләү критерийлары:

4 нче сыйныф:

Рус телле балаларга татар теле укытуның төп максаты – Татарстан Республикасында дәүләт телләренең берсе дип игълан ителгән татар телендә иркен сөйләшә ала торган билингваль шәхесләр формалаштыру..... Программа авторлары рус телле балаларга татар телен өйрәтүнең төп максаты субординатив типтагы шәхесләр формалаштыруда күрәләр. Ягъни рус телле балалар язма һәм телдән аралашу процессында хаталар җибәрсәләр дә, аларның программада күрсәтелгән тематика буенча татар телендә сөйләшә-аралаша белүләре таләп ителә.

Чит телләр укыту методикасында белемнәрне тикшерү өчен, «коммуникативно-достаточный уровень – аралашу өчен җитәрлек дәрәҗә; коммуникативно-недостаточный уровень – аралашу өчен җитәрлек булмаган дәрәҗә» төшенчәләре бар (В.П.Беспалько). Әгәр үзләштерү дәрәҗәсе 0,7 коэфициентыннан югары булса, аралашу өчен җитәрлек дәрәҗә дип санала һәм укучыга «4»,«5»ле билгеләре куела; әгәр үзләштерү дәрәҗәсе 0,7 коэфициентыннан түбән булса, аралашу өчен җитәрлек булмаган дәрәҗә дип санала һәм укучыга «3»,«2»ле билгеләре куела.Ягъни үзләштерү коэфициенты 0,7 булса - «3»ле, 0,8 – 0,9 булса - «4»ле, 0,9 – 1 булса - «5»ле билгеләре куела.

Үзләштерү коэфициенты түбәндәге формула белән исәпләнә:

Үк = а:р, монда Үк - Үзләштерү коэфициенты, а – дөрес үтәлгән биремнәр саны, р – барлык биремнәр саны.

Әйтик, сүзлек диктанты 20 сүздән тора, ди. Укучы 5 хата җибәрә. Аның үзләштерү коэфициенты болай исәпләнә: 15 : 20 = 7,5. Укучы «4»ле билгесе ала.

Әйтик, укучыларның сөйләшә алуын тикшерү өчен, 5 ситуатив күнегү бирелде, ди. Укучы 4 күнегүдә сөйләм максатын дөрес аңлап аралаша алуын күрсәтте. Аның үзләштерү дәрәҗәсе коэфициенты болай була: 4 : 5 = 0,8. Укучы «4»ле билгесе ала.

Әйтергә кирәк, чиреклек, еллык билгеләр нинди дә булса грамматик категорияне үзләштерү дәрәҗәсе белән генә билгеләнми, а программада күрсәтелгән темалар буенча укучыларның диалогик, монологик сөйләмгә чыгу дәрәҗәләре белән билгеләнә.

Язу: Орфографик(хәреф төшерү, өстәү, алыштыру,сүзләрне юлдан юлга дөрес күчермәү) хаталарга гына игътибар ителә; Әгәр дә сүз берничә урында дөрес, ә аерым бер урында хаталы язылган икән ,бу ялгыш дип саналмый. Бер үк хата берничә сүздә кабатланса, бу бер ялгыш дип исәпләнә.

1) к/ күчереп язу - 7-8 җөмлә. Пөхтә, орфографик хатасыз язылган эшкә “5”ле; ...әмма 1-3 төзәтүе яки 1-2 орф-к хатасы булса “4”ле; Пөхтә язылмаса, 4-6 орф-к х атасы булса “3” ле, Пөхтә булмаса, 6, артыграк орф-к хатасы булса “2”ле куела.

2) к/сүзл. диктанты. Пөхтә ,1орф-к хатасы булса “5”ле; Пөхтә, 2-3 орф-к хатасы булса “4”ле; Пөхтә язылмаган, 4-6 орф-к хатасы булса “3”ле; Пөхтә түгел, 7, артыграк хатасы булса “2”ле куела.

3) Язма сөйләм (сочинение,изложение) күнекмәләрен үстерү өчен ,өйрәтү характерында яздырыла, бер билге куела.Өйрәтү характерындагы язма эшләрнең уңай билгеләре генә журналга куела.

Бирелгән темага эзлекле язылган,1 орф-к һәм 1 гр-к хатасы булса “5”ле; Эзлекле язылган,ләкин эчтәлектә ялгыш җибәрелгән ,2-3 орф-к яки 2-3 гр-к хатасы булса”4”ле; эзлекле язылмаган,4-6 орф-к яки 4-6 гр-к хатасы булса “3”ле, Эзлекле язылмаган һәм эчтәлеге ачылмаган, 7дән артык орф-к яки 7дән артык тупас гр-к хатасы булган эшкә “2”ле куела.

Әйтергә кирәк, чиреклек, еллык билгеләр нинди дә булса грамматик категорияне үзләштерү дәрәҗәсе белән генә билгеләнми, а программада күрсәтелгән темалар буенча укучыларның диалогик, монологик сөйләмгә чыгу дәрәҗәләре белән билгеләнә.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ

4 нче сыйныф

Темага караган төп төшенчәләр

1.

Яңа уку елы котлы башлана!

15

Татар алфавиты; татар теленең тартык һәм сузык авазлары; к, г хәрефләренең ике аваз белдерүе, о, э, ы хәрефләренең икешәр аваз белдерүе;Кая? Кайдан? Кайда?сорау алмашлыклары; татар телендәге хәреф-аваз системасы. Сан. Сан төркемчәләре. Вакыт берәмлекләре.Исемнәрең килеш кушымчасы, исемнәрнең күплек санда тартым белән төрләнүе;Маратның китабы төзелмәсе;чөнки, шуңа күрә теркәгечләренең кулланылышы.

2

Туган як табигате

18

3

Хайваннар дөньясында

12

Хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльнең барлык һәм юклык формасы; инфинитив+кирәк төзелмәсе; бәйлек сүзләр;кушымчаларның нигезгә ялгану тәртибе; кушма-парлы исемнәр;

инфинитив+ярата төзелмәсе

4.

Кышкы уеннар

11

-мы/ -ме сорау кисәкчәсе; билгесез үткән заман хикәя фигыль; сыйфатның чагыштыру һәм артыклык дәрәҗәләре;кадәр, соң бәйлекләренең кулланылышы;таба, янына бәйлек сүзләре;... эшли белә төзелмәсен куллану;рус һәм татар сүзләрендә сүз басымы, басымның үзенчәлекле очраклары;монда, анда күрсәтү алмашлыклары

5

Минем дусларым

7

Инфинитив+телим формасы;сүз ясагыч –чы/ -че кушымчасы; хикәя, сорау интонациясе; антоним сыйфатлар; вакыт рәвешләре,иртәгәэшлим конструкциясе; мин, син, ул зат алмашлыклары, аларның килеш белән төрләнеше; җөмлә, җөмлә ахырында нокта, сорау, өндәү билгеләре; фигыльнең заман формалары, билгесез киләчәк заман хикәя фигыль, аның зат –сан белән төрләнеше; -дыр – дер билгесезлек кисәкчәсе; сан + исем төзелмәсе;

6

Дүрт аяклы дусларыбыз

12

-мый/ -ми аффиксы, -сыз/ -сез аффиксы,хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльләрнең зат –сан белән төрләнеше; буе бәйлек сүзенең килеш белән төрләнеше; җөмләдә сүз тәртибе

7

Язгы бәйрәмнәр

10

фигыльнең заман формалары, инфинитив+ярый, инфинитив+ярамый формалары;тезмә фигыльләр; кушма һәм парлы сүзләр; боерык фигыль, үтенечне белдерү формалары,бирегезче, бирегез әле, бирегез зинһар формалары,

8

Минем туган илем

7

Ялгызлык исемнәр; дәүләт музее структурасы; аны, анда алмашлыклары; урын рәвешләре; исем+исем сүзтезмәсе;тезмә сүзләр;

9.

Чәчәкле җәй, ямьле җәй

10

Сыйфатларның кулланылышын ныгыту, -ча/-чә формалы рәвеш; татар телендә сүз тәртибе;

Барлыгы

102

УКЫТУ ПРОЦЕССЫН ОЕШТЫРУНЫҢ МАТЕРИАЛЬ-ТЕХНИК ТӘЭМИН ИТЕЛЕШЕ

Программалар::

Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1 — 11 нче сыйныфлар)” Казан-2014

ТР Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан рөхсәт ителгән «Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы”(1 -11 нче сыйныфлар) / Төз. Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. – Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2011

Методик әдәбият:

1..А.Ш.Асадуллин, Р.А.Юсупов «Рус телле балаларга татар телен укыту методикасы нигезләре» Казан, «Мәгариф» нәшрияты, 2006

2. Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 1, 2 , 3, 4 нче сыйныф, укытучы өчен кулланмалар, Казан “Татармультфильм», 2013

3.А.Н.Газизова, Башлангыч сыйныфлар өчен диктантлар җыентыгы (рус телендә сөйләшүче балалар өчен), Казан, “Яңалиф” нәшрияты, 2007

4Р.З.Хайдарова «Научно-педагогические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан» Набережные Челны,2006

5 Ф.Ф.Харисов «Татар теленчит тел буларак өйрәтүнең фәнни-методик нигезләре» Казан, “Мәгариф”, 2002.

6. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф»журналлары, “Ачык дәрес” газетасы

7. “Салават күпере” журналлы

8. Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, 2013

9. Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. Татарский язык в таблицах. Яр Чаллы.

Интернет-ресурслар:

Татарский интернет портал. http://www.tatarlar.narod.ru/

Татарская электронная библиотека. http://www.kitap.net.ru/

Татар әдипләре. http://www.adiplar.ru/

Татар телне өйрәнүчеләргә / www.nowa.cc/showthread.ru/ph

№

Дәреснең темасы

Сә-гать саны

Эчтәлек

Көтелгән нәтиҗәләр

Дата

Искәр-мәләр

Предмет

Метапредмет

Шәхси

план

факт

Яңа уку елы котлы булсын ” - 16 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белүуниверсаль уку гамәлләре:аңлап уку; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эшчәнлек процессында контроль һәм бәя бирү.

Коммуникативуниверсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү.

1

Белем бәйрәме.

Яңа уку елы котлы булсын!

1

Белем бәйрәме, яңа уку елы башлана, килешә

Уңыш, чәчәк бәй-ләме, кәеф, сәламәт-лек, яңа, шакмаклы, буйлы, уку-язу әсбапларының исемнәрен камил.-рү;.

“татар теле дәресе” төзелмәсен ныгыту.

1 сентябрь бәйрәме белән котлый белү.

Укуга җаваплы караш тәрбияләү

02.09

2

-мы, -ме сорау кисәкчәләре

1

Дәрес, дәреслек, кирәк, түгел

-мы, -ме сорау кисәкчәләрен кулланып җөмләләр төзи белүне камил.-рү

Уку-язу әсбапларын сорый, ала, бирә белү

05.09

3

Сан+ исем төзелмәсе.

1

Сан+ исем төзелмәләрен дөрес куллана белү

Санын әйтеп уку-язу әсбапларын сорый, ала, бирә белү

07.09

4

Тартым.Креш контроль тест.

1

Тартым кушымчалары белән таныштыру, күнегүләр эшләү

Тартым кушымчала-

рын дөрес ялгый белү.

Әдәплелек кагыйдәләрен төшендерү

09.09

5

Татар алфавиты.

1

Аваз, хәреф, куян, он, камыр, көймә, күмәч

Татар алфавиты һәм хәрефләр тәртибе турында белемнәр-не камилләштерү;

Транскрипция билгеләрен каб-у

Татар теленең хәреф-аваз системасын белү.

Балалардабелемгәомтылыштәрбияләү.

12.09

6

О, ы, э хәрефләренең дөрес әйтелеше, язылышы.

1

Йорт, орлык, озын

О, ы, э хәрефләре-нең дөрес әйтелеше, язылышын камил.-рү.

Орфография каг. куллана белү.

14.09

14.09

7

Сузык авазлар

1

Кушарга, алырга, бүлергә, мисал, мәсьәлә

Өйрәнелгән материал белән файдалана белү

16.09

16.09

8

Саннар.

1

тәртип, һәрвакыт, сүндерә, язу өстәле, тырыш, ялкау, игътибар

Сан төркемчәләре белән таныштыру,

күнегүләр аша ныгыту

Дистә саннарын 100, 1000 әйтә белү. Тәртип саннарын куллана белү.

19.09

19.09

9

Сан төркемчәләре

1

язма эш,

контроль эш, мәсьәлә чишә, хатасыз, бугай

Сан төркемчәләрен формал.-у.;

көн, быел, төн, узган ел, ел, ярты ел, кич, иртән сүзләрен лексикада камилләштерү.

Сан төркемчәләрен

Дөрес куллана белү.

Сәгать ничә? Сәгать ничәдә? сорауларына җавап бирә белү

Балаларда үз-үзләренә карата җаваплылык, олыларны хөрмәт итү хисе тәрбияләү

21.09

21.09

10

Чөнки,шуңа күрә теркәгечләре.

1

язма эш,

контроль эш, мәсьәлә чишә, хатасыз, бугай

Чөнки,шуңа күрә теркәгечләре белән таныштыру,күнегү-ләр аша ныгыту.

Чөнки, шуңа күрә теркәгечләре белән кушма җөмлә-р төзи белү

23.09

23.09

11

Үткән заман хикәя фиг. формасы.

1

Характерны бәяләүче лексика

Үткән заман хикәя фиг. формасын сөйләмдә куллана белү күнекмәләрен камилләштерү.

Нинди предметтан контроль эш икәнен, дөрес эшләгәнне, эшләмәгәнне әйтә белү.

26.09

26.09

12

Үткән заман хикәя фиг. юклык формасы.

1

Сабый, дәрес әзерли, тышка чакыра, күңел ач

Үткән заман хикәя фиг. юклык форма-сы белән танышты-ру. язма эш ,кон-троль эш дөрес чиште,дөрес чиш-мәде,кәефсез,бугай,үкенде сүзләрен лексикада форм-.у.

Үткән заман хикәя фиг.-ң юклык форма-сын куллана белү.

Балалардабелемгәомтылыштәрбияләү

28.09

28.09

13

Җөмләдә үткән заман хикәя фигылләр.

1

Җөмләдә үткән заман хикәя фиг-не куллануны күнегү-ләр аша ныгыту

30.09

30.09

14

Инфинитив+кирәк конструкциясе.

1

Инфинитив+кирәкконструкциясе.

Инфинитив+кирәк конструкциясе б-н таныштыру,күнегү-

ләр аша ныгыту.

Характерны бәя-ләүче лексиканы сөйләмгә кертү.

Инфинитив+кирәкконструкциясен дөрес кул-на белү;

03.10

03.10

15

Сыйфатлар.

“Яңа уку елы”темасы буенча мөстәкыйль эш.

1

Сыйфатлар белән таныштыру,күнегү-ләр аша ныгыту.

Сыйфатлар кулла-нып, җөмләләр төзи белү.

Сыйфатларны кулланып,җөмләләр төзи белү.

05.10

16

Хаталар өстендә эш.“Яңа уку елы” темасы буенча үзеңне тикшер!

1

Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү

Өйрәнелгән материал белән файдалана белү

07.10

“Туган як табигате.” - 21 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләренлогик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килүөченнәтиҗә ясау; фикерләрне логик чылбырга салу

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аралашу күнекмәләрен формалаштыру; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү

17

Үткән заман хикәя фигыль.

1

Үткән заман хикәя фигыль белән таныштыру һәм ныгыту;

Үткән заман хикәя фигыльне дөрес итеп кул-на белү.

10.10

18

Хәзерге заман хикәя фигыль.

1

Хәз. заман хикәя фигыльнең ясалы-шын формалаш-ру.

Хәзерге заман хикәя фигыльне дөрес кул.-на белү

12.10

19

“Яңа уку елы”темасы буенча контроль эш.

1

Өйрәнелгән материал белән файдалана белү

Туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияләү

14.10

20

Көз билгеләрен белдергән сыйфатлар. Хаталар өстендә эш.

1

Табигать, ел фасылы билгеләре, вакыт, көз, туңды, суынды, саргая

Хаталарны булдырмау өст.эш үткәрү.

Хаталарны төзәтү

17.10

17.10

21

Кая? Кайда? Кайдан? сораулары.

1

Кузгалак, сәламәтлек, дару үләннәре, дару, бака яфрагы, әрем

Кая? Кайда? сорау-лары белән таныш-тыру, күнегүләр аша ныгыту

Кая? Кайда? сорауларына җавап бирә белү.

Табигатьнең матурлыгын күрә белергә өйрәтү

19.10

22

Төшем килеше.

1

Төшем килеш ку-шымчаларын кул-ланышкакертү;формалаштыру

Төшем килеш кушымчаларын дөрес куллануга ирешү.

21.10

23

Исемнәрнең төшем килеше б\н төрләнеше.

1

Җим, җитез, санду-гач, тургай, күке, акчарлак, хәрәкәт-чән, туклана

Исемнәрнең төшем килеше б\н төрлә-нешен камил-.рү

Исемнәрне дөрес итеп төшем килеше б\н төрләндерә белү.

Туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияләү

24.10

24

Исемнең урын-вакыт килеше.

Ашата, эчертә,ашый-сы килә, тәрәзә, чу-кый башлады, шат-ланды, күз ачып йомганчы

Исемнәрнең урын-вакыт килеше б\н төрләнешен камил-рү

Исемнәрнең урын-вакыт килеше б\н төрләндерә белү.

26.10

2

25

Транскрипциябилгеләре

1

Үткән дәрес лексикасы

Транскрипция билгеләрен камил-рү;кош исемнәрен кулланышкакертү:

җим,җитез,санду-гач,тургай,күке,ак-чарлак,

хәрәкәтчән, туклана

Транскрипция билгеләрен язуда дөрес итеп куллана һәм аңлата белү.

28.10

26

Исем+сыйфат төзелмәсе.

1

Җим, җитез, сандугач, тургай, күке, акчарлак, хәрәкәтчән, туклана

Исем+сыйфат төзелмәсе белән таныштыру, күне-гүләр аша ныгыту

Исем+сыйфат төзелмәсен кул-ланып җөмләләр төзи белү.

07.11

27

Исемнәрнең иялек килеше белән төрләнеше.

1

Ашата, эчертә,ашый-сы килә, тәрәзә, чу-кый башлады, шат-ланды, күз ачып йомганчы

Исемнәрнең иялек килеше белән төрләнешен формал.-у..

Исемнең иялек килеш һәм төшем килеш белән төрләнешен белү

09.11

28

Кисәкчәләр.

1

кошчыгым

Кисәкчәләр белән таныштыру,формал.-у. Чөнки, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр төзү өст.эшләү.

Сөйләмдә кисәкчәләрне куллана белү.

11.11

29

Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы.

1

Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасын камил.-рү.“Бара ала” төзел-мәсен кулланышка кертү.

Хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльләрнең

юклык формасын җөм-дә дөрес кул-на белү

14.11

30

Үткән заман хикәя фигыльнең юклык формасын кабатлау

1

Тутый кош, ярдәм итә, ишегалдында, эскәмия, кайвакыт, бервакыт, коткарды

Үткән заман хикәя фигыльнең юклык формасын камил.-рү.Җ. Тәрҗеманов-ның “Чирик”хикә-ясендәге уйнарга ярата төзелмәсен камил.-рү.

Хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльләрнең

юклык формасын җөм-дә дөрес кул-на белү

Табигатьнең матурлыгын күрә белергә өйрәтү

16.11

31

Бәйлекләр һәм бәйлек сүзләр.

1

Бәйлекләр һәм бәйлек сүзләр белән таныштыру.

Бәйлекләрне таный белү күнек.формал.

Бәйлекләрне сөйләмдә куллана белү.

18.11

32

Инфинитив + ярата төзелмәсе.

1

Су коена, өйрәнде, оча башлады, юкка чыкты; сәламәт,җилкә,шартлата, шаяра, курка

Инфинитив + ярата төзелмәсен сөй-ләмдә формалаш-тыру.“Уйнарга ярата” төзелмәсен камил.-рү

“Инфинитив+ярата”, “эшли башлады” төзелмәләрен куллана белү.

Кошларга һәм хайваннарга мәрхәмәтлек сыйфатлары тәрбияләү

21.11

33

Исемнәрнең тартым белән төрләнеше.

1

Исемнәрнең тар-тым белән төрләне-шен аңлату,ныгыту.

К,п хәрефләренә беткән исем-р-ң тартым б\н төрләнешен формалаштыру

Исемнәрнең тартым белән төрләнешен куллана белү

23.11

34

Тартымлы исемнәр.

1

Тартымлы исемнәр белән таныштыру,

күнегүләр аша ныгыту

исемнәрнең тартым белән төрләнешен куллана белү

25.11

35

Кайвакыт, бервакыт, инде сүзләре.

1

Кайвакыт, бервакыт, инде сүзләрен кулланып җөмләләр төзү.

Кайвакыт, берва-кыт, инде сүзләрен кулланып җөмлә-ләр төзи белү.

28.11

36

Чөнки,шуңа күрә теркәгечләрен кабатлау.

1

Тутый кош, ярдәм итә, ишегалдында, эскәмия, кайвакыт, бервакыт, коткарды

Чөнки, шуңа күрә теркәгечләрен камил.-рү, күнегү-ләр аша ныгыту.

Чөнки,шуңа күрә теркәгечләрен сөйләмдә куллана белү.

30.11

37

“Туган як табигате.”темасы буенча үзеңне тикшер!

1

“Туган як табига-те.” темасы буенча балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү

Күчереп язу

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

02.12

“Хайваннар дөньясында” – 8 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, тиешле мәгълүматны билгеләү, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, эш башкару ысуларына һәм шартларына анализ ясау

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү

38

-мы,-ме сорау кисәкчәләре белән җөмләләр.

1

-мы,-ме сорау кисәкчәләрен һәм кисәкчәләрнең сөйләмдә кулланы-шы сөйләмдә форма-ру. Йорт һәм кыргый хайван-нарның исемнәрен лексикада формалаштыру.

-мы,-ме сорау кисәкчәләре б-н сорау җөмләләр төзи белү.

05.12

39

-мы,-ме сорау кисәкчәләренең сөйләмдә кулланышы.

Сүзлек диктанты

”Җәнлекләр”

1

Сүзлек диктанты яздыру;

Узган дәресләр лексикасын куллана белү.

Узган дәресләр лексикасын куллана белү.Орфография һәм орфоэпи якагыйдәлә-рен куллана белү.

07.12

40

Билгесез үткән заман хикәя фигыль .

1

Йокы, уяна, тау, файда, ярыш, үкенү, хурланды, ярыша

Билгесез үткән за-ман хикәя фигыль-не формалаштыру.

Билгесез үткән заман хикәя фиг.фор-н кул-п

сорау бирә белү

09.12

41

Сыйфат дәрәҗәләре

1

төрле дәрәҗәдәге сыйфатлар;

Сыйфат дәрәҗәләре б-н таныштыру;

Сыйфат дәрәҗәләрен

сөйләмдә куллана белү

12.12

42

Кая? Кайда? Кайдан? сораулары.

1

Энә, тун, җәнлек, иснәгән, ышана

Кая? Кайда? Кайдан? сорауларына җавап бирү.

Дип уйлаган төзелмәсен сөйләмдә куллану. Кая? Кайда? Кайдан? Сораула-рына янына, янын-да, яныннан сүз-ләрен кулланып җавап бирә белү.

14.12

43

Җөмлә төрләре. Контроль эшкә әзерлек.

1

Үткән дәрес лексикасы Сер,еш,гөмбә, үлән, озынлык, юанлык, авырлык, буе

Җөмлә төрләре б-н таныштыру,форма..-ру.Сер,еш,гөмбә, үлән, озынлык, юанлык, авырлык, буе сүзләрен лек-сикада форм-у

Дөрес итеп җөмләләр

төзи белү,җөмләләрне аера белү.

16.12

44

Сорау җөмләләр.

1

Сер, еш, гөмбә, үлән, озынлык, юанлык, авырлык, буе

Сорау җөмләләр төзү.

Сорау җөмләләр төзүеп аларга тулы җавпа бирү.

19.12

45

Контроль эш “Хайваннар дөнья-

сында”

1

“Хайваннар дөнья-

сында”темасы буенча балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү.

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

21.12

“Кышкы уеннар” – 11 сәг

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү, укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып-белү универсаль уку гамәлләре:уку максатын мөстәкыйль билгеләү, тиешле мәгълүматны табу, билгеләү, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау, төп һәм ярдәмчел билгеләрне, аеру, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, чагыштырып нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен формалаштыру

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү

46

Сыйфатның артыклык дәрәҗәсе. Хаталар өстендә эш.

1

Иң, бик, кыскара, каплый, туңа

Сыйфатның артык-лык дәрәҗәсе белән таныштыру,күнегүләр аша ныгыту.

Сыйфат-лар кулланып, җөмләләр төзи белү

23.12

47

Антонимнар.

1

Су туңа, кар тәгәрә-тә, зурая, күмер, таяк, шатлана, рәхәтләнеп, көлешәләр.

Антонимнар б-н таныштыру.

”Кышкы уен” хикәясендәге лексика б-н таныштыру

Антонимнарны хикәя төзүдә кул-лана белүКар бабай ясауны сөйли белү.Дустыңны уенга, кар бабай ясарга чакыра белү.

48

Антоним сыйфатлар

1

Былтыр,быел,кичә,бүген, йокларга ятам,йокыдан торам

Антоним сыйфат-лар б-н таныштыру, күнегү-ләр аша ныгыту.Антоним сүзләрне таба белү.

Антоним сыйфатларны хикәя төзүдә куллана белү; Антоним сүзләрне таба белү.

09.01

49

БСҮ Яңа елга котлау язу.

1

Яңа елга котлау язу.

Яңа ел белән котлый белү.

11.01

50

Билгесез үткән заман хикәя фигыль

1

Соры, киез итек, ошый, сала, авырта, дәвалый, яланаяк, сөртә

Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең кушымчаларын истә калдыру.

Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең кушымчаларын куллана белү

13.01

51

Хикәя һәм сорау җөмләләр

1

Тимераяк, таяк суз-ды, камыш, сизми калды тотынды

Җөмлә төрләре б-н таныштыру,форма..-ру

Дөрес итеп җөмлә-ләртөзи белү,җөм-ләләрне аера белү.

16.01

52

Кушма сүзләр.

1

Кешене характерлаучы сыйфатлар

Кушма сүзләр белән таныштыру,

күнегүләр аша ныгыту.

Кушма кулланып, җөмләләр төзи белү

18.01

53

Җөмләдә сыйфатлар.

1

көлеп тора, түгел, тыңламый, шугалак, үкенә, я, әлбәттә, ә

Җөмләдә сыйфатлар куллана белү.

Сыйфатлар кулла-нып җөмләләр төзи белү.

20.01

54

“Кышкы уеннар” темасы буенча тест биремнәре

1

“Кышкы уеннар”

темасы буенча тест үткәрү.Балалар-ның алган белемнә-рен күзәтү, ныгыту, бәяләү

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

23.01

55

Шуа белә, шуа белми төзелмәләре.

1

Шуа белә, шуа белми төзелмәләрен камилләштерү.

Шуа белә, шуа белми төзелмәләрен сөйләмдә куллану.

25.01

56

“Кышкы уеннар” темасы буенча үзеңне тикшер!

1

“Кышкы уеннар” темасы буенча балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү.

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

27.01

“Минем дусларым” – 13 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, тиешле мәгълүматны билгеләү, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, эш башкару ысуларына һәм шартларына анализ ясау

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү

57

Исемнәрнең зат-сан белән төрләнеше

1

Дустым, дуслаштык, ишегалды

Исемнәрнең зат-сан белән төрләнешен камил.-рү

Исемнәрне зат-сан белән төрләндерә белү.

30.01

58

Тәртип саннары.

1

Түгәрәк, җитәкче, заманча, җыештыра, күрше, ашарга пешерә, эшчән

Тәртип саннары турында төшенчә бирү; сөйләмдә формал.-у.

Минем дустым" хикәясендәге лексика белән таныштыру

Тәртип саннарын сөйләмдә куллана белү.

01.02

59

Тәртип саннарын кабатлау.

1

Батыр, ялкау, юмарт, саран

Тәртип саннарын кабатлау. Минем дустым" хикәясе өст.эш;.

Тәртип саннарын куллана белү. Дустыңны уенга чакыра белү.

03.02

60

Исемнәрнең икенче затта тартым белән төрләнеше.

1

Әйбер, бүләк итү, зурлар, чын дус

Исемнәрнең икенче затта тартым белән төрләнешен ныгыту.Чөнки теркәгечен ныгыту

Чөнки теркәгечен, икенче затта тар-тым беләнтөрлән-гән исемнәрне җөмләдә куллана белү

Кешеләргә карата ихтирамлы караш булдыру

06.02

61

Сүз ясагыч

кушымчалар:

-чы/-че.

1

бакчачы, төзүче,

сатучы, эшче, нефтьче, тегүче

Сүз ясагычкушым-чалар б-н таныш-тыру.татлы, класс-ташлар, кебек, гел, күңелсез, хуш исле, бергә сүзләрен лексикада формал.

Сүз ясагыч кушымчаларның ялгану тәртибен белү

Хезмәт кешесенә хөрмәт тәрбияләү

08.02

62

Фигыль + сы (се) килә төзелмәсе.

1

татлы, классташлар, кебек, гел, күңелсез, хуш исле, бергә

Фигыль + сы (се) килә төзелмәсен сөйләмдә формал.-у. И.Туктар-ның «Алма» хикәясендәге лексика б-н танышты-ру:

Фигыльләрне сөйләмдә дөрес куллана белү

10.02

63

БСҮ “Минем чын дустым” хикәя язу.

1

“Минем чын дустым” исемле хикәя язу.

Үзеңнең дустың турында сурәтләп сөйли белү.

13.02

64

“Уйный башлады” төзелмәсе.

1

Кебек, бик, соң, гел

"Уйный башлады" төзелмәсе белән таныштыру,формал

Эш башлануын белдерүчеконструк-цияләрне сөйләмдә камил.-рү.

Фигыльнең заман формаларын аера белү

15.02

65

Фигыльнең заман белән төрләнеше

1

Фигыльнең заман белән төрләнешен камил.-рү.

Фигыльнең заман

формаларын аера белү

17.02

66

Кайдан? Кая кадәр? сораулары.

1

Башмак, кадерле, бәхет, җибәрде, шыгырдавыклы, беркем

Кайдан? Кая кадәр? сорауларын формал.-у."Өйдән мәктәпкә кадәр" ,"Оляның дусты" төзелмәсен лексикага кертү.

Кайдан? Кая кадәр? сорауларына җавап бирә белү.

20.02

67

Кемдер, нәрсәдер алмашлыклары

1

Сөенә, эзли, шыгырдый, шакый, һаман, кемдер, нәрсәдер, нидер, чыга, керә

Кемдер, нәрсәдер алмашлыкларын сөйләмдә форма.-у.

Сүзләрнең антоним парларын табарга өйрәнү.

Кемдер, нәрсәдер алмашлыкларын сөйләмдә куллана белү.

22.02

68

Билгесезлек алмашлыклары

1

Билгесезлек алмашлыкларын сөйләмдә камил.-рү.

“Шыгырдавыклы башмаклар” (III кисәк) хикәясен-дәге лексиканы камил.-рү

Билгесезлек алмашлыкларын җөмләләр төзүдә куллана белү

24.02

69

“Минем дусла-

рым” темасы буенча үзеңне тикшер!

1

“Минем дусларым” темасы кабатлау.

“Куркак юлдаш”

текстын күчереп язу.

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

27.02

Дүрт аяклы дусларыбыз. – 11 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укуэшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару.

70

-мый,-ми кушымчалары.

1

-мый,-ми кушымчаларын камил.-рү..

-мый,-ми кушымчаларын дөрес куллана белү.

01.03

71

Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы.

1

Йомшак, кечкенә, ярата, йөгерә, хуҗа, тәпи, маңгай, ашата, сагына, тап, шаян

Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасын камил.-рү

Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасын дөрес куллана белү.

03.03

72

Ашыйсым килә төзелмәсе.

1

Ашыйсым килә төзелмәсе.

Ашыйсым килә төзелмәсе

06.03

73

Исемнәрдә –сыз,-сез аффикслары. Мөстәкыйль эш

1

Кат, йорт, төзи

Исемнәрдә -сыз/-сез аффикслары белән таныштыру,

күнегүләр аша ныгыту.

Исемнәрдә -сыз/-сез аффиксларын кулланып сөйләшә белү

08.03

74

Хаталар өстендә эш.Фигыльләрнең заман формалары.

1

Күчеп килде, туңган, яңгырлы, гел, тамагы туйды, монда, тегендә

Фигыльнең заман формаларын “Ак песи” хикәясе аша камилләштерү

Фигыльләрне сөйләмдә куллана , җөмләләр төзи белү.

10.03

75

Контроль эш.” “Минем дүрт аяклы дустым””

1

“Минем дүрт аяклы дустым” темасы буенча контроль эш үткәрү.

Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү

13.03

76

Юнәлеш, чыгыш һәм урын-вакыт килеше. Хаталар өстендә эш

1

Үткән дәрес лексикасы

Юнәлеш, чыгыш һәм урын-вакыт килешеләрен камил.-рү.Яр буе, су буе сүзләренең Ю.к.. Ч.к., У.в. килешләрендә төрләнүен ныгыту.

Яр буе, су буе сүзләренең Ю.к.. Ч.к., У.в. килешләрендә төрләнүе истә калдыру.

15.03

77

Сингармонизм законы.

1

койрык, кача, коткара, йөзә, бата, кача, басма, егылып төшә, кычкыра

Сингармонизм законы белән таныштыру; Р.Батулланың биографиясе турын-да кыскача мәг.бирү;

Сингармонизм законын кулланып сүзләрне дөрес яза белү;искәрмәләрне истә калдыру.

17.03

78

Билгесез үткән заман хикәя фигыль.

1

Үткән дәрес лексикасы

“Чикыл белән Мырый”әкияте буенча билгесез үткән заман хикәя фигыльне камил-рү

Билгесез үткән заман хикәя фигыльне сөйләмдә дөрес куллана белү.

03.04

79

БСҮ “Минем дүрт аяклы дустым” хикәя язу.

1

05.04

80

“Дүрт аяклы дусла-рыбыз”темасын кабатлау.

1

“Дүрт аяклы дусларыбыз”темасы буенча

балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү.

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

07.04

Язгы бәйрәмнәр. – 11 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укуэшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү, укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.

81

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр.

1

Күңелле, тамчы, кош, озын, кыска

Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне сөйләмдә форма-у.

Чөнки теркәгечен җөмләдә куллану-ны камил.-рү.

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр төзи белү.

10.04

82

БСҮ 8 нче мартка котлау язу.

1

Үткән дәрес лексикасы

8 нче мартка котлау язу.

Бәйрәм белән котлау яза белү күнекмәләрен ныгыту.

Әниләргә хөрмәт,мәрхә-мәтлелек тәрбияләү

12.04

83

Билгесез үткән заман хикәя фигыль кушымчалары.

1

ярма, күкәй, шикәр, су, карга боткасы, алан, тоз

Билгесез үткән заман хикәя фигыль кушымчаларын истә калдыру.

Билгесез үткән заман хикәя фигыль кушымчаларын дөрес куллана белү

14.04

84

Билгесез үткән заман хикәя фигыльне җөмләдә кулланышы

1

үсеп җиткән, җыештыра, тегә, онык, картайган

Билгесез үткән заман хикәя фи-гыль кушымчала-рын истә калдыру.

Билгесез үткән заман хикәя фи-гыль кушымчала-рын дөрес куллана белү

17.04

85

Парлы сүзләр.

1

Парлы сүзләр белән таныштыру;форм.-у.

Парлы сүзләр язылышын истә калдыру,дөрес яза белү.

19.04

86

Бир әле! Бирче! җөмләләре.

1

Булыша ала, күрсәтә, ярдәм итә

Бир әле! Бирче! җөмләләрен сөймәмдә куллану.

Кирәкле әйберне сорап ала белү.

21.04

87

Үтенечне белдергән сүзләр.

1

Булыша ала, күрсәтә, ярдәм итә

Итагатьле сорау формалары белән таныштыру;

Бирегезче, бирегез әле, бирегез зинһар –формаларын формал.-у.

Итагатьле сорый белү формаларын сөйләмдә куллана белү.

24.04

88

Кушма саннар..

1

Кушма саннар белән таныштыру; форм.-у.

Кушма саннар язылышын истә калдыру,дөрес яза белү.

26.04

89

“Минем дусларым” темасы буенча контроль эшкә әзерлек.

1

Яулык, сатып ала, кешене характерлаучы сыйфатлар

“Минем дусла-

рым” темасы буен-ча контроль эшкә әзерлек үткәрү.

Өйрәнелгән мате-риалны кабатлау,

камилләштерү.

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

28.04

90

Минем дусларым” темасы буенча контроль эш.

1

Минем дусларым” темасы буенча кон-троль эш үткәрү.

Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

01.05

91

Хаталар өстендә эш.

Орфографик һәм орфоэпик нормалар.

1

Контроль эштә җибәрелгән хата-ларны күзәтү һәм төзәтү.Кабат бул-дырмау өстендә эшләү.

Җибәрелгән хаталарны төзәтә белү.Орфографик һәм орфоэпик нормаларны истә калдыру.

03.05

Минем туган илем – 7 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү, бурычларны билгели белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү, укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:Сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:Мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару, әңгәмәдәшеңнең аралашу холкы белән идарә итү, коммуникатив мәсьәләгә таянып, фикерне төгәл итеп җиткерү.

92

Хикәя,сорау,өндәү җөмләләр.

1

Ватан,туган як, туган ил, дәүләт теле, сурәтләнгән, тату, милләт, төс, ил, дәүләт гербы, дәүләт флагы, дәүләт гимны

Хикәя,сорау,өндәү җөмләләр белән таныштыру;

Татарстанның дәүләт символлары турында кыскача мәг.бирү;

Хикәя,сорау,өндәү җөмләләрне дөрес интонация белән әйтә белү.

Илең белән горурлану,гражданлык хисләре формалаштыру

05.05

93

Кая? Кайдан? Кайда? сорауларына җавап.

1

башкала, алтын ай, мәчет,манара, истәлекле, Казан кремле

Кая? Кайдан? Кайда? сорауларына җавап бирә белү.

07.05

94

Исем сүзтезмәләр. Килеш кушымчалары

1

Үткән дәрес лексика-сы.Башкала, алтын ай, мәчет, манара, истәлекле сүзләрн һәм Казан кремле төзелмәсе

Килеш кушымчалары

б-н таныштыру һәм

исем сүзтезмәләр белән таныштыру;

Исем сүзтезмәләрне сөйләмдә куллана белү.

10.05

95

Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр.

1

Шәһәр, яшьләр, ерак, якын

ялгызлык һәм уртаклык исемнәре турында төшенчә бирү;Шәһәр, яшьләр. Шәһәр исемнәренең Ю.к., Ч.к., У-в. Килешендә төрләнүен форма.-у

Татарстан шәһәрләрен атый, аларны

Ю.к., И.к., У-в. килешләрендә

куллана белү ;Ялгызлык һәм уртаклык исем-нәрне аера белү

Татархалкы-ныңтарихына карата кызык-сыну уяту

12.05

96

“Минем туган илем “ темасы буенча үзеңне тикшер!

1

“Минем туган илем” темасы буенча балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

Милләтнең,Ва-танның бер вә-киле булуың белән горурла-ну тәрбияләү

14.05

97

“Татарстан - туган ягым” темасы буенчаконтроль эш.

1

Тема буенчаконтроль эш үткәрү.Балалар-ның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү.

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

17.05

98

Киләчәк заман хикәя фигыль.

Хаталар өстендә эш.

1

Киләчәк заман хикәя фигыльне сөйләмдә форма-лаштыру.

Хаталарны булдырмау өстендә эшләү.

Җибәрелгән хаталар-

ны төзәтә белү. Киләчәк заман хикәя фигыльне сөйләмдә куллана белү

19.05

“Чәчәкле җәй, ямьле җәй.” - 4 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү, бурычларны билгели белү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, эш башкаруның ысуларына һәм шартларына анализ ясау.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.

99

“Җәйге табигать” хикәя төзү

1

Ярдәм итә, ял итә, чүп утый, җыя

Ярдәм итә, ял итә, чүп утый, җыя сүзләрен лексикага кертү

Җәйге табигать турында хикәяләп сөйли белү. Җәй көне нишләвең турында әйтә белү

21.05

100

“Җәйге урман ” хикәя төзү.

1

Урман,эндәшә, уңган, усак, каен

Җәйге урман турында хикәяләп сөйли һәм яза белү

24.05

101

БСҮ Дустыңа хат язу.

1

чиләк, җиләк җыя, ерак, миләш, җиләк-җимеш исемнәре, чүп утый, су сибә, татар халык ашлары исемнәре

Өйрәнелгән лексиканы кулланып хат язу.

Җәй көне нишләвең турында әйтә белү

26.05

102

“Чәчәкле җәй, ямьле җәй.” темасын кабатлау.

1

Сабантуй, салават күпере, җиләк пешә, көннәр озын, төннәр кыска

гр. күнегүләр, кечкенә хикәя төзү, кроссворд чишү

28.05

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А.________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию: Хайрутдинова Л.А.________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

основного общего образования

по предмету

татарский язык (русская группа)

7 класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова Мавлузя Касимовна

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г.

2016 год

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1. ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган 2011 нче елда бастырылган 1-11 нче сыйныфларда рус телендә урта гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы на “(авторы Р.З.Хәйдарова);

2. 2016-2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе”бюджет белем учреждениесе уку-укыту планына;

3. 2014 нче елның 31 нче мартындагы 253 нче номерлы “Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгә дәреслекләр исемлеге”нә ;

4. Татарстан Республикасының “Телләр турындагы законы”на (РТ №44-3РТ28.07.2004);

5. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының “Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укытуның үрнәк программасы”на (Р.З.Хәйдарова,Казан,Мәгариф,2013);

6.Дәреслек “Татар теле”7 нче сыйныф, (“Татарский язык”),Ф.С.Сафиуллина ,Казан,Мәгариф,2007 нче ел

.Эш программасы статусы

Татарстан Республикасының мәгарифне үстерү турындагы Законын, Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында Татарстан Республикасы Законын тормышка ашыру максатыннан, Татарстан Республикасы мәктәпләрендә рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле дәүләт теле буларак өйрәтелә.

Эш программасы7 нче сыйныфлар (рус телендә сөйләшүче балалар) өчен

Эш программасы структурасы

Татар теленең эш программасы ѳч ѳлештән тора: аңлатма язуыннан, тѳп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.

Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теленнән гомуми төп белем бирүнең максатлары:

- укучыларның башлангыч мәктәптә татар теленең фонетик,орфоэпик,орфографик,лексик ,грамматик нигезләреннән алган белемнәрен системалаштыру ,катлаулырак формаларда өйрәтүне дәвам итү;

- укучыларның иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлекләрен үстерү,үз фикерләрен дәлилләргә күнектерү;

-телнең төп грамматик чараларын сөйләм процессында куллануга ирешү;

-татар әдәби тел нормаларын һәм стилистик мөмкинлеләрен ачык күзаллауга,аларны тиешенчә куллана белүгә өйрәтү;

-телнең милли мәдәниятнең чагылышы булуын,тел һәм тарих берәмлеген аңлату;татар теленең милли-мәдәни үзенчәлегенә төшендерү;татар һәм башка халыкларның рухи мирасына ихтирам тәрбияләү.

Дәреслек: Татар теле.7. Авторлары: Ф.С.Сафиуллина, К.С.Фәтхуллова Казан: “Мәгариф”, 2007 ел.

Татар теленнән елына 105 сәгать каралган, атнага 3 сәгать бирелә

Коммуникатив компетенция:

Сөйләм эшчәнлегенең төрләре (тыңлап аңлау, сөйләү, уку, язу һәм язма сөйләм) үзләштерелә. Икенче баскычта укучылар укылган яки тыңлаган текстның темасы, төзелешен һәм төп фикерен, жанрын ачыклый, текст буенча әңгәмә үткәрә, үз фикерен дәлилли, телнең орфографик һәм орфоэпик, лексик, морфологик, синтаксик нормаларын саклап, телдән яки язмача эчтәлеген кыскача, тулы, сайлап алып җиткерә. Телнең әдәби тел нормаларын саклап, төрле темаларга диалогик һәм монологик сөйләм оештыра. Төрле стиль һәм жанрдагы текстлар төзи. Төрле типтагы язма эшләр, шул исәптән компьютер кулланып, (диктант, изложение, сочинение һ.б.) башкара. Татар сөйләм этикеты нормаларын дөрес һәм урынлы куллана.

Лингвистик компетенция

Татар теленең тармаклары буенча үзләштерергә тиешле төп теоретик мәгълүматлар:

Татар теленең иҗтимагый-мәдәни роле. Татар милли әдәби теле һәм аның төр орфографик һәм орфоэпик нормалары. Телнең фонетик системасы һәм аның закончалыклары. Иҗек, татар теленең иҗек калыплары. Басым, интонация һәм аларның төрләре. Орфография һәм орфоэпия.

Сүз аның лексик мәгънәсе. Сүзләрнең мәгънә ягыннан төрләре. Татар теленең сүзлек составы, аның ачык система тәшкил итүе. Сүзләрне килеп чыгышы, кулланылыш даирәсе һәм активлыгы ягыннан төркемләү.Фразеологик әйтелмәләр, аларның мәгънә үзенчәлекләре. Лексикография, сүзлекләрнең төрләре.

Сүзләрнең мәгънәле кисәкләре, аларның төрләре, сүз ясалыш ысуллары.

Мөстәкыйль сүз төркемнәренең лексик-семантик һәм морфологик-синтаксик үзенчәлекләре, бәйләгеч һәм модаль сүз төркемнәренең грамматик үзенчәлекләре, сөйләмдә кулланылышлары.

Сүзтезмә һәм җөмлә, сүзләр һәм җөмләләр арасында бәйләнеш төрләре. Җөмлә кисәкләре. Җөмләләрне төркемләү принциплары. Туры һәм кыек сөйләм. Текст, аның төзелеше. Татар телендә тыныш билгеләре.

Функциональ стильләр, аларның лексик-грамматик үзенчәлекләре. Сөйләм культурасы.

Җөмләгә һәм җөмләдәге сүзләргә фонетик, лексик, морфологик, синтаксик анализ ясау, сүзләрне төзелеше һәм ясалышы ягыннан тикшерү

Этнокультура өлкәсенә караган компетенция

Тел чараларының халыкның милли үзенчәлекләрен сурәтләү мөмкинлекләрен өйрәнү. Тәкъдим ителгән текстлардан халык авыз иҗаты үрнәкләрен, тарихи лексиканы аеру, аларның төрләрен һәм мәгънәләрен ачыклау.

Татар теленнән гомуми белем бирү(5-9 сыйныфлар) баскычында формалашырга тиешле күнекмәләр:

-телдән һәм язма сөйләм,диалог һәм монолог,аралашу ситуациясе,тел стильләре,текст төшенчәләрен аңлау һәм гамәлдә дөрес куллану;

-төрле стиль һәм жанрдагы текстларны сәнгатьле итеп уку күнекмәләре булдыру;

-текстның эчтәлеген телдән яки язмача төгәл итеп,сайлап яки кыскача сөйләп бирү;

-бирелгән темага,куелган максатка яраклы рәвештә,төрле ситуацияләрдән чыгып,тасвирлау яки хикәяләү характерындагы текстларны телдән яки язмача әзерләү;

-текстның планын төзү яки эчтәлеген конспект рәвешендә язу;

-җөмләгә яки җөмләдәге сүзләргә фонетик,лексик.морфологик,синтаксик анализ ясау, сүзләрне төзелеше һәм ясалышы ягыннан тикшерү;

-тормыш-көнкүреш,уку,иҗтимагый,мәдәни темаларга әңгәмә кору,үз фикереңне яклап,әңгәмә-бәхәс формаласында сөйләшү күнекмәләренә ия булу;

-сөйләү һәм язуда татар әдәби теле нормаларын саклау һәм сөйләм этикеты нормаларын үтәү;

-тәкъдим ителгән текстларны рус теленнән татар теленә һәм татар теленнән рус теленә тәрҗемә итү.

Укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр:

-лексик темага караган сүзләрне дөрес яза алу;

-укылган текстның эчтәлеген язмача сөйләп бирә алу;

-тәкъдим ителгән темага инша яза алу;

-котлау(чакыру)хатлары яза алу;

-төрле репликаларны кулланып, лексик темага сөйләшү үткәрү;

-татар теленең фонетик,лексик системаларын,грамматик төзелешен үзләштерү;

-грамматик үзенчәлекләренә карап сүз төркемнәрен аера белү;

-җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре арасындагы мөнәсәбәтләрне аңлау,бәйләнеш чараларын күрсәтү;

-җөмлә төрләрен аеру,алар янында тыныш билгеләрен куярга өйрәнү;

-өч минутлык текстны тыңлап аның төп эчтәлегенә караган биремнәрне язмача эшләү;

УКЫТУ – МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫ

1.Татар теленнән диктантлар, контроль эшләр, тестлар. Р.Н. Фатыйхова. Казан “Гыйлем” нәшрияты, 2009 ел.

2.Татар теле өйрәнүчеләргә.(кагыйдәләр һәм күнегүләр).Р.Р. Нигъмәтуллина. Казан, “Мәгариф”, 2005 ел.

3.Татар теленнән контроль эшләр һәм тестлар. Ф.С.Сафиуллина, К.С. Фәтхуллова, Н.Г. Сазонова. Казан – Тарих.5-11 кл.

4.Школьный русско-татарский словарь.

5.Синтаксистан таблицалар һәм схемалар. Н. В. Максимов, З.В.Шәйхразиева. Казан, 2007.

1. http://tarkhanova.ru/taxonomy/term/22

2. http://openclass.ru/sub/Родной...

3. http://rusedu.ru/files.php?cat=39&sort

4. tatartele5.edu.tatar.ru

5. belem.ru

6. tatartele2010.edu.ucoz.ru

7. tatardeti.blogspot.com

8. tugan-tel. blogspot.com

9. adiplar.narod.ru/

10. tugantelem.narod.ru>tel/nigmataullina.html

11. 11. http://edu.tatar.ru/

• Первая помощь   -   shkola.edu.ru      

• Школьный портал   -   portalschool.ru

• Министерство образования и науки РТ    

• http:www.tatar.org.ru

• http:www.1september.ru

• http:www.zavuch.info.ru

• http//pedsovet.org.ru

• belem.ru

Рус телендә сөйләшүче балаларның татар теленнән белем һәм күнекмәләрен тикшерү төрләре.

5-9 нчы сыйныфлар

Эш төрләре

Сыйныфлар

5

6

7

8

9

1.

Тыңлап аңлау

2 минут

2 минут

3 минут

3 минут

3 минут

2.

Диалогик сөйләм

7реплика

8 реплика

9 реплика

10 реплика

12 реплика

3.

Монологик сөйләм

7 фраза

8 фраза

9 фраза

10 фраза

12 фраза

4.

Һәр тема буенча ара-лаша белү күнекмә-ләрен ситуатив күне-гүләр аша тикшерү

4

4

4

4

5

5.

Уку

6.

Язу 1)сүзлек диктанты

12-15 сүз

16-17 сүз

18-20 сүз

22-25 сүз

25-28 сүз

2)диктант

35-40 сүз

45-50 сүз

55-60 сүз

65-75 сүз

80-90 сүз

3)изложение

55-65 сүз

70-80 сүз

90-95 сүз

110-120 сүз

130-140 сүз

Сүзлек диктанты һәм аны бәяләү (7 нче сыйныф)

Сүзләр саны - 22—25

Пөхтә, төгәл һәм орфографик хатасыз язылган эшкә «5»ле куела.

Пөхтә, төгәл язылган, әмма 1—3 төзәтүе яки 1—2 орфографик хатасы булган эшкә «4»ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 4—5 төзәтүе яки 3—5 орфографик хатасы булган эшкә «3»ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 6 яки артыграк орфографик хатасы булган эшкә «2»ле куела.

Диктантның күләме һәм аны бәяләү (8 нче сыйныф)

Уку елы башында (сүзләр саны) - 65— 75

Уку елы ахырында (сүзләр саны) - 75 — 80

Пөхтә һәм төгәл язылган, 1 орфографик, 1 пунктуацион хаталы диктантка «5»ле» куела.

Пөхтә һәм төгәл язылган, 2—3 орфографик, 2—3 пунктуацион хаталы диктантка «4»ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 4—6 орфографик, 6 пунктуацион хаталы диктантка «3»ле куела.

Пөхтә язылмаган, 7 дән артык орфографик, 7 дән артык пунктуацион хаталы диктантка «2» ле куела.

Язма сөйләмне тикшерү һәм бәяләү

Укучыларның бәйләнешле язма сөйләм күнекмәләре өйрәтү характерындагы изложениеләр һәм сочинениеләр ярдәмендә тикшерелә. Алар белән беррәттән, башка язма эшләр дә кулланыла: сорауларга язмача җавап бирү; рус теленнән татар теленә текстларны язмача тәрҗемә итү; укылган яки тыңланган текстның эчтәлеген язмача сөйләп бирү (изложение); бирелгән ситуация яки тәкъдим ителгән тема буенча фикерләрне язмача белдерү (сочинение) һ.б. Язма сөйләмне бәяләгәндә, эчтәлекнең тулылыгына һәм эзлеклелегенә, җөмлә калыпларының грамматик яктан дөреслегенә һәм төрлелегенә, стиль бердәмлегенә игътибар итәргә кирәк. Изложение һәм сочинение өчен ике билге куела: беренчесе эшнең эчтәлеге өчен, икенчесе — грамоталы язуга.

Программаның тематик эчтәлеге

Сәгать

саны

1.

Белем һәм тормыш

Тезмә,парлы, кушма исемнәр,; шарт, кире, боерык, теләк фигыльләр;кереш һәм эндәш сүзләр

2

9

2.

Өлкәннәр һәм кечкенәләр.

Сыйфатларның исемләшүе; үткән заман фигыльләрнең төрләре;

1

7

3.

Табигать һәм кеше

Сыйфат фигыльләр, исемләшүе; юклык формалары;хәл, исем фигыль; инфинитив

2

11

4.

Ял итү

Аналитик фигыльләр, бәйлекләр, тезмә фигыльләр; баш һәм иярчен кисәкләр; җыйнак һәм җәенке җөмләләр

1

10

5.

Син һәм синең яшьтәшләрең

Эндәш сүзләр. Теркәгеч.Аныклагыч. тартымлы исемнәр. Боерык фигыль.

2

11

6.

Ел фасыллары

Охшату-чагыштыру рәвешләре.Күләм- чама рәвешләре.Вакыт рәвешләре.Сыйфат дәрәҗәләре.Билгесезлек алмашлыклары.Сүзтезмә.

1

12

7

Татарстанның – икътисади үзәк

Тамырдаш сүзләр.Антонимнар.Фигыльләрнең раслау һәм инкяр формалары.

1

7

8

Татар әдәбиятында күренекле шәхесләр.

Синонимнар. Сыйфат дәрәҗәләре. Алмашлыклар. Изафә. Тезмә фигыльләр.

2

20

Барлыгы

13 с.

92 с.

Контроль эш һәм диктант-5 Мөстәкыйль эш-7 Биремле диктант-1

Дәрес

тибы

Метод һәм алымнар

Конт-роль төре

Үзләштерергә яки камилләштерергә тиешле белем һәм күнекмәләр.

Көтелгән нәтиҗә

Үткәрү вакыты

Искәрмә

План

Факт

Белем һәм тормыш- 11 сәгать

1

Беренче сентябрь

Җөмлә

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә

- сүзләрне дөрес әйтү һәм язу;

- сорауларга җавап бирү;

Җөмлә- сүзләрнең хәбәрлекле мөнәсәбәткә кергән сөйләмнең иң төп берәмлеге икәнен аңлау.

03.09

03.09

2

Тезмә, парлы, кушма исемнәр

катнаш

сөйләү – лекция,әңгәмә, күнегү, аңлатмалы язу, биремнәр үтәү, төкемле дискуссия

Тест

- фразеологик берәмлекләрне куллану;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Парлы, тезмә, кушма исемнәр ике яки берничә сүзне кушу яки теркәү.

05.09

05.09

3

Синонимнар, алынма сүзләр

катнаш

аңлату, күнегү күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә

Тест

- синонимнарны куллану;

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Синоним- якын мәгънәле ,ягъни мәгънәдәш сүзләрне таба алу.

07.09

07.09

4

Шарт фигыль

Кире шарт фи-гыль.Кереш язма эшкә әзер-лек

яңа белемнәрне үзләштерү.

Уен-дәрес

биремнәрне үтәү

Мөстә-кыйль эш

- лексик күнекмәләрне формалаштыру;

- грамматик уйнау;

Шарт фигыль -икенче бер эшнең үтәлүенә шарт итеп куелган эшне җөмләләрдән таба алу

10.09

10.09

5

Кереш язма эш.

Н.С.Гыймадиева“Дик-тантлар җыентыгы”

тикшерү

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

12.09

12.09

6

Хаталар өстен-дә эш.Боерык фигыль

Теләк фигыль

катнаш

БСҮ

сөйләү –лекция, күчереп язу, биремнәрне үтәү

Уз узен тикшерү

-сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Боерык фигыль-боеру, үтенүне, эш кушу, киңәш итүне белдерә; теләк фигыль-сөйләүченең эшен үтәлү-үтәлмәвенә теләк яки ният белән каравын белдерүенә төшенү.

14.09

7

Кереш сүзләр.

яңа белемнәрне үзләштерү.

катнаш

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Үзара тикшерү

- лексик-грамматик материалны үзләштерүне тикшерү;

Алган белемнәрен системага салу

17.09

8

.Кереш сүзләрнең җөмләдә кулланылышы

катнаш

БСҮ

сөйләү –лекция, күчереп язу, биремнәрне үтәү

күнегү, үтәү, әңгәмә

биремнәрне

тест

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

- эндәш сүзләрне сөйләмдә активлаштыру;

Кереш сүзләрне таба һәм сөйләмдә куллана алу

19.09

9

Эндәш сүзләр .Фразеологизм-нар

катнаш

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

-фразеологизмнарны дөрес куллануга ирешү;

- аларны сөйләмдә активлаштыру;

Фразеологизм-ике яки берничә сүздән төзелгән һәм бер күчерелмә мәгънәне белдерә торган тотрыклы сүзтезмәләрнең мәгънәсен аңлата алу.

21.09

10

Үтелгән тема-ларны кабат-лау.Күнегүләр эшләү.Мөстә-кыйль эшкә әзерлек

дәрес- сорашу.

Катнаш

мөстәкыйль язма эшләр, әңгәмә

-белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

Эндәш сүзләр-сөйләм төбәп әйтелгән затны яки предметны белдерүен аңлау.

21.09

11

Фигыльләр темасы буенча Мөстәкыйль эш №1.

к/эш

катнаш

тест

-контроль эшкә әзерләнү;

- күнегүләр эшләү;

Алган белемнәрен тикшерү

24.09

Өлкәннәр һәм кечкенәләр -- 8 сәгать

12

Хаталар өстендә эш. Сыйфатларның исемләшүе

катнаш

дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- лексик күнекмәләрне формалаштыру;

- сөйләмне активлаштыру;

Сыйфатларның исемләшүе-сыйфатның исем ролендә килүен куллана алу.

26.09

13

Тәмамланмаган үткән заман.

катнаш

БСҮ

аңлату, сөйләү –лекция, күнегүләр эшләү

тест

- лексик күнекмәләрне формалаштыру;

- сөйләмне активлаштыру;

Тәмамланмаган үткән заман-а-ә,-ый-и кушымчалы хәл фигыльгә иде ярдәмче фигыле кушылып ясалуга мисаллар китерә алу.

28.09

14

Үткән заман хикәя фигыль-нең юклык төре

катнаш

аңлату, укытучы сүзе

-үткән заманга куя һәм юклык формасында куллану

Үткән заман хикәя фигыльнең юклык төрен ясый алу

01.10

15

Күптән үткән заман

катнаш

БСҮ

аңлату, укытучы сүзе,

әңгәмә

-бәйләнешле сөйләм телен үстерү;

-диалогик сөйләм күнекмәләрен камилләштерү;

ртар телен он яктан да мр килеш саклау.

Күптән үткән замантөп фигыльнең үткән заман сыйфат фигыльформасына “иде” ярдәмче фигылен өстәп ясау.

03.10

16

Кабатлаулы үткән заман

катнаш

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

тест

- диалогик сөйләм телен үстерү;

- сорау һәм хикәя җөмләләрне интонацион яктан дөрес әйтүгә ирешү;

Кабатлаулы үткән заман- хикәя фигыль хәзерге заман сыйфат фигыльнең аналитик формасына(ала торган) иде ярдәмче фигыле кушып ясау.

05.10

17

Киләчәк үткән заман

катнаш

укытучы сүзе, әңгәмә

тест

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру

- киләчәк үткән заманны дөрес куллануга ирешү;

Киләчәк үткән заман-ачак,-әчәк кушымчалы фигыльгә иде ярдәмче фигыле кушып ясау.

08.10

18

Фигыльнең үт-кән һәм килә-чәк заман фор-малары.Мөстә-кыйль эшкә әзерлек

катнаш

күнегү күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә

Үз үзен тикшерү

- сөйләм телен үстерү;

- язма телне үстерү;

Киләчәк заман хикәя фигыль сөйләүчесөйләп торган вакыттан соң буласы эш-хәлне белдерүен аңлап сөйләмгә кертә алу

10.10

19

Фигыль заманнары буенча мөстәкыйль эш №2

тикшерү

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Алган белемнәрен тикшерү

12.10

Табигать һәм кеше - 13 сәгать

20-

Хаталар өстендә эш. Үткән заман сыйфат фигыль.

катнаш

БСҮ

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Сыйфат фигыль-берьюлы сыйфат һәм фигыль мәгънәсенә ия булган фигыль төркемчәсен куллана алу.

15.10

21

Үткән заман сыйфат фигыльнең

Юклык формасы

катнаш

БСҮ

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Сыйфат фигыль-берьюлы сыйфат һәм фигыль мәгънәсенә ия булган фигыль төркемчәсен сөйләмдә куллана алу.

17.10

22

Хәзерге заман сыйфат фигыль.

Юклык форма-сы. Контроль эшкә әзерлек

катнаш

БСҮ

сөйләү – лекция,әңгәмә, күнегү, аңлатмалы язу, биремнәр үтәү, төркемле дискуссия

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Хәзерге заман сыйфат фигыль,сыйфаттан аермалы буларак, әйбернең вакыт эченә үзгәрә торган билгесен белдерә һәм берничә заман формасына ия. Юклык формасында ясый алу.

19.10

23

Сыйфат фигыль буенча контроль эш

“Чишмә” тексты.

к/эш

укытучы сүзе, әңгәмә

Контроль эш

-белемнәрне тикшерү;

- язма телне үстерү;

Алган белемнәрен тикшерү

22.10

24

Хаталар өстендә эш Киләчәк заман сыйфат фигыль

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

-фигыль заманнарын искә төшерү;

-диалогик һәм монологик сөйләмне активлаштыру;

Киләчәк заман сыйфат фигыль-өч төрле:1)-ачак,-әчәк,-ячак,-ячәк кушымчасы ярдәмендә ясала; 2)-р,-ыр,-ер,-ар,-әркушымчасы ярдәмендә ясала; 3)-асы,-әсе,-ыйсы,-исе кушымчасы ярдәмендә ясалуны аңлау.

24.10

25

Сыйфат фигыльнең исемләшүе

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- сүзләрне дөрес әйтү һәм язу;

- сорауларга җавап бирү;

Сыйфат фигыльнең исемләшүе-сыйфат фигыльнең исем ролендә килүе.

26.10

26

Фигыль төркемчәләре

Үкатнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Фигыль төркемчәләре- сигез төркемчәсе бар. Зат-сан белән төрләнгәннәре(боерык, хикәя, шарт, теләк ф.) затланышлы, төрләнмәгән-нәре (сыйфат,хәл, исем,инфинитив) затланышсыз дип атала.

29.10

29.10

27

Хәл фигыль

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Хәл фигыль-төп эшнең үтәлү формасы яки үтәлү вакыты буенча билгесен белдерә.

07.11

28

Исем фигыль

катнаш

БСҮ

Мөстәкыйль эш (5 мин)

-сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Исем фигыль- эш-хәлнең атамасын, исемен белдерә торган затланышсыз фигыль формасы-у,-ү куш-чалары б/н ясала.

09.11

29

Фигыльнең заман формалары

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Тест

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Татар телендә фигыльләр барлык һәм юкклык формаларында килә. Юклык формасы –ма,мә куш-чалары ярдәмендә ясала.

12.11

30

Инфинитив

катнаш

БСҮ

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

-сөйләмне активлаштыру;

- инфинитивны кабатлау;

Инфинитив-зат-сан, заман белән төрләнми торган фигыль төркемсәсе.Ул –ырга,-ергә,-рга,-ргә, -арга,-әргә кушымчалары ярдәмендә ясала.

14.11

31

Үткәннәрне кабатлау.Мөстәкыйль эшкә әзерлек.

мөстәкыйль язма эшләр, әңгәмә

Сорау-җавап

-белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

16.11

32

Фигыльнең заман формалары буенча Мөстәкыйль эш №3

дәрес- сорашу.

катнаш

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү

Мөстәкыйль эш

-контроль эшкә әзерләнү;

- күнегүләр эшләү;

Алган белемнәрен тикшерү

19.11

Ял итү 11 сәгать

33

Хаталар өстен-дә эш. Эшнең башлануын бел-дерүче анали-тик фигыльләр

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Эшнең башлануын белдергән аналитик фигыль җөмләдә кушма фигыль хәбәр булып килә.(башлый, җибәрде).

21.11

34

Эшнең дәвам итүен белдерү-че аналитик фигыльләр

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Эшнең дәвам итүен белдергән аналитик фигыль җөмләдә кушма фигыль хәбәр булып килә.(яшәп яталар,язып утыра)

23.11

35

Эшнең тәмамлануын белдерүче аналитик фигыльләр

катнаш

БСҮ

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Эшнең тәмамлануын белдергән аналитик фигыль җөмләдә кушма фигыль хәбәр булып килә.(эшләп бетерде,кайтып җитте).

26.11

36

Аналитик фигыльләрнең төрләре

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Мөмкинлене,кирәклекне, ниятне, теләкне, боеруны белдергән аналитик фигыль җөмләдә кушма фигыль хәбәр булып килә.

28.11

37

Бәйлекләр

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

Тест

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

- бәйлекләрне сөйләмдә активлаштыру;

Бәйлекләр- ярдәмче сүз төркемнәре. Сүзләрне һәм җөмләләрне бәйләп,аларны бер-берсенә ияртәләр.

30.11

38

БСҮ. “Минем ял көнем”

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

хикәя

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

- күнегүләр эшләү;

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру

03.12

39

Килешләрне кабатлау

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

- күнегүләр эшләү;

Исемнәрне килеш белән төрләндерә алу

05.12

40

Тезмә фигыльләр

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

Тест

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Тезмә фигыль-исем+фигыль, аваз ияртеме+фигыль,фигыль+фигыль калыбы буенча ясалалар һәм аерым язылалар.

07.12

41

Баш һәм иярчен кисәкләр

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

- баш һәм иярчен кисәкләрне таба һәм аера белү күнекмә-ләрен ныгыту;

-җөмләләрнең әйте-лешенә һәм төзеле-шенә игътибарны арттыру;

Татар телендә җөмләнең ике баш кисәге аерылып чыга: ия,хәбәр.Баш кисәкләрне ачыклап, аларга ияреп килә торган кисәкләрне иярчен кисәкләр дип атыйлар.

10.12

42

Җыйнак һәм җәенке җөмлә-ләр.Контроль эшкә әзерлек

дәрес- сорашу. катнаш

мөстәкыйль язма эшләр, әңгәмә

Сорау-җавап

белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр төзи һәм аера алу

12.12

43

Җөмлә кисәк-ләре буенча контроль эш

к/эш

катнаш

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү

Мөстәкыйль эш

-контроль эшкә әзерләнү;

- күнегүләр эшләү;

белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

14.12

Спорт һәм синең әңгәмәдәшең19сәгать

44

Хаталар өстендә эш. Синонимнар һәм антонимнар

катнаш

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

- синоним һәм антонимнарны куллану;

- антонимнарны тәрҗемә итү;

- җөмләләрне дәвам итеп язу;

Синонимнар дип якын мәгънәле, ягъни мәгънәдәш сүзләрне атыйлар. Капма каршы сүзләр антонимнар дип атала.

17.12

45

Омонимнар. Мөстәкыйль эшкә әзерлек

катнаш

БСҮ

күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә

Тест

-омонимнар белән җөмләләр төзү;

- диалогик сөйләм үстерү;

Омонимнар-бертөрлеаваз составына ия булган төрле сүзләр.

19.12

46

Синоним,

антонимнар буенча мөстәкыйль эш №4

к/эш

катнаш

биремнәрне үтәү

Мөстәкыйль эш

синоним һәм антонимнарны куллану;

- антонимнарны тәрҗемә итү;

Антонимнарны, синонимнарны тәрҗемә итү, парларын таба алу

21.12

47

Хаталар өстендә эш.Күнегүләр эшләү

катнаш

БСҮ

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

- әхлак тәрбиясе бирү

Антонимнарны, синонимнарны тәрҗемә итү, парларын таба алу, омонимнар уйлау

24.12

48

Изафә бәйләнеше

катнаш

күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә

Тест

- язма телне үстерү;

- күнегүләр эшләү;

Исем белән исем бәйләнешкә керү изафә бәйләнеше дип атала, өч төре була:1) исем+исем, янәшә килү (калай түбә);2)исем+исем-ы/-е,-сы/-се (мәктәп бакчасы); 3)исем –ның,-нең+ исем ы/-е,-сы/-се (әнинең күлмәге)

09.01

49

Үткәннәрне кабатлау

катнаш

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, практикум эшләр

- язма телне үстерү;

- күнегүләр эшләү;

11.01

50

Эндәш сүзләр

катнаш

БСҮ

сөйләү –лекция, күчереп язу, биремнәрне үтәү

Тест

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

- эндәш сүзләрне сөйләмдә активлаштыру;

Эндәш сүзләр-сөйләм төбәп әйтелгән затны яки предметны белдерә торган сүз.

14.01

51

Теркәгечләр

катнаш

БСҮ

0әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

-теркәгечләрне чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Теркәгеч-җөмлә кисәкләрен һәм кушма җөмләдә гади җөмләләрне үзара бәйли торган ярдәмлек сүз төркеме.

16.01

52

Аныклагыч

катнаш

БСҮ

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- аныклагычны таба һәм аера белү күнекмәләрен арттыру;

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Җөмләнең ияртүле кисәгеннән соң килеп, аның эчтәлегенә өстәмә төгәллек, аныклык бирә торган иярчен кисәк ныклагыч дип атала.

18.01

53

Тартымлы исемнәр. Мөстәкыйль эшкә әзерлек

катнаш

БСҮ

дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

Тест

- тартымлы исемнәрне чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Тартымлы исемнәр-әйбернең иясе бар икәнен белдерә.

21.01

54

Тартымлы исемнәр буен-ча мөстәкыйль эш №5

дәрес- сорашу.

катнаш

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү

Мөстәкыйль эш

- күнегүләр эшләү;

- белемнәрне тикшерү;

биремнәрне үтәү,

23.01

55

Хаталар өстен-дәэш. Сүз төркемнәрен кабатлау

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум

эшләр

Тест

- иҗек калыпларын искә төшерү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Иҗек-әйтелешнең иң кечкенә берәмлеге,ягъни фонетик берәмлеге.

25.01

56

Тартымлы исемнәр буенча күнегүләр эшләү

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Исемнәрне тартым белән төрләндерә алу

28.01

57

Боерык фигыль

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- сөйләмне активлаштыру;

- боерык фигыльләрне кабатлау;

Боерык фигыль-боеру, үтенүне, эш кушу, киңәш итүне белдерә

30.01

58

Теркәгечләрне кабатлау

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- теркәгечләрне белергә һәм дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Теркәгеч-җөмлә кисәкләрен һәм кушма җөмләдә гади җөмләләрне үзара бәйли торган ярдәмлек сүз төркеме.

1.02

59

Тәрҗемә күнегүләре эшләү

катнаш

БСҮ

сөйләү –лекция, күчереп язу, биремнәрне үтәү

- эндәш сүзләрне сөйләмдә активлаштыру;

- балаларның фикерләү сәләтен үстерү.

грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

4.02

60

Фигыль төрләре

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә, практикум эшләр

- фигыльләрнең төрләрен аерырга, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Фигыль төркемчәләре- сигез төркемчәсе бар. Зат-сан белән төрләнгәннәре(боерык, хикәя, шарт, теләк ф.) затланышлы, төрләнмәгән-нәре (сыйфат,хәл, исем,инфинитив) затланышсыз дип атала

06.02

61

Килеш кушымчалары. Мөстәкыйль эшкә әзерлек

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә, практикум эшләр

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Исемнәрне килеш белән төрләндерә алу

08.02

62

Фигыльнең заман төрләре буенча мөстәкыйль эш №6

дәрес- сорашу.

катнаш

мөстәкыйль язма эшләр, әңгәмә

Сорау-җавап

белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

Алган белемнәрен тикшерү, бәяләү

11.02

Ел фасыллары 13 сәгать

63

Хаталар өстен-дә эш.Охшату – чагыштыру рәвешләре

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

Тест

- рәвешләрне төрләрен аерырга, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Рәвеш-эш яки хәлнең билгесен белдерә.

13.02

64

Саннарның кулланылышы

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- бәйлек сүзләрне дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Бәйлек сүзләр-үз мәгънәләрендә исем буларак , ярдәмче буларак сүзләрне бәйләү өчен кулланыла.

15.02

65

Күләм-чама рәвешләре

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

Тест

- рәвешләрне төрләрен аерырга, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Күләм-чама рәвешләре-эшнең саф билгесен, башка предметка охшатудан килеп чыккан билгене белдерә.

18.02

66

Сыйфат дәрәҗәләре

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- сыйфат дәрәҗәләрен чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Сыйфат дәрәҗәләре-предмет билгесенең гадәти нормада, аннан бераз артык яки күп мәртәбәартык, яки бераз ким булуын белдерә.

20.02

67

Фигыль төрләре

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Фигыль төрләрен билгели алу

22.02

68

Вакыт рәвешләре

катнаш

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Тест

- рәвешләрне төрләрен аерырга, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Вакыт рәвешләр- эшнең саф билгесен, башка предметка охшатудан килеп чыккан билгене белдерә.

25.02

69

Сүзтезмә

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

- сүзтезмәләрне дөрес төзергә һәм табарга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Мөстәкыйль мәгънәле ике яки берничә сүзнең үзара ачыклаулы мөнәсәбәттә торуыннан барлыкка килгән синтаксик төзелмә сүзтезмә дип атала.

27.02

70

Билгесезлек алмашлыклары

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

Тест

- билгесезлек алмашлыкларын белергә

һәм дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Исем, сыйфат, рәвеш, сан кебек сүз төркемнәрен алмаштырып килә ала торган сүз төркеме алмашлык дип атала.

1.03

71

Тартымлы исемнәр

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

- тартымны искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Исем –әйберне, күренешне, предметны һәм киң мәгънәсендә предметлыкны белдерә торган сүз төркеме.

4.03

72

Сыйфатларны кабатлау.Тест.

Контроль эшкә әзерлек.

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- сыйфатлы исемнәрне дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Сыйфатларны таба, билгели алу, кабатлау

6.03

73

Сүз төркем-нәре буенча контроль эш

к/эш

укытучы сүзе, әңгәмә

-белемнәрне тикшерү;

- язма телне үстерү;

Алган белемнәрен тикшерү,бәяләү

08.03

74

Хаталар өстендә эш Рәвеш

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

- рәвешләрне төрләрен аерырга, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Рәвеш-эш яки хәлнең билгесен белдерә

11.03

75

БСҮ.”Минем яраткан ел фасылым”

дәрес- сорашу.

катнаш

мөстәкыйль язма эшләр, әңгәмә

Хикәя

белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

Сүз төркемнәрен таба, билгели алу

13.03

Татарстан – икътисади үзәк30 сәгать

76

Тамырдаш сүзләр

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

-тамырдаш сүзләрне җөмләдә кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Тамырдаш сүзләр төрле ясагыч кушымчалар ярдәмендә бер үк тамырдан ясала.

15.03

77

Килеш һәм тартым кушымчалары

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә, практикум эшләр

Мөстәкыйль эш (5 мин)

Исемнәрне килеш һәм тартым белән төрләндерә алу

18.03

78

Антонимнар

катнаш

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә, практикум эшләр

- антонимнарны тәрҗемә итү;

- җөмләләрне дәвам итеп язу;

Капма каршы сүзләр антонимнар дип атала.

29.03

79

Фигыльләрнең раслау һәм инкарь төрләре

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

-текстта сөйләм төрләрен чагыштыру;

Фигыльләрнең раслау һәм инкарь формасын ясый алу

1.04

80

Килеш кушымчалары.

Диктантка әзерлек

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

-кушымчаларны чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Исемнәрне килеш белән төрләндерә алу

3.04

81

Кушымчаларны дөрес ялгау буенча аңлат-малы диктант

контроль

укытучы сүзе, әңгәмә

кушымчаларны чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

Төшеп калган кушымчаларны ялгап яза алу

5.04

82

Хаталар өстендә эш.Фигыльнең инкяр формалары

катнаш

БСҮ

үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Фигыльләрнең инкяр формасын ясый алу

08.04

83

БСҮ “Туган як” турында хикәя язу

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Хикәя

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Исемнәрне килеш белән төрләндерә алу

10.04

84

Фигыльнең инкяр формалары

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрнең инкяр формасын кабатлау;

Фигыльнең раслау һәм инкяр формаларын ясый алу

12.04

85

Синонимнар

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- синонимнарны куллану;

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Синонимнар дип якын мәгънәле, ягъни мәгънәдәш сүзләрне атыйлар.

15.04

86

Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсе

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

- сыйфат дәрәҗәләрен чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

- сыйфат дәрәҗәләрен чагыштырып, дөрес куллана алу

17.04

87

Алмашлык

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

-алмашлык төрләрен аерырга, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Исем, сыйфат, рәвеш, сан кебек сүз төркемнәрен алмаштырып килә ала торган сүз төркеме алмашлык дип атала.

19.04

88

Тезмә фигыльләр

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- сөйләмне активлаштыру;

- тезмә фигыльләрне кабатлау;

Тезмә фигыль-исем+фигыль, аваз ияртеме+фигыль,фигыль+фигыль калыбы буенча ясалалар һәм аерым язылалар.

22.04

89

Изафә бәйләнешнең төрләре

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

Тест

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Исем белән исем бәйләнешкә керү изафә бәйләнеше дип атала, өч төре була:1) исем+исем, янәшә килү (калай түбә);2)исем+исем-ы/-е,-сы/-се (мәктәп бакчасы); 3)исем –ның,-нең+ исем ы/-е,-сы/-се (әнинең күлмәге)

24.04

90

Үткәннәрне кабатлау

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка

чыганаклар б/н эшләү

- антонимнарны тәрҗемә итү;

- җөмләләрне дәвам итеп язу;

Үткән темаларны кабатлау

26.04

91

Сүз ясагыч ку-шымчалар.Мөстәкыйль эшкә әзерлек

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Тест

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Яңа сүзләр ясый алу

29.04

92

Сүз ясалышы буенча мөстәкыйль эш №7

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Белемнәрен тикшерү, бәяләү

1.05

93

Хаталар өстендә эш.Килеш кушымчалары

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Исемнәрне килеш белән төрләндерә алу

3.05

94

Тамырдаш сүзләр

Контроль эш.

катнаш

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

-кушымчаларны чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Тамырдаш сүзләр төрле ясагыч кушымчалар ярдәмендә бер үк тамырдан ясала.

06.05

95

Хаталар

өстендә эшТәрҗемә күнегүләре эшләү

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Җөмләләрне тәрҗемә итә алу

08.05

96

Изафә бәйләнеше

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Тест

-изафә бәйләненшен искә төшерү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Изафә бәйләнешенә мисаллар китерә алу

10.05

97

БСҮ.Адреслан-ган хат язу

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Сүз төркемнәрен искә төшереп кабатлау

13.05

98

Үткәннәрне кабатлау.

дәрес- сорашу.

катнаш

мөстәкыйль язма эшләр, әңгәмә

Сорау-җавап

- белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

Өйрәнгән темаларны гомумиләштереп кабатлау

15.05

99

Үткән темаларны гомумиләштереп кабатлау

к/эш

катнаш

укытучы сүзе, әңгәмә

- белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

Белемнәрне тикшерү, бәяләү

17.05

100

Үткәннәрне кабатлау

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка

чыганаклар б/н эшләү

- лексик-грамматик күнекмәләрне

формалаштыру;

Өйрәнгән темаларны гомумиләштереп кабатлау

20.05

101

Тәрҗемә күнегүләре эшләү

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Текстларны тәрҗемә итү

22.05

102

БСҮ “Ямьле җәй” темасына хикәя язу

катнаш

БСҮ

Картина, рәсемнәр белән эш

хикәя

Фикер йөртү сәләтләрен үстерү

Хикәя язу

24.05

103

Сүз төркемнәрен кабатлау

кабатлау

Тест эшләү

тест

Белемнәрен тикшерү, бәяләү

гомумиләштереп кабатлау

27.05

104

Җөмлә кисәкләрен гомумиләштереп кабатлау

кабатлау

Сорау-җавап

лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру

Үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау

29.05

105

Җөмлә кисәкләре буенча күнегүләр эшләү

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү.

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау

31.05

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А.________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию: Хайрутдинова Л.А.________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

основного общего образования

по предмету

татарский язык (русская группа)

9 класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова Мавлузя Касимовнана

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г.

2016 год

Эш программасының паспорты

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1. ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Рус телендә урта гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программаларына (рус балалары өчен), 1-11 нче сыйныфлар» (Казан, «Мәгариф», 2011 ел);

2. 2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планына;

3. 2014 нче елның 31 нче мартындагы 253 нче номерлы “Татарстан Республикасы фән һәм Мәгариф министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән дәреслекләр исемлеге”нә ;

4. Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”на (РТ №44-3РТ 28.07.2004);

5. Татарстан Республикасының Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан расланган “Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту “ программасына ( Р. З. Хәйдәрова,К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова ), Казан, 2013 ел

.

Эш программасы статусы

Татарстан Республикасының мәгарифне үстерү турындагы Законын, Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында Татарстан Республикасы Законын тормышка ашыру максатыннан, Татарстан Республикасы мәктәпләрендә рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле дәүләт теле буларак өйрәтелә.

Эш программасы гомуми төп белем бирү баскычының 9нчы сыйныфлары өчен

Эш программасы структурасы

Татар теленең эш программасы ѳч ѳлештән тора: аңлатма язуыннан, тѳп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.

9 нчы сыйныфны тәмамлаган рус телендә сөйләшүче балалар үзләштерергә тиешле белем-күнекмәләр.

-телдән һәм язма сөйләм, диалог һәм монолог, аралашу ситуациясе тел стильләре , текст төшенчәләрен аңлау һәм гамәлдә дөрес куллану;

- төрле стиль һәм жанрдагы текстларны сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру;

-текстның эчтәлеген телдән яки язмача төгәл итеп , сайлап яки кыскача сөйләп бирү, текст буенча куелган сорауларга төгәл җавап бирү;

-бирелгән темага , куелган максатка яраклы рәвештә ,төрле ситуацияләрдән чыгып, тасвирлау яки хикәяләү характерындагы текстларны телдән яки язмача әзерләү;

-текстның планын төзү яки эчтәлеген конспект рәвешендә язу;

- җөмләгә һәм җөмләдәге сүзләргә фонетик, лексик, морфологик, синтаксик анализ ясау, сүзләрне ясалышы , төзелеше ягыннан тикшерү;

- тормыш –көнкүреш , уку, иҗтимагый , мәдәни темаларга әңгәмә кору, үз фикереңне яклап , әңгәмә –бәхәс формасында сөйләшү күнекмәләренә ия булу;

-сөйләү һәм язуда татар әдәби теле нормаларын (орфографик, орфоэпик, лексик , грамматик, пунктуацион)саклау һәм сөйләм этикеты нормаларын үтәү;

-тәкъдим ителгән текстларны рус теленнән татар теленә , татар теленнән рус теленә тәрҗемә итү;

-төрле чыганаклардан ( фәнни –популяр текстлар,массакүләм мәгълүмат чаралары, интернет һ.б.) файдаланып, кирәкле мәгълүматны таба һәм башкаларга телдән һәм язмача җиткерә алу;

-гади һәм кушма җөмләләрне куллана белү, төрләрен белү;

9 нчы сыйныфның рус телендә сөйләшүче укучыларына татар теленнән гомуми төп белем бирүнең максатлары:

- укучыларның башлангыч мәктәптә татар теленең фонетик,орфоэпик,орфографик,лексик ,грамматик нигезләреннән алган белемнәрен системалаштыру ,катлаулырак формаларда өйрәтүне дәвам итү;

- укучыларның иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлекләрен үстерү,үз фикерләрен дәлилләргә күнектерү;

-телнең төп грамматик чараларын сөйләм процессында куллануга ирешү;

-татар әдәби тел нормаларын һәм стилистик мөмкинлеләрен ачык күзаллауга,аларны тиешенчә куллана белүгә өйрәтү;

-телнең милли мәдәниятнең чагылышы булуын,тел һәм тарих берәмлеген аңлату;татар теленең милли-мәдәни үзенчәлегенә төшендерү;татар һәм башка халыкларның рухи мирасына ихтирам тәрбияләү.

Дәреслек: Татар теле.9. Авторлары: Ф.С.Сафиуллина, К.С.Фәтхуллова Казан: “Мәгариф”, 2008 ел.

Татар теленнән елына 68 сәгать каралган, атнага 2 сәгать исәбеннән

Коммуникатив компетенция:

Сөйләм эшчәнлегенең төрләре (тыңлап аңлау, сөйләү, уку, язу һәм язма сөйләм) үзләштерелә. Икенче баскычта укучылар укылган яки тыңлаган текстның темасы, төзелешен һәм төп фикерен, жанрын ачыклый, текст буенча әңгәмә үткәрә, үз фикерен дәлилли, телнең орфографик һәм орфоэпик, лексик, морфологик, синтаксик нормаларын саклап, телдән яки язмача эчтәлеген кыскача, тулы, сайлап алып җиткерә. Телнең әдәби тел нормаларын саклап, төрле темаларга диалогик һәм монологик сөйләм оештыра. Төрле стиль һәм жанрдагы текстлар төзи. Төрле типтагы язма эшләр, шул исәптән компьютер кулланып, (диктант, изложение, сочинение һ.б.) башкара. Татар сөйләм этикеты нормаларын дөрес һәм урынлы куллана белү

Лингвистик компетенция

Татар теленең тармаклары буенча үзләштерергә тиешле төп теоретик мәгълүматлар:

Татар теленең иҗтимагый-мәдәни роле. Татар милли әдәби теле һәм аның төр орфографик һәм орфоэпик нормалары. Телнең фонетик системасы һәм аның закончалыклары. Иҗек, татар теленең иҗек калыплары. Басым, интонация һәм аларның төрләре. Орфография һәм орфоэпия.

Сүз аның лексик мәгънәсе. Сүзләрнең мәгънә ягыннан төрләре. Татар теленең сүзлек составы, аның ачык система тәшкил итүе. Сүзләрне килеп чыгышы, кулланылыш даирәсе һәм активлыгы ягыннан төркемләү.Фразеологик әйтелмәләр, аларның мәгънә үзенчәлекләре. Лексикография, сүзлекләрнең төрләре.

Сүзләрнең мәгънәле кисәкләре, аларның төрләре, сүз ясалыш ысуллары.

Мөстәкыйль сүз төркемнәренең лексик-семантик һәм морфологик-синтаксик үзенчәлекләре, бәйләгеч һәм модаль сүз төркемнәренең грамматик үзенчәлекләре, сөйләмдә кулланылышлары.

Сүзтезмә һәм җөмлә, сүзләр һәм җөмләләр арасында бәйләнеш төрләре. Җөмлә кисәкләре. Җөмләләрне төркемләү принциплары. Туры һәм кыек сөйләм. Текст, аның төзелеше. Татар телендә тыныш билгеләре.

Функциональ стильләр, аларның лексик-грамматик үзенчәлекләре. Сөйләм культурасы.

Җөмләгә һәм җөмләдәге сүзләргә фонетик, лексик, морфологик, синтаксик анализ ясау, сүзләрне төзелеше һәм ясалышы ягыннан тикшерү.

Этнокультура өлкәсенә караган компетенция

Тел чараларының халыкның милли үзенчәлекләрен сурәтләү мөмкинлекләрен өйрәнү. Тәкъдим ителгән текстлардан халык авыз иҗаты үрнәкләрен, тарихи лексиканы аеру, аларның төрләрен һәм мәгънәләрен ачыклау.

Укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр:

-лексик темага караган бәйләнешле текст яза алу;

-укылган текстның эчтәлеген яза алу;

-бирелгән үрнәк буенча рәсми кәгазьләрне яза алу;

-котлау(чакыру)хатлары яза алу;

-татар теленең төп берәмлекләрен һәм аларның билгеләрен белү;

-татар теленең фонетик,лексик системаларын,грамматик төзелешен үзләштерү;

-грамматик үзенчәлекләренә карап сүз төркемнәрен аера белү;

-җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре арасындагы мөнәсәбәтләрне аңлау,бәйләнеш чараларын күрсәтү;

-җөмлә төрләрен аеру,алар янында тыныш билгеләрен куярга өйрәнү;

-текст төзелешен,текстның төп үзенчәлекләрен билгеләү;

-сөйләм стиле,фәнни,публицистик,рәсми-эш,матур әдәбият стильләрен аера белү.

Методик ярдәмлекләр:

1.Татар теленнән диктантлар, контроль эшләр, тестлар. Р.Н. Фатыйхова. Казан “Гыйлем” нәшрияты, 2009 ел.

2.Татар теле өйрәнүчеләргә.(кагыйдәләр һәм күнегүләр).Р.Р. Нигъмәтуллина. Казан, “Мәгариф”, 2005 ел.

3.Татар теленнән контроль эшләр һәм тестлар. Ф.С.Сафиуллина, К.С. Фәтхуллова, Н.Г. Сазонова. Казан – Тарих.5-11 кл.

4.Школьный русско-татарский словарь.

5.Синтаксистан таблицалар һәм схемалар. Н. В. Максимов, З.В.Шәйхразиева. Казан, 2007.

Бүлекнең исеме

Сә-гать саны

Кон-троль эшләр

Белем һәм күнекмәләр

1

Кабатлау.Морфология.

11

2

Исем, аның килеш, тартым, күплек, тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше, алмашлык һәм аның төркемчәләре, сан һәм аның төркемчәләре, сыйфат һәм аның дәрәҗәләре,фигыль төркемчәләре,затланышлы , затланышсыз фигыльләр,аларның төрләнеше, рәвеш һәм аның төркемчәләре, ярдәмлек сүз төркемнәрен аера, таный, төрләндерә белү.

2

Гади җөмлә синтаксисы

9

-

Сүзтезмә һәм җөмлә.Сүзләр һәм җөмләләр арасында бәйләнеш төрләре. Гади җөмләләрнең әйтү максаты ягыннан төрләре. Интонация. Логик басым. Сүз тәртибе. Җөмләнең иярчен кисәкләре. Тиңдәш кисәкләр. Бер составлы, ике составлы җөмләләр .Раслау һәм инкарь җөмләләр.

3

Кушма җөмлә синтаксисы

33

2 диктант

1 инша

Тезмә кушма җөмләләр .Теркәгечле һәм теркәгечсез тезмә кушма җөмләләр.Иярченле кушма җөмләләр, аларның мәгънә һәм төзелеш ягыннан төрләре Иярчен ия, иярчен хәбәр , иярчен аергыч, иярчентәмамлык, иярчен урын, иярчен вакыт, иярчен сәбәп, иярчен максат, иярчен күләм, иярчен шарт. иярчен кире, иярчен рәвеш җөмләләр.Синтаксик анализ ясый белү.Катнаш кушма җөмләләр.Катлаулы кушма җөмләләр.

4

Туры сөйләм

2

Туры һәм кыек сөйләм. Туры сөйләмне кыек сөйләмгә әйләндерү.

5.

Ярдәмлек сүз төркемнәре

6

2

Ярдәмлек сүз төркемнәре.Аваз ияртемнәре һәм ымлыклар.

Барлыгы

61

7

Сүз төркемнәрен, фигыль төркемчәләрен аера белү

Сорау бирү

01.09

01.09

2

Затланышлы фигыльләр

1

Затланышлы фигыльләр.Зат-сан белән төрләнеш.

Килеш , тартым, күплек , зат-сан белән төрләнеш

Сорау бирү

05.09

05.09

3

Затланышсыз фигыль формаларын кабатлау.

1

Затланышсыз фигыльләр.

Төркемчәләрне, кушымчаларны, төрләнешләрне белү.

Мөстәкыйль эш

08.09

08.09

4

Алмашлык һәм аның төркемчәләре.Ситуатив күнегүләр.

1

Алмашлык

Алмашлык төркемчә-ләре.

Карточкалар белән эш

12.09

5.

Исем һәм аның грамматик категорияләрен кабатлау.

Диктантка хәзерлек.

1

Исем төрләнеше.

Килеш, тартым, күплек кушымчаларын белү.

Мөстә-кыйль эш

15.09

6

Кереш диктант

1

Кереш диктант

Диктант

19.09

7

Хаталар өстендә эш.Сыйфат сүз төркеме.

1

Сыйфат

Сыйфатка билгеләмә бирә белү

Төркемләп эшләү

22.09

8

Нисби һәм асыл сыйфат-лар.Сыйфат дәрәҗәләре.

1

Сыйфат, асыл һәм нисби сыйфатлар.

Сыйфат дәрәҗәләре.

Нисби, асыл сыйфат-ларны аера,сыйфат дәрәҗәләренең кушым-чаларын белү.

Телдән сорау

26.09

9

Рәвеш һәм аның төркемчәләре.Ситуатив күнегүләр.

1

Рәвеш төркемчәләре.

Рәвешне таный , төр-кемчәләрен аера белү.

Телдән сорау

29.09

10

Сан сүз төркеме, аның төркемчәләре. Мөстә-кыйль эш язуга әзерләнү.

1

Сан, төркемчәләре

Административ контроль диктант язуга әзерләнү

Телдән сорау

03.10

11

Сүз төркемнәре буенча мөстәкыйль эш

1

Административ контроль эш язу.

Мөстәкыйль эш

06.10

12

Хаталар өстендә эш.Рә-веш һәм сан сүз төркем-нәре белән җөмләләр төзү

1

Аваз ияртемнәре.

Аваз ияртемнәрен аера белү.

Телдән һәм язмача эш

10.10

13

Ярдәмлек сүз төркем-нәре.Кисәкчәләр.

1

Кисәкчәләр

Кисәкчә төрләрен аера белү

Телдән сорау

13.10

14

Сүзтезмә һәм җөмлә.Ситуатив күнегүләр.

1

Сүзтезмә һәм җөмлә.

Сүзтезмәгә, җөмләгә билгеләмә бирә белү.

Телдән сорау

17.10

17.10

15

Сүзләр һәм җөмләләр арасында бәйләнеш төрләре.

1

Бәйләнеш төрләре.

Тезүле һәм ияртүле бәйләнешне аера белү.

Язмача тикшерү

20.10

20.10

16

Гади җөмләләрнең әйтү максаты ягыннан төрләре. Интонация.

1

Интонация. Әйтү ягыннан җөмлә төрләре.

Әйтү максаты ягыннан җөмлә төрләрен аера белү.

Телдән сорау

24.10

17

Логик басым. Сүз тәрти-бе.Ситуатив күнегүләр.

1

Логик басым. Сүз тәртибе.

Логик басым һәм сүз тәртибен куллана белү.

Телдән тикшерү

27.10

18

Җөмләнең грамматик ниге-зе.Ия һәм хәбәр.Җыйнак һәм җәенке җөмләләр.

1

Ия һәм хәбәр.Җыйнак һәм җәенке җөмлә.

Ия һәм хәбәрне таба белү.

Язма эш

07.11

19

Җөмләнең иярчен кисәкләре.

1

Иярчен кисәкләр.

Җөмлә кисәкләрен аера белү.

Телдән тикшерү

10.11

20

Тиңдәш кисәкләр.

1

Тиңдәш кисәкләр.

Тиңдәш кисәкләрне таба , аера белү.

Телдән тикшерү

14.11

21

Бер составлы , ике составлы җөмләләр.Ситуатив күнегүләр.

1

Бер составлы , ике составлы җөмләләр

Бер составлы һәм ике составлы җөмләләрне аеру.

Карточкалар белән эш

17.11

22

Раслау һәм инкарь җөмләләр.

1

Расллау, инкарь җөмләләр.

Раслау һәм инкарь җөмләләрне аера белү.

Телдән тикшерү

21.11

23

Тезмә кушма җөмләләр

1

Тезмә кушма җөмләләр

Тезмә кушма җөмлә-ләрне таный һәм кулла-на белү

Күнегүләр эшләү

24.11

24

Теркәгечле һәм теркәгеч-сез тезмә кушма җөмлә-ләр.

1

Теркәгечле һәм теркә-гечсез тезмә кушма җөмләләр.

Теркәгечле һәм теркә-гечсез тезмә кушма җөмләләрне аера белү

Индивидуаль эш

28.11

25

Тезмә кушма җөмләләр-гә синтаксик анализ ясау тәртибе.

1

Тезмә кушма җөмлә-ләргә синтаксик ана-лиз ясау.

Тезмә кушма җөмлә-ләргә синтаксик анализ ясый белү

Язмача тикшерү

01.12

26

Иярченле кушма җөмләләр турында төшенчә бирү.

Аларның мәгънә ягыннан төрләре.

1

Иярченле кушма җөм-ләләр турын да тө-шенчә бирү.Аларның мәгънә ягыннан төрләре.

Иярченле кушма җөмләләрне аера белү.

Язмача тикшерү

05.12

27

Иярченле кушма җөмлә-ләрнең төзелеш ягыннан төрләре.

1

Иярченле кушма җөм-ләләрнең төзелеш ягын-нан төрләре.

Аналитик һәм синтетик иярченле кушма җөмләләрне аера белү.

Телдән тикшерү

08.12

28

Аналитик һәм синтетик иярчен ия җөмләләр.

1

Аналитик һәм синтетик иярчен ия җөмләләр.

Аналитик һәм синтетик иярчен ия җөмләләрне аера белү

Телдән сорау

12.12

29

Мөстәкыйль эшкә әзерләнү Иярчен җөмләләрнең төзелеше һәм мәгънәсе ягыннан төрләрен кабатлау.

1

Иярчен җөмләләрнең төзелеше һәм мәгънә ягыннан төрләре.

Аналитик һәм синтетик иярчен җөмләләрне аера белү.

.

Телдән һәм язмача эш

15.12

30

Иярчен җөмләләрнең төрләре темасы буенча мөстәкыйль эш.

1

Иярчен җөмләләрнең төрләре

Иярчен җөмләләрнең төрләрен аера белү

Мөстә-

кыйль эш

19.12

31

Хаталар өстендә эш. Аналитик иярчен хәбәр җөмлә турында төшенчә бирү

1

Хаталар өстендә эш.

Үз хаталарын төзәтә белү

22.12

32

Аналитик иярчен хәбәр җөмлә.Җөмлә төзү күнегүләре.

1

Аналитик иярчен хәбәр җөмлә.

Иярчен хәбәр җөмләләрне аера белү.

Телдән тикшерү

09.01

33

Аналитик һәм синтетик иярчен аергыч җөмләләр .

1

Аналитик һәм синте-тик иярчен тәмамлык җөмләләр.

Иярчен тәмамлык җөмләләрне аера белү; сөйләмдә куллана белү

Мөстә-кыйль эш

12.01

34

Аналитик һәм синтетик иярчен тәмамлык җөмләләр.Текстны тәрҗемә итү өстендә эш.

1

Аналитик һәм синте-тик иярчен вакыт җөмләләр.

Аналитик һәм синтетик иярчен вакыт җөмләләрне аеру.

Китап белән эш

16.01

35

Аналитик һәм синтетик иярчен вакыт җөмләләр.Си-туатив күнегүләр.

1

Иярчен ия , хәбәр, аергыч, тәмамлык, вакыт җөмләләр.

Мәгънә һәм төзелеш ягыннан төрләрен аера белү

Телдән һәм язмача эш

19.01

36

Үткәннәрне кабатлау. Аналитик һәм синтетик иярчен җөмләләр белән күнегүләр эшләү

1

Аналитик һәм синте-тик иярчен шарт җөмләләр

Иярчен шарт җөмләләрне аера белү

Индивидуаль эш

23.01

37

Аналитик һәм синтетик иярчен шарт җөмләләр.

1

Аналитик һәм синтетик иярчен кире җөмләләр.

Аналитик һәм синтетик иярчен кире җөмләләрне аеру

Язмача тикшерү

26.01

38

Аналитик һәм синтетик иярчен кире җөмләләр турында төшенчә

1

Аналитик һәм синте-тик иярчен урын җөмләләр

Иярчен урын җөмлә-ләрнең төрләрен аера белү;

Телдән тикшерү

30.01

39

Аналитик һәм синтетик иярчен урын җөмләләр турында төшенчә.Тәрҗе-мә итү күнегүләре

1

Аналитик һәм синтетик иярчен максат җөмләләр

Аналитик һәм синтетик иярчен максат җөмләләрне аеру.

Мөстәкыйль эш

02.02

40

Аналитик һәм синтетик иярчен максат җөмләләр турында төшенчә.

1

Аналитик һәм синтетик иярчен рәвеш җөмләләр

Аналитик һәм синтетик иярчен рәвеш җөмләләрне аера белү.

Индиви-

дуаль эш

06.02

41

Аналитик һәм синтетик иярчен рәвеш җөмләләр турында төшенчә

1

Аналитик һәм синте-тик иярчен күләм җөмләләр

Иярчен күләм җөмлә-ләрне аера белү;сөй-ләмдә куллана белү

Телдән тикшерү

09.02

42

Аналитик , синтетик иярчен күләм җөмлә. Тәрҗемә итү күнегүләре

1

Иярчен аныклагыч җөмләләр.

Иярчен аныклагыч җөмләләрне аера, сөйләмдә куллана белү.

Язмача тикшерү

13.02

43

Иярчен аныклагыч җөмләләр. Контроль эшкә әзерлек.

1

Иярчен җөмләләрнең төзелеш һәм мәгънә ягыннан төрләре

Иярчен җөмләләрнең төзелеш һәм мәгънә ягыннан төрләрен кабатлау

Телдән тикшерү

16.02

44

Иярчен җөмләләрнең төзе-леш һәм мәгънә ягыннан төрләрен кабат-лау буенча административ контроль эш.

1

Иярчен җөмләләрнең мәгънә, төзелеш ягыннан төрләре

Иярчен җөмләләрне аера белү

Диктант

20.02

45

Хаталар өстендә эш.Ияр-чен җөмләләрне кабатлау темасы буенча күнегүләр эшләү.

1

Иярчен җөмләләрне кабатлау темасы буенча күнегүләр эшләү

Хата җибәрелгән очрак-ларны төзәтү, хәтердә калдыру.

Күнегүләр эшләү

23.02

46

Тезмә кушма җөмләләр-гә синтаксик анализ ясау.Текст тәрҗемә итү күнегүләре.

1

Иярчен җөмләләрнең төзелеш һәм мәгънә ягыннан төрләре.

Синтетик һәм аналитик иярченле кушма җөмләләрне аера белү.

Язмача тикшерү

27.02

47

Иярченле кушма җөмләләргә синтаксик анализ ясау.

1

Иярчен җөмләләрнең төзелеш һәм мәгънә ягыннан төрләре

Иярчен җөмләләрне төзелеш һәм мәгънә ягыннан аера белү;

Телдән тикшерү

02.03

48

Иярченле кушма җөм-ләләрне кабатлау. Конт-роль диктантка әзерлек дәресе

1

Диктант яза белү

Диктант яза белү

Телдән тикшерү

06.03

49

Иярчен җөмләләр буенча административ контроль диктант.

1

Иярченле кушма җөмләләргә синтаксик анализ ясау.

Ишетеп язуны камил-ләштерү

Язмача тикшерү

09.03

50

Хаталар өстендә эш.Ияр-ченле кушма җөмләләр белән күнегүләр эшләү

1

Хаталар өстендә эш.

Үз хатасын төзәтергә өйрәнү

Телдән тикшерү

13 03

51

Катнаш кушма җөмләләр турында мәгълүмат бирү. Текст тәрҗемә итү күнегүләре.

1

Катнаш кушма җөмләләр турында мәгълүмат бирү.

Үз фикереңне эзлекле итеп белдерә белү

16.03

52

Катнаш кушма җөмлә-ләрне сөйләмдә куллану

1

Катнаш кушма җөмләләр

Катнаш кушма җөмләләрне аера белү

Телдән тикшерү

30.03

53

. «Дуслыкның кадерен беләм» темасына әңгәмә

1

Катнаш кушма җөмлә.

Синтаксик анализ ясауны камилләштерү;.

Телдән тикшерү

03.04

54

Б.С.Ү. “Дуслыкның кадерен беләм” темасына инша

1

Инша язуны

камилләштерү

Мөстәкыйль эш

06.04

55

Тезмә кушма җөмләләр-не иярченле кушма җөмләләргә әйләндерү күнегүләре

1

Тезмә кушма җөмлә-ләрне ичрченле кушма җөмләләргә әйләндерү күнегүләре

Тезмә кушма һәм ияр-ченле кушма җөмләләр-нең аермалы һәм уртак якларын аера белү

Язмача тикшерү

10.04

56

Аналитик иярчен җөмлә-ләр янында тыныш билгеләре.

1

Аналитик иярчен җөм-ләләр янында тыныш билгеләре.

Аналитик иярчен җөм-ләләр янында тыныш билгеләрен дөрес кую.

Язмача тикшерү

13.04

57

Синтетик иярчен җөмлә-ләр янында тыныш бил-геләре. Текст тәрҗемә итү күнегүләре.

1

Синтетик иярчен җөм-ләләр янында тыныш билгеләре

Синтетик иярчен җөм-ләләр янында тыныш билгеләрен дөрес кую.

Телдән тикшерү

17.04

58

Туры сөйләм һәм аның янында тыныш билгелә-ре.Текст тәрҗемә итү.

1

Туры сөйләм һәм аның янында тыныш билгеләре.

Туры сөйләм янында тыныш билгеләрен дөрес кую.

Язмача тикшерү

20.04

59

Кыек сөйләм .Туры сөйләмне кыек сөйләмгә әйләндерү.

1

Кыек сөйләм .Туры сөйләмне кыек сөйләмгә әйләндерү.

Туры сөйләмне кыек сөйләмгә әйләндерә белү.

Телдән тикшерү

24.04

60

Аваз ияртемнәре. Текст тәрҗемә итү күнегүләре

1

Аваз ияртемнәре

Аваз ияртемнәрен билгели белү

Телдән тикшерү

27.04

61

Ымлыклар.

1

Ымлыклар

Ымлыкларны аера белү

Сорау бирү

01.05

62

Аваз ияртемнәре һәм ымлыкларның сөйләмдә кулланылышы.Мөстә-кыйль эшкә әзерлек.

1

Аваз ияртемнәре һәм ымлыкларны сөйләм-дә куллану

Аваз ияртемнәрен , ымлыкларны сөйләмдә куллана белү

Телдән тикшерү

04.05

63

Иярчен кисәкләр темасы буенча мөстәкыйль эш.

1

Аваз ияртемнәре һәм ымлыклар

Сүзлек диктанты язу.

Мөстәкыйль эш.

05.05

64

Хаталар өстендә эш. Сүз ясагыч кушымчалар

1

Хаталар өстендә эшләү.

Телдән сорау

08.05

65

Кушымчаларның төрлә-рен искә төшерү.Мо-дальлек кушымчалары.

1

Кушымчаларның төр-ләре .Сүз ясагыч, мо-дальлек кушымчалары

Тәрҗемәне камилләштерү

Язмача тикшерү

12.05

66

Татарчадан русчага, рус-чадан татарчага тәрҗемә күнегүләре.Диктантка әзерлек.

1

Татарчадан русчага, русчадан татарчага тәрҗемә

Тәрҗемәне камилләштерү

Язма эш

15.05

67

Кушымча төрләре буенча диктант

1

Алган белемнәрнең үзләштерү дәрәҗәсен күрсәтә белү

диктант

19.05

68

Хаталар өстендә эш.Яр-дәмлек сүз төркемнәрен йомгаклау дәресе.

1

Белемнәрне системага салу

Телдән сорау

22.05

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию

Хайрутдинова Л.А________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

основного общего образования

по предмету

татарская литература

9 класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова М.К.

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г.

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1 Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан 2011 нче елда бастырылган 1 — 11 нче сыйныфларда коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы (авторлары Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева)

2. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан төп гомуми белем бирү өчен бастырылган”Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы” Төзүче-авторлары: Р. З. Хәйдәрова, К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова Казан ,2013

3.2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

4. .Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

Эш программасы статусы

Татарстан Республикасының мәгарифне үстерү турындагы Законын, Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында Татарстан Республикасы Законын тормышка ашыру максатыннан,Татарстан Республикасы мәктәпләрендә рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле дәүләт теле буларак өйрәтелә.

Эш программасы гомуми төп белем бирү баскычының 9 нчы сыйныфлары өчен.

Эш программасы структурасы.

Татар теленең эш программасы өч өлештән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.

Эш программасының эчтәлеге.

9 нчы сыйныфның рус телендә сөйләшүче укучыларына татар әдәбияты буенча төп максаты һәм бурычлары.

• матур әдәбият әсәрләрен форма һәм эчтәлек берлегендә аңларга һәм анализларга өйрәтү;

• төп әдәби- тарихи мәгълүматларны һәм әдәби –теоретик төшенчәләрне җиткерү һәм кулланырга күнектерү;

• дөньяга гуманлы караш , гражданлык тойгысы патриотизм хисләре , әдәбиятка һәм халыкның мәдәни кыйммәтләренә ярату һәм хөрмәт тәрбияләү;

• матур әдәбият әсәрләрен мөстәкыйль уку ихтыяҗы булдыру;

• укучыларның телдән һәм язма сөйләмнәрен үстерү.

Укыту процессында кулланылучы төп дәреслек:Ф.С. Сафиуллина, К.С.Фәтхуллина .Татар теле китабы.Казан, “Мәгариф”2008нче ел.

Татар әдәбиятын өйрәнүгә елга 68 сәгатьбирелгән, атнага 2 сәгать исәбеннән.

Татар әдәбиятыннан 9 нчы сыйныфлар өчен белем бирү эчтәлегенең мәҗбүри минимумы:

Бу баскычта укыту предметы буларак матур әдәбиятның төп эчтәлеге- аерым язучылар иҗатыннан өзекләр уку, халкыбызның тарихын , тормыш- көнкүрешен яктырткан текстлар уку.. Белем алу- аларны уку һәм өйрәнү тикшерү- анализлау һәм нәтиҗәләр ясый, бәяли алу дигән сүз.

Уку- укыту процессында өйрәнү өчен әдәби әсәрләрне сайлап алуда төп таләп булып аларның сәнгати кыйммәте , гуманистик эчтәлеге , укучы шәхесенә уңай йогынты ясавы , аның үсеш бурычлары һәм яшь үзенчәлекләренә туры килүе , милли рух белән сугарылуы , шулай ук мәдәни- тарихи традицияләргә һәм белем бирү тәҗрибәсенә нигезләнүе тора.

Тәкъдим ителә торган материал татар әдәбиятының үсеш-үзгәреш этапларына бәйле рәвештә бүлеп бирелә.Укучыларның белем һәм яшь үзенчәлекләренә бәйле әсәрләрнең күләме арту һәм әдәби процесс үзенчәлекләре белән бәйле рәвештә бирелүе әдәби материалның катлаулана баруына китерә.Уку процессы рус телендә белем бирүче мәктәптә алып барганлыктан, түбәндәге үзенчәлекләр күзәтелә: зур күләмле әсәрләрне кыскартып бирү, татар халкының милли үзенчәлекләре, традицияләре, гореф-гадәтләре киңрәк урын алган, милләтнең рухи-мәдәни асылы тулырак чагылган әсәрләр алына.

Программада укучыларның түбәндәге мәсьәләләрне белүе чагылыш таба: сүз сәнгатенең образлы табигате , бирелгән әсәрнең эчтәлеге; классик әдипләрнең тормыш һәм иҗат юлларының төп фактлары;стандартта күрсәтелгән , программада әдәби –теоретик төшенчәләр ; әдәби текстны кабул итү һәм анализлау; әдәби текстның мәгънәви өлешләрен аерып чыгару; укыган буенча тезислар һәм план төзү; әдәби әсәрнең төрен һәм жанрын ачыклау; укыган әсәрнең темасын, проблемасын, идеясен билгеләү; геройларга характеристика бирү; сюжет, композиция үзенчәлекләрен , махсус сурәтләү чараларының ролен ачу; әдәби әсәрдәге вакыйгаларны һәм геройларны чагыштыру; автор позициясен ачыклау; укыганга үзеңнең мөнәсәбәтеңне белдерү; әсәрне сәнгатьле итеп уку; кабатлап сөйләүнең төрләреннән файдалану; өйрәнелгән әсәргә бәйле телдән һәм язмача фикерләрне белдерү; укыган әсәр буенча фикер алышуда катнашу; фикереңне дәлилли белү; укыган әсәрләргә бәяләмә язу; татар әдәби теленең нормаларына нигезләнеп , кирәкле темага телдән һәм язмача бәйләнешле текст төзү; эстетик зәвыкка туры килә торган әдәби әсәрләрне сайлау һәм аларны бәяләү; аерым автор , аның әсәре , гомумән әдәбият турында мәгълүматны белешмә әдәбият, вакытлы мәтбугат, интернет чаралары аша эзләү.

Татар әдәбиятыннан гомуми төп белем бирү баскычында укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр:

-татар әдәбиятындагы аерым язучылар иҗаты,әсәрләр хакында , татарның бөек кешеләре турында гомуми күзаллау булырга;

- текстларны төрле яклап анализлый алырга;

- әдәби төрләр һәм жанрлар , шигырь төзелеше, тезмә һәм чәчмә сөйләм үзенчәлекләре хакында белергә;

- әдәби әсәр теориясен : әдәби образ һәм аның төрләре; әдәби әсәр , аның эчтәлеге һәм формасы, тема , проблема , идея, сюжет, композиция; конфликт, аның төрләре, сәбәпләре, махсус тел- сурәтләү чаралары турында белергә;

- язучы иҗатын гомумиләштереп анализларга , бәяләргә;

- әдәбитның тарихи барыш булуы хакында күзаллау булырга;

- әдәби әсәрнең әһәмиятен , кыйммәтен, үзенчәлекләрен аңлый һәм дәлилле итеп аңлата , исбатлый белергә тиеш.

9 нчы сыйныфны тәмамлаган рус телендә сөйләшүче балалар үзләштерергә тиешле белем –күнекмәләр.

-төрле жанрдагы әдәби әсәрләрне аңлап һәм иҗади , сәнгатьле уку , аларга карата укучыларда мөстәкыйль мөнәсәбәт булдыру;

-әдәби әсәрне сюжет-композиция, образлар бирелеше , тел- стиль ягыннан анализлау;

-шигъри текстларны, чәчмә әсәрләрдән өзекләрне яттан өйрәнү;

-план төзү, әсәрләр турында бәяләмә , сочинение элементлары белән изложение язу;

-сайлап алып язучының тормыш юлын , иҗатын сөйләү;

-фольклор әсәрләренең жанрын һәм аларга хас үзенчәлекләрне тану;

-әдәби әсәрнең төрен, жанрын билгеләү һәм фикерне исбатлау;

-төрле әсәрләрнең темаларын , проблемаларын чагыштыру, үзенчәлекләрен билгеләү;

-рус телендәге әдәби текстларны татарчага һәм киресенчә тәрҗемәитү.

Программаның эчтәлеге буенча тематик бүленеш.

Кешеләрнең тормышын бизәү

8

“Безнең гаилә”тексты, “Яшь егетләргә киңәшләр”тексты, “Күрше әби” хикәясе”ләрен аңлап укый, әңгәмә кора, анализ ясый белү.

2.

Илләр һәм шәһәрләр

5

“ Мәшһүр Болгар шәһәрләре” тексты, “Византия, Константинополь, Истанбул” текстын аңлап уку, диалог, монолог төзи белү.

3.

Язмышыма үзем хуҗа

10

“Әтием- үрнәк” тексты, “Кешене кеше итә торган сыйфатлар”тексты,М.Җәлил “Кичер , илем” шигырен сәнгатьле укый, лирик геройга характеристика бирә, текст буенча әңгәмә кора белү.Ф.Яруллинның “Җилкәннәр җилдә сынала” повесте

4.

Һөнәр сайлау

6

“ Кем булырмын- белмим” тексты, Ф.Зыятдинованың “Сукмак” шигырен сәнгатьле укый белү лирик әсәргә анализ ясый белү,”Минем яраткан һөнәрем “ темасына инша язу.

5

Гаилә бюджеты

3

“Гаилә бухгалтериясе” тексты, “Авылга- ялга”текстын аңлап укый, сорауларга җавап бирә белү.

6.

Белем һәм китап

2

Р Миңнуллинның” Балалар көлүе” шигырен сәнгатьле уку, әңгәмә кора белү.

7

Милли сәнгать

13

“Милли сәнгать”Н. Җиһанов турында уку, “Милли бизәк”тексты, “Сабантуй “ тексты, “Гөслә” тексты, “Беренче былбылларның беренчесе иде” тексты, “Ул театрга гашыйк иде” тексты, Ф. Әхмәтованың “Дастан” хикәясе, Г.Тукайның “Пар ат” шигырен укып, анализ ясый белү,имля яза белү.

8

Кеше һәммохит

13

“Кеше һәм мохит” тексты, “Кызыл китап “ тексты,”Табигать турында кыскача хәбәрләр” тексты, “Яз” тексты,”Табигатне саклау», «Этләр турында “текстларын аңлап уку, анализ ясап, әңгәмә кора белү.

9

Аралашу

8

“Аралашу этикеты” тексты, “Аралашу төрләре” текстларын уку , диалогик сөйләмне үстерү, бирелгән тема буенча инша яза белү.

Барлыгы

68

Көтелгән нәтиҗә

Кон-троль төре

Өйрәнелергә тиешле лексика

Дата

Искәр-мәләр

план

факт

Кешеләрнең тормышын бизәү --8сәгать

1.

Яңа уку елы белән!

“Беренче сентябрьдә” тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Үзеңнең гаиләң турында сөйли белү.

монолог

Гаилә, табибә, хастаханә, миһербанлы

03.09

03.09

2

.“Безнең гаилә” тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Үз фикерне белдерә белү.

хикәя

Хөрмәтле, яраткан, мәрхәмәтле.рәхмәтле

06.09

06.09

3.

Б.С.Ү. “Безнең гаилә”Хат язу

Сөйләм телен үстерү

Үз фикерне белдерә белү.

Гадел,кунакчыл,ярдәмчел

10.09

10.09

4

Б.С.Ү. “Якын дус-тым”Хикәя язу

Сөйләм телен үстерү

1

Үз фикерне эзлекле, дөрес җөмләләр белән бирә белү.

Сәнгатьле уку

Кесә,ачулану,шәп,тапкырлау, кушу, бүлү, тамыр, әмер.

13.09

13.09

5

“Яшь егетләргә киңәшләр”тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстныөлешләргә бүлү күнекмәсе булдыру.

Диалог

Язма,киңәш,гадел,на-мус, итәгатьле, гайбәт, җәмгыять

17.09

17.09

6

“Яшь егетләргә киңәш-ләр”тексты буенча диа-логик сөйләмгә чыгу.

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Кыскача анализ ясый белү

диалог

Әдәпле, игътибарлы, мөһим, ягымлы, гай-бәт, максат, тормыш.

20.09

20.09

7

“Күршеәби”хикәясе.

Сүзлек диктанты

Яңа теманы үзләштерү

1

Сорауларга җавап бирә белү, тәрҗемә итә белү

әңгәмә

Сер, ялгыз, игелекле, ихтирам, тәмле тел

24.09

24.09

8

Б.С.Ү. Әби яисә бабай турында хат язу

Контроль-ләштерү

1

Үз фикерне эзлекле, дөрес җөмләләр белән бирә белү.

Инша

Итагатьлелек, бәхет, тәрбиялелек, хөрмәт, бурыч.

27.09

27.09

Илләр һәм шәһәрләр--5сәгать

9

“Мәшһүр Болгар шәһәрләре”тексты.

Яңа теманы үзләштерү

1

Болгар шәһәрләре турында .план буенча сөйли белү, тәрҗемә итә белү

Телдән сорау

Ныгытма, шөгыль, һөнәрчелек, сәүдә

01.10

01.10

10

Сыйныфтан тыш уку. М.Гафури “Сарыкны кем ашаган?”

Сыйныф-тан тыш уку.

1

Сәнгатьле уку; сурәтләү чараларын таба белү

Анализлау

Мескен, аучы, хаким, гаеп.

04.10

04.10

11

“Византия-Констан-тинополь -Истанбул”

тексты.

Яңа теманы үзләштерү

1

Эчтәлекне сөйли белү;тәрҗемә итә белү.

Телдән сорау

Нигез, хакимлек, төр-киләр, диңгез,

08.10

08.10

12

Укылган әсәрләр буен-ча диологик – моноло-гик сөйләм оештыру.

Диал.-монол.

сөйләм

1

Сорау бирә һәм җавап бирә белү

диалог

Нигез, хакимлек, төр-киләр, диңгез ,ныгыт-ма, шөгыль, һөнәрче-лек, сәүдә

11.10

11.10

13

“Робинзон утравы сер-ләре “ тексты өстендә эш.

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү.

Эчтәлек сөйләү.

Утрау,сер,ялгызлык, яр,диңгезче,могҗиза, җәнлек.

15.10

15.10

Язмышыма үзем хуҗа—9 сәгать

. 14

“Әтием-үрнәк”тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөйли белү,тәрҗемә һәм анализ ясау күнекмәләре булдыру

диалог

Ярдәмче,җитәкче,га-дел, тәҗрибә, зыялы, бина

18.10

18.10

15

Б.С.Ү. Хат язу “Ми-нем туган көнем “

Ныгыту дәресе

1

Үзлектән эзлекле итеп фикерне белдерә белү.

Инша

Үрнәк,ярдәмче, җи-тәкче,гадел, тәҗрибә, зыялы, бина, һөнәр.

22.10

22.10

16

“Кешене кеше итә торган сыйфатлар”

тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөй-ли белү, тема һәм идея-не табу күнекмәләре булдыру

диалог

Гасыр, гореф-гадәт, юнәлеш, тыйнак,зыялы

25.10

25.10

17

Ф.Яруллин “Җилкән-нәр җилдә сынала” повесте

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү

Эчтәлек сөйләү.

Итагатьлелек, бәхет, тәрбиялелек, хөрмәт, бурыч.

29.10

29.10

18

Ф.Яруллин “Җилкән-нәр җилдә сынала” повесте буенча фикер алышу

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Тәрҗемә һәм анализ ясау, үз фикереңне белдерә белү күнекмәләре булдыру

Анализ

Карар, гомер, әсир, яшерен, оешма,көрәш, җәза,каһарман,буын, гаделлек,рухи.

08.11

08.11

Һөнәр сайлау-6 сәгать

19

“Әбрар Кәлимуллин- татар китабын өйрән-гән галим”

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү

Эчтәлек сөйләү.

Тел белеме, тарих, мә-калә, үсеш, күренекле, хокук

12.11

12.11

20

“Рейхстагка байракны кем кадаган?”тексты.

Бабайга җиңү көне белән котлау язу

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөй-ли белү, тема һәм идея-не табу күнекмәләре булдыру

Төп фикерне әйтә белү.

Төркем, кадау, рәсми, байрак, лаек.

15.11

15.11

21

“Татарның бөек кеше-ләре” темасы буенча әңгәмә оештыру.

Ныгыту дәресе

1

Татарның бөек кеше-ләре турында кыскача сөйли белү.

Диалог

Бөек, танылган, атаклы,галим, остаз.

19.11

19.11

22

М.Җәлил”Кичер,илем” шигыре

Актуаль-ләштерү

1

Сәнгатьле уку; сурәт-ләү чараларын таба белү

Сәнгатьле укуны тикшерү

Бөек, данлы, сүзендә торырга

22.11

22.11

23

Сыйныфтан тыш уку.

М .Җәлил шигырьләре “Җырларым”,”Тик бул-са иде ирек” “Кызыл ромашка”

Яңа теманы үзләштерү

1

Сәнгатьле уку; сурәтләү чараларын таба белү

Сәнгатьле уку.

Ирек, батырлык, ка-һарманлык, әсирлек.

26.11

26.11

24

“Болгар илендәге һөнәрләр”тексты.

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү

Эчтәлек сөйләү.

Һөнәр,тимер,әһәмият-ле,корал,сыйфат,би-зәнүдан

29.11

29.11

25

“Кем булырмын –бел-мим”тексты

Актуаль-ләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөйли белү,тәрҗемә итә белү

Мөстә-кыйль тәрҗемә

Һөнәр, аптырау,хәбәр-че,мөхәррир

03.12

03.12

26

“Журналистлар бик кызыклы һөнәр иялә-ре” тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөйли белү,тәрҗемә итә белү

Телдән сорау

Очрашу, омтылу, әлбәттә, үткен, җор, мөһим, хезмәткәр.

06.12

27

“Журналистлар бик кызыклы һөнәр иялә--ре” тексты буенча фи-кер алышу.Имтихан-нар турында хат язу

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү,эзлекле фикер йөртә белү

Диалог

Һөнәр, иясе, җаваплы, кызыклы.

10.12

28

Ф.Зыятдинова“Сук-мак”шигыре.Иншага әзерлек.

Яңа теманы үзләштерү

1

Шигырьнең эчтәлеген сөйли белү, сәнгатле уку күнекмәсе булдыру

Телдән сорау

Такыр, сукмак, сикәлтәле.

13.12

29

Б.С.Ү.Хат язу. «Ми-нем яраткан һөнәрем»

Контроль-ләштерү

1

Хат яза

белү

Язмача эш

Һөнәр, шөгыль,хыял, тормышка ашу, ашкыну,югары белем

17.12

Гаилә бюджеты--3 сәгать

30

“Гаилә бухгалтериясе”тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстның темасын билгели белү

Әңгәмә

Матди хәл,хезмәт ха-кы шарт,фатир, хуҗа-лык әйберсе,керем,

җиһаз,мөһим

20.12

31

Гаилә бухгалтериясе турында әңгәмә төзү.

Ныгыту

1

Гаиләдәге исәп- хисап турында сөйли белү

Әңгәмә

Исәп-хисап, керем, чыгым, акча.

24.12

32

“ Авылга –ялга”тексты.Сүзлек диктанты

Йомгаклау

1

Авыл турында сөйли белү

Телдән сорау

Кара диңгез, заман, элемтә бүлеге,күчтә-нәч,ризык

10.01

Белем һәм китап --2сәгать

33

Р.Миңнуллин”Бала-ларның көлүе”шигыре

Яңа теманы үзләштерү

1

Шигырьнең эчтәлеген сөйли белү, сәнгатьле уку , тел- сурәтләү чараларын табу.

Сәнгатьле укуны тикшерү

Дөнья, балачак, тәрҗемә,имин

14.01

34

Сыйныфтан тыш уку.

Г.Тукай шигырьләре “Туган авыл”, “Милли моңнар”И каләм!”.

Яңа теманы үзләштерү

1

Сәнгатьле уку; сурәтләү чараларын таба белү

Сәнгатьле уку, анализ.

.

Җан,Рәсүлемез Мөхәммәт,милли, моң,көй

17.01

Милли сәнгать --13сәгать

35

Милли сәнгать темасына әңгәмә кору.

Актуаль-ләштерү

1

Милли сәнгать турында сөйли белү

Әңгәмә

Сәнгать,мәгълүмат

21.01

36

«Милли бизәк”тексты.

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстның эчтәлеген сөйли белү

Диалог

Сәхтиян, ука, чигү

24.01

.37

“Сабантуй бәйрәме”тексты

Ныгыту

1

Әсәрнең эчтәлеген сөйли белү .Сабантуй ,аның мәгънәсе турында сөйләшү.

Моно-лог

Күңелле,рухи, милли, чүлмәк, капчык

28.01

38

Б.С.Ү.Сабантуй бәйрәме турында хикәя язу.

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Хикәя яза белү

Әңгәмә

Уен,катык,йөгереш,

халык, искиткеч.

31.01

39

“Гөслә”тексты.Диало-гик сөйләм

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөй-ли , әңгәмә кора белү

Диалог

Гөслә, көй, кыл

04.02

40

“Беренче былбыллар-ның беренчесе”тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Г.Сөләйманова турында сөйли белү

Телдән сорау

Былбыл, илаһи, аһәң, мәшһүр, халыкчан

07.02

41

“Ул театрга гашыйк иде”тексты буенча фикер алышу

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Эчке һәм тышкы матурлык турында сөйләшү

Язма мөстәкыйль эш

Гашыйк, әлиф, таң калу

11.02

42

Казан театрлары турында әңгәмә

Ныгыту

1

Татар театры турында кыскача сөйли белү.

Әңгәмә

Татар театры, тарих,сәхнә.

14.02

43

Ф.Әхмәтованың «Дастан»тексты .Сүзлек диктанты

Яңа теманы үзләштерү

1

Фольклор әсәре буларак,дастан жанры белән танышу;

Диалог

Дастан, тарих, фарсы, каһарман, фал

18.02

44

Б.С.Ү.Инша язу “Казан шәһәре һәм театрлары”

Контроль-ләштерү

1

Белгәнне кыскача эзлекле итеп яза белү.

Язма эш

Фатир театры, тарих,сәхнә.

21.02

45

Г.Тукайның “Пар ат”

шигыре һәм аның язылу тарихы

Актуаль-ләштерү

1

Сәнгатьлеукукүнекмәләрен үстерү;

Сәнгатьлеуку

Пар, тараф, гомер, уй, эч пошу, хәсрәт

25.02

46

Г.Тукайның “Пар ат”шигыренә һәм “Пара лошадей” тәрҗе-мәләренә чагыштырма анализ ясау.

Яңа теманы үзләштерү

1

Сәнгатьле уку; сурәтләү чараларын таба белү

Чагыш-тырма анализ ясау.

Пар, тараф, гомер, уй, эч пошу,хәсрәт,сук-калау,түр, почмак.

28.02

47

Сыйныфтан тыш уку.

Г.Исхакый” Җан Баевич” комедиясе”.

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөйли , әңгәмә кора , тәрҗемә итә белү

Эчтәлек сөйләү.

Тәрәккый пәрвәр, милләт, асрау.

04.03

Кеше һәм мохит---13 сәгать

48

“Кеше һәм мохит”

тексты буенча әңгәмә кору.

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Төп фикерне аерып әйтә белү;

Әңгәмә

Мохит, дучар, нәтиҗә

07.03

49

Б.С.Ү. Хат язу. «Яраткан ел фасылым”

Ныгыту

1

Хат яза белү

Язма эш

Сердәш, аңлашу,әңгәмә

11.03

50

“Табигать турында кыскача хәбәрләр”

тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Хәбәрләрнең эчтәлегенсөйлибелү

Моно-лог

Кушылдык, орлык, утрау, бөҗәк

14.03

51

Б.С.Ү. Инша язу “Табигатьне саклыйк”

Контроль-ләштерү

1

Инша яза белү

Диалог

Туфрак, җир асты байлыгы

18.03

52

Ә.Еники хикәялә-ре.”Матурлык”

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөй-ли ,фикер йөртә белү

Язма эш

Гөрләвек, ташу

01.04

53

“Табигатьне саклау.”

Яңа

теманы үзләштерү

1

Табигатьне саклау турында сөйли белү

Диалог

Җөп, так, поши

04.04

54

“Этләр турында”тексты

Яңа

теманы үзләштерү

1

Этләр һәм аларга ярдәм итү турында сөйли белү

Эчтәлек сөйләү.

08.04

55

Б.С.Ү .Инша язу “Дүртаяклы дустым”

Ныгыту

1

Этләр һәм аларга ярдәм итү турында сөйли белү. Инша яза белү

Әңгәмә

Тугрылыклы, эзтабар, көтүче

08.04

56

“Кызыл китап”тексты

Яңа

теманы үзләштерү

1

Тема һәм идеяне таба белү, эчтәлекне сөйли белү.

Моно-лог

төзү

Хайваннар, бөҗәкләр, тыюлыклар.

11.04

57

“Кызыл китап “ текс-тына план төзү.Ситу-атив күнегүләр

Ныгыту

1

Үзлектән план төзи белү

План төзү

Аянычлы.коточкыч,

җавапка тартырга

15.04

58

“Кызыл китап “ тексты буенча әңгәмә оешты-ру.Табигать темасына сүзлек диктанты

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Анализ ясый белү

Сүзлек дик-танты

Кимергә,күбәергә

18.04

59

“Чәчәк бүләк итә беләсезме?”тексты.Си-туатив күнегүләр

Яңа

теманы үзләштерү

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү

Эчтәлек сөйләү.

Гасыр, тотлыгу, зат, хис, кәеф, мәхәббәт.

22.04

60

Чәчәк бүләк итә белә-сезме?”текстының пла-нын төзү, анализ ясау.

Ныгыту

1

Тема, идея, проблема таба белү.

Анализ

Туфрак ,кисәргә

25.04

Аралашу этикеты-7 сәгать

61

“Аралашу этикеты” тексты

Яңа

теманы үзләштерү

1

Әңгәмә корырга өйрәнү; тема һәм идеяне таба белү

Диалог

Каурый, көяз,сәер

29.04

62

Б.С.Ү. Инша язу “Тәрбияле кеше нинди була?”

Контроль-ләштерү

1

Үз фикереңне белдерә белү

Язма эш

Аралашу,әдәплелек, мөнәсәбәт, үз-үзеңне тота белү.

02.05

63

“Аралашу төрләре”

тексты.

Йомгаклау

1

Эчтәлекне сөйли белү, әңгәмә кора белү.

Телдән сорау

Төр,әдәплелек, итагатьлелек, тыныч.

06.05

64

.Ф.Яруллин”Җилкән-нәр җилдә сынала”

Яңа

теманы үзләштерү

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү

Эчтәлек сөйләү.

Җилкәннәр, җил, сынау,язмыш, гарип.

09.05

65

Ф.Яруллин”Җилкән-нәр җилдә сынала”

әсәре буенча фикер алышу.Спорт турында хат язу.

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Үз фикереңне белдерә белү

Җилкәннәр, җил, сынау,язмыш, гарип

13.05

66

“Кеше һәм мохит” те-масы буенча экология турында сөйләшү

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Үтелгән әсәрләр турын-да кыскача мәгълүмат бирә белү

Телдән сорау

Еллык үтелгән лексика

16.05

67

Б.С.Ү.Хат язу ”Җәйге ял”

Сөйләм теле үстерү

1

Җәйге ялны сурәтләп яза белү.

Диалог

Эссе һава, искиткеч табигать,җанлану.

20.05

68

“Аралашу этикеты” темасын йомгаклау дәресе

Йомгаклау дәресе

1

Үтелгән әсәрләр турын-да кыскача мәгълүмат бирә белү

Әңгәмә

Еллык үтелгән лексика

23.05

1

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А..________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию

Хайрутдинова Л.А..________

«31» августа 2016 г.

.«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

начального общего образования

по предмету(базовый уровень)

литературное чтение на татарском языке (русская группа)

1 «Б»класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова Мавлузя Касимовна

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г

2016 год

Рус төркеме өчен әдәби уку дәресләренә төзелгән

эш программасының паспорты

Сыйныфлар: 1 сыйныф

Укытучы: Шәймарданова М.К

Сәгатьләр саны:

1 нче сыйныф - 33(атнага 1 сәгать).

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1 Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан 2011 нче елда бастырылган 1 — 11 нче сыйныфларда коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы (авторлары Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева)

2. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан төп гомуми белем бирү өчен бастырылган”Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы” Төзүче-авторлары: Р. З. Хәйдәрова, К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова Казан ,2013

3.2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

4. .Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

5.Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Россия Федерациясенең «Мәгариф турында»гы Законына (2012нче елның 29 нчы декабреннән 273 нче номерлы), “Рус телендә сөйләшүче балалар өчен татар теле һәм әдәби уку” фәненнән үрнәк программасына (1-4 сыйныфлар). Авторлары:К.С.Фәтхуллова, Р.З.Хәйдәрова. Казан, 2013ел, муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесе “Зәй 1 нче төп гомуми белем мәктәбе”нең 2016-2017 нче уку-укыту планына, муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесе “Зәй 1 нче төп гомуми белем мәктәбе”нең 2015-2020 эш программасы турындагы нигезләмәгә нигезләнеп төзелде.

УКУ ПРЕДМЕТЫНА ГОМУМИ ХАРАКТЕРИСТИКА

Рус телендә сөйләшүче укучыларга татар телен дәүләт теле буларак укытуның төп максаты - телне аралашу чарасы буларак узләштерүне тәэмин итү, көндәлек тормышта, полиэтник җәмгыятьтэ үзара аңлашу һәм хезмәттәшлек итү күнекмәләрен формалаштыру. Татар телен дәүләт теле буларак укыту укучыларны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, аларның аралашу культурасын формалаштыру чарасы, башка халыкларга карата хөрмәт хисе, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль күнекмәләр булдыру чарасы.

Рус телендә сөйләшүче 1- 4 нче сыйныфлары укучыларына әдәби уку дәресләренең

максатлары:

- татар теле дәресләрендә алган белемнәрне әдәби әсәрләр уку аша ныгыту, сөйләмдә куллану, укучыларның татар телендә аралашу мөмкинлекләрен үстерү;

- татар балалар әдәбиятының күренекле язучылары, аларның иҗаты белән таныштыру;

- татар телендә укуга кызыксыну уяту, әдәби уку тәҗрибәсе булдыру, әдәби зәвык тәрбияләү;

- укучыларда әхлакый – эстетик сыйфатлар, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык хисләре тәрбияләү.

бурычлары:

- өйрәнелгән материалга нигезләнгән татар сөйләмен укытучыдан яки башка укучылардан ишетеп аңлау;

- диалогик, монологик сөйләм күнекмәләрен формалаштыру;

- текстларны сәнгатьле итеп, аңлап укый белү күнекмәләрен булдыру;

- татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;

УКУ ПРЕДМЕТЫ ЭЧТӘЛЕГЕНЕҢ КЫЙММӘТЕНӘ ТӨШЕНҮ ТАСВИРЛАМАСЫ

Программаны үзләштерү нәтиҗәсендә, укучылар түбәндәгеләрне өйрәнә:

- Россия Федерациясендәге телләр һәм мәдәниятләрнең күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат ала, телнең милли үзаңны белдерүгә нигез булуын күзаллый;

- телнең милли мәдәни күренеш һәм аралашу чарасы булуына төшенә, рус теленең Россия Федерациясендә дәүләт теле буларак тоткан урынын һәм аның төрле милләтләр арасында аралашу чарасы булуын аңлый;

- укучыларда телдән һәм язма сөйләмне дөрес итеп төзүгә уңай караш тәрбияләнә, алар аны шәхеснең тәрбияле булу билгесе итеп кабул итә;

- татар телендә башлангыч орфоэпик, лексик һәм грамматик төшенчәләрне, сөйләм әдәбе кагыйдәләрен үзләштерә, аралашуның максат һәм бурычларыннан чыгып, тиешле тел берәмлекләреннән урынлы итеп файдалана белә;

- аралашу вакытында өйрәнелгән тел берәмлекләрен танып-белү һәм гамәли максатлардан чыгып файдалана.

Рус мәктәбендә укучы рус балаларына татар әдәбиятын укыту түбәндәге нәтиҗәләргә китерә:

- Россия Федерациясе һәм аның төрле регионнарының тел һәм мәдәният ягыннан бердәм һәм күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат бирелә;

- укучылар телнең милли мәдәнияткә каравын, аның төп аралашу чарасы булуын аңлый;

- әдәби нормаларга туры килгән телдән һәм язма сөйләмгә ия булган кешегә уңай мөнәсәбәт тәрбияләнә, аның культуралы шәхес булуы аңлатыла;

- татар теленең орфоэпик, лексик, грамматик нормалары һәм сөйләм әдәбе турында башлангыч мәгълүмат бирелә, аралашу өчен кирәкле тел материалын сайлап кулланырга өйрәтә;

- татар теле буенча алган белемнәрне укучы танып-белү һәм аралашу өчен тиешенчә куллана белә;

- башлангыч мәктәп укучысының аралашу даирәсен, аралашу ситуацияләрен исәпкә алып, сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре (тыңлап аңлау, сөйләү, уку, язу) буенча укучыларда коммуникатив компетенция (аралашу осталыгы)формалаштыра;

- укучының танып белү, гомуми уку күнекмәләрен, сөйләм культурасын үстерә;

- татар милләтенә, аның тарихи һәм мәдәни хәзинәләренә карата хөрмәт тәрбияләү; укучыларны мәдәниятара диалогка тарту; татар телен дәүләт теле буларак өйрәнүгә ихтыяҗ тудыра.

- татар балалар әдәбиятының күренекле вәкилләре, аларның иҗаты турында беренчел мүгълүмат бирә;

- әдәби әйтелеш нормаларын саклап, дөрес, йөгерек, аңлап, сәнгатьле итеп укырга һәм уку тизлеге нормаларын үтәргә өйрәтә;

- әсәрнең темасын һәм төп геройның характерын, гамәлләре һәм гамәл кылырга этәргән сәбәпләрне, геройның эмоциналь һәм әхлакый кичерешләрен аңларга һәм әсәрдәге вакыйгаларга, геройларга карата үз фикерләрен белдерергә өйрәтә;

- халык әкиятләрен һәм кече фольклор жанрларын, автор әкиятләрен, хикәя, шигырь, мәсәлләрне әдәби жанр буларак кабул итәргә күнектерә;

- укучыларда эхлакый-эстетик сыйфатлар, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык хисе тәрбияли.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ПЛАНЛАШТЫРЫЛГАН НӘТИҖӘЛӘРЕ

Укытуның шәхси нәтиҗәләре:

- шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру;

- әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау;

- текстлардагы төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;

- “гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”төшенчәләрен кабул итү, “башкаларга карата түземлелек, кайгыртучанлык”, “кеше кадерен белү” кебек хисләр формалашу.

Укытуның метапредмет нәтиҗәләре:

Танып белү нәтиҗәләре:

- фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;

- иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;

- объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;

- төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;

- тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.

Регулятив нәтиҗәләр:

-уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;

- эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;

- уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;

- билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;

- укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;

- ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;

- дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм алар белән дөрес эш итә белү;

- дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.

Коммуникатив нәтиҗәләр:

- әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;

- әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;

- аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

- парларда һәм күмәк эшли белү;

- мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару;

- әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.

Әдәби уку өйрәтүнең предмет нәтиҗәләре:

1 нче сыйныф

1. Сөйләшү

Диалогик сөйләм

1 нче сыйныфча дәрес вакытының 70-80% ын сөйләшергә өйрәтә ала. Сөйләм эшчәнлегенең бу төре буенча укучылар түбәндәге

күнекмәләргә ия булырга тиешләр:

- сайланган эчтәлек аша әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра, сорау куя, җавап бирә, кире кага, раслый белү;

- дәреслектә бирелгән үрнәк диалогларны сәнгатьле итеп уку, сөйләү һәм охшаш диалоглар төзү, программада күрсәтелгән

- комммуникатив максатлар буенча әңгәмәдә катнаша алу.

Монологик сөйләм:

- җанлы һәм җансыз предметларны, рәсем, картина эчтәлеген сурәтләп сөйли белү;

- өйрәнелгән темалар буенча кечкенә информация бирә белү.

2. Ишетеп аңлау (аудирование)

Аралашу өчен, төп шартларның берсе - әңгәмәдәшләрнең бер-берсенең сөйләмен аңлавы. 1 нче сыйныфта ишетеп аңларга өйрәтүнең

бурычлары түбәндәгеләр:

- нормаль темп белән әйтелгәннең ишетү аша мәгънәсен аңларга, аңлаган турында фикер йөртергә, аралашуда кулана белергә өйрәтү;

- сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне, грамматик формаларны бер-берсеннән ишетү аша аерырга өйрәтү;

- ишетү хәтеренең күләмен үстерү.

3. Уку

Уку эшчәнлеге буенча укучылар түбәндәге күнекмәләргә ия булырга тиешләр:

- Татар әлифбасына гына хас хәрефләрне дөрес уку, авазларны дөрес әйтә белү.

-Транскрипция билгеләрен укый һәм куллана белү күнекмәләрен формалаштыру.

- Интерференция күренешеннән котылу өчен, рус теленнән кергән сүзләрдә һәм татар теленең үз сүзләрендә бер үк хәрефнең төрле

авазлар белдерүен аңлап аера белү. Мәсәлән: алма -автобус; кош - помидор һ.б.

- Сәнгатьле дөрес уку күнекмәләре формалаштыру.

- Уку техникасын үстерүгә ярдәм итә торган рифмовкалар, җырлар, рифмалаштырылган әкиятләр өйрәнү.

эзлекле сөйләп бирү, сюжетлы рәсемнәр, лексик тема буенча хикәя төзеп сөйләү, бирелгән үрнәк буенча котлау язу, укыганнарга таянып кечкенә күләмле сочинение язу

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКУ ПЛАНЫНДАГЫ УРЫНЫ ТАСВИРЛАМАСЫ

“Әдәби уку” предметы Татарстан республикасының башлангыч гомуми белем бирү 2 нче модель базис уку планының “Филология” бүлегендә урын алган. Әдәби уку (база дәрәҗәсе).

Укучылар эшчәнлегенә бәяләү критерийлары:

1 нче сыйныф - билгесез уку системасы

Диалогик сөйләмне бәяләү

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора алганда, әйтелеше һәм грамматик төзелеше ягыннан дөрес эчтәлеге ягыннан эзлекле һәм тулы диалогик сөйләм төзегәндә, “5”ле куела.

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора алганда, әмма репликаларның әйтелешендә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2 – 3 хата җибәреп, эчтәлеге ягыннан эзлекле диалагик сөйләм төзегәндә, “4”ле куела.

Өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә кора алганда, репликаларның әйтелешендә һәм сүзләрнең грамматик формаларында 4 – 6 хата җибәреп, эчтәлеген бозып диалогик сөйләм төзегәндә, “3”ле куела.

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча диалог төзи алмаганда, “2”ле куела.

Монологик сөйләмне бәяләү

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча әйтелеше, грамматик төзелеше ягыннан дөрес һәм эчтәлеге ягыннан тулы, эзлекле булган монологик сөйләм өчен “5”ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле төзелгән, әмма аерым сүзләрнең әйтелешендә, грамматик формаларында яки җөмлә төзелешендә 2 – 3 хатасы булган монологик сөйләм өчен “4”ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле төзелмәгән, сүзләрнең әйтелешендә, җөмлә төзелешендә 4 – 6 хатасы булган монологик сөйләм өчен “3”ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән темага монолог төзи алмаганда, “2”ле куела.

Укуны бәяләү

Тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген тулаем аңлап, авазларны һәм сүзләрне дөрес әйтеп, басымны дөрес куеп, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп тиешле тизлектә укыганда, “5”ле куела.

Тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген аңлап, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп, әмма тупас булмаган 2 – 3 орфоэпик хата җибәреп ( авазларның әйтелешен бозу, басымны дөрес куймау, интонацияне сакламау) укыганда, “4”ле куела.

Тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген өлешчә аңлап, 4 – 6 тупас орфоэпик хата җибәреп укыганда һәм уку тизлеге акрын булганда, “3”ле куела.

Тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген тулысынча аңламыйча, орфоэпик кагыйдәләрне бозып, 7 дән артык әйтелеш хатасы җибәреп һәм уку тизлегенә куелган таләпләрне сакламыйча укыганда, “2”ле куела.

Сөйләмнең предмет эчтәлеге

Телдән һәм язма сөйләмнең эчтәлеге белем һәм тәрбия бирү максатларына, шулай ук башлангыч мәктәп укучыларының яшь үзенчәлекләренә һәм мәнфәгатьләренә туры килә. Ул түбәндәгеләрне үз эченә ала.

Үзем турында. Танышу. (Исеме, яше, кайда яшәве, укуы).

Мин һәм гаиләм. Гаилә әгъзалары, аларның исемнәре, һөнәрләре.

Көндәлек режим. Өйдәге эшләр. Гигиена. Сәламәтлек.

Кибеткә бару: өс киеме, аяк киеме, ашамлыклар, уенчыклар, китаплар кибетендә. Базарда.

Бәйрәмнәр: туган көн, Яңа ел, Әниләр көне. Татар һәм рус халыкларының милли бәйрәмнәре һәм йолалары. Бүләкләр. Котлаулар. Кафеда. Милли ризыклар.

Минем мавыгуларым. Минем яраткан шөгыльләрем һәм уеннарым. Спорт уеннары. Минем яраткан әкиятләрем. Ял көне (зоопаркта, циркта, бакчада).

Мин һәм дусларым. Исемнәре, яше, тышкы кыяфәте, характеры, мавыгулары. Уртак шөгыльләр. Дустыма хат язу.

Минем мәктәбем һәм сыйныфым. Дәресләр, уку әсбаплары. Укытучылар. Татар теле дәресләре. Түгәрәкләр, спорт секцияләре. Сыйныфташлар белән үзара мөнәсәбәтләр.

Өлкәннәргә хөрмәт. Әдәпле сөйләшү кагыйдәләре. Өлкәннәргә булышу. Өлкәннәрне хөрмәт итү.

Әйләнә-тирә дөнья. Йортым, фатирым, бүлмәм: бүлмәләрнең исемнәре, җиһазлар. Туган якның табигате. Йорт һәм кыргый хайваннар. Кошлар. Үсемлекләр. Ел фасыллары. Һава торышы. Экология.

Минем республикам.Гомуми мәгълүмат: исеме, башкаласы, шәһәрләре, елгалары. Транспорт. Истәлекле урыннар.

Сәяхәт итү. Җәйге ял. Кышкы ял. Авылда ял итү.

Татар халкының күренекле шәхесләре.Балалар язучылары һәм шагыйрьләре. Композиторлар һәм рәссамнар.

Татар халык авыз иҗаты үрнәкләре һәм балалар өчен әсәрләр (санамышлар, тизәйткечләр, табышмаклар, шигырьләр, җырлар, әкиятләр, хикәяләр).

Татар сөйләм этикеты үрнәкләре (танышу, исәнләшү, рәхмәт әйтү, саубуллашу, үтенеч белдерү, гафу үтенү).

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ

1 нче сыйныф

Татар халык ашлары

2

2

Ашарга, чәй эчәргә чакыра белү. Туган көн белән котлый белү, туган көнгә чакыра белү. Туган көн темасына караган сөйләм үрнәкләрен өйрәнү. Туган көнгә чакыру итагатенә өйрәнү.Татар халкының милли ашлары белән танышу

11

Кибеттә

3

3

Ашамлык, савыт-саба исемнәрен әйтә, аларны кибеттән сатып ала белү.Кием сатып ала белү, төсләрне кулланып сөйләшә белү, сыйфатларны сөйләмгә кертү

12

Без шәһәрдә яшибез

2

2

Үз шәһәрең турында, гаиләң турында сөйли белү. Татарстан шәһәрләрен атый белү.

13

Җәй

3

3

Җәйге табигать, җәйге ял турында, сабантуй турында сөйли белү. Татар халкының милли бәйрәмнәрен белү, хөрмәт тәрбияләү.

Барлыгы

33 сәг.

33 сәг.

-

Программа:

1 .Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1 — 11 нче сыйныфлар)” Казан-2014

2. “Рус телендә сөйләшүче балалар өчен татар теле һәм әдәби уку” фәненнән үрнәк программа (1-4 сыйныфлар). Авторлары:К.С.Фәтхуллова, Р.З.Хәйдәрова. Казан, 2013.

Укытучы өчен методик

әдәбият

Укучылар өчен әдәбият

1.А.Ш.Асадуллин, Р.А.Юсупов «Рус телле балаларга татар телен укыту методикасы нигезләре» Казан, «Мәгариф» нәшрияты, 2006

2. Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 2 сыйныф, укытучы өчен кулланма, Казан “Татармультфильм», 2013

3.Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 3 сыйныф, укытучы өчен кулланма, Казан “Татармультфильм», 2013

4. Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 4 сыйныф, укытучы өчен кулланма, Казан “Татармультфильм», 2013

5. Р.З.Хайдарова «Научно-педагогические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан» Набережные Челны,2006

Интернет-ресурсы:  Татарский интернет портал. http://www.tatarlar.narod.ru/Татарская электронная библиотека. http://www.kitap.net.ru/Татар әдипләре. http://www.adiplar.ru/

1. “Чулман энҗеләре”,“Көмеш кыңгырау” газеталары.

2. “Салават күпере” журналы

3. Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, 2007

Яңа белем

үзләштерү

Кабатлау

Дәреслекнең авторы, елы

уку

1

33 с.

1 с.

30с.

3с.

Р. З. Хәйдәрова, Н.Г. Галиева “Күңелле татар теле”. Дүртьеллык башлангыч рус мәктәбенең 1нче сыйныфы өчен татар теле һәм әдәби уку дәреслеге (рус телендә сөйләшүче балалар өчен). Казан, “Татармультфильм” нәшрияты, 2012.

Дәрес темасы

Сәг.

саны

Предмет эчтәлеге

Планлаштырылган материалның үзләштерү нәтиҗәсе

Үткәрү

вакыты

Искәрмә

план

факт

Предмет

Метапредмет

Шәхси

Әйдәгез, танышабыз!(4 сәгать)

1.

Таныш булыйк!

1

Бу укытучы. Ә бу укучы.

Мин укучы.

Бу кем? соравы аша кирәкле информацияне

ала белү.

Бу кем? соравы б-н танышу.

Әңгәмәдәш белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү; уку максатын куя белү, логик фикерләүне үстерү

Уку йортына ихтирам тәрбияләү

06.09

06.09

2

Раслау һәм кире кагу формалары

1

Кире кага һәм раслый белү;

ачыклый белү (малаймы?);

әңгәмәдәшеңнең хәлен сорый белү

Кире кага һәм раслый белү формаларын камил.-рү.

ачыклый белергә өйрәнү (малаймы?);

Фикерләү формаларын куллану күнекмәләрен үстер

Яхшы гадәтләрне үз өстеңдә булдыру

13.09

13.09

3.

Татарстан шәһәрләре .

1

Татарстан шәһәрләре исемнәрен әйтә белү

Татарстан шәһәрләре исемнәре белән таныштыру

Әңгәмәдәш белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү; уку максатын куя белү, логик фикерләүне үстерү

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

20.09

20.09

4.

Санарга өйрәнәбез.

1

1-10 га кадәр санарга куллана белү

1-10 га кадәр саннарны лексикада формал.-у.

Бәйләнешле сөйләм телләрен үстерү

Туган илгә , мәхәббәт тәрбияләү

27.09

27.09

Урман дусларыбыз (3 сәгать)

5.

Кыргый хайваннар

1

Кыргый хайваннарның исемнәрен атый, санын әйтә белү.

Кыргый хайваннарның исемнәрен атый, санын әйтә белергә өйрәнү.

Кыргый хайван исемнәренең күплек сан формасы б-н таныштыру

Бәйләнешле сөйләм телләрен үстерү

Мәрхәмәтлелек хисләре тәрбияләү

04.10

6.

Яши, яшәми сүзләре.

1

Балык кайда яши?

Яши, яшәми сүзләрен сөйләмдә куллана белү.

Яши, яшәми сүзләрен сөйләмгә кертү.

Укытучы ярдәмендә укучының персонажга бәя бирә белү,текстның төп фикерен үзе билгели алуы.

Укучыларда мәрхәмәтлелек, кешелеклелек сыйфатлары тәрбияләү

11.10

7

“Теремкәй” әкияте.

1

Әкиятнең эчтәлеген аңлый белү

“Теремкәй” әкиятенең эчтәлеге белән кыскача таныштыру.

Укытучы ярдәмендә текстның төп фикерен билгели белү

Укучыларда мәрхәмәтлелек, кешелеклелек сыйфатлары тәрбияләү

18.10

Спорт бәйрәме ( 3 сәгать)

8.

Спорт бәйрәме

1

Спорт бәйрәмендә катнашуың тур.сөйли белү

Спорт бәйрәме темасында

өйрәнелгән фигыльләрнең күплек формасы белән таныштыру

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту,текстны абзацларга бүлеп сөйләү

Сәламәт яшәү рәвешенә омтылыш булдыру

25.10

9.

Дустыңны урамга уйнарга чакыру.

1

Алмагач ,сандугач :“Булат, урамга чык!”Булат укый ,утыра.Кояш:”Булат, урамга чык!”Әйдә, бергә уйныйбыз! Дустыңны урамга уйнарга чакыра белү

Дустыңны урамга уйнарга чакырырга өйрәнү.

Әңгәмәдәш белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү; уку максатын куя белү, логик фикерләүне үстерү

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

08.11

08.11

10.

“Спорт бәйрәме” темасын кабатлау.

1

“Спорт бәйрәме” темасында өйрәнгән фигыльләрне куллана белү

Өйрәнелгән барлык конструкцияләрне яңа дидактик материаллар, уеннар, ситуатив һәм ишетеп аңлау күнегүләре аша кабатлау.

Диалог төзи белү,эш урынын әзерли белү, аны чисталыкта тота белү, әңгәмәдәш белән сөйләшү калыбын табу

Сәламәт яшәү рәвешенә омтылыш булдыру

15.11

Мәктәптә (2сәгать)

11.

Уку-язу әсбаплары.

1

Уку-язу әсбапларының кирәклеген һәм кирәк түгеллеген әйтәбелү, иптәшеңә тәкъдим итә, үзеңә сорап ала белү

Уку-язу әсбапларының исемнәрен камил.-рү.

Уку-язу әсбапларының кирәклеген һәм кирәк түгеллеген әйтәбелергә өйрәнү, иптәше-ңә тәкъдим итергә, үзеңә сорап ала белергә өйрәнү.

Фикерләү формаларын куллану күнекмәләрен үстерү

Укуга карата уңай мөнәсәбәткә йогынты ясау. Туган илгә , мәхәббәт тәрбияләү

22.11

12.

“Мәктәптә” темасын кабатлау.

1

Предметларның урынын, санын әйтә белү

“Мәктәптә” темасын кабатлау.

Предметларның урынын, санын

әйтә белергә өйрәнү.

Диалог төзи белү,эш урынын әзерли белү, аны чисталыкта тота белү, әңгәмәдәш белән сөйләшү калыбын табу

Туган илгә , мәхәббәт тәрбияләү

29.11

Йорт хайваннары һәм кошлары(3 сәгать)

13.

Хайваннарны сурәтләү

“Наян төлке” татар халык әкияте.

1

Хайваннарны сурәтли белү.

Хайваннарны сурәтли белү күнекмәләрен формалаштыру. “Наян төлке” татар халык әкияте белән таныштыру.

Укытучы ярдәмендә текстның төп фикерен билгели белү

Хайваннарны яратырга, аларга карата игътибарлы булырга өйрәтү

06.12

14

А.Алиш”Сертотмас үрдәк”,”Чукмар белән Тукмар”әкияте.

1

Әкиятләрнең эчтәлеген аңлый белү

“Сертотмас үрдәк”һәм Чукмар белән Тукмар” әкиятләре б-н таныштыру.

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

13.12

15.

Тыныч йокы, хәерле иртә теләү.

1

Тыныч йокы ,хәерле иртә

тели белү.

Әни, тыныч йокы!

Әти, хәерле иртә!

Тыныч йокы, хәерле иртә төзелмәләрен

сөйләмдә формалаштыру.

Эзлекле итеп сөйләү күнекмәләрен үстерү

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

20.12

Бакчада (3 сәгать)

16.

Җиләк – җимешләр.

1

Җиләк,алма,чия,карлыган

Әфлисун,җиләк-җимеш,

тәмле,чәчәк,бар,матур,җыя. Нинди яшелчә, җиләк-җимеш яратканыңны әйтә белү

Шш хәрефе б-н таныштыру.

Нинди яшелчә, җиләк-җимеш яратканыңны әйтә белү күнекмәләрен формалаштыру.

“Шалкан”әкиятенең гадиләштергән татарча үрнәге белән таныштыру.

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү. Укытучы ярдәмендә текстның төп фикерен билгели белү

Хезмәткә карата уңай караш тәрбияләү

10.01

17

«Щи» тексты.

1

“Щи” текстын сөйли белү.

Нәрсә яратканыңны, яратмаганыңны әйтә, сорый белү

“Щи” текстын б-н таныштыру

Нәрсә яратканыңны, яратмаганыңны әйтә, сорый белү күнекмәләрен камил.-рү.

Укытучы ярдәмендә текстның төп фикерен билгели белү

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

17.01

18

Безнең бакчада.

1

Бакчада нәрсә үскәнне әйтә белү

Җиләк – җимеш һәм яшелчә исеменнәрен кабатлау.

Бакчада нәрсә үскәнне әйтә белү күнекмәләрен камил.-рү.

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту,текстны абзацларга бүлеп сөйләү,

Хезмәткә карата уңай караш тәрбияләү

24.01

Кыш җитте (3сәгать)

19

Кыш бабай килә.

1

Кыш бабай, Кар кызы исемнәрен әйтә белү

Кыш бабай, Кар кызы исемнәрен сөйләмгә кертү,формал.-у.

Кыш бабайдан бүләк сорап ала белү күнекмәләрен формалаштыру,

Кыш бабайга хат язарга өйрәнү.

Әңгәмәдәш белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү; уку максатын куя белү, логик фикерләүне үстерү

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

31.01

20.

Кышкы уеннар.

1

Чананың,чаңгының,тимераяк-ның барлыгын, юклыгын, нәрсә белән шуганыңны әйтә белү

Чана, чаңгы, тимераяк сүзләрен лексикага кертү. Бу предметларның барлыгын, юклыгын, нәрсә белән шуганыңны әйтә белергә өйрәнү.

Укытучы ярдәмендә текстның төп фикерен билгели белү. Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү

Укучыларда мәрхәмәтлелек, кешелеклелек сыйфатлары тәрбияләү

07.02

21.

Бәйрәмгәбарабыз.

1

Бәйрәмгә барганыңны, бәйрәмнең кайда булганын әйтә белү

Һава торышын тасвирлыйбелү

Бәйрәмгә барганыңны, бәйрәмнең кайда булганын әйтә белергә өйрәнү.

Һава торышын тасвирлый белү күнекмәләрен камил.-рү.

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту,текстны абзацларга бүлеп сөйләү,

Туган илгә , мәхәббәт тәрбияләү Табигатькә мәхәббәт хисе тәрбияләү

14.02

Сәламәт бул! ( 3сәгать)

22.

Тән әгъзаларыныңисемнәре.

1

Тән әгъзаларының исем-нәрен әйтә белү

Тән әгъзаларының исемнәрен кабатлау һәм дөрес әйтә белү

күнекмәләрен формалаштыру.

Укытучы ярдәмендә текстның төп фикерен билгели белү

Пөхтәлек, чисталык сыйфатлары тәрбияләү

21.02

23

Сәламәт бул!

1

Сәламәт булу өчен киңәшләр бирә белү. Авыру кешенең хәлен сорау, аңа дару, чәй тәкъдим итә белү

Сәламәт булу өчен киңәшләр бирә белү.Авыру кешенең хәлен сорау, аңа дару, чәй тәкъдим итә белү күнекмәләрен формалаштыру

Төп фикерне аера белүЧагыштыру өчен уртак билгеләрне таба белү, парларда һәм күмәк эшли белү

Пөхтәлек, чисталык сыйфатлары тәрбияләү

28.02

24

Мин чисталык яратам.

1

Әйтегез әле, сабын ничә сум

тора? Миңа сабын бирегез әле.

Нишләвең турында хәбәр итә белү.

“Мин чисталык яратам”темасы б-н таныштыру.

Нишләвең турында хәбәр итә белергә өйрәнү.

Укытучы ярдәмендә текстның төп фикерен билгели белү

Пөхтәлек, чисталык сыйфатлары тәрбияләү

07.03

Безнең гаилә (6 сәгать)

25

Минем гаиләм.

З.Туфайлова”Әни сүзе” шигыре.

1

Гаиләдә кемнәр барлыгын әйтә, сорый белү, гаилә әгъзаларының нишләгәнен әйтә белү

Гаиләдә кемнәр барлыгын әйтергә, сорый белергә, гаилә әгъзаларының нишләгәнен әйтә белергә өйрәнү. З.Туфайлова”Әни сүзе” шигыре беән таныштыру.

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү. Бәяли белү күнекмәсен камилләштерү

Өлкәннәргә карата ихтирам хисе тәрбияләү

14.03

26

Язфасылы.

1

Яз фасылы һәм язгы көнне сурәтләп сөйли белү

Яз фасылы һәм язгы көнне сурәтләп сөйли белү күнекмәләрен формалаштыру.

Укытучы ярдәмендә текстның төп фикерен билгели белү

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

04.04

27

Мин бүләк бирәм.

1

Кемгә бүләк бирүне әйтә белү. Сөйләмдә “тәмлесүзләр”некулланабелү

8 нче Март бәйрәме белән котлый белү.

Бәйрәмгә чакыру кәгазе яза белү. Кемгә бүләк бирүне әйтә белү. Сөйләмдә “тәмле сүзләр”не куллана белү күнекмәләрен формалаштыру.

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту,текстны абзацларга бүлеп сөйләү,

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

11.04

28

Кунакта.

Н.Әхмәдиев”Тәрбияле малай”.

1

Кунакны каршы ала белү, табынга чакыра белү

Кунакны каршы ала белү, табынга чакыра белү күнекмәләрен камил.-рү. Н.Әхмәдиев”Тәрбияле малай”хикәясе белән таныштыру.

Диалог Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

18.04

29

Ашамлыклар кибетендә.

1

Азык-төлек исемнәрен,нәрсә ашаганыңны, эчкәнеңне әйтә белү ;

Кибеттән азык-төлек сатып ала белү

Азык-төлек исемнәрен сөйләмдә камил.-рү; .Нәрсә ашаганыңны, эчкәнеңне әйтә белү ;

Кибеттән азык-төлек сатып ала белү күнекмәләрен камил.-рү.

Әңгәмәкору. Укытучы ярдәмендә текстның төп фикерен билгели белү

Өлкәннәргә карата ихтирам хисе тәрбияләү

25.04

30

Кибеттә.

1

Савыт - -саба исемнәрен дөрес әйтә белү;

Киемнәрнең исемен, төсен, нинди кием кигәнеңне әйтә белү

Савыт - -саба исемнәрен дөрес әйтә белү;

Мин пычак белән ипи кисәм; Мин кашык белән аш ашыйм --төзелмәләрен сөйләмдә куллана белүне формалаштыру ;

Диалог төзи белү,эш урынын әзерли белү, аны чисталыкта тота белү, әңгәмәдәш белән сөйләшү калыбын табу

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

02.05

Без шәһәрдә яшибез (1сәгать)

31

Безнең шәһәр.

Г.Тукай “ Туган тел”шигыре

1

Татарстан шәһәрләре исемнәрен дөрес әйтә белү ЛКК

Татарстан шәһәрләре исемнәрен кабатлау .Шәһәр исемнәрен дөрес әйтә белү күнекмәләрен камил.-рү.

Монолог Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

09.05

Җәй җитә(2сәгать)

32

Күңелле җәй.

Сабантуй күңелле бәйрәм

1

Җәйге ял турында сөйли белү;

Җәйге ял турында сөйли белү күнекмәләрен формалаштыру

Сәнгатьле уку. Бәяли белү күнекмәсен камилләштерү

Татар гореф – гадәтләренә карата хөрмәт хисе тәрбияләү

16.05

33

“Камыр батыр”әкияте.

1

Әкиятләрнең эчтәлеген аңлый белү

.”Камыр батыр”әкияте белән таныштыру.

Эчтәлек сөйләү

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

23.05

Искәрмә

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А..________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию

Хайрутдинова Л.А________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

начального общего образования

по предмету (базовый уровень)

татарский язык (татарская группа)

1 «А» класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова М.К.

Категория: высшая квалификационная категория

. Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол №1

от 31 августа 2016 г.

2016 год

1. 1-4 нче сыйныфларның татар төркемнәре өчен татар теле дәресләренә төзелгән эш программасы

паспорты

Сыйныф – 1

Укытучы –Шәймарданова Мәүлүзә Касыйм кызы

Татар төркемнәре 1-6 класска.( Т.теле һәм әдәб)

• ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программалары (татар балалары өчен), 1-11 нче сыйныфлар» (Казан. Татарстан китап нәшрияты. 2011 ел),

• ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы сайтында бирелгән“Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле: үрнәк гомуми программасына (V – 1Х сыйныфлар)” (Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова, Г.Р.Шакирова. К а з а н . 2013 ел),

-2015 – 2016 нчы уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

-.Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

-Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

2..Аңлатма язуы

Укыту предметына гомуми характеристика

Соңгы елларда республикада татар теленең куллану даирәсе киңәйде, иҗтимагый функциясе көчәйде. Милләтара мөнәсәбәтләрне якынлаштыручы, җайга салучы чара буларак та аның мөмкинлекләре үсте. Укучыларда лингвистик (тел), аралашу (коммуникатив), этнокультура өлкәсенә караган (культурологик) компетенцияләр булдыру рус мәктәбендә татар теленә өйрәтүнең максатын тәшкил итә.

Лингвистик компетенция (укуыларның ана телелннән мәгълүматлылыгы) фонемалар, морфемалар, сүз ясалышы, сүзтезмәләр, җөмләләр, җөмлә кисәкләре, лексик һәм грамматик берәмлекләр, лингвистик анализны һ.б. үз эченә ала.

Аралашу (коммуникатив) компетенциясе ул – башкалар әйткәнне аңлау һәм үз фикереңне белдерү өчен тупланган белем, осталык, күнекмәләр җыелмасы; хәзерге татар теле нормаларына ия булу, сүз байлыгын, сөйләмнең грамматик ягын дөрес итеп үзләштерү; телдән һәм язма формада бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен булдыру һ.б.

Этнокультура өлкәсенә караган (культурологик) компетенция, ягъни телне милли-мәдәни яссылыкта үзләштерү ул – укучыларны сөйләмгә милли үзенчәлекләрне чагылдырган текстлар белән эшләү, тормыш-көнкүреш, гореф-гадәт үзенчәлекләрен, сынлы сәнгать әсәрләрен, халык авыз иҗаты үрнәкләрен белү, татар сөйләм этикетына ия булу.

Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле укыту үз алдына түбәндәге максатларны куя:

а) укучыларда ана телен өйрәнү белән кызыксыну, аңа омтылыш уяту, үз милләтеңә һәм аның теленә мәхәббәт хисләре тәрбияләү;

ә) балаларда татар теленең барлык бүлекләре буенча мәгълүматлылык (компетенция) булдыру;

б) укучыларны өйрәнгән тел материалын урынлы файдаланып, татар телендә аралашырга өйрәтү;

в) телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләре булдыру;

г) укучыларда татар мәдәниятенә караган мәгълүматлылыкны үстерү.

Рус мәктәбендә ана теле буларак татар теле укытуның төп бурычлары түбәндәгеләр:

1. Татар теленең барлык тармаклары буенча эзлекле рәвештә фәнни белем бирү.

2. Сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча ныклы күнекмәләр булдыру. Туган телдә матур һәм дөрес аралашырга өйрәтү.

3. Телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләрен камилләштерү, татар теле мөмкинлекләреннән тулысынча файдалана белергә өйрәтү.

4. Татар телен башка фәннәр буенча белем алу чарасы буларак кулланырга өйрәтү күнекмәләре булдыру.

5. Укучыларның логик фикеләү сәләтләрен үстерү.

6. Дәреслек, өстәмә һәм белешмә әдәбият белән эш итү, уку, язу күнекмәләрен камилләштерү.

Рус мәктәбендә татар теленә өйрәтүнең төп максаты-гамәли максат, ягъни, телне аралашу чарасы буларак үзләштерү өчен, укучыларгагаилә-көнкүрешкә, уку хезмәтенә бәйле сөйләм ситуацияләре кысаларында белем бирү һәм күнекмәләрен үстерү.Гомуми белем бирү максаты укучыларның акыл эшчәнлегенең активлаштыру, логик фикерләү сәләтен камилләштерү, сөйләм культурасын үстерүдән гыйбарәт. Тәрбияви максат балаларның рухи дөньяларын баету, аларны татар халкының мәдәнияте һәм сәнгате белән таныштыру, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык һәм хөрмәт хисе тәрбияләүгә юнәлтелә.

Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларының күбрәк рус телендә аралашуларын һәм фәннәрнең рус телендә үзләштерелүен истә тотып, темаларны үткәндә, грамматик категорияләрне аңлатканда, татар теленә хас күренешләрне рус теле белән янәшә куеп (сопостовительная грамматика) аңлату нәтиҗәле.

Укучыларның гомуми грамоталылыгын тикшерү һәм үстерү өчен төрле характердагы диктантлар, шулай ук сүзлек байлыгын арттыру, бәйләнешле сөйләм үстерү, логик фикерләү дәрәҗәсен камилләштерү максатыннан хикәяләр яздырыла.

Эш программасы тел белеме тармаклары арасында системалылык һәм эзлеклелек, фәннилек, аңлаешлылык принципларын истә тотып төзелде.

Укыту предметы эчтәлегенең кыйммәтенә төшенү тасвирламасы:

Татар теле курсын өйрәнү нәтиҗәсендә укучылар телнең аралашуның төп чарасы һәм милли культураның төп күренеше икәненә төшенә; укучыларда туган телгә карата позитив эмоциональ кыйммәтләр формалаша; туган тел укучылар өчен уку процессының нигезе, фикерләү, күзаллау, интелектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүдә зур таяныч булып тора. Туган телне өйрәнү барышында укучылар үзләренең иҗади сәләтләрен язма һәм сөйләм теле аша тормышка ашыра, телне мөһим мәгълүматны эзләү һәм табу өчен куллана. Укучылар ел дәвамында хатасыз язуның культуралылык билгесе икәнен аңлый, орфография кагыйдәләрен куллана, күчереп язуны, сүзләрдән җөмләләр, җөмләләрдән кечкенә хикәяләр төзи белү күнекмәләрен камилләштерә.

Укыту предметының планлаштырылган нәтиҗәләре:

Шәхси универсаль уку гамәлләре.

1.Түбәндәге кыйммәтләрне аңлый һәм бәяли белү: яхшылык,түземлелек, табигать, туган ил, гаилә һ.б. Үз гаиләңә, туганнарыңа, ата-анаңа хөрмәт.

2.Укучы ролен үзләштерү. Укуга карата кызыксыну формалаштыру.

3. Гомумкешелек нормалары күзлегеннән чыгып, тормыш ситуацияләрен, геройларның үз-үзләрен тотышларын бәяләү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре

1.Укытучы җитәкчелегендә эш урынын әзерләү, оештыру.

2.Укытучы җитәкчелегендә дәрестә, дәрестән тыш эшчәнлектә, тормыш ситуацияләрендә биремнәрне үтәү максатын билгеләү.

Танып-белү универсаль уку гамәлләре.

1.Китап белән эшләү: бирелгән бүлекне өйрәнгәндә формалашучы белем-күнекмәләрне билгеләү: аваз һәм хәрефләрне аера һәм төркемли белү; сөйләм телен үстерү. Сүзләрне иҗекләргә бүлә һәм юлдан-юлга күчерә алу. Сөйләмдә дөрес куллану.

2.Укытучының гади сорауларына җавап бирү, дәреслектән тиешле мәгълүматны табу.

3.Татар алфавитын яттан белү.

4. Сузык һәм тартыкларны классификациясен , алардагы аерманы таный белү.

5. Татар телендә иҗек калыплары, сүзләрне дөрес басым белән әйтү.

6. Аваз һәм хәрефләрне аера белү.

7. Сүзләрне аваз ягыннан тикшерү.

8. Өйрәнелгән сүз төркемнәренең мәгънәсе һәм аларны таный белү.

9. Өйрәнелгән сүз төркемнәре белән җөмләләр һәм текстлар төзү.

10.Сүз төркеме белән җөмлә кисәген дөрес билгеләү.

11.Җөмләдә сүзләр бәйләнеше

12.Җөмлә ахырында дөрес тыныш билгесе кую

13. Җөмләнең баш кисәкләрен дөрес табу

14. Бирелгән план буенча, рәсем буенча хикәя язу.

15.Татарчадан русчага яки русчадан татарчага тәрҗемә итү күнегүләре эшләү.

16. Җөмләдә сүзләрнең уңай тәртибен сакларга күнектерү

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре.

1.Дәрестә һәм тормыш ситуацияләрендә диалогта катнашу.

2.Укытучы, сыйныфташларның сорауларына җавап бирү.

3.Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшү, хушлашу,рәхмәт белдерү;

4.Башкаларның сөйләмен тыңлап аңлау.

5. Парлап һәм күмәк эшләү.

Уку предметының тоткан урыны:

Укыту планында каралганча, татар теле дәресләре өчен эш программасы 1 нче сыйныфта атнага 3 сәгать исәбеннән елга 99; 2, 3, 4 нче сыйныфларда атнага, шулай ук, 3 сәгать исәбеннән елга 102 сәгатькә төзелде.

Программаның эчтәлеге.

1 НЧЕ СЫЙНЫФ

Укыту-тематик планлаштыру

Программаның эчтәлеге

Танышу. Җөмләләрнең мәгънәләрен аңлап, Син кем? Исемең ничек? Ул кем? Ул Саматмы? Бу кем? Аның исеме ничек? Сиңа ничә яшь?кебек сорауларга җавап бирү.Әйе, юк, түгелсүзләре белән раслау һәм инкяр җөмләләр төзү күнекмәләре тәрбияләү. Зат алмашлыкларын кулланып, предметның кемгә караганлыгын белдерү.

Безнең мәктәп (сыйныф)

Укытучы, мәктәп укучылары һәм сыйныфташлар турында сөйләшү.

Кем? Нәрсә?сорауларына җавап бирергә өйрәнеп, эшне үтәүчене билгеләү.

Бу нәрсә?соравына җавап бирү. Сыйныф бүлмәсендәге уку-язу әсбапларының исемнәрен әйтә белү.

Кемнең?соравына җавап биреп, предметның кемгә караганлыгын белдерү.

Предметның барлыгы яки юклыгы турында хәбәр итү.

Нинди?соравына җавап биреп, әйбернең билгесен белдерү.

Ничә?соравына җавап биреп, предмет саны турында хәбәр итү.

Кая? Кайда?сорауларына җавап биреп, әйбернең (кешенең) урымы турында хәбәр итү.

Нишли?соравына җавап биреп, предметның (затның) эше турында хәбәр итү.

Кайда?соравына җавап биреп, эшнең үтәлү урыны турында хәбәр итү.

Нәрсә укый?соравына җавап биреп, эш-хәрәкәт объекты турында хәбәр итү. Нәрсә белән?соравына җавап биреп, эш-хәрәкәт коралы турында хәбәр итү.

Ничек?соравына җавап кайтарып, эш-хэрэкэтнең үтәлү рәвешен, формасын белдерү. Саннарны актив кулланылышка кертү. Сөйләмдә сан һәм исем тезмәләрен дөрес куллану.

Сөйләмдә ким җөмләләрне дөрес һәм урынлы куллану.

Безнең гаилә

Гаилә кешеләре турында хәбәр итү. Аларның исеме турында хәбәр итү.

Аларның эш-хәрәкәте турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтнең үтәүчесе турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтнең үтәлү вакыты турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтнең үтәлү урыны турында хәбәр итү. Г аилә кешеләренең һөнәре, белгечлеге турында хәбәр итү. Аларга карата бар, юк сүзләрен дөрес кулланып, җөмләләр төзү. Өйдәге әйбер атамаларын әйтә белү. Аларның билгеләре турында хәбәр итү. Предметның саны турында хәбәр итү.Аларның урыны турында хәбәр итү.

Ашамлыклар

Бу темага караган атамаларны әйтү. Милли ризыкларны санап күрсәтү, аларны кертеп, гади җөмлә белән сорауларга җавап бирү. Ризыкны әзерләүче (пешерүче) турында хәбәр итү.Белән бәйлеге + фигыль тезмәсен дөрес куллану. Ризыкның сыйфаты турында хәбәр итү. Ашамлык составына кергән предметның күләмен белдерү.

Кеше

Тән төзелешенә караган атамаларны әйтә белү.Кайсы? соравына җавап бирергә өйрәнү. Предметның саны турында хәбәр итү. Шәхси гигиенага караган эш-хәрәкәт турында хәбәр итү. Бу эш-хәрәкәтне үтәүче кеше турында хәбәр итү.

Эш-хәрәкәтнең объекты турында хәбәр итү.Эш-хәрәкәт коралы турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтнең үтәлү вакыты турында хәбәр итү.

Өс-баш һәм аяк киемнәре

Темага караган атамаларны әйтә белү. Предметның кемнеке икәнлеге турында хәбәр итү. Аның барлыгын яки юклыгын белдерү. Предметның билгеләре турында хәбәр итү. Аның саны турында хәбәр итү. Темага караган предметларның эш-хәрәкәте турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтнең объекты турында хәбәр итү.

Уеннар

Уенчыклар һәм уеннарның атамалары турында хәбәр итү. Аларның кемнеке икәнлеген белдерү. Предметның барлыгын яки юклыгын белдерү. Аның билгесен белдерү. Предметның саны турында хәбәр итү. Предметның урыны турында хәбәр итү. Аңа бәйле эш-хәрәкәтне белдерү. Эш-хәрәкәт объекты турында хәбәр итү.

Авылда

Яшелчә һәм җиләк-җимешләрнең исемнәрен әйтә белү.Хайван, кош-кортларның исемнәрен әйтә белү. Хайван, кош-кортларның саны турында хәбәр итү.

Аларның эш-хәрәкәте турында хәбәр итү.Темага караган предметларның билгеләре турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтләрнең үтәүчесен белдерү.

Аларның объекты турында хәбәр итү. Эш-хәрәкәтләрне үтәү коралы турында хәбәр итү. Кыргый һәм йорт хайваннарының яшәү урыны турында хәбәр итү.

Яшелчә, җиләк-җимешләрнең үсү урыны турында хәбәр итү.

Кошлар

Кошлар исемен әйтә белү. Безнең якта кышлаучы кошларны атау.

Җылы яктан кайтучы кошлар турында хәбәр итү. Аларның яшәү урыны турында хәбәр итү. Кошларның табигатькә, кешеләргә китергән файдасы турында сөйләү.

Шәһәрдә

Шәһәр тормышына караган атамаларны әйтә белү.Предметларның билгеләре турында хәбәр итү. Предметларның исемнәре турында хәбәр итү. Предметларның санын белдерү. Аларның эш-хәрәкәтен белдерү. Эш-хәрәкәтнең билгесен белдерү.

Эш-хәрәкәтнең үтәлү урынын белдерү.Кайчан?соравына җавап биреп, эш-хәрәкәтнең үтәлү вакытын белдерү.

Бәйрәмнәр

Бәйрәмнәрне санап күрсәтү. Милли бәйрәм — Сабан туе турында сөйләү.

Бәйрәмнәрне уздыру вакыты турында хәбәр итү. Бәйрәм белән котлау, бүләк тапшырганда әйтелә торган сүзләрне дөрес һәм урынлы куллану.

Бәйрәмнәргә карата хис-тойгыңны (мөнәсәбәтеңне) белдерү.

2

Әлифба чоры

50сәгать

Хәрефләрдән иҗекләр төзү, аннан соң иҗекләрдән сүзләр, сүзләрдән сүзтезмәләр төзеп уку. Укучыларда сүзтезмәләрдән җөмләләр төзү күнекмәләре тәрбияләү. Сүзләрне иҗекләргә бүлү.

Эчтәлеген аңлап, кирәкле урыннарда паузалар белән сүз басымын дөрес куеп уку.Әлифба чорында татар һәм рус телләрендә бердәй әйтелешле авазлар белән ([б], [п], [д], [т], [ж],[ш], [з], [с], [и], [й], [л], [м], [н], [р], [у], [ф], [ц], [щ]) танышу, алар кергән сүзләрне дөрес уку.

[а], [о], [э], [\ү], [гь], [къ], [х], [ч], [ы] авазларының әйтелеш үзенчәлекләре һәм бу авазларны язуда дөрес күрсәтү.Татар телендәге [ә], [ө], [ү], [җ], [ң], [һ] авазлары кергән сүзләрне, сүзтезмәләрне һәм җөмләләрне дөрес уку.

3

Грамматика

20 сәгать

Дөрес язу һәм сөйләү күнекмәләре булдыру.

Иҗекләрне һәм сүзләрне дөрес итеп әйтү һәм язу. Сүзләрне иҗекләргә бүлү, аларны юлдан-юлга күчерү.Калын һәм нечкә сузыкларны белдерә торган хәрефләрнең дөрес язылышы.Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны белдерә торган хәрефләрнең дөрес язылышы.Сүз басымын дөрес кую.

Татар телендәге исем, фигыль, сыйфат сүз төркемнәре белән таныштыру. Аларның мәгънәләрен аңлату, сорауларын әйтү; уртаклык һәм ялгызлык исемнәрнең язылышындагы үзенчәлекне күрсәтү. Фигыльләрнең барлык-юклык формалары турында төшенчә бирү.

Җөмлә турында гомуми мәгълүмат. Сөйләмне барлыкка китерүдә җөмләнең әһәмиятен аңлату. Анда сүзнең кем яки нәрсә турында баруын һәм алар турында нинди яңалык хәбәр ителүен белдерә торган кисәкләрне күрсәтү. Аерым сүзләрдән җөмләләр төзү, сүзләр арасындагы бәйләнешне аңлату.

Төрле интонация белән әйтелгән җөмләләрдән соң куелган тыныш билгеләре белән таныштыру.

Әзер тексттан сүз, сүзтезмә һәм җөмләләрне дөрес итеп күчереп язу. Аннан соң аларны укытучы әйтүе буенча язу, ул тәкъдим иткән сүзләрдән сүзтезмә һәм җөмләләр төзеп язу.

Аерым темалар буенча өйрәнгән сүзләрне, сүзтезмә һәм җөмләләрне диктант итеп язу. Матур язу күнегүләрен үтәү. Сөйләм күнекмәләре булдыру өстендә даими эшләү.

Барлыгы

99 сәгать

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Иҗекләрдән сүзләр , сүзләрдән сүзтезмәләр һәм җөмләләр төзеп әйтү, терәк сүзләр ярдәмендә җөмләләр төзү.

Аерым темалардагы сүзләрне кертеп. Тәкъдим ителгән грамматик конструкцияләр нигезендә сүзтезмәләр, җөмлә төзү, сорауларга җавап бирү,

3 – 4 җөмләдән торган бәйләнешле сөйләм оештыру.

Рәсемнәргә карата сораулар бирергә өйрәнү һәм аларга җавап кайтару, рәсем буенча кечкенә хикәяләр төзергә өйрәнү.

Шигырь, мәкаль әйтем һәм табышмаклар ятлау.

Татар сөйләм этикетына хас булган сүзләрне дөрес кулланып, сөйләм оештыру.

Укытуның көтелгән нәтиҗәләре:

Универсаль уку гамәлләре (УУГ)

Регулятив универсаль уку гамәлләрен (РУУГ) формалаштыру чарасы булып, продуктивуку технологиясе; танып-белү универсаль уку гамәлләрен (ТБУУГ) формалаштыру чарасы булып, дәреслектәге текстлар, беренчел мәгълүмат белән эшләү күнекмәләрен тәэмин итүче методик аппарат; коммуникативуниверсаль уку гамәлләрен (КУУГ) формалаштыру чарасы булып, продуктив уку технологиясе һәм эшне парлап, кечкенә төркемнәрдә оештыру тора

1. Шәхси нәтиҗәләр:

- Үз телең,халкың белән горурлану хисләре булу;

- Башка халыкларга хөрмәт;

- Рухи кыйммәтләр турында белү, аларны бәяли белү;

- Туган як, аның табигатен ярату хисләре булу.

2. Метапредмет нәтиҗәләр:

- Регулятив таләпләр: эш урынын әзерли, аны тәртиптә тота белү; дәреснең максатын билгели белү; дәреслектән файдалана, аны саклый белү;

-Танып-белү эшчәнлегенә таләпләр:бирелгән текст белән эшли белү; тексттан төп фикерне аерып ала белү; текст буенча җөмләләр төзеп сөйләү; сорауларга җавап бирү;

- Коммуникатив таләпләр:диалогта катнаша, башкаларны тыңлый, килешә белү; конфликтларга катнашмыйча кала белү; сөйләм культурасын саклап аралаша белү.

3. Предмет нәтиҗәләре:

Уку елы ахырында 1 нче сыйныф укучылары “Телдән әзерлек чоры” өчен тәкъдим ителгән темалар буенча бирелгән сүзләрне кара-каршы һәм монологик сөйләмдә куллана белә. Укытучы, сыйныфтагы укучыларының белем дәрәҗәләрен исәпкә алып, үрнәктә бирелгән сүзләрне үзгәртә ала.

Хәрефләрдән иҗекләр, иҗекләрдән сүзләр, сүзләрдән сүзтезмә һәм җөмләләр төзи белә, аларны дөрес итеп яза. Сүзләрне иҗекләргә бүлә, юлдан-юлга күчерә. Сүз басымын дөрес куеп укый.

Татар теленең үзенчәлекле сузык һәм тартык авазларын дөрес әйтә, бу авазларны белдергән хәрефләр булган сүзләрне яза.Татар теленең үзенчәлекле авазлары кергән сүзләрдәге аваз һәм хәрефләрне аерып әйтә белә.

Җөмләләрдән исемнәрне, фигыльләрне, сыйфатларны таба. Җөмлә ахырында тыныш билгеләрен интонациягә бәйле рәвештә куя.

Телне система буларак өйрәнү

Фонетика. Графика

• аваз һәм хәрефләрне аерырга өйрәнә;

• татар телендәге сузык һәм тартык авазларга характеристика бирә: сузык авазларның калын һәм нечкә булуы, тартык авазларның яңгырау һәм саңгырау төрләргә бүленүе күрсәтелә;

• татар алфавитын, андагы хәрефләрнең урнашу тәртибен белә, сүзләрне алфавит тәртибендә урнаштыру һәм кирәкле мәгълүматны эзләү өчен алфавиттан файдаланырга өйрәнә.

Орфоэпия

• дәреслектә бирелгән материал күләмендә укучы үзенең һәм әңгәмәдәшенең сөйләмендә татар әдәби теле нормаларының саклануын аңлый;

• сүзне дөрес әйтү-әйтмәве яки сүз басымын дөрес кую-куймавы хакында икеләнгән очракта, укучы үз җавабының дөреслеген дәреслектәге сүзлекчәдән карап яки укытучыдан мөстәкыйль рәвештә сорап белә ала.

Лексика

• мәгънәсе ачыкланырга тиешле сүзләрне таба белә;

• тексттагы (җөмләдәге) сүзнең мәгънәсен ачыклый белә яки аны аңлатмалы сүзлек ярдәмендә аера.

Морфология

• исемнәрнең мәгънәсен, сорауларын үзләштерә;

• сыйфатларның мәгънәсен, сорауларын өйрәнә;

• фигыльләрнең мәгънәсен, сораулары белән таныша

• тәкъдим ителгән тексттан (җөмләдән) өйрәнелгән сүз төркемнәрен таба.

Синтаксис

• укучы сүз һәм җөмләләрне бер-берсеннән аерырга өйрәнә;

• җөмләдәге тойгылы һәм тойгысыз интонацияне аера, алар янындагы тыныш билгеләре белән таныша.

Орфография һәм пунктуация

• дөрес язу кагыйдәләрен өйрәнелгән күләмдә файдалана;

• сүзнең дөрес язылышын орфографик сүзлектән карап билгели;

• якынча 5-7 сүздән торган сүзлек диктантлары, 10-15 сүздән торган контроль диктантлар яза.

Сөйләм үстерү

• Иҗекләрдән сүзләр, сүзләрдән сүзтезмәләр, сүзтезмәләрдән җөмләләр төзеп әйтергә;

• аерым темалардагы сүзләрне кертеп, тәкъдим ителгән грамматик конструкцияләр нигезендә, җөмләләр төзи, сорауларга җаваплар бирә, 3-4 җөмләдән торган бәйләнешле сөйләм оештырырга;

• рәсемнәргә сораулар куярга, һәм җавап кайтарырга, рәсем буенча кечкенә хикәя төзергә;

• шигырь, мәкаль, әйтем һәм табышмаклар ятлый;

• татар сөйләм этикетына хас булган сүзләрне дөрес кулланып сөйләм оештыра (танышканда, саубуллашканда, табын артында утырганда, гафу үтенгәндә һ.б. очракларда).

Программаның эчтәлегендә балаларның сөйләмен үстерү, татар теле буенча системалы фәнни белем бирүгә аерым игътибар ителә.

1нче сыйныфта укучылар аваз белән хәрефне аерырга өйрәнәләр, сүз басымы, исем, сыйфат, фигыль кебек сүз төркемнәре турында башлангыч мәгълүмат алалар. Сөйләм берәмлеге буларак җөмлә, аларны төрле интонация белән әйтү, сүзләрдән — җөмләләр, җөмләләрдән кечкенә хикәяләр төзи белү күнекмәләре бирү дә әһәмиятле. Укучыларның татар телен белү дәрәҗәсен исәпкә алып, укытучы дәресләрдә татар һәм рус теле үзенчәлекләренә тукталырга, тәрҗемә өлкәсенә караган биремнәр дә тәкъдим итәргә тиеш.

1нче сыйныф укучылары өйрәнәләр:

• «Телдән әзерлек чоры» өчен тәкъдим ителгән темалар буенча бирелгән сүзләрне аңлап, кара-каршы һәм монологик сөйләмдә куллана белергә, үрнәктә бирелгән сүзләрне үзгәртә, арттыра алырга.

• Хәрефләрдән — иҗекләр, иҗекләрдән — сүзләр, сүзләрдән сүзтезмә һәм җөмләләр төзи белергә, аларны дөрес итеп язарга. Сүзләрне иҗекләргә бүлергә, юлдан юлга күчерергә. Сүз басымын дөрес куеп укырга.

• Татар теленең үзенчәлекле сузык һәм тартык авазларын дөрес әйтергә, бу авазларны белдергән хәрефләр булган сүзләрне язарга. Татар теленең үзенчәлекле авазлары кергән сүзләрдәге аваз һәм хәрефләрне аерып әйтә белергә.

• Җөмләләрдән исем, фигыль, сыйфатларны табарга. Җөмләдәге сүзләр бәйләнешен аңлата белергә. Җөмлә ахырында тыныш билгеләрен интонациягә бәйле рәвештә куярга.

Укыту планында 1 нче сыйныфта татар теленнән атнага 3 сәгать вакыт бирелә. Барлыгы 99 сәгать, “Әлифба” китабы буенча 23 атна * 3 сәгатькә = 69сәгать, “Татар теле” китабы буенча 10 * 3 сәгатькә = 30 сәг.

Календарь-тематик план

Телдән әзерлек чоры

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшләнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү.укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белүуниверсаль уку гамәлләре:

Аңлап уку; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эшчәнлек процессында контроль һәм бәя бирү. уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләренлогик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килүөченнәтиҗә ясау; фикерләрне логик чылбырга салу

Коммуникативуниверсаль уку гамәлләре:

Әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү;

әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аралашу күнекмәләрен формалаштыру; әңгәмәдәшнең аралашухолкы белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү

Танышу.

Син кем?

Исемең ничек?

1

Исәнләшә белү, үзе турында сөйли белү күнекмәләре булдыру

Хәерле көн тели белү, хәлләрне сораштыра белү, Аның исеме ничек? Сиңа ничә яшь? сорауларына тулы җавап бирә белү күнекмәләре

Бер-берең белән исәнләшү манераларына өйрәтү.

Исәнлшү этикетына ирешү.

01.09

01.09

Безнең мәктәп.

Кем? нәрсә? сораулары.

1

Мәктәп җиһазларын, уку тәртибен белү.

Үзеңне дәрестә тота белү, сыйныфташларың, укытучы белән аралашу күнекмәләре.

Мәктәптәге уку тәртибенә өйрәнү

Бу-дәфтәр,бу-китап....һ.б.шундый төзелмәләр әйттерү

Мәктәптә үз-үзеңне дөрес тоту кагыйдәләрен үзләштерү.

05.09

05.09

3

Нинди? соравы.

1

Уку-язу әсбапларын сөйләмдә куллана белү.

Предметның билгесе турында сөйли белү.

Мәктәп кирәк-яракларын телдә куллана белү.

Предметның, затның сыйфатларын билгели белү күнекмәләре.

Нинди? соравына җавап бирә торган сүзләрне сыйныф бүлмәсеннән табу

Предметның билгесе турында сөйли белү.

07.09

07.09

4

Ничә? соравы

1

Предметның саны турында сөйли белү.

Предметның, затның санын билгели белү күнекмәләре.

Ничә? соравына җавап бирә торган сүзләрне сыйныф бүлмәсеннән табу

Предметның саны турында сөйли белү.

08.09

08.09

5

Нишли? соравы.

1

Нишли? соравына җавап бирә белү.

Эшне, хәрәкәтне, хәл-торышны әйтә белү күнекмәләре.

Нишли? соравына җавап бирә торган сүзләр уйлау

Эшне, хәрәкәтне, хәл-торышны әйтә белү күнекмәләре.турында сөйли белү.

12.09

14.09

Корбан бәйрәм

6

Бу кем?

Безнең гаилә.

1

Үз гаиләң турында сөйли белү.

Сөйләм телен шомарту.

Гаилә әгзаларын атый белү.

Үз гаиләң турында сөйли белү.

14.09

14.09

7

Бу нәрсә?

Өй җиһазлары.

1

Өйдәге әйбер атамаларын әйтә белү.Өй җиһазының билгеләре турында сөйли белү.

Өй җиһазының билгеләрен телдә дөрес куллана белү.

Өйдәге әйбер атамаларын әйтә белү

Өй җиһазлары турында сөйли белү.

15.09

15.09

8

Кем булып эшли? төзелмәсе.

Гаилә кешеләренең һөнәрләре.

1

Гаилә кешеләренең һөнәрләре турында сөйли белү

Гаилә кешеләренең һөнәрләре турында фикерне җиткерә белү.

Гаилә кешеләренең һөнәрләрне әйтү

Һәркем нең эш бар.Алар нинди?

19.09

19.09

9

Бу нәрсә? Ашамлыкларның атамалары.

1

Ризыкларны исемнәре , билгеләре белән атый белү

Сөйләмдә ашамлык атамаларын дөрес атау һәм куллана белү күнекмәләре

Ашамлыклар атамаларын әйтү

Ашамлык атамаларын истә калдыру

21.09

21.09

10

Милли ашамлыклар.

1

Татар халкының борынгыдан килгән ризык исемнәрен белү

Өйдә шул ризыкларны куллану һәм истә калдыру.

1 милли ризыкның ничек пешерелгәне ләүтурында сөй

Мин нинди милли ризык яратам?

22.09

22.09

11

Белән бәйлеге + фигыль тезмәсе.

1

Белән бәйлеге + фигыль тезмәсен төзи белү.

Репликалар төзи белү күнекмәләре.

Репликалар төзи белү күнекмәләре өстендә эш.

Белән бәйлеген дөрес куллану

26.09

26.09

12

Кайсы? соравы.

Тән төзелешенә караган атамалар.

1

Рәсемнәр буенча тән төзелешен сөйли алу.Кайсы? Нинди? соравына җавап бирә белү.

Ситуатив күнегүләр эшли белү.

Рәсемнәр буенча тән төзелешен сөйәү

Тән төзелешенә караган лексиканы истә калдыру

28.09

28.09

13

Нәрсә белән? соравы.

Шәхси гигиена.

1

Гигиенаны тоту өчен сөйләмдә кулланылган сүзләрне белү.

Чагыштыра һәм гомумиләштерә белү, нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен булдыру

Гигиенаны тоту өчен сөйләмдә кулланылган сүзләр өстендә эш

Көндәлек режим

29.09

29.09

14

Кемнеке? соравы.

Өс-баш, аяк-киемнәренең атамалары.

1

Өс-баш, аяк-киемнәренең атамалары әйтә белү, кемнеке булуын телдә дөрес куллану.

Өс-баш, аяк-киемнәренең атамаларын сөйләмдә дөрес куллану.

Өс-баш, аяк-киемнәренең атамалары өстендә эш.

Дилогка чыгу

03.10

03.10

15

Өс-баш, аяк-киемнәренең барлыгы һәм юклыгы.

1

Кием-салымның булу-булмавын әйтә белү.

Кием-салымның булу-булмавын әйтә белү күнекмәләре.

Диалог

Аяк киемнәрен ничек саклыйсың?

05.10

16

Кием-салымнарның билгеләре.

1

Кием-салымнарны сыйфатлый белү.

Кием-салымнарны сыйфатлый белү күнекмәләре.

Кием-салымнар турында сөйләшү.

Үзеңнең киемнәрең турында сөйләү

06.10

17

Уенчыклар һәм уеннарның атамалары. Нәрсәләр? соравы.

1

Уенчыклар һәм уеннарның атамаларын әйтә белү

Уенчыклар һәм уеннарның атамаларын сөйләмдә куллана белү.Зат алмашлыкларын, тартым кушымчаларын куллану күнекмәләре

Уенчык белән сөйләшү.

Уенчыкның көндәлек режимы турында сөйләшү.

10.10

18

Җиләк-җимеш, яшелчәләр, аларның билгеләре.

1

Җиләк-җимеш һәм яшелчәләрне әйтә белү

Җиләк-җимеш һәм яшелчәләрнең атамаларын телдә куллана белү күнекмәләре.

1 җиләк-җимеш турында сөйләп күрсәтү.

Мин ник җиләк-җимеш яратам?

12.10

12.10

19

Кайда? соравы. Бакчада балалар хезмәте.

1

Бакчадагы хезмәт турында сөйли белү.

Бакчадагы хезмәт турында сөйли белү күнекмәләре.

Бакчада ниләр үсә?

Бакчада –мин булышчы

13.10

13.10

20

Кыргый һәм йорт хайваннары. Нинди? соравы.

1

Кыргый һәм йорт хайваннары турында сөйли белү.

Кыргый һәм йорт хайваннарының яшәешләрем турында сөйли белү күнекмәләре.

Кыргый хайван исемнәрен атау

Кыргый хайваннарга сак караш тәрбияләү.

17.10

17.10

21

Кышлаучы һәм китүче кошлар. Кайда яши? соравы.

1

Безнең якта кышлаучы кошларның исемнәрен белү. Җылы яктан кайтучы кошларның исемнәрен белү

Кышлаучы кошларның исемнәрен һәм яшәү, туклану рәвешләре турында сөйли белү күнекмәләре.

Кышлаучы кошларның исемнәрен әйтү

Җылы яктан кайтучы кошларга сак караш т әрбияләү

19.10

19.10

22

Кошларның кешеләргә һәм табигатькә китергән файдалары.

1

Кошларның кешеләргә һәм табигатькә китергән файдаларын сөйли белү.

Кошларның кешеләргә һәм табигатькә китергән файдаларын сөйли белү күнекмәләре.

Кошларның кешеләргә һәм табигатькә китергән файдаларын санау

Кошларга сак караш тәрбияләү.

20..10

20.10

23

Шәһәр тормышына караган атамалар.

1

Шәһәр тормышына караган атамаларны әйтә белү.

Шәһәр тормышына караган атамаларны сөйләмдә куллана белү күнекмәләре.

Шәһәр тормышы турында сөйләү.

Шәһәр тормышына караган сүзләрне истә калдыру

24.10

24.10

24

Татарстан шәһәрләре. Кайда? соравы.

1

Татарстан шәһәрләренең атамаларын белү

Татарстан шәһәрләренең атамалары турында сөйли белү.

Зәй шәһәре турында сөйләү.

Минем туган җирем_Зәй

26.10

25

Кайчан? соравы.

Бәйрәмнәр.

1

Бәйрәмнәрнең исемнәрен, аларның тәртибе турында сөйли белү. “Сабантуй” бәйрәме турында сөйли белү

Бәйрәмнәрнең исемнәрен, аларның тәртибе турында сөйли белү күнекмәләре.

Бәйрәм белән котлау сүзләрен телдә куллана белү күнекмәләре.

“Сабантуй” бәйрәме турында сөйләү

Милли бәйрәм Сабантуй турында истә калдыру

27.10

26

А авазы, А, а хәрефләре.

1

А авазы, А, а хәрефләрен аера белү

А авазы, А, а хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре.

Язып карау

Хәрефне язу алымнарын истә калдыру

07.11

07.11

27

Ә авазы, Ә, ә хәрефләре.

1

А авазы, А, а хәрефләрен аера белү.

Ә авазы, Ә, ә хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Ә хәрефен язу

Хәрефне язу алымнарын истә калдыру

09.11

09.11

28.

Ы авазы, Ы, ы хәрефләре.

1

Ы авазы, Ы, ы хәрефләрен аера белү.

Ы авазы, Ы,ы хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Ы хәрефен язу

Ы хәрефе кергән сүзләрне язу,дөрес язарга өйрәнү.

10.11

29

Ээ(е) авазы, Ээ(е) хәрефләре.

1

Ээ(е) авазы, Ээ(е) хәрефләрен аера белү.

Ээ(е) авазы, Ээ(е) хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Ээ(е)хәрефен язу

Ээ(е) хәрефенең кайда язылу кагыйдәләрен истә калдыру

14.11

14.11

30

И авазы, Ии хәрефләре.

1

И авазы, И,и хәрефләрен аера белү. У авазы, У, у хәрефләрен аера белү

И авазы, Ии хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

И и хәрефе кергән сүзәр язу

Дөрес язу күнекмәләрен кабатлау

16.11

31

Уавазы, У,у хәрефләре.

1

У авазы, У,у хәрефләрен аера белүе.

У авазы,Уу хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Язып карау

Истә калдыру

17.11

32

Ү авазы, Ү,ү хәрефләре.

1

Ү авазы, Ү,ү хәрефләрен аера белүе.

Ү авазы,Ү,ү хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Үү хәрефләрен язу

Үү хәрефләренең үзенчәлекле якларын истә калдыру

21.11

33

О авазы, О,о хәрефләре.

1

О авазы, О,о хәрефләрен аера белү.

О авазы, О,о хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

О хәрефен пластилиннан әвәләп карау

О хәрефенең алфавиттагы урынын билгеләү

23.11

34

Ө авазы, Ө,ө хәрефләре.

1

Ө авазы, Ө,ө хәрефләрен аера белү.

Ө авазы, Ө,ө хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Ө хәрефен язу.

Татар хәрефе-Ө нең урыны

24.11

35

Н авазы, Н,н хәрефләре.

1

Н авазы, Н,н хәрефләрен аера белүе.

Н авазы, Н,н хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Н,н хәрефен язу

Н хәрефе кергән сүзләр

28.11

36

Л авазы, Л,л хәрефләре.

1

Л авазы, Л,л хәрефләрен аера белү.

Л авазы, Л,л хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Лл хәрефен язу

Үзенчәлекле якларын истә калдыру

30.11

37

М авазы, М,м хәрефләре.

1

М авазы, М,м хәрефләрен аера белү.

М авазы, М,м хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Мм хәрефен язу

М хәрефеннән башланган сүзләр

01.12

38

Р авазы, Р,р хәрефләре.

1

Р авазы, Р,р хәрефләрен аера белү.

Р авазы, Р,р хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Р хәрефен пластилиннан әвәләү

Рр хәрефенең алфавиттагы урыны

05.12

39

Уку күнекмәләре. Күчереп язу.

1

Иҗекләрне кушып, төгәл укый, яза белү.

Укый, яза белү күнекмәләре.

Контроль күчереп язу

Дөрес язу

07.12

40

Й авазы, Й,й хәрефләре.

1

Й авазы, Й,й хәрефләрен аера белү.

Й авазы, Й,й хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Язу

ЙО,ЙӨ төзелмәләрен истә калдыру

08.12

41

ң авазы, ң хәрефләре.

1

ң авазы, ң хәрефләрен аера белү.

ң авазы, ң хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

ң авазының хзенчәлекле яклары белән танышу

Ң хәрефе кергән сзләр язу

12.12

42

Я, я хәрефләре һәм аларның аваз мәгънәләре.

1

Йа, йә авазлары,

Я, я хәрефләрен аера белү.

Йа,йә авазлары, Я, я хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Яя хәрефләрен язу

Дөрес әйтелешне истә калдыру

14.12

43

Йу, йү авазлары,

Ю, ю хәрефләре.

1

Йу, йү авазлары, Ю, ю хәрефләрен аера белү.

Йу, йү авазлары, Ю, ю хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Юю хәрефләрен язу

Дөрес әйтелешне истә калдыру

15.12

44

Йы, йэ авазлары,

Е, е хәрефләре.

1

Йы, йэ авазлары,

Е,е хәрефләрен аера белү

Йы, йэ авазлары,

Я, я хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Ее хәрефләрен язу

Дөрес әйтелешне истә калдыру

19.12

45

Д авазы, Д,д хәрефләре.

1

Д авазы, Д,д хәрефләрен аера белү.

Д авазы, Д,д хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Д хәрефе белән сүзләр

Д,д хәрефләрен тиешле урында тиешенчә куллану

21.12

46

Т авазы, Т,т хәрефләре.

1

Т авазы, Т,т хәрефләрен аера белү.

Т авазы, Т,т хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Т хәрефе белән сүзләр

Тт хәрефләрен тиешле урында тиешенчә куллану

22.12

47

З авазы, З,з хәрефләре.

1

З авазы, З,з хәрефләрен аера белү.

З авазы, З,з хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

З хәрефен язу

Зз хәрефләрен тиешле урында тиешенчә куллану

09.01

48

С авазы, С,с хәрефләре.

1

С авазы, С,с хәрефләрен аера белү.

С авазы,С,с хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Язу

Сс хәрефләрен тиешле урында тиешенчә куллану

11.01

11.01

49

Г авазы, Г,г хәрефләре.

1

З авазы, З, з хәрефләрен аера белү.

Г авазы, Г,г хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләр

Гг хәрефләрен язу

Сс хәрефләрен тиешле урында тиешенчә куллану

12.01

50

К авазы, К,к хәрефләре.

1

К авазы, К,к хәрефләрен аера белү.

К авазы, К,к хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Кк хәрефләрен язу

Кк хәрефләре кергән сүзләр.

16.01

51

Күчереп язу . “Казан” тексты

1

ң авазы, ң хәрефен аера белү.

ң авазы, ң хәрефен тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Дөрес язу

Дөрес күчереп язу

18.01

52

Ирен-ирен , ирен-теш в авазы, В, в хәрефләре.

1

Ирен-ирен һәм ирен-теш в авазлары, В, в хәрефләрен аера белү.

В авазы, В, в хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Вв хәрефләрен дәфтәрләдә язу

Вв хәрефләре белән сүзләрне истә калдыру

19.01

53

Ф авазы, Ф, ф хәрефләре.

1

Ф авазы, Ф,ф хәрефләрен аера белү.

Ф авазы, Ф, ф хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Фил рәсемен әвәләү

Ф ф хәрефенең урыны

23.01

54

Б авазы, Б,б хәрефләре.

1

Б авазы, Б,б хәрефләрен аера белү.

Б авазы, Б,б хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Бб хәрефләрен язу

Дөрес язу

25.01

55

П авазы, П,п хәрефләре.

1

П авазы, П,п хәрефләрен аера белү.

П авазы, П,п хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Пп хәрефләрен язу

Пп хәрефле сүзләр

26.01

56

Ж авазы, Ж, ж хәрефләре.

1

Ж авазы, Ж, ж хәрефләрен аера белү.

Ж авазы, Ж, ж хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Баш һәм юл Жж хәрефләрен язу

Дөрес язуга ирешү

.

30.01

57

Ш авазы, Ш,ш хәрефләре.

Ш авазы, Ш,ш хәрефләрен аера белү.

Ш авазы, Ш,ш хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Баш һәм юл Шш хәрефләрен язу

Шш хәрефле сүзләр

01.02

58

Җ авазы, Җ, җ хәрефләре.

1

Җ авазы, Җ, җ хәрефләрен аера белү.

Җ авазы, Җ, җ хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Баш һәм юл Җҗ хәрефләрен язу

Жж һәм Җҗ хәрефләрен аера белү

02.02

59

Ч авазы, Ч,ч хәрефләре.

1

Ч авазы, Ч,ч хәрефләрен аера белү.

Ч авазы, Ч,ч хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Баш һәм юл Чч хәрефләрен язу

Дөрес әйтү

06.02

60

Х һәм Һ авазлары, Хх һәм Һһ хәрефләре.

1

Х һәм Һ авазлары, Хх һәм Һһ хәрефләрен аера белү

Х һәм Һ авазлары, Хх һәм Һһ хәрефләрен тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Аерымлылыкларын күрсәтә белү

Сүзләр уйлау

08.02

61

Ц авазы, Ц, ц хәрефләре.

Щ авазы, Щ, щ хәрефләре.

1

Щ авазы, Щ, щ хәрефләрен аера белү.

Щ авазы, Щ, щ хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре

Ц авазы, Ц, ц хәрефләре тиешле урында тиешенчә куллану күнекмәләре.

Әйтелеш өстендә эш

Сүзләр язу

09.02

62

Ъ калынлык, Ь нечкәлек һәм аеру билгеләре.

1

Ъ калынлык һәм аеру билгесе булган сүзләрне дөрес укый белү.

Ъ калынлык һәм аеру билгесе булган сүзләрне дөрес уку күнекмәләре.

Үзенчәлекле якларын күрсәтү.

Кагыйдәләрне истә калдыру

13.02

63

Күчереп һәм әйтеп яздыру.

1

Язарга өйрәнү.

Күчереп һәм әйтеп язу күнекмәләре.

Дөрес язу

Истә калдыру

15.02

64

Хаталар өстендә эш

1

Хаталарны төзәтү.

Хата җибәргән сүзләр өстендә эш

Дөрес итеп язу

Истә калдыру

16.02

65

Татар хәрефләрен кабатлау

1

Татар хәрефләре кергән сүзләр өстендә эш.

Авыр сүзләрне өйрәнү

Дөрес язуга ирешү.

Кагыйдәләрне истә калдыру

20.02

66

Татар хәрефләрен истә калдыру

1

Татар хәрефләре кергән авыр сүзләр язу

Кагыйдәне искә төшереп язу

Дөрес язуга ирешү.

Кагыйдәләрне истә калдыру

22.02

67

Е(йо)рус сүзләре.

1

Йотөзелмәле сүзләр өстендә эш.

Татарчага тәрҗемә

Дөрес тәрҗемә итү.

Татар сүзләрен истә калдыру

23.02

68

Сүзлек эш.

1

Сүзләр язу

Дөрес язу

Кагыйдәләргә таянып,дөрес язуга ирешү.

Истә калдыру

27.02.

69

Хаталар өстендә эш.

1

Хаталы сүзләр өстендә эш.

Хаталарны үзлектән төзәтү.

Дөрес язуга ирешү.

Истә калдыру

01.03

70

Алфавит.

1

Аваз һәм хәрефләрне аера белү, укылыш һәм язылыш аермасын белү.

Алфавитны яттан белү, аваз һәм хәреф аермасын белү күнекмәләре

Ятлау

Истә калдыру

02.03

71

Авазлар һәм хәрефләр.

1

Аваз һәм хәрефләрне аера белү, укылыш һәм язылыш аермасын белү.

Аваз һәм хәреф аермасын белү күнекмәләре

Авазларны хәрефләрдән аеру

1 төрле укылып,2нче төрле әйтелгән сүзләр өстендә эш.

06.03

72

Сузык авазлар

1

Сузык авазларны аера белү.

Сузык авазларның тартыклардан аерылу үзенчәлеген белү күнекмәләре.

Сузык авазларны 2 гә бүлү

Сузык авазлы сүзләр уйлау

08.03

73

Калын һәм нечкә сузык авазлар

1

Калын һәм нечкә сузык авазларны аера белү

Калын һәм нечкә сузык авазларның аермасын белү күнекмәләре.

Сингармонизм законы турында әйтү.

Дөрес кушымча ялгау

09.03

74

Иҗек

1

Сүзләрне иҗеккә бүлә белү, басымын билгели белү.

Сүзләрне иҗеккә бүлү, сүзләргә дөрес басым кую

Иҗекләргә дөрес бүлү

Кагыйдәне истә калдыру

13.03

75

Басым

1

Татар сүзләренә басымны дәрес куллана белү, ишетеп яза белү, сүзләрдә басымны таба белү күнекмәләре.

Татар сүзләренә басымны дәрес куллана белү

Сүзләргә дөрес итеп басым кую

Дөрес уку

15.03

76

Сүзләрне юлдан юлга күчерү

1

Сүзләрне юлдан юлга күчерү үзенчәлекләрен белү.

Сүзләрне юлдан юлга күчерү үзенчәлекләрен белү күнекмәләре.

Дөрес күчерү

Кагыйдәне истә калдыру

16.03

77

ь,ъ хәрефләре булган сүзләрне дөрес юлдан-юлга күчерү

1

Сүзләрне юлдан юлга күчерү үзенчәлекләрен белү.

Сүзләрне юлдан юлга күчерү үзенчәлекләрен белү күнекмәләре.

Ятлау

Истә калдыру

30.03

78

Тартык авазлар.

1

Тартык авазларны аера белү.

Тартык авазларның сузыклардан аерылу үзенчәлеген белү күнекмәләре.

Тартыклы сүзләрне аеру

Таттыкка башланган сүзләр язу

03.04

79

Өйрәтүле сүзлек диктанты.

1

Ишетеп яза белү.

Ишетеп яза белү күнекмәләре.

Диктант

Дөрес язуга ирешү.

05.04

80

Хаталар өстендә эш. Авазларны хәреф белән билгеләү.

1

Авазларны хәреф тамгаларыннан аера белү.

Авазларны хәреф тамгаларыннан аера белү күнекмәләре.

Тикшерү

Хаталы сүзләрне истә калдыру

06.04

81

Э-е хәрефләре.

1

Э-е хәрефләрен язуда дөрес куллана белү.

Э-е хәрефләрен язуда дөрес куллана белү күнекмәләре.

Э-е хәрефләре кергән сүзләр язу

Дөрес язу-уку

10.04

82

Ө-е хәрефләре.

1

Ө-е хәрефләрен язуда дөрес куллана белү.

Ө-е хәрефләрен язуда дөрес куллана белү күнекмәләре.

Ө-е хәрефләре кергән сүзләр язу

Бутамау

12.04

83

О-ы хәрефләре.

1

О-ы хәрефләрен язуда дөрес куллана белү.

О-ы хәрефләрен язуда дөрес куллана белү күнекмәләре.

О хәрефле сзләр язу

Дөрес уку,язу

13.04

84

Я,ю,е хәрефләренең авазлары

1

Авазларны хәреф тамгаларыннан аера белү.

Авазларны хәреф тамгаларыннан аера белү.

Я,е,ю хәерләрен белдерүче авазларны истә калдыру

Дөрес уку

17.04

85

Йо,йө кушылмалары

1

Йо,йө кушылмаларын язуда дөрес куллана белү.

Йо,йө кушылмаларын язуда дөрес куллана белү күнекмәләре.

Йо,йө кушылмалы сүзләр.

Төзелмәләрне дөрес уку

19.04

86

В, w авазын белдерүче хәреф

1

В хәрефен язуда дөрес куллана белү.

В хәрефләрен язуда дөрес куллана белү күнекмәләре.

В хәрефле сүзләр язу

Дөрес уку

20.04

87

К к, Гг хәрефләре

1

К к, Гг хәрефләрен язуда дөрес куллана белү.

К к, Гг хәрефләрен язуда дөрес куллана белү күнекмәләре.

Баш һәм юл Кк,Гг хәрефләрен язу

К к, Гг хәрефләрен язуда дөрес куллана белү.

24.04

88

Исем

1

Кем? Нәрсә? соравына җавап бирүче сүзләрне туплый белү.

Ишетеп яза белү, сүзләрдә басымны таба белү күнекмәләре.

Исем сүз төркеме турында киңрәк мәглумат алу

Кем? Нәрсә? сорауларына сүзләр

26.04

89

Баш хәрефтән башлап языла торган сүзләр.

1

Баш хәрефтән башлап языла торган сүзләрнең үзенчәлекләрен белү.

Баш хәрефтән башлап языла торган сүзләрнең үзенчәлекләрен куллана белү күнекмәләре.

Ялгызлык исемнәре төшенчәсен бирү.

Кеше исемнәре язу

27.04

90

Сыйфат

1

Нинди? соравына җавап бирүче сүзләрне туплый белү

Сүз төркемнәре төшенчәсен аңлый белү күнекмәләре

Сыйфат сүз төркемен аера белү

Сыйфатла сүзтезмәләр

01.05

91

Фигыль

1

Нишли? соравына җавап бирүче сүзләрне туплый белү.

Сүз төркемнәре төшенчәсен аңлый белү күнекмәләре.

Сүз төркемен аеру

Фигылсез җөмлә юк

03.05

92

юклык формасы –мый;-ми

1

Нишләми? соравына җавап бирүче сүзләрне формалаштырырга , кулланырга өйрәнү

Сүз төркемнәре төшенчәсен аңлый белү күнекмәләре.

Юклык формасы белән җөмләләр төзү.

Эшнең эшләнмәгәнен күрсәтүче чараны истә калдыру

04.05

93

Сөйләм, җөмлә

1

Җөмләләрне дөрес итеп төзи белү

җөмләләр төзи белү күнекмәләре

Җөмләләр төзү

Дөрес җөмлә төзү

08.05

94

Җөмлә һәм сүз

1

язма сөйләмдә җөмләне формалаштыра белергә өйрәнү

Ишетеп яза белү, язма сөйләмдә җөмләне формалаштыра белү

Җөмлә –нәрсә? Сүз –Нәрсә? Аера белү.

Җөмләләр төзү

10.05

95

Җөмлә ахырында куела торган тыныш билгеләре

1

Ишетеп яза белү, интонацион яктан җөмләләрне аера белергә өйрәнү

Ишетеп яза белү, хикәя, сорау, тойгылы җөмләләрне аерырга өйрәнү

Тыныш билгеләренә игтибар итү

Төрле тыныш билгеәре белән җөмләләр язу

11.05

96

Сүз төркемнәрен кабатлау

1

Сүз төркемнәренең предметны, аның билгесен, эш-хәрәкәтен белдерүен истә калдыру, аера белү күнекмәләрен ныгыту

Сүз төркемнәренең предметны, аның билгесен, эш-хәрәкәтен белдерүен истә калдыру, аера белү

Сүз төркемнәренә караган сүзләр язу

Сүз төркемнәрен аеру

15.05

97

Контроль диктант “Яз җитте”

1

Ишетеп язу күнекмәләрен ныгыту, җөмлә ахырында куела торган тыныш билгеләрен үзләштерүне тикшерү

Ишетеп язу күнекмәләрен ныгыту

Дөрес язу

Дөрес,матур зуга этәрү.

17.05

98

Хаталар өстендә эш. Җөмлә төзү күнекмәләрен ныгыту күнегүләре

1

җөмлә ахырында куела торган тыныш билгеләрен кабатлау

Дөрес итеп җөмлә төзү күнекмәләрен булдыру

Хаталы сүзләрне яңадан күчереп язу

Җөмләләр төзү

18.05

99

Җөмлә төзү күнекмәләре

1

Ел буена өйрәнгәннәрнеязма, сөйләм телендә куллана белү.

Үткән темаларны сөйләм, язма телдә куллана белү күнекмәләре.

Үткән темалардагы авыр сүзләрне язу

Өйрәнелгән материалны истә калдыру

22.05

99 сәг

1

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А..________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию

Хайрутдинова Л.А.________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

начального общего образования

по предмету

литературное чтение на татарском языке (татарская группа, базовый уровень)

1 «А» класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель:Шаймарданова Мавлузя Касимовна

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол №1

«31»августа 2016 г.

1. 1 нче сыйныфның татар төркемнәре өчен әдәби уку дәресләренә төзелгән эш программасы

паспорты

Сыйныф – 1

Укытучы – Шәймарданова Мәүлүзә Касыйм кызы

Сәгатьләр саны:

:I сыйныф –3 сәгать – 99 с әгать;

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

• ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программалары (татар балалары өчен), 1-11 нче сыйныфлар» (Казан. Татарстан китап нәшрияты. 2011 ел),

• ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы сайтында бирелгән“Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле: үрнәк гомуми программасына (V – 1Х сыйныфлар)” (Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова, Г.Р.Шакирова. К а з а н . 2013 ел),

-2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

-.Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

-Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

2.Аңлатма язуы

Укыту предметына гомуми характеристика

«Татарстан Республикасы халыклары телләре турында»гы Закон нигезендә федераль дәүләт белем стандартына туры китереп, рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле һәм әдәби уку аерым өйрәтелә, сәгатьләр саны рус теле һәм әдәбиятын өйрәнү күләменә якынайтыла. Программа белем һәм тәрбия бирү рус телендә алып барыла торган мәктәпләрдә укучы татар балаларының татар әдәбиятын яхшы сыйфатлы белем алуга хокукын гарантияли, аларны киләчәк баскычларда зуррак белем алуга әзерли.

Әдәби уку программасы белем һәм тәрбия бирү рус телендә алып барыла торган сыйныфларда укучы татар балаларына татар телен аралашу һәм татар халкының әдәбияты, сәнгате, тарихы, мәдәнияте белән таныштыру чарасы буларак укытуны тәэмин итәргә тиеш.

Әдәби уку – башлангыч мәктәптә төп гуманитар предметларның берсе, чөнки укучы әдәби уку ярдәмендә башка предметларны да үзләштерү мөмкинлегенә ия була. Бу фән аша кече яшьтәге мәктәп баласына һәрьяклы белем бирелә. Укучының аңы дөньяны дөрес күзаллый алырлык уяу була. Бары тик югары аң тәрбияләп кенә әйләнә-тирәне дөрес аңларга өйрәтергә мөмкин.

Соңгы елларда җәмгыятьтә бара торган үзгәрешләр мәктәптә өйрәнелә торган матур әдәбиятка да өстәмә бурычлар йөкләде - әдәбиятны сәнгати асылында өйрәнү мөмкинлеге артты. Әдәбиятны укыту программаларын камилләштерү, яңарту бурычы көн тәртибенә килеп басты.

Берничә дистә еллар дәвамында рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына туган тел һәм әдәбият бергә укытылып килде. «Татарстан халыкларының телләре турында »гы Закон кабул ителгәннән соң, тел һәм әдәбият аерым өйрәнелә башлады, сәгатьләр саны да рус теле һәм әдәбиятын өйрәнү күләменә якынайтылды.

Укучыларның белеменә, эш осталыгына, күнекмәләренә тәлапләр:

Укучы белергә тиеш:

1нче сыйныф

Әкиятләр, әкият персонажлары, аларның теле, әкиятнең төп фикере.

Шигырьләр, алардагы сәнгатьлелекне тою.

1—4 нче сыйныфлар өчен тәкъдим ителгән программа түбәндәге бурыч һәм максатларны куя:

• уку күнекмәләрен үстерү һәм камилләштерү;

• укуга, китапка кызыксыну, хөрмәт тәрбияләү;

• матур әдәбият, аның авторы, әсәрнең жанры, персонажы турында күзаллау булдыру;

• дөрес һәм бәйләнешле әйтмә һәм язма сөйләмгә өйрәтү;

• әдәби әсәрләр йогынтысында үз-үзеңне әдәпле тоту күнекмәләре булдыру.

Татар халкының бай әдәби мирасын үзләштерү, халыкның гражданлык һәм мәдәни үткәнен белү яшь буынга аң-белем һәм тәрбия бирү, аларның милли үзаңын үстерүдә мөһим роль уйный. Әдәби уку программасына текстларның күбесе балалар әдәбиятыннан һәм әдәби әсәрләрдән сайланып, табигать, кешенең табигатькә мөнәсәбәте, аның табигатьне саклаудагы роле, кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләр кебек бүгенге заман проблемаларына туры килә. Шактый текст фольклордан алына. Эчтәлеге укучыларга якын булган әкиятләр, татар халкының мәзәкләре, мәкальләре һәм әйтемнәре, табышмаклар һәм тел шомарткычлар укучыларда зирәклек, тапкырлык сыйфатлары тәрбияләүгә өлеш кертә.

Һәр сыйныф өчен программада «Уку һәм сөйләм үстерү», «Ятлау өчен әсәрләр», «Сөйләшү тематикасы» кебек бүлекләр бирелгән. Дәреслектә алар тематик принципта төзелгән.

Сөйләшү тематикасы үтелгән материалдан, аңа бәйле лексик-фразеологик минимумнан чыгып билгеләнде. Укучыларда әдәпле сөйләм формалаштыру максатын күздә тотып, ул өч сыйныфта да кертелде. Билгеле, укытучы аны сыйныф саен тирәнәйтә һәм баета барырга тиеш.

3—4 нче сыйныфларда, укучыларны мөстәкыйль укырга өйрәтә башлап, сыйныфтан тыш уку өчен дә тематика тәкъдим ителде.

Һәр сыйныфта укучыларның уку сыйфатын, әдәби текст белән эшләү, әдәбият белемен өйрәнүгә әзерлек дәрәҗәләрен билгеләү буенча якынча бәяләү нормалары бирелде.

Укыту предметы эчтәлегенең кыйммәтенә төшенү тасвирламасы

Әдәби уку курсын өйрәнү нәтиҗәсендә укучылар телнең аралашуның төп чарасы һәм милли культураның төп күренеше икәненә төшенә; укучыларда туган телгә карата позитив эмоциональ кыйммәтләр формалаша; туган тел укучылар өчен уку процессының нигезе, фикерләү, күзаллау, интелектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүдә зур таяныч булып тора. Туган телне өйрәнү барышында укучылар үзләренең иҗади сәләтләрен язма һәм сөйләм теле аша тормышка ашыра, телне мөһим мәгълүматны эзләү һәм табу өчен куллана. Укучылар ел дәвамында хатасыз язуның культуралылык билгесе икәнен аңлый, орфография кагыйдәләрен куллана, күчереп язуны, сүзләрдән җөмләләр, җөмләләрдән кечкенә хикәяләр төзи белү күнекмәләрен камилләштерә.

Укытуның планлаштырылган гомуми, шәхси, метапредмет нәтиҗәләре

Укытуның көтелгән нәтиҗәләре

• сүз сәнгатенең образлы табигатен тою;

• өйрәнгән әдәби әсәрнең эчтәлеген аңлау;

• әдипләрнең биографик белешмәләре белән танышу;

• өйрәнгән әдәби-теоретик төшенчәләрне истә калдыру;

• әдәби текстны кабул итү;

• әдәби текстның мәгънәви өлешләрен аерып чыгару;

• әдәби әсәрнең төрен һәм жанрын ачыклау;

• укыган әсәрнең темасын, проблемасын билгеләү;

• геройларга характеристика бирү;

• әдәби әсәрдәге эпизодларны һәм геройларны чагыштыру;

• укыганга үзеңнең мөнәсәбәтеңне белдерү;

• әсәрне (өзекне) сәнгатьле итеп уку;

• кабатлап сөйләүнең төрләреннән файдалану;

• өйрәнелгән әсәргә бәйле рәвештә телдән һәм язмача фикер белдерү;

• укыган әсәр буенча фикер алышуда катнашу, фикерне дәлилли белү;

• татар әдәби теленең нормаларына нигезләнеп, кирәкле темага телдән һәм язмача бәйләнешле текст төзү;

Шәхескә кагылышлы нәтиҗәләр

• шәхеснең әхлакый-рухи сыйфатларын камилләштерү, күпмилләтле илебезгә карата ярату хисләре, татар әдәбиятына һәм башка халыклар әдәбиятына, мәдәниятенә ихтирамлы мөнәсәбәт тәрбияләү;

• активлыкка, мөстәкыйль фикер йөртүгә, акыл эшчәнлегенә һәм рухи эшчәнлеккә өйрәтү, шәхес буларак формалашуны дәвам итү;

• үзең белән идарә итүгә юнәлдерелгән белем һәм күнекмәләрне тормышның төрле шартларында куллана белергә өйрәнү, тормышта үз урыныңны күзаллый башлау;

• милли горурлык, гражданлык хисләре формалаштыру; әхлак нормаларын, җәмгыятьтә яшәү кагыйдәләрен үзләштерү.

Метапредмет нәтиҗәләре

метапредмет нәтиҗәләре булып, универсаль уку-укыту гамәлләре формалаштыру санала (УУГ).

Регулятив УУГ :

• мөстәкыйль рәвештә дәреснең проблемасын (тема) һәм максатларын формалаштыру;

• максатка ирешү юлларын билгеләү;

• укытучы белән бергәләп, үз эшен, иптәшләренең җавапларын бәяләү.

Танып белү УУГ:

• укучының үз эшчәнлеген мөстәкыйль рәвештә оештыра белүе, бәяләү, үзенең кызыксынучанлык өлкәсен билгеләве;

• мөстәкыйль рәвештә төрле текстларны укый белү (төп текст, астөшермә һ.б.), өстәмә материалларны таба һәм тиешле урында куллана белү;

• укуның төрле формаларыннан файдалану (аңлап уку, өстән-өстән, эчтәлекне аңлап);

• төрле мәгълүмат чаралары белән эшли, кирәкле мәгълүматны таба, анализлый һәм үз эшчәнлегендә куллана белү;

• үзенә кирәкле мәгълүматны төрле формада бирелгән чыганаклардан туплау (тулы текст, өзек, иллюстрация, схема);

• бер мәгълүматны икенче төрле итеп үзгәртә алу (план төзү, таблица, схема);

• укылган әсәрнең эчтәлеген (яки ишеткәнне), текстка якын итеп, кыскача сайлап сөйли белү;

• әдәбиятны музыка, рәсем сәнгате белән бәйләп, сүз сәнгатенең кыйммәтен күрсәтү, матурлыкны танырга өйрәтү;

• әдәбиятны тел белеме белән бәйләп, әдәби әсәр теленең үзенчәлекләрен, әсәр стилен җиткерү;

• татар әдәбиятын рус әдәбияты, башка халыклар әдәбиятлары белән бәйләп укытып, әдәбиятлар арасындагы уртак проблемаларны, уртак кыйммәтләрне күрсәтү аша, дөнья культурасы белән таныштыру;

• сүзлекләр, белешмә материаллардан файдалану;

• бәхәсләшү, үз фикерен дәлилләү, анализ ясау, йомгаклау;

• әдәбиятны тарих, җәмгыять белеме, экология предметлары белән бәйләп, дөнья, яшәү, табигать, кешелек җәмгыяте турында күзаллау формалаштыру.

Коммуникатив УУГ:

• төрле фикерләрне исәпкә алып эш итү;

• үз фикерен тексттан өземтәләр китереп дәлилли белү;

• бер фикер кабул иткәнче, төрле җавапларны тыңлау, чагыштыру, нәтиҗә ясау;

• күмәк эш вакытында, бигрәк тә фикер агышлары төрле булганда, бер фикергә килә белү;

• укылган, тыңланган әсәрләр буенча сораулар бирә алу;

• үз эшен контрольдә тоту, иптәшләренә ярдәм итү;

• коммуникатив күнекмәләрнең кеше тормышындагы ролен билгеләү;

• үз фикерләрен телдән һәм язма формада җиткерә белү;

• башкаларны тыңлый, кирәк булганда үз фикерләрен үзгәртә алу;

• иптәшләре каршында төрле темаларга чыгыш ясау;

• бергәләп эшләгәндә бердәм карар кабул итә алу;

• текст буенча сораулар куя белү.

Предмет нәтиҗәләре

Танып-белү өлкәсендә:

• төрле жанрдагы әдәби әсәрләрне аңлап һәм иҗади уку;

• сәнгатьле уку;

• шигьри кабатлап сөйләүнең төрле төрләреннән файдалану (тулы итеп, кыскача, сайлап, аңлатмалар белән, иҗади бирем белән);

• текстларны яисә чәчмә әсәрдән өзекләрне яттан өйрәнү; әсәрләрне анализлау һәм шәрехләү;

• план төзү;

• әдәби әсәрләр буенча һәм тормыштан алган фикер-карашларга, хис-кичерешләргә нигезләнеп, тулы яки мини -сочинение язу;

• укучыларны иҗади эшчәнлеккә тарту, проект эшләре белән кызыксындыру;

• өстәмә белем чыганакларыннан язучыларның тормышы һәм иҗаты турында белү;

• татар әдәбиятының һәм сәнгатенең күренекле вәкилләре,аларның иҗаты турында белү;

Әхлакый кыйммәтләр юнәлеше өлкәсендә:

татар әдәбияты һәм мәдәниятенең әхлакый һәм рухи кыйммәтләрен үзара якынайту, башка халыкларныкы белән чагыштыру;

татар әдәбиятына үз мөнәсәбәтен формалаштыра, бәяли белү;

өйрәнелгән әдәби әсәрләргә аерым очракларда үзгәреш кертә белү;

автор карашын, мөнәсәбәтен аңлау.

Коммуникатив өлкәдә:

• төрле жанрдагы әдәби әсәрләрне ишетеп кабул итү, аңлаешлы уку, эчтәлекне дөрес аңлау;

• чәчмә әсәрләрне яки өзекләрне татар теленең әдәби чараларын һәм цитаталарын кулланып сөйли белү, укыган яки ишеткән текст буенча сорауларга җавап бирә алу, телдән төрле типтагы монолог, диалоглар төзү, әңгәмә кору;

Эстетик өлкәдә:

• әдәбиятның образлы дөньясын сүз сәнгате күренеше буларак аңлау, әдәби әсәрләрнең эстетик ягын кабул итү, әсәрләрдән рухи тәм табу;

• сүзнең эстетик вазифасын, әдәби образлар тудырганда сурәтләү көчен аңлау.

Укыту фәненең уку планында тоткан урыны

Укыту планында каралганча, әдәби уку дәресләре өчен эш программасы 1 нче сыйныфта атнага 1 сәгать исәбеннән елга 33; 2 нче сыйныфта атнага 2 сәгать исәбеннән елга 68; 3,4 нче сыйныфларда атнага 3 сәгать исәбеннән елга 102 сәгатькә төзелде.

Укыту предметының эчтәлеге.

1 НЧЕ СЫЙНЫФ

Укытуны - тематик планлаштыру

тема

Сәг.

Темаларга караган төп төшенчәләр

1

Әлифба чоры

23

Балаларны авазларны ишетергә, бирелгән эзлелектә аерып өйрәтү. Сюжетлы рәсемнәрдән файдалану. Таныш әкиятнең эчтәлеген сөйлиләр, укутучы биргән сорауларга җавап бирәләр. Әкиятне дәвам итәләр. Дәрескә уку максатын куялар.

2

Әдәби уку

10

- әдәби әсәрне тыңлап һәм укып аңлау күнекмәләре булдыру;

- татар әдәбияты, аның күренекле кешеләре турында күзаллау булдыру

-әдәби әсәрләр ярдәмендә үз-үзеңне әдәпле тотуга ихтыяҗ тәрбияләү

- мөстәкыйль рәвештә әдәби әсәрне укырга һәм үзләштерергә күнектерү, белемгә омтылыш, китапка карата кызыксыну тәрбияләү;

Барлыгы

33

Укыту планында 1нче сыйныфта әдәби укудан атнага 1 сәгать вакыт бирелә. Барлыгы 33 сәгать. Шулардан: “Әлифба” китабы буенча 23сәгать, “Уку” китабы буенча 10 * 1сәгатькә = 10 сәгать

Текст уку һәм сөйләм үстерү

Р.Миңнуллин “Әйдә хәрефләр бәйрәменә”

Г.Тукай “Әлифба”

Туган тел турында шигырьләр

Татар халык әкиятләре.

“Мактанчык каз”, “Кола ат”

Мәзәкләр. Табышмаклар. Такмаклар.Санамышлар.

Гариф Галиев “Кояш”

Т.Әйди “Дачада”

Предмет

Сыйныф

Барлык сәгатьләр саны

Атнага сәгатьләр саны

Яңа белем

үзләштерү

БСҮ дәресләре саны

Дәреслек

Әдәби уку

1

33 с.

1 с.

10

23

Әлифба. Рус мәктәбендә укучы татар балаларының 1 нче сыйныфы өчен дәреслек, Ф. Ш. Гарифуллина,И. Х. Мияссарова Казан: “Мәгариф-Вакыт” , 2012 ел.

Уку китабы. . Рус мәктәбендә укучы татар балаларының 1 нче сыйныфы өчен дәреслек. Р.Х.Ягъфәрова. Казан: “Татарстан китап нәшрияты” , 2013 ел.

Укытучы өчен методик әдәбият

Укучылар өчен әдәбият

1. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф» журналлары, “Ачык дәрес” газеталары

2. Р.З. Хәйдарова “Научно-педагогические аспекты билингвального образования В Республике Татарстан”- Мәгариф, 2006.- 200 бит.

3. Г.С.Нуриев, М.Ф.Кашапова “Сөйли белгән морадына ирешкән”- Казан,”Школа”-2010.-204 бит.

4. Ф. Ш. Гарифуллина,И. Х. Мияссарова. ”Әлифба” –рус телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 1нче сыйныфында эшләүче укытучылар өчен методик кулланма, Казан: “Мәгариф-Вакыт” , 2013 ел.

5. В.Г. Гомәрова, Ф.Я. Зарипова .”Бәрәмнәр бәйләме”_балалар бакчалары, сыйныф җитәкчеләренә ярдәмлек. Казан, “Мәгариф” нәшрияты, 2005.

1. К.Р.Галиуллин, Р.И.Раскулова.- “Татар теленең орфографик сүзлеге”.- Казан. “Мәгариф” нәшрияты, 2010.- 399 бит.

2. С.Ф. Гарифуллин.-“Татарча-русча-инглизчә фразеологик сүзлек”. Казан, “Хәтер”, 2010.- 296 бит.

Хәреф-рәсемнәр. 38 данә.

2. Рәсемле татар алфавиты.

3. Презентацияләр: “Алфавит”, “Кыргый хайваннар”, “Яз”.

4. Рәсемнәр: “Җәнлекләр”, “Мәктәп”, “Йорт кошлары”, “Йорт хайваннары”, “Яшелчәләр”, “Җиләк-җимешләр”.

5.Электронный учебник. “Татар телле заман”. 2003

6. Мультимедийное издание по изучению государственных языков РТ. «Волшебное приключение». 2008

7. .http://edu.tatar.ru/

8. http://tarkhanova.ru/taxonomy/term/22

9. http://openclass.ru/sub/Родной...

10. http://rusedu.ru/files.php?cat=39&sort

№

Дәрес темасы

Сәг. са

ны

Уку эшчәнлеге

Көтелгән нәтиҗә

Дата

Искәрмә

ф

пл

предмет

метапредмет

шәхси

1

Әйдәгез танышабыз.

1

Исәнләшә белү күнекмәләре булдыру.

Үзе турында сөйләү

Хәерле көн тели белү, хәлләрне сораштыра белү күнекмәләре

Парларда сөйләшү

Исәнләшергә өйрәтү.

06.09

06.09

2

“Безнең мәктәп” темасына сөйләшү.

1

Мәктәп җиһазларын, уку тәртибен белү

Мәктәптәге уку тәртибенә өйрәнү. Үзеңне дәрестә тота белү, сыйныфташларың, укытучы белән аралашу күнекмәләре

Сыйныф бүлмәсе эчендәге җиһазлар турында сорауларга җавап бирү.

Мәктәп ул-уку тәртибенә өйрәтүче икәнен аңлату

13.09

13.09

3

Уку-язу әсбаплары.

1

Уку-язу әсбапларын сөйләмдә куллана белү.

Мәктәп кирәк-яракларын телдә куллана белү.

Минем букчада нинди әсбаплар бар?

Уку-язу әсбапларына сак караш.

20.09

20.09

4

Безнең гаилә.

1

Үз гаиләң турында сөйли белү. Гаилә кешеләренең һөнәрләре турында сөйли белү

Сөйләм телен шомарту.

Гаилә кешеләренең һөнәрләре турында фикерне җиткерә белү

Тәрҗемә өстендә эш.

Үз гаиләң турында кыскача сөйли белү.

27.09

27.09

5

Әдәпле сүзләр

1

Әдәпле сүзләр өйрәнү. Сөйләмдә куллану.

Әдәпле сүзләр куллана белү күнекмәләре булдыру.

Тәрҗемә өстендә эш

Сөйләмдә “тәмле” сүзләр куллану

04.10

6

Өй җиһазының билгеләре.

1

Өй җиһазының билгеләре турында сөйли белү.

Өй җиһазының билгеләрен телдә дөрес куллана белү.

Тәрҗемә өстендә эш

Өй җиһазларын аеру

11.10

7

Ашамлыкларның атамалары.

1

Сөйләмдә ашамлык атамаларын куллана белү, көн-күреш сөйләмендә ризык атамаларын дөрес атау күнекмәләре..

Мин нинди ризыклар беләм? Сорауларга җавап бирү.

Тәрҗемә өстендә эш

Ашамлыкларның үз атамаларын белү.

18.10

8

БСҮ

Ипи кайда үсә?

1

Көнкүреш сөйләмендә ризык атамаларын дөрес атау күнекмәләре..

Сюжетлы рәсемнәр буенча күнекмәләрне тикшерү

Ипине ничек ясыйлар?

Фикер алышу

Ипи безнең өстәлләргә ничек килә?Фикерләүне үстерү.

25.10

9

Милли ашамлыклар

Кая? соравы

1

Өйдә шул ризыкларны куллану һәм истә калдыру.

Парларда эшли белү, иптәшеңә киңәш бирү

Сюжетлы рәсемнәр буенча күнекмәләрне тикшерү

Тәрҗемә өстендә эш

Нинди милли ашамлыклар беләсең?

08.11

08.11

10

Тән төзелешенә караган атамалар.

1

Ситуатив күнегүләр эшли белү.

Телдән күнегүләр эшләү.

Тәрҗемә өстендә эш

Атамаларның үз исемнәрен белү.

15.11

11

Шәхси гигиена.

1

Чагыштыра һәм гомумиләштерә белү, нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен булдыру

Сюжетлы рәсемнәр буенча күнекмәләрне тикшерү

Көндәлек режим турында сөйләшү.

Мин чиста йөримме?

22.11

12

Өс-баш, аяк-киемнәренең атамалары.

1

Өс-баш, аяк-киемнәренең атамаларын сөйләмдә дөрес куллану. Кием-салымны куллану тәтибе турында сөйли белү күнекмәләре.

Өйдә яасп килгән рәсемнәр буенча эш.

Тәрҗемә өстендә эш

Киенә белү.

29.11

13

Уенчыклар һәм уеннарның атамалары.

1

Уенчыклар һәм уеннарның атамаларын сөйләмдә куллана белү. Раслау һәм инкяр итү күнекмәләре , реплика төзи белү күнекмәләре.

Өйдән алып килгән уенчыклар турында сөйләшү.

Уенчыгың турында сөйләп карау

Уенчык сорап ала белү.

06.12

14

Җиләк-җимеш һәм яшелчәләр.

1

Җиләк-җимеш һәм яшелчәләрнең атамаларын телдә куллана белү күнекмәләре.

Бу кәрҗиндә ниләр бар?

ҖИләк-җимеш атамаларының исемнәрен истә калдыру

Җиләк-җимеш исемнәрен белү.

13.12

15

Кыргый һәм йорт хайваннары.

1

Кыргый һәм йорт хайваннарының яшәешләрем турында сөйли белү күнекмәләре.

Сюжетлы рәсемнәр буенча күнекмәләрне тикшерү

1 кыргый хайван турында сөйләшү.

Кыргый һәм йорт хайваннарын аеру

20.12

16

Кошларның кешеләргә һәм табигатькә китергән файдалары.

1

Кошларның кешеләргә һәм табигатькә китергән файдаларын сөйли белү күнекмәләре.

Кошлар турында сөйләшү.

Мин нинди кошлар беләм?

Кошлар кешеләргә нинди файда китерәләр?

10.01

17

А.Алиш “Бикбатыр белән Биккуркак”.

1

Әкиятнең эчтәлеген сөйли белү күнекмәләре.

Әкиятне уку

Абзацлап уку

Кем ул батыр,кем ул куркак?

17.01

18

А.Алиш “Куян кызы”, “Сертотмас үрдәк”.

1

Әкиятнең эчтәлеген сөйли белү күнекмәләре.

Әкиятне уку

Уку һәм тәрҗемә итеп карау

Сертотмас булу кирәкме?

24.01

19

Татар халык әкияте “Өч кыз”

1

Әкиятнең эчтәлеген сөйли белү күнекмәләре.

Әкиятне уку

Сәнгатьле уку

Әни сүзе-нинди сүз ул?

31.01

20

Бәйрәм белән котлау сүзләре Йолдыз Шәрәпова “Икәүләшеп укыйбыз” шигыре,С. Сөләйманова “Кем уяткан Ләйләне” шигыре.

1

Бәйрәм белән котлау сүзләрен телдә куллана белү күнекмәләре.

Бәйрәм открыткасының эчтәлеге белән таныштыру.

Дөрес интонация белән уку

Бәйрәм белән котларга өйрәтү.

07.02

21

Р.Вәлиев “Әлифба”шигыре.

Хәрефләр бәйрәме.

1

Шигырьдә сөйләнгәннәрне аңлый белү күнекмәләре.

Шигырь өстендә эш.

Дөрес интонация белән уку

Шигырьне интонация белән уку

14.02

22

И. Гази “Китап” хикәясе

1

Шигырьдә сөйләнгәннәрне аңлый белү күнекмәләре.

Әсәр өстендә эш.

Дөрес интонация белән уку

Сөйләгәнне аңларга өйрәтү

21.02

23

Җ. Тәрҗеманов “Якын дус” шигыре

1

Барлык хәрефләрне, авазларны укуда һәм язуда камил белү күнекмәләре.

Әсәр өстендә эш.

Кем ул якын дус? Фикер алышу

Шигырьне интонация белән уку

28.02

24

Хәрефләр бәйрәме

1

Шигырьдә сөйләнгәннәрне аңлый белү күнекмәләре.

Алфавитны өйрәнү.

Һәр хәрефнең урын турында фикер алышу

Шигырьдә сөйләнгәннәрне аңлый белү

07.03

25

Балалар өчен халык авыз иҗаты. Татар халык әкиятләре “Шүрәле”, “Ахмак Бүре”,

1

Мәзәктәге образларны аерып әйтә белү, вакыйгалар турында сөйли белү күнекмәләре.

Табышмакларны чишә белү, әйтә белү күнекмәләре.

Такмакларны ятлау

Образларны ничек күз алдына китерәсең?

Такмакларны өйрәтү.

14.03

26

Мәзәкләр

1

Мәзәкләрдәге образларны аерып әйтә белү, вакыйгалар турында сөйли белү күнекмәләре.

Кызыклы хәлләр турында сөйләшү.

Мәзәкне дөрес сөйләү алымнарына өйрәтү.

Нәрсә ул –мәзәк?

04.04

27

Яз турында. Г. Тукай “Яз”, Б.Рәхмәт “Яз килә”

1

Шигырьләрдә сөйләнгәннәрне аңлый белү күнекмәләре.

Сорауларга җавап бирү.

Сорауларга җавап бирү.

Шигырьне интонация белән уку

11.04

28

Яз айлары. Г.Сабитов

1

Хикәядә сөйләнгәннәрне аңлый белү күнекмәләре

Яз айлары исменәренең килеп чыгышы турында сөйләшү.

Яз айларының үзенчәлекле яклары турында сөйләшү.

Аңлап укырга өйрәтү.

18.04

29

Хайваннар турында. Г. Тукай “Гали белән Кәҗә”, “Карлыгач”. “Бала белән Күбәләк” шиг-ре. Р. Вәлиева “Күбәләк һәм кырмыска” әкияте

1

Сорауларга җавап бирә белү, әсәрне сөйли белү күнекмәләре.

Әсәрләргә туры килгән рәсемнәрне аеру

Әкиятне дөрес сөйләү алымнарына төшендәрү.

Хайваннарга сак караш тәрбияләү.

25.04

30

Х.Халиков “Укытучыларым”,Ш. Галиев “Танышмак өчен табышмак” шигыре, Р. Батулла “Аю Әппәс” әкияте

1

Шигырьдә сөйләнгәннәрне аңлый белү күнекмәләре.

Хикәяне аңлап сөйли белү күнекмәләре.

Сорауларга төгәл җавап бирү.

Дөрес итеп уку

Сорауларга җавап бирә белү.

02.05

31

Гаилә турында. Г.Тукай “Безнең гаилә”, Г.Мөхәммәтшин хикәясе.

1

Сорауларга җавап бирә белү, әсәрне сөйли белү күнекмәләре.

Шигырьне ятлау

Гаилә өе төзү

Гаилә әгъзаларын белү

09.05

32

Г.Гыйлманов “Дәү әнием” шигыре, Ф.Шәфигуллин “Төгәллек” хикәясе,Г.Хөсәенов “Сораулар” хикәясе

1

Аңлап йөгерек укый белү күнекмәләре.

Дәү ӘНИГӘ бәяләмә бирү.

Дәү әнинең гаиләдәге урынын күрсәтү.

Сорауларга төгәл җавап бирергә өйрәтү.

16.05

33

Яхшылык, дуслык турында. Р.Вәлиева “Дуслык”, Дәрдемәнд “Гали”, И. Туктар “Өлгер”, Л.Лерон “Супермалай” хикәясе, Ф. Яруллин “Хикмәтле сүз”,Ш.Галиев“Светофорның өч сүзе”.

1

Аңлап һәм сәнгатьле уку күнекмәләре.

Әсәрне аңлап уку.

Сорауларга җавап бирү.

Нәрсә ул-яхшылык?Нәрсә ул-дуслык?

23.05

1

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А._____

Протокол № _ от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию Хайрутдинова Л.А.._______

«31» августа 2016г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К.________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

по учебному предмету «Татарский язык» (русская группа, базовый уровень)

начального общего образования

1 «Б» класс

учитель

высшей квалификационной категории

Шаймарданова М.К.

Рассмотрено на заседании

педагогического совета

протокол № 1 от

«31» августа 2016 года

2016- 2017 учебный год

Рус төркеме өчен татар теле дәресләренә төзелгән

эш программасының паспорты

Сыйныфлар: 1

Укытучы: Шәймарданова М.К.

Сәгатьләр саны:

1 нче сыйныф - 99(атнага 3 сәгать).

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1 Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан 2011 нче елда бастырылган 1 — 11 нче сыйныфларда коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы (авторлары Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева)

2. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан төп гомуми белем бирү өчен бастырылган”Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы” Төзүче-авторлары: Р. З. Хәйдәрова, К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова Казан ,2013

3.2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

4. .Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

5.Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән“ Коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбиятын укыту программасы”на (1-11 нче сыйныфлар), ( авторлары Р.З.Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева Казан, “Мәгариф” нәшрияты, 2014 нче ел .Әлеге программа укытучыларга эш программаларын төзү өчен нигез булып тора: ул укыту предметының мәҗбүри өлешен билгели, һәм аның җирлегендә авторлар укыту эчтәлегенең вариатив өлешен сайлый алалар. Эш программаларында укытучылар эчтәлекне сайлауда, уку материалын өйрәнүгә сәгатьләр санын бүлү һәм аны өйрәнү эзлеклелеген билгеләүдә, шулай ук укучыларның төп компетенцияләрен формалаштыру юлларын ачыклауда үз юнәлешләрен тәкъдим итә алалар. Программа бердәм белем бирү киңлеген һәм шул ук вакытта альтернативлыкны саклап калу максатын күздә тота.

УКУ ПРЕДМЕТЫНА ГОМУМИ ХАРАКТЕРИСТИКА

Рус телендә сөйләшүче укучыларга татар телен дәүләт теле буларак укытуның төп максаты - телне аралашу чарасы буларак үзләштерүне тәэмин итү, көндәлек тормышта, полиэтник җәмгыятьтэ үзара аңлашу һәм хезмәттәшлек итү күнекмәләрен формалаштыру. Татар телен дәүләт теле буларак укыту укучыларны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, аларның аралашу культурасын формалаштыру чарасы, башка халыкларга карата хөрмәт хисе, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль күнекмәләр булдыру чарасы.

Рус телендә сөйләшүче 1- 4 нче сыйныфлары укучыларына татар теленнән белем бирүнең

максатлары:

-укучыларга татар теленең фонетик , лексик, грамматик нигезләре буенча гамәли белем бирү;

- балаларда телдән һәм язма сөйләм күнекмәләре булдыру; сөйләм эшчәнлеген барлык төрләре буенча күнекмәләр формалаштыру;

- укучыларның иҗади активлыгын арттыру, аларда татар телен өйрәнүгә омтылыш һәм кызыксыну тәрбияләү;

- балаларның рухи дөньясын баету, төрле милләт вәкилләре арасында телләрне өйрәнү аша бер-берсенә ихтирам һәм дуслык

хисе тәрбияләү;

бурычлары :

- өйрәнелгән материалга нигезләнгән татар сөйләмен укытучыдан яки башка укучылардан ишетеп аңлау;

- диалогик, монологик сөйләм күнекмәләрен формалаштыру;

- текстларны сәнгатьле итеп, аңлап укый белү күнекмәләрен булдыру;

- татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;

УКУ ПРЕДМЕТЫ ЭЧТӘЛЕГЕНЕҢ КЫЙММӘТЕНӘ ТӨШЕНҮ ТАСВИРЛАМАСЫ

Программаны үзләштерү нәтиҗәсендә, укучылар түбәндәгеләрне өйрәнә:

• Россия Федерациясендәге телләр һәм мәдәниятләрнең күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат ала, телнең милли үзаңны белдерүгә нигез булуын күзаллый;

• телнең милли мәдәни күренеш һәм аралашу чарасы булуына төшенә, рус теленең Россия Федерациясендә дәүләт теле буларак тоткан урынын һәм аның төрле милләтләр арасында аралашу чарасы булуын аңлый;

• укучыларда телдән һәм язма сөйләмне дөрес итеп төзүгә уңай караш тәрбияләнә, алар аны шәхеснең тәрбияле булу билгесе итеп кабул итә;

• татар телендә башлангыч орфоэпик, лексик һәм грамматик төшенчәләрне, сөйләм әдәбе кагыйдәләрен үзләштерә, аралашуның максат һәм бурычларыннан чыгып, тиешле тел берәмлекләреннән урынлы итеп файдалана белә;

• аралашу вакытында өйрәнелгән тел берәмлекләрен танып-белү һәм гамәли максатлардан чыгып файдалана.

Рус мәктәбендә укучы рус балаларына татар теле укыту түбәндәге нәтиҗәләргә китерә:

• Россия Федерациясе һәм аның төрле регионнарының тел һәм мәдәният ягыннан бердәм һәм күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат бирелә;

• укучылар телнең милли мәдәнияткә каравын, аның төп аралашу чарасы булуын аңлый;

• әдәби нормаларга туры килгән телдән һәм язма сөйләмгә ия булган кешегә уңай мөнәсәбәт тәрбияләнә, аның культуралы шәхес булуы аңлатыла;

• татар теленең орфоэпик, лексик, грамматик нормалары һәм сөйләм әдәбе турында башлангыч мәгълүмат бирелә, аралашу өчен кирәкле тел материалын сайлап кулланырга өйрәтә;

• татар теле буенча алган белемнәрне укучы танып-белү һәм аралашу өчен тиешенчә куллана белә.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ПЛАНЛАШТЫРЫЛГАН НӘТИҖӘЛӘРЕ

Укытуның шәхси нәтиҗәләре:

“ Татар теле” предметы буенча 1 - 4 сыйныфлары укучылары өчен программаны үзләштерү өчен шәхси нәтиҗәләре:

- татар теленең дәүләт теле буларак ролен аңлау;

- шәхесара һәм мәдәниара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру;

- татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру;

- әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау.

Укытуның метапредмет нәтиҗәләре:

Татар теле укыту, танып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йөртү, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә, шулай ук, реаль тормышта туган проблемаларны хәл итү өчен кирәк булган универсаль уку гамәлләрен (танып белү, регулятив, коммуникатив)формалаштыругахезмәт итә.

Танып белү нәтиҗәләре:

- фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;

- иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;

- объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;

- төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;

- тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.

Регулятив нәтиҗәләр:

- уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;

- эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;

- уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;

- билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;

- укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;

- ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;

- дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм алар белән дөрес эш итә белү;

- дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.

Коммуникатив нәтиҗәләр:

- әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;

- әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;

- аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

- парларда һәм күмәк эшли белү;

- мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару;

- әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.

Татар теленә өйрәтүнеңпредмет нәтиҗәләре:

1 нче сыйныф:

Сузык һәм тартык авазлар, аларның аермасы. Калын һәм нечкә сузыклар. Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны аерырга өйрәнү.

Татар һәм рус телләрендәге сузык һәм тартык авазларны чагыштырып, дөрес әйтә белү, транскрипция билгеләре белән таныштыру.

Сүзләрне иҗекләргә бүлү, иҗекләп икенче юлга күчерү. Иҗек калыпларына нигезләнгән уку кагыйдәләрен гамәли үзләштерү.

Озын һәм кыска сузыкларны сүзләрдә дөрес итеп әйтә белү.

Татар хәрефләренең кабул ителгән формаларын дөрес язу.

Сүз басымы. Сүзләрдә басымны дөрес кую.

Ялгызлык исемнәрен баш хәрефтән башлап язарга өйрәнү.

Матур һәм дөрес язу күнекмәләре булдыру.

Күчереп яза белү. Сүзлек диктантлары яза белү. Бәйрәмнәр белән котлап, котлау кәгазьләре язу

Исемнәрнең берлек һәм күплек саны.

Исемнәргә кем? нәрсә? сорауларын куя белү.

Исемнәрнең 1, 2 затта берлектә тартым белән төрләнеше белән таныштыру.

Исемнәрнең юнәлеш, чыгыш, урын-вакыт килешләре белән таныштыру.

Микъдар һәм тәртип саннары белән таныштыру (1-10 саннары).

Зат алмашлыкларын берлектә баш, иялек, юнәлеш килешләрендә сөйләмдә куллану белән таныштыру.

Бу күрсәтү алмашлыгын сөйләмдә куллану.

Кая? Кайда? Кайдан? сорауларына җавап бирә белү.

Ничә? Ничек?Нинди? сорауларына җавап бирә белү.

Хәзерге заман хикәя фигыльнең 1,2,3 зат формаларын берлектә сөйләмдә куллану.

Боерык фигыльнеңII затта берлек сан формасы белән таныштыру.

-мы/-ме, түгел, әле кисәкчәләрен сөйләмдә куллану.

Белән бәйлеген исем белән сөйләмдә куллану.

Һәм теркәгечен сөйләмдә куллану.

Сыйфат+исем төзелмәсен сөйләмдә куллану.

Сан+исем төзелмәсен сөйләмдә куллану.

заман хикәя фигыльне III зат берлек санда сөйләмдә куллану.

Татар һәм рус телләрендә җөмләдәге сүз тәртибе белән таныштыру.

Иртәгә эшлим конструкциясе белән таныштыру.

Сүз басымы. Аны дөрес куя белүгә ирешү, рус сүзләре белән чагыштырып күрсәтү. Басымлы иҗекләрне һәм сүзләрне дөрес уку һәм матур язу күнемәләрен гомумиләштерү.

Орфоэпик һәм орфографик яктан сөйләмне оештыру эшен тирәнәйтү. Күчереп яза белү. Сүзлек диктантлары яза белү. Әйтелеше белән язылышында аерма булган сүзләрне яза белү. Бәйрәмнәр белән котлап, котлау кәгазьләре язу. Укылган әсәр, тәкъдим ителгән сюжет яки рәсем буенча хикәя язу.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКУ ПЛАНЫНДАГЫ УРЫНЫ ТАСВИРЛАМАСЫ

“Татар теле” предметы Татарстан республикасының башлангыч гомуми белем бирү 2 нче модель базис уку планының “Филология” бүлегендә урын алган. Татар теле (база дәрәҗәсе).

Сәгатьләр саны:

1 нче сыйныф - 99 (атнага 3 сәгать).

Белем һәм күнекмәләрне тикшерү өчен түбәндәге эш төрләре кертелде:

1 нче сыйныф- күчереп язу-2, котлаулар язу-2, хат язу-1.

.

Укучылар эшчәнлегенә бәяләү критерийлары:

1нче сыйныф:

Билгесез уку системасы.

ПРЕДМЕТЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ

1 нче сыйныф:

Бүлекләр, темалар

Темага караган төп төшенчәләр

Прогр.

1.

Әйдәгез танышабыз

11

Татар телен өйрәнүнең әһәмиятен аңлату, дәреслек белән танышу, -мы/-ме сорау кушымчаларын өйрәнү, кайда соравына җавап бирү,; кире кага, раслый белү; бер-береңнең яшен сорый белү.1-10 га кадәр саннар .

2

Урман дусларыбыз

4

Татарстан җирлегендә яшәүче кыргый хайван исемнәрен атый белү, аларның санын әйтә белү, кайда яши? Кайда сораулары һәм аларга өйрәнелгән сүзләр белән җавап бирә белү.Исемнәрне күплек санда куллана белү.А,ә, о,ө, ,ү хәрефләре һәм алар белдергән авазлар белән танышу, аларны язу.

3

Спорт бәйрәме

8

Иптәшеңә командалар бирә белү. Спорт бәйрәмендә нишләгәнеңне әйтә белү. Дустыңны уйнарга чакыра, кем белән уйнаганыңны әйтә белү. Н, ң, и, ы,у, ү,т, л, к хәрефләре һәм алар белдергән авазлар белән танышу, аларны язу. Калын һәм нечкә сузык авазлар белән танышу. Нишлисең? соравына җавап бирү.

4

Без мәктәптә

5

Уку-язу әсбапларының исемнәрен, санын әйтә белү, үзеңә кирәк әйберне сорап ала белү. М,с, р хәрефләре, алар белдергән авазлар белән танышу, аларны уку, язу. Мин, син, ул алмашлыкларын сөйләмгә кертү. Ничек? Кайда? сорауларына җавап бирү

5

Йорт хайваннары һәм кошлары

9

В, г, д, з, б, п,э, й, е хәрефләре, алар белән белдерелгән авазлар белән танышу, боерык фигыль формасын, хәзерге заман хикәя фигыльнең 1-3 зат берлек сан формасын куллану. Кая? Кайда? Кайдан? сорауларына җавап бирү, исемнәрнең берлек санда тартым төрләнеше белән танышу

6

Бакчада

8

Ж, җ, ш, щ, ч хәрефләре, алар белән белдерелгән авазлар белән танышу. Яшелчә, җиләк- җимеш исемнәрен, санын ,тәмен әйтә белү.Исемнәрне күплек санда куллану. Фигыльләрне юклык формасында куллану

7

Кыш

11

Х, һ, ф, ц, ю,ь, ъ хәрефләре, алар белдергән авазлар, татар алфавиты белән танышу. Яңгырау һәм саңгырау авазлар төшенчәсен бирү. Уенга чакыра белү, бәйрәмгә чакыру кәгазе яза белү, кышкы көнне тасвирлый белү, фикереңне кире кага һәм раслый белү, бергә уйнауны планлаштыра белү. Нинди? Нишли? Сорауларына җавап

8

Сәламәт бул

8

Тән әгъзаларын әйтә белү, авыру кешенең хәлен белешергә өйрәнү; авыруның хәлен сорау, аңа киңәш бирү.

9

Безнең гаилә

8

Гаилә әгъзаларының исемнәрен атый, үз гаиләсе турында сөйли, иптәшеңнең гаиләсе турында сорвй белү.

Яз билгеләре турында сөйли , ел фасылларын сурәтли , 8нче Март бәйрәме белән котлый белү, өй эшләрендә булышу турында сөйли белү, эш куша белү.Син алмашлыгын төшем килешендә куллануны үзләштерү

10

Татар халык ашлары

6

Татар халык ашларының исемнәрен, ризыкларның тәмле булуын, нинди ризыклар яратканыңны, нинди ризык кирәк икәнен, нәрсә белән чәй эчкәнеңне әйтә белү. Кунакларны каршы ала, аларны табынга чакыра белү. Туган көн турында сөйли, туган көн белән котлый белү.Ашарга, чәй эчәргә чакыра белү. Хат яза белү, хәзерге заман хикәя фигыльләрне I, II, III затларда куллана белү.

11

Кибеттә

9

Ашамлыклар исемнәрен,нәрсә ашаганыңны, эчкәнеңне әйтә, кибеттә сатып ала белү. Савыт-саба исемнәрен дөрес әйтә белү. Киемнәрнең исемен, төсен, нинди кием кигәнеңне әйтә белү, сыйфатларны сөйләмгә кертү.

12

Без шәһәрдә яшибез

7

Үз шәһәрең турында, гаиләң турында сөйли белү, Татарстан шәһәрләрен атый белү.

13

Җәй

5

Җәйге табигать, җәйге ял турында, сабантуй турында сөйли белү.

Барлыгы

99

УКЫТУ ПРОЦЕССЫН ОЕШТЫРУНЫҢ МАТЕРИАЛЬ-ТЕХНИК ТӘЭМИН ИТЕЛЕШЕ

Программалар::

Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1 — 11 нче сыйныфлар)” Казан-2014

ТР Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан рөхсәт ителгән «Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы”(1 -11 нче сыйныфлар) / Төз. Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. – Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2011

Методик әдәбият:

1..А.Ш.Асадуллин, Р.А.Юсупов «Рус телле балаларга татар телен укыту методикасы нигезләре» Казан, «Мәгариф» нәшрияты, 2006

2. Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 1, 2 , 3, 4 нче сыйныф, укытучы өчен кулланмалар, Казан “Татармультфильм», 2013

3.А.Н.Газизова, Башлангыч сыйныфлар өчен диктантлар җыентыгы (рус телендә сөйләшүче балалар өчен), Казан, “Яңалиф” нәшрияты, 2007

4Р.З.Хайдарова «Научно-педагогические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан» Набережные Челны,2006

5 Ф.Ф.Харисов «Татар теленчит тел буларак өйрәтүнең фәнни-методик нигезләре» Казан, “Мәгариф”, 2002.

6. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф»журналлары, “Ачык дәрес” газетасы

7. “Салават күпере” журналлы

8. Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, 2013

9. Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. Татарский язык в таблицах. Яр Чаллы.

Интернет-ресурслар:

Татарский интернет портал. http://www.tatarlar.narod.ru/

Татарская электронная библиотека. http://www.kitap.net.ru/

Татар әдипләре. http://www.adiplar.ru/

Татар телне өйрәнүчеләргә / www.nowa.cc/showthread.ru

Гаилә, өйдә булышу

Яз

Дәрес темасы

Сә-гать

саны

Дәрес тибы

Өйрәнелергә тиешле грамматик материал

Көтелгән нәтиҗә

Үткәрү

вакыты

Искәрмә

метапредмет

предмет

шәхси

план

факт

Әйдәгез, танышабыз! (12 сәгать)

1.

Әйдәгез, танышабыз!

1

ЛКФ

Әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра белү, таныша белү күнекмәләрен формалаштыру.

Ихтыяр көче, активлык сәләтләрен үстерү, фикерләргә өйрәнү,аралашу калыбын төзи белү

Әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра белү, таныша белү

Әхлакый кагыйдәләрдә ориентлаша белү

01.09

2.

Синең исемең ничек? соравы.

1

ЛГКФ

Әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра белү, таныша белү күнекмәләрен формалаштыру.

Уку хезмәтендә үзенә кечкенә генә максат куя белү,төп мәгълүматны аера белү

Хәерле көн! Хәерле иртә!

Сау булыгыз!

Әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра белү, таныша белү

Татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

05.09

3.

Бу кем? Бу нәрсә? сораулары

1

ГКФ

Бу кем? Бу нәрсә? сораулары аша кирәкле информацияне ала белү күнекмәләрен формалаштыру

Дәрескә кирәкле уку- язу әсбапларын әзерләргә өйрәнү

Дәреслек белән эш итә белүБу кем? Бу нәрсә? сораулары аша кирәкле информацияне ала белү

Татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

07.09

4.

Сорау белдерүче кисәкчәләр –мы/-ме

1

ГКФ

Кире кага һәм раслый белү. Әңгәмәдәшеңнең хәлен сорый белү күнекмәләрен формалаштыру

Уку –язу әсбаплары белән дөрес эш итә белү;төп фикерне аера белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләүКире кага һәм раслый белү. Әңгәмәдәшеңнең хәлен сорый белү

Татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

08.09

5.

Хәлләр ничек? Рәхмәт, яхшы конструкцияләре.

1

ЛКФ

Әңгәмәдәшеңнең хәлен сорый белү күнекмәләрен формалаштыру

Уку –язу әсбаплары белән дөрес эш итә белү;төп фикерне аера белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләүӘңгәмәдәшеңнең хәлен сорый белү

Әхлакый кагыйдәләрдә ориентлаша белү, аларны үтәү мәҗбүрилеген аңлау

12.09

14.09

Корбан бәйршм

6.

Бу нинди шәһәр? соравы

1

ЛГКФ

Бу нинди шәһәр? соравын куя, аңа җавап бирә белү күнекмәләрен формалаштыру

Уку –язу әсбаплары белән дөрес эш итә белү;төп фикерне аера белү

Бу нинди шәһәр? соравын куя, аңа җавап бирә белү

Бу Казанмы?

Юк,бу Казан түгел,бу-Әлмәт.

Шәхесара, мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

14.09

14.09

7.

Урын-вакыт килеше.

1

ЛГКФ

Урын-вакыт килеше һәм аның сорау-лары белән таныштыру.Шәһәрдә,

авылда сүзләрен кулланышка кертү.

Үзеңнең кайда яшәвең турында хәбәр итә белү күнекмәләрен формалаштыру

Уку хезмәтендә үзенә кечкенә генә максат куя белү,төп мәгълүматны аера белү

Галя шәһәрдә яши. Оля авылда яши. Ул Чаллыда яши.

Үзеңнең кайда яшәвең турында хәбәр итә белү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

15.09

8.

Син кайда яшисең? соравы.

1

ЛГКФ

Әңгәмәдәшеңнең яшәү урынын сорый һәм үзеңнең кайда яшәвең турында хәбәр итә белү күнекмәләрен формалаштыру

Әңгәмәдәшеңнең яшәү урынын сорый һәм үзеңнең кайда яшәвең турында хәбәр итә белү

Дәреслек белән эш итә белүӘңгәмәдәшеңнең яшәү урынын сорый һәм үзеңнең кайда яшәвең турында хәбәр итә белү

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

19.09

9

Син кайда яшисең? соравын кабатлау.

1

ЛГКК

Әңгәмәдәшеңнең яшәү урынын сорый һәм үзеңнең кайда яшәвең турында хәбәр итә белү күнекмәләрен камилләштерү

Уку –язу әсбаплары белән дөрес эш итә белү;төп фикерне аера белү

Мин Алабугадаяшим. Мин Та-тарстанда яшим. Кем Чал-лыда яши? Галя шәһәрдә яши. Әңгәмәдә-шеңнең яшәү урынын со-рый һәм үзеңнең кайда яшә-вең турында хәбәр итә белү

Яшәгән урынына хөрмәт хисе булдыру

21.09

10

Микъдар саннары .

1

ЛГКФ

Микъдар саннары белән таныштыру,

кулланышка кертү.Бер-береңнең яшен, ничәнче сыйныфта укуын сорый һәм җавап бирә белү күнекмәләрен формалаштыру

Фикерләүне үстерү;алган белемне чынбарлык белән бәйли белү.Саный белъ

Дәреслек белән эш итә белүБер-береңнең яшен, ничәнче сыйныфта укуын сорый һәм җавап бирә белү

Бер-берләренә карата игътибарлы булырга өйрәнү

22.09

.

22.09

11

Сиңа ничә яшь? соравы .

1

Д/МС

Өйрәнелгән барлык конструкция-ләрне яңа дидактик материаллар, уеннар, ситуатив һәм ишетеп аңлау күнегүләре аша кабатлау.Ничәнче сыйныфта укуыңны әйтә белү

Логик фикерләүне үстерү, сәбәп – нәтиҗә бәйләнешләрен таба белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү Дәреслек белән эш итә белүНичәнче сыйныфта укуыңны әйтә белү

Бер-берләренә карата игътибарлы булырга өйрәнү

26.09

26.09

12.

”Әйдәгез,таныша-

быз”темасын кабатлау

1

ЛКК

Өйрәнгән лексик берәмлекләрне актив куллана белү күнекмәләрен камилләштерү

Фикерләүне үстерү;алган белемне чынбарлык белән бәйли белү

Ничәнче сыйныфта укуыңны әйтә белү.Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Шәхесара, мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

28.09

28.09

Урман дусларыбыз (7 сәгать)

13.

Татар хәрефләренә кереш.

1

ЛГКФ

Татар хәрефләре белән таныштыру. Урман дусларыбызның исемнәрен

кулланышка кертү.

Хәрефләрне классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгели белү

Урман дусларыбызның исемнәрен әйтә белү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

29.09

29.09

14.

Сузыклар һәм тартыклар.

1

ЛГКФ

Сузыклар һәм тартыклар бүленеше белән таныштыру.Кыргый хайван исемнәрен атый белү,сөйләмдә формалаштыру.

Кыргый хайваннарның исемнә Сорауга җавап бирү рен атый белү,

Хәрефләрне классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

03.10

03.10

15.

Ә ә хәрефе һәм авазы..

1

ЛГКФ

Әә авазы һәм хәрефе белән таныштыру.Бер-береңне чакыра белү күнекмәләрен формалаштыру

Әә авазы һәм хәрефе белән таныштыру.Бер-береңне чакыра белү

Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану. Чагыштыру өчен уртак билгеләрне таба белү.

Әхлаклылык кагвйдәләрен саклый белү

05.10

16.

Кайда яши? соравы.

1

ЛГКФ

Кайда яши? соравын сөйләмдә формалаштыру

Татарстанда нинди

хайваннар яши?соравына җавап бирә белү

Фикерләүне үстерү;алган белемне чынбарлык белән бәйли бел

Сөйләм кагыйдәләрен саклый белү

06.10

17.

Нинди? соравы.

1

ЛГКФ

Нинди? соравы белән танышты-ру,сөйләмгә кертү.Татарстанда яшәмәүче хайваннар белән таныштыру.Хайваннарның кайда яшәгәнен әйтә, аларны сурәтли белү күнекмәләрен формалаштыру

Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру; Хайваннарның кайда яшәгәнен әйтә, аларны сурәтли белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану. төп фикерне аера белү, дәреслек белән эшләү кагыйдәләрен белү

Хайваннарга карата мәрхәмәтле булырга өйрәнү

10.10

18

Кем? соравы.

1

ЛГКК

Кем?соравын ныгыту;“Төремкәй” әкияте белән таныштыру;Әкиятнең эчтәлеген искә төшерү.

Әкиятнең эчтәлеген аңлый белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Сәнгатьле сөйләм кагыйдәләренә өйрәнү, рәсе буенча сөйләү күнекмәләрен булдыру

Дөрес, матур сөйли белү

12.10

19

Күплек сан формасы.

1

ЛГКФ

Күплек сан формасы белән таныш-тыру,сөйләмдә формалаштыру.

“Төремкәй” әкиятен кабатлау, ныгыту.

Әкиятнең эчтәлеген аңлый белү

Системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү. Фикерләүне үстерү;алган белемне чынбарлык белән бәйли белү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

13.10

20.

Нишли?соравы.

1

ГКК

Нишли? соравына җавап бирә белү күнекмәләренкамил.-рү;

өйрәнелгән фиг-нең күплек формасы белән таныштыру

Нишли?соравынаҗавапбирәбелү

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

17.10

21.

Боерык фигыль.

1

ГКФ

Иптәшеңә командалар бирә белү күнекмәләрен формалаштыру

Боерык фигыльне дөрес куллана белү ;Иптәшеңә командалар бирә белү

. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

19.10

22.

Боерык фигыльнең 2нче зат берлек сан формасы

1

ГКФ

Әле кисәкчәсен боерык фигыльнең II зат берлек сан формасы белән куллану күнекмәләрен формалаштыру

Боерык фигыльнең

II зат берлек сан формасын куллана белү

Дәреслек белән эш итә белү Логик фикер йөртү сәләтен үстерү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

24.10

24.10

23.

Уу хәрефе һәм авазы.

1

ЛГКФ

Уу хәрефе һәм авазы белән таныштыру.Хайваннарны, кешеләрне характерлый белү күнекмәләре формалаштыру.

Хайваннарны, кешеләрне характерлый белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

26.10

24.

Сузыклар.

1

ЛГКК

Сузыклар белән таныштыру,сөйләмдә камил.-рү.

Спорт төрләре белән таныштыру.

Узган дәрес сөйләмен дөрес куллана белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

27.10

25.

Нишлисең?соравы.

1

ЛГКФ

Нишлисең?соравы һәм Үү хәрефе, авазы белән таныштыру.

Хайваннарны, кешеләрне харак-терлый белү күнекм. камил.-рү

Хайваннарны, кешеләрне характерлый белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

07.11

07.11

26.

Уйный фигыленең I, II затларда төрләнеше

1

ГКФ

Уйный фигыленең I, II затларда төрләнеше белән таныштыру,

сөйләмдә формалаштыру

Син кем белән уйныйсың?

Мин Алсу белән уйныйм.

Кем белән уйнавыңны әйтә белү

Логик фикер йөртү сәләтен үстерү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

09.11

09.11

27.

Кем белән уйныйсың? соравы.

1

Д/МС

Кем белән уйныйсың? соравын әйтә, аңа җавап бирә белү күнекмәләрен формалаштыру

Кем белән уйныйсың?

Мин Акбай белән уйныйм.

Кем белән уйнавыңны әйтә белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

10.11

28.

Кк хәрефе һәм авазы.

1

ГКФ

Кк хәрефе һәм авазы белән таныштыру.

[к] авазын дөрес әйтә белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

14.11

29.

Тәртип саннары

1

ГКФ

Тәртип саннарын сөйләмдә куллану белән таныштыру; Предметларның санын әйтә белү күнекмәләре камил.-рү

Марат беренче килә.

Мин беренче партада утырам. Тәртип саннарын сөйләмдә куллана белү

Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

16.11

Мәктәптә (5 сәгать)

07.10.

30.

Бу нәрсә?соравын кабатлау.

1

ЛКФ

Бу нәрсә? соравын камилләштерү.

Уку-язу әсбапларының исемнәре белән таныштыру, аларның санын әйтә белү. Үзеңә кирәк әйберне сорап ала белү күнекмәләре булдыру

Уку-язу әсбапларының исемнәрен, аларның санын әйтә белү. Үзеңә кирәк әйберне сорап ала белү

Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү

Әхлакый кагыйдәләрдә ориентлаша белү

17.11

Татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

31

Исемнәрнең күплек саны.

1

ЛГКФ

Исемнәрнең күплек сан формасы белән таныштыру ,кулланышка кертү.Төсләр белән таныштыру.

Миңа дәфтәр кирәк. Сиңа дәфтәр кирәкме?

Үзеңә кирәк әйберне сорап ала белү.Исемнәрнең күплек сан формасын куллана белү

Дәреслек белән эш итә белү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

21.11

32

Татар теле дәресе конструкциясе.

1

ЛКК

Татар теле дәресе конструкциясе

белән таныштыру; сөйләмгә кертү.

Әйбернең кирәк һәм кирәк түгеллеге турында хәбәр итү күнекмәләрен камил.-рү

Әйбернең кирәк һәм киәк түгеллеге турында хәбәр итә белү

Логик фикер йөртү сәләтен үстерү. ) Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү

Шәхесара, мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру

23.11

33

Ничек?соравы.

1

ЛГКФ

Ничек?соравы белән таныштыру.

Үзеңнең һәм иптәшеңнең ничек укы-ганын әйтә белергә өйрәнү.Ярдәм сорый белүне, эш куша белүне һәм эшне планлаштыра белүне форма-ру.

Үзеңнең һәм иптәшеңнең ничек укыганын әйтә белү;

Ярдәм сорый белү. Эш куша белү

Дәреслек белән эш итә белү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

24.11

34

Кайда? соравы .

1

ГКФ

Кайда? соравын сөйләмдә ныгыту.

Предметларның урынын, санын

әйтә белү күнекмәләрен формалаштыру

Китап кайда?

Предметларның урынын, санын

әйтә белү

Логик фикер йөртү сәләтен үстерү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

28.11

Йорт хайваннары һәм кошлары (10 сәгать)

17.10.

35.

Бу күрсәтү алмашлыгы.

1

ЛГКФ

Бу күрсәтү алмашлыгы белән таныштыру, сөйләмдә формалаш-

тыру;Яшәү урыныңны әйтә белер-гә өйрәнү.Йорт хайваннарының һәм кошларының исемнәрен әйтә белергә өйрәнү

Яшәү урыныңны әйтә белү. Йорт хайваннарының һәм кошларының исемнәрен әйтә белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

30.11

36.

Вв хәрефе һәм ул белдергән авазлар.

1

ЛГКК

Вв хәрефе һәм ул белдергән авазлар белән таныштыру.

[w]авазын дөрес әйтә белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

01.12

37.

Гг хәрефе һәм ул белдергән авазалар

1

ЛГКК

Гг хәрефе һәм ул белдергән аваз-лар белән таныштыру.

Хушлашырга, кунакка чакыра белергә һәм кая барганыңны әйтә белү күнекмәләрен булдыру.

Хушлашу, кунакка чакыра белү;Кая барганыңны әйтә белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

05.12

38.

Кая? Кемгә? сораулары

1

ГКФ

Кая? кемгә? сораулары һәм аларга җавап бирүформасы белән таныштыру.Кая? кемгә? сораулары һәм, аларга җавап була-рак, исемнәрне юнәлеш килешен-дә куллануны формалаштыру.

Кая? кемгә? сораулары һәм аларга җавап бирә белү

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләүАвазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

07.12

39.

Дд хәрефе һәм авазы.

1

ГКФ

Дд хәрефе һәм авазы белән таныштыру,дөрес язу күнек.формал-у.Очрашканда хәл сораша белү күнекм.-н камил.

Очрашканда хәл сораша белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

08.12

40.

Кайдан? соравы

1

ГКФ

Кайдан? соравы белән таныштыру

күнекмәләрен формалаштыру.Зз авазы һәм хәрефе белән таныштыру.

Кайта сүзе белән таныштыру

Иптәшеңнең кайдан кайтканын сорый һәм үзеңнең кайдан кайтканыңны әйтә белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

12.12

41.

Кая ?Кайда?Кайдан?сорау-

лары

1

ГКФ

Кая ?Кайда?Кайдан?сорауларын сөйләмдә формалаштыру. Бб хәрефе һәм авазы белән таныш-тыру.Кая барганыңны, кайда торганыңны, кайдан кайтканыңны әйтә белү

Кая барганыңны, кайда торганыңны, кайдан кайтканыңны әйтә белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

14.12

42.

Пп хәрефе һәм авазы.

1

ГКК

Пп авазы һәм хәрефе белән таныштыру.Кая?Кайда?Кайдан?

сорауларын кабатлау.Кая барга-ныңны, кайда торганыңны, кайдан кайтканыңны әйтә белүне камил.-

Азат кайда? Почтада.

Ул нишли? Телеграмма яза.

Кая барганыңны, кайда торганыңны, кайдан кайтканыңны әйтә белү

Авазларны дөрес әйтә белергә өйрәтү. Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

15.12

43.

Исемнәрнең I-зат берлек сан тартым белән төрләнеше.

1

ГКФ

Исемнәрнең I-зат берлек санда тартым белән төрләнешен һәм кушымчаларың ялгану тәртибен формалаштыру. Ээ хәрефе һәм ул белдергән авазлар б-н тан.-у.

Предметның үзеңнеке булуын әйтә белү.

Минем куяным.

Минем этем.

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

19.12

44.

Йоклый фигыленең I, III затта төрләнеше.

1

ГКФ

Йй хәрефенең язылышы һәм укы-лышы белән тан.-у..Йоклый фигылен I, III затта дөрес кулла-ну күнекмәләрен формалаштыру

Әни, тыныч йокы!

Әти, хәерле иртә!

Йоклый фигылен I, III затта сөйл. куллана белү

Дәреслек белән эш итә белү Логик фикер йөртү сәләтен үстерү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

21.12

Бакчада (9 сәгать)

45.

Жж хәрефе һәм авазы

1

ЛКФ

Жж хәрефе б-н таныштыру.

Яшелчә исемнәрен, санын, аларның төсен, тәмен әйтә, аларны сорап ала белү күнекмәләрен формалаштыру.

Яшелчә исемнәрен, санын, аларның төсен, тәмен әйтә, аларны сорап ала белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

22.12

46

Җҗ хәрефе һәм авазы.

1

ДСҮ

Җҗ хәрефе һәм авазы б-н тан.-у.

Кирәк, кирәкми сүзләрен сөйләмдә

формалаштыру

Кирәк,кирәкми сүзләрен сөйләмдә куллануга ирешү

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

09.01

47

Нинди? соравын кабатлау.

1

ЛКК

Җҗ авазы һәм хәрефе белән таныштыру. Нинди? соравын кабатлау.Яшелчә исемнәрен, санын, аларның төсен, тәмен әйтә, аларны сорап ала белү

Яшелчә исемнәрен, санын, аларның төсен, тәмен әйтә, аларны сорап ала белү

Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау . Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

11.01

48

Ничек?соравын кабатлау.

1

ЛГКФ

Ничек?соравы белән камил.-рү.

Үзеңнең һәм иптәшеңнең ничек укыганын әйтә белергә,ярдәм сорый белергә һәм эш куша белергә өйрәнү. Эшне планлаштыра белү күнекмәләрен формалаштыру.

Үзеңнең һәм иптәшеңнең ничек укыганын әйтә белү;

Ярдәм сорый белү. Эш куша белү. Эшне планлаштыра белү.

Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү. Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

12.01

49.

Калын һәм нечкә сузыклар.

1

ЛГКФ

Калын һәм нечкә сузыкларны сөйләмдә формалаштыру.

“Шалкан”әкиятенең эчтәлеге белән таныштыру.

Үсә,тарта,булыш

Әби, кил әле тизрәк,булыш! Ярдәм сорый белү.

Кушымчаларга карап сүзләрне төркемнәргә бүлә алу

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

16.01

50.

Щщ хәрефе һәм авазы.

1

ЛКФ

Щщ авазы һәм хәрефе

белән таныштыру.

Кибеттә сатып ала белү күнекмәләрен формалаштыру.

Кибеттә сатып ала белү

Чагыштыра,аера алу кебек фикерләү сәләтләрен үстерү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

18.01

51.

Чч хәрефе һәм авазы.

1

ЛГКК

Чч авазы һәм хәрефе белән таныштыру.Кая?Кайда?Кайдан?сорауларына җавап бирә белү күнекмәләрен камил.-рү

Кая?Кайда?Кайдан?сорауларына җавап бирә белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

19.01

52

Кем? Нәрсә? сорауларын кабатлау

1

ЛКК

Кем? нәрсә? сорауларына җавап бирә белү күнекмәләрен камил.-рү.

Кем? нәрсә? нишли? нинди? сорауларына җавап бирә белү

Дәреслек белән эш итә белү Кушымчаларга карап сүзләрне төркемнәргә бүлә алу

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

23.01

53

Нишли? Нинди? сорауларын кабатлау.

1

ЛКК

Д/МС

Нишли? Нинди? сорауларына җавап бирә белү күнекмәләрен камил.-рү.Хезмәтенә карап, герой-га бәя бирә белү күнекмәләрен ныгыту.

Хезмәтенә карап, геройга бәя бирә белү

Чагыштыра,аера алу кебек фикерләү сәләтләрен үстерү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

25.01

Кыш җитте (11 сәгать)

54

Хх хәрефе һәм авазы.

1

ЛГКФ

Хх хәрефе һәм авазы белән таныштыру.Кыш билгеләрен әйтә, кышкы уенга чакыра, көн нинди булуын сорый белү күнекмәләрен формалаштыру

Кыш билгеләрен әйтә, кышкы уенга чакыра, көн нинди булуын сорый белү.

Дәреслек белән эш итә белү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

26.01

55.

Чыга фигыленең I зат юклык формасы.

1

ГКФ

Чыга фигыленең I зат юклык формасы белән таныштыру.формалаштыру.

Әйдә, урамга чыгабыз!

Көн нинди?Көн салкын (җил исә).Кар явамы?

Юк, яумый. Көн нинди булуын сорый белү.

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

30.01

56.

Һһ хәрефе һәм авазы.

1

ГКФ

Һһ хәрефе һәм авазы белән таныштыру ;

Кыш бабай, Кар кызы исемнәрен сөйләмгә кертү.

Кыш бабай, Кар кызы исемнәрен әйтә белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

01.02

57

Минем чанам бар төзелмәсе

1

ЛГКФ

Минем чанам бар төзелмәсен лексикада формалаштыру.

Чана, чаңгы, тимераяк сүзләрен лексикага кертү.

Чаңгы ,чана,тимераяк,шуа

Синеңтимераягың бармы?

Юк, минем тимераягымюк.

Чана, чаңгы, тимераяк сүзләрен

куллана белү

Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

02.02

.

58

Фф хәрефе һәм авазы.

1

ЛГКф

Фф авазы һәм хәрефе белән таныштыру.

Фәнил, футбол уйнарга чык. Рөстәм, әйдә футбол уйныйбыз. Хәзер чыгам. Уенга чакыра белү

. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

06.02

59.

Цц хәрефе һәм авазы.

1

ЛГКФ

Цц авазы һәм хәрефе белән таныштыру.

Циркта бик күңелле. Аю бии.Йөгерек укый белү.

Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

08.02

60

Яя хәрефе һәм ул белдергән авазлар.

1

ЛГКФ

Яя хәрефе һәм ул белдергән авазлар белән таныштыру.

Бәйрәм белән котлый белүкүнекмәләрен формалаштыру.

Яңа ел бәйрәме белән

котлыйбыз! Бәйрәм белән котлый белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

09.02

61

Юю хәрефе һәм ул белдергән авазлар.

1

ЛГКФ

Юю хәрефе һәм ул белдергән авазлар белән таныштыру.

Бу юл кая бара?Бәйрәмгә барганыңны , бәйрәмнең кайда булганын әйтә белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

13.02

62

ь,ъ хәрефләре.

1

ЛГКФ

ь,ъ хәрефләре белән таныштыру.

Сиңа ничә яшь?Бер-береңнең яшен сорый белү

. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

15.02

63

Татар теленә хас авазларны кабатлау

1

Д/МС

Татар авазларын дөрес әйтә белү күнекмәләрен камилләштерү Тартык авазларны сөйләмдә ныгыту.

Татар авазларын дөрес әйтә белү

Гомумиләштерү, системалаштыру һәм нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

16.02

64.

Алфавит.

1

ГКК

Алфавит белән таныштыру;

Өйрәнгән лексик берәмлекләрне актив куллану.

Татар теленә хас авазларны дөрес әйтә белү

Сузык авазларның классификациясен искә төшерү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

20.02

Сәламәт бул!(8 сәгать)

65.

Бу нәрсә?соравын кабатлау.

1

ЛГКФ

Тән әгъзаларының исемнәре белән таныштыру. Бу нәрсә?соравын кабатлау

Бу - бармак. Минем башым. Тән әгъзаларының исемнәрен әйтә белү

Кушымчаларга карап сүзләрне төркемнәргә бүлә алу. Дәреслек белән эш итә белү

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

22.02

66

Авырта фигыленең юклык формасы.

1

ГКФ

Кай җирең авыртканын сорый, әйтә белү күнекмәләрен форма-лаштыру; авырта фигыленең юклык формасы белән таныштыру

Кай җирең авыртканын сорый, әйтә белү

Чагыштыра,аера алу кебек фикерләү сәләтләрен үстерү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

23.02

67

Исемнәрнең тартым белән төрләнеше.

1

ЛГКФ

Авыру кешенең хәлен белешергә өйрәтү. Исемнәрнең тартым белән төрләнешен аңлату.

Авыру кешенең хәлен сорый белү

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

27.02

68.

I-зат тартым кушымчасы

1

ГКФ

I-зат тартым кушымчасын сөй-ләмдә формалаштыру;Файдалы киңәшләрне куллана белү күнек-мәләрен формалаштыру.

Авыру кешенең хәлен сорый белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

01.03

69

II-зат тартым кушымчасы

1

ЛГКФ

II-зат тартым кушымчасын

сөйләмдә формалаштыру;

Шәхси гигиена предметлары белән таныштыру.

Синең сабының бармы? Минем сабыным бар. Шәхси гигиена предметларының исемнәрен әйтә белү

.Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

02.03

70

Боерык фигыль.

1

ЛКФ

Иптәшеңә сәламәт булу өчен киңәшләр бирә белү күнекмәләрен формалаштыру

Боерык фигыльне дөрес куллана белү ;

Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

06.03

71

Нәрсә белән?соравы.

1

ЛКФ

Нәрсә белән?соравы белән таныштыру.

Минем кулым чиста; минем кулым чиста түгел төзелмәләрен формалаштыру.

Олег, синең кулың чиста-мы?Әйе, минем кулым чиста. (Юк, минем кулым чиста түгел).Минем кулым чиста; минем кулым чиста түгел төзелмәләрен куллана белү.

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

08.03

72

Ничә ? Ничә сум? сораулары.

1

ЛКК

Ничә ? Ничә сум? сорауларын кабатлау.

Кибеттә кирәк әйберләрне сорый белү күнекмәләрен камил.-рү.

Әйтегез әле, сабын ничә сум тора? Миңа сабын бирегез әле. Кибеттә кирәк әйберләрне сорый белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

09.03

Безнең гаилә(7 сәгать)

1

73

Транскрипция билгеләре.

1

ГКФ

Транскрипция билгеләре белән танышу,формал.-у.

Гаилә әгъзаларының исемнәрен атый, үз гаиләң турында сөйли белү, иптәшеңнең гаиләсе турында сорый белү күнекмәләрен формалаштыру

Гаилә әгъзаларының исемнәрен атый, үз гаиләң турында сөйли белү, иптәшеңнең гаиләсе турында сорый белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

13.03

74

Нишлисең? соравы.

1

ЛКФ

Нишлисең? соравын һәм аңа җавап формасын формалаштыру.

Әни ,син нишлисең?

Апа,син аш пешерәсеңме? Гаилә әгъзаларының нишләгәнен әйтә белү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

15.03

75

Сыйфат-исем төзелмәсе.

1

ЛКФ

Сыйфат-исем төзелмәләре кулла-нып яз билгеләре турында сөйли белү күнекмәләрен формалаштыру

Яз билгеләре турында сөйли белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

16.03

76

Сүз басымы.

1

ЛГКФ

Сүз басымы турында“Яз җитә” шигыре аша аңлату.Аңлап һәм сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү.

Аңлап һәм сәнгатьле укый белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

30.03

77

Сүзтезмә һәм җөмлә.

ЛГКФ

Сүзтезмә һәм җөмлә турында төшенчә бирү,ныгыту.

Ел фасылларын сурәтли белү күнекмәләрен формалаштыру.

Ел фасылларын сурәтли белү

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

03.04

78

Кемгә?соравы.

1

ГКК

Кемгә?соравы белән ныгыту,

камил-.рү.Кушымчаларның ялгану тәртибен аңлату.

Саша,син кемгә бүләк бирәсең? Кемгә?соравына җавап бирә белү

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

05.04

79

Кемне?Нәрсәне? сораулары.

1

ЛГКФ

Төшем килеше белән таныштыру,

ныгыту.8 нче Март бәйрәме белән котлый белү. Бәйрәмгә чакыру кәгазе яза белү күнекмәләре формалаштыру.

8 нче Март бәйрәме белән котлый белү.

Бәйрәмгә чакыру кәгазе яза белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

06.04

Татар халык ашлары(4 сәгать)

80

Сүз,аның лексик мәгънәсе.

1

ЛГКФ

Сүз,аның лексик мәгънәсе б-н таныштыру.Татар халык ашларының исемнәрен әйтә, ризыкларның тәмле булуын әйтә белү күнекмәләрен камил.-рү.

татар халык ашларының исемнәрен әйтә, ризыкларның тәмле булуын әйтә белү

Үз фикерләрен дәлилләп белдерергә өйрәтү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

10.04

81

Зат алмашлыклары.

1

ГКК

Мин , без алмашлыкларының сөйләмдә кулланышын камил.-рү.

Мин гөбәдия (өчпочмак) яратам.Без бәлеш яратабыз. Мин , без алмашлыкларын сөйләмдә куллана белү

. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

12.04

82

-мы/-ме сорау кисәкчәләрен кабатлау

1

ГКК

мы/-ме сорау кисәкчәләрен кулланып мәгълүмат ала белү күнекмәләрен камилләштерү

мы/-ме сорау кисәкчәләрен кулланып мәгълүмат ала белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

13.04

83

Хикәя, сорау, өндәү җөмләләр.

1

ГКФ

Хикәя ,сорау,өндәү җөмләләр турында төшенчә бирү,ныгыту.

“Туган көн” шигыре өст.эш;

Хикәя ,сорау,өндәү җөмләләр турында төшенчә бирә белү

Үз фикерләрен дәлилләп белдерергә өйрәтү.Коля, син җырлыйсыңмы

Аңлап сәнгатьле укый белү

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

17.04

Кибеттә (6 сәгать)

84

Сүз.Сүзләрне иҗекләргә бүлү.

ЛГКФ

Сүз.Сүзләрне иҗекләргә бүлү турында төшенчә бирү,ныгыту.

Азык-төлек исемнәрен,нәрсә ашаганыңны, эчкәнеңне әйтә белү күнекмәләрен формалаштыру.

Сүз.Сүзләрне иҗекләргә бүлү турында төшенчә бирү,ныгыту.

Азык-төлек исемнәрен,нәрсә ашаганыңны, эчкәнеңне әйтә белү күнекмәләрен формалаштыру

Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү, Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

19.04

85

Хикәя фигыльнен I, II, III затберлек саны.

1

ЛГКФ

Эч, аша фигыльләрен I, II, III затта берлек санда куллана белү күнекмәләрен формалаштыру.

Эч, аша фигыльләрен I, II, III затта берлек санда куллана белү күнекмәләрен формалаштыру.

Үз фикерләрен дәлилләп белдерергә өйрәтү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

20.04

86

Беләнбәйлеге

1

ЛГКФ

Беләнбәйлеге турында төшенчә бирү,ныгыту ;Мин пычак белән ипи кисәм; Мин кашык белән аш ашыйм --төзелмәләрен сөйләмдә куллана белүне формалаштыру

Беләнбәйлеге турында төшенчә бирү,ныгыту ;Мин пычак белән ипи кисәм; Мин кашык белән аш ашыйм --төзелмәләрен сөйләмдә куллана белүне формалаштыру

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

24.04

87

Сан –исем төзелмәсе.

1

ЛГКФ

Сан –исем төзелмәсе турында төшенчә бирү,сөйләмдә формал-у;

Савыт-саба исемнәрен сөйләмдә камил.-рү. Б.Рәхмәтнең“Аш вакыты” шигыренаңлап сәнгатьле уку күнекмәләрен камил.-рү

Сан –исем төзелмәсе турында төшенчә бирү,сөйләмдә формал-у;

Савыт-саба исемнәрен сөйләмдә камил.-рү. Б.Рәхмәтнең“Аш вакыты” шигыренаңлап сәнгатьле уку күнекмәләрен камил.-рү

Савыт-саба исемнәрен сөйләмдә дөрес куллана белү

26.04

Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

88

Исемнең зат-сан белән төрләнеше.

1

ЛГКФ

Исемнең зат-сан белән төрләне-шен сөйләмдә формалаштыру.

Ничә?Ничә сум?сорауларын куя белүне ками.-рү.

Зат-сан белән төрләнешне сөйләмдә дөрес куллана белү;

Ничә?Ничә сум?сорауларын куя белү

Үз фикерләрен дәлилләп белдерергә өйрәтү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

27.04

89

Исемнәрнең берлек һәм күплек саны.

1

ЛГКК

Исемнәрнең берлек һәм күплек санын камил.-рү.Аңлап һәм сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү.

Исемнәрнең берлек һәм күплек санын сөйләмдә дөрес куллана белү

Үз фикерләрен дәлилләп белдерергә өйрәтү. . Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

03.05

Без шәһәрдә яшибез (4 сәгать)

90

Кая барасың?соравы.

1

ЛГКК

Кая барасың?соравын сөйләмдә камилләштерү.

Зат-сан белән төрләнешне сөйләмдә дөрес куллана белү;

Ничә?Ничә сум?сорауларын куя белү

Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү

Нинди транспортта барганыңны әйтә белү

04.05

91

Исемнәрнең юнәлеш,чыгыш килеше.

1

ГКК

Исемнәрнеюнәлеш,чыгыш килешендә куллануны камил.-рү

Исемнәрнең берлек һәм күплек санын сөйләмдә дөрес куллана белү

Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү.

Исемнәрнеюнәлеш,чыгыш килешендә куллана белү

08.05

92

Исемнәрнеңурын-вакыт килеше.

1

ГКК

Исемнәрнеурын-вакыт килешендә куллануны камил.-рү

Исемнәрнеурын-вакыт килешендә дөрес куллана белү

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү.

Укучыларда үзара килешеп эшләү сыйфатлары тәрбияләү

10.05

93

Кайда? соравын кабатлау.

1

ГКК

Кайда? соравына җавап бирә белү күнекмәләрен камилләштерү;

Нинди транспортта барганыңны әйтә белү

Ниндитранспорттабарганыңныәйтәбелү

. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Сөйләмдә дөрес куллану. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Балаларга әдәп кагыйдәләрен өйрәтү

11.05

Җәй җитә(6 сәгать)

1

94.

Сүзләрне иҗекләп икенче юлга күчерү.

1

ЛГКФ

Сүзләрне иҗекләп икенче юлга күчерү күнекмәләрен ныгыту; Г.Тукай ”Бала белән Күбәләк”

шигырен аңлап сәнгатьле укый белү күнекмәләрен формалаш-ру.

Җәй көне авыл бик матур.

Җиләкләр, чәчәкләр үсә.

Җиләк җыям, балык тотам.

Җәй турында сөйли белү

Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

15.05

95.

Иҗек.Иҗек калыплары.

1

ГКФ

Иҗек калыплары белән танышты-ру; Җәй турында сөйли белү күнекмәләрен формалаштыру.

Җәй турында сөйли белү

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Телләр өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү

17.05

96

Предметны белдерүче сүзләр.

1

ЛКФ

Предметны белдерүче сүзләрне сөйләмдә кулланабелүне формалаштыру;Сабантуй турында сөйли белү.

Сабантуйда атлар чабыша,

чүлмәк ваталар, бииләр,җыр-лыйлар. Сабантуй турында сөйли белү.

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

18.05

97

Һәм теркәгече.

1

ЛГКФ

Һәм теркәгече турында төшенчә бирү,ныгыту;

Аваз һәм хәрефләрне өйрәнүне ныгыту;камил.-рү.

Һәм теркәгечен сөйләмдә куллана белү.

Аваз һәм хәрефләрне дөрес итеп атый белү

Сүз ясау күнекмәләрен булдыру. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү.

Телгә хөрмәт, аны тирәнтен өйрәнүгә омтылыш тәрбияләү

22.05

98

Фигыль формалары.

1

ГКК

Фигыль формаларын камил.-рү.

Фигыль формаларын сөйләмдә куллана белү

Бер – береңне хөрмәт итү; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.

24.05

Чагыштыра,нәтиҗә ясау кебек фикерләү сәләтләрен үстерү

99

Сабантуй.

1

Д/МС

“Сабантуй – күңелле бәйрәм” текстын аңлап һәм сәнгатьле

уку күнекмәләрен үстерү. Узган дәресләр лексикасын

камилләштерү.

Дустым, әйдә Сабантуйга барабыз!Син бәйрәмдә ниш-лисең? .Дусларны Сабантуй бәйрә-менә чакыра белү; бәйрәмдә нишләгәнеңне әйтә белү

Чагыштыра,нәтиҗә ясау кебек фикерләү сәләтләрен үстерү

Татар халкының гореф –гадәт , бәйрәмнәренә карата хөрмәт хисе тәрбияләү

25.05

1

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдимнова Л.А.________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию Хайрутдинова Л.А.________

«31» августа 2016 г.

Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

начального ного общего образования

по предмету

литературное чтение на татарском языке(татарская группа,базовый уровень)

2 «Б» класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова Мавлузя Касимовнана

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г.

2016 год

1. 2 нче сыйныфның татар төркемнәре өчен әдәби уку дәресләренә төзелгән эш программасы

паспорты

Сыйныф – 2

Укытучы – Шәймарданова Мәүлүзә Касыйм кызы

Сәгатьләр саны:

II сыйныф – 2 сәгать – 68 сәгать;

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

-ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программалары (татар балалары өчен), 1-11 нче сыйныфлар» (Казан. Татарстан китап нәшрияты. 2011 ел),

• ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы сайтында бирелгән“Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле: үрнәк гомуми программасына (V – 1Х сыйныфлар)” (Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова, Г.Р.Шакирова. К а з а н . 2013 ел),

-2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

-.Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

-Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

2.Аңлатма язуы

Укыту предметына гомуми характеристика

«Татарстан Республикасы халыклары телләре турында»гы Закон нигезендә федераль дәүләт белем стандартына туры китереп, рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле һәм әдәби уку аерым өйрәтелә, сәгатьләр саны рус теле һәм әдәбиятын өйрәнү күләменә якынайтыла. Программа белем һәм тәрбия бирү рус телендә алып барыла торган мәктәпләрдә укучы татар балаларының татар әдәбиятын яхшы сыйфатлы белем алуга хокукын гарантияли, аларны киләчәк баскычларда зуррак белем алуга әзерли.

Әдәби уку программасы белем һәм тәрбия бирү рус телендә алып барыла торган сыйныфларда укучы татар балаларына татар телен аралашу һәм татар халкының әдәбияты, сәнгате, тарихы, мәдәнияте белән таныштыру чарасы буларак укытуны тәэмин итәргә тиеш.

Әдәби уку – башлангыч мәктәптә төп гуманитар предметларның берсе, чөнки укучы әдәби уку ярдәмендә башка предметларны да үзләштерү мөмкинлегенә ия була. Бу фән аша кече яшьтәге мәктәп баласына һәрьяклы белем бирелә. Укучының аңы дөньяны дөрес күзаллый алырлык уяу була. Бары тик югары аң тәрбияләп кенә әйләнә-тирәне дөрес аңларга өйрәтергә мөмкин.

Соңгы елларда җәмгыятьтә бара торган үзгәрешләр мәктәптә өйрәнелә торган матур әдәбиятка да өстәмә бурычлар йөкләде - әдәбиятны сәнгати асылында өйрәнү мөмкинлеге артты. Әдә­биятны укыту программаларын камилләштерү, яңарту бурычы көн тәртибенә килеп басты.

Берничә дистә еллар дәвамында рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына туган тел һәм әдәбият бергә укытылып килде. «Татарстан халыкларының телләре турында »гы Закон кабул ителгәннән соң, тел һәм әдәбият аерым өйрәнелә башлады, сәгатьләр саны да рус теле һәм әдәбиятын өйрәнү күләменә якынайтылды.

Укучыларның белеменә, эш осталыгына, күнекмәләренә тәлапләр:

Укучы белергә тиеш:

1нче сыйныф

Әкиятләр, әкият персонажлары, аларның теле, әкиятнең төп фикере.

Шигырьләр, алардагы сәнгатьлелекне тою.

Нәтиҗәдә, әдәби уку аша укучыларда сүз сәнгатен өйрәнүгә нигез салына, сөйләм культурасы булдыруга ирешелә. Бала әдәби текст укуның мәгълүмат чыганагы гына түгел, бәлки әхлакый һәм эстетик ләззәт алу чарасы булуына төшенә. Укучы текст аша милли әдәбият үзенчәлекләрен тоярга, әсәргә карата үз бәясен белдерергә тиеш була.

Башлангыч мәктәпне тәмамлаган укучы әдәби әсәрдән автор җиткерергә теләгән төп фикерне аерып чыгара белергә тиеш. Шулай ук аның лирик әсәрнең хис белдерү өчен хезмәт итүен аңлавын, әсәрдә автор һәм анда катнашучы геройларның фикер аерымлыкларын тоемлый алуы да күз алдында тотыла.

1—4 нче сыйныфлар өчен тәкъдим ителгән программа тү­бәндәге бурыч һәм максатларны куя:

• уку күнекмәләрен үстерү һәм камилләштерү;

• укуга, китапка кызыксыну, хөрмәт тәрбияләү;

• матур әдәбият, аның авторы, әсәрнең жанры, персонажы турында күзаллау булдыру;

• дөрес һәм бәйләнешле әйтмә һәм язма сөйләмгә өйрәтү;

• әдәби әсәрләр йогынтысында үз-үзеңне әдәпле тоту күнек­мәләре булдыру.

Татар халкының бай әдәби мирасын үзләштерү, халыкның гражданлык һәм мәдәни үткәнен белү яшь буынга аң-белем һәм тәрия бирү, аларның милли үзаңын үстерүдә мөһим роль уйный. Әдәби уку программасына текстларның күбесе балалар әдәбиятыннан һәм әдәби әсәрләрдән сайланып, табигать, кеше­нең табигатькә мөнәсәбәте, аның табигатьне саклаудагы роле, кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләр кебек бүгенге заман про­блемаларына туры килә. Шактый текст фольклордан алына. Эчтәлеге укучыларга якын булган әкиятләр, татар халкының мәзәкләре, мәкальләре һәм әйтемнәре, табышмаклар һәм тел шомарткычлар укучыларда зирәклек, тапкырлык сыйфатлары тәрбияләүгә өлеш кертә.

Һәр сыйныф өчен программада «Уку һәм сөйләм үстерү», «Ятлау өчен әсәрләр», «Сөйләшү тематикасы» кебек бүлекләр бирелгән. Дәреслектә алар тематик принципта төзелгән.

Сөйләшү тематикасы үтелгән материалдан, аңа бәйле лексик-фразеологик минимумнан чыгып билгеләнде. Укучыларда әдәпле сөйләм формалаштыру максатын күздә тотып, ул өч сыйныфта да кертелде. Билгеле, укытучы аны сыйныф саен тирәнәйтә һәм баета барырга тиеш.

3—4 нче сыйныфларда, укучыларны мөстәкыйль укырга өйрәтә башлап, сыйныфтан тыш уку өчен дә тематика тәкъдим ителде.

Һәр сыйныфта укучыларның уку сыйфатын, әдәби текст белән эшләү, әдәбият белемен өйрәнүгә әзерлек дәрәҗәләрен билгеләү буенча якынча бәяләү нормалары бирелде.

Укыту предметы эчтәлегенең кыйммәтенә төшенү тасвирламасы

Әдәби уку курсын өйрәнү нәтиҗәсендә укучылар телнең аралашуның төп чарасы һәм милли культураның төп күренеше икәненә төшенә; укучыларда туган телгә карата позитив эмоциональ кыйммәтләр формалаша; туган тел укучылар өчен уку процессының нигезе, фикерләү, күзаллау, интелектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүдә зур таяныч булып тора. Туган телне өйрәнү барышында укучылар үзләренең иҗади сәләтләрен язма һәм сөйләм теле аша тормышка ашыра, телне мөһим мәгълүматны эзләү һәм табу өчен куллана. Укучылар ел дәвамында хатасыз язуның культуралылык билгесе икәнен аңлый, орфография кагыйдәләрен куллана, күчереп язуны, сүзләрдән җөмләләр, җөмләләрдән кечкенә хикәяләр төзи белү күнекмәләрен камилләштерә.

Укытуның планлаштырылган гомуми, шәхси, метапредмет нәтиҗәләре

Укытуның көтелгән нәтиҗәләре

• сүз сәнгатенең образлы табигатен тою;

• өйрәнгән әдәби әсәрнең эчтәлеген аңлау;

• әдипләрнең биографик белешмәләре белән танышу;

• өйрәнгән әдәби-теоретик төшенчәләрне истә калдыру;

• әдәби текстны кабул итү;

• әдәби текстның мәгънәви өлешләрен аерып чыгару;

• әдәби әсәрнең төрен һәм жанрын ачыклау;

• укыган әсәрнең темасын, проблемасын билгеләү;

• геройларга характеристика бирү;

• әдәби әсәрдәге эпизодларны һәм геройларны чагыштыру;

• укыганга үзеңнең мөнәсәбәтеңне белдерү;

• әсәрне (өзекне) сәнгатьле итеп уку;

• кабатлап сөйләүнең төрләреннән файдалану;

• өйрәнелгән әсәргә бәйле рәвештә телдән һәм язмача фикер белдерү;

• укыган әсәр буенча фикер алышуда катнашу, фикерне дәлилли белү;

• татар әдәби теленең нормаларына нигезләнеп, кирәкле темага телдән һәм язмача бәйләнешле текст төзү;

Шәхескә кагылышлы нәтиҗәләр

• шәхеснең әхлакый-рухи сыйфатларын камилләштерү, күп­милләтле илебезгә карата ярату хисләре, татар әдәбиятына һәм башка халыклар әдәбиятына, мәдәниятенә ихтирамлы мөнәсәбәт тәрбияләү;

• активлыкка, мөстәкыйль фикер йөртүгә, акыл эшчәнлегенә һәм рухи эшчәнлеккә өйрәтү, шәхес буларак формалашуны дәвам итү;

• үзең белән идарә итүгә юнәлдерелгән белем һәм күнекмәләрне тормышның төрле шартларында куллана белергә өйрәнү, тормышта үз урыныңны күзаллый башлау;

• милли горурлык, гражданлык хисләре формалаштыру; әхлак нормаларын, җәмгыятьтә яшәү кагыйдәләрен үз­ләштерү.

Метапредмет нәтиҗәләре

метапредмет нәтиҗәләре булып, универсаль уку-укыту гамәлләре формалаштыру санала (УУГ).

Регулятив УУГ :

• мөстәкыйль рәвештә дәреснең проблемасын (тема) һәм максатларын формалаштыру;

• максатка ирешү юлларын билгеләү;

• укытучы белән бергәләп, үз эшен, иптәшләренең җавапларын бәяләү.

Танып белү УУГ:

• укучының үз эшчәнлеген мөстәкыйль рәвештә оештыра белүе, бәяләү, үзенең кызыксынучанлык өлкәсен билгеләве;

• мөстәкыйль рәвештә төрле текстларны укый белү (төп текст, астөшермә һ.б.), өстәмә материалларны таба һәм тиешле урында куллана белү;

• укуның төрле формаларыннан файдалану (аңлап уку, өстән-өстән, эчтәлекне аңлап);

• төрле мәгълүмат чаралары белән эшли, кирәкле мәгъ­лүматны таба, анализлый һәм үз эшчәнлегендә куллана белү;

• үзенә кирәкле мәгълүматны төрле формада бирелгән чыганаклардан туплау (тулы текст, өзек, иллюстрация, схема);

• бер мәгълүматны икенче төрле итеп үзгәртә алу (план төзү, таблица, схема);

• укылган әсәрнең эчтәлеген (яки ишеткәнне), текстка якын итеп, кыскача сайлап сөйли белү;

• әдәбиятны музыка, рәсем сәнгате белән бәйләп, сүз сәнга­тенең кыйммәтен күрсәтү, матурлыкны танырга өйрәтү;

• әдәбиятны тел белеме белән бәйләп, әдәби әсәр теленең үзенчәлекләрен, әсәр стилен җиткерү;

• татар әдәбиятын рус әдәбияты, башка халыклар әдәбиятла­ры белән бәйләп укытып, әдәбиятлар арасындагы уртак пробле­маларны, уртак кыйммәтләрне күрсәтү аша, дөнья культурасы белән таныштыру;

• сүзлекләр, белешмә материаллардан файдалану;

• бәхәсләшү, үз фикерен дәлилләү, анализ ясау, йомгаклау;

• әдәбиятны тарих, җәмгыять белеме, экология предметлары белән бәйләп, дөнья, яшәү, табигать, кешелек җәмгыяте турында күзаллау формалаштыру.

Коммуникатив УУГ:

• төрле фикерләрне исәпкә алып эш итү;

• үз фикерен тексттан өземтәләр китереп дәлилли белү;

• бер фикер кабул иткәнче, төрле җавапларны тыңлау, ча­гыштыру, нәтиҗә ясау;

• күмәк эш вакытында, бигрәк тә фикер агышлары төрле булганда, бер фикергә килә белү;

• укылган, тыңланган әсәрләр буенча сораулар бирә алу;

• үз эшен контрольдә тоту, иптәшләренә ярдәм итү;

• коммуникатив күнекмәләрнең кеше тормышындагы ролен билгеләү;

• үз фикерләрен телдән һәм язма формада җиткерә белү;

• башкаларны тыңлый, кирәк булганда үз фикерләрен үзгәртә алу;

• иптәшләре каршында төрле темаларга чыгыш ясау;

• бергәләп эшләгәндә бердәм карар кабул итә алу;

• текст буенча сораулар куя белү.

Предмет нәтиҗәләре

Танып-белү өлкәсендә:

• төрле жанрдагы әдәби әсәрләрне аңлап һәм иҗади уку;

• сәнгатьле уку;

• шигьри кабатлап сөйләүнең төрле төрләреннән файдалану (тулы итеп, кыскача, сайлап, аңлатмалар белән, иҗади бирем белән);

• текстларны яисә чәчмә әсәрдән өзекләрне яттан өйрәнү; әсәрләрне анализлау һәм шәрехләү;

• план төзү;

• әдәби әсәрләр буенча һәм тормыштан алган фикер-карашларга, хис-кичерешләргә нигезләнеп, тулы яки мини -сочинение язу;

• укучыларны иҗади эшчәнлеккә тарту, проект эшләре белән кызыксындыру;

• өстәмә белем чыганакларыннан язучыларның тормышы һәм иҗаты турында белү;

• татар әдәбиятының һәм сәнгатенең күренекле вәкилләре,аларның иҗаты турында белү;

Әхлакый кыйммәтләр юнәлеше өлкәсендә:

татар әдәбияты һәм мәдәниятенең әхлакый һәм рухи кыйммәтләрен үзара якынайту, башка халыкларныкы белән чагыштыру;

татар әдәбиятына үз мөнәсәбәтен формалаштыра, бәяли белү;

өйрәнелгән әдәби әсәрләргә аерым очракларда үзгәреш кертә белү;

автор карашын, мөнәсәбәтен аңлау.

Коммуникатив өлкәдә:

• төрле жанрдагы әдәби әсәрләрне ишетеп кабул итү, аңлаеш­лы уку, эчтәлекне дөрес аңлау;

• чәчмә әсәрләрне яки өзекләрне татар теленең әдәби ча­раларын һәм цитаталарын кулланып сөйли белү, укыган яки ишеткән текст буенча сорауларга җавап бирә алу, телдән төрле типтагы монолог, диалоглар төзү, әңгәмә кору;

Эстетик өлкәдә:

• әдәбиятның образлы дөньясын сүз сәнгате күренеше була­рак аңлау, әдәби әсәрләрнең эстетик ягын кабул итү, әсәрләрдән рухи тәм табу;

• сүзнең эстетик вазифасын, әдәби образлар тудырганда сурәтләү көчен аңлау.

Укыту фәненең уку планында тоткан урыны

Укыту планында каралганча, әдәби уку дәресләре өчен эш программасы 1 нче сыйныфта атнага 1 сәгать исәбеннән елга 33; 2 нче сыйныфта атнага 2 сәгать исәбеннән елга 68; 3,4 нче сыйныфларда атнага 3 сәгать исәбеннән елга 102 сәгатькә төзелде.

Укыту предметының эчтәлеге.

1 НЧЕ СЫЙНЫФ

Укытуны - тематик планлаштыру

- әдәби әсәрне тыңлап һәм укып аңлау күнекмәләре булдыру;

- татар әдәбияты, аның күренекле кешеләре турында күзаллау булдыру

-әдәби әсәрләр ярдәмендә үз-үзеңне әдәпле тотуга ихтыяҗ тәрбияләү

- мөстәкыйль рәвештә әдәби әсәрне укырга һәм үзләштерергә күнектерү, белемгә омтылыш, китапка карата кызыксыну тәрбияләү;

Барлыгы

33

Укыту планында 1нче сыйныфта әдәби укудан атнага 1 сәгать вакыт бирелә. Барлыгы 33 сәгать. Шулардан: “Әлифба” китабы буенча 23сәгать, “Уку” китабы буенча 10 * 1сәгатькә = 10 сәгать

Текст уку һәм сөйләм үстерү

Р.Миңнуллин “Әйдә хәрефләр бәйрәменә”

Г.Тукай “Әлифба”

Туган тел турында шигырьләр

Татар халык әкиятләре.

“Мактанчык каз”, “Кола ат”

Мәзәкләр. Табышмаклар. Такмаклар.Санамышлар.

Гариф Галиев “Кояш”

Т.Әйди “Дачада”

2 НЧЕ СЫЙНЫФ

Халык авыз иҗаты һәм аның жанрларын аеру. Әкиятләрдәге кызыклы сюжет һәм композиция. Табышмак, мәкаль һәм әйтемнәр. Аларга мисаллар китерә белү.

Әдәби әсәрләрдә гомумиләштерелгән образлар, аларның эш-гамәлләре турында сөйли белү. Шигырь, аның сәнгатьлелеге.

Укытуны - тематик планлаштыру

Бүлекләр һәм темалар

Барлык сәгатьләр саны

Укучылар эшчәнлегенә характеристика

1

Балалар, әйдәгез мәктәпкә!

9

Мәктәп тормышын яхшырак аңлау, белем алу юлларына төшенү, өй эшләрен дөрес, сыйфатлы итеп башкаруның мөһимлеген бәяләү.

2

Күрәмсез, дусларым, көз килде тышта.

7

Көзге табигать, аның үзенчәлекле билгеләрен күрергә, табигатъне күзәтергә өйрәнү.

3

Әткәй, әнкәй һәм туганнарым

10

Галәдә татулык, олыларның кечеләрне, кечеләрнең олыларны хөрмәтләве. Өлкәннәргә булышу, эшкә, һөнәргә өйрәнү.

4

Ак чәчәкләр ява

9

Кышкы табигатьнең үзенчәлекләрен күзәтү күнекмәләре булдыру.

5

Үзе яхшының эше дә яхшы

8

Кешеләргә игелекле булганда, иң элек үзеңә күңел рәхәлеге килүен ачыклау.

6

Туган җир, туган ил

6

Туган җирне ярату һәм аны саклау. Татарстан турында белемнәрне тулылындыру

7

Яз җыры

8

Табигатьтә яз билгеләре. Язгы табигатьтә җанлану.

8

Борын-борын заманда

9

Кешеләрдәге уңай һәм кире сыйфатларның әкиятләрдә чагылышын билгеләү

9

Саумы, җәй

5

Җәй килү белән, табигатьтәге, тормыштагы, кешеләр күңелендәгеүзгәрешләр.

13

Барлыгы

68

Искәрмә.Укучыларның темаларны үзллштерү сәләтләрен күздә тотып алдагы бүлекләргә сәгатьләр күбрәк планлаштырылды.Бәйләнешле сөйләм үстерүгә дә күбрәк игътибар иттем.

Уку һәм сөйләм үстерү

Балалар,әйдәгез мәктәпкә! (9 сәгать)

Г.Т. Туган тел

Х.Туфан. “Ял көнендә кырлар-болыннардан

Г. Тукай “Иртә” шигыре.

Г. Тукай. “Ташбака илә Куян” (мәсәл)

М.Гафури.”Ана белән кызы”.

Ә.Б. “Үрдәк беренчелекне алган”.

Ә.Б. Язарга өйрәнгәндә

З.Н. Көн дә мең дә бер сорау.

И.Т. Тырышкан табар.

Р.Н. Мәктәпкә барабыз.

А.Н. Рөстәм төгәл исәпли.

Мәктәп,белем алу,дөрес эшләргә өйрәнү.

Күрәмсез, дусларым, көз килде тышта. (7сәгать)

Г.Т.Көз. Кырлар буш кала...

Б.Р. Кошлар киткәндә.

М.Җ. Көз җитте.

Н.С. Көз.

М.Ә. Көз

Г.М. Бәрәңге алганда.

Г. Айлар алышынганда.

Көзге табигать,аның үзенчәлекле билгеләре. Табигатьне күзәтергә өйрәнү.

Әткәй, әнкәй һәм туганнарым (10 сәгать)

Г.Т. Безнең гаилә.

Ә.Б. Әтием белән бергә.

Ә.Ф. “...Чәй эчәбез бал белән...”

З.Т. “Әни” сүзе.

А.А. Әни ялга киткәч.

Г.М. Әйдәгез,танышабыз: мин гап-гади Инсаф.

З.М. Әниләр көнендә.

Р.М. Әни.

Р.В. Дәү әни.

Х.Х. Дәү әти.

Р.К. “Бүре диеп язган идем...”

Тату туганнар.(Корея халык әкияте)

Гаиләдә зурларны хөрмәтләү, булышу, һөнәргә өйрәнү. Туганнар арасындагы татулык.

Ак чәчәкләр ява (9 сәгать)

Г.Т. Җир йокысы.

Ә.Б. Карлар ява

З. Нури. “Карга” шигыре.

С.У. Чыршы

Р. Батулла. “Куян баласы Нуяк” әкияте.

И.Т. Җем-җем!...

Н.Д. Календарьның соңгы бите.

З.Н. Кар яуган.

Г. Зәйнәшева. “Тукран белән сөйләшү” шигыре.

Д. Аппакова. “Тагын урамга” хикәясе.

В.М. Кем белән кем.

Р.К. Урак өсте.

М.Ә. Яңгырлы ел.

Кышкы табигатьнең үзенчәлеклрен күзәтү.

Үзе яхшының эше дә яхшы (8 сәгать)

И.Т. Рәхмәт һәркем өчен рәхәт.

М.Х. Оялчан Хаҗи.

Т.М. Үзем белән үзем.

И. Туктар. “Борын”хикәясе.

И. Туктар. “Ялкау өчен ботка суынган” хикәясе.

З. Нури “Яхшы-җанга якын....”

Тәмле сүзләр.

Урамда әдәплелек дәресләре.

Р.В. Кыңгырау чәчәк.

Р.К. Уйнап.

Кешеләргә игелекле булу, дуслык, аның кадерен белү.

Туган җир, туган ил. (6 сәгать)

З.Т.Туган ил.

К.Ә. Безнең авыл.

Г.Д. Нәрсә соң ул туган ил?

Р.В. Иң матур җир.

М.М. Сер күл.

Ике мең ел элек.

Безнең туган илебез...(Татарстан тарихыннан хикәяләр)

Туган җирне ярату һәм аны саклау. Татарстан турында белемнәрне тулыландыру.

Яз җыры (8 сәгать)

Г.Л. Яз җыры.

Э.К. Боз кузгалды.

Д.А. Тагын урамга.

Н.И. Менә нинди икән яз!

Җ.Т. Кояш чыкты.

Л.Т. Көймә.

Табигатьтә яз билгеләре. Язгы табигатьтә җанлану.

Борын-борын заманда (9 сәгать)

Татар халык әкиятләре

Кәҗә белән Бүре

Өч кыз.

Ф.Я. Урман әкияте.

Хәйләгә каршы хәйлә.

Япон әкияте “Кем янчыгы?”

Итагатьле мәче..

Ф.Зиатдинов “Карга белән шөпшә”

Алдавыч әкиятләр

“Борын-борын заманда....” темасын йомгаклау дәресе.

Ямьле җәй (5сәгать)

Җ. Дәрзаман .“Саумы, җәй” шигыре.

Җ. Тәрҗеманов “Кояш чыкты” хикәясе.

М. Гафури “Җәй” шигыре.

Ә. Бикчәнтәева. “Колын” шигыре.

А.Алиш “Чуар тавык”

Г.Бәширов “Ана каз”

М.Хәсәнов “Менә без...”

М.Җ. Күке.

Ш. Галиев “Рус казлары: га-га-га” шигыре

Ә. Бикчәнтәева. “Колын” шигыре.

М. Миншин. “Серле күл” шигыре.

“Урманда әдәплелек дәресләре” хикәясе.

Р.М. Сабантуй бүген бездә.

В. Бианкки “Тургай, туган иленә кайткач, нәрсә күрде?”,

Г. Хөсәенов “Агач” хикәясе.

Г.Б. Ана каз б-н ата каз һәм аларның унике бәбкәләре.

Ш.Г. Рус казлары: га-га-га.

3 НЧЕ СЫЙНЫФ

Укытуны - тематик планлаштыру

Текст уку һәм сөйләм үстерү (102сәгать)

1. Туган телен кадерләгән халык кадерле булыр. (12сәгать)

Мәҗит Гафури. “Китап һәм балалар”.

Вакыйф Нуриев. “Китап”.

Габдулла Тукай .”Кызыклы шәкерт”.

М.Әмир. “Җиргән теле”

Хәкимҗан Халиков. “Былбыл сайратам”.

Газинур Морат. “Туган тел”.

Рафис Гыйззәтуллин.”Кечкенә Ринат”

Каюм Насыйри. “Акыллы һәм яхшы холыклы.”

Сынлы сәнгать музеенда.И.В Рафиков . “Әй, туган тел!”

2. Көз! Бу инде синме? (10сәгать)

Бүре, кәҗә,кәбестә (Әкият-табышмак)

Кем җиңүче? (Татар халык әкияте)

Каюм Насыйри “Комсыз эт” (мәсәл)

Габдулла Тукай. “Умарта корты һәм Чебеннәр” (мәсәл

Габдулла Тукай. “ Әтәч белән Күке” (мәсәл)

Фольклор әсәрләре: табышмаклар, мәкальләр, әйтемнәр, мәзәкләр, тел шомарткычлар.

Илгизәр Солтан. “Көз”

Нәҗип Мадьяров. “Көзге урман”

Дания Гайнетдиновадан. “Көзге урман”.

Резеда Вәлиева “Көз”

Фәнис Яруллин. “Көзге табын”.

Гарәфи Хәсәнов “Көзне инде...”

Сынлы сәнгать музеенда.Х.Х.Якупов “Сиреньле натюрморт”.

Идрис Туктар. “Урман букеты”.

Рафис Корбанов “Каурыйлар”

Николай Сладков. “Алтын көз”.

Илгизәр Солтан “Бәрәңге алганда”

Мәҗит Гафури. “Хушыгыз, кыр казлары!”

Муса Җәлил. “Уңыш бәйрәме”.

Газиз Мөхәммәтшин “Ак песи”

Сынлы сәнгать музеенда И.И Левитан “Урман күле”

Адлер Тимергалин “Шәһәрдә алтын көз”

4. Туган як 9сәг.

Йолдыз Шәрәпова. “Алтын безнең җир.”

Бари Рәхмәт “Алтын безнең җир”

Рафис Корбан. “Ватан”

Резеда Вәлиева. “Иң матур җир”.

Сания Әхмәтҗанова. “Казаным- башкалам.”

Ләбиб Лерон. “Татар баласы”

Гомәр Бәширов. “Нинди ул Татарстан?”

Сергей Лывин “Татарстан киңлекләрендә” репродукция.

Марс Шабаев. “Идел суы”

Хәсән Туфан “Казан турында җырлар”

Габделхәй Сабитов “Кара урман”

Ләис Зөлкарнәй “Бичуралар һәм бичаралар”

5. Килеп җитте кыш та... 11 сәг.

Нәҗип Думави. “Беренче кар”.

Самат Шакир “Кар ява”

Фатих Хөсни. “Беренче кар”.

Сынлы сәнгать музеенда А.А.Пластов. “Беренче кар”

Җәүдәт Дәрзаманов “җепшек көндә”

Виталий Бианки. “Көртлек, Куян, Аю һәм Кыш бабай” (әкият)

Габдулла Тукай. “Җир йокысы.”

Абдулла Әхмәт. “Кышкы матурлык.”

Фатих Хөсни “Кыш көне”

Г.Лотфи. “Песнәк белән Әнисә”

Роза Хафизова “Песнәк”

Әхмәт Ерикәй. “Кыш”

Роберт Миңнуллин. “Чыршы әйләнәсендә”

Раушания Низамова “Бүген мәктәптә бал- маскарад”

Яхшыдан үрнәк ал, яманнан гыйбрәт ал 16 сәг.

Вәсимә Хайруллина. “Әдәп”.

Абдулла Әхмәт.”Малайлар аңламадылар”.

Лев Толстой “Алмагачлар”.

Зәкәрия Әхмәров. “Шулай да булгалый”.

Әминә Бикчәнтәева “Тәмле сүз”

Әхсән Баян. “Яхшылык кире кайта”.

Рафаил Төхвәтуллин “Алмагачлы юл”

Нәкыйп Каштанов. “Йөнтәс песи баласы”

Фатих Хөсни “Күчтәнәч”

Резеда Вәлиева. “Яңа көрәк.”

Шәйхи Маннур”Су тәме”

Рафис Гыйззәтуллин. “Көтелмәгән сорау”.

Рашат Низамиев “Яралы керпе”

Вәсимә Хәйруллина. “Табын кагыйдәләре”.

Каюм Насыйри “Ашаганда”.

Бари Рәхмәт “Аш вакыты”

7.Ата-ана һәм туганнар 9 сәг.

Әминә Бикчәнтәева. “Әтием белән бергә”.

Әнәс Хәсәнов. “Сез ни әйтерсез икән?”

Резеда Вәлиева. “Туган көндә”

Абдулла Алиш. “Утлы йомырка.”

Дәрдемәнд. “Богъдай.”

Рабит Батулла. “Карурманга бара Мөбарәк.”

Фәнис Яруллин. “Кояштагы тап”.

Муса Җәлил. “Себерке әкияте.”

Мәҗит Гафури “Ата- ана”

8. Яз (11 сәг)

Шәүкәт Галиев. “Җиргә язны кем китерә?”

Гарәфи Хәсәнов “Сыерчыклар кайтып...”

Сынлы сәнгать музеенда. Х.Г.Якупов.”Соңгы кар”

Дәрдемәнд. Кояшның нурлары.

Гәрәй Рәхим “Шушы язгы мизгелдә”

Вәсимә Хәйруллина. Яз килә.

Мостай Кәрим “Беренче тамчылар”

Сынлы сәнгать музеенда Л.Ә.Фәттахов. “Әни күрмәгәндә”

Гыйльмия Таһирова. “Даниянең тополе.”

Раушания Низамова “Кояш шундый кыздыра”

Нәҗип Думави “Балалар сүзе”

Әкият сөйлим сезгә 9 сәг.

Марсель Галиев. “Алып кит еракка”.

“Гөлчәчәк” . “Кем көчле?”(Татар халык әкияте).

“Соңгы бөртек.” “Тычкан белән чыпчык” ( Удмурт халкы әкияте).

“Тату туганнар” (Корея халкы әкияте).

“Әтәч белән борчак”(Рус халык әкияте)

Габдулла Тукай “Су анасы”.

Сынлы сәнгать музеенда. Ф.Г.Әминов. “Су анасы”.

Туфан Миңнуллин “Гафият турында әкият”

Абдулла Алиш. “Чукмар белән Тукмар”

Хәкимҗан Халиков. “Мыекбай.”

Роза Хафизова “Беренче шагыйрь...”

Йолдыз Шәрәпова. “Татарстан- спорт иле”.

Хәкимҗан Халиков. “Хәрәкәттә- бәрәкәт.”

Сания Әхмәтҗанова.”Үрнәк алыйк”.

11.Җәй җитте. (19сәг)

Мәрзия Фәйзуллина. “Җәй җитте”.

Каюм Насыйри “Шифалы үләннәр”

Габдулла Тукай.”Яңгыр”.

Роберт Миңнуллин “Яңгырда яланөс”

Галимҗан Ибраһимов. “Җәйге көндә”.

Резедә Вәлиева “Яңгыр белән кояш”

Рәшит Бәшәр. “Июнь”.

Нәби Дәүли “Бала болыт”

Вахит Монасыйпов.”Шифалы табиблар”

Әхмәт Халидов “Кырмыскалар”

Гариф Ахунов. “Сабан туенда”.

Мәгъсүм Латыйфуллин “Сабан туенда”

Газинур Морат. “Сабан туе”.Мәхмүт Хөсәен “Сабан туе”

Кави Нәҗми “Китап фабрикасында”

4 НЧЕ СЫЙНЫФ

Укытуны - тематик планлаштыру

Бүлекләр

Барлык сәгатьләр саны

Укучылар эшчәнлегенә характеристика

1

Табигать һәм без

24

Табигатьне ярату, өйрәнү һәм аны сакларга кирәген аңлау.

2

Озын-озак балачак

29

Балачакның кызыклы уеннары, истәлекләре, кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләр. Үзеңне кекенкешеләр алдында тота белү.

3

Тәрҗемә әсәрләр

11

Рус һәм дөньякүләм әдәбият үрнәкләре белән таныш булу. Телдән бәйләнешле җөмләләр төзү күнекмәләре булдыру. Төрле темаларга кечкенә текстлар төзү.

4

Шигърият дәфтәре

16

Күренекле шагыйрләрнең әсәрләре белән танышу, алдагы сыйныфларда аларны тирәнтен өйрәнүгә теләк уяту.

5

Халык авыз иҗаты

22

Укучыларда зирәклек һәм кызыксынучанлык тәрбияләү.Татар халык әкиятләренең үзенчәлекләре. Әкиятләрне рольләргә бүлеп укырга өйрәнү.

БАРЛЫГЫ:

102

Текст уку һәм сөйләм үстерү

Табигать һәм без (24 сәгать)

Г.Т. Ай һәм кояш.

Ә.Ф. Тукай.

М.Г. Кырмыскалар.

Г.Г. Аю агачлар белән сөйләшә.

Г.Х. Август.

Ш.М. Сагынып кайттык.

А.А. Алдакчы Наил.

Р.Х. Күгәрчен һәм малай.

Тырыш Юн Су.

Р.М. Урман карачкысы.

Л.Т. Арыслан белән эт.

Табигатьне ярату, өйрәнү һәм аны саклау.

Озын-озак балачак (29 сәгать)

Н.Д. Сарбай.

Ә.Е. Кунакта.

Ф.Я. Зәңгәр күлдә Ай коена.

Р.Т. Сабый чаклар.

А.Т. Угры.

Н.Ә. Чалбар.

Л.Н. Ун сумлык маҗара.

М.К. Икебез дә унөчтә булсак.

А.Л. Сугышмыйча ярамыймы соң?

Балачакның кызыклы уеннары, истәлекләре, кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләр.

Тәрҗемә әсәрләр (11 сәгать)

П.Е. Канатлы ат.

А.П. Салтан патша, аның данлы, көчле баһадир улы князь Гвидон Салтанович һәм гүзәл патша кызы Аккош турында әкият.

М.Т. Том Сойер маҗаралары.

Антуан де Сент-Экзюпери. Нәни принц.

Шигърият дәфтәре (16 сәгать)

Х.Т. Давылда.

С.Х. “Яңа шәһәрдә яшь юкә”

М.Х. Күңелле чак.

Шигырьне, шигъриятне аңларга, яратырга өйрәтү.

Халык авыз иҗаты (22 сәгать)

Әкиятләр.

Мәкальләр һәм әйтемнәр.

Табышмаклар.

Мәзәкләр.

Тел шомарткычлар.

Укучыларда зирәклек һәм тапкырлык тәрбияләү.

Укытуны материаль-техник һәм мүгълүмати-техник яктан тәэмин итү

• халык авыз иҗаты үрнәкләре;

• тарихи чыганаклар;

• сынлы сәнгать әсәрләре;

• тема буенча музыкаль әсәрләр;

• күрсәтмә әсбаплар;

• мультимедиа укыту программалары;

• электрон дәреслекләр;

• Интернет материаллары;

• электрон китапханә;

• компьютер программалары;

• укучыларның белемнәрен тикшерү программалары;

• сүзлекләр;

• белешмә материаллар;

• татарча сайтлар;

• балалар өчен чыгарылган газета һәм журналлар;

• яңа әдәби китаплар;

• аудио һәм видеоәсбаплар;

• интерактив тикшерү программалары;

• лингафон кабинеты.

Календарь-тематик план

Укучлар

эшчәнлегенең төрләре

Көтелгән нәтиҗә

Материаль-техник һәм

мәгълүмати-техник чаралар

Үткәрү вакыты

Искәрмә

Предмет

Метапредмет

Шәхси

План

Факт.

1. “ Балалар, әйдәгез мәктәпкә” (9 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республикага, әти-әнине ярату; үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

1.

Г. Тукай . “Туган тел”шигыре.

Г. Тукай тексты.

Танышу, әңгәмә кору

тиешле интонация белән уку ;

укуның кычкырып һәм эчтән уку төрләре

Презентация

02.09

02.09

2.

Х.Туфан. “Ял көнендә кырлар-болыннардан...”

Г. Тукай “Иртә” шигыре.

Г. Тукай иҗаты белән таныштуны дәвам итү, тиешле интонация белән уку

сорауларга җавап бирү

Башваткыч

06.09

06.09

3.

Г. Тукай. “Ташбака илә Куян” (мәсәл).

М.Гафури.”Ана белән кызы”.

укылган текст буенча үз сүзләрең белән фикереңне әйтә белү

тыңлап аңлый белү

Мультфильм

09.09

09.09

4.

Р. Низамова. “Мәктәпкә барабыз”.

сәнгатьле уку

сорауларга тулы җавап бирү

13.09

13.09

5.

Ә. Бикчәнтәева.

“Үрдәк беренчелекне алган”.

тасвирлау алымнары кертеп, эзлекле сөйли белү

сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү

Презентация

16.09

16.09

6.

Ә .Бикчәнтәева.“Язарга өйрәнгәндә”.

А.Нигъматуллин. “Рөстәм төгәл исәпли”.

сәнгатьле уку

сорауларга тулы һәм матур итеп җавап бирә белү

20.09

20.09

7.

И.Туктар. “Тырышкан табар”, Г. Хөсәенов “Белү-белмәү”

тыңлап аңлый белү, аңлап һәм йөгерек уку

сүзлекләрдән файдалана белү

23.09

23.09

9.

З. Нури .“Көн дә мең дә бер сорау”.

дәреслектәге биремнәр белән мөстәкыйль эш итә белү

сорауларга җавап бирү

Табышмаклар, мәкальләр

27.09

27.09

II. “Күрәмсез, дусларым, көз килде”. (7 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республикага, гаиләгә, туганнарга карата хөрмәт, әти-әнине ярату; үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү. Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү. Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү. Парларда эшли белү.

10.

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресе. “Күрәмсез, дусларым, көз килде”.

Г. Тукай. “Кырлар буш кала” шигыре, “Көз” хикәясе.

Табигатьтәге көзге үзгәрешләрне күзәтү, көзге матурлыкны күрә белү. Хикәяне тыңлап аңлый белү.

Үз сүзләрең белән көз турында сөйли белү. Сүзләрдә авазларның дөрес әйтелешен үзләштерү, дөрес интонация белән уку, сүзлектән файдаланып, таныш булмаган сүзләрне ачыклау,төп фикерне аңлау.

Табышмаклар, мәкальләр

30.09

30.09

11.

Муса Җәлил . “Көз җитте” шигыре.

Н. Сладков .“Көз” хикәясе.

М. Җәлил иҗаты белән танышту. Сәнгатьле уку

Көзге табигатьтәге үзгәрешләрне күрә белү

Презентация

04.10

12.

Б.Рәхмәт . “Кошлар киткәндә”

Б. Рәхмәт турында белешмә. Кычкырып һәм эчтән уку

Тасвирлау алымнары кертеп, эзлекле сөйли белү.

“Кошларга ярдәм итик” әңгәмә оештыру.

Кошлар рәсемнәре

07.10

13.

Г. Мөхәммәтшин. “Бәрәңге алганда”.

Укытучы ярдәмендә укучының персонажга бәя бирә белүе,текстның төп фикерен үзе билгели алуы.

Мәкальләрнең мәгънәсен аңлата белү.

“Көз” темасына рәсемнәр

14.10

14.

Г. Галиев. “Айлар алышынганда”.

Аңлап һәм йөгерек уку

Текст эчтәлегенә карата бирелгән сорауларга җавап бирү, сөйләгән эчтәлекне раслаучы җөмләләрне тексттан табып укып күрсәтү, укыган әсәрне бәяли белү.

18.10

15.

М.Әхмәтҗанов. “Көз” шигыре.

Аңлап һәм йөгерек уку

21.10

16.

“Күрәмсез, дусларым, көз килде” темасын йомгаклау.

Тема буенча өйрәнгәннәрне кабатлау һәм ныгыту, бәйләнешле итеп сөйләү

Балаларда табигатькә сакчыл караш тәрбияләү.

Табышмаклар, мәкальләр

25.10

2. “Әткәй, әнкәй һәм туганнарым”. (10 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Әти-әнине, туганнарыңны, үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү. Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү. Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү. Парларда эшли белү.

17.

Б. С. Т. Ү. дәресе. “Әткәй, әнкәй һәм туганнарым”.

Шигырьдә һәм чәчмә әсәрдә сүз тәртибен аера белү.

Балаларда әдәби китаплар укуга кызыксыну уяту.

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

фотографияләр

28.10

18.

З. Туфайлова .“Әни сүзе”.

Габдулла Тукайның “Безнең гаилә” шигыре белән танышу.

З. Туфайлова “Әни сүзе” шигыре белән танышу; аңлап һәм йөгерек уку

Туганнар, якыннар арасында бер-береңне хөрмәт итү хисе уяту; яшьлек, картлык төшенчәләре турында сөйләшү.

Әниләр турында җырлар

08.11

19.

Абдулла Алиш. “Әни ялга киткәч”.

Р.Корбанов. “БҮРЕ диеп язган идем...”.

Абдулла Алиш иҗаты белән танышу, “Әни ялга киткәч” хикәясен сәнгатьле уку

Сорау һәм биремнәргә җавап бирү; хикәянең эчтәлеген сөйләү

Презентация

11.11

20.

Ә. Бикчәнтәева.

“Әтием белән бергә”.

Укытучы ярдәмендә укучының персонажга бәя бирә белүе, текстның төп фикерен үзе билгели алуы.

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү, сорау һәм биремнәргә җавап бирү.

15.11

21.

Р. Вәлиева.

“Дәү әни” хикәясе.

Р. Вәлиева турында белешмә . “Дәү әни” хикәясе белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку.

Туганнар, якыннар арасында бер-береңне хөрмәт итү хисе уяту;

Башваткыч

18.11

22.

Х. Халиков. “Дәү әти” шигыре.

“Дәү әти” шигыре белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү, сорау һәм биремнәргә җавап бирү.

22.11

23.

Корея халык әкияте. “Тату туганнар”.

Ә. Фәйзи. “...Чәй эчәбез бал белән...”.

Корея халык әкияте. “Тату туганнар” әкияте, Ә. Фәйзи “Чәй эчәбез бал белән” шигыре белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку.

Туганнар, якыннар арасында бер-береңне хөрмәт итү хисе уяту; яшьлек, картлык төшенчәләре турында сөйләшү.

25.11

24.

Г. Мөхәммәтшинның “Әйдәгез танышабыз: мин гап-гади Инсаф” хикәясе.

Текстның эчтәлеге буенча сораулар куя белү,текстны мәгънәви яктан бәйле кисәкләргә бүлү,яңа сүзләр өйрәнү.

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү, сорау һәм биремнәргә җавап бирү.

29.11

25.

Р. Миңнуллин. “Әни” шигыре. Бишек җырлары.

Укучыларга Р. Миңнуллин турында белешмә. Бишек җырлары белән танышу.

Бишек җырларын истә калдыру.

“Бишек җырлары” кассета

02.12

26.

“ Әткәй, әнкәй һәм туганнарым” темасын йомгаклау.

Тема буенча өйрәнгәннәрне кабатлау һәм ныгыту, бәйләнешле итеп сөйләү

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

Табышмаклар, мәкальләр

06.12

IV . “Ак чәчәкләр ява”. ( 9 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республиканы, аның табигатен, үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану;табигаткә сакчыл караш тәрбияләү, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү. Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү. Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү. Парларда эшли белү.

27.

БСҮ дәресе. “Ак чәчәкләр ява”.

Г. Тукай “Җир йокысы” шигыре, “Кыш” тексты.

Табигатьтәге кышкы үзгәрешләрне күзәтү, кышкы матурлыкны күрә белү. Аңлап һәм йөгерек уку

Үз сүзләрең белән кыш турында сөйли белү, Г.Тукайның “Җир йокысы” шигыре, “Кыш” тексты белән таныштыру.

кыш күренешләре рәсемнәре

4.12

28.

З. Нури. “Карга” шигыре. Ә. Бикчәнтәева. “Карлар ява”шигыре.

Шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

Шигырьне дөрес басым белән һәм интонация белән сәнгатьле итеп укырга өйрәнү.

09.12

29.

В. Монасыйпов. “Кем белән кем” хикәясе.

Хикәя белән танышу, тиз уку

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү, сорау һәм биремнәргә җавап бирү.

13.12

30.

Р. Батулла. “Куян баласы Нуяк” әкияте.

З. Нури.“Кар яуган” шигыре.

Р. Батулланың “Куян баласы Нуяк” әкияте һәм З. Нуриның“Кар яуган” шигыре белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку.

сорау һәм биремнәргә җавап бирү.

16.12

31.

Н. Дәүли. “Календарьның соңгы бите” хикәясе.

Хикәя белән танышу.

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, табышмаклар өстендә эшләү

Башваткыч

20.12

32.

И. Туктар. “Җем-җем!..Чвик!..”

Хикәя белән танышу, сорауларга җавап алу

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү

23.12

33.

С. Урайский. “Чыршы” шигыре.

Г. Зәйнәшева. “Тукран белән сөйләшү” шигыре.

Шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

Шигырьне дөрес басым белән һәм интонация белән сәнгатьле итеп укырга өйрәнү,

10.01

34.

Д. Аппакова. “Тагын урамга” хикәясе.

Хикәя белән танышу, сорауларга җавап алу

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

13.01

35.

Р. Корбанов. “Урак өсте” шигыре.

“Ак чәчәкләр ява”темасын йомгаклау дәресе.

Шигырь белән танышу, “Ак чәчәкләр ява”темасы буенча кабатлау, бәйләнешле сөйләм

Укучыларда татар телен өйрәнүгә кызыксыну уяту.

Табышмаклар, мәкальләр

17.01

V. “Үзе яхшының эше дә яхшы” (8 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республикага, гаиләгә, туганнарга карата хөрмәт, әти-әнине ярату; татар булуың белән горурлану; әсәрдәге вакыйгалар аша балаларда җаваплылык хисләре тәрбияләү, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү, нәтиҗә ясау.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

36.

И. Туктар. “Рәхмәт һәркем өчен рәхәт” хикәясе.

Р. Корбанов. “Уйнап” шигыре.

И. Туктарның “Рәхмәт һәркем өчен рәхәт” хикәясе һәм

Р. Корбановның “Уйнап” шигыре белән танышу.

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту. Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

20.01

37.

Р. Вәлиева. “Кыңгырау чәчәк” әкияте.

Р. Вәлиева турында белешмә, “Кыңгырау чәчәк” әкияте белән танышу.

Текст буенча сорауларга җавап бирү, табигатькә сакчыл караш тәрбияләү, дуслыкның кадерен белергә өйрәтү.

24.01

38.

И. Туктар. “Борын”хикәясе.

Хикәя белән танышу,сорауларга җавап алу

Сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү, текстны абзацларга бүлеп сөйләү.

Табышмаклар,

27.01

39.

И. Туктар. “Ялкау өчен ботка суынган” хикәясе.

Хикәя белән танышу, сорауларга җавап алу

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

31.01

40.

Т. Миңнуллин. “Үзем белән үзем”,

Т. Миңнуллин турында белешмә бирү, “Үзем белән үзем” ”, “Кәрлә – мәктәп баласы” әсәре белән танышу.

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту.

Презентация

03.02

41.

М. Хәсәнов “Оялчан Хаҗи” хикәясе.

Хикәя белән таныштыру. Хикәя буенча әңгәмәдә катнашу

Сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү.

07.02

42.

З. Нури “Яхшы-җанга якын....”

Хикәя белән таныштыру. Үз фикереңне дәлилли белергә өйрәнү

Балаларны сүз тыңлаучан булырга, өлкәннәрне ихтирам итәргә өйрәтү, дус, тату яшәргә өйрәтү, дусларыңа һәрвакыт булышырга, ярдәмгә килергә әзер торуны төшендерү.

10.02

43.

“Үзе яхшының эше дә яхшы” темасын

йомгаклау дәресе.

Тема буенча өйрәнгәннәрне кабатлау. Әңгәмәдә катнашу

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

Табышмаклар, мәкальләр

14.02

VI. “Туган җир, туган ил”. ( 6 сәг.)

44.

БСҮ. “Туган шәһәрем-Зәем минем” .

Р. Вәлиева “Иң матур җир” шигыре.

Т. Миңнуллин “Ватан” сүзе....”

Шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү, туган шәһәрең турында сөйли белү

Презентация, рәсемнәр

17.02

45.

З. Туфайлова “Туган ил” шигыре.

Батырлык дәресе.

Туган шәһәреңне күзәтә, бәяли белергә өйрәнү

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

Татарстан гимны

21.02

46.

“Безнең туган илебез” (“Татарстан тарихыннан хикәяләр” китабыннан)

Аңлап, йөгерек уку

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү

24.02

47.

Р. Фәйзуллин “Шагыйрь булсаң, дөнья өчен...”

К. Әмири . “Безнең авыл” шигыре.

Шигырьне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәнү, шагыйрьнең хис-тойгылары, сүрәтләү чараларын билгели белү

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

28.02

48.

“Ике мең ел элек” хикәясе.

Хикәя белән танышу

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту

03.03

49.

“Туган җир, туган ил” темасын йомгаклау дәресе.

Тема буенча өйрәнелгәннәрне кабатлау һәм ныгыту, бәйләнешле сөйләм

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

Табышмаклар, мәкальләр

07.03

VII. “Яз җыры”. (8 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республикага, гаиләгә, туганнарга карата хөрмәт, әти-әнине ярату; үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү. Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү. Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү. Парларда эшли белү.

50.

БСҮ дәресе. “Яз җыры”

Н. Измайлова.

“Менә нинди икән яз!

шигыре.

Шигырьне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәнү, шагыйрьнең хис-тойгылары, сүрәтләү чараларын билгели белү

Шигырьне дөрес басым белән һәм интонация белән сәнгатьле итеп укырга өйрәтү, язгы табигать турында сөйли белү.

“яз” темасына рәсемнәр

10.03

51.

Г. Хәсәнов. “Кояш бүген” хикәясе.

Аңлап һәм йөгерек уку

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү

14.03

52.

З. Мансур. “Әниләр көнендә”, “Кырмыска” шигырьләре.

Шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү

17.03

53.

Д. Аппакова. “Март башы” хикәясе.

Г. Лотфи. “Сыерчык” шигыре.

Аңлап һәм йөгерек уку

сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү

04.04

54.

Э. Касыймов.

“Боз кузгалды” хикәясе.

Аңлап һәм йөгерек уку

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту

07.04

55.

Ш. Галиев. “Яз җыры” шигыре.

Л. Толстой .“Көймә” хикәясе.

Аңлап һәм йөгерек уку

Шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

Шигырьләрне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәнү

11.04

56.

М. Җәлил. “Күке”, “Карак песи” шигырьләре.

Шигырьләрдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

Шигырьләрне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәнү

14.04

57.

“Яз җыры” темасын йомгаклау.

Тема буенча өйрәнгәннәрне кабатлау һәм ныгыту, бәйләнешле сөйләм

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

Табышмаклар, мәкальләр

18.04

VIII. “Борын-борын заманда”… ( 6 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республикага, гаиләгә, туганнарга карата хөрмәт, әти-әнине ярату; үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану; укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү. Укучыларда халык аваз иҗатына кызыксыну уяту. Өстәмә әдәбияттан файдалана, китапханәдәге әдәбият белән системалы эшли белү. Текст эчтәлегендәге төрле күренешләрне телдән сурәтли белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү. Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү. Парларда эшли белү.

58.

Татар халык әкиятләре.

“Өч кыз”. “Хәйләгә каршы хәйлә”,

“Кәҗә белән Бүре” .

“Өч кыз”, “Хәйләгә каршы хәйлә”, “Кәҗә белән Бүре”

әкиятләре белән танышу.

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту, сорау һәм биремнәргә җавап бирү, сүзлек өстендә эшләү

Мультфильм

21.04

59.

“Итагатьле мәче”.

(литва халык әкияте)

“Итагатьле мәче”

(литва халык әкияте) белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку

Аңлап һәм йөгерек уку күнекмәләрен үстерүне дәвам итү

25.04

60.

Япон әкияте “Кем янчыгы?”

Япон әкияте “Кем янчыгы?” белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку.

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту, текст эчтәлегенә карата бирелгән сорауларга җавап бирү,

28.04

61.

Алдавыч әкиятләр

Алдавыч әкиятләрне аңлап һәм йөгерек уку.

Аңлап һәм йөгерек уку күнекмәләрен үстерүне дәвам итү

Мультфильм

02.05

62.

Ф. Яруллин. “Урман әкияте”

Ф. Яруллинның “Урман әкияте” белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку

Эчтән уку күнекмәләрен ныгыту, текст эчтәлегенә карата бирелгән сорауларга җавап бирү, сөйләгән эчтәлекне раслаучы җөмләләрне тексттан табып укып күрсәтү, укыган әсәрне бәяләү.

05.05

63.

Ф. Зыятдинов

“Карга белән Шөпшә”

әкияте.. “Борын-борын заманда....” темасын йомгаклау дәресе.

Ф. Зыятдиновның “Карга белән Шөпшә”әкияте белән танышу, тема буенча өйрәнгәннәрне кабатлау һәм ныгыту, бәйләнешле сөйләм

Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

Табышмаклар, мәкальләр

09.05

IX. “Саумы, җәй”.( 5 сәг.)

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Туган республиканы, аның табигатен, үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану;табигаткә сакчыл караш тәрбияләү, укучы ролен үзләштерү; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.

Эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Дәреслек белән эш итә белү. Текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку. Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку. Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү. Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү. Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү. Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү. Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү. Парларда эшли белү.

64.

Җ. Дәрзаман .“Саумы, җәй” шигыре.

Җ. Тәрҗеманов “Кояш чыкты” хикәясе.

М. Гафури “Җәй” шигыре.

Җ. Дәрзаманның “Саумы, җәй” , М. Гафуриның “Җәй” шигырьләре,

Җ. Тәрҗемановның “Кояш чыкты” хикәясе белән танышу.

Балаларда әдәби китаплар укуга кызыксыну уяту.

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

“Җәй” темасына рәсемнәр

12.05

65.

А. Алиш “Чуар тавык”, Г. Бәширов “Ана каз...” хикәясе. М. Хәсәнов. “Менә без...” хикәясе.

Ә. Бикчәнтәева. “Колын” шигыре.

А. Алиш “Чуар тавык”,

Г. Бәшировның “Ана каз...”хикәясе,

Ш. Галиевның “Рус казлары: га-га-га” шигыре белән танышу.

Сәнг. һәм эчтән уку күнекмәләрен ныгыту

16.05

66.

Ш. Галиев “Рус казлары: га-га-га” шигыре. Ә. Бикчәнтәева. “Колын” шигыре.

Ш. Галиевның “Рус казлары: га-га-га”, Ә. Бикчәнтәева. “Колын” ши-

гырьләрдәге е белән танышу, шигырьләрдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

Уку тизлеген үстерү, төп эчтәлекне сөйләү. Сүзлекләрдән файдалана белү, сәнгатьле уку алымнарын үзләштерү.

19.05

67.

М. Миншин. “Серле күл” шигыре.

“Урманда әдәплелек дәресләре” хикәясе.

Шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу.

Шигырьне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәнү

23.05

68.

Р. Миңнуллин .

“Сабантуй бүген бездә” шигыре, В. Бианкки “Тургай, туган иленә кайткач, нәрсә күрде?”, Г. Хөсәенов “Агач” хикәясе.

Йомгаклау дәресе.

Р. Миңнуллин иҗаты белән танышу, “Сабантуй бүген бездә” шигыре өстендә эшләү, шигырьдәге сәнгатьлелек, аның теле, төп фикере белән танышу. В. Бианкки “Тургай, туган иленә кайткач, нәрсә күрде?”, Г. Хөсәенов “Агач” хикәясе белән танышу, аңлап һәм йөгерек уку.

Уку тизлеген үстерү, төп эчтәлекне сөйләү

Табышмаклар, мәкальләр, башваткычлар

26.05

Эш төрләренең күләме

Эш төрләре

2 нче сыйныф

1

2

Диалогик сөйләм(репликалар саны)

Уку (сүзләр саны ) Кычкырып

3-4

25-35

1

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А..________

Протокол № 1 от

« 31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию Хайрутдинова Л.А.________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

начального общего образования

по предмету

татарский язык (татарская группа,базовый уровень)

2 «Б» класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова Мавлузя Касимовнана

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г.

2016 год

1. 2 нче сыйныфның татар төркемнәре өчен татар теле дәресләренә төзелгән эш программасы

паспорты

Сыйныф – 2

Укытучы –Шәймарданова Мәүлүзә Касыйм кызы

Сәгатьләр саны:

II сыйныф – 3 сәгать – 102 сәгать;

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

-ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программалары (татар балалары өчен), 1-11 нче сыйныфлар» (Казан. Татарстан китап нәшрияты. 2011 ел),

• ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы сайтында бирелгән“Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле: үрнәк гомуми программасына (V – 1Х сыйныфлар)” (Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова, Г.Р.Шакирова. К а з а н . 2013 ел),

-2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

-.Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

-Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

2.Аңлатма язуы

Укыту предметына гомуми характеристика

Соңгы елларда республикада татар теленең куллану даирәсе киңәйде, иҗтимагый функциясе көчәйде. Милләтара мөнәсәбәтләрне якынлаштыручы, җайга салучы чара буларак та аның мөмкинлекләре үсте. Укучыларда лингвистик (тел), аралашу (коммуникатив), этнокультура өлкәсенә караган (культурологик) компетенцияләр булдыру рус мәктәбендә татар теленә өйрәтүнең максатын тәшкил итә.

Лингвистик компетенция (укуыларның ана телелннән мәгълүматлылыгы) фонемалар, морфемалар, сүз ясалышы, сүзтезмәләр, җөмләләр, җөмлә кисәкләре, лексик һәм грамматик берәмлекләр, лингвистик анализны һ.б. үз эченә ала.

Аралашу (коммуникатив) компетенциясе ул – башкалар әйткәнне аңлау һәм үз фикереңне белдерү өчен тупланган белем, осталык, күнекмәләр җыелмасы; хәзерге татар теле нормаларына ия булу, сүз байлыгын, сөйләмнең грамматик ягын дөрес итеп үзләштерү; телдән һәм язма формада бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен булдыру һ.б.

Этнокультура өлкәсенә караган (культурологик) компетенция, ягъни телне милли-мәдәни яссылыкта үзләштерү ул – укучыларны сөйләмгә милли үзенчәлекләрне чагылдырган текстлар белән эшләү, тормыш-көнкүреш, гореф-гадәт үзенчәлекләрен, сынлы сәнгать әсәрләрен, халык авыз иҗаты үрнәкләрен белү, татар сөйләм этикетына ия булу.

Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына татар теле укыту үз алдына түбәндәге максатларны куя:

а) укучыларда ана телен өйрәнү белән кызыксыну, аңа омтылыш уяту, үз милләтеңә һәм аның теленә мәхәббәт хисләре тәрбияләү;

ә) балаларда татар теленең барлык бүлекләре буенча мәгълүматлылык (компетенция) булдыру;

б) укучыларны өйрәнгән тел материалын урынлы файдаланып, татар телендә аралашырга өйрәтү;

в) телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләре булдыру;

г) укучыларда татар мәдәниятенә караган мәгълүматлылыкны үстерү.

Рус мәктәбендә ана теле буларак татар теле укытуның төп бурычлары түбәндәгеләр:

1. Татар теленең барлык тармаклары буенча эзлекле рәвештә фәнни белем бирү.

2. Сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча ныклы күнекмәләр булдыру. Туган телдә матур һәм дөрес аралашырга өйрәтү.

3. Телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләрен камилләштерү, татар теле мөмкинлекләреннән тулысынча файдалана белергә өйрәтү.

4. Татар телен башка фәннәр буенча белем алу чарасы буларак кулланырга өйрәтү күнекмәләре булдыру.

5. Укучыларның логик фикеләү сәләтләрен үстерү.

6. Дәреслек, өстәмә һәм белешмә әдәбият белән эш итү, уку, язу күнекмәләрен камилләштерү.

Рус мәктәбендә татар теленә өйрәтүнең төп максаты-гамәли максат, ягъни, телне аралашу чарасы буларак үзләштерү өчен, укучыларгагаилә-көнкүрешкә, уку хезмәтенә бәйле сөйләм ситуацияләре кысаларында белем бирү һәм күнекмәләрен үстерү.Гомуми белем бирү максаты укучыларның акыл эшчәнлегенең активлаштыру, логик фикерләү сәләтен камилләштерү, сөйләм культурасын үстерүдән гыйбарәт. Тәрбияви максат балаларның рухи дөньяларын баету, аларны татар халкының мәдәнияте һәм сәнгате белән таныштыру, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык һәм хөрмәт хисе тәрбияләүгә юнәлтелә.

Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларының күбрәк рус телендә аралашуларын һәм фәннәрнең рус телендә үзләштерелүен истә тотып, темаларны үткәндә, грамматик категорияләрне аңлатканда, татар теленә хас күренешләрне рус теле белән янәшә куеп (сопостовительная грамматика) аңлату нәтиҗәле.

Укучыларның гомуми грамоталылыгын тикшерү һәм үстерү өчен төрле характердагы диктантлар, шулай ук сүзлек байлыгын арттыру, бәйләнешле сөйләм үстерү, логик фикерләү дәрәҗәсен камилләштерү максатыннан хикәяләр яздырыла.

Эш программасы тел белеме тармаклары арасында системалылык һәм эзлеклелек, фәннилек, аңлаешлылык принципларын истә тотып төзелде.

Укыту предметы эчтәлегенең кыйммәтенә төшенү тасвирламасы:

Татар теле курсын өйрәнү нәтиҗәсендә укучылар телнең аралашуның төп чарасы һәм милли культураның төп күренеше икәненә төшенә; укучыларда туган телгә карата позитив эмоциональ кыйммәтләр формалаша; туган тел укучылар өчен уку процессының нигезе, фикерләү, күзаллау, интелектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүдә зур таяныч булып тора. Туган телне өйрәнү барышында укучылар үзләренең иҗади сәләтләрен язма һәм сөйләм теле аша тормышка ашыра, телне мөһим мәгълүматны эзләү һәм табу өчен куллана. Укучылар ел дәвамында хатасыз язуның культуралылык билгесе икәнен аңлый, орфография кагыйдәләрен куллана, күчереп язуны, сүзләрдән җөмләләр, җөмләләрдән кечкенә хикәяләр төзи белү күнекмәләрен камилләштерә.

Укыту предметының планлаштырылган нәтиҗәләре:

Шәхси универсаль уку гамәлләре.

1.Түбәндәге кыйммәтләрне аңлый һәм бәяли белү: яхшылык,түземлелек, табигать, туган ил, гаилә һ.б. Үз гаиләңә, туганнарыңа, ата-анаңа хөрмәт.

2.Укучы ролен үзләштерү. Укуга карата кызыксыну формалаштыру.

3. Гомумкешелек нормалары күзлегеннән чыгып, тормыш ситуацияләрен, геройларның үз-үзләрен тотышларын бәяләү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре

1.Укытучы җитәкчелегендә эш урынын әзерләү, оештыру.

2.Укытучы җитәкчелегендә дәрестә, дәрестән тыш эшчәнлектә, тормыш ситуацияләрендә биремнәрне үтәү максатын билгеләү.

Танып-белү универсаль уку гамәлләре.

1.Китап белән эшләү: бирелгән бүлекне өйрәнгәндә формалашучы белем-күнекмәләрне билгеләү: аваз һәм хәрефләрне аера һәм төркемли белү; сөйләм телен үстерү. Сүзләрне иҗекләргә бүлә һәм юлдан-юлга күчерә алу. Сөйләмдә дөрес куллану.

2.Укытучының гади сорауларына җавап бирү, дәреслектән тиешле мәгълүматны табу.

3.Татар алфавитын яттан белү.

4. Сузык һәм тартыкларны классификациясен , алардагы аерманы таный белү.

5. Татар телендә иҗек калыплары, сүзләрне дөрес басым белән әйтү.

6. Аваз һәм хәрефләрне аера белү.

7. Сүзләрне аваз ягыннан тикшерү.

8. Өйрәнелгән сүз төркемнәренең мәгънәсе һәм аларны таный белү.

9. Өйрәнелгән сүз төркемнәре белән җөмләләр һәм текстлар төзү.

10.Сүз төркеме белән җөмлә кисәген дөрес билгеләү.

11.Җөмләдә сүзләр бәйләнеше

12.Җөмлә ахырында дөрес тыныш билгесе кую

13. Җөмләнең баш кисәкләрен дөрес табу

14. Бирелгән план буенча, рәсем буенча хикәя язу.

15.Татарчадан русчага яки русчадан татарчага тәрҗемә итү күнегүләре эшләү.

16. Җөмләдә сүзләрнең уңай тәртибен сакларга күнектерү

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре.

1.Дәрестә һәм тормыш ситуацияләрендә диалогта катнашу.

2.Укытучы, сыйныфташларның сорауларына җавап бирү.

3.Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшү, хушлашу,рәхмәт белдерү;

4.Башкаларның сөйләмен тыңлап аңлау.

5. Парлап һәм күмәк эшләү.

Уку предметының тоткан урыны:

Укыту планында каралганча, татар теле дәресләре өчен эш программасы 2 нче сыйныфта атнага 3 сәгать исәбеннән елга сыйныфларда атнага, 102 сәгатькә төзелде.

Программаның эчтәлеге.

Укыту-тематик планлаштыру

2 НЧЕ СЫЙНЫФ (102 сәгать)

Укыту-тематик планлаштыру

Язма эшләр

Эш төре

Саны

Сүзләр саны

Сүзлек диктанты

6(2өйрәтмә)

7-10 сүз

Диктант

5(1кереш)

20-25 сүз

Контроль күчереп язу

1

4-5 җөмлә

Изложение

2(1өйрәтмә)

15-20

Сочинение

1(тикшерү)

10-15

Телне система буларак өйрәнү

1. 1 нче сыйныфта үткәннәрне кабатлау (6 сәгать)

Сүзләрне иҗекләргә бүлү һәм юлдан-юлга күчерү. Аерым сүзләр һәм сүзтезмәләрне, җөмләләрне дөрес итеп уку һәм язу.

Бирелгән иҗекләрдән сүзләр, сузтезмәләр һәм җөмләләр төзеп әйтү һәм язу.

Тәкъдим ителгән җөмләләрне дөрес итеп күчереп язу. Алардагы кем? нәрсә? нинди? кайсы? нишли? сорауларына җавап бирә торган сүзләрне табып әйтү, укучылардан алар белән җөмләләр төзетү.

Баш хәреф белән языла торган сүзләрне кабатлау. Дәресләрдә өйрәнелә торган язучыларның исем-фамилияләрен дөрес язу.

2. Авазлар һәм хәрефләр (35 сәгать)

Татар теленең алфавиты һәм аны өйрәнү. Дәреслектәге сүзлекчәдән сүзләр таба белү. Бирелгән сүзләрне, сыйныфташларның фамилияләрен алфавит тәртибендә язу.

Сузык авазлар. Калын һәм нечкә сузыклар. Аларны дөрес әйтү күнекмәләрен булдыру. Сингармонизм законы. Татар теленең үзенчәлекле сузыклары һәм аларны белдерә торган хәрефләрнең дөрес язылышы.

[а], [э], [о], [ы] сузыкларын белдерә торган хәрефләр һәм аларның дөрес язылышы. Татар һәм рус телләрендә бу авазларның әйтелеш үзенчәлекләре.

Я, ю, е хәрефләре, алар кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу.

Тартык авазлар. Яңгырау һәм саңгырау авазлар. Алар кергән сүзләрне дөрес әйтү һәм язу. [и], [гъ], [къ], [х], [ч] тартыкларын дөрес әйтү, аларны белдерә торган хәрефләрнең язылышы. Татар теленең үзенчәлекле тартыклары [җ], [ң], [һ]. Алар кергән сүзләрне дөрес язу күнекмәләре булдыру.

Ц, щ хәрефләре булган сүзләрне дөрес уку һәм язу.

ъ һәм ь хәрефләре кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу. Аңлатмалы һәм сүзлек диктантлары язу.

Кабатлау.

3. Сүз (5 сәгать)

Сүзләрне иҗекләргә бүлү.

Татар теленең иҗек калыплары белән таныштыру. Татар телендә сүз басымы. Аны дөрес куярга өйрәнү. Рус телендәге сүз басымының урыны. Кабатлау.

4. Морфология (19сәгать)

Исем, аның мәгънәсе, сораулары турында белгәннәрне ныгыту. Исемнәрнең берлек һәм күплек сан формалары. Күплек сан кушымчаларының дөрес язылышы, аларны рус теле белән чагыштыру.

Фигыль, аның мәгънәсе, сораулары. Фигыльләрнең заман формалары турында төшенчә бирү. Аларны рус теле белән чагыштырып күрсәтү.

Сыйфат, аның мәгънәсе, сораулары белән таныштыру. Предметның төрле билгеләрен белдерә торган сүзләр буларак, аларны сөйләмдә дөрес куллану. Татар һәм рус телләрендә сыйфатларның сыйфатланмышка иярү үзенчәлеге.

Кабатлау. Бирелгән җөмләләрдән, әзер тексттан өйрәнгән сүз төркемнәрен таба белү, андый сүзләрне русчадан татарчага тәрҗемә итү, сөйләмдә дөрес куллану.

5. Синтаксис (11 сәгать)

Сүзләрдән сүзтезмә һәм җөмләләр төзү. Җөмләнең баш кисәкләре турында мәгълүмат бирү, аларның урнашу тәртибен күзәтү, аны рус теле белән чагыштыру. Бирелгән сүзләр белән сүзтезмәләр һәм җөмләләр төзү күнекмәләре формалаштыру. Тәрҗемә күнекмәләре булдыру.

Ел буена үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау (4 сәгать)

6. Бәйләнешле сөйләм үстерү (22 сәгать)

Укытучының (яки сыйныфташының) сорауларын аңлап, аларга гади җөмләләр белән җавап бирү. Укытучы тәкъдим иткән темага 4—6 җөмлә төзеп әйтү, бирелгән диалогны (монологны) дәвам итү. Укылган өзекнең төп фикерен үз сүзләрең белән әйтү. Темаларны өйрәнү вакытында сүзлек һәм аңлатмалы диктантлар язу.

Аерым рәсемнәр яки әйберләрне сурәтләп биргәндә, исем, сыйфат һәм фигыльләрне дөрес куллану.

Тизәйткеч, санамыш, табышмак, мәкаль-әйтемнәр ятлау. Матур язу күнегүләрен үтәү.

Сөйләм үстерү өчен темалар:

Татар теле дәресендә. Туган көнем. Әниемә булышам. Милли ризыклар. Шәһәр транспорты.

2 нче сыйныфта татар теленнән үзләштерергә, камилләштерергә тиешле гомум күнекмәләр.

Татар алфавитын яттан белү. Укытучыбиргән сүзләрне яки сыйныфташларның фамилияләрен алфавит тәртибендә язу.

Калын һәм нечкә сузыкларны аерып, татар телендәге сүзләрнең сингармонизм законына буйсынуын яки буйсынмавын (шәһәр, китап) аңлату.

Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны аеру. Ъ һәм Ь хәрефләребулган сүзләрне дөрес уку һәм язу (кулъяулык, көньяк). Я, ю,е хәрефләрен дөрес язу.

Таар телендә сүз басымын кую, рус сүзләре белән чагыштырып күрсәтү.

Сүз төркемнәреннән исем, фигыль , сыйфатларның мәгънәләрен аңлап, җөмлә эченнән табып әйтү. Исемнәрнең берлек һәм күплек сан формаларын аеру, фигыльләрнең юклык, заман кушымчаларын билгеләү.

Җөмләнең баш кисәкләрен билгеләү, аларның урнашу тәртибен аңлату.

Өйрәнелә торган сүз төркемнәре кергән мәкаль-әйтемнәрне,табышмакларны ятлау һәм аларны язу.

15-20 сүз чамасы булган текст буенча укытучы куйган сорауларга җавап бирү юлы белән изложение язу. Сөйләм үстерү өчен бирелгән темалар ( яки укытучы үзе сайлаган башка бер тема) буенча 10-15 сүзле сочинение яздыру. Сүзлек диктантларның якынча күләме – 7-10 сүз, контроль диктант текстлары 20-25 сүздән тора.

Язма эшләр күләме

Белем бирү эчтәлегенең мәҗбүри минимумы

Тыңлап аңлау

Нормаль темп белән әйтелгәнне ишетү аша мәгънәне аңлау, аңлаган турында фикер йөртү, аралашуда куллана белү; сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне, грамматик формаларны бер-берсеннән ишетү аша аера белү; җөмләләрне тыңлап, сүз санын билгеләү.

Диалогик сөйлəм

Дәреслектә бирелгән үрнәк диалогларны сәнгатьле итеп уку, сөйләү һәм охшаш диалоглар төзү (реплика саны 4 ким булмаска тиеш); аралашу өчен бирелгән темалар буенча әңгәмә кору.

Монологик сөйлəм

Җанлы һəм җансыз предметларны, рəсем, картина эчтəлеген сурəтлəп сөйли белү; тəкъдим ителгəн план, терəк сүзлəр ярдəмендə укылган өзек яисə караган рəсем буенча, өйрəнелгəн җөмлə төрлəрен файдаланып, хикəя төзү; укыган хикəялəрнең эчтəлеген сөйли белү.

Универсаль уку гамәлләре (УГГ)

Регулятив универсаль уку гамәлләрен (РУУГ) формалаштыру чарасы булып, продуктивуку технологиясе; танып-белү универсаль уку гамәлләрен (ТБУУГ) формалаштыру чарасы булып, дәреслектәге текстлар, беренчел мәгълүмат белән эшләү күнекмәләрен тәэмин итүче методик аппарат; коммуникативуниверсаль уку гамәлләрен (КУУГ) формалаштыру чарасы булып, продуктив уку технологиясе һәм эшне парлап, кечкенә төркемнәрдә оештыру тора.

2 нче сыйныф укучыларының күнекмәләренә таләпләр:

- Регулятив таләпләр: эш урынын әзерли, аны тәртиптә тота белү; дәреснең максатын билгели белү; дәреслектән файдалана, аны саклый белү;

-Танып-белү эшчәнлегенә таләпләр: җөмләнең баш кисәкләрен билгеләү; сузыкларны, тартыкларны аера белү;басымны дөрес кую;үзеңнең хаталарыңны табып төзәтә белү; текст буенча җөмләләр төзеп сөйләү; сорауларга җавап бирү;

- Коммуникатив таләпләр:диалогта катнаша, башкаларны тыңлый, килешә белү; конфликтларга катнашмыйча кала белү; сөйләм культурасын саклап аралаша белү;

Шәхесара таләпләр:

- Үз телең,халкың белән горурлану хисләре булу;

- Башка халыкларга хөрмәт;

- Рухи кыйммәтләр турында белү, аларны бәяли белү;

- Туган як, аның табигатен ярату хисләре булу.

.

2-4 нче сыйныфларда диктантларны бәяләү

1.Хатасыз яки 1 тупас булмаган хата җибәрелгән; дөрес каллиграфия белән матур итеп язылган эшкә“5”ле куела.

2. 3 тәнартык хата булмаса һәм ул пөхтә итеп язылса яки хатасыз, ләкин төзәтүләр белән бикүк пөхтә язылмаган эшкә“4”ле куела.

3. 5 орфографикһәм 1 пунктуационхаталыэшкә“3”ле куела.

Изложение һәм сочинениеләрне бәяләү

1. Эчтәлек дөрес һәмэ эзлекле итеп ачылса; җөмләләр грамматик яктан дөрес төзелсә; хаталар булмаса яки 1 орфографик хата җибәрелсә, “5”ле куела.

2. Эчтәлек дөрес ачылып та, эзлеклелек сакланмаса яки пөхтә башкарылып, эзлеклелек булып та, сүз сайлауда һәм җөмлә төзүдә 2-3 хата булса, “4”ле куела.

3. Текстның яки рәсемнең төп эчтәлеге бирелептә, эзлеклелек сакланмаса; 4-6 орфографик, пунктуацион хата җибәрелсә; сүзләр кулланганда һәм җөмләләр төзегәндә, 4-5 төгәлсезлек китсә, “3”ле куела.

4. Эчтәлек дөрес һәм эзлекле ачылмаса; 7-10 орфографик, пунктуацион хата җибәрелсә; сүзләр кулланганда, җөмләләр төзегәндә, 6-7 тупас хата китсә, “2”ле куела.

Грамматик белемнәрне бәяләү

1. Ана телендә өйрәнелгән грамматик күренешләрне сөйләмдә дөрес кулланса; тупас булмаган 1-2 хата җибәрсә; укытучыга 1-2 ачыклаучы сорау бирергә туры килсә, “5”ле куела.

2. Төп таләпләрне үтеп тә, 2 грамматик хата ясаса, ләкин өстәмә сораулар саны 3 тән артмаса, “4”ле куела.

3. Грамматик форма һәмсинтаксикконструкцияләрнесөйләмдәкуллана белсә, ләкин 4-5 грамматик хата җибәрсә, “3”ле куела.

4. Грамматик күнекмәләр начар үзләштерелсә; грамматик кагыйдәләрне сөйләмдә кулланылмаса; хаталар 6 дан артып китсә, “2”ле куепа.

Календарь-тематик план (татар теле) - 105 cәг.

Беренче сыйныфта үткәннәрне кабатлау – 6 сәгать

БСҮ – 22 сәгать

1

Исәнме, мәктәп!

Дәреслек, шартлы билгеләр белән танышу, яңа уку елына әзерләнү

Дәреслек, шартлы билгеләр белән танышу, яңа уку елына әзерләнү

Дәреслек белән таныштыру

Укучыларның татар телен өйрәнүгә ихтыяж уяту, туган телгә карата мәхәббәт тәрбияләү

01.09

01.09

2

Сүзлекләр белән танышу

Дәреслек, сүзлек белән эш итә белергә өйрәтү

Төрле сүзлекләрдән сүзләрне эзли белү

Бер-береңнеңнән ярдәм сорый һәм ярдәм итә белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

05.09

05.09

3

Сүзләрне иҗекләргә бүлү, юлдан юлга күчерү

Сүзләрне сузык авазлар санынча иҗекләргә бүлә белергә өйрәтү

Сүзләрне сузык авазлар санынча иҗекләргә бүлә белү

Сүзләрне иҗекләргә һәм юлдан-юлга күчерү кагыйдәсен куллана белү

Эшчәнлек нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалашыру

07.09

07.0

4

Кем? нәрсә? сорауларына җавап бирә торган сүзләр

Кем? нәрсә? сорауларына җавап бирергә өйрәтү

Кем?Нәрсә? сорауларына җавап булып килгән сүзләрне таба, аера белү

Сорау куя, сыйныфташыңнан сорый белү

Сыйныфташларга карата хөрмәт белән карау

08.09

08.09

5

Баш хәрефтән языла торган сүзләр

Баш хәрефтән языла торган сүзләрне өйрәнү, сүзлек запасын арттыру

Кеше исемнәрен, фамиляләрен, шәһәр, район, авыл, елга, күл, тау исемнәрен баш хәрефтән яза белү, сүзлек запасын арттыру

Шәһәр, район, авыл, елга, күл, тау исемнәрен әйтә белү

Сөйләм телен үстерү

12.09

12.09

6

Билгене белдерә торган сүзләр

Логик фикер йөртү, чагыштыру, анализ, гомумиләштерү, нәтиҗә ясау

Нинди? сорауларына җавап булып килгән сүзләрне таба, аера белү

Сорау куя, сыйныфташыңнан сорый белү

Укуга карата кызыксыну хисе уяту

14.09

14.09

7

2 нче сыйныфта алган белемнәр буенча кереш контроль эшкә әзерлек

1 нче сыныфта алган белемнәрне тикшерү

Авазларны дөрес ишетеп язу

Кагыйдәләрне истә тотып эш итә белү

Толерантлык тәрбияләү

15.09

15.09

8

Кереш язма эш..Диктант

Сүзлекләрне дөрес кулланып тәрҗемә итергә өйрәтү

Күрсәтмәлекләрне истә тотып эш итү

Тәрҗемә итү сүзлегеннән сүзләрне эзли белү

Бер-береңне чакыра белү итагатенә өйрәтү

19.09

19.09

Авазлар һәм хәрефләр – 35 сәгать

9

Хаталар өстендә эш . Авазлар һәм хәрефләр

Авазларны һәм хәрефләрне аера, дөрес әйтә, яза белергә өйрәтү

Авазларның хәрефләр белән белдерелүен белү

Төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү

Иҗади фикерләү сәләтен үстерү

19.09

19.09

10

Алфавит

Татар теленең алфавиты белән таныштыру, яттан өйрәнү

Алфавитта 39 хәреф барлыгын, алфавитта урнашу тәртибен белү

Үрнәк буенча эшли белергә өйрәнү

Татар теленә карата хөрмәт тәрбияләү

21.09

21.09

11

Сузык авазлар һәм хәрефләр

Татар телендәге сузыкалар бүленешен ачыклау, сингармонизм законын аңлату

Татар телендә 9 сузык аваз барлыгын, сүзләрнең сингармонизм законына буйсынун белү

Сөйләмдәсузык авазларны дөрес әйтә белү

Туган телгә карата ярату хисе уяту

22.09

22.09

12

Калын һәм нечкә сузык авазлар

Сузык авазларны аера белергә, дөрес кулланырга өйрәтү, язылу кагыйдәләрен өйрәтү

Сузык авазларның калын һәм нечкәгә бүленешен белү

Әңгәмәдәшең белән сүзләрне, авазларны дөрес итеп аралаша белү

Әниләргә карата хөрмәт тәрбияләү

26.09

26.09

13

А хәрефе

Калын сузык А хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Беренче иҗектәге калын сузык[а] авазын [о] авазына якынрак итеп әйтә, а хәреф кергән сүзләрне яза белү

Дәреслеккә ориентлаша белү, төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү

Укучыларны тәрбияле булырга өйрәтергә омтылыш ясау

28.09

28.09

14

Ә хәрефе

Нечкә сузык Ә хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Нечкә [ә] авазы кергән сүзләрне нечкә итеп әйтә, ә хөрефе кергән сүзләрне яза белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгели белү

Олыларга карата хөрмәт тәрбияләү

29.09

29.09

15

О хәрефе

Калын сузык О хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Калын [о]авазы кергән сүзләрне дөрес укый, о хәрефен 1нче иҗектә генә яза белү

Кагыйдәне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кыла белү

Олыларга карата хөрмәт тәрбияләү

03.10

03.10

16

Контроль күчереп язу

Матур, дөрес, чиста итеп язу күнекмәләрен камилләтерү

Матур, чиста, пөхтә итеп күчереп яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлый һәм тәмамлый белү

Сыйныфташларга карата хөрмәт тәрбияләү

05.10

17

О хәрефенә күнегүләр

Татар һәм рус телләрендә бу авазның әйтелеш, язылыш үзенчәлекләрен аңлату

Бу авазларның татар һәм рус телендәге әйтелеш үзенчәлеген аера белү

Кагыйдәне истә тотып күнегүләр башкара белү

Олыларга карата хөрмәт тәрбияләү

06.10

18

Ө хәрефе

Нечкә сузык Ө хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Нечкә [ө] авазы кергән сүзләрне дөрес укый, ө хәрефен 1нче иҗектә генә яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

10.10

19

Ө хәрефенә күнегүләр.

Сүзлек диктант

Татар телендә бу авазның әйтелеш, язылыш үзенчәлекләрен аңлату

[ө] авазы кергән сүзләрнеишетеп дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

12.10

20

У һәм ү хәрефләре

Сузыклар У-Ү хәрефләре-авазлары турында белемнәрен камилләштерү

Калын [у] һәм нечкә [ү] авазларының әйтеп аера, у, ү хәефләре кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып күнегүләр башкару

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

13.10

21

Ы хәрефе

Калын сузык Ы хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Калын [ы] авазы кергән сүзләрне дөрес укый,ы хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Балаларда белемгә омтылыш тәрбияләү

17.10

17.10

22

Э хәрефе

Нечкә сузык Э хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Нечкә [э] авазы кергән сүзләрне дөрес укый,э хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Балаларда белемгә омтылыш тәрбияләү

19.10

23

Э хәрефе кергән сүзләр

Татар телендә бу авазның әйтелеш, язылыш үзенчәлекләрен аңлату

Бу авазларның әйтелеш үзенчәлеген аера белү, ишетеп дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Ярдәмчел булу турында әңгәмә

20.10

24

Сузык авазлар һәм хәрефләр буенча контроль эш

Укучыларның алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү, анализлау

Биремнәрне үтәгәндә үз эшчәнлегеңне планлаштыра белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгели белү

Толерантлык тәрбияләү

24.10

24.10

25

Хаталар өстендә эш. Я хәрефе

Я хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Я хәрефен калын сүзләрдә [йа], нечкә сүзләрдә [йә] дип укый, я хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

26.10

26

Ю хәрефе

Я хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Ю хәрефен калын сүзләрдә [йу], нечкә сүзләрдә [йү] дип укый, я хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Шәхси гигиена турында әңгәмә

27.10

27

Е хәрефе

Е хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

Е хәрефен калын сүзләрдә [йы], нечкә сүзләрдә [йэ], тартыклардан соң [э]дип укый, е хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

07.11

07.11

Сүзлек диктант-1

Күчереп язу-1

Контроль эш-2

28

Е хәрефе кергән сүзләр

Е хәрефе кергән сүзләрне дөрес язу күнекмәләре булдыру

Е хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

09.11

09.11

29

Сузык авазлар һәм хәрефләр темасын ныгыту

Укучыларның алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү

Калын һәм нечкә сузыларны аера, таный, яза, дөрес укый белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

10.11

30

Тартык авазлар һәм хәрефләр

Татар телендәге тартыклар бүленешен ачыклау

Тартык авазларны дөрес әйтә, сузык авазлардан аера белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Балаларда белемгә омтылыш тәрбияләү

14.11

31

Яңгырау һәм саңгырау тартык авазлар

Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны аера белү

Тартык авазларның яңгырау һәм саңгырауга бүленешен белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Туган җиргә карта хөрмәт тәрбияләү

16.11

32

В хәрефе

В хәреф-авазы турында белемнәрен камилләштерү

В хәрефен татар сүзләрендә [w], рус теленнән кергән сүзләрдә [в] дип укый, в хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

17.11

33

В хәрефе. Рус теленнән кергән сүзләр

Рус һәм татар телендәге әйтелеш аермасын аңлату

Татар һәм рус телендә әлеге авазны дөрес әйтә, Рус теленнән кергән сүзләрне дөрес яза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

21.11

34

Х, һ хәрефләре

Х, һ хәрефләре-авазлары турында белемнәрен камилләштерү

[х] һәм [һ]авазларының әйтелеш үзенчәлеген аера белү, әлеге хәрефләр кергән сүзләрне дөрес укый белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Туган җиргә карата хөрмәт тәрбияләү

23.11

35

Х, һ хәрефләре кергән сүзләр

Х, һ хәрефләре кергән сүзләрне дөрес язу күнекмәләре булдыру

Х һәм һ хәрефләре кергән сүзләрне дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Туган телгә карата хөрмәт тәрбияләү

24.11

36

К, г хәрефләре

К, г хәрефләре-авазлары турында белемнәрен камилләштерү

К, г хәрефләрен калын сүзләрдә [къ], [гъ], нечкә сүзләрдә [к], [г] дип укый, к, г хәрефләре кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Ризыкка хөрмәт белән карауны тәрбияләү

28.11

37

К, г хәрефләре кергән сүзләрнең әйтелеше

К, г хәрефләре-авазларын дөрес әйтү күнекмәләре булдыру

К, г хәрефләрен калын сүзләрдә [къ], [гъ], нечкә сүзләрдә [к], [г] дип укый, к, г хәрефләре кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Ризыкка хөрмәт белән карауны тәрбияләү

30.11

38

Ч хәрефе.

Сүзлек диктант

Ч хәрефе-авазы турында белемнәрен камилләштерү

[ч] авазы кергән сүзләрне дөрес укый,ч хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

01.12

39

Ң хәрефе

ң хәрефе-авазы турында белемнәрен камилләштерү

[ң] авазы кергән сүзләрне дөрес укый,ң хәрефе кергән сүзләрне ишетеп дөрес яза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Туган җиргә карата хөрмәт хисе тәрбияләү

05.12

40

ь хәрефе

ь хәрефе турында белемнәрен камилләштерү

ь хәрефе кергән сүзләрне дөрес яза, дөрес укый белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Балаларда белемгә омтылыш тәрбияләү

07.12

41

ъ хәрефе

ъ хәрефе турында белемнәрен камилләштерү

ъ хәрефе кергән сүзләрне дөрес яза, дөрес укый белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Балаларда белемгә омтылыш тәрбияләү

08.12

42

ь һәм ъ хәрефләре

ь һәм ъ хәрефе турында белемнәрен камилләштерү

ь һәм ъ хәрефе кергән сүзләрне дөрес яза белү

Күнегүләр эшләгәндә, ялгышларны төзәтә белү

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

12.12

43

Контроль күчереп язу

Матур, дөрес, чиста итеп язу күнекмәләрен камилләтерү

Матур, чиста, пөхтә итеп күчереп яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Сыйныфташларга карата хөрмәт тәрбияләү

14.12

44

Тартык авазлар һәм хәрефләр темасын ныгыту

Укучыларның алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү

Тартык авазларны яңгырау һәм саңгырауга аера, яза, дөрес укый белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Сыйныфташлар белән дустанә мөнәсәбәт булдыру

15.12

45

Сүзләрне аваз ягыннан тикшерү

Укучыларның алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү

Сүзләрне авазлар ягыннан тикшерә белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Укуга мәхәббәт тәрбияләү

19.12

46

Сузык һәм тартык авазлар һәм хәрефләр буенча контроль эш

Авазлар һәм хәрефләр темасы буена алган гомумиләштереп тикшерү,

Анализлау

Сүзләрне ишетеп дөрес яза, сүзгә фонетик анализ ясый белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

21.12

Сүз – 5 дәрес

47

Хаталар өстендә эш. Сүз

Сүзләрнең хәрефләрдән төзелуен аңлату

Хәрефләрдән сүзләр төзи белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

22.12

48

Иҗекләрдән сүзләргә

Сүзләрне иҗекләргә бүлү күнекмәләрен үстерү

Сүзләрне сузык авзлар санына карап иҗекләргә бүлә белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Ярдәмчел булу турында әңгәмә

09.01

Сүзлек диктант-1

Күчереп язу-1

Контроль эш-1

49

Сүзләрдән җөмләләргә

Сүзләрдән җөмләләр төзү күнекмәсен камилләштерү

Сүзләрдән җөмләләр төзи белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Ярдәмчел булу турында әңгәмә

11.01

50

Сочинение “Минем кышкы каникулым”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Кыш, бозлавык, чаңгы, чана, тимераяк, шугалак һ.б. кышка караган лексика белән танышу

Иптәшеңә кышкы каникулыңны ничек үткәрүең турында сөйли белү

Сөйләм телен үстерү

12.01

51

Иҗади тәнәфес

Белемнәрне туплап, дөрес куллана белергә өйрәтү

Иҗади фикерли белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Сөйләм телен үстерү

16.01

52

Татар телендә басым

Татар телендә сүзләргә басымны дөрес куеп әйтергә өйрәтү

Татар телендә басымның күпчелек очракта соңгы иҗеккә төшүен, сорау сүзләрендә 1 иҗеккә төшүен белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

18.01

53

Рус һәм татар телендә сүз басымы

Татар һәм рус телләрендәге басымның аермасын аңлату

Татар һәм рус телләрендәге басымның аермасын аңлау

Рус теле белән чагыштырып күрсәтү

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

19.01

54

Контроль күчереп язу

Матур язу күнекмәләрен камилләштерү

Матур, чиста, пөхтә итеп күчереп яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Сыйныфташларга карата хөрмәт тәрбияләү

23.01

Морфология – 19 дәрес

55

Предметларны белдергән сүзләр. Исем

Предметны белдерәторган сүзләргә сорауны дөрес итеп кую, аларны тексттан аерып алу күнегүләре эшләү

Предметларны атамаларын белдергән сүзләрне таба, аларга кем? һәм нәрсә? сорауларын куя белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

25.01

56

Кем? соравына

җавап биргән сүзләр

Исем буенча белемнәрне ныгыту һәм камилләштерү

Кем? соравына җавап биргән сүзләрне тексттан таба белү

Рус теле белән чагыштырып күрсәтү

Табигатькә мәхәббәт тәрбияләү

26.01

57

БСҮ “Куркак юлдаш”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Кем? һәм нәрсә? сорауларын куя белү

Әкиятне дустыңа сөйли белү

Башкаларга карата “түземлелек” төшенчәсен кабул итү

30.01

58

Күплек сан кушымчалары: -лар/-ләр, -нар/-нәр

Күплек сан кушымчаларының ялгану тәртибен үзләштерү

Күплек сан кушымчалары: -лар/-ләр, -нар/-нәр ялгану тәртибен аңлау

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

01.02

59

Кемнәр? нәрсәләр? соравына җавап бирүче исемнәр

Исем буенча белемнәрне ныгыту һәм камилләштерү

Күплек сан исемнәренә сорау куя белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Физкультурага мәхәббәт тәрбияләү

02.02

60

Күплек сан кушымчаларының дөрес язылышы

Күплек сан кушымчаларының дөрес язылышы һәм аларны рус теле белән чагыштыру

Күплек сан кушымчалары: -лар/-ләр, -нар/-нәр ялгану тәртибен аңлау

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

6.02

61

Предметларны белдергән сүзләр темасын ныгыту

Исем турында белемнәрне үстерү, ныгыту, камилләштерү

Предметны белдерә торган сүзләргә сорауны дөрес итеп кую, аларны тексттан аерып алу, күнегүләре эшләү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Уйлап әйтү фикерен тәрбияләү

08.02

62

Изложение “Уйныйбыз”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

План төзү, хикәяне сөйли белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

09.02

63

Хаталар өстендә эш. Баш хәрефтән языла торган сүзләр

Баш хәрефтән языла торган сүзләрне камилләштерү

Китап, әдәби әсәр, газета-журнал, картина исемнәрен баш хәрефтән яза белү

Әдәбу укуда укыган язучыларның әсәрләрен әйтә белү

Язучыларга карата ихтирам тәрбияләү

13.02

64

Предметның эш-хәрәкәтен белдергән сүзләр. Фигыль

Предметның эш-хәрәкәтен белдерә торган сүзләргә сорауны дөрес итеп кую, аларны тексттан аерып алу күнегүләре эшләү

Предметларның эш-хәрәкәтен белдергән сүзләрне таба, аларга сораулар куя белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Пөхтәлек турында әңгәмә

15.02

65

Фигыльнең заман формалары

Фигыльнең заман формалары белән таныштыру

Фигыльләрнең заман формалары турында төшенчә бирү, аларны рус теле белән чагыштырып күрсәтү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

16.02

66

Хәзерге заман

Хәзерге заман хикәя фигыль турында белемнәрне камилләштерү

Хәзерге заман хикәя фигыльләрне җөмләдән таба белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

20.02

67

Үткән заман

Үткән заман хикәя фигыль турында белемнәрне камилләштерү

Үткән заман хикәя фигыльләрне җөмләдән таба белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

22.02

68

БСҮ “Минем көндәлек режим”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Фигыльләрне дөрес итеп сөйләмдә куллана белү

Көндәлек режим турында иптәшеңә сөйли белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

23.02

69

Киләчәк заман

Киләчәк заман хикәя фигыль турында белемнәрне камилләштерү

Киләчәк заман хикәя фигыльләрне җөмләдән таба белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Пөхтәлек турында әңгәмә

27.02

70

Фигыль темасын ныгыту

Фигыль турында белемнәрне үстерү, ныгыту, камилләштерү

Предметның эш-хәрәкәтен белдерә торган сүзләргә сорауны дөрес итеп кую, аларны тексттан аерып алу, күнегүләр эшләү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Әхлак тәрбиясен тәрбияләү

01.03

71

Предметныың билгесен белдерә торган сүзләр. Сыйфат

Сыйфат турында белемнәрен тирәнәйтү, ныгыту, камилләштерү

Предметларның билгесен белдергән сүзләрне таба, аларга сораулар куя белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Тәрбиялелек турында әңгәмә

02.03

72

Нинди? соравына җавап биргән сүзләр

Сыйфат турында белемнәрне камилләштерү

Җөмлә эченнән сыйфатны таба белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Пөхтәлек турында әңгәмә

06.03

73

Предметның төрле билгеләрен белдерүче сүзләр

Сыйфат турында белемнәрне камилләштерү

Предметның төрле билгеләрен белдерүче сүзләрбуларак, сыйфатларны сөйләмдә дөрес куллана белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Чысталык турында сөйләшү

08.03

74

Сыйфат темасын ныгыту

Сыйфатларның сыйфатланмышка иярү үзенчәлеген камилләштерү

Сыйфатның сыйфатланмышка иярү үзенчәлеген белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Тәрбиялелек турында әңгәмә

09.03

75

Сүз төркемнәре буенча контроль эш

Укучыларның алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү

Җөмлә эченнән сүз төркемнәрен таба, сорау куя белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

13.03

76

Хаталар өстендә эш. Иҗади тәнәфес

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Иҗади фикерләү сәләтен үстерү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

15.03

77

Сүз төркемнәре темасын ныгыту

Сүз төркемнәре турында белемнәрен тирәнәйтү, ныгыту, камилләштерү

Җөмлә эченнән сүз төркемнәрен таба, сорау куя белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Чиста, матур һәм дөрес язу тәрбиясе

16.03

78

БСҮ “Туган як табигате”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

“Туган як” лексикасын куллана белү

Иптәшеңә туган ягың турында сөйли белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

02.04

Күчереп язу-1

Изложение-1

Сочинение-1

Тест-1

Контроль эш-1

Синтаксис – 11 дәрес

79

Сүз

Сүз турында белемнәрне камилләштерү

Хәреф һәм иҗекләрдән сүзләр төзү, җөмләләр төзеп әйтү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Чиста, матур һәм дөрес язу тәрбиясе

06.04

80

Сүзләрдән сүзтезмәләргә. Сүзлек диктант

Сүзтезмәләр турында белемнәрне камилләштерү

Сүзләрдән сүзтезмәләр төзи белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Чиста, матур һәм дөрес язу тәрбиясе

08.04

81

Сүзләрдән җөмләләргә

Тәрҗемә итә белү күнекмәләрен үстерү. Тексттан сүз, җөмлә табуны камилләштерү

Сүзләрдән җөмләләр төзи белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Кунакчыл булу турында әңгәмә

09.04

82

Б.с.ү. “Туган көн” темасына диалог төзеп язу

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Бүләк, туган көн, котлыйм һ.б. сүзләр диалог төзү

Иптәшең белән “Туган көн” темасына аралашу

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

13.04

83

Җөмләнең баш кисәкләре

Җөмләдәге сүзләрнең җөмлә кисәкләре булуын аңлату,баш һәм иярчен кисәкләр турында мәгълүмат бирү

Җөмләнең баш кисәкләрен таба, аларга сораулар куя, асларына сыза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

15.04

84

Җөмләнең баш кисәкләре. Ия

Җөмләдәге сүзләрнең җөмлә кисәкләре булуын аңлату,баш һәм иярчен кисәкләр турында мәгълүмат

Ияне таба, сорау куя, астына бер сызык сыза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

16.04

85

Контроль күчереп язу

Матур язу күнекмәләрен камилләштерү

Матур, чиста, пөхтә итеп күчереп яза белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

20.04

86

Җөмләнең баш кисәкләре. Хәбәр

Җөмләнең баш кисәге турында мәгълүмат бирү

Хәбәрне таба, сорау кую, астына ике сызык сыза белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Кунакчыл булу турында әңгәмә

22.04

87

БСҮ “Милли ризыклар”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

“Милли ризыклар” лексикасын кулланып сөйли белү

Татар халкының милли рызыкларын әйтә белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

23.04

88

Җөмләдә баш кисәкләр тәртибе

Алган белемнәргә нигезләнеп язу

Татар телендә иянең җөмлә башында, хәбәрнең җөмлә ахрында урнашуын белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

27.04

89

БСҮ “Шәһәр транспорты”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

“Шәһәр транспорты” лексикасын кулланып җөмләләр төзү

Шәһәр транспорты турында иптәшең белән аралашу

Табигатькә мәхәббәт тәрбияләү

29.04

90

Рус һәм татар телләрендә баш кисәкләренең урнашу тәртибе

Рус һәм татар телләрендә баш кисәкләренең урнашу тәртибен аыклау

Татар телендә баш кисәкләрне дөрес урнаштырып җөмләләр төзеп әйтә белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Тыйнак булу турында әңгәмә

30.04

91

Җөмлә ахырында тыныш билгеләре

Җөмлә ахрында куела торган тыныш билгеләре белән танышу

Җөмлә ахрында кирәкле тыныш билгене куя белү

Кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

01.05

92

БСҮ “Якын дустым” темасына хикәя язу

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Сөйләмдә матур сүзләр куллана белү

Дустың турында сөйли белү

Ярдәмчел булу турында әңгәмә

03.05

93

Җөмләнең баш кисәкләре темасын ныгыту

Җөмләнең баш кисәге турындагы белемнәрне камилләштерү

Җөмләдә җөмләнең баш кисәкләрен билгели белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Тыйнак булу турында әңгәмә

04.05

94

Җөмлә кисәкләре буенча контроль эш

Укучыларның алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү, анализлау

Җәмләнең баш кисәкләрен билгели белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

08.05

95

Хаталар өстендә эш.БСҮ “Әниемә булышам” әңгәмә

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Әниләргә карата матур сүзләр куллана белү

Әниләргә ярдәм итү турныда иптәшеңә сөйли белү

Әниләргә карата олы хөрмәт тәрбияләү

10.05

Кабатлау – 4 дәрес

96

Авазлар һәм хәрефләр темасын ныгыту

Авазлар һәм хәрефләр буенча алган белемнәрне кабатлау, ныгыту

Татар теленең авазлар һәм хәрефләрен аера, таный белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Ярдәмчел булу турында әңгәмә

11.05

97

БСҮ “Җәй” Рәсем буенча хикәя язу

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Рәсем буенча хикәя яза белү

Җәй турында сөйли иптәшеңә сөйли белү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

15.05

98

Сочинение “Минем шөгылем”

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Яраткан шөгыльең турында әйтә, аңлата белү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

17.05

99

Сүз һәм сүзтемә темасын искә төшерү

Сүз, сүзтезмә темасы буенча алган белемнәрне кабатлау, ныгыту

Сүзтезмә төзеп өйтә белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

18.05

100

Еллык контроль эш

“Авылда”

Укучыларның ел дәвамында алган белемнәрен тикшерү һәм камилләштерү

Белемнәрне тикшерү

Гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау

Хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү

22.05

101

Хаталар өстендә эш. Сүз төркемнәре темасын искә төшерү. Тест

Сүз төркемнәре буенча алган белемнәрне кабатлау, ныгыту

Сүз төркемнәрен таба, сораулар куя белү

Эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Сыйныфташлар арасында җылы мөнәсәбәт тәрбияләү

24.05

102

БСҮ “Минем мәктәбем” темасына аралашу

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру

Мәктәп темасына карган лексика белән танышу, мәктәп турында арлашу

Мәктәп турында иптәшең белән диалог төзү

Ярдәмчел булу турында әңгәмә

25.05

Сүзлек диктант-1 Изложение-0 Тест-1 Күчереп язу-1

Сочинение-1 Контроль эш-2

2 сыйныф йoмгаклау диктанты

Авылда.

Мин шәһәрдә яшим. Җәйге каникулда мин апам белән авылга кайтам. Авылда әби белән бабай яши. Без аларга булышабыз: савыт-саба, идән юабыз, өй җыештырабыз, бакчада эшлибез.

Авылда безнең дусларыбыз да күп. Алар белән елгага су коенырга, урманга җиләк, гөмбә җыярга йөрибез. Урманда гөмбә, җиләк күп.

Авылда бик рәхәт. Каникулның үткәне сизелми дә кала.

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А..________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию

Хайрутдинова Л.А.________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

начального общего образования

по предмету

литературное чтение на татарском языке (русская группа, базовый уровень)

4 класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель:Шаймарданова Мавлузя Касимовна

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г.

2016 год

Рус төркеме өчен әдәби уку дәресләренә төзелгән

эш программасының паспорты

Сыйныф-4 сыйныф

Укытучы: Шәймарданова М.К..

Сәгатьләр саны:

4 нче сыйныф –102(атнага 3 сәгать).

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1 Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан 2011 нче елда бастырылган 1 — 11 нче сыйныфларда коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы (авторлары Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева)

2. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан төп гомуми белем бирү өчен бастырылган”Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы” Төзүче-авторлары: Р. З. Хәйдәрова, К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова Казан ,2013

3.2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

4. .Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

5.Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Россия Федерациясенең «Мәгариф турында»гы Законына (2012нче елның 29 нчы декабреннән 273 нче номерлы), “Рус телендә сөйләшүче балалар өчен татар теле һәм әдәби уку” фәненнән үрнәк программасына (1-4 сыйныфлар). Авторлары:К.С.Фәтхуллова, Р.З.Хәйдәрова. Казан, 2013ел, муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесе “Зәй 1 нче төп гомуми белем мәктәбе”нең 2016-2017 нче уку-укыту планына нигезләнеп төзелде.

УКУ ПРЕДМЕТЫНА ГОМУМИ ХАРАКТЕРИСТИКА

Рус телендә сөйләшүче укучыларга татар телен дәүләт теле буларак укытуның төп максаты - телне аралашу чарасы буларак узләштерүне тәэмин итү, көндәлек тормышта, полиэтник җәмгыятьтэ үзара аңлашу һәм хезмәттәшлек итү күнекмәләрен формалаштыру. Татар телен дәүләт теле буларак укыту укучыларны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, аларның аралашу культурасын формалаштыру чарасы, башка халыкларга карата хөрмәт хисе, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль күнекмәләр булдыру чарасы.

Рус телендә сөйләшүче 1- 4 нче сыйныфлары укучыларына әдәби уку дәресләренең

максатлары:

- татар теле дәресләрендә алган белемнәрне әдәби әсәрләр уку аша ныгыту, сөйләмдә куллану, укучыларның татар телендә аралашу мөмкинлекләрен үстерү;

- татар балалар әдәбиятының күренекле язучылары, аларның иҗаты белән таныштыру;

- татар телендә укуга кызыксыну уяту, әдәби уку тәҗрибәсе булдыру, әдәби зәвык тәрбияләү;

- укучыларда әхлакый – эстетик сыйфатлар, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык хисләре тәрбияләү.

бурычлары:

- өйрәнелгән материалга нигезләнгән татар сөйләмен укытучыдан яки башка укучылардан ишетеп аңлау;

- диалогик, монологик сөйләм күнекмәләрен формалаштыру;

- текстларны сәнгатьле итеп, аңлап укый белү күнекмәләрен булдыру;

- татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;

УКУ ПРЕДМЕТЫ ЭЧТӘЛЕГЕНЕҢ КЫЙММӘТЕНӘ ТӨШЕНҮ ТАСВИРЛАМАСЫ

Программаны үзләштерү нәтиҗәсендә, укучылар түбәндәгеләрне өйрәнә:

- Россия Федерациясендәге телләр һәм мәдәниятләрнең күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат ала, телнең милли үзаңны белдерүгә нигез булуын күзаллый;

- телнең милли мәдәни күренеш һәм аралашу чарасы булуына төшенә, рус теленең Россия Федерациясендә дәүләт теле буларак тоткан урынын һәм аның төрле милләтләр арасында аралашу чарасы булуын аңлый;

- укучыларда телдән һәм язма сөйләмне дөрес итеп төзүгә уңай караш тәрбияләнә, алар аны шәхеснең тәрбияле булу билгесе итеп кабул итә;

- татар телендә башлангыч орфоэпик, лексик һәм грамматик төшенчәләрне, сөйләм әдәбе кагыйдәләрен үзләштерә, аралашуның максат һәм бурычларыннан чыгып, тиешле тел берәмлекләреннән урынлы итеп файдалана белә;

- аралашу вакытында өйрәнелгән тел берәмлекләрен танып-белү һәм гамәли максатлардан чыгып файдалана.

Рус мәктәбендә укучы рус балаларына татар әдәбиятын укыту түбәндәге нәтиҗәләргә китерә:

- Россия Федерациясе һәм аның төрле регионнарының тел һәм мәдәният ягыннан бердәм һәм күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат бирелә;

- укучылар телнең милли мәдәнияткә каравын, аның төп аралашу чарасы булуын аңлый;

- әдәби нормаларга туры килгән телдән һәм язма сөйләмгә ия булган кешегә уңай мөнәсәбәт тәрбияләнә, аның культуралы шәхес булуы аңлатыла;

- татар теленең орфоэпик, лексик, грамматик нормалары һәм сөйләм әдәбе турында башлангыч мәгълүмат бирелә, аралашу өчен кирәкле тел материалын сайлап кулланырга өйрәтә;

- татар теле буенча алган белемнәрне укучы танып-белү һәм аралашу өчен тиешенчә куллана белә;

- башлангыч мәктәп укучысының аралашу даирәсен, аралашу ситуацияләрен исәпкә алып, сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре (тыңлап аңлау, сөйләү, уку, язу) буенча укучыларда коммуникатив компетенция (аралашу осталыгы)формалаштыра;

- укучының танып белү, гомуми уку күнекмәләрен, сөйләм культурасын үстерә;

- татар милләтенә, аның тарихи һәм мәдәни хәзинәләренә карата хөрмәт тәрбияләү; укучыларны мәдәниятара диалогка тарту; татар телен дәүләт теле буларак өйрәнүгә ихтыяҗ тудыра.

- татар балалар әдәбиятының күренекле вәкилләре, аларның иҗаты турында беренчел мүгълүмат бирә;

- әдәби әйтелеш нормаларын саклап, дөрес, йөгерек, аңлап, сәнгатьле итеп укырга һәм уку тизлеге нормаларын үтәргә өйрәтә;

- әсәрнең темасын һәм төп геройның характерын, гамәлләре һәм гамәл кылырга этәргән сәбәпләрне, геройның эмоциналь һәм әхлакый кичерешләрен аңларга һәм әсәрдәге вакыйгаларга, геройларга карата үз фикерләрен белдерергә өйрәтә;

- халык әкиятләрен һәм кече фольклор жанрларын, автор әкиятләрен, хикәя, шигырь, мәсәлләрне әдәби жанр буларак кабул итәргә күнектерә;

- укучыларда эхлакый-эстетик сыйфатлар, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык хисе тәрбияли.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ПЛАНЛАШТЫРЫЛГАН НӘТИҖӘЛӘРЕ

Укытуның шәхси нәтиҗәләре:

- шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру;

- әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау;

- текстлардагы төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;

- “гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”төшенчәләрен кабул итү, “башкаларга карата түземлелек, кайгыртучанлык”, “кеше кадерен белү” кебек хисләр формалашу.

Укытуның метапредмет нәтиҗәләре:

Танып белү нәтиҗәләре:

- фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;

- иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;

- объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;

- төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;

- тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.

Регулятив нәтиҗәләр:

-уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;

- эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;

- уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;

- билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;

- укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;

- ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;

- дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм алар белән дөрес эш итә белү;

- дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.

Коммуникатив нәтиҗәләр:

- әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;

- әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;

- аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

- парларда һәм күмәк эшли белү;

- мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару;

- әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.

Әдәби уку өйрәтүнең предмет нәтиҗәләре:

-

4нче сыйныф

• Укытучының дәрес, уен ситуацияләре белән бәйле сорауларын, күрсәтмәләрен аңлау.

• Тыңлаганда җөмлә, сүз чикләрен билгеләү, интонацияне аеру.

• Сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне, грамматик формаларны бер-берсеннән ишетеп, аера белү.

• Сүзләрне, җөмләләрне тыңлап тәрҗемә итә белү.

• Ишеткән сөйләмнең,җөмләнең эчтәлегенә төшенү.

• Өйрәнелгән эчтәлек нигезендә әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра, сорау куя, җавап бирә, кире кага, раслый белү.

• Программада күрсәтелгән темалар буенча укытучының сорауларына җавап бирү һәм сораулар куя белү.

• Дәреслектә бирелгән үрнәк диалогларны сәнгатьле итеп уку, сөйләү һәм охшаш диалоглар төзү, программада күрсәтелгән коммуникатив максатлар буенча әңгәмәдә катнаша алу.

• Программада күрсәтелгән темалар буенча тәкъдим ителгән план, терәк сүзләр ярдәмендә укылган өзек яисә караган рәсем буенча өйрәнелгән җөмлә төрләрен файдаланып, хикәя төзү.

• Укыган хикәянең эчтәлеген сөйли белү. Укыганда сүзлекләр куллана белү. Укыган материалның эчтәлегеннән кирәкле мәгълуматны аерып ала белү.

• Үзе, гаиләсе һәм дуслары турында кечкенә информация бирә белү.

• Дәреслектә уку өчен бирелгән җөмләләрне, текстларны дөрес интонация белән укый белү, тыныш билгеләренә карата тиешле пауза һәм интонцияләрне үтәү, өтерләр янындагы сүзләрне тиңдәшлек, эндәшү интонцияләре белән уку.

• Кечкенә күләмле шигырьләрне яттан сөйләү.

Китап уку эшчәнлеге.

Әдәби һәм фәнни популяр әсәрләр, татар халык авыз иҗаты әсәрләре. Татар әдәбиятының күренекле язучылары әсәрләре (Г.Тукай, Дәрдемәнд, М.Җәлил, А.Алиш, Б.Рәхмәт, Ә.Бикчәнтәева, М.Фәйзуллина, Ш.Галиев, Р.Миңнуллин, Р.Вәлиева, Ф.Яруллин) балалар әдәбиятының дөньякүләм танылган классиклары әсәрләре, төрле энциклопедияләрдә, белешмә-сүзлекләрдә һәм балалар өчен басылган вакытлы матбугатта бирелгән материалларны уку.

Балаларга уку өчен тәкъдим ителгән әсәрләрнең төп темалары: туган тел, табигать, хезмәт, балалар тормышы, кешеләрнең үзара мөнәсәбәтләре, гаилә, сәламәтлек саклау, яхшылык һәм яманлык.

Әдәби әсәр эчтәлеген аңлауга мөнәсәбәтле үзләштерелергә тиешле мәсьәләләр: әсәр темасы, төп фикере, вакыйгалары һәм аларның эзлеклелеге. Әсәр герое, аның характеры, гамәлләре, гамәл кылырга этәргән сәбәпләр. Геройның эмоциональ һәм әхлакый кичерешләрен аңлау, кабул итү. Рус һәм татар әдәбияты геройларын үзара чагыштыру. Әкиятне һәм кече фольклор жанрларың, автор әкиятләрен, хикәя, шигырь, мәсәлләрне әдәби жанр буларак аера белү.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКУ ПЛАНЫНДАГЫ УРЫНЫ ТАСВИРЛАМАСЫ

“Әдәби уку” предметы Татарстан республикасының башлангыч гомуми белем бирү 2 нче модель базис уку планының “Филология” бүлегендә урын алган. Әдәби уку (база дәрәҗәсе).

Сәгатьләр саны:

4 нче сыйныф – 102 (атнага 3 сәгать).

Белем һәм күнекмәләрне тикшерү өчен түбәндәге эш төрләре кертелде:

4 нче сыйныф- контроль диалог -2, контроль монолог - 2, шигырь ятлау – 4, өйрәтү характерындагы сочинение -1.

Укучылар эшчәнлегенә бәяләү критерийлары:

2 - 4 нче сыйныфлар

Тыңлап аңлауны бәяләү

Тыңланган татар сөйләмен тулаем дөрес аңлап, эчтәлеген сөйли алганда, “5”ле куела.

Тыңланган татар сөйләмен аңлап, эчтәлеген якынча дөрес сөйли алганда, “4”ле куела.

Тыңланган татар сөйләмен аңлап, эчтәлеген өлешчә генә сөйли алганда, “3”ле куела.

Тыңланган татар сөйләменең эчтәлеген тулаем аңламаганда, “2”ле

Диалогик сөйләмне бәяләү

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора алганда, әйтелеше һәм грамматик төзелеше ягыннан дөрес эчтәлеге ягыннан эзлекле һәм тулы диалогик сөйләм төзегәндә, “5”ле куела.

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора алганда, әмма репликаларның әйтелешендә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2 – 3 хата җибәреп, эчтәлеге ягыннан эзлекле диалагик сөйләм төзегәндә, “4”ле куела.

Өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә кора алганда, репликаларның әйтелешендә һәм сүзләрнең грамматик формаларында 4 – 6 хата җибәреп, эчтәлеген бозып диалогик сөйләм төзегәндә, “3”ле куела.

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча диалог төзи алмаганда, “2”ле куела.

Монологик сөйләмне бәяләү

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча әйтелеше, грамматик төзелеше ягыннан дөрес һәм эчтәлеге ягыннан тулы, эзлекле булган монологик сөйләм өчен “5”ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле төзелгән, әмма аерым сүзләрнең әйтелешендә, грамматик формаларында яки җөмлә төзелешендә 2 – 3 хатасы булган монологик сөйләм өчен “4”ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле төзелмәгән, сүзләрнең әйтелешендә, җөмлә төзелешендә 4 – 6 хатасы булган монологик сөйләм өчен “3”ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән темага монолог төзи алмаганда, “2”ле куела.

Укуны бәяләү

Тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген тулаем аңлап, авазларны һәм сүзләрне дөрес әйтеп, басымны дөрес куеп, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп тиешле тизлектә укыганда, “5”ле куела.

Тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген аңлап, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп, әмма тупас булмаган 2 – 3 орфоэпик хата җибәреп ( авазларның әйтелешен бозу, басымны дөрес куймау, интонацияне сакламау) укыганда, “4”ле куела.

Тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген өлешчә аңлап, 4 – 6 тупас орфоэпик хата җибәреп укыганда һәм уку тизлеге акрын булганда, “3”ле куела.

Тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген тулысынча аңламыйча, орфоэпик кагыйдәләрне бозып, 7 дән артык әйтелеш хатасы җибәреп һәм уку тизлегенә куелган таләпләрне сакламыйча укыганда, “2”ле куела.

Сөйләмнең предмет эчтәлеге

Телдән һәм язма сөйләмнең эчтәлеге белем һәм тәрбия бирү максатларына, шулай ук башлангыч мәктәп укучыларының яшь үзенчәлекләренә һәм мәнфәгатьләренә туры килә. Ул түбәндәгеләрне үз эченә ала.

Үзем турында. Танышу. (Исеме, яше, кайда яшәве, укуы).

Мин һәм гаиләм. Гаилә әгъзалары, аларның исемнәре, һөнәрләре.

Көндәлек режим. Өйдәге эшләр. Гигиена. Сәламәтлек.

Кибеткә бару: өс киеме, аяк киеме, ашамлыклар, уенчыклар, китаплар кибетендә. Базарда.

Бәйрәмнәр: туган көн, Яңа ел, Әниләр көне. Татар һәм рус халыкларының милли бәйрәмнәре һәм йолалары. Бүләкләр. Котлаулар. Кафеда. Милли ризыклар.

Минем мавыгуларым. Минем яраткан шөгыльләрем һәм уеннарым. Спорт уеннары. Минем яраткан әкиятләрем. Ял көне (зоопаркта, циркта, бакчада).

Мин һәм дусларым. Исемнәре, яше, тышкы кыяфәте, характеры, мавыгулары. Уртак шөгыльләр. Дустыма хат язу.

Минем мәктәбем һәм сыйныфым. Дәресләр, уку әсбаплары. Укытучылар. Татар теле дәресләре. Түгәрәкләр, спорт секцияләре. Сыйныфташлар белән үзара мөнәсәбәтләр.

Өлкәннәргә хөрмәт. Әдәпле сөйләшү кагыйдәләре. Өлкәннәргә булышу. Өлкәннәрне хөрмәт итү.

Әйләнә-тирә дөнья. Йортым, фатирым, бүлмәм: бүлмәләрнең исемнәре, җиһазлар. Туган якның табигате. Йорт һәм кыргый хайваннар. Кошлар. Үсемлекләр. Ел фасыллары. Һава торышы. Экология.

Минем республикам.Гомуми мәгълүмат: исеме, башкаласы, шәһәрләре, елгалары. Транспорт. Истәлекле урыннар.

Сәяхәт итү. Җәйге ял. Кышкы ял. Авылда ял итү.

Татар халкының күренекле шәхесләре.Балалар язучылары һәм шагыйрьләре. Композиторлар һәм рәссамнар.

Татар халык авыз иҗаты үрнәкләре һәм балалар өчен әсәрләр (санамышлар, тизәйткечләр, табышмаклар, шигырьләр, җырлар, әкиятләр, хикәяләр).

Татар сөйләм этикеты үрнәкләре (танышу, исәнләшү, рәхмәт әйтү, саубуллашу, үтенеч белдерү, гафу үтенү).

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ

4 нче сыйныф

Яңа уку елы котлы булсын!

С.Маршак. Һәр атнада җиде көн.

Р.Миңнуллин.Үсми калган хәреф.

Х.Гарданов. “К” хәрефен белегез.

Б.Рәхмәт. Хисап мәсьәләләре.

Г.Тукай. Сабыйга.

14

Беренче сентябрь көнне ничек узуы, дәрес әзерли торган эш урыны, көндәлек режим турында сөйли белү. Уку хезмәтенә карашы буенча укучыга бәя бирә белү. Әңгәмәдәшеңнең ничәнче сыйныфта укуын, нинди өй эшләрен әзерләвен, дәрестә нәрсәләр эшләвен сорый белү. Китапханәчедән кирәкле китап турында белешмә ала белү.Алдагы сыйныфларда үзләштергән лексик минимумны камилләштерү. Җөмләләр төзү.Текст өстендә эш. Орфоэпик кагыйдәләрне саклап, мәгънәсен аңлап тиешле интонация белән яттан сөйләү. Татар сөйләменә хас авазларны дөрес әйтә белү. Сорау җөмләләр төзү.

2

Туган як табигате.

Җ.Тәрҗеманов.Табигать китабы.

Г.Тукай. Елның дүрт фасылы.

Г.Лотфи. Песнәк белән Әнисә.

Җ.Тәрҗеманов. Чирик

18

Кошлар, аларны саклау турында әдәби әсәрләр аша сөйләшү, алар турында сорый һәм белешмә бирә белү. Аларны тасвирлый белү. Текстны сәнгатьле аңлап уку, эчтәлегенә төшенү, сүзлек белән эшләү. . Тема буенча җөмләләр төзү, рәсемнәр буенча кечкенә хикәяләр төзү. Хикәяне үзгәртеп язу. Текстның эчтәлеген сораулар буенча сөйләү.

3

Хайваннар дөньясында.

Ә.Кари. Тиен.

Г.Тукай. Ташбака белән куян.

Яшел энәле керпе.

Керпе- табигатьнең бер сере

10

Кыргый һәм йорт хайваннары турында әдәби әсәрләр аша сөйләшү, хайваннар турында сорый һәм белешмә бирә белү. Аларны тасвирлый белү. Текстны сәнгатьле аңлап уку, эчтәлегенә төшенү, сүзлек белән эшләү. . Тема буенча җөмләләр төзү, рәсемнәр буенча кечкенә хикәяләр төзү. Хикәяне үзгәртеп язу.Текстның эчтәлеген сораулар буенча сөйләү.

4

Кышкы уеннар.

Җ.Дәрзаман. Камыраяк.

Б.Рәхмәт. Яңа ел килгәч.

А.Алиш. Куян кызы.

Елга буенда.

11

Спорт төрләрен әйтә, үзеңнең нинди спорт төрен яратканыңны, бабалар яратып уйный торган төрле уеннарда куатнашуың турында әйтә, уенга чакыра, уенның вакытын әйтә белү. Уенга барырга кирәклегенә инандыра, бару-бармауның сәбәбен әйтә белү. Укылган хикәяләрнең эчтәлеген сөйли белү, геройларга бәя бирү.Сораулар кую, җавап бирә белү. Әкиятне сәнгатьле уку, сәхнәләштерү, эчтәлеген сөйләү. Сораулар ярдәмендә эчтәлекне сөйләү. Шигырьне рольләргә бүлеп уку, сәхнәләштерү.Яңа ел турындагы шигырьне сәнгатьле уку.

5.

Минем дусларым.

Г.Бәширов. Сылтау.

И.Туктар. Алма.

Д.Аппакова. Шыгырдавыклы башмаклар.

11

Үзеңнең дустың турында сөйли белү. Кечкенә хикәяләрнең эчтәлеген сөйли, геройларга бәя бирә белү. Темага караган текстларны сәнгатьле аңлап уку, эчтәлегенә төшенү, сүзлек белән эшләү, җөмләләргә сорау кую, рольләргә бүлеп уку, сәхнәләштерү, аларны монологик hәм диалогик сөйләмдә актив куллану.

6

Дүрт аяклы дусларыбыз.

Р.Мингалимов. Дөньяда бер эт бар иде.

Р.Батулла. Чикыл белән Мырый.

12

Дүрт аяклы дусларыбызның кыяфәтләре, гадәтләре турында сөйли белү. Аларга карата үз мөнәсәбәтеңне белдерә белү. Шигырьне сәнгатьле уку, эчтәлеген дәвам итеп сөйләү. Хикәяләрне сәнгатьле аңлап уку, сүзлек белән эшләү, сорауларга җавап бирү, эчтәлеген сөйләү.

7

Язгы бәйрәмнәр

РюВәлиева. Яз

Л.Толстой. Әбисе белән оныгы.

М.Газизов. Рәхмәт.

В.Осеева. Дурт кыз.

9

Язгы табигать турында сөйли белү, 8Март бәйрәме белән котлый белү. Яз бөйрәме-Карга боткасы турында сөйли белү.Текстларны сәнгатьле уку, сүзлек белән эшләү. Шигырьләрне сәнгатьле уку, сәхнәләштерү.

8

Минем туган илем

З.Туфайлова. Туган ил.

Г.Тукай. Туган тел.

8

Татарстанның дәүләт символларын әйтә белү. Казан шәһәре, Татарстан шәһәрләре турында сөйләшә һәм сөйли белү.Балалар шагыйрьләре, язучыларының исемнәрен, нәрсә язганын әйтә белү. Татарстан турында хикәяләр, шигырьләр уку, сораулар төзү, эчтәлеген сөйләү.

9

Чәчәкле җәй, ямле җәй.

Ш.Галиев. Җәйге болында..

Р.Корбан. Җиләктә.

Г.Нәбиуллин. Урман сөйләшә.

Шүрәле.

9

Җәй көне кая бару турында сөйләшү. Бакчада җәйге хезмәт турында сөйләшү. Җәйге табигать, җәй билгеләре турында шигырьләрне сәнгатьле уку, сораулар төзү, эчтәлекләре буенча әңгәмә.

Барлыгы

102

УКЫТУ ПРОЦЕССЫН ОЕШТЫРУНЫҢ МАТЕРИАЛЬ-ТЕХНИК ТӘЭМИН ИТЕЛЕШЕ

Программа:

1 .Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1 — 11 нче сыйныфлар)” Казан-2014

2. “Рус телендә сөйләшүче балалар өчен татар теле һәм әдәби уку” фәненнән үрнәк программа (1-4 сыйныфлар). Авторлары:К.С.Фәтхуллова, Р.З.Хәйдәрова. Казан, 2013.

Укытучы өчен методик

әдәбият

Укучылар өчен әдәбият

1.А.Ш.Асадуллин, Р.А.Юсупов «Рус телле балаларга татар телен укыту методикасы нигезләре» Казан, «Мәгариф» нәшрияты, 2006

2. Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 2 сыйныф, укытучы өчен кулланма, Казан “Татармультфильм», 2013

3.Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 3 сыйныф, укытучы өчен кулланма, Казан “Татармультфильм», 2013

4. Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 4 сыйныф, укытучы өчен кулланма, Казан “Татармультфильм», 2013

5. Р.З.Хайдарова «Научно-педагогические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан» Набережные Челны,2006

Интернет-ресурсы:  Татарский интернет портал. http://www.tatarlar.narod.ru/Татарская электронная библиотека. http://www.kitap.net.ru/Татар әдипләре. http://www.adiplar.ru/

1. “Чулман энҗеләре”,“Көмеш кыңгырау” газеталары.

2. “Салават күпере” журналы

3. Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, 2007

Календарь тематик планлаштыру

№

Дәреснең темасы

Сә-гать са-ны

Эчтәлек

Көтелгән нәтиҗәләр

Дата

Искәр-мәләр

Предмет

Метапредмет

Шәхси

план

факт

Белем бәйрәме(14 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

эшләнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белүуниверсаль уку гамәлләре:

аңлап уку; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эшчәнлек процессында контроль һәм бәя бирү.

Коммуникативуниверсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү.

1

Белем бәйрәме

1

Белем бәйрәме, яңа уку елы башлана, килешә

1 нче сентябрь бәйрәме белән кот-лый белү. Бер –береңә комплимент-лар әйтә белү

Балаларда үз-үзләренә карата җаваплылык, олыларны хөрмәт итү хисе тәрбияләү

01.09

01.09

2

Яңа уку елы котлы булсын!

1

Хәзерге заман хикәя фигыльБелем бәйрәме белән котлау

Укуга җаваплы караш тәрбияләү

03.09

03.09

3

Уку-язу әсбаплары.

1

Дәрес, дәреслек, кирәк, түгел

диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү

Уку-язу әсбаплары-ның исемен сорый, үзеңә ала, иптәшеңә бирә белү

Укуга җаваплы караш тәрбияләү

06.09

06.09

4

Самуил Маршак. “Һәр атнада җиде көн”.

1

Яңа уку елына нинди уку-язу әсбапларын алу турында, уку-язу әсбапларының барлыгын-юклыгын әйтә белү

Укуга җаваплы караш тәрбияләү

08.09

08.09

5

Х. Гарданов. «К хәрефен белегез, к ны дөрес әйтегез».

1

Аваз, хәреф, куян, он, камыр, көймә, күмәч

Уку, тәрҗемә итү

Шигырьне сәнгатьле укый белү

10.09

10.09

6

Р. Миңнуллин. “Үсми калган хәреф”.

1

Йорт, орлык, озын

Уку, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү, җөмләләр төзү

Шигырьне сәнгатьле укый белү

13.09

13.09

7

Р. Миңнуллин. “Берәү, икәү, өчәү...”.

1

кушарга, алырга бүлергә, мисал, мәсьәлә

Уку, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү

Үзең турында сөйли белү

Әдәплелек кагыйдәләрен төшендерү

15.09

15.09

8

«Эш урыны» хикәясе.

1

Тәртип, һәрва-кыт, сүндерә, язу өстәле, тырыш, ялкау, игътибар

диалог уку, сөйләшү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр, тәрҗемә итү,

Фикереңне дәлилли белү (шуңа күрә, чөнки)

Балалардабелемгәомтылыштәрбияләү.

17.09

17.09

9

«Эш урыны» хикәясе өстендә эш.

1

20.09

20.09

10

“Контролъ эш “

хикәясе.

1

дөрес чиште, дөрес чишмәде; кәефсез, бугай, үкенде, гаеп

хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы ситуатив күнегүләр

Сәнгатьле уку.

22.09

22.09

11

“Контролъ эш “

хикәясе өстендә эшне дәвам итү.

1

Сәнгатьле уку, гр. күнегүләр, диалогны тулыландырып уку, сөйләшү

Геройларны характерлый белү.

24.09

24.09

12

Без хикәя язабыз.

1

Характерны бәяләүче лексика

Эшләргә кирәк төзелмәсе

Яңа хикәяне сөйли белү

27.09

27.09

13

Г.Тукай. “Сабыйга”.

1

Сабый, дәрес әзерли, тышка чакыра, күңел ач

хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы

Сәнгатьле уку. Урамга чакыра, чыкмау сәбәбен аңлата белү.

Уңай мотив булдыру,уку теләге булдыру

29.09

29.09

14

«Яңа уку елы котлы булсын!» темасын кабатлау.

1

01.10

01.10

Туган як табигате(21 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләренлогик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килүөченнәтиҗә ясау; фикерләрне логик чылбырга салу

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аралашу күнекмәләрен формалаштыру; әңгәмәдәшнең аралашухолкы белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү.

15

Җ.Тәрҗеманов. “Табигать китабы”.

1

04.10

16

Г.Тукай. “Елның дүрт фасылы”.

1

Табигать, ел фасылы билгеләре, вакыт, көз, туңды, суынды, саргая

ел фасыллары билгеләре

Туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияләү

06.10

17

“Көз” темасына диалоглар төзү.

1

08.10

18

“Көз” темасы лексикасы.

1

Яңгыр, төньяк, көньяк, эссе, буран; һаваторышы, явымсыз,болытлы

Һава торышын әйтә белү

Табигатьнең матурлыгын күрә белергә өйрәтү

11.10

19

Дару үләннәре.

1

кузгалак, сәламәт-лек, дару үләннәре, дару, бака яфрагы, әрем

Үткән заман хикәя фигыль

Дару үләннәре исемнәрен, аларның кирәклеген әйтә белү

13.10

20

Мин даруханәгә барам.

1

Исемнәрнең төшем килеше белән төрләнеше.

15.10

21

В.Монасыйпов. “Шифалы табиблар”.

1

Чаба, кычыткан, арт сабагын укытырга, юньсез

кабатлау

18.10

22

Хайваннар һәм кошлар.

1

20.10

23

Кошлар – безнең дусларыбыз.

1

Кошлар,кыска,аккош, карга, пес-нәк, тукран, кыш-лый, җылы якка китә

Алфавит гр. Күнегүләр, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр

Кош исемнәрен, бездә кышлаучы, җылы якка китүче кошларны сорый, әйтә белү

Туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияләү

22.10

24

Очты-очты уены.

1

Үткән дәрес лексикасы

Кош исемнәрен әйтә белү

25.10

25

Канатлы дуслар.

1

Җим, җитез, сан-дугач, тургай, кү-ке, акчарлак, хә-рәкәтчән, туклана

Нинди? Соравытәрҗемә күнегүләре, ситуатив күнегүләр

Кошлар турында сөйли белү

27.10

26

Г.Лотфи. «Песнәк белән Әнисә».

1

Ашата, эчертә, ашыйсы килә, тәрәзә, чукый башлады, шатланды, күз ачып йомганчы

Исемнәрнең иялек һәм төшем килешләре белән төрләнеше

Хикәяне сәнгатьле укый белү.

29.10

27

«Песнәк белән Әнисә» хикәясе өстендә эшне дәвам итү.

1

Үткән дәрес лексикасы

Чөнки, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр

Хикәягә план төз, план буенча сөйли белү

08.11

28

Җ.Тәрҗемәновның «Чирик» хикәясе.

1

Өстендә, астында, канаты өшеде, томшык, борын, авырта, җим, сөт, эремчек, тары

хикәяне уку, тәрҗемә итү, гр. Күнегүләр

Хикәяне сәнгатьле укый белү.

10.11

29

«Чирик» хикәясе өстендә эшне дәвам итү.

1

Үткән дәрес лексикасы

тәрҗемә итү, җөмләләр төзү, сорауларга җавап бирү

Хикәяне сөйли белү

12.11

30

«Чирик» хикәясе буенча диалогик сөйләмгә чыгу.

1

15.11

31

Җ.Тәрҗемәнов. «Чирик» хикәя-сенең дәвамы.

1

хикәяне уку, тәрҗемә итү, гр. күнегүләр

Хикәяне сәнгатьле укый, сөйли белү.

17.11

32

Җ.Тәрҗеманов. «Чирик». (III кисәк)

1

Тутый кош, яр-дәм итә, ишегал-дында, эскәмия, кайвакыт, берва-кыт, коткарды

Исемнәргә аффикс-лар ялгану тәртибе Хикәяне уку, тәр-җемә итү, сораулар кую

Хикәянең эчтәлеген сөйли белү

19.11

33

«Чирик» хикәя-сенең III кисәге өстендә эшне дәвам итү.

1

Үткән дәрес лексикасы

җөмләләр төзү, гр. күнегүләр, сорау-ларга җавап бирү

Чөнки, шуңа күрә теркәгечләрен сөйләмдә куллана белү

22.11

34

Без хикәя сөйлибез.

1

24.11

35

«Туган як таби-гате» темасын кабатлау.

1

антонимнар ситуатив күнегүләр, җөмләләр төзү

26.11

Хайваннар дөньясында (9 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, тиешле мәгълүматны билгеләү, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, эш башкару ысуларына һәм шартларына анализ ясау

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү

36

Йорт һәм кыргый хайваннар.

1

соры, җәнлек исемнәре;гомер

диалогны тулы-ландыру, сөйләшү, табышмаклар чишү

Йорт, кыргый хай-ваннарның исемнә-рен атый, аларны сурәтли белү.

29.11

37

Ә.Кари. «Тиен».

1

соры, җәнлек исемнәре;гомер

кая? кайдан? Кай-да?сорауларына җавап булган исемнәр

Тиен турында сөйли белү. Шигырьне сәнгатьле уку, тәрҗемә итү

01.12

38

Г. Тукай. “Ташбака белән куян”.

1

Йокы, уяна,тау, файда, ярыш, үке-нү, хуланды, ярыша

Хикәяне уку,билгесез үткән заман хикәя фигыль

Әкиятнең эчтәлеген сөйли белү

03.12

39

“Ташбака белән куян” хикәясе өстендә эш.

1

06.12

40

«Яшел энәле керпе» әкиятен-дәге лексик-грам-матик материал

1

Уйлый, күрә, еия, исни, җырлый, сөйли, бии, китә

Нишли? Нишләгән? Нишләми? Нишлә-мәгән? сораулары

08.12

41

«Яшел энәле керпе» әкияте.

1

Энә, тун, җәнлек, иснәгән, ышана

Әкиятне уку, тәрҗе-мә итү, гр. Күнегү-ләр, Кая? Кайда? Кайдан? сораулары

Әкиятне сәнгатьле укый белү

10.12

42

«Яшел энәле кер-пе» әкияте өстен-дә эшне дәвам итү.

1

Үткән дәрес лексикасы

Әкиятнең эчтәлеген сөйли белү

13.12

43

«Керпе — табигатьнең бер сере» тексты.

1

Сер, еш, гөмбә, үлән, озынлык, буе, юанлык, авырлык,

Текстны уку, тәр-җемә итү, сорау-лар бирүХәз. зам. хикәя фигыль

Диалогны сәхнәләштерү

15.12

44

“Хайваннар дөньясында” темасын кабатлау.

1

тәрҗемә итү, ситуатив күнегүләр

17.12

Кышкы уеннар(12 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү, укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып-белү универсаль уку гамәлләре:уку максатын мөстәкыйль билгеләү, тиешле мәгълүматны табу, билгеләү, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау, төп һәм ярдәмчел билгеләрне, аеру, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, чагыштырып нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен формалаштыру

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү

45

Кыш билгеләре.

1

Иң, бик, кыскара, каплый, туңа

Сүзлек эше, сүзләргә сораулар кую, җөмләләр төзүСорау алмаш- лыкларында басым

Кыш билгеләрен сөйли белү

Туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияләү

20.12

46

Г.Бакир.“Кышкы уен”.

1

Су туңа, кар тәгәрәтә, зурая, күмер, таяк, шатлана

хикәяне уку, тәрҗе-мә итү, рәсем буен-ча сөйләү, диалог уку, сөйләшү

Кар бабай ясауны сөйли белү

Туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияләү

22.12

47

“Кышкы уен” хикәясе өстендә эшне дәвам итү.

1

Үткән дәрес лексикасы

Кышкы уеннар турында сөйләшү

Дустыңны уенга, кар бабай ясарга чакыра белү

24.12

48

Б. Рәхмәт. «Яңа ел килгәч».

1

Былтыр, быел, кичә, бүген, йокларга ятам, йокыдан торам

Текст уку, текст эчтәлеге буенча сораулар бирү, табышмаклар чишү,

Яңа ел бәйрәме турында сөйләшү

Традиция,го-реф-гадәтләргә ихтирам уяту

10.01

49

Яңа ел бәйрәме турында сөйләшү.

1

12.01

50

А.Алишның биографиясе.

1

Соры, киез итек, ошый, сала, авырта, дәвалый, яланаяк

билгесез үткән заман хикәя фигыль

Хикәяне сәнгатьле уку, кай төшең авыртканын әйтә белү

14.01

51

А.Алиш. “Куян кызы”.

1

17.01

52

“Куян кызы” хикәясе өстендә эшне дәвам итү.

1

Үткән дәрес лексикасы

Хикәянең эчтәлеген сөйли белү

19.01

53

«Елга буенда» хикәясе.

1

Тимераяк, сузды, камыш,таяк,сиз-ми калды, тотынды

Кая? Кайда? Кайдан? сораулары

Кая? Кайда? Кайдан? сорауларына җавап бирү

21.01

54

«Елга буенда» хикәясе өстендә эшне дәвам итү.

1

Кешене характерлаучы сыйфатлар

сүзләргә, сүзтезмәләргә сораулар кую

Хикәяне сәнгатьле уку, эчтәлеген сөйли белү

24.01

55

Шугалакта.

1

көлеп тора, тыңламый, шугалак, үкенә, я, әлбәттә, ә, түгел

Шигырьне сәнгать-ле уку, ситуатив күнегүләр, диалог-ны тулыландыру

Дустыңны шугалакка чакыра белү, уенга чыкмауның сәбәбен әйтә белү

26.01

56

«Кышкыуеннар» темасын кабатлау.

1

28.01

Минем дусларым(14 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, тиешле мәгълүматны билгеләү, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, эш башкару ысуларына һәм шартларына анализ ясау

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү

57

“Минем дустым” темасына сөйләшү.

1

Дустым, дуслаштык, ишегалды

дустың турында сөйләү, Исемнең зат-сан белән төрләнеше

Схема буенча дустың турында сөйли белү

Тормышта игъ-тибарлы бу-лырга, әти-әни сүзен тыңларга, олыларны хөр-мәт итәргә өйрәтү.

31.01

58

«Минем дустым» хикәясе.

1

түгәрәк, җитәкче, заманча, җыешты-ра, күрше, ашарга пешерә, эшчән

Хикәяне уку, тәрҗе-мә итү, сорауларга җавап бирүСпорт түгәрәге төзелмәсе

Дустыңны уенга чакыра белү. Дәрескә әзерлек турында сөйләшү.

Әдәплелек тәрбияләү

02.02

59

«Минем дустым» хикәясе өстендә эш.

1

Кунакчыллык тәрбияләү

04.02

60

«Минем дустым» хикәясе буенча диалогик сөйләмгә чыгу.

1

Батыр, ялкау, юмарт, саран

диалогны тулыландыру, сөйләшү

Хикәянең эчтәлеген сөйли белү

07.02

61

Г. Бәширов. “Сылтау”.

1

Әйбер, бүләк итү, зурлар, чын дус

Чөнки теркәгече Хикәяне рольләргә бүлеп уку, сәхнә-ләштерү,яңа хикәя төзү

хикәяне сәхнәләш-терү, кызның ни өчен чын дус түгел икәнен әйтә белү

09.02

62

И.Туктар. «Алма».

1

Татлы, классташлар, кебек, гел, күңелсез, хуш исле, бергә

Ашыйсы килә төзелмәсе Хикәяне уку, тәрҗемә итү, сораулар кую, диа-логны тулыландыру, сөйләшү

Хикәянең эчтәлеген сөйли белү

11.02

63

Б.Рәхмәт. “Минем дуслар”.

1

Су буе, күбәйде, хат, хәтердә

Шигырьне сәнгатьле укый белү

Әдәплелек тәрбияләү

14.02

64

Д.Аппакованың «Шыгырдавыклы башмаклар» хикәясендәге лексик-грамматик материал.

1

Кебек, бик, соң, гел

Исемнәрнең тартым белән төрләнеше

Фигыльнең заман формаларын аера белү

Кунакчыллык тәрбияләү

16.02

65

Д.Аппакова. «Шыгырдавыклы башмаклар»(I кисәк).

1

Башмак, кадерле, бәхет, шыгырдавыклы, җибәрде, беркем

Кая? Кайда? Кай-дан? сорауларын кую, җөмләләр төзү, тәрҗемә итү, диа-логларны уку, сөйләшү

Хикәянең эчтәлеген сөйли белү (I кисәк)

18.02

66

«Шыгырдавыклы башмаклар»(I кисәк) хикәясе өстендә эш.

1

21.02

67

Д.Аппакова. «Шыгырдавыклы башмаклар»(II кисәк).

1

Идән, түшәм, кадәр, ачыла, йомыла, кочаклады

тәрҗемә итүөйдән мәктәпкә кадәр, Оляның дусты төзелмәләре, хикәя-нең дәвамын уку

Хикәяне сәхнәләштерү

Әдәплелек тәрбияләү

23.02

68

Д.Аппакова. «Шыгырдавыклы башмаклар» (III кисәк).

1

Сөенә, эзли, шыгырдый, шакый, һаман, кемдер, нәрсәдер, нидер, чыга, керә

Сүзләрнең сино-ним парларыХикәяне сәхнә-ләштерү, сораулар-га җавап бирү

Хикәяне сәхнәләштерү

Кунакчыллык тәрбияләү

25.02

69

«Шыгырдавыклы башмаклар» (III кисәк) хикәясе өстендә эш.

1

Кешеләргә карата ихтирамлы караш булдыру

28.02

70

«Минем дусларым» темасын кабатлау.

1

02.03

Дүрт аяклы дусларыбыз(11 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:Укуэшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү, укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару

71

Р.Мингалим. «Дөньяда бер эт бар иде».

1

Йомшак, кечкенә, ярата, йөгерә; хуҗа, тәпи, маң-гай, ашата, сагына, тап, шаян Йомшак, кечкенә, ярата, йөгерә; хуҗа, тәпи, маңгай, ашата, сагына, тап, шаян

Шигырьне сәнгать-ле уку, тәрҗемә итү, ситуатив күнегүләрхәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы

Шигырьне сәнгатьле укый белү

Әсәрдәге вакыйгаларны анализлый белүне тәрбияләү

04.03

72

«Дөньяда бер эт бар иде» шигыре өстендә эшне дәвам итү.

1

Иң матур укучыга конкурс, җөмләләр төзү

шигырьне сәнгатьле укый белү

07.03

73

Г.Тукай. “Кызыклы шәкерт”.

1

Арт аяк, аума, юләр, маэмай

Уйныйсы килә төзелмәсе

Шигырьне сәнгатьле укый белү, эчтәлеген сөйләү

Эзлекле фикер йөртү күнекмәләре

09.03

74

Г.Мөхәмәтшин. «Ак песи» хикәя-сендәге лексик-грамматик материал.1

1

Кат, йорт, төзи

Исемнәрдә -сыз/-сез аффиксларына гр. күнегүләр, сораулар кую

исемнәрдә -сыз/-сез аффиксларын кулланып сөйләшә белү

11.03

75

Г.Мөхәмәтшин. «Ак песи» хикәясе.

1

Күчеп килде, туңган, яңгырлы, гел, тамагы туйды, монда, тегендә

сәнгатьле уку, тәрҗемә итүХәзерге, үткән заман хикәя фигыль

Хикәяне сәнгатьле укый белү

14.03

76

Г.Мөхәмәтшин. «Ак песи» хикәясе буенча диалогик сөйләмгә чыгу.

1

Үткән дәрес лексикасы

диалог төзеп сөйлә-шү, ситуатив күне-гүләрхәз.заман хикәя фигыльнең юклык формасы

Геройларның харак-тер сыйфатларын тасвирлый белү. Дүрт аяклы дусла-рыңны сөйли белү

Үз фикереңне җиткерү, әйтү, башкаларны тыңлый белү

16.03

77

Кая? Кайда? Кайдан? сорауларына җаваплар бирү.

1

Су буе, яр буе

Буе сүзенең Ю.к., Ч.к., У.в. килешләрендә төрләнүе

Кая? Кайда? Кайдан? сорауларын куллана, аңа җаваплар бирә белү.

18.03

78

Р.Батулла. «Чикыл белән Мырый».

1

койрык, кача, кот-кара, йөзә, бата, кача, басма, егы-лып төшә, кычкы-ра

Йөгерә башлый төзелмәсе

Әкиятне сәхнәләштерү

04.04

79

«Чикыл белән Мырый» әкияте өстендә эш.

1

Үткән дәрес лексикасы

Йөгерә башлый төзелмәсе сораулар-га җаваплар язу

Егылганың, суга батуың турында әйтә белү,

06.04

80

«Чикыл белән Мырый» әкияте буенча диалогик сөйләмгә чыгу.

1

әкиятне сәхнәләштерү

коткарырга чакыра белү

08.04

81

“Дүртаяклы дусларыбыз” темасын кабатлау.

1

Үткән дәресләр лексикасы

Геройларга бәя бирү

11.04

Яз килә (9 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

укуэшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү, укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.

82

Р.Вәлиева. “Яз”.

1

Күңелле, тамчы, кош, озын, кыска

Хикәя фигыльнең заман белән төрләнеше

сәнгатьле укучыга конкурс

13.04

83

Бәйрәм белән котлау.

1

Үткән дәрес лексикасы

8 нче март бәйрәме белән котлау язу

Бәйрәм белән котлый белү

15.04

84

Карга боткасы.

1

ярма, күкәй, шикәр, су, карга боткасы, алан, тоз

Билгесез үткән заман хик.фигыль, сорауларга җавап бирү, гр. күнегүләр

Карга боткасы турында сөйли белү

18.04

85

“Карга боткасы” тексты өстендә эш.

1

Үткән дәрес лексикасы

Сорауларга җаваплар язу

20.04

86

Л.Толстой. «Әбисе белән оныгы».

1

үсеп җиткән, җыештыра, тегә, онык, картайган

Хикәяне уку, тәрҗе-мә итү, гр. Күнегү-ләр, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр

Билгесез үткән заман хикәя фигыльне сөйләмдә куллана белү

22.04

87

Ничек әдәпле

сорарга?

1

Булыша ала, күрсәтә, ярдәм итә

Бирегезче, бирегез әле, зинһарформалары

Итәгатьле сорый белү

25.04

88

М. Газизов.“Рәхмәт”.

1

Тырыс, рәтли, татар исемнәре

Шигырьне сәнгать-ле уку, сорауларга җавап бирү, җөмләләр төзү

Шигырьне яттан сөйли белү

27.04

89

В.Осеева.“Дүрт кыз”.

1

Яулык, сатып ала, кешене характерлаучы сыйфатлар

Диалог уку, сөйләшү, тәрҗемә итү, сүзлек эшеКушма саннар

Үзеңә кирәк әйберләрне алуны сорый белү. Яңа хикәя язу.

29.04

90

«Яз килә» темасын кабатлау.

1

02.05

Минем Ватаным (5 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү, бурычларны билгели белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү, укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:Сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:Мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару, әңгәмәдәшеңнең аралашу холкы белән идарә итү, коммуникатив мәсьәләгә таянып, фикерне төгәл итеп җиткерү.

91

Минем Ватаным - Россия.

1

Ватан,туган як, туган ил, дәүләт теле, сурәтләнгән, тату, милләт, төс, ил, дәүләт гербы, дәүләт флагы, дәүләт гимны

тәрҗемә итү, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр

Россия турында сөйли белү

04.05

92

Татарстанның дәүләт символлары.

1

Үткән дәрес лексикасы

тәрҗемә итү, сәнгатьле уку, сораулар бирү

Татарстанның символларын әйтә, сурәтли белү

06.05

93

Татарстанның башкаласы - Казан.

1

башкала, алтын ай, мәчет,манара, истәлекле, Казан кремле

сәнгатьле уку, тәрҗемә итү, гр. күнегүләр

Казанга баруың, анда нәрсәләр күрүең турында әйтә белү

09.05

94

Татарстан шәһәрләре.

1

Шәһәр, яшьләр, ерак, якын

Шәһәр исемнәренең Ю.к., Ч.к., У-в.к сәнгатьле уку, тәрҗемә итү, җөмләләр төзү,

Россия, Татарстан шәһәрләрен атый, аларны Ю.к., Ч.к., У-в.килешләрендә сөйләмдә куллану

11.05

95

«Мине Ватаным» темасын кабатлау.

1

13.05

Чәчәкле җәй, ямьле җәй (7 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү, бурычларны билгели белү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, эш башкаруның ысуларына һәм шартларына анализ ясау.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.

96

Ш Галиев. «Җәйге болында».

1

Сабантуй, салават күпере, җиләк пешә, көннәр озын, төннәр кыска

Шигырьне сәнгатьле уку, җөмләләр төзү, ситуатив күнегүләр

Шигырьне сәнгатьле укый белү

16.05

97

Г.Нәбиуллин. «Урман сөйләшә».

1

Урман, эндәшә, уңган, усак, каен

Шигырьне сәнгатьле уку,

шигырьне сәнгатьле уку

18.05

98

Р.Корбан. «Җиләктә».

1

чиләк, җиләк җыя, ерак, җиләк-җимеш исемнәре, чүп утый, су сибә, миләш, татар халык ашлары исемнәре

Шигырьне сәнгатьле уку, сорауларга җавап бирү, җөмләләр төзү

Ниди татар халык ашларын, нинди җиләк-җимеш яратканыңны әйтә белү

20.05

99

“Шүрәле” әкияте.

1

Ярык, бүрәнә, бармак

Диалог төзеп язу, сөйләшергә өйрәнү

Әкиятне сәхнәләштерү

23.05

100

«Чәчәкле җәй, ямьле җәй» темасын кабатлау.

1

25.05

101

Ел буена үтелгәннәрне гомумиләштереп кабатлау.

1

Диалог төзеп сөйләшү, биремле карточкалар буенча эш, шигырьләр, хикәяләр сөйләү

27.05

102

Йомгаклау.

1

30.05

Мәгълүмат һәм белем бирү чыганаклары

Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы»на (1 — 11 нче сыйныфлар) (Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева ) Казан. “Мәгариф” нәшрияты, 2011)

Р.З.Хайдарова, Гиниятуллина Л.А. “Сборник ситуативных упражнений по татарскому языку для русскоязычных учащихся» Наб. Челны 2004.

1. http://edu.tatar.ru/

2. http://tarkhanova.ru/taxonomy/term/22

3. http://openclass.ru/sub/Родной...

4. http://rusedu.ru/files.php?cat=39&sort

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А._____

Протокол № _ от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию: Хайрутдинова Л.А.._______

«31» августа 2016г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К.________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

по учебному предмету «Татарский язык» (русская группа, базовый уровень)

начального общего образования

4 класс

Учитель высшей квалификационной категории

Шаймарданова М.К.

Рассмотрено на заседании педагогического совета

протокол № 1 от

«31» августа 2016 года

2016- 2017 учебный год

Рус төркеме өчен татар теле дәресләренә төзелгән

эш программасының паспорты

Сыйныф-4 сыйныф

Укытучы: Шәймарданова М.К.

Сәгатьләр саны:

4 нче сыйныф -102 (атнага 3 сәгать).

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1 Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан 2011 нче елда бастырылган 1 — 11 нче сыйныфларда коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы (авторлары Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева)

2. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан төп гомуми белем бирү өчен бастырылган”Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы” Төзүче-авторлары: Р. З. Хәйдәрова, К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова Казан ,2013

3.2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

4. .Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

5.Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында №12138/13 ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының информацион хаты.

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән“ Коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбиятын укыту программасы”на (1-11 нче сыйныфлар), ( авторлары Р.З.Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева Казан, “Мәгариф” нәшрияты, 2014 нче ел .Әлеге программа укытучыларга эш программаларын төзү өчен нигез булып тора: ул укыту предметының мәҗбүри өлешен билгели, һәм аның җирлегендә авторлар укыту эчтәлегенең вариатив өлешен сайлый алалар. Эш программаларында укытучылар эчтәлекне сайлауда, уку материалын өйрәнүгә сәгатьләр санын бүлү һәм аны өйрәнү эзлеклелеген билгеләүдә, шулай ук укучыларның төп компетенцияләрен формалаштыру юлларын ачыклауда үз юнәлешләрен тәкъдим итә алалар. Программа бердәм белем бирү киңлеген һәм шул ук вакытта альтернативлыкны саклап калу максатын күздә тота.

УКУ ПРЕДМЕТЫНА ГОМУМИ ХАРАКТЕРИСТИКА

Рус телендә сөйләшүче укучыларга татар телен дәүләт теле буларак укытуның төп максаты - телне аралашу чарасы буларак үзләштерүне тәэмин итү, көндәлек тормышта, полиэтник җәмгыятьтэ үзара аңлашу һәм хезмәттәшлек итү күнекмәләрен формалаштыру. Татар телен дәүләт теле буларак укыту укучыларны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, аларның аралашу культурасын формалаштыру чарасы, башка халыкларга карата хөрмәт хисе, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль күнекмәләр булдыру чарасы.

Рус телендә сөйләшүче 1- 4 нче сыйныфлары укучыларына татар теленнән белем бирүнең

максатлары:

-укучыларга татар теленең фонетик , лексик, грамматик нигезләре буенча гамәли белем бирү;

- балаларда телдән һәм язма сөйләм күнекмәләре булдыру; сөйләм эшчәнлеген барлык төрләре буенча күнекмәләр формалаштыру;

- укучыларның иҗади активлыгын арттыру, аларда татар телен өйрәнүгә омтылыш һәм кызыксыну тәрбияләү;

- балаларның рухи дөньясын баету, төрле милләт вәкилләре арасында телләрне өйрәнү аша бер-берсенә ихтирам һәм дуслык

хисе тәрбияләү;

бурычлары :

- өйрәнелгән материалга нигезләнгән татар сөйләмен укытучыдан яки башка укучылардан ишетеп аңлау;

- диалогик, монологик сөйләм күнекмәләрен формалаштыру;

- текстларны сәнгатьле итеп, аңлап укый белү күнекмәләрен булдыру;

- татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;

УКУ ПРЕДМЕТЫ ЭЧТӘЛЕГЕНЕҢ КЫЙММӘТЕНӘ ТӨШЕНҮ ТАСВИРЛАМАСЫ

Программаны үзләштерү нәтиҗәсендә, укучылар түбәндәгеләрне өйрәнә:

• Россия Федерациясендәге телләр һәм мәдәниятләрнең күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат ала, телнең милли үзаңны белдерүгә нигез булуын күзаллый;

• телнең милли мәдәни күренеш һәм аралашу чарасы булуына төшенә, рус теленең Россия Федерациясендә дәүләт теле буларак тоткан урынын һәм аның төрле милләтләр арасында аралашу чарасы булуын аңлый;

• укучыларда телдән һәм язма сөйләмне дөрес итеп төзүгә уңай караш тәрбияләнә, алар аны шәхеснең тәрбияле булу билгесе итеп кабул итә;

• татар телендә башлангыч орфоэпик, лексик һәм грамматик төшенчәләрне, сөйләм әдәбе кагыйдәләрен үзләштерә, аралашуның максат һәм бурычларыннан чыгып, тиешле тел берәмлекләреннән урынлы итеп файдалана белә;

• аралашу вакытында өйрәнелгән тел берәмлекләрен танып-белү һәм гамәли максатлардан чыгып файдалана.

Рус мәктәбендә укучы рус балаларына татар теле укыту түбәндәге нәтиҗәләргә китерә:

• Россия Федерациясе һәм аның төрле регионнарының тел һәм мәдәният ягыннан бердәм һәм күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат бирелә;

• укучылар телнең милли мәдәнияткә каравын, аның төп аралашу чарасы булуын аңлый;

• әдәби нормаларга туры килгән телдән һәм язма сөйләмгә ия булган кешегә уңай мөнәсәбәт тәрбияләнә, аның культуралы шәхес булуы аңлатыла;

• татар теленең орфоэпик, лексик, грамматик нормалары һәм сөйләм әдәбе турында башлангыч мәгълүмат бирелә, аралашу өчен кирәкле тел материалын сайлап кулланырга өйрәтә;

• татар теле буенча алган белемнәрне укучы танып-белү һәм аралашу өчен тиешенчә куллана белә.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ПЛАНЛАШТЫРЫЛГАН НӘТИҖӘЛӘРЕ

Укытуның шәхси нәтиҗәләре:

“ Татар теле” предметы буенча 1 - 4 сыйныфлары укучылары өчен программаны үзләштерү өчен шәхси нәтиҗәләре:

- татар теленең дәүләт теле буларак ролен аңлау;

- шәхесара һәм мәдәниара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру;

- татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру;

- әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау.

Укытуның метапредмет нәтиҗәләре:

Татар теле укыту, танып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йөртү, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә, шулай ук, реаль тормышта туган проблемаларны хәл итү өчен кирәк булган универсаль уку гамәлләрен (танып белү, регулятив, коммуникатив)формалаштыругахезмәт итә.

Танып белү нәтиҗәләре:

- фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;

- иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;

- объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;

- төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;

- тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.

Регулятив нәтиҗәләр:

- уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;

- эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;

- уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;

- билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;

- укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;

- ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;

- дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм алар белән дөрес эш итә белү;

- дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.

Коммуникатив нәтиҗәләр:

- әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;

- әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;

- аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

- парларда һәм күмәк эшли белү;

- мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару;

- әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.

Татар теленә өйрәтүнеңпредмет нәтиҗәләре:

4 нче сыйныф:

Татар телендәге хәреф-аваз системасына анализ бирә белү.

Исемнәрнең килеш кушымчасын сөйләмдә дөрес куллану.

Исемнәрне күплек санда тартым белән төрләндерү.

Маратның китабы төзелмәсен сөйләмдә куллану.

Кушма, парлы исемнәрнең мәгънәләрен аңлап, сөйләмдә куллану.

Кадәр, соң бәйлекләре белән таныштыру.

Чагыштыру, артыклык дәрәҗәсендәге сыйфатларның мәгънәләрен аңлап, сөйләмдә куллану.

Монда, анда күрсәтү алмашлыкларын сөйләмдә куллану.

Мин, син, ул зат алмашлыкларының иялек,юнәлеш, урын-вакыт килешләрендә төрләнүен сөйләмдә куллану.

Билгесез үткән заман хикәя фигыльне III зат берлек санда сөйләмдә куллану.

Татар һәм рус телләрендә җөмләдәге сүз тәртибе белән таныштыру.

Иртәгә эшлим конструкциясе белән таныштыру.

Сүз басымы. Аны дөрес куя белүгә ирешү, рус сүзләре белән чагыштырып күрсәтү. Басымлы иҗекләрне һәм сүзләрне дөрес уку һәм матур язу күнемәләрен гомумиләштерү.

Орфоэпик һәм орфографик яктан сөйләмне оештыру эшен тирәнәйтү. Күчереп яза белү. Сүзлек диктантлары яза белү. Әйтелеше белән язылышында аерма булган сүзләрне яза белү. Бәйрәмнәр белән котлап, котлау кәгазьләре язу. Укылган әсәр, тәкъдим ителгән сюжет яки рәсем буенча хикәя язу.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКУ ПЛАНЫНДАГЫ УРЫНЫ ТАСВИРЛАМАСЫ

“Татар теле” предметы Татарстан республикасының башлангыч гомуми белем бирү 2 нче модель базис уку планының “Филология” бүлегендә урын алган. Татар теле (база дәрәҗәсе).

Сәгатьләр саны:

4 нче сыйныф -102 (атнага 3 сәгать).

Белем һәм күнекмәләрне тикшерү өчен түбәндәге эш төрләре кертелде:

4 нче сыйныф - контроль эш - 5, сүзлек диктанты - 4, өйрәтү характерында изложение -1.

Эш барышында түбәндәге кыскартылмалар кертелде: Бәйләнешле сөйләм үстерү – БСҮ, хаталар өстендә эш – ХӨЭ.

Укучылар эшчәнлегенә бәяләү критерийлары:

4 нче сыйныф:

Рус телле балаларга татар теле укытуның төп максаты – Татарстан Республикасында дәүләт телләренең берсе дип игълан ителгән татар телендә иркен сөйләшә ала торган билингваль шәхесләр формалаштыру..... Программа авторлары рус телле балаларга татар телен өйрәтүнең төп максаты субординатив типтагы шәхесләр формалаштыруда күрәләр. Ягъни рус телле балалар язма һәм телдән аралашу процессында хаталар җибәрсәләр дә, аларның программада күрсәтелгән тематика буенча татар телендә сөйләшә-аралаша белүләре таләп ителә.

Чит телләр укыту методикасында белемнәрне тикшерү өчен, «коммуникативно-достаточный уровень – аралашу өчен җитәрлек дәрәҗә; коммуникативно-недостаточный уровень – аралашу өчен җитәрлек булмаган дәрәҗә» төшенчәләре бар (В.П.Беспалько). Әгәр үзләштерү дәрәҗәсе 0,7 коэфициентыннан югары булса, аралашу өчен җитәрлек дәрәҗә дип санала һәм укучыга «4»,«5»ле билгеләре куела; әгәр үзләштерү дәрәҗәсе 0,7 коэфициентыннан түбән булса, аралашу өчен җитәрлек булмаган дәрәҗә дип санала һәм укучыга «3»,«2»ле билгеләре куела.Ягъни үзләштерү коэфициенты 0,7 булса - «3»ле, 0,8 – 0,9 булса - «4»ле, 0,9 – 1 булса - «5»ле билгеләре куела.

Үзләштерү коэфициенты түбәндәге формула белән исәпләнә:

Үк = а:р, монда Үк - Үзләштерү коэфициенты, а – дөрес үтәлгән биремнәр саны, р – барлык биремнәр саны.

Әйтик, сүзлек диктанты 20 сүздән тора, ди. Укучы 5 хата җибәрә. Аның үзләштерү коэфициенты болай исәпләнә: 15 : 20 = 7,5. Укучы «4»ле билгесе ала.

Әйтик, укучыларның сөйләшә алуын тикшерү өчен, 5 ситуатив күнегү бирелде, ди. Укучы 4 күнегүдә сөйләм максатын дөрес аңлап аралаша алуын күрсәтте. Аның үзләштерү дәрәҗәсе коэфициенты болай була: 4 : 5 = 0,8. Укучы «4»ле билгесе ала.

Әйтергә кирәк, чиреклек, еллык билгеләр нинди дә булса грамматик категорияне үзләштерү дәрәҗәсе белән генә билгеләнми, а программада күрсәтелгән темалар буенча укучыларның диалогик, монологик сөйләмгә чыгу дәрәҗәләре белән билгеләнә.

Язу: Орфографик(хәреф төшерү, өстәү, алыштыру,сүзләрне юлдан юлга дөрес күчермәү) хаталарга гына игътибар ителә; Әгәр дә сүз берничә урында дөрес, ә аерым бер урында хаталы язылган икән ,бу ялгыш дип саналмый. Бер үк хата берничә сүздә кабатланса, бу бер ялгыш дип исәпләнә.

1) к/ күчереп язу - 7-8 җөмлә. Пөхтә, орфографик хатасыз язылган эшкә “5”ле; ...әмма 1-3 төзәтүе яки 1-2 орф-к хатасы булса “4”ле; Пөхтә язылмаса, 4-6 орф-к х атасы булса “3” ле, Пөхтә булмаса, 6, артыграк орф-к хатасы булса “2”ле куела.

2) к/сүзл. диктанты. Пөхтә ,1орф-к хатасы булса “5”ле; Пөхтә, 2-3 орф-к хатасы булса “4”ле; Пөхтә язылмаган, 4-6 орф-к хатасы булса “3”ле; Пөхтә түгел, 7, артыграк хатасы булса “2”ле куела.

3) Язма сөйләм (сочинение,изложение) күнекмәләрен үстерү өчен ,өйрәтү характерында яздырыла, бер билге куела.Өйрәтү характерындагы язма эшләрнең уңай билгеләре генә журналга куела.

Бирелгән темага эзлекле язылган,1 орф-к һәм 1 гр-к хатасы булса “5”ле; Эзлекле язылган,ләкин эчтәлектә ялгыш җибәрелгән ,2-3 орф-к яки 2-3 гр-к хатасы булса”4”ле; эзлекле язылмаган,4-6 орф-к яки 4-6 гр-к хатасы булса “3”ле, Эзлекле язылмаган һәм эчтәлеге ачылмаган, 7дән артык орф-к яки 7дән артык тупас гр-к хатасы булган эшкә “2”ле куела.

Әйтергә кирәк, чиреклек, еллык билгеләр нинди дә булса грамматик категорияне үзләштерү дәрәҗәсе белән генә билгеләнми, а программада күрсәтелгән темалар буенча укучыларның диалогик, монологик сөйләмгә чыгу дәрәҗәләре белән билгеләнә.

УКУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ

4 нче сыйныф

Темага караган төп төшенчәләр

1.

Яңа уку елы котлы башлана!

15

Татар алфавиты; татар теленең тартык һәм сузык авазлары; к, г хәрефләренең ике аваз белдерүе, о, э, ы хәрефләренең икешәр аваз белдерүе;Кая? Кайдан? Кайда?сорау алмашлыклары; татар телендәге хәреф-аваз системасы. Сан. Сан төркемчәләре. Вакыт берәмлекләре.Исемнәрең килеш кушымчасы, исемнәрнең күплек санда тартым белән төрләнүе;Маратның китабы төзелмәсе;чөнки, шуңа күрә теркәгечләренең кулланылышы.

2

Туган як табигате

18

3

Хайваннар дөньясында

12

Хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльнең барлык һәм юклык формасы; инфинитив+кирәк төзелмәсе; бәйлек сүзләр;кушымчаларның нигезгә ялгану тәртибе; кушма-парлы исемнәр;

инфинитив+ярата төзелмәсе

4.

Кышкы уеннар

11

-мы/ -ме сорау кисәкчәсе; билгесез үткән заман хикәя фигыль; сыйфатның чагыштыру һәм артыклык дәрәҗәләре;кадәр, соң бәйлекләренең кулланылышы;таба, янына бәйлек сүзләре;... эшли белә төзелмәсен куллану;рус һәм татар сүзләрендә сүз басымы, басымның үзенчәлекле очраклары;монда, анда күрсәтү алмашлыклары

5

Минем дусларым

7

Инфинитив+телим формасы;сүз ясагыч –чы/ -че кушымчасы; хикәя, сорау интонациясе; антоним сыйфатлар; вакыт рәвешләре,иртәгәэшлим конструкциясе; мин, син, ул зат алмашлыклары, аларның килеш белән төрләнеше; җөмлә, җөмлә ахырында нокта, сорау, өндәү билгеләре; фигыльнең заман формалары, билгесез киләчәк заман хикәя фигыль, аның зат –сан белән төрләнеше; -дыр – дер билгесезлек кисәкчәсе; сан + исем төзелмәсе;

6

Дүрт аяклы дусларыбыз

12

-мый/ -ми аффиксы, -сыз/ -сез аффиксы,хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльләрнең зат –сан белән төрләнеше; буе бәйлек сүзенең килеш белән төрләнеше; җөмләдә сүз тәртибе

7

Язгы бәйрәмнәр

10

фигыльнең заман формалары, инфинитив+ярый, инфинитив+ярамый формалары;тезмә фигыльләр; кушма һәм парлы сүзләр; боерык фигыль, үтенечне белдерү формалары,бирегезче, бирегез әле, бирегез зинһар формалары,

8

Минем туган илем

7

Ялгызлык исемнәр; дәүләт музее структурасы; аны, анда алмашлыклары; урын рәвешләре; исем+исем сүзтезмәсе;тезмә сүзләр;

9.

Чәчәкле җәй, ямьле җәй

10

Сыйфатларның кулланылышын ныгыту, -ча/-чә формалы рәвеш; татар телендә сүз тәртибе;

Барлыгы

102

УКЫТУ ПРОЦЕССЫН ОЕШТЫРУНЫҢ МАТЕРИАЛЬ-ТЕХНИК ТӘЭМИН ИТЕЛЕШЕ

Программалар::

Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1 — 11 нче сыйныфлар)” Казан-2014

ТР Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан рөхсәт ителгән «Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы”(1 -11 нче сыйныфлар) / Төз. Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. – Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2011

Методик әдәбият:

1..А.Ш.Асадуллин, Р.А.Юсупов «Рус телле балаларга татар телен укыту методикасы нигезләре» Казан, «Мәгариф» нәшрияты, 2006

2. Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә. Гыйниятуллина, Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту, 1, 2 , 3, 4 нче сыйныф, укытучы өчен кулланмалар, Казан “Татармультфильм», 2013

3.А.Н.Газизова, Башлангыч сыйныфлар өчен диктантлар җыентыгы (рус телендә сөйләшүче балалар өчен), Казан, “Яңалиф” нәшрияты, 2007

4Р.З.Хайдарова «Научно-педагогические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан» Набережные Челны,2006

5 Ф.Ф.Харисов «Татар теленчит тел буларак өйрәтүнең фәнни-методик нигезләре» Казан, “Мәгариф”, 2002.

6. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф»журналлары, “Ачык дәрес” газетасы

7. “Салават күпере” журналлы

8. Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, 2013

9. Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. Татарский язык в таблицах. Яр Чаллы.

Интернет-ресурслар:

Татарский интернет портал. http://www.tatarlar.narod.ru/

Татарская электронная библиотека. http://www.kitap.net.ru/

Татар әдипләре. http://www.adiplar.ru/

Татар телне өйрәнүчеләргә / www.nowa.cc/showthread.ru/ph

№

Дәреснең темасы

Сә-гать саны

Эчтәлек

Көтелгән нәтиҗәләр

Дата

Искәр-мәләр

Предмет

Метапредмет

Шәхси

план

факт

Яңа уку елы котлы булсын ” - 16 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белүуниверсаль уку гамәлләре:аңлап уку; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эшчәнлек процессында контроль һәм бәя бирү.

Коммуникативуниверсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү.

1

Белем бәйрәме.

Яңа уку елы котлы булсын!

1

Белем бәйрәме, яңа уку елы башлана, килешә

Уңыш, чәчәк бәй-ләме, кәеф, сәламәт-лек, яңа, шакмаклы, буйлы, уку-язу әсбапларының исемнәрен камил.-рү;.

“татар теле дәресе” төзелмәсен ныгыту.

1 сентябрь бәйрәме белән котлый белү.

Укуга җаваплы караш тәрбияләү

02.09

2

-мы, -ме сорау кисәкчәләре

1

Дәрес, дәреслек, кирәк, түгел

-мы, -ме сорау кисәкчәләрен кулланып җөмләләр төзи белүне камил.-рү

Уку-язу әсбапларын сорый, ала, бирә белү

05.09

3

Сан+ исем төзелмәсе.

1

Сан+ исем төзелмәләрен дөрес куллана белү

Санын әйтеп уку-язу әсбапларын сорый, ала, бирә белү

07.09

4

Тартым.Креш контроль тест.

1

Тартым кушымчалары белән таныштыру, күнегүләр эшләү

Тартым кушымчала-

рын дөрес ялгый белү.

Әдәплелек кагыйдәләрен төшендерү

09.09

5

Татар алфавиты.

1

Аваз, хәреф, куян, он, камыр, көймә, күмәч

Татар алфавиты һәм хәрефләр тәртибе турында белемнәр-не камилләштерү;

Транскрипция билгеләрен каб-у

Татар теленең хәреф-аваз системасын белү.

Балалардабелемгәомтылыштәрбияләү.

12.09

6

О, ы, э хәрефләренең дөрес әйтелеше, язылышы.

1

Йорт, орлык, озын

О, ы, э хәрефләре-нең дөрес әйтелеше, язылышын камил.-рү.

Орфография каг. куллана белү.

14.09

14.09

7

Сузык авазлар

1

Кушарга, алырга, бүлергә, мисал, мәсьәлә

Өйрәнелгән материал белән файдалана белү

16.09

16.09

8

Саннар.

1

тәртип, һәрвакыт, сүндерә, язу өстәле, тырыш, ялкау, игътибар

Сан төркемчәләре белән таныштыру,

күнегүләр аша ныгыту

Дистә саннарын 100, 1000 әйтә белү. Тәртип саннарын куллана белү.

19.09

19.09

9

Сан төркемчәләре

1

язма эш,

контроль эш, мәсьәлә чишә, хатасыз, бугай

Сан төркемчәләрен формал.-у.;

көн, быел, төн, узган ел, ел, ярты ел, кич, иртән сүзләрен лексикада камилләштерү.

Сан төркемчәләрен

Дөрес куллана белү.

Сәгать ничә? Сәгать ничәдә? сорауларына җавап бирә белү

Балаларда үз-үзләренә карата җаваплылык, олыларны хөрмәт итү хисе тәрбияләү

21.09

21.09

10

Чөнки,шуңа күрә теркәгечләре.

1

язма эш,

контроль эш, мәсьәлә чишә, хатасыз, бугай

Чөнки,шуңа күрә теркәгечләре белән таныштыру,күнегү-ләр аша ныгыту.

Чөнки, шуңа күрә теркәгечләре белән кушма җөмлә-р төзи белү

23.09

23.09

11

Үткән заман хикәя фиг. формасы.

1

Характерны бәяләүче лексика

Үткән заман хикәя фиг. формасын сөйләмдә куллана белү күнекмәләрен камилләштерү.

Нинди предметтан контроль эш икәнен, дөрес эшләгәнне, эшләмәгәнне әйтә белү.

26.09

26.09

12

Үткән заман хикәя фиг. юклык формасы.

1

Сабый, дәрес әзерли, тышка чакыра, күңел ач

Үткән заман хикәя фиг. юклык форма-сы белән танышты-ру. язма эш ,кон-троль эш дөрес чиште,дөрес чиш-мәде,кәефсез,бугай,үкенде сүзләрен лексикада форм-.у.

Үткән заман хикәя фиг.-ң юклык форма-сын куллана белү.

Балалардабелемгәомтылыштәрбияләү

28.09

28.09

13

Җөмләдә үткән заман хикәя фигылләр.

1

Җөмләдә үткән заман хикәя фиг-не куллануны күнегү-ләр аша ныгыту

30.09

30.09

14

Инфинитив+кирәк конструкциясе.

1

Инфинитив+кирәкконструкциясе.

Инфинитив+кирәк конструкциясе б-н таныштыру,күнегү-

ләр аша ныгыту.

Характерны бәя-ләүче лексиканы сөйләмгә кертү.

Инфинитив+кирәкконструкциясен дөрес кул-на белү;

03.10

03.10

15

Сыйфатлар.

“Яңа уку елы”темасы буенча мөстәкыйль эш.

1

Сыйфатлар белән таныштыру,күнегү-ләр аша ныгыту.

Сыйфатлар кулла-нып, җөмләләр төзи белү.

Сыйфатларны кулланып,җөмләләр төзи белү.

05.10

16

Хаталар өстендә эш.“Яңа уку елы” темасы буенча үзеңне тикшер!

1

Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү

Өйрәнелгән материал белән файдалана белү

07.10

“Туган як табигате.” - 21 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләренлогик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килүөченнәтиҗә ясау; фикерләрне логик чылбырга салу

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аралашу күнекмәләрен формалаштыру; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү

17

Үткән заман хикәя фигыль.

1

Үткән заман хикәя фигыль белән таныштыру һәм ныгыту;

Үткән заман хикәя фигыльне дөрес итеп кул-на белү.

10.10

18

Хәзерге заман хикәя фигыль.

1

Хәз. заман хикәя фигыльнең ясалы-шын формалаш-ру.

Хәзерге заман хикәя фигыльне дөрес кул.-на белү

12.10

19

“Яңа уку елы”темасы буенча контроль эш.

1

Өйрәнелгән материал белән файдалана белү

Туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияләү

14.10

20

Көз билгеләрен белдергән сыйфатлар. Хаталар өстендә эш.

1

Табигать, ел фасылы билгеләре, вакыт, көз, туңды, суынды, саргая

Хаталарны булдырмау өст.эш үткәрү.

Хаталарны төзәтү

17.10

17.10

21

Кая? Кайда? Кайдан? сораулары.

1

Кузгалак, сәламәтлек, дару үләннәре, дару, бака яфрагы, әрем

Кая? Кайда? сорау-лары белән таныш-тыру, күнегүләр аша ныгыту

Кая? Кайда? сорауларына җавап бирә белү.

Табигатьнең матурлыгын күрә белергә өйрәтү

19.10

22

Төшем килеше.

1

Төшем килеш ку-шымчаларын кул-ланышкакертү;формалаштыру

Төшем килеш кушымчаларын дөрес куллануга ирешү.

21.10

23

Исемнәрнең төшем килеше б\н төрләнеше.

1

Җим, җитез, санду-гач, тургай, күке, акчарлак, хәрәкәт-чән, туклана

Исемнәрнең төшем килеше б\н төрлә-нешен камил-.рү

Исемнәрне дөрес итеп төшем килеше б\н төрләндерә белү.

Туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияләү

24.10

24.10

24

Исемнең урын-вакыт килеше.

Ашата, эчертә,ашый-сы килә, тәрәзә, чу-кый башлады, шат-ланды, күз ачып йомганчы

Исемнәрнең урын-вакыт килеше б\н төрләнешен камил-рү

Исемнәрнең урын-вакыт килеше б\н төрләндерә белү.

26.10

2

25

Транскрипциябилгеләре

1

Үткән дәрес лексикасы

Транскрипция билгеләрен камил-рү;кош исемнәрен кулланышкакертү:

җим,җитез,санду-гач,тургай,күке,ак-чарлак,

хәрәкәтчән, туклана

Транскрипция билгеләрен язуда дөрес итеп куллана һәм аңлата белү.

28.10

26

Исем+сыйфат төзелмәсе.

1

Җим, җитез, сандугач, тургай, күке, акчарлак, хәрәкәтчән, туклана

Исем+сыйфат төзелмәсе белән таныштыру, күне-гүләр аша ныгыту

Исем+сыйфат төзелмәсен кул-ланып җөмләләр төзи белү.

07.11

07.11

27

Исемнәрнең иялек килеше белән төрләнеше.

1

Ашата, эчертә,ашый-сы килә, тәрәзә, чу-кый башлады, шат-ланды, күз ачып йомганчы

Исемнәрнең иялек килеше белән төрләнешен формал.-у..

Исемнең иялек килеш һәм төшем килеш белән төрләнешен белү

09.11

09.11

28

Кисәкчәләр.

1

кошчыгым

Кисәкчәләр белән таныштыру,формал.-у. Чөнки, шуңа күрә теркәгечле кушма җөмләләр төзү өст.эшләү.

Сөйләмдә кисәкчәләрне куллана белү.

11.11

29

Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы.

1

Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасын камил.-рү.“Бара ала” төзел-мәсен кулланышка кертү.

Хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльләрнең

юклык формасын җөм-дә дөрес кул-на белү

14.11

30

Үткән заман хикәя фигыльнең юклык формасын кабатлау

1

Тутый кош, ярдәм итә, ишегалдында, эскәмия, кайвакыт, бервакыт, коткарды

Үткән заман хикәя фигыльнең юклык формасын камил.-рү.Җ. Тәрҗеманов-ның “Чирик”хикә-ясендәге уйнарга ярата төзелмәсен камил.-рү.

Хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльләрнең

юклык формасын җөм-дә дөрес кул-на белү

Табигатьнең матурлыгын күрә белергә өйрәтү

16.11

31

Бәйлекләр һәм бәйлек сүзләр.

1

Бәйлекләр һәм бәйлек сүзләр белән таныштыру.

Бәйлекләрне таный белү күнек.формал.

Бәйлекләрне сөйләмдә куллана белү.

18.11

32

Инфинитив + ярата төзелмәсе.

1

Су коена, өйрәнде, оча башлады, юкка чыкты; сәламәт,җилкә,шартлата, шаяра, курка

Инфинитив + ярата төзелмәсен сөй-ләмдә формалаш-тыру.“Уйнарга ярата” төзелмәсен камил.-рү

“Инфинитив+ярата”, “эшли башлады” төзелмәләрен куллана белү.

Кошларга һәм хайваннарга мәрхәмәтлек сыйфатлары тәрбияләү

21.11

33

Исемнәрнең тартым белән төрләнеше.

1

Исемнәрнең тар-тым белән төрләне-шен аңлату,ныгыту.

К,п хәрефләренә беткән исем-р-ң тартым б\н төрләнешен формалаштыру

Исемнәрнең тартым белән төрләнешен куллана белү

23.11

34

Тартымлы исемнәр.

1

Тартымлы исемнәр белән таныштыру,

күнегүләр аша ныгыту

исемнәрнең тартым белән төрләнешен куллана белү

25.11

35

Кайвакыт, бервакыт, инде сүзләре.

1

Кайвакыт, бервакыт, инде сүзләрен кулланып җөмләләр төзү.

Кайвакыт, берва-кыт, инде сүзләрен кулланып җөмлә-ләр төзи белү.

28.11

36

Чөнки,шуңа күрә теркәгечләрен кабатлау.

1

Тутый кош, ярдәм итә, ишегалдында, эскәмия, кайвакыт, бервакыт, коткарды

Чөнки, шуңа күрә теркәгечләрен камил.-рү, күнегү-ләр аша ныгыту.

Чөнки,шуңа күрә теркәгечләрен сөйләмдә куллана белү.

30.11

37

“Туган як табигате.”темасы буенча үзеңне тикшер!

1

“Туган як табига-те.” темасы буенча балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү

Күчереп язу

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

02.12

“Хайваннар дөньясында” – 8 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, тиешле мәгълүматны билгеләү, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, эш башкару ысуларына һәм шартларына анализ ясау

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү

38

-мы,-ме сорау кисәкчәләре белән җөмләләр.

1

-мы,-ме сорау кисәкчәләрен һәм кисәкчәләрнең сөйләмдә кулланы-шы сөйләмдә форма-ру. Йорт һәм кыргый хайван-нарның исемнәрен лексикада формалаштыру.

-мы,-ме сорау кисәкчәләре б-н сорау җөмләләр төзи белү.

05.12

39

-мы,-ме сорау кисәкчәләренең сөйләмдә кулланышы.

Сүзлек диктанты

”Җәнлекләр”

1

Сүзлек диктанты яздыру;

Узган дәресләр лексикасын куллана белү.

Узган дәресләр лексикасын куллана белү.Орфография һәм орфоэпи якагыйдәлә-рен куллана белү.

07.12

40

Билгесез үткән заман хикәя фигыль .

1

Йокы, уяна, тау, файда, ярыш, үкенү, хурланды, ярыша

Билгесез үткән за-ман хикәя фигыль-не формалаштыру.

Билгесез үткән заман хикәя фиг.фор-н кул-п

сорау бирә белү

09.12

41

Сыйфат дәрәҗәләре

1

төрле дәрәҗәдәге сыйфатлар;

Сыйфат дәрәҗәләре б-н таныштыру;

Сыйфат дәрәҗәләрен

сөйләмдә куллана белү

12.12

42

Кая? Кайда? Кайдан? сораулары.

1

Энә, тун, җәнлек, иснәгән, ышана

Кая? Кайда? Кайдан? сорауларына җавап бирү.

Дип уйлаган төзелмәсен сөйләмдә куллану. Кая? Кайда? Кайдан? Сораула-рына янына, янын-да, яныннан сүз-ләрен кулланып җавап бирә белү.

14.12

43

Җөмлә төрләре. Контроль эшкә әзерлек.

1

Үткән дәрес лексикасы Сер,еш,гөмбә, үлән, озынлык, юанлык, авырлык, буе

Җөмлә төрләре б-н таныштыру,форма..-ру.Сер,еш,гөмбә, үлән, озынлык, юанлык, авырлык, буе сүзләрен лек-сикада форм-у

Дөрес итеп җөмләләр

төзи белү,җөмләләрне аера белү.

16.12

44

Сорау җөмләләр.

1

Сер, еш, гөмбә, үлән, озынлык, юанлык, авырлык, буе

Сорау җөмләләр төзү.

Сорау җөмләләр төзүеп аларга тулы җавпа бирү.

19.12

45

Контроль эш “Хайваннар дөнья-

сында”

1

“Хайваннар дөнья-

сында”темасы буенча балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү.

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

21.12

“Кышкы уеннар” – 11 сәг

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү, укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып-белү универсаль уку гамәлләре:уку максатын мөстәкыйль билгеләү, тиешле мәгълүматны табу, билгеләү, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау, төп һәм ярдәмчел билгеләрне, аеру, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, чагыштырып нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен формалаштыру

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү

46

Сыйфатның артыклык дәрәҗәсе. Хаталар өстендә эш.

1

Иң, бик, кыскара, каплый, туңа

Сыйфатның артык-лык дәрәҗәсе белән таныштыру,күнегүләр аша ныгыту.

Сыйфат-лар кулланып, җөмләләр төзи белү

23.12

47

Антонимнар.

1

Су туңа, кар тәгәрә-тә, зурая, күмер, таяк, шатлана, рәхәтләнеп, көлешәләр.

Антонимнар б-н таныштыру.

”Кышкы уен” хикәясендәге лексика б-н таныштыру

Антонимнарны хикәя төзүдә кул-лана белүКар бабай ясауны сөйли белү.Дустыңны уенга, кар бабай ясарга чакыра белү.

48

Антоним сыйфатлар

1

Былтыр,быел,кичә,бүген, йокларга ятам,йокыдан торам

Антоним сыйфат-лар б-н таныштыру, күнегү-ләр аша ныгыту.Антоним сүзләрне таба белү.

Антоним сыйфатларны хикәя төзүдә куллана белү; Антоним сүзләрне таба белү.

09.01

49

БСҮ Яңа елга котлау язу.

1

Яңа елга котлау язу.

Яңа ел белән котлый белү.

11.01

50

Билгесез үткән заман хикәя фигыль

1

Соры, киез итек, ошый, сала, авырта, дәвалый, яланаяк, сөртә

Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең кушымчаларын истә калдыру.

Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең кушымчаларын куллана белү

13.01

51

Хикәя һәм сорау җөмләләр

1

Тимераяк, таяк суз-ды, камыш, сизми калды тотынды

Җөмлә төрләре б-н таныштыру,форма..-ру

Дөрес итеп җөмлә-ләртөзи белү,җөм-ләләрне аера белү.

16.01

52

Кушма сүзләр.

1

Кешене характерлаучы сыйфатлар

Кушма сүзләр белән таныштыру,

күнегүләр аша ныгыту.

Кушма кулланып, җөмләләр төзи белү

18.01

53

Җөмләдә сыйфатлар.

1

көлеп тора, түгел, тыңламый, шугалак, үкенә, я, әлбәттә, ә

Җөмләдә сыйфатлар куллана белү.

Сыйфатлар кулла-нып җөмләләр төзи белү.

20.01

54

“Кышкы уеннар” темасы буенча тест биремнәре

1

“Кышкы уеннар”

темасы буенча тест үткәрү.Балалар-ның алган белемнә-рен күзәтү, ныгыту, бәяләү

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

23.01

55

Шуа белә, шуа белми төзелмәләре.

1

Шуа белә, шуа белми төзелмәләрен камилләштерү.

Шуа белә, шуа белми төзелмәләрен сөйләмдә куллану.

25.01

56

“Кышкы уеннар” темасы буенча үзеңне тикшер!

1

“Кышкы уеннар” темасы буенча балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү.

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

27.01

“Минем дусларым” – 13 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, тиешле мәгълүматны билгеләү, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, эш башкару ысуларына һәм шартларына анализ ясау

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү

57

Исемнәрнең зат-сан белән төрләнеше

1

Дустым, дуслаштык, ишегалды

Исемнәрнең зат-сан белән төрләнешен камил.-рү

Исемнәрне зат-сан белән төрләндерә белү.

30.01

58

Тәртип саннары.

1

Түгәрәк, җитәкче, заманча, җыештыра, күрше, ашарга пешерә, эшчән

Тәртип саннары турында төшенчә бирү; сөйләмдә формал.-у.

Минем дустым" хикәясендәге лексика белән таныштыру

Тәртип саннарын сөйләмдә куллана белү.

01.02

59

Тәртип саннарын кабатлау.

1

Батыр, ялкау, юмарт, саран

Тәртип саннарын кабатлау. Минем дустым" хикәясе өст.эш;.

Тәртип саннарын куллана белү. Дустыңны уенга чакыра белү.

03.02

60

Исемнәрнең икенче затта тартым белән төрләнеше.

1

Әйбер, бүләк итү, зурлар, чын дус

Исемнәрнең икенче затта тартым белән төрләнешен ныгыту.Чөнки теркәгечен ныгыту

Чөнки теркәгечен, икенче затта тар-тым беләнтөрлән-гән исемнәрне җөмләдә куллана белү

Кешеләргә карата ихтирамлы караш булдыру

06.02

61

Сүз ясагыч

кушымчалар:

-чы/-че.

1

бакчачы, төзүче,

сатучы, эшче, нефтьче, тегүче

Сүз ясагычкушым-чалар б-н таныш-тыру.татлы, класс-ташлар, кебек, гел, күңелсез, хуш исле, бергә сүзләрен лексикада формал.

Сүз ясагыч кушымчаларның ялгану тәртибен белү

Хезмәт кешесенә хөрмәт тәрбияләү

08.02

62

Фигыль + сы (се) килә төзелмәсе.

1

татлы, классташлар, кебек, гел, күңелсез, хуш исле, бергә

Фигыль + сы (се) килә төзелмәсен сөйләмдә формал.-у. И.Туктар-ның «Алма» хикәясендәге лексика б-н танышты-ру:

Фигыльләрне сөйләмдә дөрес куллана белү

10.02

63

БСҮ “Минем чын дустым” хикәя язу.

1

“Минем чын дустым” исемле хикәя язу.

Үзеңнең дустың турында сурәтләп сөйли белү.

13.02

64

“Уйный башлады” төзелмәсе.

1

Кебек, бик, соң, гел

"Уйный башлады" төзелмәсе белән таныштыру,формал

Эш башлануын белдерүчеконструк-цияләрне сөйләмдә камил.-рү.

Фигыльнең заман формаларын аера белү

15.02

65

Фигыльнең заман белән төрләнеше

1

Фигыльнең заман белән төрләнешен камил.-рү.

Фигыльнең заман

формаларын аера белү

17.02

66

Кайдан? Кая кадәр? сораулары.

1

Башмак, кадерле, бәхет, җибәрде, шыгырдавыклы, беркем

Кайдан? Кая кадәр? сорауларын формал.-у."Өйдән мәктәпкә кадәр" ,"Оляның дусты" төзелмәсен лексикага кертү.

Кайдан? Кая кадәр? сорауларына җавап бирә белү.

20.02

67

Кемдер, нәрсәдер алмашлыклары

1

Сөенә, эзли, шыгырдый, шакый, һаман, кемдер, нәрсәдер, нидер, чыга, керә

Кемдер, нәрсәдер алмашлыкларын сөйләмдә форма.-у.

Сүзләрнең антоним парларын табарга өйрәнү.

Кемдер, нәрсәдер алмашлыкларын сөйләмдә куллана белү.

22.02

68

Билгесезлек алмашлыклары

1

Билгесезлек алмашлыкларын сөйләмдә камил.-рү.

“Шыгырдавыклы башмаклар” (III кисәк) хикәясен-дәге лексиканы камил.-рү

Билгесезлек алмашлыкларын җөмләләр төзүдә куллана белү

24.02

69

“Минем дусла-

рым” темасы буенча үзеңне тикшер!

1

“Минем дусларым” темасы кабатлау.

“Куркак юлдаш”

текстын күчереп язу.

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

27.02

Дүрт аяклы дусларыбыз. – 11 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укуэшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару.

70

-мый,-ми кушымчалары.

1

-мый,-ми кушымчаларын камил.-рү..

-мый,-ми кушымчаларын дөрес куллана белү.

01.03

71

Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы.

1

Йомшак, кечкенә, ярата, йөгерә, хуҗа, тәпи, маңгай, ашата, сагына, тап, шаян

Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасын камил.-рү

Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасын дөрес куллана белү.

03.03

72

Ашыйсым килә төзелмәсе.

1

Ашыйсым килә төзелмәсе.

Ашыйсым килә төзелмәсе

06.03

73

Исемнәрдә –сыз,-сез аффикслары. Мөстәкыйль эш

1

Кат, йорт, төзи

Исемнәрдә -сыз/-сез аффикслары белән таныштыру,

күнегүләр аша ныгыту.

Исемнәрдә -сыз/-сез аффиксларын кулланып сөйләшә белү

08.03

74

Хаталар өстендә эш.Фигыльләрнең заман формалары.

1

Күчеп килде, туңган, яңгырлы, гел, тамагы туйды, монда, тегендә

Фигыльнең заман формаларын “Ак песи” хикәясе аша камилләштерү

Фигыльләрне сөйләмдә куллана , җөмләләр төзи белү.

10.03

75

Контроль эш.” “Минем дүрт аяклы дустым””

1

“Минем дүрт аяклы дустым” темасы буенча контроль эш үткәрү.

Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү

13.03

76

Юнәлеш, чыгыш һәм урын-вакыт килеше. Хаталар өстендә эш

1

Үткән дәрес лексикасы

Юнәлеш, чыгыш һәм урын-вакыт килешеләрен камил.-рү.Яр буе, су буе сүзләренең Ю.к.. Ч.к., У.в. килешләрендә төрләнүен ныгыту.

Яр буе, су буе сүзләренең Ю.к.. Ч.к., У.в. килешләрендә төрләнүе истә калдыру.

15.03

77

Сингармонизм законы.

1

койрык, кача, коткара, йөзә, бата, кача, басма, егылып төшә, кычкыра

Сингармонизм законы белән таныштыру; Р.Батулланың биографиясе турын-да кыскача мәг.бирү;

Сингармонизм законын кулланып сүзләрне дөрес яза белү;искәрмәләрне истә калдыру.

17.03

78

Билгесез үткән заман хикәя фигыль.

1

Үткән дәрес лексикасы

“Чикыл белән Мырый”әкияте буенча билгесез үткән заман хикәя фигыльне камил-рү

Билгесез үткән заман хикәя фигыльне сөйләмдә дөрес куллана белү.

03.04

79

БСҮ “Минем дүрт аяклы дустым” хикәя язу.

1

05.04

80

“Дүрт аяклы дусла-рыбыз”темасын кабатлау.

1

“Дүрт аяклы дусларыбыз”темасы буенча

балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү.

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

07.04

Язгы бәйрәмнәр. – 11 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:укуэшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү, укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.

81

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр.

1

Күңелле, тамчы, кош, озын, кыска

Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне сөйләмдә форма-у.

Чөнки теркәгечен җөмләдә куллану-ны камил.-рү.

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр төзи белү.

10.04

82

БСҮ 8 нче мартка котлау язу.

1

Үткән дәрес лексикасы

8 нче мартка котлау язу.

Бәйрәм белән котлау яза белү күнекмәләрен ныгыту.

Әниләргә хөрмәт,мәрхә-мәтлелек тәрбияләү

12.04

83

Билгесез үткән заман хикәя фигыль кушымчалары.

1

ярма, күкәй, шикәр, су, карга боткасы, алан, тоз

Билгесез үткән заман хикәя фигыль кушымчаларын истә калдыру.

Билгесез үткән заман хикәя фигыль кушымчаларын дөрес куллана белү

14.04

84

Билгесез үткән заман хикәя фигыльне җөмләдә кулланышы

1

үсеп җиткән, җыештыра, тегә, онык, картайган

Билгесез үткән заман хикәя фи-гыль кушымчала-рын истә калдыру.

Билгесез үткән заман хикәя фи-гыль кушымчала-рын дөрес куллана белү

17.04

85

Парлы сүзләр.

1

Парлы сүзләр белән таныштыру;форм.-у.

Парлы сүзләр язылышын истә калдыру,дөрес яза белү.

19.04

86

Бир әле! Бирче! җөмләләре.

1

Булыша ала, күрсәтә, ярдәм итә

Бир әле! Бирче! җөмләләрен сөймәмдә куллану.

Кирәкле әйберне сорап ала белү.

21.04

87

Үтенечне белдергән сүзләр.

1

Булыша ала, күрсәтә, ярдәм итә

Итагатьле сорау формалары белән таныштыру;

Бирегезче, бирегез әле, бирегез зинһар –формаларын формал.-у.

Итагатьле сорый белү формаларын сөйләмдә куллана белү.

24.04

88

Кушма саннар..

1

Кушма саннар белән таныштыру; форм.-у.

Кушма саннар язылышын истә калдыру,дөрес яза белү.

26.04

89

“Минем дусларым” темасы буенча контроль эшкә әзерлек.

1

Яулык, сатып ала, кешене характерлаучы сыйфатлар

“Минем дусла-

рым” темасы буен-ча контроль эшкә әзерлек үткәрү.

Өйрәнелгән мате-риалны кабатлау,

камилләштерү.

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

28.04

90

Минем дусларым” темасы буенча контроль эш.

1

Минем дусларым” темасы буенча кон-троль эш үткәрү.

Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

01.05

91

Хаталар өстендә эш.

Орфографик һәм орфоэпик нормалар.

1

Контроль эштә җибәрелгән хата-ларны күзәтү һәм төзәтү.Кабат бул-дырмау өстендә эшләү.

Җибәрелгән хаталарны төзәтә белү.Орфографик һәм орфоэпик нормаларны истә калдыру.

03.05

Минем туган илем – 7 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү, бурычларны билгели белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү, укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:Сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:Мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару, әңгәмәдәшеңнең аралашу холкы белән идарә итү, коммуникатив мәсьәләгә таянып, фикерне төгәл итеп җиткерү.

92

Хикәя,сорау,өндәү җөмләләр.

1

Ватан,туган як, туган ил, дәүләт теле, сурәтләнгән, тату, милләт, төс, ил, дәүләт гербы, дәүләт флагы, дәүләт гимны

Хикәя,сорау,өндәү җөмләләр белән таныштыру;

Татарстанның дәүләт символлары турында кыскача мәг.бирү;

Хикәя,сорау,өндәү җөмләләрне дөрес интонация белән әйтә белү.

Илең белән горурлану,гражданлык хисләре формалаштыру

05.05

93

Кая? Кайдан? Кайда? сорауларына җавап.

1

башкала, алтын ай, мәчет,манара, истәлекле, Казан кремле

Кая? Кайдан? Кайда? сорауларына җавап бирә белү.

07.05

94

Исем сүзтезмәләр. Килеш кушымчалары

1

Үткән дәрес лексика-сы.Башкала, алтын ай, мәчет, манара, истәлекле сүзләрн һәм Казан кремле төзелмәсе

Килеш кушымчалары

б-н таныштыру һәм

исем сүзтезмәләр белән таныштыру;

Исем сүзтезмәләрне сөйләмдә куллана белү.

10.05

95

Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр.

1

Шәһәр, яшьләр, ерак, якын

ялгызлык һәм уртаклык исемнәре турында төшенчә бирү;Шәһәр, яшьләр. Шәһәр исемнәренең Ю.к., Ч.к., У-в. Килешендә төрләнүен форма.-у

Татарстан шәһәрләрен атый, аларны

Ю.к., И.к., У-в. килешләрендә

куллана белү ;Ялгызлык һәм уртаклык исем-нәрне аера белү

Татархалкы-ныңтарихына карата кызык-сыну уяту

12.05

96

“Минем туган илем “ темасы буенча үзеңне тикшер!

1

“Минем туган илем” темасы буенча балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

Милләтнең,Ва-танның бер вә-киле булуың белән горурла-ну тәрбияләү

14.05

97

“Татарстан - туган ягым” темасы буенчаконтроль эш.

1

Тема буенчаконтроль эш үткәрү.Балалар-ның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү.

Өйрәнелгән материалдан файдалана белү

17.05

98

Киләчәк заман хикәя фигыль.

Хаталар өстендә эш.

1

Киләчәк заман хикәя фигыльне сөйләмдә форма-лаштыру.

Хаталарны булдырмау өстендә эшләү.

Җибәрелгән хаталар-

ны төзәтә белү. Киләчәк заман хикәя фигыльне сөйләмдә куллана белү

19.05

“Чәчәкле җәй, ямьле җәй.” - 4 сәг.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү, бурычларны билгели белү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, эш башкаруның ысуларына һәм шартларына анализ ясау.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.

99

“Җәйге табигать” хикәя төзү

1

Ярдәм итә, ял итә, чүп утый, җыя

Ярдәм итә, ял итә, чүп утый, җыя сүзләрен лексикага кертү

Җәйге табигать турында хикәяләп сөйли белү. Җәй көне нишләвең турында әйтә белү

21.05

100

“Җәйге урман ” хикәя төзү.

1

Урман,эндәшә, уңган, усак, каен

Җәйге урман турында хикәяләп сөйли һәм яза белү

24.05

101

БСҮ Дустыңа хат язу.

1

чиләк, җиләк җыя, ерак, миләш, җиләк-җимеш исемнәре, чүп утый, су сибә, татар халык ашлары исемнәре

Өйрәнелгән лексиканы кулланып хат язу.

Җәй көне нишләвең турында әйтә белү

26.05

102

“Чәчәкле җәй, ямьле җәй.” темасын кабатлау.

1

Сабантуй, салават күпере, җиләк пешә, көннәр озын, төннәр кыска

гр. күнегүләр, кечкенә хикәя төзү, кроссворд чишү

28.05

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

«Рассмотрено»

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А.________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию: Хайрутдинова Л.А.________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

основного общего образования

по предмету

татарский язык (русская группа)

7 класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова Мавлузя Касимовна

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г.

2016 год

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1. ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган 2011 нче елда бастырылган 1-11 нче сыйныфларда рус телендә урта гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы на “(авторы Р.З.Хәйдарова);

2. 2016-2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе”бюджет белем учреждениесе уку-укыту планына;

3. 2014 нче елның 31 нче мартындагы 253 нче номерлы “Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгә дәреслекләр исемлеге”нә ;

4. Татарстан Республикасының “Телләр турындагы законы”на (РТ №44-3РТ28.07.2004);

5. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының “Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укытуның үрнәк программасы”на (Р.З.Хәйдарова,Казан,Мәгариф,2013);

6.Дәреслек “Татар теле”7 нче сыйныф, (“Татарский язык”),Ф.С.Сафиуллина ,Казан,Мәгариф,2007 нче ел

.Эш программасы статусы

Татарстан Республикасының мәгарифне үстерү турындагы Законын, Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында Татарстан Республикасы Законын тормышка ашыру максатыннан, Татарстан Республикасы мәктәпләрендә рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле дәүләт теле буларак өйрәтелә.

Эш программасы7 нче сыйныфлар (рус телендә сөйләшүче балалар) өчен

Эш программасы структурасы

Татар теленең эш программасы ѳч ѳлештән тора: аңлатма язуыннан, тѳп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.

Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теленнән гомуми төп белем бирүнең максатлары:

- укучыларның башлангыч мәктәптә татар теленең фонетик,орфоэпик,орфографик,лексик ,грамматик нигезләреннән алган белемнәрен системалаштыру ,катлаулырак формаларда өйрәтүне дәвам итү;

- укучыларның иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлекләрен үстерү,үз фикерләрен дәлилләргә күнектерү;

-телнең төп грамматик чараларын сөйләм процессында куллануга ирешү;

-татар әдәби тел нормаларын һәм стилистик мөмкинлеләрен ачык күзаллауга,аларны тиешенчә куллана белүгә өйрәтү;

-телнең милли мәдәниятнең чагылышы булуын,тел һәм тарих берәмлеген аңлату;татар теленең милли-мәдәни үзенчәлегенә төшендерү;татар һәм башка халыкларның рухи мирасына ихтирам тәрбияләү.

Дәреслек: Татар теле.7. Авторлары: Ф.С.Сафиуллина, К.С.Фәтхуллова Казан: “Мәгариф”, 2007 ел.

Татар теленнән елына 105 сәгать каралган, атнага 3 сәгать бирелә

Коммуникатив компетенция:

Сөйләм эшчәнлегенең төрләре (тыңлап аңлау, сөйләү, уку, язу һәм язма сөйләм) үзләштерелә. Икенче баскычта укучылар укылган яки тыңлаган текстның темасы, төзелешен һәм төп фикерен, жанрын ачыклый, текст буенча әңгәмә үткәрә, үз фикерен дәлилли, телнең орфографик һәм орфоэпик, лексик, морфологик, синтаксик нормаларын саклап, телдән яки язмача эчтәлеген кыскача, тулы, сайлап алып җиткерә. Телнең әдәби тел нормаларын саклап, төрле темаларга диалогик һәм монологик сөйләм оештыра. Төрле стиль һәм жанрдагы текстлар төзи. Төрле типтагы язма эшләр, шул исәптән компьютер кулланып, (диктант, изложение, сочинение һ.б.) башкара. Татар сөйләм этикеты нормаларын дөрес һәм урынлы куллана.

Лингвистик компетенция

Татар теленең тармаклары буенча үзләштерергә тиешле төп теоретик мәгълүматлар:

Татар теленең иҗтимагый-мәдәни роле. Татар милли әдәби теле һәм аның төр орфографик һәм орфоэпик нормалары. Телнең фонетик системасы һәм аның закончалыклары. Иҗек, татар теленең иҗек калыплары. Басым, интонация һәм аларның төрләре. Орфография һәм орфоэпия.

Сүз аның лексик мәгънәсе. Сүзләрнең мәгънә ягыннан төрләре. Татар теленең сүзлек составы, аның ачык система тәшкил итүе. Сүзләрне килеп чыгышы, кулланылыш даирәсе һәм активлыгы ягыннан төркемләү.Фразеологик әйтелмәләр, аларның мәгънә үзенчәлекләре. Лексикография, сүзлекләрнең төрләре.

Сүзләрнең мәгънәле кисәкләре, аларның төрләре, сүз ясалыш ысуллары.

Мөстәкыйль сүз төркемнәренең лексик-семантик һәм морфологик-синтаксик үзенчәлекләре, бәйләгеч һәм модаль сүз төркемнәренең грамматик үзенчәлекләре, сөйләмдә кулланылышлары.

Сүзтезмә һәм җөмлә, сүзләр һәм җөмләләр арасында бәйләнеш төрләре. Җөмлә кисәкләре. Җөмләләрне төркемләү принциплары. Туры һәм кыек сөйләм. Текст, аның төзелеше. Татар телендә тыныш билгеләре.

Функциональ стильләр, аларның лексик-грамматик үзенчәлекләре. Сөйләм культурасы.

Җөмләгә һәм җөмләдәге сүзләргә фонетик, лексик, морфологик, синтаксик анализ ясау, сүзләрне төзелеше һәм ясалышы ягыннан тикшерү

Этнокультура өлкәсенә караган компетенция

Тел чараларының халыкның милли үзенчәлекләрен сурәтләү мөмкинлекләрен өйрәнү. Тәкъдим ителгән текстлардан халык авыз иҗаты үрнәкләрен, тарихи лексиканы аеру, аларның төрләрен һәм мәгънәләрен ачыклау.

Татар теленнән гомуми белем бирү(5-9 сыйныфлар) баскычында формалашырга тиешле күнекмәләр:

-телдән һәм язма сөйләм,диалог һәм монолог,аралашу ситуациясе,тел стильләре,текст төшенчәләрен аңлау һәм гамәлдә дөрес куллану;

-төрле стиль һәм жанрдагы текстларны сәнгатьле итеп уку күнекмәләре булдыру;

-текстның эчтәлеген телдән яки язмача төгәл итеп,сайлап яки кыскача сөйләп бирү;

-бирелгән темага,куелган максатка яраклы рәвештә,төрле ситуацияләрдән чыгып,тасвирлау яки хикәяләү характерындагы текстларны телдән яки язмача әзерләү;

-текстның планын төзү яки эчтәлеген конспект рәвешендә язу;

-җөмләгә яки җөмләдәге сүзләргә фонетик,лексик.морфологик,синтаксик анализ ясау, сүзләрне төзелеше һәм ясалышы ягыннан тикшерү;

-тормыш-көнкүреш,уку,иҗтимагый,мәдәни темаларга әңгәмә кору,үз фикереңне яклап,әңгәмә-бәхәс формаласында сөйләшү күнекмәләренә ия булу;

-сөйләү һәм язуда татар әдәби теле нормаларын саклау һәм сөйләм этикеты нормаларын үтәү;

-тәкъдим ителгән текстларны рус теленнән татар теленә һәм татар теленнән рус теленә тәрҗемә итү.

Укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр:

-лексик темага караган сүзләрне дөрес яза алу;

-укылган текстның эчтәлеген язмача сөйләп бирә алу;

-тәкъдим ителгән темага инша яза алу;

-котлау(чакыру)хатлары яза алу;

-төрле репликаларны кулланып, лексик темага сөйләшү үткәрү;

-татар теленең фонетик,лексик системаларын,грамматик төзелешен үзләштерү;

-грамматик үзенчәлекләренә карап сүз төркемнәрен аера белү;

-җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре арасындагы мөнәсәбәтләрне аңлау,бәйләнеш чараларын күрсәтү;

-җөмлә төрләрен аеру,алар янында тыныш билгеләрен куярга өйрәнү;

-өч минутлык текстны тыңлап аның төп эчтәлегенә караган биремнәрне язмача эшләү;

УКЫТУ – МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫ

1.Татар теленнән диктантлар, контроль эшләр, тестлар. Р.Н. Фатыйхова. Казан “Гыйлем” нәшрияты, 2009 ел.

2.Татар теле өйрәнүчеләргә.(кагыйдәләр һәм күнегүләр).Р.Р. Нигъмәтуллина. Казан, “Мәгариф”, 2005 ел.

3.Татар теленнән контроль эшләр һәм тестлар. Ф.С.Сафиуллина, К.С. Фәтхуллова, Н.Г. Сазонова. Казан – Тарих.5-11 кл.

4.Школьный русско-татарский словарь.

5.Синтаксистан таблицалар һәм схемалар. Н. В. Максимов, З.В.Шәйхразиева. Казан, 2007.

1. http://tarkhanova.ru/taxonomy/term/22

2. http://openclass.ru/sub/Родной...

3. http://rusedu.ru/files.php?cat=39&sort

4. tatartele5.edu.tatar.ru

5. belem.ru

6. tatartele2010.edu.ucoz.ru

7. tatardeti.blogspot.com

8. tugan-tel. blogspot.com

9. adiplar.narod.ru/

10. tugantelem.narod.ru>tel/nigmataullina.html

11. 11. http://edu.tatar.ru/

• Первая помощь   -   shkola.edu.ru      

• Школьный портал   -   portalschool.ru

• Министерство образования и науки РТ    

• http:www.tatar.org.ru

• http:www.1september.ru

• http:www.zavuch.info.ru

• http//pedsovet.org.ru

• belem.ru

Рус телендә сөйләшүче балаларның татар теленнән белем һәм күнекмәләрен тикшерү төрләре.

5-9 нчы сыйныфлар

Эш төрләре

Сыйныфлар

5

6

7

8

9

1.

Тыңлап аңлау

2 минут

2 минут

3 минут

3 минут

3 минут

2.

Диалогик сөйләм

7реплика

8 реплика

9 реплика

10 реплика

12 реплика

3.

Монологик сөйләм

7 фраза

8 фраза

9 фраза

10 фраза

12 фраза

4.

Һәр тема буенча ара-лаша белү күнекмә-ләрен ситуатив күне-гүләр аша тикшерү

4

4

4

4

5

5.

Уку

6.

Язу 1)сүзлек диктанты

12-15 сүз

16-17 сүз

18-20 сүз

22-25 сүз

25-28 сүз

2)диктант

35-40 сүз

45-50 сүз

55-60 сүз

65-75 сүз

80-90 сүз

3)изложение

55-65 сүз

70-80 сүз

90-95 сүз

110-120 сүз

130-140 сүз

Сүзлек диктанты һәм аны бәяләү (7 нче сыйныф)

Сүзләр саны - 22—25

Пөхтә, төгәл һәм орфографик хатасыз язылган эшкә «5»ле куела.

Пөхтә, төгәл язылган, әмма 1—3 төзәтүе яки 1—2 орфографик хатасы булган эшкә «4»ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 4—5 төзәтүе яки 3—5 орфографик хатасы булган эшкә «3»ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 6 яки артыграк орфографик хатасы булган эшкә «2»ле куела.

Диктантның күләме һәм аны бәяләү (8 нче сыйныф)

Уку елы башында (сүзләр саны) - 65— 75

Уку елы ахырында (сүзләр саны) - 75 — 80

Пөхтә һәм төгәл язылган, 1 орфографик, 1 пунктуацион хаталы диктантка «5»ле» куела.

Пөхтә һәм төгәл язылган, 2—3 орфографик, 2—3 пунктуацион хаталы диктантка «4»ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 4—6 орфографик, 6 пунктуацион хаталы диктантка «3»ле куела.

Пөхтә язылмаган, 7 дән артык орфографик, 7 дән артык пунктуацион хаталы диктантка «2» ле куела.

Язма сөйләмне тикшерү һәм бәяләү

Укучыларның бәйләнешле язма сөйләм күнекмәләре өйрәтү характерындагы изложениеләр һәм сочинениеләр ярдәмендә тикшерелә. Алар белән беррәттән, башка язма эшләр дә кулланыла: сорауларга язмача җавап бирү; рус теленнән татар теленә текстларны язмача тәрҗемә итү; укылган яки тыңланган текстның эчтәлеген язмача сөйләп бирү (изложение); бирелгән ситуация яки тәкъдим ителгән тема буенча фикерләрне язмача белдерү (сочинение) һ.б. Язма сөйләмне бәяләгәндә, эчтәлекнең тулылыгына һәм эзлеклелегенә, җөмлә калыпларының грамматик яктан дөреслегенә һәм төрлелегенә, стиль бердәмлегенә игътибар итәргә кирәк. Изложение һәм сочинение өчен ике билге куела: беренчесе эшнең эчтәлеге өчен, икенчесе — грамоталы язуга.

Программаның тематик эчтәлеге

Сәгать

саны

1.

Белем һәм тормыш

Тезмә,парлы, кушма исемнәр,; шарт, кире, боерык, теләк фигыльләр;кереш һәм эндәш сүзләр

2

9

2.

Өлкәннәр һәм кечкенәләр.

Сыйфатларның исемләшүе; үткән заман фигыльләрнең төрләре;

1

7

3.

Табигать һәм кеше

Сыйфат фигыльләр, исемләшүе; юклык формалары;хәл, исем фигыль; инфинитив

2

11

4.

Ял итү

Аналитик фигыльләр, бәйлекләр, тезмә фигыльләр; баш һәм иярчен кисәкләр; җыйнак һәм җәенке җөмләләр

1

10

5.

Син һәм синең яшьтәшләрең

Эндәш сүзләр. Теркәгеч.Аныклагыч. тартымлы исемнәр. Боерык фигыль.

2

11

6.

Ел фасыллары

Охшату-чагыштыру рәвешләре.Күләм- чама рәвешләре.Вакыт рәвешләре.Сыйфат дәрәҗәләре.Билгесезлек алмашлыклары.Сүзтезмә.

1

12

7

Татарстанның – икътисади үзәк

Тамырдаш сүзләр.Антонимнар.Фигыльләрнең раслау һәм инкяр формалары.

1

7

8

Татар әдәбиятында күренекле шәхесләр.

Синонимнар. Сыйфат дәрәҗәләре. Алмашлыклар. Изафә. Тезмә фигыльләр.

2

20

Барлыгы

13 с.

92 с.

Контроль эш һәм диктант-5 Мөстәкыйль эш-7 Биремле диктант-1

Дәрес

тибы

Метод һәм алымнар

Конт-роль төре

Үзләштерергә яки камилләштерергә тиешле белем һәм күнекмәләр.

Көтелгән нәтиҗә

Үткәрү вакыты

Искәрмә

План

Факт

Белем һәм тормыш- 11 сәгать

1

Беренче сентябрь

Җөмлә

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә

- сүзләрне дөрес әйтү һәм язу;

- сорауларга җавап бирү;

Җөмлә- сүзләрнең хәбәрлекле мөнәсәбәткә кергән сөйләмнең иң төп берәмлеге икәнен аңлау.

03.09

03.09

2

Тезмә, парлы, кушма исемнәр

катнаш

сөйләү – лекция,әңгәмә, күнегү, аңлатмалы язу, биремнәр үтәү, төкемле дискуссия

Тест

- фразеологик берәмлекләрне куллану;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Парлы, тезмә, кушма исемнәр ике яки берничә сүзне кушу яки теркәү.

05.09

05.09

3

Синонимнар, алынма сүзләр

катнаш

аңлату, күнегү күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә

Тест

- синонимнарны куллану;

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Синоним- якын мәгънәле ,ягъни мәгънәдәш сүзләрне таба алу.

07.09

07.09

4

Шарт фигыль

Кире шарт фи-гыль.Кереш язма эшкә әзер-лек

яңа белемнәрне үзләштерү.

Уен-дәрес

биремнәрне үтәү

Мөстә-кыйль эш

- лексик күнекмәләрне формалаштыру;

- грамматик уйнау;

Шарт фигыль -икенче бер эшнең үтәлүенә шарт итеп куелган эшне җөмләләрдән таба алу

10.09

10.09

5

Кереш язма эш.

Н.С.Гыймадиева“Дик-тантлар җыентыгы”

тикшерү

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

12.09

12.09

6

Хаталар өстен-дә эш.Боерык фигыль

Теләк фигыль

катнаш

БСҮ

сөйләү –лекция, күчереп язу, биремнәрне үтәү

Уз узен тикшерү

-сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Боерык фигыль-боеру, үтенүне, эш кушу, киңәш итүне белдерә; теләк фигыль-сөйләүченең эшен үтәлү-үтәлмәвенә теләк яки ният белән каравын белдерүенә төшенү.

14.09

7

Кереш сүзләр.

яңа белемнәрне үзләштерү.

катнаш

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Үзара тикшерү

- лексик-грамматик материалны үзләштерүне тикшерү;

Алган белемнәрен системага салу

17.09

8

.Кереш сүзләрнең җөмләдә кулланылышы

катнаш

БСҮ

сөйләү –лекция, күчереп язу, биремнәрне үтәү

күнегү, үтәү, әңгәмә

биремнәрне

тест

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

- эндәш сүзләрне сөйләмдә активлаштыру;

Кереш сүзләрне таба һәм сөйләмдә куллана алу

19.09

9

Эндәш сүзләр .Фразеологизм-нар

катнаш

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

-фразеологизмнарны дөрес куллануга ирешү;

- аларны сөйләмдә активлаштыру;

Фразеологизм-ике яки берничә сүздән төзелгән һәм бер күчерелмә мәгънәне белдерә торган тотрыклы сүзтезмәләрнең мәгънәсен аңлата алу.

21.09

10

Үтелгән тема-ларны кабат-лау.Күнегүләр эшләү.Мөстә-кыйль эшкә әзерлек

дәрес- сорашу.

Катнаш

мөстәкыйль язма эшләр, әңгәмә

-белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

Эндәш сүзләр-сөйләм төбәп әйтелгән затны яки предметны белдерүен аңлау.

21.09

11

Фигыльләр темасы буенча Мөстәкыйль эш №1.

к/эш

катнаш

тест

-контроль эшкә әзерләнү;

- күнегүләр эшләү;

Алган белемнәрен тикшерү

24.09

Өлкәннәр һәм кечкенәләр -- 8 сәгать

12

Хаталар өстендә эш. Сыйфатларның исемләшүе

катнаш

дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- лексик күнекмәләрне формалаштыру;

- сөйләмне активлаштыру;

Сыйфатларның исемләшүе-сыйфатның исем ролендә килүен куллана алу.

26.09

13

Тәмамланмаган үткән заман.

катнаш

БСҮ

аңлату, сөйләү –лекция, күнегүләр эшләү

тест

- лексик күнекмәләрне формалаштыру;

- сөйләмне активлаштыру;

Тәмамланмаган үткән заман-а-ә,-ый-и кушымчалы хәл фигыльгә иде ярдәмче фигыле кушылып ясалуга мисаллар китерә алу.

28.09

14

Үткән заман хикәя фигыль-нең юклык төре

катнаш

аңлату, укытучы сүзе

-үткән заманга куя һәм юклык формасында куллану

Үткән заман хикәя фигыльнең юклык төрен ясый алу

01.10

15

Күптән үткән заман

катнаш

БСҮ

аңлату, укытучы сүзе,

әңгәмә

-бәйләнешле сөйләм телен үстерү;

-диалогик сөйләм күнекмәләрен камилләштерү;

ртар телен он яктан да мр килеш саклау.

Күптән үткән замантөп фигыльнең үткән заман сыйфат фигыльформасына “иде” ярдәмче фигылен өстәп ясау.

03.10

16

Кабатлаулы үткән заман

катнаш

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

тест

- диалогик сөйләм телен үстерү;

- сорау һәм хикәя җөмләләрне интонацион яктан дөрес әйтүгә ирешү;

Кабатлаулы үткән заман- хикәя фигыль хәзерге заман сыйфат фигыльнең аналитик формасына(ала торган) иде ярдәмче фигыле кушып ясау.

05.10

17

Киләчәк үткән заман

катнаш

укытучы сүзе, әңгәмә

тест

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру

- киләчәк үткән заманны дөрес куллануга ирешү;

Киләчәк үткән заман-ачак,-әчәк кушымчалы фигыльгә иде ярдәмче фигыле кушып ясау.

08.10

18

Фигыльнең үт-кән һәм килә-чәк заман фор-малары.Мөстә-кыйль эшкә әзерлек

катнаш

күнегү күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә

Үз үзен тикшерү

- сөйләм телен үстерү;

- язма телне үстерү;

Киләчәк заман хикәя фигыль сөйләүчесөйләп торган вакыттан соң буласы эш-хәлне белдерүен аңлап сөйләмгә кертә алу

10.10

19

Фигыль заманнары буенча мөстәкыйль эш №2

тикшерү

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Алган белемнәрен тикшерү

12.10

Табигать һәм кеше - 13 сәгать

20-

Хаталар өстендә эш. Үткән заман сыйфат фигыль.

катнаш

БСҮ

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Сыйфат фигыль-берьюлы сыйфат һәм фигыль мәгънәсенә ия булган фигыль төркемчәсен куллана алу.

15.10

21

Үткән заман сыйфат фигыльнең

Юклык формасы

катнаш

БСҮ

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Сыйфат фигыль-берьюлы сыйфат һәм фигыль мәгънәсенә ия булган фигыль төркемчәсен сөйләмдә куллана алу.

17.10

22

Хәзерге заман сыйфат фигыль.

Юклык форма-сы. Контроль эшкә әзерлек

катнаш

БСҮ

сөйләү – лекция,әңгәмә, күнегү, аңлатмалы язу, биремнәр үтәү, төркемле дискуссия

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Хәзерге заман сыйфат фигыль,сыйфаттан аермалы буларак, әйбернең вакыт эченә үзгәрә торган билгесен белдерә һәм берничә заман формасына ия. Юклык формасында ясый алу.

19.10

23

Сыйфат фигыль буенча контроль эш

“Чишмә” тексты.

к/эш

укытучы сүзе, әңгәмә

Контроль эш

-белемнәрне тикшерү;

- язма телне үстерү;

Алган белемнәрен тикшерү

22.10

24

Хаталар өстендә эш Киләчәк заман сыйфат фигыль

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

-фигыль заманнарын искә төшерү;

-диалогик һәм монологик сөйләмне активлаштыру;

Киләчәк заман сыйфат фигыль-өч төрле:1)-ачак,-әчәк,-ячак,-ячәк кушымчасы ярдәмендә ясала; 2)-р,-ыр,-ер,-ар,-әркушымчасы ярдәмендә ясала; 3)-асы,-әсе,-ыйсы,-исе кушымчасы ярдәмендә ясалуны аңлау.

24.10

24.10

25

Сыйфат фигыльнең исемләшүе

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- сүзләрне дөрес әйтү һәм язу;

- сорауларга җавап бирү;

Сыйфат фигыльнең исемләшүе-сыйфат фигыльнең исем ролендә килүе.

26.10

26

Фигыль төркемчәләре

Үкатнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Фигыль төркемчәләре- сигез төркемчәсе бар. Зат-сан белән төрләнгәннәре(боерык, хикәя, шарт, теләк ф.) затланышлы, төрләнмәгән-нәре (сыйфат,хәл, исем,инфинитив) затланышсыз дип атала.

29.10

27

Хәл фигыль

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Хәл фигыль-төп эшнең үтәлү формасы яки үтәлү вакыты буенча билгесен белдерә.

07.11

07.11

28

Исем фигыль

катнаш

БСҮ

Мөстәкыйль эш (5 мин)

-сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Исем фигыль- эш-хәлнең атамасын, исемен белдерә торган затланышсыз фигыль формасы-у,-ү куш-чалары б/н ясала.

09.11

09.11

29

Фигыльнең заман формалары

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Тест

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Татар телендә фигыльләр барлык һәм юкклык формаларында килә. Юклык формасы –ма,мә куш-чалары ярдәмендә ясала.

12.11

30

Инфинитив

катнаш

БСҮ

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

-сөйләмне активлаштыру;

- инфинитивны кабатлау;

Инфинитив-зат-сан, заман белән төрләнми торган фигыль төркемсәсе.Ул –ырга,-ергә,-рга,-ргә, -арга,-әргә кушымчалары ярдәмендә ясала.

14.11

31

Үткәннәрне кабатлау.Мөстәкыйль эшкә әзерлек.

мөстәкыйль язма эшләр, әңгәмә

Сорау-җавап

-белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

16.11

32

Фигыльнең заман формалары буенча Мөстәкыйль эш №3

дәрес- сорашу.

катнаш

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү

Мөстәкыйль эш

-контроль эшкә әзерләнү;

- күнегүләр эшләү;

Алган белемнәрен тикшерү

19.11

Ял итү 11 сәгать

33

Хаталар өстен-дә эш. Эшнең башлануын бел-дерүче анали-тик фигыльләр

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Эшнең башлануын белдергән аналитик фигыль җөмләдә кушма фигыль хәбәр булып килә.(башлый, җибәрде).

21.11

34

Эшнең дәвам итүен белдерү-че аналитик фигыльләр

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Эшнең дәвам итүен белдергән аналитик фигыль җөмләдә кушма фигыль хәбәр булып килә.(яшәп яталар,язып утыра)

23.11

35

Эшнең тәмамлануын белдерүче аналитик фигыльләр

катнаш

БСҮ

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Эшнең тәмамлануын белдергән аналитик фигыль җөмләдә кушма фигыль хәбәр булып килә.(эшләп бетерде,кайтып җитте).

26.11

36

Аналитик фигыльләрнең төрләре

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Мөмкинлене,кирәклекне, ниятне, теләкне, боеруны белдергән аналитик фигыль җөмләдә кушма фигыль хәбәр булып килә.

28.11

37

Бәйлекләр

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

Тест

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

- бәйлекләрне сөйләмдә активлаштыру;

Бәйлекләр- ярдәмче сүз төркемнәре. Сүзләрне һәм җөмләләрне бәйләп,аларны бер-берсенә ияртәләр.

30.11

38

БСҮ. “Минем ял көнем”

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

хикәя

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

- күнегүләр эшләү;

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру

03.12

39

Килешләрне кабатлау

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

- күнегүләр эшләү;

Исемнәрне килеш белән төрләндерә алу

05.12

40

Тезмә фигыльләр

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

Тест

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Тезмә фигыль-исем+фигыль, аваз ияртеме+фигыль,фигыль+фигыль калыбы буенча ясалалар һәм аерым язылалар.

07.12

41

Баш һәм иярчен кисәкләр

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

- баш һәм иярчен кисәкләрне таба һәм аера белү күнекмә-ләрен ныгыту;

-җөмләләрнең әйте-лешенә һәм төзеле-шенә игътибарны арттыру;

Татар телендә җөмләнең ике баш кисәге аерылып чыга: ия,хәбәр.Баш кисәкләрне ачыклап, аларга ияреп килә торган кисәкләрне иярчен кисәкләр дип атыйлар.

10.12

42

Җыйнак һәм җәенке җөмлә-ләр.Контроль эшкә әзерлек

дәрес- сорашу. катнаш

мөстәкыйль язма эшләр, әңгәмә

Сорау-җавап

белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр төзи һәм аера алу

12.12

43

Җөмлә кисәк-ләре буенча административ контроль эш

к/эш

катнаш

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү

Мөстәкыйль эш

-контроль эшкә әзерләнү;

- күнегүләр эшләү;

белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

14.12

Спорт һәм синең әңгәмәдәшең19сәгать

44

Хаталар өстендә эш. Синонимнар һәм антонимнар

катнаш

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә

- синоним һәм антонимнарны куллану;

- антонимнарны тәрҗемә итү;

- җөмләләрне дәвам итеп язу;

Синонимнар дип якын мәгънәле, ягъни мәгънәдәш сүзләрне атыйлар. Капма каршы сүзләр антонимнар дип атала.

17.12

45

Омонимнар. Мөстәкыйль эшкә әзерлек

катнаш

БСҮ

күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә

Тест

-омонимнар белән җөмләләр төзү;

- диалогик сөйләм үстерү;

Омонимнар-бертөрлеаваз составына ия булган төрле сүзләр.

19.12

46

Синоним,

антонимнар буенча мөстәкыйль эш №4

к/эш

катнаш

биремнәрне үтәү

Мөстәкыйль эш

синоним һәм антонимнарны куллану;

- антонимнарны тәрҗемә итү;

Антонимнарны, синонимнарны тәрҗемә итү, парларын таба алу

21.12

47

Хаталар өстендә эш.Күнегүләр эшләү

катнаш

БСҮ

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

- әхлак тәрбиясе бирү

Антонимнарны, синонимнарны тәрҗемә итү, парларын таба алу, омонимнар уйлау

24.12

48

Изафә бәйләнеше

катнаш

күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә

Тест

- язма телне үстерү;

- күнегүләр эшләү;

Исем белән исем бәйләнешкә керү изафә бәйләнеше дип атала, өч төре була:1) исем+исем, янәшә килү (калай түбә);2)исем+исем-ы/-е,-сы/-се (мәктәп бакчасы); 3)исем –ның,-нең+ исем ы/-е,-сы/-се (әнинең күлмәге)

09.01

49

Үткәннәрне кабатлау

катнаш

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, практикум эшләр

- язма телне үстерү;

- күнегүләр эшләү;

11.01

50

Эндәш сүзләр

катнаш

БСҮ

сөйләү –лекция, күчереп язу, биремнәрне үтәү

Тест

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

- эндәш сүзләрне сөйләмдә активлаштыру;

Эндәш сүзләр-сөйләм төбәп әйтелгән затны яки предметны белдерә торган сүз.

14.01

51

Теркәгечләр

катнаш

БСҮ

0әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

-теркәгечләрне чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Теркәгеч-җөмлә кисәкләрен һәм кушма җөмләдә гади җөмләләрне үзара бәйли торган ярдәмлек сүз төркеме.

16.01

52

Аныклагыч

катнаш

БСҮ

аңлату, әңгәмә, сөйләү –лекция, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- аныклагычны таба һәм аера белү күнекмәләрен арттыру;

- тәрҗемә итү һәм язу;

- фонетик күнекмәләрне формалаштыру;

Җөмләнең ияртүле кисәгеннән соң килеп, аның эчтәлегенә өстәмә төгәллек, аныклык бирә торган иярчен кисәк ныклагыч дип атала.

18.01

53

Тартымлы исемнәр. Мөстәкыйль эшкә әзерлек

катнаш

БСҮ

дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

Тест

- тартымлы исемнәрне чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Тартымлы исемнәр-әйбернең иясе бар икәнен белдерә.

21.01

54

Тартымлы исемнәр буен-ча мөстәкыйль эш №5

дәрес- сорашу.

катнаш

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү

Мөстәкыйль эш

- күнегүләр эшләү;

- белемнәрне тикшерү;

биремнәрне үтәү,

23.01

55

Хаталар өстен-дәэш. Сүз төркемнәрен кабатлау

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум

эшләр

Тест

- иҗек калыпларын искә төшерү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Иҗек-әйтелешнең иң кечкенә берәмлеге,ягъни фонетик берәмлеге.

25.01

56

Тартымлы исемнәр буенча күнегүләр эшләү

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Исемнәрне тартым белән төрләндерә алу

28.01

57

Боерык фигыль

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- сөйләмне активлаштыру;

- боерык фигыльләрне кабатлау;

Боерык фигыль-боеру, үтенүне, эш кушу, киңәш итүне белдерә

30.01

58

Теркәгечләрне кабатлау

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- теркәгечләрне белергә һәм дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Теркәгеч-җөмлә кисәкләрен һәм кушма җөмләдә гади җөмләләрне үзара бәйли торган ярдәмлек сүз төркеме.

1.02

59

Тәрҗемә күнегүләре эшләү

катнаш

БСҮ

сөйләү –лекция, күчереп язу, биремнәрне үтәү

- эндәш сүзләрне сөйләмдә активлаштыру;

- балаларның фикерләү сәләтен үстерү.

грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

4.02

60

Фигыль төрләре

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә, практикум эшләр

- фигыльләрнең төрләрен аерырга, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Фигыль төркемчәләре- сигез төркемчәсе бар. Зат-сан белән төрләнгәннәре(боерык, хикәя, шарт, теләк ф.) затланышлы, төрләнмәгән-нәре (сыйфат,хәл, исем,инфинитив) затланышсыз дип атала

06.02

61

Килеш кушымчалары. Мөстәкыйль эшкә әзерлек

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә, практикум эшләр

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Исемнәрне килеш белән төрләндерә алу

08.02

62

Фигыльнең заман төрләре буенча мөстәкыйль эш №6

дәрес- сорашу.

катнаш

мөстәкыйль язма эшләр, әңгәмә

Сорау-җавап

белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

Алган белемнәрен тикшерү, бәяләү

11.02

Ел фасыллары 13 сәгать

63

Хаталар өстен-дә эш.Охшату – чагыштыру рәвешләре

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

Тест

- рәвешләрне төрләрен аерырга, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Рәвеш-эш яки хәлнең билгесен белдерә.

13.02

64

Саннарның кулланылышы

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- бәйлек сүзләрне дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Бәйлек сүзләр-үз мәгънәләрендә исем буларак , ярдәмче буларак сүзләрне бәйләү өчен кулланыла.

15.02

65

Күләм-чама рәвешләре

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

Тест

- рәвешләрне төрләрен аерырга, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Күләм-чама рәвешләре-эшнең саф билгесен, башка предметка охшатудан килеп чыккан билгене белдерә.

18.02

66

Сыйфат дәрәҗәләре

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- сыйфат дәрәҗәләрен чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Сыйфат дәрәҗәләре-предмет билгесенең гадәти нормада, аннан бераз артык яки күп мәртәбәартык, яки бераз ким булуын белдерә.

20.02

67

Фигыль төрләре

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Фигыль төрләрен билгели алу

22.02

68

Вакыт рәвешләре

катнаш

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Тест

- рәвешләрне төрләрен аерырга, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Вакыт рәвешләр- эшнең саф билгесен, башка предметка охшатудан килеп чыккан билгене белдерә.

25.02

69

Сүзтезмә

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

- сүзтезмәләрне дөрес төзергә һәм табарга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Мөстәкыйль мәгънәле ике яки берничә сүзнең үзара ачыклаулы мөнәсәбәттә торуыннан барлыкка килгән синтаксик төзелмә сүзтезмә дип атала.

27.02

70

Билгесезлек алмашлыклары

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

Тест

- билгесезлек алмашлыкларын белергә

һәм дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Исем, сыйфат, рәвеш, сан кебек сүз төркемнәрен алмаштырып килә ала торган сүз төркеме алмашлык дип атала.

1.03

71

Тартымлы исемнәр

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

- тартымны искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Исем –әйберне, күренешне, предметны һәм киң мәгънәсендә предметлыкны белдерә торган сүз төркеме.

4.03

72

Сыйфатларны кабатлау.Тест.

Контроль эшкә әзерлек.

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- сыйфатлы исемнәрне дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Сыйфатларны таба, билгели алу, кабатлау

6.03

73

Сүз төркем-нәре буенча контроль эш

к/эш

укытучы сүзе, әңгәмә

-белемнәрне тикшерү;

- язма телне үстерү;

Алган белемнәрен тикшерү,бәяләү

08.03

74

Хаталар өстендә эш Рәвеш

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

- рәвешләрне төрләрен аерырга, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Рәвеш-эш яки хәлнең билгесен белдерә

11.03

75

БСҮ.”Минем яраткан ел фасылым”

дәрес- сорашу.

катнаш

мөстәкыйль язма эшләр, әңгәмә

Хикәя

белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

Сүз төркемнәрен таба, билгели алу

13.03

Татарстан – икътисади үзәк30 сәгать

76

Тамырдаш сүзләр

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

-тамырдаш сүзләрне җөмләдә кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Тамырдаш сүзләр төрле ясагыч кушымчалар ярдәмендә бер үк тамырдан ясала.

15.03

77

Килеш һәм тартым кушымчалары

катнаш

БСҮ

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә, практикум эшләр

Мөстәкыйль эш (5 мин)

Исемнәрне килеш һәм тартым белән төрләндерә алу

18.03

78

Антонимнар

катнаш

грамматик анализ, күчереп язу, әңгәмә, практикум эшләр

- антонимнарны тәрҗемә итү;

- җөмләләрне дәвам итеп язу;

Капма каршы сүзләр антонимнар дип атала.

29.03

79

Фигыльләрнең раслау һәм инкарь төрләре

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

-текстта сөйләм төрләрен чагыштыру;

Фигыльләрнең раслау һәм инкарь формасын ясый алу

1.04

80

Килеш кушымчалары.

Диктантка әзерлек

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

-кушымчаларны чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Исемнәрне килеш белән төрләндерә алу

3.04

81

Кушымчаларны дөрес ялгау буенча аңлат-малы диктант

контроль

укытучы сүзе, әңгәмә

кушымчаларны чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

Төшеп калган кушымчаларны ялгап яза алу

5.04

82

Хаталар өстендә эш.Фигыльнең инкяр формалары

катнаш

БСҮ

үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрне кабатлау;

Фигыльләрнең инкяр формасын ясый алу

08.04

83

БСҮ “Туган як” турында хикәя язу

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Хикәя

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Исемнәрне килеш белән төрләндерә алу

10.04

84

Фигыльнең инкяр формалары

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- сөйләмне активлаштыру;

- фигыльләрнең инкяр формасын кабатлау;

Фигыльнең раслау һәм инкяр формаларын ясый алу

12.04

85

Синонимнар

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- синонимнарны куллану;

- грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Синонимнар дип якын мәгънәле, ягъни мәгънәдәш сүзләрне атыйлар.

15.04

86

Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсе

катнаш

БСҮ

аңлату, күнегү, күчереп язу, биремнәрне үтәү, әңгәмә, сөйләү –лекция, практикум эшләр

- сыйфат дәрәҗәләрен чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

- сыйфат дәрәҗәләрен чагыштырып, дөрес куллана алу

17.04

87

Алмашлык

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

-алмашлык төрләрен аерырга, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Исем, сыйфат, рәвеш, сан кебек сүз төркемнәрен алмаштырып килә ала торган сүз төркеме алмашлык дип атала.

19.04

88

Тезмә фигыльләр

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

- сөйләмне активлаштыру;

- тезмә фигыльләрне кабатлау;

Тезмә фигыль-исем+фигыль, аваз ияртеме+фигыль,фигыль+фигыль калыбы буенча ясалалар һәм аерым язылалар.

22.04

89

Изафә бәйләнешнең төрләре

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

Тест

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Исем белән исем бәйләнешкә керү изафә бәйләнеше дип атала, өч төре була:1) исем+исем, янәшә килү (калай түбә);2)исем+исем-ы/-е,-сы/-се (мәктәп бакчасы); 3)исем –ның,-нең+ исем ы/-е,-сы/-се (әнинең күлмәге)

24.04

90

Үткәннәрне кабатлау

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка

чыганаклар б/н эшләү

- антонимнарны тәрҗемә итү;

- җөмләләрне дәвам итеп язу;

Үткән темаларны кабатлау

26.04

91

Сүз ясагыч ку-шымчалар.Мөстәкыйль эшкә әзерлек

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Тест

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Яңа сүзләр ясый алу

29.04

92

Сүз ясалышы буенча мөстәкыйль эш №7

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Белемнәрен тикшерү, бәяләү

1.05

93

Хаталар өстендә эш.Килеш кушымчалары

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

Мөстәкыйль эш (5 мин)

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Исемнәрне килеш белән төрләндерә алу

3.05

94

Тамырдаш сүзләр

Контроль эш.

катнаш

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

-кушымчаларны чагыштырып, дөрес кулланырга өйрәтү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Тамырдаш сүзләр төрле ясагыч кушымчалар ярдәмендә бер үк тамырдан ясала.

06.05

95

Хаталар

өстендә эшТәрҗемә күнегүләре эшләү

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Җөмләләрне тәрҗемә итә алу

08.05

96

Изафә бәйләнеше

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү

Тест

-изафә бәйләненшен искә төшерү;

-җөмләләрнең әйтелешенә һәм төзелешенә игътибарны арттыру;

Изафә бәйләнешенә мисаллар китерә алу

10.05

97

БСҮ.Адреслан-ган хат язу

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

- килешләрне искә төшерү;

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Сүз төркемнәрен искә төшереп кабатлау

13.05

98

Үткәннәрне кабатлау.

дәрес- сорашу.

катнаш

мөстәкыйль язма эшләр, әңгәмә

Сорау-җавап

- белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

Өйрәнгән темаларны гомумиләштереп кабатлау

15.05

99

Үткән темаларны гомумиләштереп кабатлау

к/эш

катнаш

укытучы сүзе, әңгәмә

- белемнәрне тикшерү;

- бәяләү;

Белемнәрне тикшерү, бәяләү

17.05

100

Үткәннәрне кабатлау

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка

чыганаклар б/н эшләү

- лексик-грамматик күнекмәләрне

формалаштыру;

Өйрәнгән темаларны гомумиләштереп кабатлау

20.05

101

Тәрҗемә күнегүләре эшләү

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү, практикум эшләр

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Текстларны тәрҗемә итү

22.05

102

БСҮ “Ямьле җәй” темасына хикәя язу

катнаш

БСҮ

Картина, рәсемнәр белән эш

хикәя

Фикер йөртү сәләтләрен үстерү

Хикәя язу

24.05

103

Сүз төркемнәрен кабатлау

кабатлау

Тест эшләү

тест

Белемнәрен тикшерү, бәяләү

гомумиләштереп кабатлау

27.05

104

Җөмлә кисәкләрен гомумиләштереп кабатлау

кабатлау

Сорау-җавап

лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру

Үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау

29.05

105

Җөмлә кисәкләре буенча күнегүләр эшләү

катнаш

БСҮ

әңгәмә, дәреслек һәм башка чыганаклар б/н эшләү.

- лексик-грамматик күнекмәләрне формалаштыру;

Үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау

31.05

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А.________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию: Хайрутдинова Л.А.________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

основного общего образования

по предмету

татарский язык (русская группа)

9 класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова Мавлузя Касимовнана

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г.

2016 год

Эш программасының паспорты

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1. ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Рус телендә урта гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программаларына (рус балалары өчен), 1-11 нче сыйныфлар» (Казан, «Мәгариф», 2011 ел);

2. 2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планына;

3. 2014 нче елның 31 нче мартындагы 253 нче номерлы “Татарстан Республикасы фән һәм Мәгариф министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән дәреслекләр исемлеге”нә ;

4. Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”на (РТ №44-3РТ 28.07.2004);

5. Татарстан Республикасының Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан расланган “Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту “ программасына ( Р. З. Хәйдәрова,К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова ), Казан, 2013 ел

.

Эш программасы статусы

Татарстан Республикасының мәгарифне үстерү турындагы Законын, Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында Татарстан Республикасы Законын тормышка ашыру максатыннан, Татарстан Республикасы мәктәпләрендә рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле дәүләт теле буларак өйрәтелә.

Эш программасы гомуми төп белем бирү баскычының 9нчы сыйныфлары өчен

Эш программасы структурасы

Татар теленең эш программасы ѳч ѳлештән тора: аңлатма язуыннан, тѳп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.

9 нчы сыйныфны тәмамлаган рус телендә сөйләшүче балалар үзләштерергә тиешле белем-күнекмәләр.

-телдән һәм язма сөйләм, диалог һәм монолог, аралашу ситуациясе тел стильләре , текст төшенчәләрен аңлау һәм гамәлдә дөрес куллану;

- төрле стиль һәм жанрдагы текстларны сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру;

-текстның эчтәлеген телдән яки язмача төгәл итеп , сайлап яки кыскача сөйләп бирү, текст буенча куелган сорауларга төгәл җавап бирү;

-бирелгән темага , куелган максатка яраклы рәвештә ,төрле ситуацияләрдән чыгып, тасвирлау яки хикәяләү характерындагы текстларны телдән яки язмача әзерләү;

-текстның планын төзү яки эчтәлеген конспект рәвешендә язу;

- җөмләгә һәм җөмләдәге сүзләргә фонетик, лексик, морфологик, синтаксик анализ ясау, сүзләрне ясалышы , төзелеше ягыннан тикшерү;

- тормыш –көнкүреш , уку, иҗтимагый , мәдәни темаларга әңгәмә кору, үз фикереңне яклап , әңгәмә –бәхәс формасында сөйләшү күнекмәләренә ия булу;

-сөйләү һәм язуда татар әдәби теле нормаларын (орфографик, орфоэпик, лексик , грамматик, пунктуацион)саклау һәм сөйләм этикеты нормаларын үтәү;

-тәкъдим ителгән текстларны рус теленнән татар теленә , татар теленнән рус теленә тәрҗемә итү;

-төрле чыганаклардан ( фәнни –популяр текстлар,массакүләм мәгълүмат чаралары, интернет һ.б.) файдаланып, кирәкле мәгълүматны таба һәм башкаларга телдән һәм язмача җиткерә алу;

-гади һәм кушма җөмләләрне куллана белү, төрләрен белү;

9 нчы сыйныфның рус телендә сөйләшүче укучыларына татар теленнән гомуми төп белем бирүнең максатлары:

- укучыларның башлангыч мәктәптә татар теленең фонетик,орфоэпик,орфографик,лексик ,грамматик нигезләреннән алган белемнәрен системалаштыру ,катлаулырак формаларда өйрәтүне дәвам итү;

- укучыларның иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлекләрен үстерү,үз фикерләрен дәлилләргә күнектерү;

-телнең төп грамматик чараларын сөйләм процессында куллануга ирешү;

-татар әдәби тел нормаларын һәм стилистик мөмкинлеләрен ачык күзаллауга,аларны тиешенчә куллана белүгә өйрәтү;

-телнең милли мәдәниятнең чагылышы булуын,тел һәм тарих берәмлеген аңлату;татар теленең милли-мәдәни үзенчәлегенә төшендерү;татар һәм башка халыкларның рухи мирасына ихтирам тәрбияләү.

Дәреслек: Татар теле.9. Авторлары: Ф.С.Сафиуллина, К.С.Фәтхуллова Казан: “Мәгариф”, 2008 ел.

Татар теленнән елына 68 сәгать каралган, атнага 2 сәгать исәбеннән

Коммуникатив компетенция:

Сөйләм эшчәнлегенең төрләре (тыңлап аңлау, сөйләү, уку, язу һәм язма сөйләм) үзләштерелә. Икенче баскычта укучылар укылган яки тыңлаган текстның темасы, төзелешен һәм төп фикерен, жанрын ачыклый, текст буенча әңгәмә үткәрә, үз фикерен дәлилли, телнең орфографик һәм орфоэпик, лексик, морфологик, синтаксик нормаларын саклап, телдән яки язмача эчтәлеген кыскача, тулы, сайлап алып җиткерә. Телнең әдәби тел нормаларын саклап, төрле темаларга диалогик һәм монологик сөйләм оештыра. Төрле стиль һәм жанрдагы текстлар төзи. Төрле типтагы язма эшләр, шул исәптән компьютер кулланып, (диктант, изложение, сочинение һ.б.) башкара. Татар сөйләм этикеты нормаларын дөрес һәм урынлы куллана белү

Лингвистик компетенция

Татар теленең тармаклары буенча үзләштерергә тиешле төп теоретик мәгълүматлар:

Татар теленең иҗтимагый-мәдәни роле. Татар милли әдәби теле һәм аның төр орфографик һәм орфоэпик нормалары. Телнең фонетик системасы һәм аның закончалыклары. Иҗек, татар теленең иҗек калыплары. Басым, интонация һәм аларның төрләре. Орфография һәм орфоэпия.

Сүз аның лексик мәгънәсе. Сүзләрнең мәгънә ягыннан төрләре. Татар теленең сүзлек составы, аның ачык система тәшкил итүе. Сүзләрне килеп чыгышы, кулланылыш даирәсе һәм активлыгы ягыннан төркемләү.Фразеологик әйтелмәләр, аларның мәгънә үзенчәлекләре. Лексикография, сүзлекләрнең төрләре.

Сүзләрнең мәгънәле кисәкләре, аларның төрләре, сүз ясалыш ысуллары.

Мөстәкыйль сүз төркемнәренең лексик-семантик һәм морфологик-синтаксик үзенчәлекләре, бәйләгеч һәм модаль сүз төркемнәренең грамматик үзенчәлекләре, сөйләмдә кулланылышлары.

Сүзтезмә һәм җөмлә, сүзләр һәм җөмләләр арасында бәйләнеш төрләре. Җөмлә кисәкләре. Җөмләләрне төркемләү принциплары. Туры һәм кыек сөйләм. Текст, аның төзелеше. Татар телендә тыныш билгеләре.

Функциональ стильләр, аларның лексик-грамматик үзенчәлекләре. Сөйләм культурасы.

Җөмләгә һәм җөмләдәге сүзләргә фонетик, лексик, морфологик, синтаксик анализ ясау, сүзләрне төзелеше һәм ясалышы ягыннан тикшерү.

Этнокультура өлкәсенә караган компетенция

Тел чараларының халыкның милли үзенчәлекләрен сурәтләү мөмкинлекләрен өйрәнү. Тәкъдим ителгән текстлардан халык авыз иҗаты үрнәкләрен, тарихи лексиканы аеру, аларның төрләрен һәм мәгънәләрен ачыклау.

Укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр:

-лексик темага караган бәйләнешле текст яза алу;

-укылган текстның эчтәлеген яза алу;

-бирелгән үрнәк буенча рәсми кәгазьләрне яза алу;

-котлау(чакыру)хатлары яза алу;

-татар теленең төп берәмлекләрен һәм аларның билгеләрен белү;

-татар теленең фонетик,лексик системаларын,грамматик төзелешен үзләштерү;

-грамматик үзенчәлекләренә карап сүз төркемнәрен аера белү;

-җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре арасындагы мөнәсәбәтләрне аңлау,бәйләнеш чараларын күрсәтү;

-җөмлә төрләрен аеру,алар янында тыныш билгеләрен куярга өйрәнү;

-текст төзелешен,текстның төп үзенчәлекләрен билгеләү;

-сөйләм стиле,фәнни,публицистик,рәсми-эш,матур әдәбият стильләрен аера белү.

Методик ярдәмлекләр:

1.Татар теленнән диктантлар, контроль эшләр, тестлар. Р.Н. Фатыйхова. Казан “Гыйлем” нәшрияты, 2009 ел.

2.Татар теле өйрәнүчеләргә.(кагыйдәләр һәм күнегүләр).Р.Р. Нигъмәтуллина. Казан, “Мәгариф”, 2005 ел.

3.Татар теленнән контроль эшләр һәм тестлар. Ф.С.Сафиуллина, К.С. Фәтхуллова, Н.Г. Сазонова. Казан – Тарих.5-11 кл.

4.Школьный русско-татарский словарь.

5.Синтаксистан таблицалар һәм схемалар. Н. В. Максимов, З.В.Шәйхразиева. Казан, 2007.

Бүлекнең исеме

Сә-гать саны

Кон-троль эшләр

Белем һәм күнекмәләр

1

Кабатлау.Морфология.

11

2

Исем, аның килеш, тартым, күплек, тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше, алмашлык һәм аның төркемчәләре, сан һәм аның төркемчәләре, сыйфат һәм аның дәрәҗәләре,фигыль төркемчәләре,затланышлы , затланышсыз фигыльләр,аларның төрләнеше, рәвеш һәм аның төркемчәләре, ярдәмлек сүз төркемнәрен аера, таный, төрләндерә белү.

2

Гади җөмлә синтаксисы

9

-

Сүзтезмә һәм җөмлә.Сүзләр һәм җөмләләр арасында бәйләнеш төрләре. Гади җөмләләрнең әйтү максаты ягыннан төрләре. Интонация. Логик басым. Сүз тәртибе. Җөмләнең иярчен кисәкләре. Тиңдәш кисәкләр. Бер составлы, ике составлы җөмләләр .Раслау һәм инкарь җөмләләр.

3

Кушма җөмлә синтаксисы

33

2 диктант

1 инша

Тезмә кушма җөмләләр .Теркәгечле һәм теркәгечсез тезмә кушма җөмләләр.Иярченле кушма җөмләләр, аларның мәгънә һәм төзелеш ягыннан төрләре Иярчен ия, иярчен хәбәр , иярчен аергыч, иярчентәмамлык, иярчен урын, иярчен вакыт, иярчен сәбәп, иярчен максат, иярчен күләм, иярчен шарт. иярчен кире, иярчен рәвеш җөмләләр.Синтаксик анализ ясый белү.Катнаш кушма җөмләләр.Катлаулы кушма җөмләләр.

4

Туры сөйләм

2

Туры һәм кыек сөйләм. Туры сөйләмне кыек сөйләмгә әйләндерү.

5.

Ярдәмлек сүз төркемнәре

6

2

Ярдәмлек сүз төркемнәре.Аваз ияртемнәре һәм ымлыклар.

Барлыгы

61

7

Сүз төркемнәрен, фигыль төркемчәләрен аера белү

Сорау бирү

01.09

01.09

2

Затланышлы фигыльләр

1

Затланышлы фигыльләр.Зат-сан белән төрләнеш.

Килеш , тартым, күплек , зат-сан белән төрләнеш

Сорау бирү

05.09

05.09

3

Затланышсыз фигыль формаларын кабатлау.

1

Затланышсыз фигыльләр.

Төркемчәләрне, кушымчаларны, төрләнешләрне белү.

Мөстәкыйль эш

08.09

08.09

4

Алмашлык һәм аның төркемчәләре.Ситуатив күнегүләр.

1

Алмашлык

Алмашлык төркемчә-ләре.

Карточкалар белән эш

12.09

5.

Исем һәм аның грамматик категорияләрен кабатлау.

Диктантка хәзерлек.

1

Исем төрләнеше.

Килеш, тартым, күплек кушымчаларын белү.

Мөстә-кыйль эш

15.09

6

Кереш диктант

1

Кереш диктант

Диктант

19.09

7

Хаталар өстендә эш.Сыйфат сүз төркеме.

1

Сыйфат

Сыйфатка билгеләмә бирә белү

Төркемләп эшләү

22.09

8

Нисби һәм асыл сыйфат-лар.Сыйфат дәрәҗәләре.

1

Сыйфат, асыл һәм нисби сыйфатлар.

Сыйфат дәрәҗәләре.

Нисби, асыл сыйфат-ларны аера,сыйфат дәрәҗәләренең кушым-чаларын белү.

Телдән сорау

26.09

9

Рәвеш һәм аның төркемчәләре.Ситуатив күнегүләр.

1

Рәвеш төркемчәләре.

Рәвешне таный , төр-кемчәләрен аера белү.

Телдән сорау

29.09

10

Сан сүз төркеме, аның төркемчәләре. Мөстә-кыйль эш язуга әзерләнү.

1

Сан, төркемчәләре

Административ контроль диктант язуга әзерләнү

Телдән сорау

03.10

11

Сүз төркемнәре буенча мөстәкыйль эш

1

Административ контроль эш язу.

Мөстәкыйль эш

06.10

12

Хаталар өстендә эш.Рә-веш һәм сан сүз төркем-нәре белән җөмләләр төзү

1

Аваз ияртемнәре.

Аваз ияртемнәрен аера белү.

Телдән һәм язмача эш

10.10

13

Ярдәмлек сүз төркем-нәре.Кисәкчәләр.

1

Кисәкчәләр

Кисәкчә төрләрен аера белү

Телдән сорау

13.10

14

Сүзтезмә һәм җөмлә.Ситуатив күнегүләр.

1

Сүзтезмә һәм җөмлә.

Сүзтезмәгә, җөмләгә билгеләмә бирә белү.

Телдән сорау

17.10

17.10

15

Сүзләр һәм җөмләләр арасында бәйләнеш төрләре.

1

Бәйләнеш төрләре.

Тезүле һәм ияртүле бәйләнешне аера белү.

Язмача тикшерү

20.10

20.10

16

Гади җөмләләрнең әйтү максаты ягыннан төрләре. Интонация.

1

Интонация. Әйтү ягыннан җөмлә төрләре.

Әйтү максаты ягыннан җөмлә төрләрен аера белү.

Телдән сорау

24.10

24.10

17

Логик басым. Сүз тәрти-бе.Ситуатив күнегүләр.

1

Логик басым. Сүз тәртибе.

Логик басым һәм сүз тәртибен куллана белү.

Телдән тикшерү

27.10

18

Җөмләнең грамматик ниге-зе.Ия һәм хәбәр.Җыйнак һәм җәенке җөмләләр.

1

Ия һәм хәбәр.Җыйнак һәм җәенке җөмлә.

Ия һәм хәбәрне таба белү.

Язма эш

07.11

07.11

19

Җөмләнең иярчен кисәкләре.

1

Иярчен кисәкләр.

Җөмлә кисәкләрен аера белү.

Телдән тикшерү

10.11

20

Тиңдәш кисәкләр.

1

Тиңдәш кисәкләр.

Тиңдәш кисәкләрне таба , аера белү.

Телдән тикшерү

14.11

21

Бер составлы , ике составлы җөмләләр.Ситуатив күнегүләр.

1

Бер составлы , ике составлы җөмләләр

Бер составлы һәм ике составлы җөмләләрне аеру.

Карточкалар белән эш

17.11

22

Раслау һәм инкарь җөмләләр.

1

Расллау, инкарь җөмләләр.

Раслау һәм инкарь җөмләләрне аера белү.

Телдән тикшерү

21.11

23

Тезмә кушма җөмләләр

1

Тезмә кушма җөмләләр

Тезмә кушма җөмлә-ләрне таный һәм кулла-на белү

Күнегүләр эшләү

24.11

24

Теркәгечле һәм теркәгеч-сез тезмә кушма җөмлә-ләр.

1

Теркәгечле һәм теркә-гечсез тезмә кушма җөмләләр.

Теркәгечле һәм теркә-гечсез тезмә кушма җөмләләрне аера белү

Индивидуаль эш

28.11

25

Тезмә кушма җөмләләр-гә синтаксик анализ ясау тәртибе.

1

Тезмә кушма җөмлә-ләргә синтаксик ана-лиз ясау.

Тезмә кушма җөмлә-ләргә синтаксик анализ ясый белү

Язмача тикшерү

01.12

26

Иярченле кушма җөмләләр турында төшенчә бирү.

Аларның мәгънә ягыннан төрләре.

1

Иярченле кушма җөм-ләләр турын да тө-шенчә бирү.Аларның мәгънә ягыннан төрләре.

Иярченле кушма җөмләләрне аера белү.

Язмача тикшерү

05.12

27

Иярченле кушма җөмлә-ләрнең төзелеш ягыннан төрләре.

1

Иярченле кушма җөм-ләләрнең төзелеш ягын-нан төрләре.

Аналитик һәм синтетик иярченле кушма җөмләләрне аера белү.

Телдән тикшерү

08.12

28

Аналитик һәм синтетик иярчен ия җөмләләр.

1

Аналитик һәм синтетик иярчен ия җөмләләр.

Аналитик һәм синтетик иярчен ия җөмләләрне аера белү

Телдән сорау

12.12

29

Мөстәкыйль эшкә әзерләнү Иярчен җөмләләрнең төзелеше һәм мәгънәсе ягыннан төрләрен кабатлау.

1

Иярчен җөмләләрнең төзелеше һәм мәгънә ягыннан төрләре.

Аналитик һәм синтетик иярчен җөмләләрне аера белү.

.

Телдән һәм язмача эш

15.12

30

Иярчен җөмләләрнең төрләре темасы буенча мөстәкыйль эш.

1

Иярчен җөмләләрнең төрләре

Иярчен җөмләләрнең төрләрен аера белү

Мөстә-

кыйль эш

19.12

31

Хаталар өстендә эш. Аналитик иярчен хәбәр җөмлә турында төшенчә бирү

1

Хаталар өстендә эш.

Үз хаталарын төзәтә белү

22.12

32

Аналитик иярчен хәбәр җөмлә.Җөмлә төзү күнегүләре.

1

Аналитик иярчен хәбәр җөмлә.

Иярчен хәбәр җөмләләрне аера белү.

Телдән тикшерү

09.01

33

Аналитик һәм синтетик иярчен аергыч җөмләләр .

1

Аналитик һәм синте-тик иярчен тәмамлык җөмләләр.

Иярчен тәмамлык җөмләләрне аера белү; сөйләмдә куллана белү

Мөстә-кыйль эш

12.01

34

Аналитик һәм синтетик иярчен тәмамлык җөмләләр.Текстны тәрҗемә итү өстендә эш.

1

Аналитик һәм синте-тик иярчен вакыт җөмләләр.

Аналитик һәм синтетик иярчен вакыт җөмләләрне аеру.

Китап белән эш

16.01

35

Аналитик һәм синтетик иярчен вакыт җөмләләр.Си-туатив күнегүләр.

1

Иярчен ия , хәбәр, аергыч, тәмамлык, вакыт җөмләләр.

Мәгънә һәм төзелеш ягыннан төрләрен аера белү

Телдән һәм язмача эш

19.01

36

Үткәннәрне кабатлау. Аналитик һәм синтетик иярчен җөмләләр белән күнегүләр эшләү

1

Аналитик һәм синте-тик иярчен шарт җөмләләр

Иярчен шарт җөмләләрне аера белү

Индивидуаль эш

23.01

37

Аналитик һәм синтетик иярчен шарт җөмләләр.

1

Аналитик һәм синтетик иярчен кире җөмләләр.

Аналитик һәм синтетик иярчен кире җөмләләрне аеру

Язмача тикшерү

26.01

38

Аналитик һәм синтетик иярчен кире җөмләләр турында төшенчә

1

Аналитик һәм синте-тик иярчен урын җөмләләр

Иярчен урын җөмлә-ләрнең төрләрен аера белү;

Телдән тикшерү

30.01

39

Аналитик һәм синтетик иярчен урын җөмләләр турында төшенчә.Тәрҗе-мә итү күнегүләре

1

Аналитик һәм синтетик иярчен максат җөмләләр

Аналитик һәм синтетик иярчен максат җөмләләрне аеру.

Мөстәкыйль эш

02.02

40

Аналитик һәм синтетик иярчен максат җөмләләр турында төшенчә.

1

Аналитик һәм синтетик иярчен рәвеш җөмләләр

Аналитик һәм синтетик иярчен рәвеш җөмләләрне аера белү.

Индиви-

дуаль эш

06.02

41

Аналитик һәм синтетик иярчен рәвеш җөмләләр турында төшенчә

1

Аналитик һәм синте-тик иярчен күләм җөмләләр

Иярчен күләм җөмлә-ләрне аера белү;сөй-ләмдә куллана белү

Телдән тикшерү

09.02

42

Аналитик , синтетик иярчен күләм җөмлә. Тәрҗемә итү күнегүләре

1

Иярчен аныклагыч җөмләләр.

Иярчен аныклагыч җөмләләрне аера, сөйләмдә куллана белү.

Язмача тикшерү

13.02

43

Иярчен аныклагыч җөмләләр. Контроль эшкә әзерлек.

1

Иярчен җөмләләрнең төзелеш һәм мәгънә ягыннан төрләре

Иярчен җөмләләрнең төзелеш һәм мәгънә ягыннан төрләрен кабатлау

Телдән тикшерү

16.02

44

Иярчен җөмләләрнең төзе-леш һәм мәгънә ягыннан төрләрен кабат-лау буенча административ контроль эш.

1

Иярчен җөмләләрнең мәгънә, төзелеш ягыннан төрләре

Иярчен җөмләләрне аера белү

Диктант

20.02

45

Хаталар өстендә эш.Ияр-чен җөмләләрне кабатлау темасы буенча күнегүләр эшләү.

1

Иярчен җөмләләрне кабатлау темасы буенча күнегүләр эшләү

Хата җибәрелгән очрак-ларны төзәтү, хәтердә калдыру.

Күнегүләр эшләү

23.02

46

Тезмә кушма җөмләләр-гә синтаксик анализ ясау.Текст тәрҗемә итү күнегүләре.

1

Иярчен җөмләләрнең төзелеш һәм мәгънә ягыннан төрләре.

Синтетик һәм аналитик иярченле кушма җөмләләрне аера белү.

Язмача тикшерү

27.02

47

Иярченле кушма җөмләләргә синтаксик анализ ясау.

1

Иярчен җөмләләрнең төзелеш һәм мәгънә ягыннан төрләре

Иярчен җөмләләрне төзелеш һәм мәгънә ягыннан аера белү;

Телдән тикшерү

02.03

48

Иярченле кушма җөм-ләләрне кабатлау. Конт-роль диктантка әзерлек дәресе

1

Диктант яза белү

Диктант яза белү

Телдән тикшерү

06.03

49

Иярчен җөмләләр буенча административ контроль диктант.

1

Иярченле кушма җөмләләргә синтаксик анализ ясау.

Ишетеп язуны камил-ләштерү

Язмача тикшерү

09.03

50

Хаталар өстендә эш.Ияр-ченле кушма җөмләләр белән күнегүләр эшләү

1

Хаталар өстендә эш.

Үз хатасын төзәтергә өйрәнү

Телдән тикшерү

13 03

51

Катнаш кушма җөмләләр турында мәгълүмат бирү. Текст тәрҗемә итү күнегүләре.

1

Катнаш кушма җөмләләр турында мәгълүмат бирү.

Үз фикереңне эзлекле итеп белдерә белү

16.03

52

Катнаш кушма җөмлә-ләрне сөйләмдә куллану

1

Катнаш кушма җөмләләр

Катнаш кушма җөмләләрне аера белү

Телдән тикшерү

30.03

53

. «Дуслыкның кадерен беләм» темасына әңгәмә

1

Катнаш кушма җөмлә.

Синтаксик анализ ясауны камилләштерү;.

Телдән тикшерү

03.04

54

Б.С.Ү. “Дуслыкның кадерен беләм” темасына инша

1

Инша язуны

камилләштерү

Мөстәкыйль эш

06.04

55

Тезмә кушма җөмләләр-не иярченле кушма җөмләләргә әйләндерү күнегүләре

1

Тезмә кушма җөмлә-ләрне ичрченле кушма җөмләләргә әйләндерү күнегүләре

Тезмә кушма һәм ияр-ченле кушма җөмләләр-нең аермалы һәм уртак якларын аера белү

Язмача тикшерү

10.04

56

Аналитик иярчен җөмлә-ләр янында тыныш билгеләре.

1

Аналитик иярчен җөм-ләләр янында тыныш билгеләре.

Аналитик иярчен җөм-ләләр янында тыныш билгеләрен дөрес кую.

Язмача тикшерү

13.04

57

Синтетик иярчен җөмлә-ләр янында тыныш бил-геләре. Текст тәрҗемә итү күнегүләре.

1

Синтетик иярчен җөм-ләләр янында тыныш билгеләре

Синтетик иярчен җөм-ләләр янында тыныш билгеләрен дөрес кую.

Телдән тикшерү

17.04

58

Туры сөйләм һәм аның янында тыныш билгелә-ре.Текст тәрҗемә итү.

1

Туры сөйләм һәм аның янында тыныш билгеләре.

Туры сөйләм янында тыныш билгеләрен дөрес кую.

Язмача тикшерү

20.04

59

Кыек сөйләм .Туры сөйләмне кыек сөйләмгә әйләндерү.

1

Кыек сөйләм .Туры сөйләмне кыек сөйләмгә әйләндерү.

Туры сөйләмне кыек сөйләмгә әйләндерә белү.

Телдән тикшерү

24.04

60

Аваз ияртемнәре. Текст тәрҗемә итү күнегүләре

1

Аваз ияртемнәре

Аваз ияртемнәрен билгели белү

Телдән тикшерү

27.04

61

Ымлыклар.

1

Ымлыклар

Ымлыкларны аера белү

Сорау бирү

01.05

62

Аваз ияртемнәре һәм ымлыкларның сөйләмдә кулланылышы.Мөстә-кыйль эшкә әзерлек.

1

Аваз ияртемнәре һәм ымлыкларны сөйләм-дә куллану

Аваз ияртемнәрен , ымлыкларны сөйләмдә куллана белү

Телдән тикшерү

04.05

63

Иярчен кисәкләр темасы буенча мөстәкыйль эш.

1

Аваз ияртемнәре һәм ымлыклар

Сүзлек диктанты язу.

Мөстәкыйль эш.

05.05

64

Хаталар өстендә эш. Сүз ясагыч кушымчалар

1

Хаталар өстендә эшләү.

Телдән сорау

08.05

65

Кушымчаларның төрлә-рен искә төшерү.Мо-дальлек кушымчалары.

1

Кушымчаларның төр-ләре .Сүз ясагыч, мо-дальлек кушымчалары

Тәрҗемәне камилләштерү

Язмача тикшерү

12.05

66

Татарчадан русчага, рус-чадан татарчага тәрҗемә күнегүләре.Диктантка әзерлек.

1

Татарчадан русчага, русчадан татарчага тәрҗемә

Тәрҗемәне камилләштерү

Язма эш

15.05

67

Кушымча төрләре буенча диктант

1

Алган белемнәрнең үзләштерү дәрәҗәсен күрсәтә белү

диктант

19.05

68

Хаталар өстендә эш.Яр-дәмлек сүз төркемнәрен йомгаклау дәресе.

1

Белемнәрне системага салу

Телдән сорау

22.05

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Заинская основная общеобразовательная школа № 1»

Заинского муниципального района Республики Татарстан

Руководитель ШМО Хайрутдинова Л.А________

Протокол № 1 от

«31» августа 2016г.

«Согласовано»

Заместитель директора по национальному образованию

Хайрутдинова Л.А________

«31» августа 2016 г.

«Утверждаю»

Директор МБОУ «Заинская основная общеобразовательная школа №1» Заинского муниципального района Республики Татарстан

Исрафилова В.К. _________

«31» августа 2016 г.

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

основного общего образования

по предмету

татарская литература

9 класс

на 2016-2017 учебный год

Учитель: Шаймарданова М.К.

Категория: высшая квалификационная категория

Рассмотрено на заседании

Педагогического совета

Протокол № 1

« 31» августа 2016г.

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

1 Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан 2011 нче елда бастырылган 1 — 11 нче сыйныфларда коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы (авторлары Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева)

2. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан төп гомуми белем бирү өчен бастырылган”Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы” Төзүче-авторлары: Р. З. Хәйдәрова, К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова Казан ,2013

3.2016 – 2017 нче уку елы өчен Зәй муниципаль районы “1 нче номерлы төп гомуми белем мәктәбе” бюджет белем учреждениесе уку планы.

4. .Татарстан Республикасының “Телләр турында законы”(РТ №44-3РТ 28.07.2004);

Эш программасы статусы

Татарстан Республикасының мәгарифне үстерү турындагы Законын, Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында Татарстан Республикасы Законын тормышка ашыру максатыннан,Татарстан Республикасы мәктәпләрендә рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле дәүләт теле буларак өйрәтелә.

Эш программасы гомуми төп белем бирү баскычының 9 нчы сыйныфлары өчен.

Эш программасы структурасы.

Татар теленең эш программасы өч өлештән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.

Эш программасының эчтәлеге.

9 нчы сыйныфның рус телендә сөйләшүче укучыларына татар әдәбияты буенча төп максаты һәм бурычлары.

• матур әдәбият әсәрләрен форма һәм эчтәлек берлегендә аңларга һәм анализларга өйрәтү;

• төп әдәби- тарихи мәгълүматларны һәм әдәби –теоретик төшенчәләрне җиткерү һәм кулланырга күнектерү;

• дөньяга гуманлы караш , гражданлык тойгысы патриотизм хисләре , әдәбиятка һәм халыкның мәдәни кыйммәтләренә ярату һәм хөрмәт тәрбияләү;

• матур әдәбият әсәрләрен мөстәкыйль уку ихтыяҗы булдыру;

• укучыларның телдән һәм язма сөйләмнәрен үстерү.

Укыту процессында кулланылучы төп дәреслек:Ф.С. Сафиуллина, К.С.Фәтхуллина .Татар теле китабы.Казан, “Мәгариф”2008нче ел.

Татар әдәбиятын өйрәнүгә елга 68 сәгатьбирелгән, атнага 2 сәгать исәбеннән.

Татар әдәбиятыннан 9 нчы сыйныфлар өчен белем бирү эчтәлегенең мәҗбүри минимумы:

Бу баскычта укыту предметы буларак матур әдәбиятның төп эчтәлеге- аерым язучылар иҗатыннан өзекләр уку, халкыбызның тарихын , тормыш- көнкүрешен яктырткан текстлар уку.. Белем алу- аларны уку һәм өйрәнү тикшерү- анализлау һәм нәтиҗәләр ясый, бәяли алу дигән сүз.

Уку- укыту процессында өйрәнү өчен әдәби әсәрләрне сайлап алуда төп таләп булып аларның сәнгати кыйммәте , гуманистик эчтәлеге , укучы шәхесенә уңай йогынты ясавы , аның үсеш бурычлары һәм яшь үзенчәлекләренә туры килүе , милли рух белән сугарылуы , шулай ук мәдәни- тарихи традицияләргә һәм белем бирү тәҗрибәсенә нигезләнүе тора.

Тәкъдим ителә торган материал татар әдәбиятының үсеш-үзгәреш этапларына бәйле рәвештә бүлеп бирелә.Укучыларның белем һәм яшь үзенчәлекләренә бәйле әсәрләрнең күләме арту һәм әдәби процесс үзенчәлекләре белән бәйле рәвештә бирелүе әдәби материалның катлаулана баруына китерә.Уку процессы рус телендә белем бирүче мәктәптә алып барганлыктан, түбәндәге үзенчәлекләр күзәтелә: зур күләмле әсәрләрне кыскартып бирү, татар халкының милли үзенчәлекләре, традицияләре, гореф-гадәтләре киңрәк урын алган, милләтнең рухи-мәдәни асылы тулырак чагылган әсәрләр алына.

Программада укучыларның түбәндәге мәсьәләләрне белүе чагылыш таба: сүз сәнгатенең образлы табигате , бирелгән әсәрнең эчтәлеге; классик әдипләрнең тормыш һәм иҗат юлларының төп фактлары;стандартта күрсәтелгән , программада әдәби –теоретик төшенчәләр ; әдәби текстны кабул итү һәм анализлау; әдәби текстның мәгънәви өлешләрен аерып чыгару; укыган буенча тезислар һәм план төзү; әдәби әсәрнең төрен һәм жанрын ачыклау; укыган әсәрнең темасын, проблемасын, идеясен билгеләү; геройларга характеристика бирү; сюжет, композиция үзенчәлекләрен , махсус сурәтләү чараларының ролен ачу; әдәби әсәрдәге вакыйгаларны һәм геройларны чагыштыру; автор позициясен ачыклау; укыганга үзеңнең мөнәсәбәтеңне белдерү; әсәрне сәнгатьле итеп уку; кабатлап сөйләүнең төрләреннән файдалану; өйрәнелгән әсәргә бәйле телдән һәм язмача фикерләрне белдерү; укыган әсәр буенча фикер алышуда катнашу; фикереңне дәлилли белү; укыган әсәрләргә бәяләмә язу; татар әдәби теленең нормаларына нигезләнеп , кирәкле темага телдән һәм язмача бәйләнешле текст төзү; эстетик зәвыкка туры килә торган әдәби әсәрләрне сайлау һәм аларны бәяләү; аерым автор , аның әсәре , гомумән әдәбият турында мәгълүматны белешмә әдәбият, вакытлы мәтбугат, интернет чаралары аша эзләү.

Татар әдәбиятыннан гомуми төп белем бирү баскычында укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр:

-татар әдәбиятындагы аерым язучылар иҗаты,әсәрләр хакында , татарның бөек кешеләре турында гомуми күзаллау булырга;

- текстларны төрле яклап анализлый алырга;

- әдәби төрләр һәм жанрлар , шигырь төзелеше, тезмә һәм чәчмә сөйләм үзенчәлекләре хакында белергә;

- әдәби әсәр теориясен : әдәби образ һәм аның төрләре; әдәби әсәр , аның эчтәлеге һәм формасы, тема , проблема , идея, сюжет, композиция; конфликт, аның төрләре, сәбәпләре, махсус тел- сурәтләү чаралары турында белергә;

- язучы иҗатын гомумиләштереп анализларга , бәяләргә;

- әдәбитның тарихи барыш булуы хакында күзаллау булырга;

- әдәби әсәрнең әһәмиятен , кыйммәтен, үзенчәлекләрен аңлый һәм дәлилле итеп аңлата , исбатлый белергә тиеш.

9 нчы сыйныфны тәмамлаган рус телендә сөйләшүче балалар үзләштерергә тиешле белем –күнекмәләр.

-төрле жанрдагы әдәби әсәрләрне аңлап һәм иҗади , сәнгатьле уку , аларга карата укучыларда мөстәкыйль мөнәсәбәт булдыру;

-әдәби әсәрне сюжет-композиция, образлар бирелеше , тел- стиль ягыннан анализлау;

-шигъри текстларны, чәчмә әсәрләрдән өзекләрне яттан өйрәнү;

-план төзү, әсәрләр турында бәяләмә , сочинение элементлары белән изложение язу;

-сайлап алып язучының тормыш юлын , иҗатын сөйләү;

-фольклор әсәрләренең жанрын һәм аларга хас үзенчәлекләрне тану;

-әдәби әсәрнең төрен, жанрын билгеләү һәм фикерне исбатлау;

-төрле әсәрләрнең темаларын , проблемаларын чагыштыру, үзенчәлекләрен билгеләү;

-рус телендәге әдәби текстларны татарчага һәм киресенчә тәрҗемәитү.

Программаның эчтәлеге буенча тематик бүленеш.

Кешеләрнең тормышын бизәү

8

“Безнең гаилә”тексты, “Яшь егетләргә киңәшләр”тексты, “Күрше әби” хикәясе”ләрен аңлап укый, әңгәмә кора, анализ ясый белү.

2.

Илләр һәм шәһәрләр

5

“ Мәшһүр Болгар шәһәрләре” тексты, “Византия, Константинополь, Истанбул” текстын аңлап уку, диалог, монолог төзи белү.

3.

Язмышыма үзем хуҗа

10

“Әтием- үрнәк” тексты, “Кешене кеше итә торган сыйфатлар”тексты,М.Җәлил “Кичер , илем” шигырен сәнгатьле укый, лирик геройга характеристика бирә, текст буенча әңгәмә кора белү.Ф.Яруллинның “Җилкәннәр җилдә сынала” повесте

4.

Һөнәр сайлау

6

“ Кем булырмын- белмим” тексты, Ф.Зыятдинованың “Сукмак” шигырен сәнгатьле укый белү лирик әсәргә анализ ясый белү,”Минем яраткан һөнәрем “ темасына инша язу.

5

Гаилә бюджеты

3

“Гаилә бухгалтериясе” тексты, “Авылга- ялга”текстын аңлап укый, сорауларга җавап бирә белү.

6.

Белем һәм китап

2

Р Миңнуллинның” Балалар көлүе” шигырен сәнгатьле уку, әңгәмә кора белү.

7

Милли сәнгать

13

“Милли сәнгать”Н. Җиһанов турында уку, “Милли бизәк”тексты, “Сабантуй “ тексты, “Гөслә” тексты, “Беренче былбылларның беренчесе иде” тексты, “Ул театрга гашыйк иде” тексты, Ф. Әхмәтованың “Дастан” хикәясе, Г.Тукайның “Пар ат” шигырен укып, анализ ясый белү,имля яза белү.

8

Кеше һәммохит

13

“Кеше һәм мохит” тексты, “Кызыл китап “ тексты,”Табигать турында кыскача хәбәрләр” тексты, “Яз” тексты,”Табигатне саклау», «Этләр турында “текстларын аңлап уку, анализ ясап, әңгәмә кора белү.

9

Аралашу

8

“Аралашу этикеты” тексты, “Аралашу төрләре” текстларын уку , диалогик сөйләмне үстерү, бирелгән тема буенча инша яза белү.

Барлыгы

68

Көтелгән нәтиҗә

Кон-троль төре

Өйрәнелергә тиешле лексика

Дата

Искәр-мәләр

план

факт

Кешеләрнең тормышын бизәү --8сәгать

1.

Яңа уку елы белән!

“Беренче сентябрьдә” тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Үзеңнең гаиләң турында сөйли белү.

монолог

Гаилә, табибә, хастаханә, миһербанлы

03.09

03.09

2

.“Безнең гаилә” тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Үз фикерне белдерә белү.

хикәя

Хөрмәтле, яраткан, мәрхәмәтле.рәхмәтле

06.09

06.09

3.

Б.С.Ү. “Безнең гаилә”Хат язу

Сөйләм телен үстерү

Үз фикерне белдерә белү.

Гадел,кунакчыл,ярдәмчел

10.09

10.09

4

Б.С.Ү. “Якын дус-тым”Хикәя язу

Сөйләм телен үстерү

1

Үз фикерне эзлекле, дөрес җөмләләр белән бирә белү.

Сәнгатьле уку

Кесә,ачулану,шәп,тапкырлау, кушу, бүлү, тамыр, әмер.

13.09

13.09

5

“Яшь егетләргә киңәшләр”тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстныөлешләргә бүлү күнекмәсе булдыру.

Диалог

Язма,киңәш,гадел,на-мус, итәгатьле, гайбәт, җәмгыять

17.09

17.09

6

“Яшь егетләргә киңәш-ләр”тексты буенча диа-логик сөйләмгә чыгу.

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Кыскача анализ ясый белү

диалог

Әдәпле, игътибарлы, мөһим, ягымлы, гай-бәт, максат, тормыш.

20.09

20.09

7

“Күршеәби”хикәясе.

Сүзлек диктанты

Яңа теманы үзләштерү

1

Сорауларга җавап бирә белү, тәрҗемә итә белү

әңгәмә

Сер, ялгыз, игелекле, ихтирам, тәмле тел

24.09

24.09

8

Б.С.Ү. Әби яисә бабай турында хат язу

Контроль-ләштерү

1

Үз фикерне эзлекле, дөрес җөмләләр белән бирә белү.

Инша

Итагатьлелек, бәхет, тәрбиялелек, хөрмәт, бурыч.

27.09

27.09

Илләр һәм шәһәрләр--5сәгать

9

“Мәшһүр Болгар шәһәрләре”тексты.

Яңа теманы үзләштерү

1

Болгар шәһәрләре турында .план буенча сөйли белү, тәрҗемә итә белү

Телдән сорау

Ныгытма, шөгыль, һөнәрчелек, сәүдә

01.10

01.10

10

Сыйныфтан тыш уку. М.Гафури “Сарыкны кем ашаган?”

Сыйныф-тан тыш уку.

1

Сәнгатьле уку; сурәтләү чараларын таба белү

Анализлау

Мескен, аучы, хаким, гаеп.

04.10

11

“Византия-Констан-тинополь -Истанбул”

тексты.

Яңа теманы үзләштерү

1

Эчтәлекне сөйли белү;тәрҗемә итә белү.

Телдән сорау

Нигез, хакимлек, төр-киләр, диңгез,

08.10

12

Укылган әсәрләр буен-ча диологик – моноло-гик сөйләм оештыру.

Диал.-монол.

сөйләм

1

Сорау бирә һәм җавап бирә белү

диалог

Нигез, хакимлек, төр-киләр, диңгез ,ныгыт-ма, шөгыль, һөнәрче-лек, сәүдә

11.10

13

“Робинзон утравы сер-ләре “ тексты өстендә эш.

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү.

Эчтәлек сөйләү.

Утрау,сер,ялгызлык, яр,диңгезче,могҗиза, җәнлек.

15.10

Язмышыма үзем хуҗа—9 сәгать

. 14

“Әтием-үрнәк”тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөйли белү,тәрҗемә һәм анализ ясау күнекмәләре булдыру

диалог

Ярдәмче,җитәкче,га-дел, тәҗрибә, зыялы, бина

18.10

15

Б.С.Ү. Хат язу “Ми-нем туган көнем “

Ныгыту дәресе

1

Үзлектән эзлекле итеп фикерне белдерә белү.

Инша

Үрнәк,ярдәмче, җи-тәкче,гадел, тәҗрибә, зыялы, бина, һөнәр.

22.10

16

“Кешене кеше итә торган сыйфатлар”

тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөй-ли белү, тема һәм идея-не табу күнекмәләре булдыру

диалог

Гасыр, гореф-гадәт, юнәлеш, тыйнак,зыялы

25.10

17

Ф.Яруллин “Җилкән-нәр җилдә сынала” повесте

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү

Эчтәлек сөйләү.

Итагатьлелек, бәхет, тәрбиялелек, хөрмәт, бурыч.

29.10

18

Ф.Яруллин “Җилкән-нәр җилдә сынала” повесте буенча фикер алышу

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Тәрҗемә һәм анализ ясау, үз фикереңне белдерә белү күнекмәләре булдыру

Анализ

Карар, гомер, әсир, яшерен, оешма,көрәш, җәза,каһарман,буын, гаделлек,рухи.

08.11

Һөнәр сайлау-6 сәгать

19

“Әбрар Кәлимуллин- татар китабын өйрән-гән галим”

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү

Эчтәлек сөйләү.

Тел белеме, тарих, мә-калә, үсеш, күренекле, хокук

12.11

20

“Рейхстагка байракны кем кадаган?”тексты.

Бабайга җиңү көне белән котлау язу

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөй-ли белү, тема һәм идея-не табу күнекмәләре булдыру

Төп фикерне әйтә белү.

Төркем, кадау, рәсми, байрак, лаек.

15.11

21

“Татарның бөек кеше-ләре” темасы буенча әңгәмә оештыру.

Ныгыту дәресе

1

Татарның бөек кеше-ләре турында кыскача сөйли белү.

Диалог

Бөек, танылган, атаклы,галим, остаз.

19.11

22

М.Җәлил”Кичер,илем” шигыре

Актуаль-ләштерү

1

Сәнгатьле уку; сурәт-ләү чараларын таба белү

Сәнгатьле укуны тикшерү

Бөек, данлы, сүзендә торырга

22.11

23

Сыйныфтан тыш уку.

М .Җәлил шигырьләре “Җырларым”,”Тик бул-са иде ирек” “Кызыл ромашка”

Яңа теманы үзләштерү

1

Сәнгатьле уку; сурәтләү чараларын таба белү

Сәнгатьле уку.

Ирек, батырлык, ка-һарманлык, әсирлек.

26.11

24

“Болгар илендәге һөнәрләр”тексты.

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү

Эчтәлек сөйләү.

Һөнәр,тимер,әһәмият-ле,корал,сыйфат,би-зәнүдан

29.11

25

“Кем булырмын –бел-мим”тексты

Актуаль-ләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөйли белү,тәрҗемә итә белү

Мөстә-кыйль тәрҗемә

Һөнәр, аптырау,хәбәр-че,мөхәррир

03.12

26

“Журналистлар -бик кызыклы һөнәр иялә-ре” тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөйли белү,тәрҗемә итә белү

Телдән сорау

Очрашу, омтылу, әлбәттә, үткен, җор, мөһим, хезмәткәр.

06.12

27

“Журналистлар бик кызыклы һөнәр иялә--ре” тексты буенча фи-кер алышу.Имтихан-нар турында хат язу

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү,эзлекле фикер йөртә белү

Диалог

Һөнәр, иясе, җаваплы, кызыклы.

10.12

28

Ф.Зыятдинова“Сук-мак”шигыре.Иншага әзерлек.

Яңа теманы үзләштерү

1

Шигырьнең эчтәлеген сөйли белү, сәнгатле уку күнекмәсе булдыру

Телдән сорау

Такыр, сукмак, сикәлтәле.

13.12

29

Б.С.Ү.Хат язу. «Ми-нем яраткан һөнәрем»

Контроль-ләштерү

1

Хат яза

белү

Язмача эш

Һөнәр, шөгыль,хыял, тормышка ашу, ашкыну,югары белем

17.12

Гаилә бюджеты--3 сәгать

30

“Гаилә бухгалтериясе”тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстның темасын билгели белү

Әңгәмә

Матди хәл,хезмәт ха-кы шарт,фатир, хуҗа-лык әйберсе,керем,

җиһаз,мөһим

20.12

31

Гаилә бухгалтериясе турында әңгәмә төзү.

Ныгыту

1

Гаиләдәге исәп- хисап турында сөйли белү

Әңгәмә

Исәп-хисап, керем, чыгым, акча.

24.12

32

“ Авылга –ялга”тексты.Сүзлек диктанты

Йомгаклау

1

Авыл турында сөйли белү

Телдән сорау

Кара диңгез, заман, элемтә бүлеге,күчтә-нәч,ризык

10.01

Белем һәм китап --2сәгать

33

Р.Миңнуллин”Бала-ларның көлүе”шигыре

Яңа теманы үзләштерү

1

Шигырьнең эчтәлеген сөйли белү, сәнгатьле уку , тел- сурәтләү чараларын табу.

Сәнгатьле укуны тикшерү

Дөнья, балачак, тәрҗемә,имин

14.01

34

Сыйныфтан тыш уку.

Г.Тукай шигырьләре “Туган авыл”, “Милли моңнар”И каләм!”.

Яңа теманы үзләштерү

1

Сәнгатьле уку; сурәтләү чараларын таба белү

Сәнгатьле уку, анализ.

.

Җан,Рәсүлемез Мөхәммәт,милли, моң,көй

17.01

Милли сәнгать --13сәгать

35

Милли сәнгать темасына әңгәмә кору.

Актуаль-ләштерү

1

Милли сәнгать турында сөйли белү

Әңгәмә

Сәнгать,мәгълүмат

21.01

36

«Милли бизәк”тексты.

Яңа теманы үзләштерү

1

Текстның эчтәлеген сөйли белү

Диалог

Сәхтиян, ука, чигү

24.01

.37

“Сабантуй бәйрәме”тексты

Ныгыту

1

Әсәрнең эчтәлеген сөйли белү .Сабантуй ,аның мәгънәсе турында сөйләшү.

Моно-лог

Күңелле,рухи, милли, чүлмәк, капчык

28.01

38

Б.С.Ү.Сабантуй бәйрәме турында хикәя язу.

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Хикәя яза белү

Әңгәмә

Уен,катык,йөгереш,

халык, искиткеч.

31.01

39

“Гөслә”тексты.Диало-гик сөйләм

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөй-ли , әңгәмә кора белү

Диалог

Гөслә, көй, кыл

04.02

40

“Беренче былбыллар-ның беренчесе”тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Г.Сөләйманова турында сөйли белү

Телдән сорау

Былбыл, илаһи, аһәң, мәшһүр, халыкчан

07.02

41

“Ул театрга гашыйк иде”тексты буенча фикер алышу

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Эчке һәм тышкы матурлык турында сөйләшү

Язма мөстәкыйль эш

Гашыйк, әлиф, таң калу

11.02

42

Казан театрлары турында әңгәмә

Ныгыту

1

Татар театры турында кыскача сөйли белү.

Әңгәмә

Татар театры, тарих,сәхнә.

14.02

43

Ф.Әхмәтованың «Дастан»тексты .Сүзлек диктанты

Яңа теманы үзләштерү

1

Фольклор әсәре буларак,дастан жанры белән танышу;

Диалог

Дастан, тарих, фарсы, каһарман, фал

18.02

44

Б.С.Ү.Инша язу “Казан шәһәре һәм театрлары”

Контроль-ләштерү

1

Белгәнне кыскача эзлекле итеп яза белү.

Язма эш

Фатир театры, тарих,сәхнә.

21.02

45

Г.Тукайның “Пар ат”

шигыре һәм аның язылу тарихы

Актуаль-ләштерү

1

Сәнгатьлеукукүнекмәләрен үстерү;

Сәнгатьлеуку

Пар, тараф, гомер, уй, эч пошу, хәсрәт

25.02

46

Г.Тукайның “Пар ат”шигыренә һәм “Пара лошадей” тәрҗе-мәләренә чагыштырма анализ ясау.

Яңа теманы үзләштерү

1

Сәнгатьле уку; сурәтләү чараларын таба белү

Чагыш-тырма анализ ясау.

Пар, тараф, гомер, уй, эч пошу,хәсрәт,сук-калау,түр, почмак.

28.02

47

Сыйныфтан тыш уку.

Г.Исхакый” Җан Баевич” комедиясе”.

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөйли , әңгәмә кора , тәрҗемә итә белү

Эчтәлек сөйләү.

Тәрәккый пәрвәр, милләт, асрау.

04.03

Кеше һәм мохит---13 сәгать

48

“Кеше һәм мохит”

тексты буенча әңгәмә кору.

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Төп фикерне аерып әйтә белү;

Әңгәмә

Мохит, дучар, нәтиҗә

07.03

49

Б.С.Ү. Хат язу. «Яраткан ел фасылым”

Ныгыту

1

Хат яза белү

Язма эш

Сердәш, аңлашу,әңгәмә

11.03

50

“Табигать турында кыскача хәбәрләр”

тексты

Яңа теманы үзләштерү

1

Хәбәрләрнең эчтәлегенсөйлибелү

Моно-лог

Кушылдык, орлык, утрау, бөҗәк

14.03

51

Б.С.Ү. Инша язу “Табигатьне саклыйк”

Контроль-ләштерү

1

Инша яза белү

Диалог

Туфрак, җир асты байлыгы

18.03

52

Ә.Еники хикәялә-ре.”Матурлык”

Яңа теманы үзләштерү

1

Әсәрнең эчтәлеген сөй-ли ,фикер йөртә белү

Язма эш

Гөрләвек, ташу

01.04

53

“Табигатьне саклау.”

Яңа

теманы үзләштерү

1

Табигатьне саклау турында сөйли белү

Диалог

Җөп, так, поши

04.04

54

“Этләр турында”тексты

Яңа

теманы үзләштерү

1

Этләр һәм аларга ярдәм итү турында сөйли белү

Эчтәлек сөйләү.

08.04

55

Б.С.Ү .Инша язу “Дүртаяклы дустым”

Ныгыту

1

Этләр һәм аларга ярдәм итү турында сөйли белү. Инша яза белү

Әңгәмә

Тугрылыклы, эзтабар, көтүче

08.04

56

“Кызыл китап”тексты

Яңа

теманы үзләштерү

1

Тема һәм идеяне таба белү, эчтәлекне сөйли белү.

Моно-лог

төзү

Хайваннар, бөҗәкләр, тыюлыклар.

11.04

57

“Кызыл китап “ текс-тына план төзү.Ситу-атив күнегүләр

Ныгыту

1

Үзлектән план төзи белү

План төзү

Аянычлы.коточкыч,

җавапка тартырга

15.04

58

“Кызыл китап “ тексты буенча әңгәмә оешты-ру.Табигать темасына сүзлек диктанты

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Анализ ясый белү

Сүзлек дик-танты

Кимергә,күбәергә

18.04

59

“Чәчәк бүләк итә беләсезме?”тексты.Си-туатив күнегүләр

Яңа

теманы үзләштерү

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү

Эчтәлек сөйләү.

Гасыр, тотлыгу, зат, хис, кәеф, мәхәббәт.

22.04

60

Чәчәк бүләк итә белә-сезме?”текстының пла-нын төзү, анализ ясау.

Ныгыту

1

Тема, идея, проблема таба белү.

Анализ

Туфрак ,кисәргә

25.04

Аралашу этикеты-7 сәгать

61

“Аралашу этикеты” тексты

Яңа

теманы үзләштерү

1

Әңгәмә корырга өйрәнү; тема һәм идеяне таба белү

Диалог

Каурый, көяз,сәер

29.04

62

Б.С.Ү. Инша язу “Тәрбияле кеше нинди була?”

Контроль-ләштерү

1

Үз фикереңне белдерә белү

Язма эш

Аралашу,әдәплелек, мөнәсәбәт, үз-үзеңне тота белү.

02.05

63

“Аралашу төрләре”

тексты.

Йомгаклау

1

Эчтәлекне сөйли белү, әңгәмә кора белү.

Телдән сорау

Төр,әдәплелек, итагатьлелек, тыныч.

06.05

64

.Ф.Яруллин”Җилкән-нәр җилдә сынала”

Яңа

теманы үзләштерү

1

Текстны аңлап уку, эчтәлек сөйли белү

Эчтәлек сөйләү.

Җилкәннәр, җил, сынау,язмыш, гарип.

09.05

65

Ф.Яруллин”Җилкән-нәр җилдә сынала”

әсәре буенча фикер алышу.Спорт турында хат язу.

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Үз фикереңне белдерә белү

Җилкәннәр, җил, сынау,язмыш, гарип

13.05

66

“Кеше һәм мохит” те-масы буенча экология турында сөйләшү

Диалогик-монологик

сөйләм

1

Үтелгән әсәрләр турын-да кыскача мәгълүмат бирә белү

Телдән сорау

Еллык үтелгән лексика

16.05

67

Б.С.Ү.Хат язу ”Җәйге ял”

Сөйләм теле үстерү

1

Җәйге ялны сурәтләп яза белү.

Диалог

Эссе һава, искиткеч табигать,җанлану.

20.05

68

“Аралашу этикеты” темасын йомгаклау дәресе

Йомгаклау дәресе

1

Үтелгән әсәрләр турын-да кыскача мәгълүмат бирә белү

Әңгәмә

Еллык үтелгән лексика

23.05

1