Сабақтың тақырыбы: "Ашық және қысаң дауыстылар" (5 сынып)

Оқу  ісінің  меңгерушісі:           Жармуханов  А.К

Күні: 4.02.2016 оқу  жылы

Сынып: 5 «а»  , «ә»

Сабақтың тақырыбы:  Ашық  және  қысаң  дауыстылар

     Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: оқушыларға  ашық  және  қысаң  дауыстылар  туралы  түсінік  беру,  олардың  жасалу жолдарын меңгерту.

2.Тәрбиелік: оқушыларды табиғатты, қоршаған ортаны сүюге тәрбиелеу.

3.Дамытушылық: оқушылардың  дауысты  дыбыстардың  түрлерін ажырата алу   дағдыларын арттыру, ойлауы мен тілін, зейінін    дамыту.

    Сабақтың типі: аралас

    Сабақтың түрі: баяндау, талдау сабағы

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, салыстыру.

     Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте,үлестірмелер.

     Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, тарих

           I.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу

                                                     2.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру

                                                      3.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару 

          II.Үй тапсырмасын тексеру:

1.      Дауысты  дыбыстар  дегеніміз  не?

2.      Дауысты  дыбыстар  тілдің  қатысына қарай  неше  топқа  бөлінеді?

3.      Жуан дауыстылар дегеніміз  не? оларды атап айт

4.      Жіңішке дауыстылар  дегеніміз  не? оларды  атап айт?

2. 104- беттегі  тапсырмаларды  орындау.

Білім  тексеру:

Өздік  жұмыс. Фонетикалық талдау.

Ана, әке , шеше,бала, көке, іні, нағашы,жиен,

ІІІ .Жаңа тақырыпты түсіндіру:

Ашық  және  қысаң   дауысты  дыбыстар.

ІV. Жаңа тақырып   бойынша  түсінік  тексеру:

Сұрақ-жауап:

1.Дауысты  дыбыстар жақтың қатысына қарай нешеге  бөлінеді?

2.Оларды атап айт? (ережесі? )

3.Ашық  дауыстыларды ата?

4.Қысаң  дауыстыларды  ата?

   V. Жаңа сабақты бекіту.

1.Оқулықпен жұмыс

         244 –жаттығу

·         Мәтінді  көшіріп,  ашық  дауыстылардың  астын  сызыңдар.

   Мәтінде  көнерген  сөздер  бар  ма? Олар  қандай мағынада  жұмсалып  тұрғанын  айтыңдар.

  Әл-Фараби  әмір  тағына  неліктен  отырды  деп  ойлайсыңдар?

Фонетикалық  талдау:                            Әл-Фараби, аңыз, ғалым

І  топ:                                                                 ІІ топ:                                            ІІІ топ:

Ә-жіңішке, езулік ,ашық  дауысты; Л-үнді,дауыссыз; Ф-Қатаң,дауыссыз; А-жуан,езулік,ашық  дауысты; Р-үнді, дауыссыз; А- жуан,езулік,ашық  дауысты; Б-Ұяң,дауыссыз; И-жіңішке,езулік,қысаң,дауысты;

А- жуан,езулік,ашық  дауысты; Ң-үнді, дауыссыз; Ы-жуан,езулік, қысаң дауысты, З-ұяң,дауыссыз

Ғ-ұяң,дауыссыз; А- жуан,езулік,ашық  дауысты; Л-үнді  дауыссыз; Ы-жуан,езулік, қысаң; М-үнді,дауыссыз;

 245 –жаттығу

·         Мына  жұмбақтардың  шешуі  қай  дыбыс? Дауыстылардың қайсысына  жатады?    

Мысықта бар,                                    Күшікте жоқ.                                     Қасықта бар,                                      Есікте жоқ:	Көлде  бар, Сайда  жоқ. Төлде  бар, Тайда  жоқ.	Қырық екi жауынгер, Сапын түзеп тұрады. Бұлдiршiндер Қауымды ел, Сырын терең ұғады.	Арықта бар, Сезімде жоқ. Балықта бар, Теңізде жоқ.  Бұл қай әріп ?
Бiрiн-бiрi қоштаған, Бiр үйден көрдiм, Қырық екi дос-жаран.	Ас біткеннің анасы, Қасиетті нан осы. Қайсы әріптен басталып, Аяқталған қарашы.	Мысықта бар, күшікте жоқ. Ыдыста бар, алмада жоқ.	55

   VІІІ. Сабақты  бекіту:

Сұрақ-жауап:

1.Дауысты  дыбыстар жақтың қатысына қарай нешеге  бөлінеді?

2.Оларды атап айт? (ережесі? )

3.Ашық  дауыстыларды ата?

4.Қысаң  дауыстыларды  ата?

·         Бағалау

·         Үйге тапсырма беру:

1.      Ашық  және  қысаң  дауыстылар  туралы  түсінік.

246   –жаттығу

·         Мәтіннен  ашық  дауысты  дыбыстарды  бір  бөлек,  қысаң  дауысты  дыбыстарды  бір  бөлек теріп  жазыңдар.

Ашық  дауысты  дыбыстар	Қысаң  дауысты  дыбыстар:
Жолдасым, бар,жолдас, ол,қайда, барсам, қасымнан, бармайды, жатсам, жазсам, болса, сендерде, жолдас, бар  ма?	Бір, тырбиып,

 Оқу  ісінің  меңгерушісі:           Жармуханов  А.К

Күні: 5.02.2016 оқу  жылы

Сынып: 5 «а»  , «ә»

      Сабақтың тақырыбы:  Еріндік  және  езулік  дауысты  дыбыстар

     Сабақтың мақсаты

1.Білімділік: оқушыларға  тіліміздегі  дыбыстарды,  соның  ішіндегі еріндік  және  езулік  дауысты  дыбыстарды меңгерту  және   олар   туралы түсініктерін кеңейту,  жаттығу жұмыстары мен қосымша тапсырмалар арқылы бекіту. 

2.Тәрбиелік: оқушыларды адамгершілікке еңбекті дәріптеуге ана тілді    құрметтеуге тәрбиелеу.

3.Дамытушылық: оқушылардың  дауысты  дыбыстардың  түрлерін ажырата алу дағдыларын арттыру, фонетикалық  талдау  дағдыларын арттыру.

     Сабақтың типі: аралас

     Сабақтың түрі: дәстүрлі

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, салыстыру.

     Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте,үлестірмелер.

     Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, тарих

     Сабақтың барысы:

     I.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу

                                              2.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру

                                              3.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару 

     II.Үй тапсырмасын тексеру:

     246-жаттығу.

Сұрақ-жауап:

1.Дауысты  дыбыстар жақтың қатысына қарай нешеге  бөлінеді?

2.Оларды атап айт? (ережесі? )

3.Ашық  дауыстыларды ата?

4.Қысаң  дауыстыларды  ата?

ІІІ.Жаңа  тақырып:  

Еріндік  және  езулік  дауыстылар.

ІV. Жаңа тақырып  бойынша  түсінік  тексеру:

   Терме диктант

             1.Биыл  Абайдың  жасы  он  үшке  толған  еді. 2. Ескі  қыстаудан  әрі  ұзамай,  қалың ағаш  сиреп,  дала  көріне  бастады. 3. Мына  қызықты  көрсін  деп,  Есен  әкесін  үйіне  шақыруға  барды.

 4. Талғат  берілген  бұйрықты  орындап,  кейін  оралғанда, жаудың  екі  ұшағы  оны  ортаға  алды. 5. Окопта  бір  бала  ұйқтап  жатыр.

  V. Жаңа сабақты бекіту.

1.Оқулықпен жұмыс

      247-жаттығу

·         Төмендегі  жұмбақ  өлеңдердің  шешуі  қай  дауысты  дыбыстар екенін  табыңдар. Өздерің  осы  тәрізді  жұмбақ  өлең  шығарып  көріңдер.

247   – жаттығу

·         Мына  өтірік  өлеңдегі  еріндік  дауыстары  бар  сөздерді   бір  бөлек,езулік  дауыстылары  бар  сөздерді  бір  бөлек,  аралас  келген  сөздерді  бір  бөлек  жазыңдар.

Еріндік дауыстылар	Езулік дауыстылар	Еріндік пен езулік дауыстылар.
	Шіреніп,айдап, кемені ,бытпылдақтап,бір,елік,бура,мініп,келеді.	Бота,отырып,борсық,

  VІ. Сабақты  қорыту:

1.      Бағалау

2.       Үйге тапсырма беру:

1.      Еріндік  және  езулік  дауысты  дыбыстар туралы  түсінік.

2.      249- жаттығу.

Тілдің қатысына қарай		Жақтың  қатысына қарай		Ерін мен езудің  қатысына қарай
Жуан	Жіңішке	Ашық	Қысаң	Еріндік	Езулік.