3 сыныпқа музыка пәнінен сабақ жоспары "Ақанның әні – «Балқадиша»"

Өтілетін күні:     19.09.2015ж.                                                                    3 «А»сынып

Сабақтың тақырыбы:   Ақанның әні – «Балқадиша»

Сабақтың мақсаты:Ақан серінің өмірінен сыр шертетін шығармаларымен таныстыру.

 Сабақтың міндеті:

1)әннің мазмұнын түсініп, сипатын ажырата білуге баулу, музыкалық сауаттарын тереңдете түсу;

2)шығармашылық бейімділігін дамыту. Есту, есте сақтау қабілетін, белсенділігін, шапшаңдығын дамыту;

3)өз халқының салт-дәстүрін қадірлеуге, қыз бойындағы нәзіктікті сезінуге, құрметтеуге, сыйлауға, инабаттылық пен ибалыққа  тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап

 Көрнекіліктері: домбыра аспабы,суреттер.

                                                            Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушылармен амандасу. Олардың назарын сабаққа аудару. Тізімін тексеру.

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау.« Менің Отаным» атты шағын шығармаларын өздеріне оқыту.

·                    Ақан серінің қандай әнін білесіңдер?

·                    «Маңмаңгер» әні неге арналған?

ІІІ.Жаңа сабақты түсіндіру.

  -  Өткен сабақтан құлағымызда қалған бір әнге жақын тоқталайық. Бұл әннің шығу тарихы былай болған екен: Ақанның сал-серілік құрып, ауыл-ауылдарды аралап жүрген кезі. Күндердің күнінде Ақан сері сол кездегі  Ыбырай деген аты баршаға мәлім, танымал кісінің ауылына келгенде шілдехана тойынын үстінен түседі. Ауылға танымал серінің ат басын бұрғандығын естіген ауыл тұрғындары оған ілтипат білдіріп, қошемет көрсетеді. Алайда төрде отырған Ақанның маңына ешкім отырмайды.  Бұл ел аузында Ақан сері туралы алып-қашпа сөздердің кеңінен етек алған тұсы еді. Ақанның жын-перілермен қатысы бар деп өсек естіген жас қыздар серіден үрейленген. Ақын да, қыздар да өздерін жайсыз сезініп, отырыстың берекесі қашқандай болады. Осы кезде Балқадиша қыз: «Сері ағамның жанына мен отырайын», - деп, Ақанның жанына жайғасады. Мұны естіген Ақан іштей жібек мінезді бойжеткенге риза болады. Отырыс барысында әндер орындалып, зерделі әңгіме-аңыздар айтылады. Серінің жанында Балқадишаның отырғанын оның ағалары естіген бойда, екі жеңгесін жіберіп, қызды алып шығуын тапсырады. Қадиша қайтуға жинала бастағанда, Ақан сері қолына домбырасын алып, екі ішекті қағып жіберіп, ән орындай бастайды. Бұл ұзақ толғау, үлкен жыр болды. Енді осы әнді Қайрат Байбосынов ағамыздың орындауында тыңдап көрелік.

Музыка тыңдау: Ақан серінің әні  «Балқадиша». Қ. Байбосынов орындауында  әнді толық тыңдап болып, оқулық бойынша немесе оқушының көкейінде туындаған сұрақтарға назар аудару.

Ән үйрену.Халық әні  «Сәулем-айды» Н. Өнербаевтың орындауында тыңдату.

 Оқулықпен жұмыс. Мақал-мәтелдерге зер салу, оқушының сөздік қорын білу мақстында тақырыпқа сәйкес мақал айтқызу – оқушыны шығармашылыққа жетелейді.

Шығармашылық жұмыс. «Бес жолды өлең»  жазғызу.

Тапсырмасы:

·                    Тақырыпқа байланысты бір сөз алу;

·                    Екі сын есім жазу;

·                    Тақырыпқа байланысты үш етістік жазу;

·                    Мақал-мәтел, нақыл сөз жазу;

·                    Бірінші  сөздің синонимін  жазу.

      Мысалы:

·                    Тұлпар.                                                    

·                    Жүйрік, сезімтал.

·                    Жарысады. Озады. Кісінейді.

·                    Құлагер, атаң тұлпар.

·                    Жылқы, ат.

ІV. Сабақты қорытындылау:

·                    Тыңдаған, үйренген, ойнаған шығармалардың ортақ тақырыбы бар ма?

·                    Сипаты жағынан бұл шығармалардың ұқсастығы, айырмашылығы қандай?

·                    Ақан серінің шығармаларын нені анық тани бастадың?

 У. Бағалау.

УІ. Үйге тапсырма:«Сәулем-ай» әнін жаттап келу.

Краткое описание документа:

Өткен сабақтан құлағымызда қалған бір әнге жақын тоқталайық. Бұл әннің шығу тарихы былай болған екен: Ақанның сал-серілік құрып, ауыл-ауылдарды аралап жүрген кезі. Күндердің күнінде Ақан сері сол кездегіЫбырай деген аты баршаға мәлім, танымал кісінің ауылына келгенде шілдехана тойынын үстінен түседі. Ауылға танымал серінің ат басын бұрғандығын естіген ауыл тұрғындары оған ілтипат білдіріп, қошемет көрсетеді. Алайда төрде отырған Ақанның маңына ешкім отырмайды.Бұл ел аузында Ақан сері туралы алып-қашпа сөздердің кеңінен етек алған тұсы еді. Ақанның жын-перілермен қатысы бар деп өсек естіген жас қыздар серіден үрейленген. Ақын да, қыздар да өздерін жайсыз сезініп, отырыстың берекесі қашқандай болады. Осы кезде Балқадиша қыз: «Сері ағамның жанына мен отырайын», - деп, Ақанның жанына жайғасады. Мұны естіген Ақан іштей жібек мінезді бойжеткенге риза болады. Отырыс барысында әндер орындалып, зерделі әңгіме-аңыздар айтылады. Серінің жанында Балқадишаның отырғанын оның ағалары естіген бойда, екі жеңгесін жіберіп, қызды алып шығуын тапсырады. Қадиша қайтуға жинала бастағанда, Ақан сері қолына домбырасын алып, екі ішекті қағып жіберіп, ән орындай бастайды. Бұл ұзақ толғау, үлкен жыр болды. Енді осы әнді Қайрат Байбосынов ағамыздың орындауында тыңдап көрелік.