"Ядроның байланыс энергиясы" презентации

• 1 слайд

  (Өткен тақырыпты қайталау)
  “Сұрақты ұстап ал” әдісі
  

• 2 слайд

  1.Атом құрылысының «планетарлық» моделін ұсынған ғалым кім? Қай елдің ғалымы? Қай жылы ұсынды?
  Ағылшын ғалымы Э.Резерфорд,
  1911 жылы
  

• 3 слайд

  2.Атомның құрылысын кім айтып береді?
  Атомның центрінде ядро орналасқан, электрондар ядро айналасында эллипстік орбита бойымен қозғалады.
  

• 4 слайд

  Нуклон дегеніміз не?
  (Протон мен нейтронның жалпы санын нуклон дейміз)
  
  

• 5 слайд

  Электрон қалай белгіленеді?
  Заряды қандай? Массасы нешеге тең?
  ( -10е)
  Электрон
  mе= 9,1*10-31кг
  

• 6 слайд

  Изотоп дегеніміз не?
  (Z=Z, A≠A)
  

• 7 слайд

  5. Нейтрон қалай белгіленеді?
  Заряды қандай? Массасы нешеге тең?
  
  Н е й т р о н
  (01n )
  mn= 1,6749 *10-27кг
  

• 8 слайд

  6.Массалық сан дегеніміз не? Қалай белгіленеді, формуласы қандай?
  (А= Z+N)
  

• 9 слайд

  4.Протон қалай белгіленеді?
  Заряды қандай? Массасы нешеге тең?
  
  
  ( 11р)
  П р о т о н
  mp= 1,6726 *10-27кг
  

• 10 слайд

  Масса ақауы дегеніміз не?
  (жеке бөлшектер массаларының қосындысынан сол бөлшектерпден құралған ядро массасын алып тастасақ, қалған ΔM қалдық ядро)
  

• 11 слайд

  Б) “Сәйкесін тап” ойыны
  

• 12 слайд

  “Ойлан.Жұптас.
  Бөліс” әдісі
  Ядроның
  байланыс энергиясы
  Сабақтың тақырыбы:
  

• 13 слайд

  Нуклондардың ядродағы байланыс энергиясы.
  Мя< Z*mp + N*mn
  ∆М= Z*mp + N*mn - Mя - масса ақауының формуласы;
  Массалар ақауы деп – ядролық тарту күшінің жұмысы есебінен нуклондардан атом ядросы түзілгенде пайда болатын массалар айырымын айтамыз.
  Байланыс энергиясының формуласы:
  Еб= ΔM*c2=( Z*mp + N*mn - Mя )*c2 немесе Еб=( Z*mН + N*mn – Mа )*c2 ;
  Атом ядросын түгелімен жеке нуклонға ыдырату үшін қажетті минимал энергияны- ядроның байланыс энергиясы дейміз.
  Энергия үшін МэВ қолданылады:
  Еб= ( Z*mp + N*mn - Mя )*931,5 МэВ немесе Еб=( Z*mН + N*mn – Mа )*931,5 МэВ.
  ∆М= Еб / c2.
  

• 14 слайд

  Кейбір бөлшектер мен элементтердің
  бейтарап атомдарының тыныштық массалары мен энергиялары берілген
  
  

• 15 слайд

  Меншікті байланыс энергиясы деп ядроның байланыс энергиясының А массалық санға қатынасын, яғни бір нуклонға сәйкес келетін байланыс энергиясын айтады:
  Ем.б= Еб/А ;
  1Н2 - 1,1 МэВ/нуклон
  
  26Fe56 - 8,8 МэВ/нуклон
  
  92U238 - 7,6 МэВ/нуклон
  

• 16 слайд

  
  Ядродағы протондардың немесе нейтрондардың саны мына сандарға тең болса
  
  2,8,20,24,50,82,126
  
  онда оларды қосарланған киелі санды ядро деп атайды және олардың ядролары аса тұрақты болып келеді.
  Ал, егер протондардың да, нейтрондардың да сандары киелі сандарға тең болса
  онда олар
  киелі сандар, ядролары тұрақты болады.
  
  Табиғатта ондай бес ядро бар:
  2He4, 8O16, 20Ca40,
  24Cr48, 82Pb208
  

• 17 слайд

  Мыс: 13Al27 ядросының байланыс энергиясын
  табыңдар.
  
  Бер: 13Al27 A=Z+N; N=A –Z = 27-13=14
  Z=13, A=27 Еб= ΔM*931,5 МэВ
  ∆М= Z*mр + N*mn – Mа
  Т/к: Еб - ? Еб= (Z*mр + N*mn – Mа )*931,МэВ
  
  Еб=(13 *1,0078 + 14*1,0086 – 26,9814) *931,МэВ =
  (13,1014 + 14,1204 - 26,9814) *931,МэВ =
  223,93 МэВ
  

• 18 слайд

  “Ой – қозғау” кезеңі
  
  Тест тапсырмалары
  

• 19 слайд

  1. Ядродағы нуклондарды ыдырап
  кетуден сақтап, берік байланысын
  қамтамасыз ететін күштер
  
  А)Гравитациялық
  күштер
  В)Ядролық
  күштер
  С)Магниттік
  күштер
  

• 20 слайд

  2. Массалар ақауын есептейтін формула
  
  А) Δm=Z*mp + N*mn –Mя
  
  В) Δm=Z(mp -mn) –Mя
  С)Δm=(А-Z)*(mp + mn) –Mя
  

• 21 слайд

  А) Еб= Δm*c2
  С) Е=hν
  В) Ем.б= Еб/А
  3. Байланыс энергиясының формуласы
  
  

• 22 слайд

  4. Меншікті байланыс энергиясының формуласы
  
  А) Е= hν
  В) Еб= Δm*c2
  С)Ем.б= Еб/А
  

• 23 слайд

  5. Киелі сандарға жататындар
  С) 2; 8; 20
  В) 3; 15;100
  А) 1; 10; 25
  

• 24 слайд

  6. Қосарланған киелі санды ядролар
  А) 2He4, 8O16,
  
  20Ca40
  В) 3Li7,
  
  4Be9, 26Fe56
  С) 11Na23,
  
  29Cu64, 47Ag108
  

• 25 слайд

  Деңгейлік тапсырма
  

• 26 слайд

  
  
  «Шапшаңдық » сайысы
   
  
  

• 27 слайд

  Оқулықтан §57. оқу,
  45.1 - 45.3 аралығындағы
  есептерді шығару.
  Сөзжұмбақ құрастыру.
  Үйге тапсырма:
  

• 28 слайд

  «Бағалау"
  

• 29 слайд

  Сабақты
  қорытындылау
  Жұлдыз
  Жұлдыз
  Ұсыныс
  «Бағалау парағы»
  

• 30 слайд

  Сау болыңыздар!