Адам ағзасындағы құбылыстардың физика заңдарына негізделетінін зерттеу арқылы оқушының танымдылығын дамыту.

		№ 25 жалпы орта білім беру мектебі

 

Іс – тәжірибе тақырыбы:

Адам ағзасындағы құбылыстардың  физика заңдарына негізделетінін  зерттеу арқылы оқушының  танымдылығын дамыту.

Физика пәнінің мұғалімі

Бакытова Кымбат Казбековна

Жоғары санатты мұғалім.

Адамда ең қымбаттысы-ол қозғалыс.

                                                                                                    И.Павлов.

Тест тапсырмалары:

I Адам тіршілігімен байланысты физика ұғымдарын білуге арналған тест тапсырмалары.

1.1.Жыл,ай,күн,жыл мезгілдерінің өзгеруі,Жер мен Ай қозғалысына байланысы.

1.                 Жердің  өз осімен айналу периоды тең

А. 1 сағат

Ә.1 күн

Б.1ай

В.1жыл

2.                 Жердің Айды айналу периоды

А. 1 сағат

Ә.1 күн

Б.1ай

В.1жыл

3.                 Күн ол... айналу периоды

А. Жердің өз осімен

Ә.Айдың Жерді

Б.Жердің Күнді

В.Айдың Жердің

4.                 Жердің күн мезгілдерінің ауысуы байланысты.

А.Жердің айналу осі Күннің айналу жазықтығына иілген ,сондықтан күн жарығы Жер бетіне әртүрлі бұрыштармен әр жыл мерзімінде түседі.

Ә.Жер эллипс орбитасымен қозғалады және жазда ол Күнге жақын.

Б.Ә және Б

В.Ә және Б емес.

1.2.Сау адам денесінің температурасын,қалыпты қысымдағы судың қайнау және қатаю температурасын білу:

1.Адам денесінің температурасының өзгеру шекарасы қандай?

А.35⁰-42⁰С

Ә.20⁰-42⁰С

Б.0⁰-100⁰С

В.40⁰-120⁰С

2.Қалыпты атмосфералық қысымда судың қайнау температурасы қандай?

Қысым төмендегенде температура қалай өзгереді?

А.100⁰С,төмендейді

Ә.100⁰С,өзгермейді

Б.0⁰С ,100⁰ С дейін өзгереді

В.100⁰С көтеріледі

1.3.Адам өмірін Жер бетінде қамтамасыз ететін физикалық жағдайларға байланысты тапсырмалар.

1.                 Альпинистер,жоғары таудың шынына котерілгенде,өз өмірлерін қамтамасыз ететін арнаулы әдістер қолданады.Оның себебі:

А.атмосфералық қысым төмендеуіне

Ә.ультракүлгін сәулелердің интенсивтігінің жоғарлауына

Б.А және Ә

В.Ә және А емес.

2.                 Адам өзін жақсы сезіну үшін ауаның салыстырмалы ылғалдылығынын арнайы мөлшері қажет.Ылғалдылықтын өзгеруін жылу алмасу процесін бұзатын себептер.

А.Ауаның меншікті сыйымдылығының өзгеруі. 

Ә.Дене бетінен ылғалдылықтың кебу жылдамдылығы.

Б.Атмосфералық қысым

В.Ауада оттегінің болуы.

1.4.Ток көзінің адам өміріне қауыптілігі және тұрмыстағы электр құралдар мен жұмыс істегендегі қауыпсіздік сақтауы.

1.                 Адам өміріне қауыпты ток күші 0,05А. Адам денесінің кедергісі қол арасында оның өзінің сезінуіне байланысты 800 Ом-ға дейін төмендейді қандай минимал кернеу адамға қауіп тудырады.

2.                 Кіржуғыш машинамен жұмыс қауіпсіз болу үшін

 А. Машинаны жермен байланыстырады (заземление)

 Ә.Құрғақ резенке төсеніште тұрып жұмыс жасау

 Б. Ә және А

 В. Ә және А емес

1.5. Адам денсаулығына қауіпті жоғары жиілікті лазерлік, ультракүлгін, рентген сәулелері және одан қорғану әдістері.

1.                 Қазіргі кезде лазерлік указка, қалам, брелоктар кеңінен қолданылады. Байқаусыздан осындай жартылай өткізгішті лазермен жұмыс жасағанда, болуы мүмкін:

 А.Өрт

 Ә.Киімді күйдіріп, денеге зақым келтіру 

 Б.Организмнің үлкен мөлшерде қауіпті сәулелену (облучение)

 В.Лазерлік сәуленің көзге тура түсуінен, сетчатканың бұзылуы.

2.                 Рентген сәулелері арқылы медициналық тексеруден өткенде адам өзіне зиян алады. Сондықтан, сәулелену кезінде мөлшерді азайту үшін:

 А.Жыл барысында рентген кабинетін өтуге, шектеу қойылған. 

 Ә.Тексерілмейтін адам мөлшерін қалайы экрандар мен төсеніштер қорғайды. 

 Б. Ә және А

 В. Ә және А емес

1.6.Адам денсаулығына зиянды радимоактивті сәулелену көздері және одан қорғану әдістері.

1.                 Сыртқы γ-сәулеленуден қорғану үшін, қажет:

  А.Қалын қалайы экрандар.

  Ә.Резенке матадан тігілген киімдер және противогаз

  Б. Ә және А

  В. Ә және А емес

1.7.Жылу қозғалтқыштардың, атомдық және гидростанциялакрдың жұмысына байланысты экологиялық мәселелер:

-                     Зиянды химиялық қосындылардың шығуы

-                     «Булану» эффектінің атмосферада көмірқышқыл газдың        концентрацияның көбейуінің пайда болуы.

Озондық қабаттың көбейуі.

-                     Глобальдық жылыну (атмосферада жылытқыштардың энергия бөлігінің берілу себебінен)

-                     Эко жүйесінің тепе-теңдігінің білінуі.

Жылу қозғалтқыштардың жұмысымен байланысты әкологиялық мәселелердің болу шарттары.

 А. Тіршілікке зиянды химиялық заттардың бөлініп шығуы

 Ә.Ауа райының өзгеруіне себеп болатын энергияның бөлінуі.

 Б. Ә және А

 В. Ә және А емес

1.8.Тежелу жолдың көліктердің жылдамдығы мен жолды өңдеу сапасына байланысты.

1.                 Көліктің тежелу кезінде, яғни доңғалақтардың айналмауына байланысты, тежелу жолы ұлғаяды, егер:

 А. Көлік жоғары жылдамдықпен қозғалса

 Ә.Жаңбыр не қардың болуы

 Б. Ә және А

 В. Ә және А емес

2.                 Массасы 1000кг, жылдамдығы 30м/с машинанаң тежелу жолын анықта, егер жолмен доңғалақтар арасындағы үйкеліс коэффиценті 0,3 (g=10м/с) 

А. 5м

Ә. 10м

Б. 150м

В. 300м