Ашық сабақ 5 сынып Жаратылыстану тақырыбы: "Судың қасиеттері"

8.12.2015ж	5 «А» сынып	Пән: жаратылыстану
Сабақтың тақырыбы	§13. Гидросфера және оның құрамдас бөліктері. Судың қасиеттері.
Сілтеме	Мерсер (2000) сыныптағы диалогтік әңгімені дамыту. Сұрақ қою: түркі болу, сынақтан өткізу, қайта бағыттау.  Тест тапсырмалары. Үлестірме материалдары. Бағалау парағы.
Мақсаттары	Гидросфера, дүниежүзілік су айналымы және оның маңызы жайлы оқушылардың білімдерін кеңейту, судың үш агрегаттық күйін, олардың  бір-біріне қалай ауысатынын анықтау. Суға байланысты табиғи құбылыстарға бақылау жасауға дағдыландыру. Суды қорғау, оның адам өміріндегі маңызын білу, күнделікті өмірде тиімді пайдалануға үйрету.
Оқыту нәтижесі	v  Білімге құштарлығы артады; v   Гидросфера, оның  негізгі құрамдас бөліктерін, табиғаттағы су айналымының маңызын біледі; v   Суды қорғау, оның адам өміріндегі маңызын айта отырып, күнделікті өмірде тиімді пайдалануға үйренеді ;   Топта жұмыстану. Сабақтың тақырыбының ашылуына байланысты бағалау.
Сабақтың әдісі	Сұрақ – жауап, топтық, жеке жұмыс, баяндау, зерттеу,  ой толғау, әр түрлі тапсырмалар орындау, жинақтау.
Негізгі бөлім	Ұйымдастыру кезеңі. Топқа бөлу(түрлі түсті карточкаларды таратып, түстері бойынша бөлу)ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыу үшін. Сыныпта жоқ оқушыны белгілеу, сабақтың барысымен таныстыру. Үй тапсырмасын тексеру: Тест жұмысы 1.      Рельеф деген не? a)      Өзен b)      Тау c)      Жер бедері 2.      Материк деген не? a)      Мұхит b)      құрлық c)      арал 3.      Жер шарында неше материк бар? a)      6 b)      7 c)      4 4.      Барлық материктердің ауданы неше пайыз? a)      71% b)      29% c)      100% 5.      Ең үлкен арал? a)      Мадагаскар b)      Жаңа Зеландия c)      Гренландия 6.      Қазақстан қай материкте орналасқан? a)      Еуропа b)      Еуразия c)      Азия Жаңа сабақ тақырыбы мен мақсаты Сергіту сәті №2 жаттығу. «Гидросфера» моделін құру. Оқушылар гидросфераның бөліктерін, тұздылығын, ерекше қасиеттерін, агрегаттық күйін жазады. қорғайды Сергіту сәті Сөйлемді аяқтап жаз. Теңіздің 1 литр суында....................... тұз бар. Ал 1 литр тұщы суда................... тұз бар. Емдік қасиеті бар жер бетіне шығып жатқан суларды......................................... деп атаймыз.  Мақал-мәтелдердің орнын дұрыс тауып мағынасын түсіндір: Ағынды суда балық басынан шірейді Су басынан бұзылады нулы жер Сулы жер сұрауы бар Судыңда арамдық жоқ Әңгімені оқып, сұрақтарға жауап бер:  Аулада ойнап жүрген Ерлан краннан ағып тұрған судан:-Сен қайдан келдің?-деп сұрайды. Су айтады:-Алыстағы мұхиттан келдім,-деп. Ендігі жерде шөп үстіндегі шықтан сұрайды. Сен қайдан келдің?+дейді. Осы кезде шық:-Мен сең-сең мұитан келдім,-дейді. Кешке қарай аула ішіне тұман түседі.-тұман қайдан келдің?-деп Ерлан одан да сұрайды. –Мен де басқа сулар сияқты алыстағы мұхиттан келдім, -деп жауап береді. Үйдің жанында орналасқан газдалған су сататын жерден бір стакан су алып, оны ішпей тұрып одан да:-Стакандағы көпіршіген су, сен қайдан келдің? –деп сұрайды. –Егер сенсең досым, мен мұхиттан келдім,-дейді. Сонда Ерлан таң қалды. Мұздан, қардан, су тамшысынан, сорпадан, жаңбырдан, барлығынан сұрасаңда, «мен мұхиттан келді» деп жауап береді. a)      Әңгімеде судың қандай күйі айтылған? b)      Судың қатты күйін қай жерден көруге болады? c)      Біздің кранға су қайдан келеді? d)      Не үшін газды су көпіршіп тұрады?
Бекіту	Географиялық диктант  1.      Гидросфера - ... 2.       Жер шарындағы судың .... мұхиттар мен  теңіздердің үлесіне тиеді. 3.      Су табиғатта 3 күйде .... кездеседі. 4.      Теңіз суының орташа тұздылығы ... 5.      Судың мұхиттан атмосфера арқылы құрлыққа және құрлықтан мұхитқа үздіксіз ауысу үрдісін .... деп атайды. 6.      Дүние жүзінде қанша мұхит бар? Жер бетіне шығып жатқан шипалы суларды ... деп атайды.
Қорытынды	Үлестірме матеиалдар 1.      Не себепті тұз бен қант қасықпен араластырғанда тез ериді? 2.      Не себепті мұз су бетінде батып кетпей қалқып жүреді? 3.      Не себепті кейбір өзендердің табаны құмды болып келсе де, су жерге сіңіп кетпейді? 4.      Көктем айында қар тегіс жерде ме, я болмаса орманды жерде тез ери ме? Не себепті? 5.      Не себептен өзендер ұдайы ағып жатады? Неге ол таусылып қалмайды? Өзендерді толықтырып отыратын су қайдан келеді? 6.      Теңізге жан-жағынан көптеген өзендер келіп құяды. Не себептен теңіз суы көтеріліп, құрлықты су басып кетпейді? 7.      Судың үш агрегаттық күйін ата 8.      Қандай жағдайда су бір күйден екінші күйге ауысады? 9.      Судың ластану көзі неде? 10.  Судың қасиетін ата. 11.  Суда еритін заттарды ата. 12.  Табиғаттағы судың рөлі қандай?
Бағалау	формативті
Үйге тапсырма	§19. Гидросфера-Жердің су қабығы мазмұны. “Су экологиясы” тақырыбында мәліметтер жаз. Жұмбақ: бір күні хан өзінің үш қызына мынадай тапсырма береді: кімнің құманындағы су бірінші қайнаса, соған бар байлығымды қалдырамын дейді. Екі үлкен қыздары байлықты жақсы көретін. Ал, ең кенже қызы байлыққа қызықпайтын.  Қыздар құмандарын суға бірдей қылып толтырып, отқа қояды. 30 минуттан кейін кіші қыздың құманы бірінші қайнайды, ал қалған екі үлкен қыздардың құмандары 45 минутта қайнап шығады. Сендерге сұрақ неге кіші қыздың құманы бірінші қайнады? Олардың құмандарының көлемдері бірдей, құйған сулары да бірдей, бір пештің үстінде тұрды. Бірақ, бініші болып кіші қыздікі қайнады. Жауабын ойластыр.

1.   Не себепті тұз бен қант қасықпен араластырғанда тез ериді? 2.   Не себепті мұз су бетінде батып кетпей қалқып жүреді? 3.   Не себепті кейбір өзендердің табаны құмды болып келсе де, су жерге сіңіп кетпейді? 4.   Көктем айында қар тегіс жерде ме, я болмаса орманды жерде тез ери ме? Не себепті? 5.   Не себептен өзендер ұдайы ағып жатады? Неге ол таусылып қалмайды? Өзендерді толықтырып отыратын су қайдан келеді? 6.   Теңізге жан-жағынан көптеген өзендер келіп құяды. Не себептен теңіз суы көтеріліп, құрлықты су басып кетпейді? 7.   Судың үш агрегаттық күйін ата 8.   Қандай жағдайда су бір күйден екінші күйге ауысады? 9.   Судың ластану көзі неде? 10.    Судың қасиетін ата. 11.    Суда еритін заттарды ата. 12.    Табиғаттағы судың рөлі қандай?