Бейнелеу өнері пәнінен "Қазақстанның көрнекті суретшілері" тақырыбындағы қысқа мерзімді жоспар

Күні:	Сынып: 6		Пәні: бейнелеу өнері
Тақырыбы:	Қазақстанның көрнекті суретшілері
Жалпы мақсат:	Тақырыптың  себеп-салдарлы  байланыстарын табу, басты мәселені  ажырата білу және өз пікірін дәлелдей алу дағдыларын қалыптастыруға жағдай жасау. Жаңа тақырып  туралы түсініктер қалыптастыру, тақырып жүйесін түсніу
Сабақтың  мақсаттары	Оқушыларға Қазақстан суретшілерін танып білуге үйрету. Қазақстанның суретшіcі Әбілхан Қастеевтің шығармашылығы жайында білімдерін кеңейте түсі; Балалардың өз жерлестерінің өнерлерін мақтан тұтуларына ықпал ету; Сурет салу жұмысы барысында оқушыны таза жұмыс орындау қабілетін дамыту
Күтілетін нәтижесі:	Оқушылар тақырыптың  жалпы сипаттамасы   туралы түсініктерін дамытып, оқып үйренеді.
Негізгі идеялар:	Тақырыпты  түсінін оқи білуге баулу. Тілін, сөздік қорларын дамыту
Сабақта қолданылатын материалдар:	Үлестірмелі материалдар, маркер АКТ Карточкалар
Оқыту әдістері:	Кім  жылдам Миға шабуыл Жигсо әдісі Венн диаграммасы	ü  Топтық жұмыс ü  Жұптық жұмыс ü  Шығармашылық жұмыс
Дерек көздері:	Қосымша тақырыбына берілген материалдар: www.РефератOff.kz www.art.kz
Тапсырмалар:	І. Үй тапсырмасын сұрау. ІІ. Ой қозғау.  ІІІ. Мағынаны тану. ІV. Топтық жұмыс. V. Шығармашылық тапсырма

Сабақ бойынша мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:

Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу (2 мин)

Сыныпты топқа бөлу (кескіндер арқылы)

Мұғалімнің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті
Шаттық шеңберін жасай отырып, оқушыларды санау арқылы  топқа бөлу	Оқушылардың мұндағы мақсаты топтасу санау арқылы  өз жұптарын тауып, бір топ болып құралу

I.Үй тапсырмасын сұрау      (4 мин)     «Миға шабуыл» әдісі

Мұғалімнің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті
Үйге берілген тапсырманы сұрақ-жауап арқылы диалогқа түсіру Слайдта берілген сұрақтарға жауап беру, топпен  тапсырманы орындау	Мұғалім берген тапсырманы орындау

II.Ой қозғау « Жигсо» әдісі бойынша «Суретшілер шығармаларын талдау.»  тақарыбын өздері талқылап, өздері қайталау масатында қосымша тапсырмалар таратылады

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Оқушылар көлемді мәтінді әрқайсысы жеке-жеке топ ішінде оқып шығып топпен талқылайды, сосын топтар құрамы өзгертіліп, құрамында әр бастапқы топтан бір белсенді оқушы бар жаңа (сарапшылар тобы) топтар құрылды.Құрылған сарапшы топ берілген  тапсырмаларды біріге  талқылап орындайды Осыдан кейін олар өз топтарына қайта оралып, өздерінің  бұрынғы топтағы достарына кезекпен өз жанұяларында түсінген материалдарын  тиянақты түрде жеткізіп, үйрет керек

Оқушылардың мұндағы мақсаты берілген тапсырманы өздері талқылап , өз ой-пікірлерімен санаса білу Топпен жұмыс жасау

Мына сұрақтар көлемінде әр топ өз білгендерін ортаға сала отырып , өз ойларын ортаға салады:

-    Сұрақтар:

-    Кескіндеме дегеніміз не? (Түрлі – түсті бояумен салынған сурет);

-    Графика дегенді қалай түсінеміз? (Сурет сызық, штрих, дақ арқылы салынса графика деп аталады);

-    Сәулет өнеріне не жатады? (Сәулет – архитектура – құрылысшы деген мағына береді. Оған түрлі кешендер, кітапханалар, үйлер , т.б. жатады);

-    Дизайнер – суретшінің міндет қандай? (беріктік, қолайлылық, әдемілік. Жаңа нәрселерді ойлап табады)

-    Натюрморт деп қандай суретті атаймыз? (Жансыз заттар бейнеленеді. Мысалы, ыдыстар, гүл, жемістер, т.б.). (Оқушылар жауаптары тыңдалады).

-          1. Суретші өз картинасында қандай түстерді көбірек қолданған?

-          2. Өзің таңдаған картинаны әңгімелеп бер?

-          3. Айвазовскийдің «Тоғызыншы толқын» картинасында бейнеленген оқиға туралы   

-              айтып бер.

-          4. Қазақстан  суретшілерін ата?

II.Мағынаны ашу: «Қазақстанның көрнекті суретшілері оқу»  туралы жаңа тақырыпқа байланысты постер әдісін пайдалану

Мұғалімнің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті
Топтарға жаңа тақырып бойынша және өткен сабақты толық меңгерту мақсатында өз пікрлерін  сурет арқылы қорғайды, ол үшін конвертке салынған сұрақтар таратылады. Әсемділік  туралы өз ойларын суретке салады	Берілген тапсырманы уақытылы орындау, сұрақтарға нақты жауап беру, тақтаға шығып тапсырманы қорғау

-     Постер қорғау. (Қиял әлеміне саяхат)

Қазақ бейнелеу өнерінің қайсы түрі болмасын тарихи, тұрмыстық, әскери, анималистік және т.б. жанрларға бөлінеді. Сонымен қатар графика, кескіндеме шығармаларының кейбірі натюрморт, пейзаж жанрларына жатады.

Қазақстан бейнелеу өнері шығармаларының тақырыптары сан алуан. Олар: «Ежелгі қазақ елінің салт дәстүрі», «Ұлттық ойындар», «Айтыс өнері», «Ұлттық киім», «Үй жиһаздары», «Азамат соғысы», «Қазан төңкерісі», «Ұлы Отан соғысы», «Ана образы»,  «Тарихи тұлғалар бейнелері», «Қазіргі еңбек, өнер, әдебиет, музыка, ғылым, қоғам қайраткерлерінің образы» деген ауқымды мазмұнды қамтиды.

Қазақстан бейнелеу өнерінің негізін қалаған көптеген суретшілеріне республикадағы сіңірген еңбегіне қарай «Қазақстан Республикасының Халық суретшісі», «Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері» атақтары берілген.

Оқулығымыздың 156 – бетіне зер салсақ, өзіміздің қаншама атақты суретшілеріміздің шығармаларын көре аламыз. Мысалы мұнда өзіміздің Ағамсалы Дүзелханұлының, Айша Ғалымбаеваның, Әбілхан Қастеевтің, Гүлфайрус Ысмайылованың, Нелли Бубенің, Евгений Сидоркиннің, Молдахмет Кенбаевтің, Орал Таңсықбаевтің, Серік Тайыновтың түрлі тақырыптардағы шығармалары бейнеленген. Олар өте әдемі және байқасаңдар әр түрлі тақырыптарда салынған.

-          Балалар тақтаға зер салсақ біздің суретшілеріміздің суреті берілген, қане бұл суретшілер жайында не білесіңдер?

-          Әбілхан Қастеев – қазақ бейнелеу өнеріне алғаш жол салған кәсіби суретші. 1904 жылы 1 қаңтарда Талдықорған облысы, Жаркент ауданының Шежін ауылында дүниеге келген. 1929 - 1931 жылдары Н. Г. Хмудовтың студиясында бейнелеу өнерінің негізін үйренеді.

-          Әбілхан атамыз екі мыңнан астам әр түрлі жанрдағы шығармалар жазды. Олар қазақ халқының тарихын паш ететін пейзаждар, портреттер, картиналар еді. 1937 жылы Қазақ ССР - інің Халық суретшісі атағын алды. (Туындылары экраннан көрсетіледі).

Балалар, біз білеміз ұлы тұлғалардың аты ешқашан ұмытылмайды. Мысалы, Әбілхан атамыздың атыман мұражайлар, еліміздің сан қалаларындағы көшелер, оқу Осы аталған тақырып көлемінде білгендерін постерге  түсіріп, әр топтан қорғайды.

IV.Топпен жұмыс  (8 мин)   Вен диаграммасы   Сұрақ жауп кезеңі

Мұғалімнің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті
Диаграмманы толтыру Әр топ диаграммнаны толтырып тексереді	Диаграмманы толтыру арқылы тақырыптың негізгі  идеясы мен  мазмұнын ашу

1. Ш.Уалихановты кім деп танимыз?

2.  Ш. Уалиханов салған суреттерін неге кәсіптік өнерге жатқызбайды?

3. Қазақстанда  реалисттік бейнелеу өнерінің оянуы кімнің есімімен байланысты болды?

4. Н.Г. Хлудов қазақтың жас суретшілері үшін не істеді және оған кімдер келді?

5. Әр түрлі  суретшілер  шығармаларын салыстыра отырып, ерекшеліктерін ашуға  тырыс.

6. Қазақстанның ең үздік көркемсурет мұражайларын ата?  

7. Мұражайдың ұйымдастырылуына не түрткі болды?

8. Ең алғашқы сурет көрмесі кімнің атымен аталды және онда қанша картина бар еді?  

9. Қазақ КСР-інің Мемлекеттік өнер мұражайы қай жылы Ә.Қастеев атындағы мұражай деп   

    танылды ?

 10. Павлодар облыстық көркемсурет мұражайында Халықтың қандай рухани  құнды қазыналары  

      бар?

 11. Шығыс Қазақстан бейнелеу өнері мұражайының Невзоровтар атындағы  мұражайы деп аталу 

       себебін айт?

Сөзжұмбақ шешу.

1. Адамдардың өмірі мен қызметіне қажетті үйлер.

2. Қара  немесе қызыл боялып келетін балықтың ұрығы.

3. Бір түстің құбылған түрлері.

4. Бір маңызды жасалған монументті бейне немесе құлпытас.

5. Баспа бояуы.

6. Әр түрлі заттарды өрнектермен безендіру.

7. Тасқа бедерлеу арқылы қағазға көшірілген сурет.

8. Мүсіндеуде оқушы пайдаланатын негізгі материал.

9. Теңіз  көрінісін бейнелейтін суретші.

10. Ұлттық киімдерді тігетін адам.

Демек, бүгін біздер  сурет әлеміне өз үлестерін қосқан қазақ суретшілерімен танысамыз.

Альбоммен жұмыс. Жұмбақты оқушыларға оқу.Жұмбақтың жауабын сурет арқылы салу.

1.Бір түкті кілем, бір түксіз кілем.\жер\

2.Мейіріммен сүйеді ол бар адамды,

   Өзіне жаратпайды қарағанды.\күн\

3.Жер дүниені аралайды,

    Тауға барып паналайды.\бұлт\

4.Өркешіне мұз қатқан,

    Шудасынан су аққан.

     Мынау неткен қара нар,

     Күншіліктен мұнартқан.\тау\

5.Тікен-тікен, тік пісте,

   Қысы-жазы бір түсте.\шырша\

6.Тыным таппас ебелек,

    Гүлге қонған..........\көбелек\

Яғни, балалар бүгін сендер қандай тақырыпта  сурет салдыңдар ?

- Пейзаж.

- Салған суреттеріңді өздерің түрлі-түсті бояуға бояңдар

Балалардың шығармашылығы арқылы сабақты қорытындылау.

Сәйкестендіру стратегиясын орындату арқылы сұрақтарға жауап алу.

1.Табиғат көрінісін бейнелейтін жанрды не дейміз?                                   -портрет

2.Адам келбетін бейнелейтін жанр қалай аталады ?                                   -Ә.Қастеев

3.Қазақ  халқының ұлы суретшісі.                                                                - Пейзаж

4.Орыстың атақты пейзажист-суретшісі                                                      -Гравюра

5.Кемпірқосақтың  түстері  нешеу?                                                              -Левитан

6.Ою, нақыштау                                                                                               -7

V.Сергіту сәті:  (1 мин)

Мұғалімнің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті
Сергіту сәтін ұйымдастыру қадағалау	Берілген тапсырманы орындау

VI.Шығармашылық тапсырма  «Эссе жазу»

«Әсемділікті былай түснемін ( Топ бойынша Эссе жазу, талдау, бағалау)  (10 мин)

Мұғалімнің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті
Мұғалім жаңа тақырыпқа байланысты тапсырма қағаздарын таратады	Оқушылардың мақсаты берілген тақырыпқа арнап өз ойларын жеткізу

VII.Қорытындылау:	(сұрақ-жауап) (3 мин) Бұл сабақты мен қалай түсіндім? Сурет өнері деген не? Білімді жетілдіруде не істеу керек? Алған білімнің не үшін қажет деп ойлайсыңдар?
VIII.Рефлексия:	Оқушылар бүгінгі сабаққа деген ойынын стикерге жазып, тақтаға іледі (2 мин) ББҮ кестесін толтыру
IX.Бағалау:	Өзін-өзі бағалау (2 мин) Бағдарша, бағалау парақшалары
X.Үй тапсырмасы:	Оқулық бойынша тапсырма