Конспект урока по чувашскому языку на тему "Чи ҫывăх ҫынсем" (6 класс)

Предмет: Чӑваш чӗлхи (вырӑс шкулӗн 5-мӗш класӗ валли).

Урок теми:  Чи çывăх çынсем.

     Урок тĕсĕ:  Хутăш урок.

   Ҫыхӑнуллӑ пуплеве аталантарни.

- Килте сирӗн аттепе анне ҫинчен калаҫу е калав хатӗрлемелле пулнӑ. Кам каласа парасшӑн?

 «Манăн атте» калаҫу йӗркелени. Икшерӗн калаҫма хатӗрленеҫҫӗ.

  1. -Санӑн аҫу мӗн ятлӑ?

  -Манӑн атте  …  .

  2. -Вӑл ӑҫта тата кам пулса ӗҫлет?

  - Вӑл ача садӗнче хуралҫă пулса ӗҫлет.

  3. -Эсӗ аҫуна пулӑшатӑн-и?

  -Эпӗ ăна яланах пулӑшатӑп:, …

  4. -Санӑн аҫу мӗнле?

  -Манӑн атте ырӑ, ӑслӑ, ӗҫчен, тирпейлӗ, лайӑх, вăйлă.

  5. -Эсӗ аҫуна юрататӑн-и?

  -Эпӗ аттене питӗ юрататăп. Унпа савăнатăп, мухтанатăп.

 «Манăн атте» калав йӗркелени. Кам каласа парасшӑн?

   - Манӑн атте Анатолий Петрович ятлӑ. Вӑл  Çӗнӗ Шупашкарта строитель пулса ӗҫлет. Эпӗ аттене яланах пулӑшатӑп: унпа пӗрле кавир тасататăп, чашăк-тирӗк ҫăватăп, лавккана апат-ҫимӗҫ илме ҫӳретӗп. Канмалли кунсене те пӗрле ирттеретпӗр. Вăл мана вӗренӳре пулăшать. Манӑн атте вăйлă, хастар, ҫирӗп, ӗҫчен. Эпӗ хамăн аттене питӗ юрататӑп. Унпа мухтанатăп.

Сапăрлăх саманчӗ: Маттур, ачасем. Тата ҫакна та каласа хӑварас килет. «Ашшӗпе ӗҫлекен пулать ӗҫчен», «Виҫҫӗри хӗр ача амăшне пулăштăр, виҫҫӗри арҫын ача ашшӗне пулăштăр»-тенӗ ваттисем. Эсир те  пӗчӗкренех ӗҫе хăнăхса пырӑр, нихӑҫан та ан ӳркенӗр.

V.  Грамматика материалӗпе паллаштарни.  

Чи татӑкпа пулнӑ вӑйлӑ степеньри паллӑ ячӗсемпе ӗҫлени. Материала ӑнлантарни.

Малтан сӑмах умне чи татӑк лартатпӑр, унтан сӑмах вӗҫне и сас палли хушатпӑр.

1)     Сӑмах уҫӑ сас паллипе вӗҫленсен:

таса – таси, ăслă-ăсли.

2)   Сӑмах хупӑ сас паллипе вӗҫленсен:

ӗҫчен – ӗҫченни, лайăх - лайăххи

- Халӗ эсир тӗслӗхсем тупса калӑр

                Кану саманчĕ. Куçсене, кĕлеткесене кантарса илетпĕр.

( «Анне» юрӑ кӗввипе хусканусем тăваҫҫӗ, юрлаҫҫӗ).

 VII1.  Ушкăнпа    ěҫлени. Консультатсене палǎртни.  Ěçсемпе паллаштарни.

- Халӗ ушкӑнсенче ӗҫлетпӗр. Тимлӗ пулӑр. Пӗр-пӗринпе килӗштерсе ӗҫлӗр.

1-мěш ушкăн: 1)  Паллă ячӗсем ҫумне чи татăк хушса ҫырăр.

Илемлӗ - чи илемли, ăслă, ырă, ӗҫчен, телейлӗ, лайăх, кăмăллă, ҫепӗҫ.

2) «Манӑн аннепе аттен кулленхи ӗҫӗ-хӗлӗ» ҫинчен килте хатӗрленӗ ӳкерчӗксемпе  (е сăн ӳкерчӗксемпе)  усă курса ҫырăр.

    3) Чăвашла лайăх пӗлекен икӗ ача валли уйрăм ӗҫ. Венн унки тăвăр.

2-мěш ушкăн: 1) Сăвăра пăнчăсем вырăнне кирлӗ сăмахсем лартăр.

                         (Тăрăшать, калаҫать, шăратать, васкать)

   Шăкăл-шăкăл  …  ,

   Çепӗҫ  юрă …  .

   Яланах ӗҫе  …  ,

   Ачисемшӗн …  .

  2) Пăнчăсем вырăнне тăванлăха пӗлтерекен сăмахсене кӗртсе ҫырăр:

Аттен амăшӗ- …

Аннен амăшӗ- …

Аттен ашшӗ- …

Аннен ашшӗ- …

Çемьери аслă хӗр ача- …

Çемьери кӗҫӗн хӗр ача- …

Çемьери аслă ывăл ача- …

Çемьери кӗҫӗн ывăл ача- …

     3) Чăвашла лайăх пӗлекен икӗ ача валли уйрăм ӗҫ: «Мĕн вăл саншăн çемье ăшши?» эссе ҫырăр.

      2. Ěçсене тĕрĕслени. Ачасен ӗҫне хаклани.

     - Маттур, ачасем.Ушкӑнсенче питӗ тӑрӑшса, пӗр-пӗрне ӑнланса ӗҫлерӗр.

       IX. Урока пĕтĕмлетни.

     - Паян урокра атте-анне ҫинчен нумай калаҫрӑмӑр. Халӗ пӗтӗмлетӳ тӑвар-ха.

 1) «Манӑн ҫемье» темăпа япала е паллă ячӗсемпе кластер  тумалла. Иккӗшӗнчен пӗрне суйласа илӗр

Альбом валли ачасем хатĕрленĕ материалсем