Балалалар
Өтепберген Ақыпбековтың мына өленің тындаңдаршы:
Наурызда күлiмдеп,
Күн көзi жылынды.
Өзгеше бүгiн леп,
Қыс тауға тығылды.
Жылғалар былдырлап,
Тыншуды бiлмедi.
Самалмен сылдырлап,
Тал қайың бүрледi
Бұл өлен не туралы жазылған екен?
Дұрыс.
Ал бізде қазір қай мезгіл?
Көктем мезгілінің қай айы?
Көктем мезгілінің тағы қандай айларын білесіндер?
Көктем мезгілінің қандай ерекшеліктерін білесіндер?
Дұрыс балалар, бұның барлығы көктем мезгілінде болады.
Біз оларды серуен кезінде бақылап жүреміз. Ал топта бақылау жұмыстарды біз
табиғат бұрышында жүргіземіз. Бұл жердегі өсімдіктер де көктем мезгілі
келгенің сезіп, қуанады. Оны неден байқауға болады?
Дұрыс.
Көктемнің басында біз мына бұтақтарды топқа
кіргіздік. Қай жерде бұтақтағы бүршіктер тез ашылды далада ма әлде топта?
Неге?
Топтағы өсімдіктер мен балықтарға біз қандай қамқор
көрсетеміз?
Ал егер де біз оларға қарамасақ, қамқор көрсетпесек
не болады?
Дұрыс.
Табиғат бұрышындағы өсімдіктер мен балықтардың өмірі
өзімізге байлынысты. Біз оларды өзімізге алған соң, міндетті түрде оларға
қамқор көрсетулеріміз керек. Ал табиғаттағы өсімдіктер мен жануарларға күн,
жаңбыр, жел өздері қамқор көрсетіп, оларға жарығын, жылуын, суын береді.
Балалар мен сендерге жұмбақ жасырайын, шешіп көріндер.
Жұмбақ:
Күн жылыда киінеді,
Күн суықта шешінеді.
Ыстықта салқын береді,
Суықта жылу береді.
Дұрыс. Ағаш сөзді көпше түрінде қалай айтамыз?
Ал көп ағаштар қай жерде өседі?
Тәрбиеші орманның суретін көрсетеді. Орманның ішін
көрейікші. Бір қарағанда орманның ішінде ағаштардан басқа еш нәрсе жоқ
сияқты. Бірақ ол олай емес. Орман – ол көп тұрғындары бар үлкен жасыл үй,
оның ішінде өмір деген қайнап тұр. Біреулер шырылдайды, шиқылдайды,
ысқырады, ән салып сайрайды. Екіншілер ақырады, ырылдайды. Осы жасыл үйде әр
біреуінін өз орны, өз жұмысы бар. Біз де қазір бұл жасыл үйді үлкен
пирамида ретінде жасап көрейік. Алдымен бойымызды сергітіп алайық.
Сергіту жаттығу:
Қырғауыл боп ұшамыз, ұшамыз.
Түлкі
бопып қашамыз. қашамыз,
Қырғауылдай
тапқыр боп, тапқыр боп,
Орнымызға
қонамыз.
Балалар, қалай ойлайсыңдар осы барлық тіршілік несіз
өмір сүре алмайды?
Жұмбақ шешіп көріндер:
Таңмен көзін ашады
Әлемге нұрын шашады.
Дұрыс, күн –өмір тірегі.
(күн суретімен текшені қояды).
Күн өсімдіктерге, жануарларға не береді?
Өсімдіктер мен жануарлардың өсүіне тағы да не қажет?
Жұмбақ:
Жылт-жылт еткен, жылғадан өткен.
Құйсан шығар гүл өсіп, қатады қыста сіресіп.
Дәнін жұтады
Жемісін шығарады.
Дұрыс, жер мен су қажет (жер мен судың суреті
жапсырылған текшені қояды), сонда өсімдіктер өседі (өсімдіктер жапсырылған
текшені қояды). Өсімдіктер өзімен өзі көбее алмайды. Олардың көбеюіне
жәндіктер көмектеседі. Кейбір жәндіктер жер астында жорғалап, жерді
қопсытады, кейбіреулер гүлдерді, шөптерді тозандандырады. Сондықтан
жәндіктер де біздің жасыл үйімізге өте қажет (жәндіктер суреті жапсырылған
текшені қояды).
Кенет біреу орманда шиқылдап, сайрап ән шырқады. Бұл
кім болғаны?
Дұрыс, құстар. Жасыл үйімізді құстармен толтырайық
(құстар суреті жапсырылған текшені қояды).
Міне қарандаршы балалар біз үлкен, көп қабатты жасыл үй-
өмір пирамидасын қурастырдық.
Барлық қабаттар толтырылған.
Еш бір қабатын алып тастап, не біреуды шығарып
тастауға болмайды, себебі табиған заңы бұзылады. Табиғатта бәрі бір-бірімен
байланысты. Тексеріп көреміз бе? (Күн , жер мен су,жәндіктер, құстар
жапсырылған текшелерді шетінен алып тастап отырады.)
Ойлап
көріндерші балалар егер біз құстарды алып тастасақ не болады?
Ал егер
өсімдіктерді алып тастасақ не болады?
Біз
ондайды қалаймыз ба?
Ондай
болса әрқашан өсімдіктерімізді, жәндіктерімізді, құстарымызды, жануарларымызды
аялайык.
Енді
балалар бәріміз мына жасыл үй – орманнын суретін салайық.
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.