MS Access бағдарламасында кестелер құру

                                                                                                             бЕКІТЕМІН:

                                                                                                              пЦК  жетекшісі

_______ ___________

                                                                                                                                                                           (ҚОЛЫ)         (аты-жөні)

Сабақ жоспарының конспектісі

Курс:	ІҮ	Топ:		ЭЕТ – И – 13	Сабақ нөмірі:	№2
Пән атауы:	Мәліметтер қоры
Оқытушы аты-жөні:	Ержанова Динара Жайлаубаевна
Мамандығы/ Біліктілігі:	1304000-«Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету»                              1304043-«Техник – бағдарламашы»
Уақыты:	11:50 – 13:20
Өткізілетін орны:	№132 аудитория
Сабақтың тақырыбы:	MS Access бағдарламасында кестелер құру
Сабақ мақсаты:
ü  Білімділік:	MS Access бағдарламасында кестелер құру әдістерін көрсету
ü  Тәрбиелік:	жанашырлық, мейірімділік пен әділдік тәрізді адамгершілік санат негізінде эстетикалық  талғамын  қалыптастыру,  нәтиже  алуға және  уақытты  үнемдеуге  дағдыландыру. өз білімін пайдалану, өз көзқарасын білдіру, шешім қабылдау және ол үшін жауапты болуға, отанға деген сүйіспеншілік пен құрмет сезімдерін нығайтуға тәрбиелеу.
ü  Дамытушылық:	Оқушылардың ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамытып, қызығушылығын ояту, білім-білік дағдыларын қалыптастыру
Сабақ түрі:	Лабораториялық
Сабақ типі:	аралас
Оқыту әдістері, тәсілдері, оқыту технологиялары:
- оқу материалдарын әдістемелік және дидактикалық кешендер арқылы меңгерту технологиялары: жеке дара ерекшеліктеріне деңгейлеп саралап оқыту технологиясы - оқыту үрдісін тиімді ұйымдастыру және басқарудың педагогикалық технологиялары: жеке және топтық оқыту әдістері, оқытудың дифференциалдық технологиялары - оқытудың дамытушылық технологиялары: жазу және оқу арқылы ойлауды жан-жақты дамыту технологиялары, оқытуды дамыту технологиялары.
Қолданылатын дидактикалық материалдар, техникалық құралдар:
ОӘК, таратпалар, интернет материалдары
Қолданылатын негізгі әдебиеттер: 1.Халықова К.З, Тұрғанбаева А.Р, Бостанов Б.Ғ Программалау тілдерін оқыту.Delphi  ортасы: Оқу құралы.-Алматы:Print-S,2005.-250б. 2.Архангельский А.Я. Delphi 7:Справочное пособие.-М.:Изд. БИНОМ,2004.-1024 с. 3.Фаронов В.В. Delphi:Программирование на языке высокого уровня.Учеб.-Спб.:Питер,2005.-640 с. 4.Фаронов В.В. Delphi 6:Учебный курс + дискета.-СПб. :Питер,2002.-512 с. 5.Фаронов В.В.Delphi:Программирование на языке высокого уровня.Учеб.-Спб.:Питер,2004.-640 с.			Қосымша әдебиеттер: 1. Культин Н. Delphi в задачах и примерах +СD-ROM .-Спб. : БХВ-петербург,2003.-288 с. 2. Попов В. Самоучитель Паскаль и Дельфи.-СПб.:Питер, 2004.-544 с. 3. Стивенс Р. Delphi.Готовые алгоритмы.-М:ДМК  Пресс, 2001.-384с. 4. Хомоненко А. Самоучитель  Delphi.-Спб.:БВХ  Петербург, 2003.-576 с. 5. В.Фаронов “Искусство создания компонентов Delphi” Питер-2005 г.

Сабақ барысы	Уақыты)	Сабақ барысындағы оқытушы іс-әркеті	Сабақ барысындағы студенттің іс-әрекеті	Қажетті оқу-ресурстық құралдар
1	2	3	4	5
І.Оқу іс-әрекетін ұйымдастыру, мотивация	5 мин	-    Жаңа сабақтың мақсат-міндетімен таныстырады ; -    Лекция барысымен  таныстыру; -    Берілген тапсырманы орындау.	ü  Амандасу ü  оқу-құралдарын дайындау  кезекшілік міндеттерін атқару; ü  үй тапсырмасына жауап беру	Кітаптар, оәк, таратпалар
ІІ.Үй тапсырмасын сұрау (өткен сабақпен байланыс)	15 мин	-          Өткен тақырып бойынша берілген есепті программалау жолын көрсету; -          Қосымша сұрақтар қою; -          Бағалау шартымен таныстыру.	-          Өткен тақырып бойынша есепті программалауды көрсету; -          Қосымша сұрақтарға жауап беру; -          Бағалау шартымен танысу.	Кітаптар, оәк, таратпалар
ІІІ. Жаңа материалды меңгерту	25 мин	Бірінші бағанға өріс атаулары енгізіледі. Егер қолтаңба қасиеті еңгізілмесе, онда болашақ кестенің сәйкес бағаны өріс атауымен аталады. Әрбір өрістің атауынаң жанында мәліметтер типі бағанында оның типі көрсетілген. Ол үшін сол ұяшыққа тышқан батырмасы пайда болады, оның ішіне кіріп тізімнен қажетті типті таңдап аламыз.                 Бланкінің төменгі жағында өріс қасиеттерінің тізімі орналасқан. Оның кейбіреулері өзі алдын-ала берілген. Жалпы алғанда өріс қасиеттерін енгізу міндетті емес. Оны өз қалауымызша баптауымызға болады.	·                                 Жаңа білім арқылы зертханалық жұмысты орындауға бағыт – бағдар алады, сұрақтар қояды	Кітаптар, оәк, таратпалар
ІҮ. Білім, іскерлік, дағдыларды қалыптастыруға керекті білімдер	10 мин	Кестені құрған кезде түйінді өрісті енгізген дұрыс. Сол арқылы кестелер арасындағы байланысты ұйымдастыруға болады. Қандай да бір өрісті түйінді өріс ретінде беру үшін, өріс атауына тышқанның оң жақ батырмасын басып, шыққан жанама менюден Түйінді өріс (Ключевое поле) бөлімін таңдап алу керек. Дайын болған кесте Мәліметтер базасы (База данных) терезесіндегі кестелер тізіміне қосылады. Құрылған кесте осы терезеде тышқанның батырмасын екі рет басу арқылы ашылады. Жаңа кесте ешқандай жазбалары жоқ бағандардың атауынан тұрады. Мәліметтер әдеттегідей толтырылады. Ұяшықтан ұяшыққа өту  ТАВ пернесі арқылы жүргізіледі. Кестенің төменгі жағында Өту батырмалары (Кнопки перехода) панелі орналасқан. Жазбалар саны өте көп болған жағдайда кестеде жылжу үшін осы панельдің элементтерін пайдаланған дұрыс. Енгізу барысында мәліметтер ұяшықтан тысқа шығып кесте, бізге белгілі әдіспен, яғни тышқанның нұсқағышын бағандардың шекарасына орналастырып, қажетімізше жылжытамыз. Кестеге мәліметтер енгізілгеннен кейін оны сақтаудың қажеті жоқ, барлық мәліметтер автоматты түрде сақталынады. Кестенің құрылымын өзгерту қажеттілігі туған жағдайда, оны Конструктор режімінде ашу қажет.	Студенттер зертханалық жұмыс орындайды	Кітаптар, оәк, таратпалар
Ү.Білімді бақылау, бағлау	15 мин	Компьютерден орындалған  жұмыстарды тексеру; Қателерін анықтау және жөндеу жұмыстарын жасау Оқушылар орындаған жұмысының нәтижесін көреді; Сабақ барысында көрсеткен белсенділігі мен жұмыстың нәтижелері, сұраққа жауап	Мұғалімнің түсіндірмесін тыңдайды; - Өз анықтамаларын әдебиеттерде берілген анықтамалармен салыстырады; Ғалымдардың негізгі ұғымдарға берген анықтамаларын талдайды, өз пікірлері мен ұсыныстарын білдіреді;	Кітаптар, оәк, таратпалар
ҮІ. Қорытынды (рефлексия)	15	Бақылау сұрақтары беріледі	Сұрақтарға жауап береді	Кітаптар, оәк, таратпалар
ҮІІ. Үй тапсырмасын беру	5	Үй тапсырмасын орындау алгоритмі бойынша түсіндіру	Үй тапсырмасын орындау реті бойынша түсіну	Кітаптар, оәк, таратпалар
Теориялық тапсырма Шығармашылық тапсырма	-	MS Access бағдарламасында кестелер құру қадамдарын жазып келу Бірнеше кесте құрып келу	Кесте құру қадамдарын жазып келеді Бірнеше кесте арасында байланыс орнату	Пәнге қатысты оқулықтар
Студенттердің білім көрсеткіші:	-
Оқытушының өзін-өзі бағалауы:	-

Зертханалық жұмыс №2

Тақырыбы:  MS Access бағдарламасында кестелер құру

Отырар кітапханасының басқармасы екі кестеге негізделген мәліметтер базасын жасауға тапсырыс берді. Бірінші кесте оқырмандарға арналған, онда кітапхзанадан кітап алған оқырман жайлы мәліметтер көрсетіледі. Екінші кесте кітапханадағы оқулықтарды тіркеуге арналсын.

1. Microsoft Access программасын іске қосыңыз ( Пуск–Программы– Microsoft Access).
2. Microsoft Access терезесінде Жаңа мәліметтер (Новая база данных) ауыстырып-қосқышын қосыңыз. ОК батырмасын шертіңіз.
3. Жаңа мәліметтер базасының файлы (Файлы новой базы данных) терезесінде  Мои документы бумасын таңдап алып, файлға Отырар кітапханасы  деп ат беріңіз. Жаңа Отырар кітапханасы мәліметтер базасының терезесі ашылады.
4. Кестелер панелін ашыңыз.
5. Конструктор режимінде кесте құру белгісіне екі рет шертсеңіз кесте құрылымын даярлау бланкісі ашылады.
6. Бірінші кесте үшін төмендегідей өрістерді енгізіңіз:

өріс атауы                                                                                         өріс типі

·     Оқырманның аты-жөні                                               мәтіндік

·     Кітаптың аты                                                                 мәтіндік

·     Кітаптың авторы                                                                          мәтіндік

·     Кітаптың нөмірі                                                                            мәтіндік

·     Кітап алған уақыты                                                     мерзім/уақыты

·     Бағасы                                                                                             қаржылық

7. Кітаптың нөмірі өрісі мәтіндік екеніне көңіл аудармаңыз, өйткені олардың сандық мағынасы жоқ. Кітап нөмірлерін бір-біріне қосуға, көбейтуге, салыстыруға болмайды.
8. Болашақ Оқулықтар кестесімен байланыс орнату үшін түйінді өріс беруіміз қажет. Кітаптың аты өрісін қайталанбайтын өріс ретінде таңдап алуыңызға болады. бірақ өте үлкен мәліметтер базасында аттары бірдей әр түрлі кітаптар кездесуі мүмкін. Сондықтан біз Кітаптың аты және Кітаптың авторы өрістерінің комбинациясын түйінді өріс ретінде пайдаланамыз. Бланкінің жоғарғы бөлігіндегі өрісті ерекшелеп алыңыз. Тінтуірдің оң батырмасын шерту арқылы жанама менюді ашыңыз және одан Түйінді өріс (ключевое поле) бөлімін таңдап алыңыз.
9. Конструктор терезесін жабыңыз. Терезені жабу кезінде кестеге Оқырмандар деп ат беріңіз.
10.  5–9 бөлімдердегі амалдарды қайталап, Оқулықтар кестесін құрыңыз. Оған төмендегідей өрістер енеді:

                           өріс атауы                                                                      өріс типі

·     Кітаптың аты                                                              мәтіндік

·     Кітаптың авторы                                                        мәтіндік

·     Баспасы                                                                        мәтіндік

·     Шыққан жылы                                                            мерзім/уақыты

·     Кітаптың нөмірі                                                          мәтіндік

·     Көлемі                                                                           сандық 

·     Бағасы                                                                           қаржылық

11. Көлем өрісін шертіңіз. Бланкінің төменгі бөлігінде ондық белгілер саны 0–ге тең қасиетін беріңіз.-
12. Бұл кестеге түйінді өріс енгізбесе де болады–берілген тапсырмада ол талап етілмейді.
13. Отырар кітапханасы: мәліметтер базасы терезесінде құрылған кестелерді кезекпен ашып, он шақты жазбалар енгізіңіз.

Жұмысты аяқтап кестелерді жабыңыз. Microsoft Access программасын жабыңыз.