Олимпиадные работы по татарскому языку для 9 класса

Рус мәктәпләренең рус төркемнәрендә укучыларга

татар теле һәм әдәбияты буенча мәктәп туры өчен олимпиада сораулары

(2013-2014 нче уку елы өчен)

9нчы сыйныф

I.Тестлар(һәр дөрес җавап өчен 1балл)

1.Тартым нәрсәне белдерә?(что означает принадлежность?)

А)предметларның күплеген;

Б)предметларның кемгә я нәрсәгә караганын;

В)дөрес җавап юк.

2.Кайсы җөмләдә тартымлы исем бар?(в каком предложении есть существительное с окончанием принадлежности)

А)Бакчада сандугач сайрый.

Б)Минем карандашларым матур.

В)Көзен агачлар саргая.

3.Каюм Насыйри кем ул?(кем является Каюм Насыйри?)

А)герой-шагыйрь;

Б) дәреслек авторы

В).телче, тарихчы, сүзлекләр төзүче

4.Кушымчалар нинди тәртиптә ялгана?(как присоединяются аффиксы?)

А)основа+аффикс множ.числа+аффикспринадлежности+аффикс падежа;

Б)основа+аффикс падежа+ аффикс множ.числа+ аффикс принадлежности;

В) аффикс падежа+основа+ аффикс множ.числа+ аффикс принадлежности;

5. Калынәйтелешле сүзләр генә булган рәтне күрсәтегез (определите ряд со словами только твердого произношения):

А)китап, дәфтәр, мәгарә, язу;

Б)яфрак, барырга, урам;

В)үлән, тиен, сурәт.

6.Җөмләнең баш кисәкләре: (главные члены предлоңения):

А)аергыч, ия;

Б)хәбәр, хәл;

В)ия, хәбәр.

7.-чы//-че нинди кушымча?(.-чы//-че какое окончание?)

А)сан ясагыч;

Б)исем ясагыч;

В)фигыль ясагыч.

8.Нечкә сузыклардан гына торган рәтне табыгыз:(определите ряд со словами только мягкого произношения):

А)эшче, күрәзәче, ярдәмче;

Б)акча, эшче, әтәч;

В)кофта, норка, торт.

9.Сыйфат ясагыч кушымчаларны күрсәтегез (определите окончания, образующие прилагательные):

А)-лы//-ле, -сыз//-сез;

Б)-ла//-лә, -ча//-чә;

В)-лар//-ләр, -быз//-без.

10.Кайсы рәттәге сүзләрдә [w] авазы әйтелә?(в словах какого ряда произносится [w]):

А)валчык, авыл, тавыш, вәкил;

Б)ваза, витамин, веранда, паровоз;

В)витрина, җавап, Володя, савыт.

II. Биремнәрнеүтәгез:

1.Артык сүзне табыгыз(определите лишнее слово):

А)егерме;

Б)кырык;

В)илле;

Г)сигез;

2.Ул кем?(это кто?)

А)каз;

Б)кар;

В)кыз;

Г)кыш.

3.Хаталы сүзтезмәне табыгыз(найдите ошибочное словосочетание):

А)Алсуның китабы;

Б)Маратның апасы;

В)әбинең иписе;

Г)кунакның киеме.

4.Тезмә сүзне табыгыз(найдите составное слово):

А)башваткыч;

Б)бал корты;

В)бала-чага;

Г)билбау.

5.Төшем килешендәге сүзне табыгыз(найдите слово в винительном падеже):

А)белгәннәрен;

Б)укуның;

В)аңа;

Г)курчакка.

6.Сүзнең антонимын табыгыз(найдите антоним данного слова):

кайгы

А)бәхет

Б)уңыш;

В)шатлык;

Г)хәсрәт.

7.Дима учится в восьмом класседигән җөмләнең дөрес тәрҗемәсен табыгыз: (найдите правильный перевод данного предложения):
А)Дима укый сигезенче класста;

Б)Сигезенче класста укый Дима;

В)Дима укый класста сигезенче;

Г)Дима сигезенче класста укый.

8. “Табигать” темасына караган сүзне табыгыз: (какое слово относится к теме “природа”):

А)тәкәббер;

Б)ихтирамлы;

В)ямьле;

Г)оялчан.

9. Кайсы сүздә 6 аваз бар?(в каком слове 6 звуков):

А)сәяхәт;

Б)куаныч;

В)сәгать;

Г)сәнгать.

10.Кайсы сүздә я хәрефе [й] һәм [а] авазларын белдерә?(в каком слове буква яопределяет звуки [й] и [а]):

А)ялкау;

Б)яшен;

В)ямьле;

Г)яшәү.

III. Сөйләм ситуациясенә туры килгән репликаларны языгыз:

1.Спросите у учителя, когда в вашей школе состоится Осенний бал?

2.Спросите у мамы, где бы ей хотелось отдохнуть в этом году?

3.Поздравьте дедушку с Днём пожилых людей и пожелайте ему здоровья.

4.Как скажете учителю о том, что вы не готовы к уроку?

5.Сообщи другу, что ты занял первое место на республиканской олимпиаде по физике.

6.Доложите классному руководителю об окончании уборки в классе.

7.Предложите подруге вместе сходить на концерт в субботу.

8.Спросите у мамы, будут ли сегодня у вас гости.

9.Допустим, вы звоните в справочное бюро театра. Как спросите, во сколько начинается спектакль.

10.Уточните у прохожего, который час.

IV. Прочитайте текст. Преобразуйте слова, написанные заглавными буквами в конце строк, чтобы они грамматически соответствовали содержанию текста. Заполните пропуски полученными словами. Каждый пропуск соответствует отдельному заданию.

1.

Кеше тормышы табигать белән тыгыз бәйләнгән, чөнки ул_______ азык, кием, торыр урын бирә, һәм без җирдән   файдалы казылмалар алабыз.

БЕЗ

2.

_______________ балыклар йөзә, яр буенда камышлар үсә.

ЕЛГА

3.

Мин, туган көне белән котлап, ______________ бүләк алдым.

ӘНИ

4.

Агач тамырлары аша___________ кирәкле матдәләр ала.

ҖИР

5.

Сәгать _________ дәресләр башлана.

СИГЕЗ

6.

Көзен ____________ җылы якка китә.

КОШ

7.

Төннәрен __________ йолдызлар балкый, ай моңсу елмая.

КҮК

8.

Чиста табигать-____________ өчен нигез.

СӘЛАМӘТ

9.

Яшел ____________ арасында сандугач оясы бар.

ЯФРАК

10.

Г.Тукай Кырлай авылы турында поэма _____________.

ЯЗАРГА

V. Прочитайте текст. Преобразуйте слова, написанные заглавными буквами в конце строк, чтобы они грамматически и лексически соответствовали содержанию текста. Заполните пропуски полученными словами. Каждый пропуск соответствует отдельному заданию.

1.

Каюм Насыйри ________________галим булган.

КҮРЕНЕК

2.

Җылы көннәрдә ____________ урамда озак уйныйлар.

БАЛА

3.

Бәйрәм көннәрендә әни ___________бәлеш пешерә.

ТӘМ

4.

Илһам Шакиров – татар халкының атаклы __________.

ҖЫР

5.

Мин бу җәйдә Сабан туенда ______________.

БУЛЫРГА

6.

Г.Әпсәләмовның “Ак чәчәкләр” ____________ миңа бик ошады.

РОМАН

7.

Спектакль башланырга 10 минут _______________.

КАЛЫРГА

8.

Чәчәкләрнең тәмле _____________ баш әйләнә.

ИС

9.

Мин __________________ сөйләшергә өйрәнәм.

ТАТАР

10.

Һавада ___________ йомшак болытлар йөзә.

МАМЫК

Рус мәктәпләренең рус төркемнәрендә укучыларга

татар теле һәм әдәбияты буенчамәктәп туры өчен олимпиада

сорауларына җаваплар

(2013-2014 нче уку елы өчен)

9нчы сыйныф

№	I.	II.	IV.	V.
1	Б	Г	безгә	күренекле
2	Б	В	елгада	балалар
3	В	В	әнигә(әниемә)	тәмле
4	А	Б	җирдән	җырчысы
5	Б	А	сигездә	булдым
6	В	В	кошлар	романы
7	Б	Г	күктә	калды
8	А	В	сәламәтлек	исеннән
9	А	Г	яфраклар	татарча
10	А	А	язган	мамыктай