Поурочный план по казахскому языку на тему: "Тұйық етістіктің емлесі"

Пәні: қазақ тілі

Сыныбы:  7-сынып

 Сабақтың тақырыбы :         Тұйық етістіктің емлесі

Сабақтың  мақсаты:                                                                                                                                                                                                                                                      .                                  а) Тұйық етістіктің –у жұрнағының жалғану ерекшеліктері: бірде дауысты,бірде дауыссыз болуы –у жұрнағының түбірдегі дыбыстарды өзгертуін түсіндіру.

                                 ә)   Оқушылардың шығармашылықпен жұмыс істеуіне ықпал ету. Ойлау шеберлігін,сөйлеу мәдениетін арттыру.

                                б)    Оқушылардың білімін бақылау арқылы сауаттылыққа баулу.

Сабақтың түрі :                 қайталау

Сабақтың әдісі :                тіл дамыту

Сабақтың көрнекілігі :       плакат, кеспе қағаздар

Халықтық педагогика             Орынсыз ашу – от шашу

элементтерін қолдану :

Пәнаралық байланыс :             әдебиет

Сабақтың барысы :

                                          а)   Ұйымдастыру кезеңі:

                          Оқушылармен амандасу, түгелдеу,оқу құралдарын тексеру. Сыныптың тазалығына назар аудару

                                           ә)   Үй тапсырмасын пысықтау.                            

                                  а)  Тұйық етістіктің –д жұрнағының жалғану ерекшеліктері : бірде дауысты,бірде дауыссыз болуы –у жұрнағы

                    Үйге берілген жаттығуды тексеремін. Өткен сабақтарды қалай меңгергенін білу үшін оқушыларға кеспе қағаздар үлестіріп,жауап талап етемін.

1.Сабақты етістік пен салт етістіктің мағыналық ерекшеліктері неде?

2.Етіс нені білдіреді?                     3. Етістің қандай түрлері бар және олар  қалай жасалады?

5.  Көсемшенің қай түрі жіктелмейді ?           4.Бір түбірге бірнеше етіс жұрнағы қалай жалғанады ?

6. Не себепті көсемше етістіктің еоекше түрі деп аталады ?

                                        б)  Жаңа сабақты түсіндіру :

       1.     Дауыссыз дыбыстарға біткенетістіктерге тұйық етістіктің –у жұрнағы дауысты болып жалғанады : бар-у, қайт-у, көр-у,кел-у.Дауысты дыбыстарға біткен етістіктерге тұйық етістіктің –у жұрнағы дауыссыз болып жалғанады : ойна-у, сөйле-у, барма-у, келме-у.

  2.     Дауысты ы,і, дыбыстарына біткен етістіктерге тұйық етістіктің –у жұрнағы жалғанғанда,түбірдің соңындағы ы,і, дыбыстары жазылмай, у дыбысының құрамына еніп кетеді де,ол,(у) дауысты дыбыс болып есептеледі.

Мысалы :   оқы+у=оқу, тасы+у=тасу, ері+у= еру.

 3.     Қатаң  п,к,қ   дыбыстарына біткен етістіктерге тұйық етістіктің –у жұрнағы жалғанғанда, түбір соңындағы п дыбысы б-ға қ,к дыбыстары ғ,г дыбыстарына айналады.

Мысалы :  тап+у=табу, үк+у=үгу, ақ+у=ағу.

Тақтамен жұмыс : 213-жаттығу.  Тұйық етістіктерді тауып,олардың қандай септіктерде тұрғанын ажыратыңдар.

Үлгі : ұнауымен – ұнау –тұйық етістік, -ы- тәуелдік жалғауы, -мен- көмектес септігінің жалғауы.

1.      Сөз-ұлы құдірет,ұлылығы - сөзбен адамдарды табыстыруға болады ?

2.      Тіл мен ойлау еңбектің жемісі

3.      Ана тілін құрметтемеу – анаңды да сыйламау деген сөз.

Білімді бекіту : Оқушылардың түсінбеген сұрақтарына жауап беремін.

Бағалау : Оқушылардың сабаққа жақсы қатысып отырғандарына қарай білімдері бағаланады.

Үйге тапсырма : 264-жаттығу.