"Практикалық жұмыс. №2 Сапалық, мәтінді және эксперименттік есептер шығару."

«Бекітемін»	Күні:
Сыныбы: 10	Пәні:физика
Сабақтың тақырыбы:	Практикалық жұмыс №2.
Сілтеме	Жоспар
Жалпы мақсаты	Ø  Кинематика тарауы бойынша алған білімдерін тексеру Ø  Қозғалыс түрлерінің формулалары  жайлы мағлұмат беру Ø  Нүктенің шеңбер бойымен қозғалысы формулаларын есептер шығаруда  қолдана білуге үйрету
Күтілетін нәтиже	Ø  Түзусызықты қозғалыс формулаларын қолдана алады Ø  Нүктенің шеңбер бойымен қозғалысы формулаларын есептер шығаруда  қолдана білуге үйренеді Ø  Өзін-өзі бағалай алатын болады
Негізгі  идеялар	Нүктенің шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалысын сипаттау үшін айналу периоды және айналу жиілігі деп аталатын шамалар енгізіледі. Айналу периоды секундпен өлшенеді. Айналу жиілігі  Гц-пен өлшенеді Бұрыштық жылдамдық деп дененің бұрылу бұрышының осы бұрылуға кеткен уақытқа қатынасымен өлшенетін шаманы айтады.       Өлшем бірлігі
Тапсырмалар	Топтық жұмыс

І.Ұйымдастыру (2 минут)

1.1.  Сәлемдесу

1.2.  Сынып оқушыларына  жағымды ахуал туғызу

1.3.  Түгелдеу

1.2. Топқа бөлу (мозайка құрастыру арқылы 4 топқа бөлінеді)

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (5  минут)

1.       Қозғалыс траекториясына қарай нешеге бөлінеді?

2.       Нүктенің қисық сызықты қозғалысы кезінде шеңбер жасауы мүмкін бе?

3.       Олай болса нүктенің шеңбер бойымен қозғалысы кезінде қандай физикалық шамалар қолданылады

ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (4 минут)

1.      Нүктенің  шеңбер бойымен қозғалысы шамаларын және формулаларын еске түсіру?

ІҮ. Топтық жұмыс (15 минут)   

І топ	ІІ топ	ІІІ топ	ІV топ
Спортшы 400 м қашықтықты жүгіріп өтіп қайтадан мәреге оралғандағы жолы мен орын ауыстыруы ? 800 м; 0.	4 м биіктіктегі терезеден лақтырылған тас үйдің қабырғасынан 3 м қашықтыққа түсті. Тастың орын ауыстыру модулі C) 5 м.	Шеңбер бойымен қозғала отыра ұзындығы 109 км жолды автомобиль екі рет жүріп өтті. Автомобильдің жүрген жолының ұзындығы, орын ауыстырудың модулі B) 218 км; 0.	Радиусы 30 м шеңбер ұзындығының жартысын велосипедші белгілі бір уақытта жүріп өтті. Осы уақытта жүрген жолы мен орын ауыстыруы B) 94,2 м; 60 м.
Мотоциклшінің жылдамдығы 54 км/сағ, ал адамдікі 2 м/с болса, мотоциклшінің жылдамдығының адам жылдамдығына қатынасы B) 7,5.	Велосипедшінің жылдамдығы 36 км/сағ, ал желдікі 5 м/с. Велосипедшімен байланысқан санақ жүйесіндегі желдің қарсы және қуалай соққандағы жылдамдықтары A) 15 м/с, 5 м/с.	0,3 м/с жылдамдықпен жүкті вертикаль жоғары көтерген кранның өзі рельспен бірқалыпты 0,4 м/с  жылдамдықпен қозғалады. Жермен байланыстырған жүйедегі жүктің жылдамдығы C) 0,5 м/с.	6 км/сағ жылдамдықпен жүзген салда перпендикуляр бағытта 8 км/сағ жылдамдықпен адам жүріп келеді. Жағамен байланысқан жүйедегі адам жылдамдығы D) 10 км/сағ.
Қозғалыстағы дененің жылдамдық проекциясының уақытқа тәуелділігі (м/с). Осы дененің координатасының теңдеуі C) (м).	Материалық нүктенің қозғалыс теңдеуі.  2 с-тан кейінгі нүктенің жылдамдығы мен орын ауыстыруы A) υ = 12 м/с, S = 12 м.	Қозғалыстағы дененің жылдамдығы  теңдеуімен берілген. Қозғалыс түрі және орын ауыстыру теңдеуі  B) , үдемелі.	Қозғалыстағы дененің координатасы уақыт өтуіне қарай х = –2 + 4t –3t2  Берілген дененің жылдамдық теңдеуін жазыңыз. D) υ = 4 – 6t
Жер бетіндегі күн мен түннің ауысуы Жердің өз осінен айналуына байланысты. Осы жағдайдағы санақ жүйесі A) Күнге байланысты.	Теңүдемелі қозғалыс қисықсызықты болып саналады, егер...  А) жылдамдық векторы тек қана бағытпен өзгерсе	Лифтімен байланысқан санақ жүйесін инерциал деп санауға болады, егер  Е) лифт бірқалыпты төмен қозғалса.	Бірқалыпты түзусызықты қозғалған материялық нүктенің жылдамдық векторының бағыты? Е) қозғалыспен бағыттас траектория бойымен

   Ү. Топтық жұмыс  «жалғасын тап» (16 минут)

І топ	ІІ топ	ІІІ топ	ІV топ
1.                   Қисық сызықты қозғалыстағы лездік жылдамдық векторының бағыты? 2.                   Траектория дегеніміз... 3.                   А) дене қозғалып бара жатқан сызық.         {Дұрыс жауап}= A 4.                   Дене материялық нүкте мына жағдайда бола алады: 1)                  Ұшақ Астанадан Москваға ұшып келді. 2)                  Ұшақ  «өлі тұзақ»сызып жүр. 3)                  Коньки тебуші мәре сызығын кесіп өтті. 5.                   Бір қалыпты қозғалыс болатыны 1) автомобильдің тежелген кездегі қозғалысы. 2) сағаттағы маятник қозғалысы. 3) метродағы  эскалатор қозғалысы. 6.                   Дененің қозғалыс теңдеуі x=4 - 3t түрінде берілген. Дененің бастапқы координатасы мен қозғалыс жылдамдығы	1.                 Шеңбер бойымен қозғалыстағы сызықтық және бұрыштық жылдамдықты байланыстыратын формула: 2.                 Орын ауыстыру дегеніміз 3.                 Жол және орын ауыстыруды салыстыр 4.                 Гараждан шыққан автобус 12 рейс жасайтын болса, такси осы бағытта 6 рейс жасайды. Орын ауыстыруы мен жолын салыстыр 5.                 Жүк көтергіш Дұрыс жауап оңтүстіктен солтүстікке 40 м және бір уақытта жүк көтергішпен бағыттас шығыстан батысқа 30м қозғалса, жүктің Жерге қатысты орын ауыстыруы 6.                 Таудан сырғанап бара жатқан адам велосипедтің рамасына (шабағына) қатысты болатын күйі	Берілген шамаларға байланысты формулаларын жазу 1.                   Тангенциал үдеу......................................... 2.                   Нормаль үдеу........................................... 3.                   Толық үдеу............................................. 4.                   Бұрыштық жылдамдық................................ 5.                   Сызықтық жылдамдық.................................... 6.                   Центрге тартқыш үдеу...................................	1.                   Бұрыштық және сызықтық жылдамдық дегеніміз не? 2.                   Бұрыштық және сызықтық жылдамдық формулаларын ата? 3.                   Егер автомобиль 20 м/с жылдамдықпен қозғалып, ал оның доңғалақтарының айналу жиілігі 8 айн/с болса, онда автомобиль доңғалағының жолмен жанасатын нүктелерінің нормаль үдеуі қандай? 4.                   Бұрыштық және сызықтық жылдамдықтарды  салыстыр? 5.                   Бұрыштық және сызықтық жылдамдыққа күнделікті өмірден мысал келтір? 6.                   Адам баласының өмірі үшін жылдамдықтың  маңызы қандай?
Cурет бойынша 5 c  ішіндегі дененің орын ауыстыруы	Қозғалыс басталғаннан 4 с өткендегі дененің орын ауыстыруы	График бойынша түзусызықты қозғалатын дененің үдеуі	Жүрілген жолдың тәуелділік графигінде  t = 3 с уақыттағы велосипедшінің жылдамдығы

VІ.  Кері байланыс Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау. (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)

ҮІІ.  Үйге тапсырма: Кинематика тарауын қайталау