Презентация по марийскому языку на тему "Глагол" (7 класс)

• 1 слайд

  Глагол темым иктешлымаш
  
  

• 2 слайд

  «Блиц-опрос»
  Мо тугай глагол?
  Глаголын йодышыжо-влак?
  Глагол самостоятельный але служебный ойлымаш ужаш?
  Глагол предложенийыште могай член лийын кертеш?
  Глаголын мыняр наклоненийже уло?
  Могай глагол эртак единственный числасе 3-шо лицаште веле кучылталтеш?
  Глаголын вашталтмыже?
  Глаголын могай формштыжо числа, лица ден жапым палаш ок лий?
  Кокымшо эртыше жапыште кунам -ын, кунам –ен(-эн) суффикс кучылталтыт?
  Глаголын спряженийжым кузе палаш лиеш?
  

• 3 слайд

  
  
  Чын-чын огыл
  
  Чын 6) Чын огыл
  Чын огыл 7) Чын
  Чын огыл 8) Чын
  Чын 9) Чын
  Чын огыл 10) Чын
  
  «5» – йоҥылыш уке
  «4» – 1-4 йоҥылыш
  «3» – 5 деч шуко
  

• 4 слайд

  
  
  1-ше команде - мураш
  2-шо команде - кушташ
  

• 5 слайд

  
  
  Мураш: к.ш.ж. мурем
  1 эрт.ж. мурышым
  2 эрт.ж. муренам
  Сост.эрт.ж. муренам ыле
  
  
  Кушташ: к.ш.ж. куштем
  1 эрт.ж. куштышым
  2 эрт.ж. куштенам
  Сост.эрт.ж. куштенам улмаш
  

• 6 слайд

  Кӱэмалтше ойсавыртышым шуйо…
  
  Вуй гыч лектын…
  Вуй гыч огыт ниялте…
  Вуй гыч ок лек…
  Вуй йыр пӧрдыктылаш…
  Вуйышко пышташ…
  Вуйышто…
  
  

• 7 слайд

  
  Вуй гыч лектын возаш(1 спр.)
  Вуй гыч огыт ниялте (2 спр.)
  Вуй гыч ок лек (1 спр.)
  Вуй йыр пӧрдыктылаш (1 спр.)
  Вуйышко пышташ (2 спр.)
  Вуйышто пӧрдеш (1 спр.)
  
  
  

• 8 слайд

  Марий физкультминутко
  Кидым кӱшкӧ нӧлтена,
  Кидым ӱлык волтена,
  Тышке-тушко лӱҥгена,
  Вуйым ончык савена,
  Икыт,кокыт тавена,
  Эркын верыш шинчына.
  
  
  

• 9 слайд

  Чын предложенийым ойырен налза
  А. 1. Ӱдыр-влак урем годым ошкылыт.(1спр., изъяв.накл., 3л., ед.ч., к.ш.ж)
  2. Ӱдыр-влак урем верч ошкылыт.(2спр., жел.накл., 1л., мн.ч., к.ш.ж)
  3. Ӱдыр-влак урем дене ошкылыт.( 1спр., изъяв.накл., 3л., мн.ч., к.ш.ж.)
  Б. 1. Мый граждан сар вошт книгам лудам.(2спр., изъяв.накл., 1л., ед.ч., к.ш.ж)
  2. Мый граждан сар нерген книгам лудам.( 1спр., изъяв.накл., 1л., ед.ч., к.ш.ж.)
  3. Мый граждан сар дек книгам лудам.(1спр., пов.накл., 1л., мн.ч., к.ш.ж)
  В. 1. Веруш ден Орина йолташышт кӧра вашкат.(2спр., пов.накл., 3л., мн.ч., к.ш.ж)
  2. Веруш ден Орина йолташышт дек вашкат.( 2спр., изъяв.накл., 3л., мн.ч., к.ш.ж.)
  3. Веруш ден Орина йолташышт деран вашкат.(1спр., изъяв.накл., 2л., ед.ч., I эрт.ж)
  Г. 1. Рвезе-влак кино деч пӧртылыт.(1 спр., изъяв.накл., 3л., ед.ч., I эрт.ж)
  2. Рвезе-влак кино гыч пӧртылыт.( 1спр., изъяв.накл., 3л., мн.ч., к.ш.ж)
  3. Рвезе-влак кино гоч пӧртылыт.(1 спр., изъяв.накл., 3л., мн.ч., II эрт.ж)
  
  
  
  

• 10 слайд

  А. 1. Ӱдыр-влак урем годым ошкылыт.(1спр., изъяв.накл., 3л., ед.ч., к.ш.ж)
  2. Ӱдыр-влак урем верч ошкылыт.(2спр., жел.накл., 1л., мн.ч., к.ш.ж)
  3. Ӱдыр-влак урем дене ошкылыт.( 1спр., изъяв.накл., 3л., мн.ч., к.ш.ж.)
  Б. 1. Мый граждан сар вошт книгам лудам.(2спр., изъяв.накл., 1л., ед.ч., к.ш.ж)
  2. Мый граждан сар нерген книгам лудам.( 1спр., изъяв.накл., 1л., ед.ч., к.ш.ж.)
  3. Мый граждан сар дек книгам лудам.(1спр., пов.накл., 1л., мн.ч., к.ш.ж)
  В. 1. Веруш ден Орина йолташышт кӧра вашкат.(2спр., пов.накл., 3л., мн.ч., к.ш.ж)
  2. Веруш ден Орина йолташышт дек вашкат.( 2спр., изъяв.накл., 3л., мн.ч., к.ш.ж.)
  3. Веруш ден Орина йолташышт деран вашкат.(1спр., изъяв.накл., 2л., ед.ч., I эрт.ж)
  Г. 1. Рвезе-влак кино деч пӧртылыт.(1 спр., изъяв.накл., 3л., ед.ч., I эрт.ж)
  2. Рвезе-влак кино гыч пӧртылыт.( 1спр., изъяв.накл., 3л., мн.ч., к.ш.ж)
  3. Рвезе-влак кино гоч пӧртылыт.(1 спр., изъяв.накл., 3л., мн.ч., II эрт.ж)
  
  
  
  

• 11 слайд

  
  
  1-ше команде: луднена, ойлыза, шуынам, шуенам, муралташ, толынна.
  
  2-шо команде: возынена, мурыза, руэнам, ойленам, толдалам, ужынна.
  
  

• 12 слайд

  Марий Элыште илем,
  Марий йылмым йӧратем.
  Ача-авамым пагалем,
  Омак мондо шке йылмем.
  
  Марий Эл, кумда Российын ик ужашыже веле улат гынат, шӱмыштем кугу верым айлет. Кундемна пеледеш, тӱзлана. Ме, тачысе тукым, тудын вияҥме пагытыштыже илена.
  Йӧратыме, пагалыме шочмо кундемем, тый мыланем кава гай яндар илыш ӱшаным пуэн шогет! Тый гына ик еш семын илыше тӱрлӧ калыкетлан пиалан илышым почат!
  
  

• 13 слайд

  
  Пагалем- глагол. 2.1. т.ф. – пагалаш 2.2. – 2 спр. 2.3. – изъявит.накл. ед.ч., 1л., к.ш.ж. 3. Предложенийыште – сказуемый.
  Почат – глагол. 2.1. т.ф. – почаш 2.2. – 1 спр. 2.3. – изъявит.накл., ед.ч., 2л., к.ш.ж. 3. Предложенийыште – сказуемый.
  
  

• 14 слайд

  
  
  Ик арня
  Шочмо, кушкыжмо, вӱргече,
  изарня да кугарня.
  Теве кодо шуматкече,
  толын шуо рушарня.
  (Миклай Казаков)
  
  

• 15 слайд

  
  
  
  Одна неделя
  Понедельник, вторник, среда,
  четверг да пятница.
  Позади осталась суббота,
  опять настало воскресенье.
  
  

• 16 слайд

  Рефлексий
  Мый тыче пален нальым…
  Урокышто оҥай ыле…
  Урокышто йӧсӧ ыле…
  Мый урокышто пашам…ыштенам
  Мый умылышым…
  Ынде мый кертам…
  
  
  

• 17 слайд

  Мӧҥгысӧ паша
  1.Глагол нерген эше ик гана ушештараш,
  2. Марий литератур книга гыч Ким Васинын «Юкей Егоров» ойлымашыж гыч 5 предложенийым возен налаш, глаголым палемдаш.
  3. Почеламутым наизусть тунемаш.