Презентация по тувинскому языку "Кылыг сөзү"

• 1 слайд

  Кылыг сѳзү Чадаананың 3 Дугаар ортумак школазының башкызы Куулар Айрана Маадыр-ооловна тургускан.

• 2 слайд

  Ч\велерниё кылдыныын илередир болгаш ч\н\ кылып тур? ч\н\ кылганыл? ч\н\ кылырыл?канчап тур? канчанганыл? канчаарыл? чергелиг айтырыгларга харыылаттынар болгаш \елерге, арыннарга болгаш саннарга өскелип чоруур кезээн кылыг сөз\ дээр.

• 3 слайд

  Кылыг сөз\ Бөд\\н Чаёгыс сөстен тургустунган Нарын Дефистеп бижиир ийи дөстен тургустунар Составтыг Дефистеп биживес ийи азы оон-даа хөй сөстерден тургустунар

• 4 слайд

  Кылыг сөз\н\ё залогтары: /ндезин залог тускай кожумак чок болгаш кылдыныгны боттандырыкчы Боду боттандырарын илередир. Чижээ: шуглаан 2. Болдуруушкун залогу –ыр, -ир,-ур,-\р,-тыр,-тир,-тур,-т\р деп кожумактар дузазы-биле тургустунар болгаш кылдыныгны боттандырыкчы кылыр эвес, а =ске кижиге кылдырарын илередир: шуглаткан 3. Эгидиишкин залогу –тын,-тин,-тун,,-т\н деп кожумактар дузазы-биле тургустунар болгаш кылдыныг боттандырыкчыныё бодунче угланганын к=рг\зер: шугланыр

• 5 слайд

  4. Качыгдаашкын –ыл,-ил, -тыл,-тил кожумактарныё, ол ышкаш болдуруушкун база эгидиишкин залогтарыныё кожумактарыныё дузазы-биле тургустунар, Чижээ: бузулган 5. Болчуушкун –ш,-иш,-ыш,-уш,-\ш деп кожумактарныё дузазы-биле тургустунгар болгаш кым-бир кижиниё кылдыныг боттандырарынга киржикчи болурун илередир: кезишкен.

• 6 слайд

  деепричастиелер

• 7 слайд

  Деепричастие – кылыг с=з\н\ё =скерилбес хевири. Ол кылыг с=з\н\ё д=з\нге янзы-б\р\ кожумактарныё немешкени-биле тургустунар болгаш соонда турар кылыг с=з\н\ё илередири кол кылдыныгны мурнаар, тайылбырлаар азы ооё-биле деёге болур немелде кылдыныгны илередир.

• 8 слайд

  Тыва дылдыё деепричастиелери: Каттышкак (-а… деп кожуматыг): када, к=ре, чоруй 2.Кожаланчак (-ып…деп кожумактыг): барып, к=р\п 3. Эрткен (-гаш, … деп кожумактыг): баргаш,к=ргеш 4. Болбас (-байн,… деп кожумактыг): барбайн, к=рбейн 5.кызыгаарлаар (-гала,… деп кожумактыг): чораала, к=ргеле 6.\декчи (-бышаан,… деп кожумактыг): барбышаан, чорувушаан

• 9 слайд

  Кылдыныгныё херек кырында боттанган азы боттанмаанынга чугаалап турар кижиниё хамаарылгазын илередир кылыг с=з\н\ё хевирлерин наклонениелер дээр.

• 10 слайд

  1.Болуушкун наклонениези херек кырында болган, болуп турар кылдыныгны илередир, номчаан, номчуп олур 2.Дужаал наклонениези кылдыныг боттандырар дугайында дужаал азы дилег илередир, чоруптуёар, шаптык катпаёар 3.Даар наклонение =ске кылдыныгныё боттандырарынга эргежок чугула кылдыныгны азы кылдыныг боттандырар к\зелди ийикпе дилегни илередир.

• 11 слайд

  4.Ч=пшээрел наклонениези кылдыныгныё боттандырарынга чугаалап турар кижиниё ч=пшээрешкенин азы б\з\релдиин илередир, айтыргай мен, тура бергей. 5.Кызыгаарлаар наклонение =ске бир кылыг с=з\н\ё кылдыныын \е азы хемчээл талазы-биле кызыгаарлаар кылдыныгны илередир, четкиже.