Разработка урока на тему:"Ұлттық ойындар"

                        «Ұлттық ойындар» сайыс сабағы.

Мақсаты:

Білімділік:Оқушылардың алдыңғы сабақтарда алған білімдерін         

                 толықтыру,жүйелеу.

Дамытушылық:Өткен сбақтардағы алған білім деңгейін байқауға,тез   ойлауға есте сақтауға,өз ойын  толық жеткізе білуге дағдыландыру. 

Тәрбиелік: Оқушылардың өнерге деген қызығушылығын арттыру.Қазақ                               халқының салт-дәстүрін,әдет ғұрпын сақтауға,қастерлеуге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Қайталау.

Сабақтың  әдісі: жарыс

Көрнекілігі: үнтаспа,ұпайлық қызыл дөңгелектер,техниалық құралдар,т.б.

                                  Барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі

2.Жаңа сабақ бойынша жұмыс

Сайыс 5 кезеңнен тұрады.

1.“Аударыспақ”(тест сұрақтарына жауап)

2.“Көкпар”(ұяшықтардағы сұрақтарға жауап беру)

3.“Алтыбақан” (әндер орындау)

4.“Бәйге” (сұрақтарға тез жауап беру)

5.“Арқан тартыс” (ойналған күйлерді табу)

Біздер өз білімдерімізбен жарысамыз.

1)Топқа бөлу.

2)Топ басшысын сайлау.

3)Әділ қазы сайлау.

І-кезең “Аударыспақ”

      Бұл кезеңде экрандағы тест сұрақтарына сайыскерлер жауап береді.Әрбір дұрыс жауапқа 2 ұпай.

І топ.

1.“Ағаш аяқ”,“Айтпай”,“Жамбас сипар”,“Жиырма бес”,“Қанатталды” т.б. әндердің авторы.

а)Ғ.Құрманғалиев

б)Е.Беркімбайұлы

с)Ж.Елебеков

д)М.Мералыұлы

2.“Серпер”,“Сарыарқа”,“Адай”,“Балбырауын”,“Ақбай”,“Көбік шашқан”, “Кісен ашқан” күйлерінің авторын ата.

а)Сүгір

б)Тәттімбет

с)Абыл

д)Құрманғазы

3.“Сары өзен”,“Терісқақпай”,“Тепең көк”,“Сылқылдақ”,“Былқылдақ”,    “Саржайлау”күйлерінің авторы.

а)Ықылас

б)Құрманғазы

с)Тәттімбет

д)Дина

4.“Ақжелең”,“Домалатпай”,“Бөгелек”,“Құс қайтару”,“Күй басы” күйлерінің авторы.

а)Қазанғап

б)Ықылас

с)Абыл

д)Төлеген

5“Боз інгеннің бүлкілі”,“Қосбасар”,“Салтанат”,“Ел жаңа”,“Өрлеу”,т.б. күйлерінің авторы.

а)Ықылас

б)Төлеген

с)Дәулеткерей

д)Тәттімбет

II топ.

1.“Ақ жайық”,“Сүйген жар”,“Нұржамал”,“Жан еркем”, “Аққу”, т.б.әндерінің авторын тап.

а)Ж.Елебеков

б)Жаяу Мұса

с)Біржан сал

д)Ғ.Құрманғалиев

2.“Байжұма”,“Бұлбұл”,“Қыз Ақжелең”,“Құдаша Көрұғлы”күйлерінің авторы.

а) Дина

б)Сүгір

с)Дәуеткерей

д)Қазанғап

3.“Аққу”,“Ерден”,“Бозторғай”,“Шақыру”,“Қасқыр”,“Асанқайғы” күйлерінің авторы.

а)Ықылас

в)Тәттімбет

с)Құрманғазы

д)Абыл

4.“Бұлбұл”,“Әсем қоңыр”,“Науысқы”,“Той бастар”,“Сегізінші март” күйлерінің  авторы.

а)Сүгір

в)Дина

с)Қазанғап

д)Дәулеткерей

5.“Телқоңыр”,“Кертолғау”,“Қосбасар”,“Аққу”,“Шалқыма”күйлерінің авторы.

а)Ықылас

в)Қазанғап

с)Тәттімбет

д)Сүгір

ІІ – кезең. “Көкпар”

       Кезек-кезекпен сайыскерлер топшаманы таңдап,сұрақтарға жауап береді.

Әр сұраққа тақта бетіндегі ұяшықтардағы сандармен ұпай саны есептеледі.

 Бұнда 6 оқушы қалады.(Еуропа халықтарының музыкасы)

40

30

20

10

40

30

20

10

40

30

20

10

40

30

20

10

І топ.

40. Орыс музыкалық аспаптарын ата:(гусли,барабан,балалайка,баян,жалейка)

30.Украин халықтарының музыкалық аспаптары: (кобза,бандура,скрипка,

        волынка,арфа)

20.“казачок”,“гопок”,“коломыйка”,“туцулка”,“архан” билері қай елдің биіне жатады? (украина)

10.Скоморох деген кім? (Сайқымазақтар)
40.Поляк халқының халық музыкалық аспаптарын ата:(генсле,марина,лигава,

дуда,бубендер )

30.Неміс халықтарының музыкалық аспаптары:(скрипка,арфа,виола,фидель,

лира)

20.Ходзон,мазурка,куявяк,оберек,краковяк қай елдің билері?(поляк)

10.Қай елдің әлеуметтік – тұрмыстық өмірінде халық әндерінің орны ерекше?

(Орыс)

ІІ топ.

40.Француз халқының халық музыкалық аспаптарын ата?

30.Испан халқының музыкалық аспаптары: (арфа,флейта,трубалар,бубен,

барабан,гитара)

20.Жига,бурре,паспье,ригадон қай елдің биіне жатады? (француз)

10.“Веснянка”қай халықтың әні? (украин)

40.Белорус музыкалық аспаптарын ата?(цимбал,баян,гармоника,дудка,жайка)

30.Итальн музыкалық аспабын ата:(флейта,труба,гобой,лютин,скрипка)

20.Шіркеулік музыка қайелдің музыка мәдениетінің бөлігі боп саналады?

    (француз)

10.Қай халықтың ән жанры халықтық салт-дәстүріне,егін шаруашылығына,

 Жыл мезгілдеріне байланысты? (белорус)

ІІІ – кезең. “Алтыбақан”

      Топ басшысының таңдауы бойынша алған өлеңдерін хормен орындау.

ІV – кезең: “Бәйге жарыс”

       Бұл кезеңде ең көп жинаған оқушылар 1 минут ішінде сұрақтарға тез жауап беру қажет.Әр дұрыс жауапқа бір ұпайдан беріледі.

І топ.

1.Альтерация белгілерін ата? (диез,бемоль,бекарь)

2.Жарты нота нешеге саналады? (1ге2ге)

3.Апликатура дегеніміз не?

4.Дирижерлік ету тәсілдерінің негізгі неше түрі бар? (3еу)

5.Музыкада неше дыбыс бар? (7)

6.Әрбір әуен – саздағы қайталанып келіп тұратын әлді үлестер метрлік бөлшекті не дейміз? (такт)

7.Шертпе күй дегеніміз не? (Сұқ саусақпен іліп ойналады)

8.Он алтылық нота нешеге саналады?  (1)

9.Қобыздың атасы кім? (Қорқыт)

10.“Ләйлім шырақ” әнінің авторы? (Біржан сал)

11.Төкпе күй қалай орындалады? (саусақтар түгел бүгілу арқылы)

 ІІ топ.

1.Аспаптық музыка деген не?

2.Бүтін нота нешеге саналады? (1ге,2ге,3ке,4ке)

3.Бағдарлы мазмұны бар көркемдігі жоғары аспаптық жанр не деп аталады?

 (күй)

4.Такт ішіндегі үлестер санын жазып,белгілеуді не дейміз? (өлшем)

5.Акцент сөзі латыннан  аударғанда не деген мағына береді?(бөлу,даралау)

6. Әр түрлі ұзақтықтағы дыбыстардың белгілі бір мезгілде ауысып келуін не

дейміз? (ырғақ)

7.Домбырада неше шек бар? (екеу)

8.Сарамен айтысқан ақын? (Біржан)

9.Сегіздік нота нешеге саналады? (1ге)

10.Тұрақты екпінмен өлшемде,оң қолдың тұтас сілтенуімен орындалатын

 күйді не дейміз? (төкпе күй)

11.“Домбырасыз сән қайда”әнінің авторы? (И.Нүсіпбаев)

V кезең.“Арқан тартыс”

        Бұл кезеңде топпен қатысады, бұрын сабақта тыңдалған күйлер орындалады, күйдің атын  авторын атау.

     Сабақты қорыту.

         -Балалар бүгінгі сабақта не көріп білдіңіздер,не естеріңде қалды?

(балалардың ойын тыңдау)

           Жеңімпаз оқушылар анықталғаннан кейін сайыскерлерге мақтау

қағаздар мен сыйлықтар табыс етіледі.