Реферат по казахскому языку на тему " ТӨРТ ТҮЛІК"

ТӨРТ ТҮЛІК

Бабаларымыз төрт түлікке ерекше көңіл бөлген. Әрі ас-ауқаты, әрі киімі, әрі көлігі, қымызы – ем, әрі жегжат-жұратымен жасайтын алыс-берісінің көзі, байлығы болғандықтан, қазақ үшін осы төрт түлік мал аса қымбатты дүние болғаны белгілі. Қайда болмасын, бірін-бірі танысын-танымасын, кездесе қалған қазақ «мал-жан аман ба?» деп амандық-саулық сұрасқан. Қазақтар малды тек пайдаланып қана қоймаған, олардың бабын тауып бағып-күтудің де жай-жапсарын, қасиетін, ерекшелігін жақсы білген, сынаған.

Төрт түлік малдың ішіндегі ең қасиеттісі түйе болып есептелген. Ол қырық күн шөлге шыдамды, жүк артса – көлік, жесе – ет, ал жүні киімге жараған. Қазақтар түйенің жүнінен түйе жүн шекпендер киген, ол жеңіл әрі жұмсақ сырт киім болған. Түйенің күштілігі, жүйріктігі, шыдамдылығы сияқты түрлі қасиеттері бар, соған орай оны түрліше атайды (желмая, нар, аруана, жампоз, үлек, нарқоспақ т.б.). Асанқайғының шапқанда құстай ұшатын желмаясы естеріңізде болар. Ал түйе өзінің өсу жолында бота, тайлақ, буыршын, буырлыш, науша, бұзбаша, інген, атан, бура деп аталады.

Қазақтың қасиетті малдарының бірі – жылқы. Оны құлын, жабағы, тай, құнан, байтал, дөнен, бесті, бие, ат, сәурік (суйрік), айғыр деп атайды. Ал оның жүйріктігіне, тағы да басқа қасиеттеріне қарай әсіресе батырлар жырларында жорға, сужорға, жүйрік, тұлпар, қазанат, сәйгүлік, дүлдүл арғымақ деп атаған. Жылқы малын аса жоғары бағалаған қазақтар оны үлкен ас-тойларда жарысқа салып, бас бәйгесіне мол дүние беретін болған. Ер азаматтарға жасалатын сыйдың да үлкені ат мінгізіп, шапан жабу болған.

Жылқының жүрісіне дейін атаулары болған. Мысалы, аяң жүріс, жорға жүріс, жортақ жүріс, бүлкек желіс, бөкен желіс, шоқыта жүру, шабыс. Оның түсі де әртүрлі теңеулермен сипатталған: торы, күрең, жирен, ақбоз, боз, көк, шұбар т.б.

Скачать материал

Скачать материал "Реферат по казахскому языку на тему " ТӨРТ ТҮЛІК""

Как учитель может зарабатывать на Инфоуроке?

Краткое описание документа:

ТӨРТ ТҮЛІКТӨРТ ТҮЛІКТӨРТ ТҮЛІКТӨРТ ТҮЛІКТӨРТ ТҮЛІКТӨРТ ТҮЛІКТӨРТ ТТӨРТ ТҮЛІК

ТҮЛІКТӨРТ ТТӨРТ ТҮЛІК

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 664 059 материалов в базе

Найти материалы

Скачать материал

Другие материалы

docx

План- конспект «Поэма «Двенадцать»: сложность восприятия А.Блоком социального характера революции»

Рейтинг: 5 из 5

28.02.2015
11409
21

docx

План-конспект урока «Тихий Дон» - роман – эпопея о судьбах русского народа и казачества в годы Гражданской войны

28.02.2015
4550
26

docx

Урок по русскому языку на тему "Имена существительные собственные и нарицательные" (5 класс)

28.02.2015
1093
0

docx

Сочинение "От сердца я хвалу воздам умелым, золотым рукам!»

28.02.2015
957
2

docx

Тесты по учебной дисциплине "Русский язык"

28.02.2015
992
0

docx

Интегрированный урок русского языка и чтения на тему "Стихотворение С.Есенина «Берёзка»"

28.02.2015
735
0

docx

Доклад "Применение тестовых оболочек для оценки качества по учебной дисциплине «Русский язык» и «Литература»

28.02.2015
925
0

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

Скачать материал
- 28.02.2015 1364
- DOCX 12.7 кбайт
- Оцените материал:
Настоящий материал опубликован пользователем Шалобаева Урбигуль Имоновна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Автор материала

Шалобаева Урбигуль Имоновна
- На сайте: 9 лет и 1 месяц
- Подписчики: 0
- Всего просмотров: 1437
- Всего материалов: 1