Тақырыбы: "Ата-аналар арасында бала тәрбиесіндегі жауапкершілікті қалыптастыру"

Нурмаганбетова Кульзия Байдюсеновна

ІІ деңгей

Қарқаралы қаласы

Ақжол ауылы

ЖББ Әлібек Бүркітбаев атындағы

№12орта мектеп КММ 10.03.2014жыл

Бірінші коучинг сессия сабағының рефлексивтік есебі

Коучинг тақырыбы:Ата-аналар арасында бала тәрбиесіндегі жауапкершілікті қалыптастыру

Мақсаты: Ата-аналар арасында бала тәрбиесіндегі жауапкершілікті арттыру, ата-аналардың міндеттерін ұстануды қалыптастыру;

Бірінші коучинг сессия сабағым ата-аналардың өтініші бойынша өтті. «Балаларымыз мұғалім сабақтарды қызықты өткізіп, басқаша түрде өзгертулер енгізіп жатыр дегенді естігені, бізге де сондай сабақтың бірін өткізсеңіз», - деген соң осы аталған тақырыпты алдым. Осы тақырыпта өткізген сабағымды жүргізу үшін мен нұсқаулықтардан мәліметтер қарап, өзіме көптеген мағлұматтар алдым.

«Коучинг/ Coaching деген – бұл өнер құру, әңгіме құру, орта, адамның мақсатқа жету үшін қанағатшылдық әкелетін қозғалысын жеңілдетеді» . /Джон Уитмор. 2012/

Коучинг/ Coaching -бұл басқа адамды оқытып, дамытатын, нәтижені арттыруға әрекет ететін өнер. /Майлз Дауни. 2008/

Мақсатымды жүзеге асыру үшін бірінші коучингке 9 - ата-ана қатысты.

Сабақтың соңында 12.05- те ата-аналармен жұмысты бастадым. Ата-аналардың көңілін көтеру мақсатында сабақтың мақсаты мен негізгі нәтижесімен таныстыра отырып, тренинг «Шаттық шеңберін» өткіздім.

Дөңгеленіп тұрайық,

Керегені құрайық.

Уықтар боп иіліп,

Шаңыраққа киіліп,

Киіз үйді құрайық.

Міне, біз сіздермен бірлесе отырып, үлкен киіз үй құрдық. Осы киіз үй сияқты біздің мектебіміздің қабырғалары мықты болып, шаңырағы биік болсын, тек биік асулардан асып, үлкен табыстарға жете берсін дегім келеді. Ата-аналар да осы айтылған тілектерге қосылып, өз тілектерін білдіріп жатты.

Бір шаңырақтың иесі ретінде бір-бірімізбен жақынырақ танысайық. Мысалы: Менің атым Қульзия-күндеймін, менің атым Назира-нардай менің көңілім, менің атым Толқын-толқындай толқимын, менің атым Лимара-ләйләдаймын ақжарқын, менің атым Бибінұр-бұлбұлдай мен сайраймын,менің атым Сәуле-сәуле нұрын шашамын, т.б.

Барлығымыз бір-бірімізбен танысып алсақ, қазір біз топ құрамыз. Ол үшін мына жерде түрлі смайликтер тұр, соның бірін таңдап, сарылар ІІ топқа, жасыл алғандар І топқа жайғасайық.

Олай болса, топ ережесін ауызша құрып алайық, сессия сабағымыздың соңына дейін сол ережені бұлжытпай орындаймыз. Мысалы: Топта бір-бірімізді тыңдаймыз, «Бірлік болмай, тірлік болмас» немесе бірлесе жұмыс жасау, «Біріміз бәріміз үшін, бәріміз біріміз үшін» немесе бірлесе жұмыс жасау, «Бірлесе көтерген жүк жеңіл» немесе татулықперн, бір-бірін тыңдай білу – деген ұсыныстар түсіп, қабылданды.

Келесі тапсырма: «Бала» сөзіне ассоциация құру тапсырылды.

Әр топ ойын ортаға салып, Былай қорғады мысалға келтіре кетсем:

Бала тілі –бал; Бала бауыр еті; Балалы үй базар; Бала ата-ананың болашағы; Әке бәйтерек- бала жапырақ; Бала Отан қорғаушы, ел мақтанышы – деген құнды ойларын ортаға салып, топ алдында

қорғап, қалған топ мүшелері толықтырып отырды.Әр топ мүшелері бір-бірінің жұмысын бармақ арқылы /Жапондық әдіспен/

бағалады.

Одан кейін РАТАЦИЯ әдісі бойынша берілген сұрақтарға талдау жасап, қорытындылау ұсынылды.Мысалы:ІІ топқа: Балаларыңызға

уақытты қалай бөлесіз? І топқа Ата-ананың міндетіне не жатады? –деген сұрақтарға әр топта өз ойларын талқылау арқылы постерге түсіріп, қорғады.

Кері байланыс ретінде екі топ бір –бірін қол шампалақтау арқылы бағалау. Егер топтың жұмысы ұнаса үш рет, орташа болса екі рет, ұнамаса бір рет шапалақтау керектігі айтылды.

Жалпы екі топтың белсене қатысқаны үшін үш шапалақ ұрып, екі топты бірге бағалау ата-аналардың көңілін бір марқайтып тастады.

Келесі орындайтындарыңыз, «Наши дети» тақырыбындағы бейнежазбаны қарай отырып, жағдаяттарды талдау.

Бейнежазбаны көріп, оны топта талқылау барысында:

Бейнежазба арқылы өз ойларын қорғау үстінде. Өз ойларымен бөлісе отырып, балалардың дағдырын ойлау, оларға дұрыс қарым-қатынас жасау керек екенін баса айтты.

Сессия сабақтың соңында РЕФЛЕКСИЯ ата-аналармен өткізген коучингтің өткізілуі туралы ойлары мен ұсыныстары туралы стикерлермен «Чемодан, кәрзеңке, ет тартқыш машина» арқылы бағалады. Онда осы сабақтан алғаның мол, көп нәрсе үйренсеңіз, сізге ұнаған болса чемоданға, ал егер түсініксіз жерлері болса онда кәрзенкеге, ал тіпті қызықсыз, көп нәрсені түсінбедім десеңіз онда ет тартқыш машинаға жапсырасыз.

Ата-аналардың осы сессия сабақтан көп мағлұматтар алғанын, сабақтың қызықты өткенін айта келе, келешектеде осындай сабақтар жиі-жиі болса екен деген тілектер білдіріп жатты. Сессия сабақтың соңында осы сабақтан естелік ретінде түрлі –түсті смайликтер тапсырдым. Ата-аналар өздерінің осы сабақ бойынша тілектерін жазып кетті.

Ата –аналар пікірлері: І топ мүшелерінің пікірі: Бүгінгі бала тәрбиесіне қатысты көп мәселелер талқыланды. Оның ішінде балаға жақсы тәрбие беру, сабағын қадағалау, қоғамдық іс-шараларына қатысуына, дұрыс тәрбие алуына көмектесу. Бүгін болған шаралар өте жақсы болды. Келешекте осы шаралар жиі болып тұрса.

ІІ топ мүшелерінің пікірлері: Ата-аналармен өткен семинар қызықты да тартымды өтті. Семинарда талқыланға идея баланың мектепте, үйдегі іс-әрекеттері жайлы болды. Бейне жазбажда көрсетілген баланың іс-әрекеті көңілге қонымды. Балаға ата-ана үнемі бақылау жүргізіп отыруға міндетті. Сабақта, үйде, қоғамдық жерлерде мінез-құлқын қадағалап, отыру бейне жазбадағы баланың ата-анасы көңіл бөлмеген. Балаға көп көңіл бөлу керек. Келешекте ұстазымызға ақ жол тілей отырып, осындай семинарлар жиі болып тұрса деген тілек білдіреміз.

Коучинг сессия сабақтарымда ата-аналарға үйрете отырып, өзім де көп тәжірибе жинақтадым. Коучинг сессия сабағын өткізу үшін көп іздену керектігін түсіндім, өйткені алдыңда отырған ата-аналарға да дұрыс бағыт - бағдар бере білуім керек қой. Оқушыларды, ата-аналарды, оқыта отырып, өзімнің де түбегейлі өзгеру керектігімді ұқтым. Осы кoучинг сесия сабақтарымда ата-аналарды өзгерте аламын ба? –деген сұрақ та мазалап алды. Мeнiң жәнe ата-аналардың өзгеруі белгілі бір нәтижеге әкелетіні белгілі.

Ата-аналар арасында бала тәрбиесіндегі жауапкершілікті қалыптастыру бойынша  коучинг сабағының жоспары

Тақырыбы

Ата-аналар арасында бала тәрбиесіндегі жауапкершілікті қалыптастыру

Ұраны

«Ата-ана бала қорғаны»

Мақсаты

Ата-аналар арасында бала тәрбиесіндегі жауапкершілікті арттыру, ата-аналардың міндеттерін ұстануды қалыптастыру;

Күтілетін нәтиже

Ата-аналардың бала тәрбиесіне деген жауапкершілкітерін жетілдіру мәселелері бойынша жұмыс жүргізілуіне ықпал ету

Түйінді сөз

Ата-аналармен мектеп қарым-қатынасын нығайтуды ұйымдастыру туралы

Ресурстар

Постерлер, маркер, таратпа парақтар, бейне-ролик.

Сілтеме

Мұғалімдерге арналған нұсқаулық

Коучниг сессиясының өту барысы

Коучниг сессиясының өтілу кезеңдері:

Уақыты

Коуч әрекеті

Коучингке қатысушылардың іс- әрекеті

Амандасу

2мин

Коуч коучингтің тақырыбы мен мақсатын таныстырады

Тренинг

Психологиялық ахуал туғызу

3 минут

«Шаттық шеңбер» тренингі, шартын түсіндіріледі

Шаттық шеңберде тұрған қатысушылар үлкен шеңбер құрып, киіз үй құрып,бір шаңырақ иесі ретінде өздерін таныстырады. Мысалы: «Мен атым Қульзия-күндеймін, менің атым Назира-нардай менің көңілім, менің атым Толқын-толқындай толқимын, т.б»

Топқа бөлу

2 минут

Топқа бөлу.

Қатысушылар таңдап алған смайликтер арқылы 2 топқа бөлінеді.

1-топ. Сары түсті

2-топ. Жасыл түсті

Ой шақыру

12 минут

«Бала» сөзіне ассоциация құру

Тәсіл: Идеялар, ұғымдар, есімдер... сабеті»

Тақырыпты топтық талдауға салады.

Түйінді идеяларды постер жасау арқылы қорғау

Топтық жұмыс

15 минут

РАТАЦИЯ әдісі бойынша сұрақтарға жауап беру

Топтар берілген тапсырма бойынша өз ойларын ортаға салып, қорғайды.

І топ- Ата-ана міндетіне не жатады?

ІІ топ-Балаңызға уақытыңызды қалай бөлесіз?

Тақырыпты өрбіту

8 минут

2. Бейнежазба көріп, талдау

Әр топ бейнежазбаны көре отырып, өз ойларын топта өрбітіп, талқылап, постер арқылы қорғау

Қорытынды

3 минут

«Чемодан, себет, ет тартқыш машина» арқылы талдау

Топ мүшелері тапсырмаларды орындау барысында қандай көңіл күйде болғандарын жазып, өз тілектерін жазады.

Бағалау

2 минут

Вербальды емес бағалау.

Егер сізге ұнаса

Егер түсініксіз болса

Егер ұнамаса

Бұл сабақта алдыма қойған негізгі міндеттеріме келсем:

• Ата-аналардың балаларымен тығыз қарым-қатынаста басты рөлін түсіну;

• Сабақта диалогтік әдіс-тәсілдерді қолдануды дамыту;

• Жұптық талқылау барысында, туындаған мәселелердің шешу жолдарын айқындау;

• Диалогтік оқуды кез келген жағдайда қолдануға болатын көрсету.

Әңгімелесу түрлеріне көңіл бөлсек, сапалы білім берудің бірден-бір жолы- диалогтік оқытуды үнемі жүзеге асырып отыру керектігі анықтадым..

Бірінші тапсырма «Диалогтік оқыту» мағынасын ашып, постерге салу.

Ата-аналар постер жасау барысында:

1 топ мүшелерінен: Еділбаева Толқын:«Бұл тапсырмада Диалогтік оқытуды бір-бірімізбен ақылдасу, пікірін ортаға салу, өз ойын дәлелдеу, қарым-қатынасқа түсу, мәселені бірлесіп шешу, ойын өзгеге құптату, мойындату, шешім қабылдай алуы» деп,- ой қозғады.

2 топ мүшелерінен: Бейсенғали Бибінұр: «Диалогтік оқытуды екі адам арасындағы қарым- қатынас, сұрақ- жауап арқылы өздігінен бірін-бірі түсінуі, адамдардың бірігіп ойларын тұжырымдап мәселені шешуі, өзара сыр бөлісуі, келісімге келуі, ақылдасуы» деп,- дәлел келтірді.

Екі топ бір- бірлерін шапалақтап, бармақ арқылы арқылы бағалады.

Қатысушылардың орындаған жұмысы ата-аналардың білетіндігін және білмейтіндігін анықтау үшін жақсы қарым-қатынастық тілдік дағдылар және түсіністікпен қарау керек.

Ата-аналар тарапынан тақырыптың нақты ашылды, диалогтік оқыту жан- жақты, түсінікті берілді, бейнежазба жоғары деңгейде, тиімді әдістерді қолданды.

Коучингтің сәтті жақтары:

Ата-аналар ерекше қызығушылығымен берілген тапсырмаларды меңгеріп алды;

Коучингтен алған білімдерін өмірмен байланыстыра отырып, қорытындылар шығара алды;

Сәтсіз жағы:

• Ата-аналар семинарлық сабаққа белгілі себептермен толық қатыспады;

• Кейбір ата-аналардың белсенділігінің төмендеуі, себебі, ата-аналар бір- бірлеріне ашық сұрақ қоя алмады.

Пайдаланылған әдебиет:

1. Мұғалімге арналған нұсқаулық. ІІ деңгей. Кембридж Университеті.

3-басылым, 98-102- беттер.

2. Интернет ресурстарынан мағлұматтар алу;

3. «Коуч-мұғалімнің жұмыс кітабы» Оракова А.Ш., Корнилова Т.Б., Жартынова Ж.А., Касымова А.А. Алматы, 2014 /6бет