"Татар теленнән өстәмә дәрес планы"

10-11  сыйныфта  татар телен  өстәмә рәвештә өйрәтү өчен

                                                                                        ЭШ ПРОГРАММАСЫ

            Татар теле: атнага 1сәгать  исәбеннән барлыгы  10 нчы сыйныфта 35 сәгать,11 нче сыйныфта 34 сәгать

Программа: “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы ( рус балалары өчен)”, Казан: Мәгариф, 2010.

Үрнәк программа:” “Рус телендә урта (тулы)  гомуми белем бирү мәктәпләре өчен)” ,Казан: Татарстан китап нәшрияты 2011.

                                                                                        Аңлатма язуы.

Эш программасы структурасы.

 Туган телне (татар телен) өстәмә рәвештә өйрәтү өчен эш программасы өч өлештән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне үз эченә алган курсның эчтәлегеннән, календарь-тематик планнан.

Программа түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп язылды:

1.      «Россия Федерациясендә мәгариф турында»  Россия Федерациясе Законы(№ 273-ФЗ, 29.12.2012); 

2.      «Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы (№68-ЗРТ, 22.07.2013);

3.      “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы (2004 ел, 1 июль);

4.      Татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты. - ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы, 2008.

5.       “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы (татар балалары өчен)”, Казан: Мәгариф, 2010;

6.      Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының 2013 елның 25 октябрендә кабул ителгән 794 нче карары нигезендә расланган  “2014 – 2020 елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү” Татарстан Республикасы дәүләт программасы;

7.      Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының «Туган телне өйрәнүгә өстәмә сәгать кертү турында»гы (№ 2744/14, 25.02.2014) хаты.

.

.

Курсның эчтәлеге

Татар теле факультатив дәрес формасында өйрәнелә. Укучыларның элеге курс буенча алынган белемнәре бәяләнми.

         10-11 сыйныф укучыларына татар телен өстәмә рәвештә өйрәтү курсының төп максат һәм бурычлары:

-татар  телне өйрәнүгә кызыксыну уяту;

-  мәдәниятның, бигрәк тә милли мәдәниятның, бер күренеше итеп кабул итәргә өйрәтү;

- укучының үзаңын үстерү, милләтне, ватанны яратырга өйрәтү, горурлык һәм гражданлык хисләре тәрбияләү

- укучыларның иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлекләрен үстерү, үз фикерләрен дәлилләргә күнектерү;

-укучыларның сөйләмен яңа сүзләр белән баету;

- сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча ныклы күнекмәләр булдыруны дәвам итү;

- телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләрен камилләштерү;

- сорауларга тулы һәм дөрес итеп җавап бирү;

-тыныш билгеләрен дөрес куя белү;

- төрле сүз төркемнәрен урынлы куллана белүләренә ирешү,

- сүз ясалышын аңлап,дөрес куллана белүләренә ирешү,

- сүз төркемнәрен рус теле белән тәңгәл килү-килмәвен чагыштыру,

- язма сөйләмдә тыныш билгеләрен дөрес куя белүләре,

- иярченле кушма  җөмләләрне сөйләмдә дөрес файдалана алу.

                                                                          Календарь-тематик план

№	Тема	Сәгать саны	Үтәлү вакыты, план	Үтәлү вакыты, факт
1	БСҮ. И, туган тел...	1
2	Телләр белгән,илләр белгән.	1
3	Казанның тарихи һәм истәлекле урыннары.	1
4	Казанның югары уку йортлары.	1
5	Сөйләм культурасы	1
6	Татар музыка сәнгате	1
7	Халыккабагышлангангомер (рәссамнар,композиторлар,педагоглар иҗаты белән танышу)	1
8	Татар әдипләре (Г.Тукай,М.Җәлил иҗатларын тирәнтен өйрәнү)	1
9	Әдәби тел нормалары	1
10	Әдәби һәм язма сөйләм стильләре	1
11	Тыныш билгеләре һәм язма сөйләм	1
12	Нокта билгесе куела торган очраклар	1
13	Сорау  билгесе куела торган очраклар	1
14	Өндәү билгесе куела торган очраклар	1
15	Татар сөйләмен  фонетик  яктан дөрес оештыру күнекмәләре	1
16	Иҗек читендәге фонетик үзгәрешләрне дөрес куллану күнекмәләре	1
17	Антоним,синоним,омонимнарны сөйләмдә урынлы куллану	1
18	Сүз  ясалышы. Ясалма сүзләрне дөрес куллану күнекмәләре.	1
19	Кушма сүзләрне,парлы сүзләрне дөрес язу күнекмәләре	1
20	Тезмә,кыскартылма сүзләрне дөрес язу күнекмәләре.	1
21	Сүз төркемнәрен сөйләмдә дөрес куллана,дөрес яза белү күнекмәләре.	1
22	Исем.Исемгә хас категорияләр	1
23	Сыйфат сүз төркемен сөйләмдә дөрес куллану күнекмәләре.Сыйфатка хас грамматик формалар.	1
24	Сан сүз төркемен сөйләмдә дөрес куллану күнекмәләре.Санга хас грамматик формалар.	1
25	Рәвеш сүз төркемен сөйләмдә дөрес куллану күнекмәләре.Рәвешнең төп билгеләре.	1
26	Алмашлык сүз төркемен сөйләмдә дөрес куллану күнекмәләре.Алмашлыкның төп билгеләре	1
27	Фигыль сүз төркемен дөрес куллану.	1
28	Затланышлы фигыльләрне сөйләмдә дөрес куллану күнекмәләре.	1
29	Затланышсыз фигыльләрне сөйләмдә дөрес куллану күнекмәләре.	1
30	Сүз төркемнәренә хас грамматик формаларның  татар һәм рус телләрендә тәңгәл  килү-килмәве үзенчәлекләре	1
31	Җөмләдә сүзләрне бәйләүче чараларны гамәли куллану күнекмәләре булдыру.	1
32	Иярченле кушма җөмләләрнең сөйләмдә актив кулланыла торган төрләреннән файдалана белү күнекмәләре.	1
33	Бер үк фикерне төрле синтаксик калыплар белән белдерә алу күнекмәләре.	1
34	Ситуатив күнегүләрне дөрес төзи белү күнекмәләре	1
35	БСҮ.Мирас итеп кабул иттем, мирас итеп калдырырмын туган телемне.(10 нчы сыйныф-р өчен)	1