Урок чтения "пословица "Бритва".

Кӕсыны урочы пълан-конспект

      2-ӕм кълас                      (ирон къорд).

Урочы темае:                                Саердасаен.(АЕмбисонд).

                                  Беслæны 7-аем скъолайы ирон   æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнæг

                          Касаты Иринæ

Каесыны урок.2 кълас.

Урочы темае:                                Саердасаен.(АЕмбисонд).

Урочы хаестае:                             1.Базонгае каенын сываеллаетты аембисонды мидисимае,йае       

                                                            идейон мидис ын равзарын.

                                                          2.Аив аемае раст каесыны навыктае раезын каенын.

                                                         3.АЕмбисонды ахадындзинад нае царды     бамбарын каенын.

Урочы фаелгонц:                          Каесыны чиныг, нывтае,карикатураетае                     магусайыл ,презентаци.

Урочы хаестае:

                                            Урочы цыд.

1.    Кълас куыстаеввонг скаенын.Сываеллаеттае иумае дзурынц аемдзаевгае «Куыстуарзаг» заердываердаей:

Нана хъуылаег цагъта,

Дада хуымзаехх къахта,

Таму сугтае саста,

Фари гуымбыл ахста,

Хади чъыраей цагъта,

Хаби баелас сагъта.

Сем сае аенцад нае уагъта,

Се´ппаетаен даер загъта:

Исты куыст мын тагъддаер!

Йе ма кусут сымах даер.

                                  Чеджемты Г.(Йае портрет)

-Уаедае цаваер аемдзаевгае у?(Хъаелдзаег,худаег)

-Маен даер фаенды аемае нае абоны урок ацаеуа хъаелдзаегаей аемае нын аерхаесса исты пайда.

2.      -Ахуыргаенинаегты размае рахаессын урочы пълан.Фаейнаегыл фыст аембисаендтае аемае уыци-уыци:

-Бирае дзурынаей пайда наей.

-Кусгае чи нае каены ,уый хаергае даер нае каены.

-Авджын каеркдоны урс-урсид уасаег.

Уасын нае зоны,у хурау тынуафаег.

Равзарын сае аемае заегъын,цы сты,уый.

3.Ног аермаег:Фаейнаегыл фыст аембисаендтае каесынц сываеллаеттае,заегъын,цы сты,уый.Бацамонын цы у аембисонд-уацмыс адаемон сфаелдыстадаей,каецы нае ахуыр каены бирае хорз миниуджытыл.Асаей ваеййы чысыл,фаелае йае хъуыды у тынг егъау. Аембисаендтае хауынц адаемон сфаелдыстадмае,ома адаем раджы заманы каей аерхъуыды кодтой аемае дзырдтой,уымаен аемае каесын фыссын нае зыдтой,скъолатае сын нае уыдис.

Цымае аецаегдаер афтае у.Дзуапп ратаем уыцы фарстаен.(Райхалын аембисаендты хъуыды.)

-Уаедае ма цы хауы адаемон сфаелдыстадмае?

4.-Дзырдуатон куыст:

Аембисонд-пословица,поговорка,басня,притча,чудо.

Саердасаен-бритва(фенын каенын ныв)

таерхаег-полка,

хилдасаен –парикмахерская,

хилдасаег-парикмахер,

згаехаерд хырх-ржавая пила,

фаерсылаей-аенцонаей,легко,

магуса-лентяй.(Сываеллаетты конд нывтае магусайы тыххаей.)

5.Ахуыргаенаеджы  каст аембисонд «Саердасаен».

-Саейраг архайаег чи у аембисонды?

-Цы хъуыды каены йаехинымаеры саердасаен?(Бакаесут-ма уыцы бынат.)

-Цыхуызаен сси саердасаен?Цаемаен?

Ссарут ма,каем ис аембисонды саейраг хъуыды аемае йае бакаесут.

6.Физминуткае:1,2,3,4-раевдздаер у,дае бынат ар.

Къухтае иумае,къаехтае ´ндаегъд.

Гъае ,мае фаендыр,раевдз аерцаегъд.

Къухтае синтыл,каен гуыбыр,

Саемраст каен,гъеныр дае гуыр

Айтындз уарийау дае цаенгтае.

Къухтае ардаем,ардаем тил,

Кафгае д´алыварс аерзил.

Раевдздаер фаендыр,раевдз аерцаегъд

Хистаер лаеппуйаен аемдзаегъд.

6.Фаейнаегыл аембисаендтае:Лаеугае дон хъуына каены.Зиваеджы мад маегуыр у.Сываеллон мады риуыл раезы.(Нывтае ).

Сываеллаеттае каесынц аембисаендтае.Райхалын аембисаендты хъуыды.Заегъын,цаемаен райстам ацы аембисаендтае ,каемае хауынц.

-Баххаест каенын аембисаендтае:

Иумаейаг тых(дур) халы.

Кусын амармаей(хъаеуы).

Раст дзырдаен(аембал)наей.

Хорз(раестдзинадаей)нае таерсы.

-Цаемаен пайда кодтой нае фыдаелтае аембисаендтаей?Ноджыдаер ма цы зонут адаемон сфаелдыстадаей?

-Сымах та цаваер аембисаендтае зонут?

7.Каеронбаеттаен.

-Уаедае цаеуыл дзырдтам абоны урочы?Цаваер уацмыс у?

-. Абон мах дзырдтам аембисаендтыл.

Ацы аргъау-аембисондаей мах базыдтам бирае хорз аемае аевзаердзинаедтае,каед асаей гыццыл у,уаеддаер.

-Йае зиваеджы йае маелает.

-Раджыстаг аеваесмон у.

-Цаеуыл нае ахуыр каенынц абоны аембисаендтае?Цаваер миниуджытыл?

-Уае разы ис сыфтае,каецытыл фыст сты уыцы миниуджытае.Равзарут ма сае уаехаедаег.Баеласыл бирае сыфтае ваеййы ,фаелае сымах се´ппает нае равзаерстат.АЕваеццаен,уыцы миниуджытае иууылдаер уае заердаемае нае цаеуынц.Дарддаер каесдзыстаем ног уацмыстае,каецыты ма аембаелдзыстаем ноджы аендаер миниуджытимае.

8.Саеваерын баераеггаенаентае.

9.Хаедзармае куыст. Сахуыр каенын аембисонд «Саердасаен»,ссарын аертае аембисонды аемае сае заердываердаей сахуыр каенын.

10.Рефлекси:

Алцы даер ис дае къухы:Дае галиу къухы аенгуылдзты алыварс аерхахх каен.Алы къухы аенгуылдзаен даер дзы ис цаваердаер позици,каецыйы тыххаей хъуамае заегъай дае хъуыдытае,де´ нгуылдзт҆҆ае та сахордзынае аембаелгае хуызаей.

Стыр-маенаен темае уыдис цымыдисаг-сырх хуызаей.

Амонаен –базыдтон бирае ног цыдаертае-бур хуызаей.

Астаеуккаг-маенаен зын уыдис-каердаегхуызаей.

АЕнаеном-мае заердаемае тынг фаецыдис-аервхуызаей.

Гыццыл-аермаег хорз нае бамбаерстон-фиолетхуыз.

Ууыл нае урок фаеци,Стыр бузныг!